27.12.2013 Views

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

estudio <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>higi<strong>en</strong>e</strong> infantil y <strong>la</strong> puericultura, sin llegar a convertirse nunca <strong>en</strong><br />

consultorios <strong>de</strong> niños ni policlínicas infantiles.<br />

3.4.3. El <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> estadística <strong>sanitaria</strong><br />

El <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> estadística como disciplina capaz <strong>de</strong> proporcionar una <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s bases ci<strong>en</strong>tíficas <strong>de</strong> <strong>la</strong> salud <strong>pública</strong>, <strong>en</strong> España com<strong>en</strong>zó a vivir sus primeros<br />

impulsos a lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong> <strong>la</strong> segunda mitad <strong>de</strong>l siglo XIX, con un cierto retraso respecto<br />

a los países <strong>de</strong> nuestro <strong>en</strong>torno. No obstante, y a pesar <strong>de</strong> que no se escatimó <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

publicación <strong>de</strong> disposiciones legis<strong>la</strong>tivas con <strong>la</strong> pret<strong>en</strong>sión <strong>de</strong> hacer efectiva <strong>la</strong> puesta<br />

<strong>en</strong> marcha <strong>de</strong> registros capaces <strong>de</strong> proporcionar estadísticas <strong>de</strong>mográfico<strong>sanitaria</strong>s<br />

213 , <strong>la</strong> realidad fue que “[...] <strong>la</strong> falta <strong>de</strong> medios y <strong>de</strong> constancia hicieron caer<br />

<strong>en</strong> el olvido tantas y tan repetidas disposiciones [...]” 214 .<br />

Dado el papel protector <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>higi<strong>en</strong>e</strong> <strong>pública</strong> concedido a <strong>la</strong> Dirección<br />

G<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> Sanidad, parece que el punto <strong>de</strong> partida para <strong>la</strong> e<strong>la</strong>boración <strong>de</strong> una<br />

estadística exclusivam<strong>en</strong>te <strong>de</strong> carácter <strong>de</strong>mográfico-sanitario partió <strong>de</strong> <strong>la</strong> voluntad <strong>de</strong><br />

este órgano <strong>de</strong> <strong>la</strong> administración <strong>de</strong> conocer <strong>de</strong> manera más precisa los<br />

acontecimi<strong>en</strong>tos sanitarios <strong>de</strong>l mom<strong>en</strong>to. Así, mediante una or<strong>de</strong>n publicada <strong>en</strong> 1879<br />

si<strong>en</strong>do director g<strong>en</strong>eral Ibáñez Al<strong>de</strong>coa, se <strong>en</strong>cargaba al negociado <strong>de</strong> estadística <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> sección <strong>de</strong> sanidad <strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te <strong>de</strong> <strong>la</strong> Dirección G<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> B<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia y<br />

Sanidad, publicar <strong>la</strong> estadística <strong>de</strong>mográfico-<strong>sanitaria</strong> <strong>en</strong> los Boletines M<strong>en</strong>suales <strong>de</strong><br />

Estadística Demográfico-<strong>sanitaria</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> P<strong>en</strong>ínsu<strong>la</strong> e Is<strong>la</strong>s Adyac<strong>en</strong>tes, cuya fu<strong>en</strong>te<br />

resultarían ser los datos recogidos <strong>en</strong> los municipios para el registro civil y que se<br />

<strong>en</strong>viaban al gobierno civil, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> don<strong>de</strong> se e<strong>la</strong>boraba un resum<strong>en</strong> <strong>provincia</strong>l que era<br />

el que llegaba al m<strong>en</strong>cionado negociado <strong>de</strong> estadística.<br />

En una primera etapa que duró <strong>en</strong>tre 1879 y 1884, el cont<strong>en</strong>ido <strong>de</strong>l Boletín se<br />

c<strong>en</strong>traba <strong>en</strong> ofrecer resúm<strong>en</strong>es, agrupados por <strong>provincia</strong>s y localida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> más <strong>de</strong><br />

10.000 habitantes, <strong>de</strong> los nacimi<strong>en</strong>tos –difer<strong>en</strong>ciando su orig<strong>en</strong> legítimo o natural- y<br />

213 Sobre el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> estadística <strong>de</strong>mográfico-<strong>sanitaria</strong> <strong>en</strong> España, véase el monográfico <strong>de</strong>l<br />

Primer Encu<strong>en</strong>tro Marcelino Pascua, Madrid, Ministerio <strong>de</strong> Sanidad, 1992, con importantes<br />

aportaciones como <strong>la</strong>s <strong>de</strong> Bernabeu, J. (1992a), Rodríguez Ocaña, E. (1992a) y Martínez Navarro, J.F.<br />

(1992).<br />

214 Boletín M<strong>en</strong>sual <strong>de</strong> Estadística Demográfico-<strong>sanitaria</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> P<strong>en</strong>ínsu<strong>la</strong> e Is<strong>la</strong>s Adyac<strong>en</strong>tes (1880).<br />

137

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!