27.12.2013 Views

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Las atribuciones que <strong>la</strong> Ley <strong>de</strong> B<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> 1849 concedió a <strong>la</strong><br />

b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia <strong>provincia</strong>l y municipal contemp<strong>la</strong>ban, <strong>en</strong> el primer caso, <strong>la</strong> tute<strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

instituciones <strong>de</strong> régim<strong>en</strong> cerrado tales como hospitales, asilos, inclusas, etc. Sin<br />

negar a los municipios <strong>la</strong> posibilidad <strong>de</strong> disponer <strong>de</strong> estos establecimi<strong>en</strong>tos 638 , <strong>la</strong><br />

norma consi<strong>de</strong>raba como tarea primordial <strong>de</strong> los municipios, el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia domiciliaria 639 . De hecho, <strong>la</strong> infinidad <strong>de</strong> instituciones hospita<strong>la</strong>rias que<br />

proliferaron <strong>en</strong> el ámbito municipal a lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong>l siglo XIX jugaron el papel <strong>de</strong><br />

c<strong>en</strong>tros <strong>de</strong> socorros no especializados y se <strong>de</strong>dicaron a recoger inválidos, <strong>en</strong>fermos<br />

incurables, personas mayores, niños abandonados, etc., a difer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> los hospitales<br />

<strong>de</strong> carácter urbano o semiurbano, que c<strong>en</strong>traron su actividad <strong>en</strong> curar a los<br />

<strong>en</strong>fermos 640 .<br />

Abundando <strong>en</strong> una ori<strong>en</strong>tación que apostaba c<strong>la</strong>ram<strong>en</strong>te por pot<strong>en</strong>ciar <strong>la</strong><br />

<strong>de</strong>marcación <strong>provincia</strong>l <strong>en</strong> <strong>la</strong> organización <strong>de</strong> <strong>la</strong> b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia, el reg<strong>la</strong>m<strong>en</strong>to <strong>de</strong> 1852<br />

estableció que <strong>en</strong> cada capital <strong>de</strong> <strong>provincia</strong> <strong>de</strong>bía existir al m<strong>en</strong>os un hospital <strong>de</strong><br />

<strong>en</strong>fermos, una casa <strong>de</strong> misericordia, una <strong>de</strong> huérfanos y <strong>de</strong>samparados y otra <strong>de</strong><br />

maternidad y expósitos, <strong>de</strong> carácter <strong>provincia</strong>l. Así fue como el Hospital G<strong>en</strong>eral <strong>de</strong><br />

Val<strong>en</strong>cia pasó a <strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong>r <strong>de</strong> <strong>la</strong> junta <strong>provincia</strong>l <strong>de</strong> b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia, nombrando ésta <strong>la</strong><br />

junta administrativa <strong>de</strong>l establecimi<strong>en</strong>to. La institución asumió responsabilida<strong>de</strong>s<br />

asist<strong>en</strong>ciales para el ámbito <strong>de</strong> toda su <strong>provincia</strong>, propiciando un c<strong>en</strong>tralismo<br />

absoluto <strong>de</strong> <strong>la</strong> organización b<strong>en</strong>éfico-asist<strong>en</strong>cial <strong>en</strong> torno a <strong>la</strong> capital y<br />

consecu<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te <strong>la</strong> limitación <strong>de</strong>l <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> recursos sanitarios <strong>en</strong> algunas<br />

pob<strong>la</strong>ciones gran<strong>de</strong>s y <strong>la</strong> p<strong>en</strong>uria <strong>de</strong> los pequeños municipios 641 . A<strong>de</strong>más pronto tuvo<br />

que ampliar su cobertura a <strong>la</strong>s <strong>provincia</strong>s <strong>de</strong> Castellón y Alicante. La inexist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong><br />

hospitales <strong>provincia</strong>les <strong>en</strong> ambas propició una Or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> marzo <strong>de</strong> 1853, por <strong>la</strong> que el<br />

hospital <strong>de</strong> Val<strong>en</strong>cia estaba obligado a recibir pobres <strong>en</strong>fermos <strong>de</strong> esta proce<strong>de</strong>ncia.<br />

638 En gran número <strong>de</strong> pueblos y ciuda<strong>de</strong>s <strong>de</strong>l territorio val<strong>en</strong>ciano ya existían <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el siglo XVIII<br />

c<strong>en</strong>tros hospita<strong>la</strong>rios que <strong>en</strong> su mayor parte eran <strong>de</strong> pequeño tamaño y se utilizaban más como<br />

albergues que con <strong>la</strong> finalidad <strong>de</strong> prestar asist<strong>en</strong>cia médica. López Terrada, M.L. (1992).<br />

639 El artículo 90 <strong>de</strong>l Reg<strong>la</strong>m<strong>en</strong>to <strong>de</strong> 1852 <strong>de</strong>cía: “[...] La más importante obligación <strong>de</strong> los<br />

Ayuntami<strong>en</strong>tos respecto <strong>de</strong> B<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia, consiste, según el espíritu <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ley y <strong>la</strong>s disposiciones <strong>de</strong>l<br />

pres<strong>en</strong>te Reg<strong>la</strong>m<strong>en</strong>to, [...] <strong>en</strong> los socorros y hospitalidad domiciliaria. Este es el verda<strong>de</strong>ro y es<strong>en</strong>cial<br />

objeto <strong>de</strong> <strong>la</strong> B<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia municipal”. Real Decreto <strong>de</strong> 14 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> 1852.<br />

640 Carasa Soto, P. (1985).<br />

641 Barona Vi<strong>la</strong>r, JL.; Bernabeu Mestre, J.; Moncho Vasallo, J. (1999).<br />

383

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!