27.12.2013 Views

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te 288 . Vemos pues, que lo que com<strong>en</strong>zó si<strong>en</strong>do un c<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> at<strong>en</strong>ción a<br />

los acci<strong>de</strong>ntados y m<strong>en</strong>esterosos, fue ampliando su campo <strong>de</strong> actuación para<br />

adaptarse a <strong>la</strong> nueva visión que contemp<strong>la</strong>ba los factores sociales <strong>en</strong> <strong>la</strong> etiología <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s, mediante <strong>la</strong> incorporación progresiva <strong>de</strong> <strong>la</strong>s difer<strong>en</strong>tes<br />

especialida<strong>de</strong>s médicas.<br />

4.1.4. El <strong>la</strong>boratorio químico<br />

Los <strong>la</strong>boratorios municipales iniciaron su <strong>de</strong>sarrollo <strong>en</strong> España <strong>en</strong> <strong>la</strong> década<br />

<strong>de</strong> los años och<strong>en</strong>ta <strong>de</strong>l ochoci<strong>en</strong>tos, tomando como refer<strong>en</strong>tes los que ya<br />

funcionaban <strong>en</strong> <strong>la</strong>s principales capitales europeas. De este modo sucedió <strong>en</strong> Madrid,<br />

cuyo ayuntami<strong>en</strong>to fundó <strong>en</strong> 1878 su <strong>la</strong>boratorio químico municipal 289 , <strong>de</strong>l mismo<br />

modo que Barcelona contó con un <strong>la</strong>boratorio municipal <strong>de</strong> microbiología <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

1883 290 . En Val<strong>en</strong>cia, <strong>la</strong> i<strong>de</strong>a <strong>de</strong> crear una institución municipal para dar solución a<br />

los problemas re<strong>la</strong>cionados con <strong>la</strong> <strong>higi<strong>en</strong>e</strong> <strong>pública</strong>, también fue adquiri<strong>en</strong>do creci<strong>en</strong>te<br />

int<strong>en</strong>sidad a lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong>l último tercio <strong>de</strong>l siglo XIX, hasta que finalm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> 1882 se<br />

creó el cuerpo municipal <strong>de</strong> <strong>higi<strong>en</strong>e</strong> y salubridad. Como principal impulsor <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

organización <strong>de</strong> <strong>la</strong> sanidad municipal val<strong>en</strong>ciana, Constantino Gómez Reig<br />

expresaba el interés <strong>de</strong> <strong>la</strong> creación <strong>de</strong> estas estructuras municipales con <strong>la</strong>s sigui<strong>en</strong>tes<br />

pa<strong>la</strong>bras:<br />

“[...] Don<strong>de</strong> más quehacer ti<strong>en</strong>e <strong>la</strong> medicina <strong>pública</strong> es <strong>en</strong> el terr<strong>en</strong>o<br />

profiláctico. Evitar el <strong>de</strong>sarrollo y propagación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s. La<br />

profi<strong>la</strong>xis se impone como necesidad urg<strong>en</strong>te y <strong>de</strong> ahí <strong>la</strong> inspección<br />

minuciosa, <strong>en</strong>tret<strong>en</strong>ida, formal y ci<strong>en</strong>tífica <strong>de</strong> todo foco mefítico <strong>de</strong> los<br />

establecimi<strong>en</strong>tos públicos, <strong>de</strong> los industriales, <strong>de</strong>l domicilio particu<strong>la</strong>r,<br />

<strong>de</strong>l suelo, <strong>de</strong>l aire, <strong>de</strong> <strong>la</strong>s aguas, <strong>de</strong> los alim<strong>en</strong>tos, <strong>de</strong> todos los medios <strong>en</strong><br />

una pa<strong>la</strong>bra, que sean capaces <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>r o ret<strong>en</strong>er y propagar los<br />

elem<strong>en</strong>tos morbosos [...]” 291 .<br />

288 Sa<strong>la</strong>vert, V; Navarro, J. (1992: 153-157).<br />

289 Puerto Sarmi<strong>en</strong>to, J.; Cobo Cobo, J. (1983).<br />

290 Roca Rosell, A. (1988).<br />

291 Gómez Reig (1880a).<br />

184

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!