27.12.2013 Views

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

un cierto a<strong>de</strong><strong>la</strong>nto al resto <strong>de</strong> <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s infecciosas 179 , pasando <strong>en</strong> el conjunto <strong>de</strong><br />

España <strong>de</strong> unas tasas <strong>de</strong> mortalidad <strong>de</strong> 232 y 218 por 100.000 habitantes <strong>en</strong> 1881 y<br />

1900 180 , a cifras <strong>de</strong> 123 <strong>en</strong> 1910 y 102 <strong>en</strong> 1931 181 . No obstante, <strong>la</strong> int<strong>en</strong>sidad <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

acciones <strong>de</strong> lucha fr<strong>en</strong>te a <strong>la</strong> <strong>en</strong>fermedad emanadas <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong>s instituciones <strong>sanitaria</strong>s,<br />

no fue proporcional a <strong>la</strong> importancia que ésta repres<strong>en</strong>taba para <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción<br />

españo<strong>la</strong>, <strong>de</strong>dicando una escasa asignación <strong>de</strong>l presupuesto a este cometido y<br />

<strong>de</strong>jando <strong>en</strong> manos <strong>de</strong> instituciones b<strong>en</strong>éficas <strong>la</strong> mayor parte <strong>de</strong> su organización. Si<br />

bi<strong>en</strong> <strong>en</strong> 1903 se había fundado <strong>en</strong> Madrid <strong>la</strong> Asociación Antituberculosa Españo<strong>la</strong>,<br />

incorporándose al Bureau C<strong>en</strong>tral Internacional <strong>de</strong> Berlín para <strong>la</strong> lucha contra <strong>la</strong><br />

tuberculosis 182 , <strong>la</strong> primera refer<strong>en</strong>cia que <strong>en</strong>contramos <strong>en</strong>tre <strong>la</strong>s disposiciones<br />

legis<strong>la</strong>tivas, es una Real Or<strong>de</strong>n Circu<strong>la</strong>r <strong>de</strong> 17 <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 1904 dando instrucciones a<br />

los gobernadores <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>provincia</strong>s para que apoyas<strong>en</strong> <strong>la</strong>s iniciativas <strong>de</strong> creación <strong>de</strong><br />

comités contra <strong>la</strong> tuberculosis, invitando a todas <strong>la</strong>s <strong>en</strong>tida<strong>de</strong>s prestigiosas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

localida<strong>de</strong>s para <strong>la</strong> formación <strong>de</strong> estas instituciones. Dos años más tar<strong>de</strong>, el gobierno<br />

c<strong>en</strong>tral creó <strong>en</strong> el Ministerio <strong>de</strong> Gobernación, y aneja a <strong>la</strong>s inspecciones g<strong>en</strong>erales <strong>de</strong><br />

sanidad, una comisión perman<strong>en</strong>te contra <strong>la</strong> tuberculosis 183 , que sin duda constituyó<br />

el c<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> dirección <strong>de</strong> <strong>la</strong>s líneas <strong>de</strong> actuación y <strong>de</strong> reparto <strong>de</strong> los recursos<br />

<strong>de</strong>stinados a poner<strong>la</strong>s <strong>en</strong> práctica. Des<strong>de</strong> aquí se impulsó <strong>la</strong> constitución <strong>de</strong> juntas<br />

<strong>provincia</strong>les y locales, amparándose <strong>en</strong> <strong>la</strong> i<strong>de</strong>a <strong>de</strong> que “[...] <strong>la</strong> acción antituberculosa<br />

colectiva, se realiza más fácil y eficazm<strong>en</strong>te por juntas compuesta por reducido<br />

número <strong>de</strong> personas, siempre que el<strong>la</strong>s reúnan a <strong>la</strong> bu<strong>en</strong>a voluntad <strong>en</strong> todas<br />

reconocible, posibilidad <strong>de</strong> <strong>de</strong>dicar tiempo y at<strong>en</strong>ción a <strong>la</strong> obra médico-social que se<br />

les confía e idoneidad que garantice el acierto <strong>en</strong> <strong>la</strong> gestión [...]” 184 . La junta<br />

<strong>provincia</strong>l, con resi<strong>de</strong>ncia <strong>en</strong> <strong>la</strong> capital <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>provincia</strong>, quedaba integrada por el<br />

gobernador civil y el presi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> <strong>la</strong> diputación como presi<strong>de</strong>nte y vicepresi<strong>de</strong>nte, el<br />

inspector <strong>provincia</strong>l <strong>de</strong> sanidad y el director <strong>de</strong> <strong>la</strong> sucursal <strong>de</strong>l Banco <strong>de</strong> España,<br />

como secretario y tesorero, completándo<strong>la</strong> diez vocales <strong>en</strong>tre los que figuraban el<br />

179 McKeown, Th. (1988).<br />

180 Vil<strong>la</strong>r Salinas, S.J. (1947).<br />

181 Martínez Navarro, J.F. (1977).<br />

182 Bágu<strong>en</strong>a, Mª.J. (1992b: 74).<br />

183 Ésta se creó por Real Decreto <strong>de</strong> 6 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> 1906, y su Reg<strong>la</strong>m<strong>en</strong>to fue aprobado por Real<br />

Or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> 20 <strong>de</strong> <strong>en</strong>ero <strong>de</strong> 1908.<br />

184 Real Or<strong>de</strong>n Circu<strong>la</strong>r <strong>de</strong> 31 <strong>de</strong> marzo <strong>de</strong> 1914.<br />

124

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!