27.12.2013 Views

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

4.3. Otras instituciones que conformaban <strong>la</strong> organización <strong>sanitaria</strong><br />

<strong>provincia</strong>l<br />

4.3.1. De los disp<strong>en</strong>sarios a los c<strong>en</strong>tros secundarios <strong>de</strong> <strong>higi<strong>en</strong>e</strong><br />

Los disp<strong>en</strong>sarios fueron estructuras asist<strong>en</strong>ciales que surgieron ante <strong>la</strong><br />

necesidad <strong>de</strong> poner <strong>en</strong> marcha un p<strong>la</strong>n <strong>de</strong> lucha fr<strong>en</strong>te a <strong>de</strong>terminadas <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s,<br />

que por su elevada preval<strong>en</strong>cia y por su vincu<strong>la</strong>ción a los estratos sociales más<br />

<strong>de</strong>sfavorecidos, se convirtieron <strong>en</strong> una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s priorida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> política <strong>sanitaria</strong> <strong>de</strong>l<br />

primer tercio <strong>de</strong>l siglo XX 477 . La asimi<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa <strong>de</strong> <strong>la</strong> etiología social <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>terminadas <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s por parte <strong>de</strong> algunos higi<strong>en</strong>istas españoles con<br />

<strong>de</strong>dicación profesional a <strong>la</strong> administración <strong>sanitaria</strong> -Carlos María Cortezo, Manuel<br />

Martín Sa<strong>la</strong>zar, Ángel Pulido, Amalio Gim<strong>en</strong>o, Francisco Murillo Pa<strong>la</strong>cios, Gustavo<br />

Pittaluga, Marcelino Pascua o Sadí <strong>de</strong> Bu<strong>en</strong>- seguram<strong>en</strong>te resultó un factor<br />

<strong>de</strong>terminante <strong>en</strong> <strong>la</strong> incorporación <strong>de</strong> esos nuevos establecimi<strong>en</strong>tos que eran los<br />

disp<strong>en</strong>sarios, al mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> asist<strong>en</strong>cia <strong>sanitaria</strong> <strong>pública</strong> <strong>en</strong> España.<br />

La apuesta españo<strong>la</strong> por poner <strong>en</strong> marcha un mo<strong>de</strong>lo organizativo basado <strong>en</strong><br />

<strong>la</strong> creación <strong>de</strong> disp<strong>en</strong>sarios, <strong>de</strong> manera simi<strong>la</strong>r a los países <strong>de</strong> su <strong>en</strong>torno, <strong>en</strong>contró el<br />

marco legis<strong>la</strong>tivo para su <strong>de</strong>sarrollo <strong>en</strong> el Reg<strong>la</strong>m<strong>en</strong>to <strong>de</strong> Sanidad Provincial <strong>de</strong><br />

1925, don<strong>de</strong> estas estructuras se catalogaban como <strong>de</strong> “organizaciones <strong>sanitaria</strong>s <strong>de</strong><br />

carácter social”, junto a los sanatorios y los institutos <strong>de</strong> puericultura y <strong>de</strong> asist<strong>en</strong>cia<br />

infantil. La nueva red asist<strong>en</strong>cial, cuya organización recayó <strong>en</strong> <strong>la</strong> estructura <strong>sanitaria</strong><br />

<strong>provincia</strong>l, se <strong>en</strong>cargaría <strong>de</strong> prestar asist<strong>en</strong>cia gratuita <strong>de</strong> manera ambu<strong>la</strong>toria a los<br />

<strong>en</strong>fermos pobres con <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s g<strong>en</strong>erales y, especialm<strong>en</strong>te, a los tuberculosos y<br />

<strong>en</strong>fermos <strong>de</strong> afecciones v<strong>en</strong>éreas. El disp<strong>en</strong>sario <strong>de</strong>bía cumplir una misión médicosocial<br />

y sus actuaciones c<strong>en</strong>trarse <strong>en</strong> el diagnóstico precoz <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>fermedad, <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>de</strong>tección <strong>de</strong> los contactos para limitar <strong>en</strong> lo posible <strong>la</strong> expansión <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>fermedad y<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> educación <strong>sanitaria</strong> sobre <strong>la</strong>s medidas profilácticas recom<strong>en</strong>dadas <strong>en</strong> cada caso.<br />

La lucha contra <strong>la</strong> tuberculosis a nivel <strong>provincia</strong>l, se completaba con <strong>la</strong> creación <strong>de</strong><br />

sanatorios marítimos y <strong>de</strong> montaña y <strong>la</strong> organización <strong>de</strong> colonias <strong>de</strong> niños <strong>en</strong>fermos.<br />

La lucha contra <strong>la</strong> lepra también le fue asignada al nivel <strong>provincia</strong>l, <strong>de</strong>l mismo modo<br />

477 Rodríguez Ocaña (2001).<br />

290

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!