27.12.2013 Views

Instituto Nacional de Ecología Libros INE

Instituto Nacional de Ecología Libros INE

Instituto Nacional de Ecología Libros INE

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Instituto</strong> <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong> <strong>Ecología</strong><br />

<strong>Libros</strong> <strong>INE</strong><br />

CLASTFICAClav AE 363.972 M495-16<br />

LIBRO<br />

Agenda Nlunicdpal para la Gestión<br />

Ambiental. ancumen#v <strong>de</strong> Trabaja<br />

TOAfO<br />

11E111II1111111 g ol ~i~ ~ jiu iII ~7~i u~ mu 11111i111~1111 ~~1~~ IIIII uii 1111111111111111111<br />

AE 361972 M495-16


Agenda Municipal<br />

para lá Gestión<br />

Ambiéntal<br />

sta~<br />

1 ~es<br />

« o<br />

x x<br />

SE)iAL 4nv<br />

Suba'cretaría <strong>de</strong> Plancacirin<br />

Canrdilla{ 6a General <strong>de</strong> llesuniraliaadpti


41f1<br />

»h m,. 1<br />

111,;<br />

1ITRG +1<br />

N<br />

¡iBiIC<br />

Y<br />

1<br />

10nr*rIRo EE 13<br />

^.<br />

UIY~ÉIYTACl/JP~ ?- YJi'3LIOTEr y<br />

1 1- EAL"2CM<br />

DE i;4!r"13?GI..-


Introducción<br />

En el 1'4n_Nacienál <strong>de</strong> Dusarrallo 1995-2OOf1 se nefiala<br />

que'es.1rpperative) llevar a calar una profunda redistribución<br />

<strong>de</strong> ILiIUnJad, rc.sponaahiIídadus y rccurschs <strong>de</strong>l<br />

Gobierno Fe<strong>de</strong>ral hacia los ór<strong>de</strong>nes estriad y municipal<br />

<strong>de</strong>l Gobierno" se er;lsnblex e Ja necesidad <strong>de</strong> 'hacer mas<br />

vignrcrsn la pailicipación <strong>de</strong> los rrannicipios en la reparación<br />

y ejecución <strong>de</strong> planes y programas lacas el tiesa.-<br />

.<br />

rrollo sectorial y regional. a fin <strong>de</strong> ilul: respondan cahalntenl<br />

H los c.ki Juncias <strong>de</strong>'bienesiar L]4 la sociedad en . 9e.-<br />

mal y <strong>de</strong> las comunir]arcics un particular'. Asimismo, d<br />

,.Programa para un Nuevn'r;xl&rtb.smo conternlila, cniru<br />

sus suhpn graarr]as, la Renovación Munitipral c uga mem es<br />

incrementar el pudor administrativo w i?cIlí.icb du los gobiernos<br />

locales y fortalecer su., Lapadida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> oestióri,<br />

I~a . Iri,IrY t r . una verda<strong>de</strong>ra áutnnnrnia un j.n tonta <strong>de</strong> <strong>de</strong>cimiles,<br />

a través <strong>de</strong> la adrnittistraci5n <strong>de</strong>. remirTI?g prgpies,<br />

y la aplicación eficaz <strong>de</strong> i . .rr[u[lidc s . acc?csarias l72rr,<br />

añontar las <strong>de</strong>mandas ele: la población, . - .<br />

"El municipio, como u6lula bcisica <strong>de</strong> la eslnaulara gubernamental,<br />

rraiclu especial importancia ¡rara la gestión<br />

ambiental y <strong>de</strong> recurscxa rrlalurrales ya que en eso callen ele<br />

gobierno es don<strong>de</strong> -existe ittfornuaclán <strong>de</strong> lirirncra marro<br />

respecto a les problemas y oportunida<strong>de</strong>s en 1, muiuria y,<br />

por tanto ; se está en niejore'.:i condiciones <strong>de</strong> ejercer ua<br />

efecto directo en htraenuicín<strong>de</strong> los mismos.<br />

Para alcanzar cl <strong>de</strong>sarrollo suslcnrabic es neee,,arit<br />

articular el i mpulso a las trciicida<strong>de</strong>s preducrivas con la<br />

prouxc.ián <strong>de</strong> los recursos rlalur}ale y el bienestar social,


promoviendo la participación activa <strong>de</strong> la comunidad. .<br />

Con e,,ste objedve, es necesario que. Las autorida<strong>de</strong>s municipales<br />

cuenten con insnlumcntos que les permitan manejary<br />

cnnSerrar a<strong>de</strong>cLLoflannente r SuS reeplSoS riaLurald5, y<br />

mejorar la calidad ambiental <strong>de</strong> sus retipecrivas localida<strong>de</strong>s,<br />

obteniendo el máximo provecho <strong>de</strong> los recursos<br />

presupuestales disponibles_<br />

El presento Iralaju, cn prueese <strong>de</strong> revisión, se presenta<br />

como una primera apmtrnaeión dirigida u praporvumar<br />

eleine.ntos prácticos ea materia <strong>de</strong> planeación ; organirsfcirSFr,<br />

a pecuO jurídicas y financiero:, y relaciones con<br />

los principales aetorc — invultrerados un ka gi sLióu ambiental<br />

en cl or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> gobierno. municipal .<br />

I..a re : visi6n <strong>de</strong>. este documento por parre <strong>de</strong> Jos presl<br />

<strong>de</strong>nres municipales y sus opiniones y observaciones serán<br />

<strong>de</strong> gran utilidad para eonfurnuir unas 5ers¡C>n dH'.1 1¡ va,<br />

aclunlirada, erirrelida y . ampliarla.<br />

Jr{bsecretarFa.<strong>de</strong>' lanerr{:!{ i F2<br />

CoRrdirtadón General <strong>de</strong> De.scentrulizac:órr


Contenido<br />

Lu importando ele lit Agenda para lo Gt'strói Amhrentra<br />

M?rnicTptri<br />

• ¿Que beneficios le pi' jotL'iunki a usted inicial . activida<strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong> rnejLlra11iCrlrrl<br />

plaaer4ck in unibicnrnl?<br />

' ¿Qt' inpurt llcia ri clic pan' el l:y' urinisniciny-, el<br />

• ; . Que ri..sgt se csmen ct. nn ale..ndtr el caida<strong>de</strong> riel medio<br />

:vnhienrc?<br />

• Frescnra_i6n<br />

[ ' ,AriI1 r01<br />

Pi <strong>de</strong>sarrollo siisk'rrahk c Ta planeación mirntrip l<br />

'<br />

, CFI E es e! Veb:U1n111r1 susn ~v;dile rn eL mllnici pin?<br />

• r.Q`i'` rz lu [ II lJwucicin amhicnral lnuitielpel''<br />

• Coinlicrcncin.ti x;pecilicas para la fr.J[r;tcién y<br />

r%rnrnlcs y DEuuiciI'uIda pnr dpo do instruwcnw<br />

lns g('I iCrllui<br />

•Sustelao. i.rl'dic‹. pula la planeación ainbieami municipal.<br />

• k4at o illM1lilllei~nal <strong>de</strong> ln cduli:1i>l::is:iún pública fazeral<br />

▪ _ `lnrrnis otieinles rlrearl: L'la (norman vidad fe<strong>de</strong>ral)<br />

c:AYÍ'T1:IA1 2<br />

Problemas s• evortunidadc.s pum eF <strong>de</strong>sarrollo<br />

srrt'rr:ntrrb1C ¿nureif:rpai<br />

• Frohlel7l:{rii::i a mbiental niuniei1i;d<br />

• 'J ipos cL_ MuiLicipio<br />

• Yrublcttilirien dr. du: rnunicipins ni i ale,<br />

• i'roblcmâticn r4.~ lus niunicipins cal r.r;ulzic ún


• Puih-IL:urílica;tCins municipins urbanos<br />

▪ Problemática<br />

4lillrl ilu Rlleg cal L: ulu niCü`ío<br />

,!Shiil i dominan idr apc in la Inaitiz r9c prnhlcinâticas<br />

ani1siciiralca?<br />

• Matriz <strong>de</strong> ;<strong>de</strong>rilificai;LUu <strong>de</strong> pi ubleiii;i a ni I1icnialcs avnSricns<br />

por iicLi.iditd eeurlLSl],<br />

l y tipo di:<br />

CAPTTLIT.rn 3<br />

¿Cómr, r,rgim z1r un slsttdna municipal <strong>de</strong> gestión<br />

ounb estad?<br />

• lik7;ir.nlos .`~íFi.:ti s 4 pa ¡ti iuglaara r nn sistema municipal <strong>de</strong><br />

C-. I OiL russl Yit'.ár61<br />

• ,Quid mera; sc puedas atr.anxarC( tl Jai UCgu!LL'dil::J('n 1 ne» i IlL:a!a'<br />

• lnstrurncnrns <strong>de</strong> pulidpidón y ore, nieacic ' iu<br />

Ca.rii•l o 4<br />

¿C dmo ff1'(111Ci.•r un •TI,Sfrayui rU!!Alf:ifldli die . 1f'sliüIt<br />

amhienidri?<br />

• lnsrrumenLas ecu4lónLiclx - ilr: iiacionda pública para el<br />

firrin::i;luticn!n die la gcsúdn ambiental municipal<br />

CAIÁ•rl:ln5<br />

F.l1.5 ila,srrtrmerrre s f dr áa ~+o,lftr.,i rrmhienrrd<br />

y srr tiplietíaz i 7d ¿ e FL eT rr:+rrielpitr<br />

Lh<strong>de</strong>ne.mienlocrol ti il! &lnu!aicipia<br />

• l<br />

LJ{ ' ii741 ir :IIIIIIieni al pala cl manido a<strong>de</strong>cuado tle lo E ri:Luu<br />

nnr!71'nlc4


▪ impadx) amhicnral (pi E:yulnic,Ei<br />

arubienl.21 municipal) -<br />

J.l. esi.due.& ólidol; munid.: ip k . :.<br />

eunerol <strong>de</strong> Lia clmeaminac<br />

• E:;!E:<br />

▪<br />

M:.:vna <strong>de</strong> ürfnml uci fin ml In 11:ijml<br />

aobizntaL cn<br />

rivilló n ni<br />

Cm4irt 6<br />

Es-perienc-I.aS dt icnEHp..ilf c7,t mllrrlelpcd<br />

• M:k:Liee<br />

▪<br />

'4'Inle <strong>de</strong> Bruto<br />

ANEXOS<br />

Did-N:rciric: ?a Seuranurp<br />

piNeli)fir><br />

(E r hal-ECi-Y Pi . L . TOE?Cei!:YadEY! E S? Sl .Se.Eltirsayp<br />

L+ira,:r?lr:c ,?e Ye-Jurafry ce ia S.,irn rrjap<br />

Virecriliñi; las Si? y pirrchoníiN <strong>de</strong> Ecoli,12k<br />

Er.mud..i,<br />

..: Percclnrrel ! d t ,<br />

(,'W:7 s; i ...In2bleerai l utag.ci? in<br />

Mexic . iiEw<br />

L92i<br />

wRrgianier!:nr 4.i<br />

Con:aún : pm Re.Oongux<br />

i-.'Imiairs y Mrmiclpaic pubni:ador<br />

Cio.si . lib rIr. irri i rioiinccá . en Ges.ijrin.


Importancia <strong>de</strong> la Agenda para la<br />

Gestión Ambiental llanieipal<br />

• ¿Qué beneficios le proporciona<br />

aL:mirrti ilúciar activida<strong>de</strong>s<br />

untjorlunicnta y preservación<br />

ambicatar<br />

• . Qui€ , irriporta t ene. para: él<br />

. . . .<br />

. at.uti1.áin:iétiitóy . e 1m utuciplo . .<br />

• ir,Qué ., ric . sgos. se:cornw<strong>de</strong> no<br />

aten<strong>de</strong>r !el . cuidado.-:<strong>de</strong>l: medio .<br />

ar g tbiente?<br />

▪<br />

Presentación


Qué beneficios le proporciona al municipio<br />

iniciar activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> mejoramiento<br />

y preservación ambiental?<br />

a Agenda para laG[.s a6n Arabiennil i rolicipa1iLiene<br />

f Lf11TIG1 L bJ tIivu pnsp mcinnar i n G rrrnaciúrl. releVaRle a<br />

los presi<strong>de</strong>ntes municipales y autorida<strong>de</strong>s <strong>de</strong>L país, relacionada<br />

con La sana y productiva conservación <strong>de</strong>i medio<br />

mnbicntc,<br />

¿Qué importancia tiene para<br />

el ayuntamiento y el municipio?<br />

A ctualmente se viven procesos <strong>de</strong> cambio y transform:iciaín<br />

que, sin (ludri, son i m~1{lrtanle5 Rara cpn-<br />

:ie uir que la calidad <strong>de</strong> vida sea una ten<strong>de</strong>ncia exnvlanLe.<br />

Sin embargo, el <strong>de</strong>sarrollo económico gi}Irimenle rrUCEIt<br />

i 1 repulSarse a larga puso mau€enie.itdo la riqueza natura]<br />

<strong>de</strong>l medio ambiente,<br />

Revalsrrir la a ti rne.n.siam humana <strong>de</strong>l 1LCyarroll11 4[3m íi ea<br />

qua ]a economía e.s parte imprescindible <strong>de</strong> la vida en<br />

sociedad y, por tanto, tiene dile reorientarse para que sc<br />

ssrglentu en una visiSn ckicu y en la necesidad <strong>de</strong> que no<br />

rica ]ucear iSe.Cali4u para ]cs recamó , : <strong>de</strong>l medio ambiente..<br />

Esto implica que ]e fines <strong>de</strong> la economía no <strong>de</strong>ben esrar<br />

separados <strong>de</strong>i ciudadano ni <strong>de</strong>l medio ambiente. En ]o<br />

sucesivo, tanto cl progreso material como cl bienestar<br />

sacia] son diffcilcs <strong>de</strong> Lograr, si persiste la división entre los


ualores sociales <strong>de</strong>l <strong>de</strong>sarrollo económico y ef irnpepdivo<br />

<strong>de</strong> que liso asuntos ambientales se vinculen con el•<strong>de</strong>rrclns<br />

a vivir melar.<br />

De este. modo; hl pmscrvaeión <strong>de</strong>l medio ambiente es<br />

tina prcoc11p[ICi bu ftndalnem al' pnrl les ~OUlCJ'ncj ennlempbrlineeh_<br />

Hoy como nueza, el c1rylino <strong>de</strong> la humanidad se<br />

VillLUla t:un Ja consel l Vaciúrl I)porrlrna y- efectiv..a <strong>de</strong>l<br />

entumo. T;n un mundo <strong>de</strong>. elan irill'r<strong>de</strong>p:n<strong>de</strong>acia. la comeavación<br />

<strong>de</strong>l asedio ambiente exige <strong>de</strong> la etsipe<br />

stián multilateral<br />

1'<br />

en este sentido, cl daño que ti; ocasiona a<br />

cualquier ecosislerrrn, li mc repercusiolleN muncliolcs,<br />

naicinnrHJcS, e3rataJes, rtluisrnaler y ntlunicipalc.<br />

{ s n hace en lo anterior, esta agenda preten<strong>de</strong> que la<br />

toma <strong>de</strong> cnnLierILia sobre los asuntos alnhienrales sea<br />

insEitucioualizada pcw los gnhicrltos municipales En erec:-<br />

l{I, los municipios son el primor paso <strong>de</strong> la vida en conn,-<br />

rridad y por tal motivo, dan IuEar a formas <strong>de</strong>. LG+nviverle<br />

este p;:rmircn sumar estuerxcK para abordar <strong>de</strong> un nardo<br />

efrei , in. pnihltmxs gire se <strong>de</strong>rivan ale la dLsIrllw:ejón <strong>de</strong>l _<br />

medio ambiente..<br />

rl municipio c5 cl cspac]t indicado para que [os-Ciudadanoti<br />

ieilgaii una ul>Arl conciencia anlhienial_ En orla.<br />

s;.addo, la tarea <strong>de</strong>. krs lnesicicnles niunic.ipnles es inllarrrl<br />

nle, dudo que pue<strong>de</strong>n alentar esfuerzos <strong>de</strong> cooperación<br />

x x:bli en favor <strong>de</strong>l medio arnhienle. .<br />

P-ur eso, en la agcllda,erLSmlranIn infcirmtic.ión fundann;nlal<br />

pan' que los planea y acciones <strong>de</strong> gobierno ca materia<br />

cic medio alnLicntc sean orienlaalos <strong>de</strong> maneta o€ tinada<br />

YefeLllva. T..0 ipformaCJÓll . <strong>de</strong> la agenda se eslructllrn Cn<br />

razón <strong>de</strong> lo que es la gestión municipal <strong>de</strong>l. media iinllticnlu.<br />

Contiene información cunslilr]cional, legal_ puberna-


mcnrxl y administrativa, la cual necesaria oportuno<br />

¡ara L luC I ON gnhiernos.municipa]es, ea cooperación con la<br />

sociedad, Sea las irl%l.iluciurics reellgns cn cl cuidado <strong>de</strong>l<br />

pa'rrinionio público <strong>de</strong>nominado medio ambiente.<br />

¿Qué riesgos se corren <strong>de</strong> no aten<strong>de</strong>r el cuidado<br />

<strong>de</strong>l medio ambiente?<br />

J.<br />

ns fncsgcS g11c.<br />

COrfe la aulnritfaci irluniyipal por no<br />

nIendrr CULI oportunidad y sia[elnátir.ameeie los<br />

asimilan <strong>de</strong> preservociQIt y cuidado <strong>de</strong>l medio ambiente<br />

gtie , ell Su inicio H m]<br />

fri.ilcs <strong>de</strong> resolver, SiCmprc sCrán<br />

nlayoíe a 1o5: que trae el c]r cuiLltt irresporipibie o in<br />

indiferencia frente al cle[erion <strong>de</strong>l enutrii{f natural <strong>de</strong>l<br />

munid¡aic[. Debe enlLmdcrsc que cl <strong>de</strong>terioro ambienta]<br />

[lene corno e4oisecuencio-a obligado la reducción drástica cn<br />

la calidad <strong>de</strong> vida <strong>de</strong> la comunidad y, por lo lzirflo,<br />

incremento <strong>de</strong> problemas fl u4. &inundan la intervención<br />

<strong>de</strong> la autoridad municipal y la Lanalir.,ción <strong>de</strong> sus recursos<br />

a partidas no coatcntpladas (COMO pudierais .ser: olai<strong>de</strong>rlhiS:<br />

oIILingellciax ambicnlrllcs, pérdidas económicas,<br />

<strong>de</strong>terioro <strong>de</strong> la producción Mea], etc.).<br />

Sohre. Iiatlo,<br />

6s autorida<strong>de</strong>s municipales <strong>de</strong>ben aiu iir<br />

glle la preServación y proleL:L:irtn <strong>de</strong>l, medir aLtlbicatc Lt4<br />

es uno [afea quo le.s corresponda <strong>de</strong> manera exclusiva:<br />

por ello, quizá el mayor reixt c4 consolidar cl sentido <strong>de</strong><br />

ca-responsabilidaLf por el<br />

eolstrnp natural que <strong>de</strong>bo per-<br />

Ln


Esta en las 1nar11)4 <strong>de</strong> los iwsidcntcs municipales 1>,<br />

aplicación da la político and inniril 1uc.a] y la viabilidad <strong>de</strong>.<br />

los gran<strong>de</strong>s objetivos-nacionalci: on rnaieria <strong>de</strong>. prc,er-.<br />

ti'>14i 4in <strong>de</strong>l medió ambiente y prmec.diSri ce1)I{igjc i. as<br />

cnr11S1 Cl enlol - no gLec heredarán las inieva.ti generaciones<br />

<strong>de</strong> mexicanos. Si bien todos erierci cs el dcmcho a gozar<br />

a: - an Medie ambiente. I1115t7in, sil rol, ci7rrlr) II) Señ¡1I.1 nl1CS-<br />

Era ( ' n,t.vtifuiEifíu. PoUt.can cambió' Lodos u rici11t1.ti h1 nhligaCión<br />

<strong>de</strong> ilcaliir y emprClldc:r accione: en l)eneFi ii, i<br />

cuidado <strong>de</strong> nucstri, entIl.1111> nal.,,r11. ASUínll16 ¿Ud . , Cs nn<br />

buen inicio.


Presentación<br />

4<br />

a .lgendr2 p¢ra fa Gnádrin Ambiento/ ux iri}mi! Tiene<br />

coma objetivo que las autorida<strong>de</strong>s municipales<br />

cuenten tonta información para diseñar y aplicar políticas<br />

en rnalena arrrhienlal. ase como cliñindir una<br />

sea una gula para el diagnóstico <strong>de</strong> los ll mblerna.s ambientales<br />

<strong>de</strong> su localidad_<br />

Asimismo, la .Ax.eJuicr preten<strong>de</strong> Ser ulla herraniicnla<br />

para la formulación <strong>de</strong> las estrategias <strong>de</strong> {ubierrtn encaminadas<br />

al logro <strong>de</strong> un <strong>de</strong>sarrollo económico, social y ambiental<br />

más equilibrado.<br />

Pata fines <strong>de</strong> exposición, la Agenda se ~mana <strong>de</strong>l<br />

modo siguiente,:<br />

En eL ua i rfiulo I, re {tesina El t)esarn ito S'usreruabte y<br />

la Ple1nil ción Municipal_ En él, se enamlrrará una explicación<br />

<strong>de</strong> lo que es el <strong>de</strong>sarrollo susrentable y la forran <strong>de</strong><br />

cómo integrar cl crecimiento económico. eE <strong>de</strong>sarrollo<br />

social y la preservación<strong>de</strong> !n4 recursos naturales, Garla uno<br />

<strong>de</strong> los lazos <strong>de</strong> <strong>de</strong>pca<strong>de</strong>ncia que existen ente tina enrnúnidad<br />

y tira, así corno !a nevesidud <strong>de</strong> que los problemas<br />

ambicntalcs se resuelvan en el lugar don<strong>de</strong> se originan, sin<br />

soslayar su inipacLo regional. Por eso, la tarea <strong>de</strong>l presi,<br />

<strong>de</strong>nte municipal y <strong>de</strong> su equipo <strong>de</strong>. un.baio es ruridanenwl<br />

para que, cvn su curiuuimienlo <strong>de</strong> los problemas y <strong>de</strong> la<br />

realidad <strong>de</strong> su comunidad, se formulen soluciona concertadas<br />

y<br />

eficaces para revertir el <strong>de</strong>rel'H7rlh.imh¡gnlal,<br />

La primera ltcrrainienta que el presi<strong>de</strong>nte municipal<br />

pue<strong>de</strong> utilizar para abordar la prohleimírica »mbicntal un<br />

su espacio territorial es la planeación_ Por eso, este primer


capitulo resalta al proceso <strong>de</strong> planeación vinculado a la<br />

, s4Gnlr{Iliztici3n <strong>de</strong> la política arrFhienlal. Gl capfualo Lamhién<br />

analiZ:I r:ugileE 5On las herramientas jurídicas, iatsliiucinnalas<br />

y<br />

pr,Fgruruii.ieas, <strong>de</strong> carácter fe<strong>de</strong>ral, estatal ,'<br />

municip aL; que tlebenín . .sc - considcrados.dul j ance cualquier<br />

esfuerzo <strong>de</strong> planeacróo <strong>de</strong> la geslifsn s mbicntal municipal.<br />

El capitulo 2, Probkmus y rxJHxraaaaiiLfada.t prtr{r .i<br />

rroilu rrrafeistrabie mrereidpat, analiza las Sernela» z'rls y<br />

diferencias enlre ilifcr4ntcs municipios mexicanos <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

la perspectiva <strong>de</strong> la pr,Fblemñlica ambiental. l'ara ello, se<br />

clasifican los municipios — tic ncuerdd con cl eritcrio<br />

poblacional ; r <strong>de</strong> aSertiarnienit,s. hum n ri o.y– en rLrrn1Cs<br />

(pequeños y gran<strong>de</strong>s), en transición y umbanns (ciuda<strong>de</strong>s<br />

pulucñas, medias y metropolitanas}, consi<strong>de</strong>rando que eh<br />

la actividad <strong>de</strong>l hnmhrt' en comunidad la que provoca las<br />

<strong>de</strong>sequilibrios.<br />

F. I c Pulo- 3, ¿Cánur icsarurrar un .si:aemu rrrurrieipul<br />

<strong>de</strong> Kemión umhienrulY, propone ul presi<strong>de</strong>nte muniCipal<br />

les cic.nncntos básicos para organizar <strong>de</strong> manera huís<br />

efitiienit•., } purhla aplicar la política ambiental municipal.<br />

A sil rea. 5e nlencionan los inslnime.nlxrs <strong>de</strong> pirlicipaci6n<br />

y organización que pue<strong>de</strong>n ser ucilizadns a fin <strong>de</strong><br />

generar Iwcione y captar rct.ursos para Cl cuidado y prorecelan<br />

cielos recursos naturales y ambicnralcs.<br />

El capitulo 4,<br />

Crinin jinonti.'r ?In SIS.lenta 2irr{FLICip1ii cie<br />

gesiirín ambien£cd?, e-x¡,licx cuales son las flCules <strong>de</strong><br />

financiamiento que el pre.si<strong>de</strong>nit.,nunicipal pue<strong>de</strong> ulilirilr<br />

para disponer <strong>de</strong> los recursos económicos, uniendo los<br />

esfuerzos institucionales con lns <strong>de</strong> su comunidad.<br />

8[ capitulo 5, Las iaurrurr«eeoS <strong>de</strong> lu p&Wicu wrebierrtuí<br />

y :su rtfriir.¢ririn. pn el uxuFrrrrpio, expone. c:uaílcs svn las


atribuciones que correspon<strong>de</strong>n al municipio en materia <strong>de</strong><br />

utilización <strong>de</strong> los iristrurnentos <strong>de</strong> política ambiental.<br />

Asf,-se indican las atribuciones para el or<strong>de</strong>namiento<br />

ecológico <strong>de</strong>l municipio parir & manejo a<strong>de</strong>cuado tic Los<br />

recursos natunllcs, aisf corno le referente al impacto ambicnfal,<br />

residuos yúlidos, áreas naturales protegidas, sistema<br />

<strong>de</strong> infarmtiui6n y educación ambiental municipal.<br />

r•n L'apíl.irlo ti, ExperienCien. reinantes <strong>de</strong> ge&ticn am- .<br />

b{enra2 rrrranir:iprri se recogen en Una primera nlrrÜ i-<br />

[nación los esludios <strong>de</strong> caso que correspon<strong>de</strong>n 'a +Iris munieipios<br />

<strong>de</strong>l Estado <strong>de</strong> México:.Metepcc y' Valle <strong>de</strong> 13cavo_<br />

DeeRcacando la cxperiencia gubernamental y comunitaria<br />

en términos <strong>de</strong> nsull4cIns.<br />

En la ulrima.paile <strong>de</strong> la.A rema r a para In Gestión Ambirntu2<br />

Murrieiprtt se anexa un dircciorin <strong>de</strong> t.,rilidad para<br />

eS presi<strong>de</strong>nte municipal en el quu sc incluye.n datos sobre.<br />

la Semarnap y sus órganos {lescolitentrados como el<br />

<strong>Instituto</strong> Nncionril tic <strong>Ecología</strong>, la Procuraduría Fe<strong>de</strong>ral Ele<br />

Protección al Ambiente, el <strong>Instituto</strong> Mexicano <strong>de</strong><br />

Tecnología <strong>de</strong>l Agua. f urnisiórl <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong>l Agua r . cl<br />

Tnsiiluur <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong> Pesca. Tambicn re incluyen los<br />

directorios las <strong>de</strong>[ogtcioncs <strong>de</strong> la Semal'nap en los estados<br />

do la República, así como los pouscjos consull.iV•trs y las<br />

organizaciones no gubcmamcnn lec; Irii rosadas en participar<br />

en cl tratnmicnio <strong>de</strong> los asunlús anihiencales.<br />

Finalmentc,.se anexa Un { . rosario <strong>de</strong> términos que faciii<br />

taran cl 0iutndimienlu riel lenguaje técnico. Asimismo se<br />

iuoluye una relación <strong>de</strong> las leyes estatales y rcglarncnlus<br />

municipales en materia ambiental, así como Alomes I7ihliegrdficas<br />

que son <strong>de</strong> interés para el unIlisis <strong>de</strong> las cuestiones<br />

ambientales.


CAP11111.) 1<br />

!:l <strong>de</strong>sarrollo si ustrr,rlrebie<br />

huPIO/le g 2elO1) municipal<br />

!Q'i :ị. ~ríV[iri i i :tienie tíra ek<br />

áyinCamliento yyclrniúiü[ pio?<br />

Coii petenS.s pe F#5cas;pára<br />

la fc#icración y lar;g h ' ier t sr., .<br />

ax .<br />

csf i' áil °•j: iYtili ' eiji ' :pp<br />

<strong>de</strong> instubinen o<br />

Sülítéittorjuridic~.:-para1 i;<br />

.plahelción:iim;b eibO müiiicipál'<br />

Marco ihstitueional e <strong>de</strong>:


¿Qué eá el <strong>de</strong>sarrolle sustentable en el municipio?<br />

UliC <strong>de</strong> los priacipalcs retos [L'" enfrunla el mundo es<br />

fr{mar t:] <strong>de</strong>iericrrcl v la rlesIru.Ciúrl <strong>de</strong> la naturaleza<br />

constituida por las plantas y arboles, los animales, el<br />

agua, el :liar: y el suelo— :<br />

ya que stiri la única fuente. viir,l<br />

para cubrir las Ilauesirlarlrs hdslcaa <strong>de</strong>l bienestar y <strong>de</strong>l<br />

tesamlllu stsj~l y económico.<br />

Para no acabar con los recursos <strong>de</strong> los que <strong>de</strong>pen<strong>de</strong> la<br />

vida es indispensable modificar tu forma un que sc <strong>de</strong>se,llpenau<br />

las activida<strong>de</strong>s ptodueliVas, comerciales y sociales ;<br />

mejorar hi allílid <strong>de</strong> vida p;lra Irner un medio ambiente<br />

equilibrado t' sano. A<strong>de</strong>rnnl., el neL'e, ario prOECeC[ }`<br />

preservar al enio ilo nacaral, con base en una política <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>sarrollo ambiental._ Una política ast, respon<strong>de</strong> a lo que<br />

es el ele.rurfnllo sustentable, cl cual se caractc:ri a por<br />

....generar ]as condiciones necesarias para protcrca y prescrti'ilY<br />

Cl me.


nidal, jrur lo que su u l pIntaci6U <strong>de</strong>be. generar 1ieueftcilas<br />

parte todos, incluyendo —por supuesIaa— ii bis gcncaaciones<br />

[uturas, Por dilo, uno <strong>de</strong> sus Jwrsluladlr; t; quu; -quien<br />

ulula re,inL:papo y quien preserve gane'.<br />

l;n ry1a lana <strong>de</strong> iiltcres público, la autoridad nuiriieipal<br />

<strong>de</strong>sempeña un papel primordial para coriseguir el r luili<br />

ia1L) erELTe las activida<strong>de</strong>s económicas, las sst Tales y bis<br />

<strong>de</strong>. protección al unlhienli', pues por su conacimienlo <strong>de</strong><br />

los práhJemaa y I r nrtalero-,s tll% iti rcg_ T ión Csui cii niejDr<br />

posibilidad <strong>de</strong> aprovechar las venlujtls que la ' 14 y los<br />

prngrrotas<strong>de</strong> pie]itiüa am Nienial ponen' su clispalición• 1<br />

El presi<strong>de</strong>nte municipal. eli cuarnal iL Uu1riLENd suprima<br />

LIe su cyarnunjdad, pue<strong>de</strong> consi<strong>de</strong>rar tres principishs h£siclm<br />

para) i1 plicar 1;1 praliiica ambiental a saber=`:<br />

i Principio <strong>de</strong> S11]1lidüiritSJud: Según el cual los nsu~lhos pdMifati<br />

,c <strong>de</strong>ben rr.olver en Ea inatangia a el ci ;rra viva n ~ cL:n::rriu<br />

il ciuda<strong>de</strong>la y en cl Srnlsili> {Iel ....<strong>de</strong>n<br />

<strong>de</strong> ht:bitrnu quoiL biiritiI<br />

nien Ir. rcjrespundu.<br />

9 Principie, (le "t1 ripie r.unl,mriaH pugii y el que preserva<br />

gunu' 6 ; nula que quien dt2radt los rucurse y cl :111 1 -<br />

hicrdq llene ruy , ir; Lx3 eustue que- genera a la camu.nidad; y flquc-<br />

11ns que r ,iIi.: `.n neritclI°2 en J iV y <strong>de</strong>. la rLuber y uciún t protec-<br />

F:7 fI.rtifiIü l::icci. ?:1, a: lu Ley Gens,J .'tl. Flu_lilxin neili;aicn i?<br />

Pnikc:irn al :lrniienk u}:nuixl, ewDr.1lñmes Ln0 i LCJuiVU :nuy<br />

t r cxalwlt . :. n11nd:LL: ce, la 4'z :r dice 5 x e;:: "Fi Frilce . r..'nhinhlr m.:iianm,<br />

reiirv; e indinmin,ea <strong>de</strong> ,:nuca:, :u I L{y anal, u : un,imicu p sixiul que brida u 'Tejana<br />

tr. caLida,J .1,:. vida y la paxIueevidad <strong>de</strong> las ner.rrrns, 1ne xr. fandn rn nirn.:l,<br />

aryn¡indas <strong>de</strong> nrrYr:]r.irr <strong>de</strong>i .^.auH~h, iO ;:;:c!: ira. pLsdceci'ul1 da nicaicnk<br />

;.p1,.;.ulauLñ.:.0 iL: rr_m:,s najnaks, ci! minen r¡x rrrlprrinmrr. la R((11-<br />

M1"iIAM1 d: in;; I Ire2*ldndr.c.. (fC I:i. ; dunas ruiun ...<br />

r<br />

FuenLS flurife el .Ov w rara _gar .... 'y'3 .<br />

l K.l„M:e¿•, J1: 1 6.


ción lc los recursos inun<strong>de</strong>s y el In,:din alnhientc, dihfruten Lle<br />

incentivos y acciüneó Je fwnenro a su acrividai.<br />

-,' Principia dr prrvcnlr14w- r_s Anticipar los problemas ambien<br />

- tales que so puJie.inrl rlar en su comunidad y relucir ¡Lis cl}ilSls<br />

par rsl e. ixincepto.<br />

¿Qué és la planeación ambiental municipal?<br />

L n pkariici irrl anshiennl municipal t[ltila en ciulsl<strong>de</strong>raniiFn<br />

las caraclerIstieas dc1 ambicnln, corno el ligo,<br />

'<br />

.canlidud ti calidad <strong>de</strong>•flora v fauna, el suele?, r..1 clirrla, la<br />

tr.+pogrlli». las comentes <strong>de</strong><br />

agua y <strong>de</strong> Kilt, la forma en<br />

ceta. se. relacionan eScoS CIemclltos y i:l .urdir en que<br />

pue<strong>de</strong>n aprovecharse, para tecle lar Activida<strong>de</strong>s industria-<br />

Le.. agropccuarius, fnna.t lleh, LaríSliCai, ocasione el mcnitr<br />

grado <strong>de</strong> (Murierabi<br />

planeuciúlll ambiental municipal contribuye a prever<br />

llrti dalios que las activida<strong>de</strong>s económicas pue<strong>de</strong>n Ca s&<br />

al medió ambiente. Su finalidad ,:s proporcionar a la g<br />

auwrlda<strong>de</strong>s los elementos que perrnilun ilís;eñar políticas<br />

<strong>de</strong> preserv[wión, proleccióii .iprovechamictlto racional<br />

<strong>de</strong>. su<br />

media ambiente y recursos nallrriiIrx (mere 1arl que<br />

se cuentan los recursos five.lales, pe,squelUS, acuífera y<br />

<strong>de</strong> flore y filllrla, entre uur,t i-Atlaltnentc impvrtanlec puro<br />

rl4le arrollo<strong>de</strong>l municipio).<br />

Para fines <strong>de</strong> cara ageadul, la planeación <strong>de</strong> la gpscii5a<br />

allibienlal municipal ] se rsreani2a ele cinco ecapaS:<br />

1<br />

Par-urg nics u~ sirwin0 JO efil:}h nmL ciicrl nrinir.i¡wJ ercarnxla du iruplL-<br />

:irla.= 7:n ;I:xzol l ca f~l mmnrin d c trraxcirn nmM_ni:J V uhIru,xllalltillu 5u.`r^nrahle<br />

<strong>de</strong> in recluso, r..ulalcs- aansuht tl r.p:n&f ticlrf.Aln H.ixiels p~ri<br />

II uur;rr un Sislun:: dunisi.91 l.)1.iSirve ; nhirnrrl.


J. Ansilicic rft lH situación o diagnóstico:<br />

Se i<strong>de</strong>ntifica el problcmil ambiental que requiere , <strong>de</strong> [El<br />

inter v ención <strong>de</strong>E<br />

<strong>de</strong>mandan la<br />

po ~r publico. asi corno los aclirres quo<br />

oluc.ión ele. pmblcmas. Esta capa <strong>de</strong>be conicmplur<br />

las restricciones por I>,. tillo-rli s.se acula {c~,onólnicas.<br />

in4litucir . si les, organizad t r as. si'ci,iles I s polirica4j, cl<br />

rrachu <strong>de</strong> inneguriiiud qtw k mdca. loa casaos 1 sElíI.iuEs do la<br />

atolón y <strong>de</strong> la inac.::iun <strong>de</strong> los grupos sociales i n v olucrados.<br />

2. U g labkeimiento <strong>de</strong> objetivos:<br />

4un tus u piracione,e sociales y unhu:los <strong>de</strong> bienestar<br />

ciararnerlle, plvs,isados. ya sea en la salidil espejada o ea<br />

la caricidili] proyerinda.<br />

3, Diseño <strong>de</strong> estrategias:•<br />

Es 1 11 drseripción <strong>de</strong> Iafi :ii:ci, ni y (lLLe 3e [abran <strong>de</strong><br />

seguir para alcanzar en un tiempo dctcnninaclo y con hm<br />

rrcIrrsu8 humanos_ Materiales } iinancin-o<br />

mismos indispellr,1111eL.<br />

4. Gestión y ejecución:<br />

rti la puesta ion marcha <strong>de</strong>l plan <strong>de</strong> acción estahleci~h~;<br />

lo que requiere <strong>de</strong> urea buena organización y coordinación<br />

cntrc bis aueorida<strong>de</strong>a locales<br />

ws•<br />

el resta <strong>de</strong> los actores<br />

I i1V )]Ijcrt 1 ~ti,<br />

5. Evaluación <strong>de</strong> las acciones, resultado y<br />

reurientación <strong>de</strong>l procesa: .<br />

Implica la utilización ile insirumrnIi<br />

pare dc.tcrrhinar<br />

el exilo u fase: i w <strong>de</strong> las acciones emprendidas paras son,-<br />

clori3i el prxihlern>I :Imhicntal tratado. La evaluación <strong>de</strong>be


-dar especial importancia a –curial) rnertus– dos aspectos:<br />

a) el cambio necesario du l as batas administrativas <strong>de</strong> la<br />

estructura municipal, y<br />

b) tus opiniones y sugerencias <strong>de</strong> lat Recite quo se ve<br />

involucrada en las acciones . emprendidas por el ayuntamiento<br />

en materia ambienull.<br />

Gestión ambientad municipal'<br />

La atención directa <strong>de</strong> las pr1shlenla.S ambientales "en los<br />

inunicipios cs la forma más eficaz para alcanzar el ilesatrollo<br />

sustentable, porque el <strong>de</strong>terioro <strong>de</strong> los ree trrsnri naturales<br />

y ' an,hierii Ie' <strong>de</strong>be aten<strong>de</strong>rse en su lugar <strong>de</strong> origen_<br />

El Inét[xla para abordar y<br />

solucionar pn,birrias eq ecifi-<br />

cos es ]a gestión'


l ' or <strong>de</strong>leeiiiralixacii ' sn dcbit: enten<strong>de</strong>rse la rransícre.ncia<br />

<strong>de</strong> atribuciones (politicasj y Iinicilankis (administrativas) y<br />

<strong>de</strong> reti1Jr5OS, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el gobierno feilerF]I N Los goh1ernc .<br />

e-,tanlles y rnunicip,ilcs_<br />

La <strong>de</strong>s:elliri]iznei6n Llo consrituve un fin en si mismo,<br />

sino oil rnitiliu panl-eilcan.zar el <strong>de</strong>sarrollo ,susienlahlc T se.<br />

equilibra el crecimiento económico crin la i reserraciún <strong>de</strong><br />

Los JtCI(SOS IlaLurale;; pr::icudc re5pcwdcw al c.ar&uler sirn-<br />

Liórico <strong>de</strong> los ectrsi.stenlrls propiciando la articülaciáii iLe<br />

LLccione.y SL114Seclori,L1e5 di ln ,Secretaria y onus insl FnciFi,<br />

programas i alegrados <strong>de</strong><br />

T, i <strong>de</strong>scentralización se llltil.iíiL J en IN medida que, contribuye<br />

a auTt1cLlt1r ln paltiWlpacióE ccnlre.spnnsubk <strong>de</strong> los<br />

direreiilev sectores publico. Social y pri VaLIo lugr.]n.I]F con<br />

CHO:<br />

Una situación rnás tc]uilalivil <strong>de</strong> los diferentes grupos<br />

sociales en la sntisÑiccir}ll <strong>de</strong> sus nccesida<strong>de</strong>ti L]:iric:iL\ y el<br />

cumplimiento <strong>de</strong> la nerrnaliviL iL lirnbicnlo-ll y <strong>de</strong> recursos<br />

naturales, hajn cl principio <strong>de</strong> quien iuiiLiülline pague y<br />

el<br />

ÍILLC preserva y mejora sea IeLo]i111enIsatUi.<br />

En eNle. tie-niido, un<br />

illutruLl]ento básico es la Le} tTM'wrai<br />

niel Eylrlilbrier Fue.rigrr.er Proi:iiee're S ri Ambrrnie<br />

(I OEEI : A), cuyo Articulo Octavo dice a la bine<br />

"Artículo S o .- Corr spotr<strong>de</strong>ri i. iris :l'P:e1:ic pies, dr. confirrmicb~#!<br />

cr+ri lo disprresro en r.rru 1ty y lux 1 e l'e,Y ?cH:ur'es<br />

e'n lc FF.rrpr7ra ; l t >;s g+ipudPrrrt'SJúrutfuúes:<br />

1.- La forriudo.c:Jón. conduce-1én ev. lrrucirin <strong>de</strong> ?o<br />

r'


la prolecclón al ambiente en bienes y<br />

'ranas ele , lnrtsclicci!in<br />

Municipal, en la.S' rririlt'PI i2S tlrfc rdo e'ste'ro expreSa.-<br />

menfe relri t nridus a ie, fe<strong>de</strong>ración o a les Esrndos;<br />

Ill.- Ui aplie:u ifir <strong>de</strong> la disposlcikne.s jttriċit•.a,s en<br />

molerla <strong>de</strong> orc4'enclón y control. {le la r: FFR2rimJnfl f:córi<br />

almos+írrca generada por fuentes Afees fUrrCIOaen<br />

corno e.;fahler.'imiertlu.s mercanlilts , <strong>de</strong> Sc,I J krúS, ersf<br />

come <strong>de</strong>r.mi.sinneS <strong>de</strong> r:rrnutuainaufeS a la almósrcra<br />

proti+er.ienfr?s r!P fuPnle.s rntrv<strong>de</strong>'S tole an sean consi<strong>de</strong>radas<br />

efe rurisdier:idn fe<strong>de</strong>ral- crin la parfidpadón grte <strong>de</strong> aetierrlrJ<br />

r:au !Ll 1t•1[.x1222.`ir)ft eslatal corresponda al galerno <strong>de</strong>i<br />

estada;<br />

IV'.- f.rz aplicación <strong>de</strong> lu disposiciones )arrdraas relari-<br />

Fa,3 la prevrn£Ldld y control <strong>de</strong> los *cros suben r.1 ambiente<br />

uca.tionaclos por ¡a eneracit7:n, transporte, alma ce-<br />

=Mienta, Adt?rltjo. im!{uniarrtn y áái.sp. en<strong>de</strong>iría: final ele las<br />

Ye'Sidffos sd.idrr r e e inrlasfriale.s cj w nu e.sa T n- r:nnsi<strong>de</strong>raddS<br />

cornfr r neligrrJSrrx, <strong>de</strong> cunfrJrmidud tOrr &J d[spue'sdo por d<br />

.4r'díc:uiu JJ'rfr: la prwseaie<br />

Y.- La creación y r, dntiriistracian <strong>de</strong> zafrux ele pre'seruor,•it~te<br />

ecíd1dgicr:. <strong>de</strong> los r:enlrnx <strong>de</strong> pobiariót, oarques<br />

IIrl.run rJ:, jetfrlirres prib e'os y 4' .ntr r is rhers are logux ¡arPti<br />

: isrn.s par la legislar:lúa lrrr:al;<br />

►'L- 121 aplicación <strong>de</strong> las disposiciones jurídicas relatiros<br />

a la arelml:ḣin y control <strong>de</strong> lu crm aminuciOrí par<br />

ruirla, V.lifxrt ioncS, energía térmica, radiociorzes eter.tYomagnCifeas<br />

y iarrtFrtica y alares perj udiciales lw ro! el equilibrio<br />

ccoló,gleo y el ' ambiente. proveniente <strong>de</strong> fuentes fijas<br />

egMe .funcionen CUnw eSYrlhlPcbmientn.5 merr:arUilr:s o <strong>de</strong><br />

SPYv'ic!os, así mima lrr Vigilanr:ra ele: Cuaiplimienfo ele<br />

las drsp?Si. One5 r1Jle ; en,5'dl cama, n.'sui en apl2caitles er la.s


fl


mriteriay y SupueStets u que se r'ef erwm las froeciones 111.<br />

1L! VT Vfl <strong>de</strong> este .Ar7icrrlr;<br />

XIII: La , far'rreutaclún c:nrrdcrr:ción <strong>de</strong> fu poldica<br />

nenalcipal <strong>de</strong> inforwac.Ón y difusión en marerir ümbieRral;<br />

XII:- La parriclpar24R eR Jri e1'(Jlrrae.ión <strong>de</strong>l rnpcaeto<br />

ambieflral <strong>de</strong> ohr e ui:riuidr.dr_y <strong>de</strong> eomperencia estatal,<br />

ornado las mismas' se realicen ere el r<br />

1p<br />

nbite <strong>de</strong> su cirv_uuserIp<br />

. .ign Jerrirorral;<br />

lrr formulación, eJe'CUriún ti' ecuriur.•r•iríre <strong>de</strong>l progrumu<br />

mJJr2ir:i;Jr)2 <strong>de</strong> protección al ambierele, y<br />

X% r l.• Lee ce2ene:2rire <strong>de</strong> los alfil! en mu2eria<br />

<strong>de</strong> presert'aclan d4l equilibrio em. 1 gica y protección 221<br />

rrrR}3reJ71P. les r.anceda esta Ley u rlrra.5 nrda'nrirnientos en<br />

rür2C.Ylnlrlr2Llit f:ee ella y Qrie 120 es2é.n unir&udns e;q r1Jyamet<br />

te a icf J s eflerrrr:i& o a 20'5 esre2do,i " .<br />

En ui matee <strong>de</strong>l actual preetslr'cie .<br />

clr;scsm1ralixacióa <strong>de</strong><br />

responsabilida<strong>de</strong>s en inar,r.ria aLe1 agria, el aire y los residuos<br />

sálidi)5, Jt,x rnuriiLirios lirnc.n Jis siguientes auiluciunes:<br />

Agua<br />

Regulo- l u prescac ido dck scrvie.i ii príbiieu_ dr. nouns residualce.<br />

Prc.wcilir y I:1lnlruJiir J


v L - tietaiminar lea solicitu<strong>de</strong>s <strong>de</strong> permiso para <strong>de</strong>scarge i r nenas<br />

iisirival `cs cn los sistemas <strong>de</strong> drenaje y alcanraTillado qua administren,<br />

can base en tos dispusiciunes tlue se ti l.ableu°n en I.la<br />

Normas Oft.:iulei Mexicanas lnrosll,<br />

Aire<br />

k l Qaitib!el:er y cpente sistt•.uula pilril 'rrriftrar 1;15 r..Ul i. i(ii n:: ,cl iicu•<br />

lares.<br />

Residiiu.S s'Udos<br />

ti Regular las activida<strong>de</strong>s quc an ~rm simiente rresmsas.<br />

Autorizar cl t'uncitrnarnicntü <strong>de</strong> los sistemas <strong>de</strong> rceulrc't'i:in,<br />

ark maccnan lento. !tanspune, alujunieaLu, r°,lriili'uiui,$n. lrgaiuientu<br />

y dispusieiíiri Cin;d <strong>de</strong> tus rrsidtr~ls sriiirins.<br />

E:1alilcscr;ncriirina <strong>de</strong> control c seguridad para resliznr tareas tse<br />

insp.xciin y vigilancia; rn'dcnat cl <strong>de</strong>comiso <strong>de</strong> materiales o sustancias<br />

CuntaEninzintes u pn ie<strong>de</strong>T ;I la blat,sur' leiaj:curil 1r i id<br />

:, mal, <strong>de</strong> lis ['tenles cuanrin .Lista ric_aln<br />

naitc <strong>de</strong> <strong>de</strong>sequilibrio cculiS~iou- c re creusion:'a peiiproalts pus<br />

los eeosistemus, sri.S utnuliUne.iilca r, I:i 31lLId l ll1hlien.<br />

Generales<br />

w bajar ' glilirni ,<br />

iu;xlins <strong>de</strong>. prcrcnci{tn y cnnrrol <strong>de</strong> e ncrgcncias<br />

t,ai i:i2jc S, ü51'X971u dt•.cuan ulg;.Ji;flk; ambientales : enforma aitiluda_<br />

u uuurcinada con el Eje nlir. c.#r . lIai a cl tidcnilw<br />

In, rpuuAr rn la; li ctacias <strong>de</strong>: cnnarrncciln que se refieren a<br />

u ra,e. , Ins nr`.r.i'idsric; que producen Impacto . negativu ea e!<br />

i nixlisi ambiente.<br />

r Plrscrmr y restaurar el cquilibriu eeol:i&o y La ptutmelúti authicntal<br />

cn áreas urbanas, reJtiuivnadas i:uJa<br />

Ic,a st!r.ir:ina pfihlicns<br />

cuino Suii: el IiiIiiteni;óienIU dr. tullirte, ^rtirlod.; <strong>de</strong> meremos.


'limpiryii <strong>de</strong> cementerios. labores <strong>de</strong> rxsrrn. y viRdhI CIA <strong>de</strong> las<br />

51:ilYili <strong>de</strong> Lr.IUSporíe.<br />

Fvallinr rl intpn4lu alnbienLalk cuando las activida<strong>de</strong>s nrasinnan r<br />

<strong>de</strong>segnilihri{.s L:i t il.:5gI:i'r<br />

u rebasan los limites yy condiciones<br />

señaladas pnr ]as I1221hiriL nlob y i,' Ch7"s emitidos pur La '<br />

1~~icrxcidn.<br />

Proteger ]os parque; urbanos y la; vician su<br />

rx:l}I4`I?i al,<br />

v !]atinir rncdi.iAS para 11n9111ir1! ' I:I r.u;isicin <strong>de</strong> nrdcra, vi t urzcinnes,<br />

energía rcrmica, lumínico. olures perjudiciales al equilibrio<br />

tc !S`?ica y al ambiente eiLAlhi I.' irf~il'Erl los 1LLLilrs mL.imos<br />

permisibles contenidos en ]a. Normas Tecllict 1 Larlügi.;as<br />

Clr


k'<br />

VrnmoY'n yac Iris vehículos que transitan cn cl municipio cumplan<br />

la ir' 1;1 vrrir!c[i~ jc ft 4t1Ueir1ar, <strong>de</strong> C. i lir el prugmina.<br />

4 Vi . 9jlni . el buen csradn <strong>de</strong>l 1ltn,poile páliliGp lxal y <strong>de</strong> j'>ss<br />

v.`.iLici,iic- r)tie ial e- paitl qur, n4 :~$1i ur-fl1 <strong>de</strong>.;OiLk1[!1 lílaCi{rn-<br />

3Raglila<br />

cl nlll^_I[31LAII11NnSn <strong>de</strong>l lian.spnrle iiihnnn Innnlcipal pala<br />

evitar dcsni<strong>de</strong>n vial.<br />

▪ COORI nir 111`Tamicntna viril C. MATA ctcsx1 iT el rrdn 9i rn L:Cando y<br />

fnr1uno.<br />

.; Prnmover que lo; cnmcrcios g esialilccimicarns indnsrrialcs que<br />

nr.iliasn coinhvsr.iblc reduzcan lar. T,1ni£iilnca cnntaniinanres n<br />

r m~•u: <strong>de</strong> tilr m., 111c4.-Tnns.<br />

Impulsar' la psrlicipacidn ciudadana en la solución da los prohlomas<br />

ambientales.<br />

'i F ' ii.ii o..en rl rciiipl7nnen14i )• la 5'Ig!IaISl4:~i~ ,le<br />

Pquriihrr' Erru i d , gi »y fa Prnriarci.&: ci Amb.:enha.<br />

a l,ry r . rnrnrtll rlga<br />

vTarricilrar en la vigilancia u disp3icidn final da re. r idnns .c . ñlidns<br />

iodrislri¡<strong>de</strong>s y JEluni..ipales.<br />

1 Barres y pavimentar las calles para en - llar el lavanrainiamn <strong>de</strong><br />

parlicLiLus DCri i :as.<br />

Canal ixnl• lag<br />

rlcnunei2z qil.: nn snn c.jmpctcncia inunicipnl s- la<br />

nutoddad esalal.0 a la <strong>de</strong>legación dr. 11<br />

L' I iIJlucc. la ley.<br />

Semarnap, >: e.güa lu<br />

1 1 Prohibir la quema <strong>de</strong> basura en predio urbanos_ a "ielu abiearu u<br />

en Lirudcrus abiertos.<br />

•<br />

k' Prohibir el uso <strong>de</strong>. lkr Las cuino ctm[Ibuslible, oii u en el raso dr.<br />

la fabricación <strong>de</strong> ladrillas y pruniurer , el uso <strong>de</strong> .ombustiblra<br />

límticas. .<br />

Dispuner uon D- LI:4lu5 4Ie, Pulida y Ducal<br />

I;•3 ,leli111$ ainhiamnles.<br />

qim<br />

V Rcnular la cría domdatita <strong>de</strong> animales. psi como <strong>de</strong> granjas<br />

purcinais y uviculns en la wna urbana dd municipio,<br />

que


t}ca?inaan una atiiñ túra I'crifl3 `ILR: s,:<br />

1i usyu i los, r.o~ara4hna, elcctrra.<br />

' r. rl iilinr las ayi ni. 1;i tlur s- ¿entran en la zu!1 l urbana.<br />

i~ i nii c vc.: la Con,tfucciúr f le pilen<br />

irla'C LI L'IT.<br />

con el propOsito do csdiuuLar el <strong>de</strong>sarrollo sustentable,<br />

Iri. $iiiiOFicI;I~Li.. rnuni::ip;iles pue<strong>de</strong>n uriliaar i instrumcnlos.<br />

que I n; proporciilrla Irl IugislHGiEin :imbiennll y upro-<br />

'-ec11u1r 1 i. ci piayiay :Lue Is SC rnarnlip ulrccc, a [ niVé..A <strong>de</strong> Sus<br />

d M{& dones Fe<strong>de</strong>l-ler.<br />

!.0 slnrla, ¡OS instrurnenLO& <strong>de</strong> lis'1íticai airahiersul <strong>de</strong>lineii<br />

los álnbito <strong>de</strong> acidan <strong>de</strong>l municipio <strong>de</strong>. a~.uerdu un'<br />

las ;ii nbueiones que les otorgan las 1cycs y los programas<br />

miro lui preveneiün y prolcccidn <strong>de</strong>l medio ambiente y los<br />

ie: irsias nal.:umle:. T .I., leyes y programas establecen:<br />

Competencias para la fe<strong>de</strong>ración y los gobiernas<br />

estatales y<br />

otun cipales por 14E9 a r e in.strrimeaam<br />

T a aplicacif5n <strong>de</strong> los invlfmienit,» ,le pvslflica unibir.niH1<br />

1<br />

LJ cs previsnl por la 1Cl', COLMO lo siniestra el Si<br />

cuadro :<br />

uiOULe<br />

Ámbitos <strong>de</strong> {.'nmpeteucis<br />

fr,!fh'!:i7i'!If: i ~~rHl.•d.p.^<br />

t )I•fE,~nen j k'IILo 4'L'OL6 iC,]<br />

I)Btii:th ] U L:ni icil.Jísiiti;is id "k,:aC1nihahiratinnaL,<br />

Hiena> rrirr. i i•I.1 ti iienlu;x'~sldrico


Ñ7r2Yn:•'i ?'7i ros Far ' e7'ffr.'1:1i! 7~~.:rIr7S: Miinc:Ipio<br />

;VIJLn-J;II 1 6[IJusL'laL ii! rit;I}I a, Sen'ik}Till I1a C1ntl71. leenl iztilur el 'mur<br />

.`.í c._' enii Id ln <strong>de</strong> nu S1jIfi el<br />

pi r ol icnrn.i.: Iris l oa<br />

Irixin nmhicnrc ni APi•Inr IrI^<br />

r L t <strong>de</strong> utii! <strong>de</strong> sue1n.<br />

rCGll rtiti € 11siLLIraLL^.<br />

Lnilunción <strong>de</strong>l i mpacto<br />

.Y'<br />

rLL ;Sgü nlnbicnlnl<br />

í)i cI1n IlldilidAi I &:riiL:ay p:ua<br />

rrdm;irel irripilcloamisicn[al<br />

quc rada pi n.'.:L:I[I do ;IL~ti,lrn:.<br />

IJV Iaor1lrwreLúL1 Jt csJLIClfl!.<br />

lla:pilnlr presi 1dusuius,<br />

enea e L'a i pndrru cvusnr al<br />

medio irnbienr.r. por la cc -<br />

I:;I i i dc;IrlliiS ii Lt1l1[Iler.,<br />

L:iniMii ;i liv: :' onlilitiiiwiIICS ii<br />

1Fi 5ri111!.;rcin. I3IA :'1L: ilvxll.:s,<br />

por mencionar alguna;.<br />

lkac ill5 a'IJIIIL'rllll<br />

. ;x-;1iII:::I<br />

`, LuaItJ ILel i]npactn<br />

arnhizntaiy el rie5 &'<br />

<strong>de</strong> Ley iIL;Li'rid il{1CS y<br />

meres que sc15n43 la<br />

LGDEP!L.<br />

I<br />

I<br />

\''<br />

Evaluar al i mi1actr<br />

cl rlrsap:111itiC[ItLd<br />

en las materias ilo 2..I<br />

L:ruul,rlegi'l.a ,tse<br />

cnnln si$ilaroltnnl<br />

pli[nitran <strong>de</strong> 12!t rs<br />

sel':inluy pilca Jr.<br />

dc-in^iy`+ Il ll Jli nllBS ."JL<br />

mi] II]risdietl{511.<br />

en [:I?I nllítr:ll r;n ~ qG el {)Ld t -<br />

namiencn kcoIegi~n <strong>de</strong>l<br />

l'cri illniu-<br />

Pro:en cidra r Lx1Lltrrd <strong>de</strong> 1:1<br />

uultt iminación <strong>de</strong>l agua<br />

Cita rala. <strong>de</strong> 3i.:3111fliiiLile•,<br />

tiitilvll::FdC Inlrarllento, cle.rziirtza<br />

I]I CLIIrtiekSn y reL1YUJ I<br />

A91]ii Il-'I!iu3l t.0 L:I I n Pinte.: iI<br />

Ii} sertaiadc en iu<br />

diicric<br />

i i eS irt;11C-Y en Iil L[Y.?lC!'LEI.<br />

{' ,ü151f1ü17 dineL i <strong>de</strong><br />

!117 terl niea y 1'egidmis<br />

pl'IIF T l'S4S y rlcrgik5o<br />

-, I {,!r<br />

II II,l . )I;II '<br />

't']!iJ1ir<br />

In i:r . 11ial111nnciáll <strong>de</strong>.<br />

aluds<br />

1uri.;di 7ci F11<br />

w ` i ,Li ii y l:0L1 r .L':}1:4T<br />

dr.x.nily i.i];i..ie-<br />

Irak <strong>de</strong> I<strong>de</strong>e IIt_m i l l9-<br />

L:I lord, 1:1-ya1-211:18<br />

reí r, lirnl':11cs., nii 111-<br />

cur, murcr, entro<br />

I 'kIr41S,<br />

r<br />

::.1ull ~a r.rn:rl illlyil,<br />

1:rutbICri'e .rilerlus <strong>de</strong> elauili- •, lte2ular lar aetivi- Regular :1 mancj:5.


trIS:'Y7i 1Pn7d.4 , I -E Ierurrrin. . EJkuiu y,t7ur.•k{o$]<br />

c.Ji`nilnJi.xsilI:11rll;ilC.4l'Climados<br />

por nerlt'ILLadcg in:<br />

dLISSL'i:<strong>de</strong>s y tlk'i1:i41s rll I r.<br />

pulla ;1I1 IL:Si f1LnY'. ¡r..l i{}rnsLn<br />

fjI Ir por scr [!1SÍai]4. inilamn-<br />

Mes, expJtxsi 4'os o LnLer.ciuvc~s,<br />

replesenUal un ruL:! .j-ai c _i I8<br />

Sal nd 1ur1131a y el inedia)<br />

ambiente.<br />

Eetahlecimientu <strong>de</strong> árala<br />

n111unll.es proLugislin<br />

S IIII 1:x4 ion as <strong>de</strong>i territorio<br />

IItWinLla3 quese eaUIblect•]L<br />

}`iuil kiu1C YJ'. }?IL'Sr.l'rfl1' y IY:4-<br />

II i: ni la l ndiv.Yr4i ílad ;acgelación<br />

y f.Llna terrestre y<br />

nutrinal. pilen eviu11' Jai dilelloro<br />

y <strong>de</strong>strucción.<br />

du<strong>de</strong>s relacionadas<br />

clan residuos ttliprosog.<br />

v Formni.us la <strong>de</strong>c[a-,<br />

r


Tau¿oral;r lus Frdrrarc.n F„i_•dr , ,i.h1'inleipiú<br />

hfedidas <strong>de</strong> control,<br />

migó ridud y sanciones<br />

Vigilar y trn»rnlar la aplicaeilln<br />

<strong>de</strong> todos lo; ins.truulL:rlllis<br />

. ,re. p ulalurivs. Latas ;wciri-<br />

11.3ric5 xwlltuás cíc . :tivas<br />

cuanri,• s,. 1iaaiu en una i : amplia<br />

palrtieipacilln anula],<br />

l ' Vigilar la apLit:a;i~c<br />

<strong>de</strong> la legislación Rin-<br />

E:iL rilid en el ámbito<br />

nr..i,3,:'1,<br />

`~ lnspcwin n sr y ri.<br />

aplicwión<br />

las Ir-tri, uurmas y<br />

rrslaln.:nitir;;¢ubientaLD.;<br />

cxl:c.rlilip; i•ur<br />

1:I fainracidn.:I esy'<br />

el riiunicipio.<br />

Fartleillaciódi sudad<br />

111cl'Tporerlarcltiripanil)IL<strong>de</strong><br />

los . tiāldild anos c las Sccu:res<br />

social liiivadcl y Jwiur.anismus<br />

no guhemannunl:lk:,<br />

en cl Ilis:;io y ejecución <strong>de</strong> las<br />

Poii<strong>de</strong>as arnhien[alca y L:rI Iii<br />

aleación <strong>de</strong> ix'ihlcmns cspcciticns.<br />

Psunoverlallini'.i•<br />

ph i. $n <strong>de</strong>. !Lis diversa;<br />

scctorca la jvblaciclo<br />

ea atencirin g 11rL<br />

l'L`11cif~Il ~Ir ius probL -<br />

mas mnbicnralcs.<br />

•% nomine' . ]aparti-<br />

~ipncifln ::oI nLinilliriil<br />

e71 cl ]nctl<br />

lrlla la lsre enón y<br />

acen.iól da ]ns ixlll'ICivas<br />

;unbit times.<br />

Regulación directa da Nihil. ]<br />

.4itre-alrn<br />

kegula los rccursns <strong>de</strong> in un:I<br />

y' tlnra a I1:5vé. <strong>de</strong> LústnijnenloScomO<br />

IPS pVrlllls ts, I12L:n-<br />

Cina . y alllin ' iza,; iuWLrS plan<br />

iniestiladón cicnríYira,uur~ciaJizacidn,<br />

traslxdn fiontc'i?<br />

}'y L:IUIlItt' l:kurl.<br />

I<br />

•<br />

Cl irnL Ir la mi (tica<br />

at11L• icnral nacional<br />

II l :FJnrIL hacia ol Irlanejo<br />

ii1rC . Arfl I


Sustento jurídico fe<strong>de</strong>ralpara<br />

la planeación ambiental<br />

as autorida<strong>de</strong>s municipales tienen a su alcance instrumentos<br />

<strong>de</strong> carácter jurídico. institucional, pregr~a-<br />

L<br />

m3tico y <strong>de</strong> participación social, que pue<strong>de</strong>n utilizar para<br />

•organizar tu propia sistema ere gcslicin aunóicnuiL Dichos<br />

insIrumegi,cn srrn:<br />

F2 marrojurídica fe<strong>de</strong>ral<br />

l_us princi l ial nr<strong>de</strong>naniienürs <strong>de</strong> carel uer fe<strong>de</strong>ral que<br />

¡estilan la Bestión y planeación municipal <strong>de</strong> la política<br />

ambiencal`y cl <strong>de</strong>sarrollo sustentable einanan, en primera<br />

instancia_ dc la Coiirttlaeciriri Política <strong>de</strong> tos Loarla<br />

Unidos Menearías {ver Cuadros 2 y 3).<br />

El ~U) prugrarra4riruMeTrd<br />

En materia dc programas ambientales formuladas y<br />

rplicndne per el ónbirrnr) <strong>de</strong> la R p1blica, las autorida<strong>de</strong>s<br />

municipales pue<strong>de</strong>n guiar sus acciones <strong>de</strong> acuerda ceo el<br />

PlanY.2cr'nrr2 dr. Drsr.rroilto ?995-2000, el cual <strong>de</strong>fino las<br />

cstratCgias <strong>de</strong> política acnnbiénlal nac km id (. r Cuadro 55.


'<br />

Marrojun4rcr,j <strong>de</strong>f'a2<br />

CT I.Ai)R[1 1<br />

.í1L(CJk: :J CI<br />

Faca hu al Pui I^I 1 pus coordina .; . L<br />

I<br />

SIsLCllla ~i:IL il lll::l ti1L I l:YUen::i< ru<br />

ilen:rcrálica_<br />

I<br />

CoistitLiciú11<br />

PoliIice <strong>de</strong> Iris<br />

Estado Unidos<br />

13l'xic'anus<br />

AllícuIn 73- Iat1. XXIX-4<br />

1§r:u11:I 711<br />

In Unldu para<br />

CE! ablc2' i lacCJicuu CIICiJ C:11 1u III.ITCL<br />

• in km" <strong>de</strong> L;l?r.,"rG:) tr: nlaccf'ia <strong>de</strong> prxce-<br />

Ci.Sn al l islnhirale y r.p:ili;.rn ~rl1iJ¡SG4.<br />

;3.n irll]4• 11. Cnlcc. 1<br />

F:x!al d~.x::: lax IJ uuprle•.n:i:I. (lit Iggnl!IpüJpJCeCr<br />

111F.:Gla d t <strong>de</strong>larr.`. ll ) I1,2;11 t.IIJi-<br />

RILfitILC 111,, Ira= VI<br />

Paujllu e..rnriras pm?' w..I;4 niw C:•J:b<br />

r„ 5i i iE r:14':rue!plo? maca d_ L cC_I C?ii ü<br />

<strong>de</strong>illxrnllcirl ['uncirle' ' , " y<br />

da<br />

1xihlil:n~.<br />

i c. 1;ernin il d4<br />

ILaILeaLi1ÍLI<br />

Po!snLa que c!<br />

:t. xi l r n 11 In i n l r.¡g.11 <strong>de</strong>.<br />

I0: 111 W1iCiI1iCÑ LI I:<br />

:rtiln II.11Y.T I:, lr 7.11 . tl ' 1il<br />

LLIII la :i Iai ._a[aiu<br />

acioonL prorllh4'c<br />

qqtt<br />

la I:cil LiLipaci dll


Leyes que reguidrr<br />

CUADRO 2<br />

preServaciórir <strong>de</strong>l medio ¿trrzbiienre<br />

uy re<strong>de</strong>ud LIE C.nk-1 iDGF S-T-I952}<br />

T Clo.rL . ral <strong>de</strong> Bienr.i N aciuneleE WOF<br />

▪ Ley 1 -u ul <strong>de</strong>nifiir (0OF 84-1986; fe <strong>de</strong> emitas: 94-1986)<br />

▪ J . .e.y A he: I ris (DOF PM<br />

-.1 Ley do Pcscal:PUF 23-V1-1992:<br />

▪ Ley fe<strong>de</strong>ral sub' 1 MumLeirl y rionnalinucidri (POF I-VIF<br />

1994 .<br />

s i Ley <strong>de</strong> Aguas Nodiuu:iln 1:DOF IrXTT- 1 992)<br />

Ley Fi )<br />

ewil (DOF 12-K1 r-19 )2)<br />

*<br />

Ley Gcncnl <strong>de</strong>l Lquil.ibrió aolúgiuu y 1 rreLMn al<br />

Ami-<strong>de</strong>nle (DO1 28-1-1997 y sus iyioimas y ndiciónc...)<br />

Ley <strong>de</strong> Culi.serviscini lid Sud n y Mira<br />

▪<br />

Ley Fe<strong>de</strong>ral & Turismo<br />

E..cy General <strong>de</strong> s i ssenu.linie.iiK , ITJOF 2 1 99$)<br />

▪ Código Suniuu iu<br />

;1 . Minina<br />

▪ Ley 1 ; I<strong>de</strong>ad <strong>de</strong> Aninw y Es p<br />

Jxy General :I! SÑ111A<br />

1 oy <strong>de</strong> Viam Ciznendcs <strong>de</strong>: Cumunicadún<br />

▪ Ley Xenlin.eliDÑ tul. 27 Coli.z.h . lileinnal d Rama <strong>de</strong>l<br />

1 u.ffileo<br />

▪ I_gy Reglamenlaris <strong>de</strong>l .Arr. la<br />

Zona Eccinórnica E elusiva<br />

Ley I{ himen 1 ;brin <strong>de</strong>l All. Cn nsti (alelen al en Materiu<br />

rñelcnr<br />

▪ Ley Pe<strong>de</strong>lal Moiruruiuilos Zuna?. Arquenlógicas,<br />

AruSiLas FI istór:<br />

Ley<br />

<strong>de</strong> Peses <strong>de</strong> la hlr,e<br />

Civil (U-0Y 2h-V-1928 y sus relbrrrus . :1<br />

17 l).l :11. r alt i v . l n<br />

n ;id medin siribieMc y prn=ión eerildgica.<br />

Sc rellem n lns lcyes fundamenulos cn n niña <strong>de</strong> preservación


C LADRO :3<br />

C~rrdaruimiearrn.s )r!<br />

UIes C.l'iiitCiii.'.í l' Mi4,tfii:ipaje.i•<br />

l.ey Fz[a[aI {I4'<br />

PlunL7Lcídu<br />

TIrS TLIIL luslincuniiC.nlus<br />

pe=les<br />

parra la pinneni:i ' > L l Je]<br />

Ll'SUírollo integral rll,<br />

11 riiiiios 4 hl,<br />

muuiCipici.,.:rl ::c r n-<br />

grLlenciacon la<br />

L}1:S11riI1Lún fLLCIC}nal_<br />

L.cy Orp3nir.a<br />

Municipal<br />

Cen9L1tndáu Política<br />

I x_e .Aiflb enlal<br />

Reglanlentw<br />

Estatal<br />

Estatal<br />

Municipales<br />

T).íin.: I;i.. nlrib7FC74RCS<br />

Lag cn.III;'IL:c fn;1;radi::<br />

ulula eucidad Hala<br />

liti j r..QTpC7an Cn su<br />

Fi liarán .<br />

Icpisla_i'SIi 1;i prulc {lhins<br />

urnbicn[al<br />

U<br />

cidR <strong>de</strong>l nudio nm-<br />

lcuallLi1.'n111s<br />

hl r I.'. CL}Irl . (. u<br />

u a<br />

1 t L'1c., , las rt:ti N11Irl<br />

i iI ."-Ti il LIC 8L C'o iii -<br />

9a1rlIlJ:lil.


PTcTrtrsyprOgrl}<br />

eitsfr<strong>de</strong>ra1cs<br />

CUADRO 4<br />

Plan <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong> Desarrollo 1995-2111130<br />

Uefine tus tiM:Inlien{us y :chale . iihs para reavivar e] crn:imienw erorbmiu)<br />

y trnlontar e.1,1 wrrnlln suEirnralilr, frenar lea lonLL:nL:L I 1.61 4slerloi <strong>de</strong>l<br />

taccli, ambiente, tnnlcntm la p otee ión, CYlnstrrnei6ll y nano [acida dd<br />

trismo y los recames naxuralcs. incorporando la participación ciudadana<br />

;Y`i i'u t'.lerl lento t,:iaic:u en la cvnoceucitin <strong>de</strong>l Flan -<br />

Pii iiin. - <strong>de</strong><br />

Frica y<br />

Acuacuiluni<br />

1995.2009<br />

Plaal-a o1iliIi-Ct<br />

Y taLrSLia4 ;laza<br />

cIC,:mrrolla d:<br />

c}I:h ;l{'I i •; a:fi~J<br />

PrD rlroa Pongr7rio ° rouramu<br />

Fúmela) y <strong>de</strong> Medio Ambiente Hidráulico<br />

Su' 1u 1995-<br />

2000<br />

1.79.1re eslmie-<br />

1ia% pala el<br />

a;an zcllarni:lltc.<br />

sus{-niksl: dr.<br />

I. la IY,:Ilnl 15n<br />

manLci y las 'u<br />

rx; eahlrt,<br />

1995-5000<br />

Es a niego= m<br />

I {7 I`! Las il o..Zo 1<br />

Lid >..x:lar M<br />

AInI7ieae.<br />

R.ccunoaNaturales<br />

r Iky_r rw: lael ay<br />

muy COi rcras para<br />

cala iiTKI ? J <strong>de</strong>. la<br />

praó L. In d { i ata.<br />

111<br />

111<br />

1995-2 rnu<br />

Establece les<br />

ari.ncrpulrs U-<br />

l~ C_'1l:liell ll,l Abril<br />

Ja aiLaci&i<br />

{103 cintura <strong>de</strong>l<br />

ii<br />

Prngrmaas caelnrlale$ y rvlccialta reluciunudus con el medio ambknlc<br />

Ironista XXI<br />

ti Plaprants paro mejorar la :aiirlarl <strong>de</strong>l ,lile en e] Falle <strong>de</strong> México<br />

`J Yrcapr:urL~l pura el mnlonwniento <strong>de</strong> la di dad <strong>de</strong>l aire en la 7nna<br />

Mor' a]+rdil i llil J{: fluida)ilj;u'tl 1999-2C00<br />

▪ Yie2rania <strong>de</strong> odio in .tra. ir4u do la cal Iul , Irr {lul Área<br />

rea Murropullum<br />

<strong>de</strong> 13ao[errey 199'-2L‘00<br />

.. i Pmpra lfa TAL, ropolitancl ds. kn:uraes NaLUral . 11Y . .15-201.111<br />

.y Programa ele Algas Ni1i inlcs Plvlegi{I.IS 1995-201))<br />

y 1'ra~rsnlapara laminimirscihny luanojnr1r-]ns rrsldi iudus0'ialrs pelerosux<br />

199fl-2úUü


Marco pro,g rarrrrirrrrr estrlfui y municipal'<br />

CUADRO 5<br />

Flan Entina] <strong>de</strong> T7esq rrol(u<br />

Es r.I instrumcnm que oricva 1: 1 ><br />

;r:J :id: Jns dvl 2u1-1:icriie csraaI<br />

pamel^.Ir1ripie 1ijl niLu dn 31.11 tejeti<br />

vos coña-laans Imr ln pcifikn <strong>de</strong>.<br />

;InULrnlllo naciimnL.<br />

Plan Municipal <strong>de</strong> llaaaarrslln<br />

1EIlible e las aisdonre que lidien<br />

pian' proumir las euidicinnca<br />

da pICSCIFdci 11 <strong>de</strong>l ,n.:lIby<br />

;¢nbienm uai cama la p rinorcián<br />

v:..ol e 3gizaI d:J municipio.<br />

CC}I't.:rl}F<br />

C micr da<br />

Pl3neacián dal.<br />

Desarrol Lo<br />

Socin-<br />

E :uuSlni'.'o Je]<br />

R talo<br />

CODESOL<br />

Croivrü io <strong>de</strong><br />

Cucudinai :Lbn<br />

Fa*J: al-FgEnl al<br />

C:OT?,i1}L.141<br />

Ceni itc <strong>de</strong><br />

Plalle. ;:i1}Ik<br />

Municipal<br />

Lrmtcniu <strong>de</strong><br />

Cnnrdinacifm<br />

el Udi.nlo 4un<br />

cl Municipio<br />

Programas <strong>de</strong> Or<strong>de</strong>simiuuw<br />

T'celügico bical


Marco institucional <strong>de</strong> la<br />

admi nistración pública fe<strong>de</strong>ral<br />

Secretaría <strong>de</strong> Medio Ambiente,<br />

Recursos N r atirrn<strong>de</strong>s y Pesar<br />

Formula y conducc la política nacional cu material <strong>de</strong><br />

ruc.ursos naturales, ecología, saneamiento ambiental,<br />

agua, regulalcibn ambiental <strong>de</strong>l <strong>de</strong>sarrollo urbano, y <strong>de</strong>sarrollo<br />

<strong>de</strong>. la aulividad pcstlurxa. Asimismo, fomenta la prelecciúu,<br />

restartraciórr y oousennwión <strong>de</strong> II)j (x'.(.yis'I U mas y<br />

iectiiRos riatnraleÑ y hielle5'y Servicios iirii1uenkl]e,s, cilrl el<br />

fin <strong>de</strong> propiciar su aprovechamiento racional y <strong>de</strong>sarrollo<br />

sustentable_<br />

Tambii5n es1a61cvc para la fe<strong>de</strong>ración_ los estados g municipios<br />

normas ofíciale ,sobre la prt i.r ación y rr-sluuración<br />

<strong>de</strong>. la calidad <strong>de</strong>l medio arnl,ienit, sobre los ecosistemas<br />

naturales; cl aprovecllalniiento susleriuhle <strong>de</strong>. lirs<br />

mknnos (flora y fNLLitá silvestre tcrrrstr'.: y acuâlic.a). sobre<br />

<strong>de</strong>scargas <strong>de</strong> aguas residuales, minería, rrsaleriales peligrn;<br />

y re iilui tl " slii los y piligroses. (Vcr cuadro.)


. creiu r fc4 <strong>de</strong>! Medre Ambiente,<br />

Reciersus A i adura<strong>de</strong>s y Perca<br />

SECAHraNAll<br />

J<br />

1<br />

1<br />

1<br />

Ől.".t'rdd.in<br />

d¢Prxr.<br />

1<br />

TI<br />

G e'4 T»lAius<br />

F'nrrctM<br />

15albseUTASr a<br />

rin. Plnnrsrdlfn<br />

I'l ulerr2n<br />

Ulir:ialia<br />

»enr<br />

1<br />

Undid Lid Cccrc.<br />

r..w am., v<br />

j U. <strong>de</strong><br />

y<br />

Cvlxr.:ritc J:<br />

I_ s }3tebo-<br />

11. ]<br />

1 1 7iu_i Tino ml<br />

9Leresn.<br />

U. ]r<br />

Jrxu•rls<br />

D.G. <strong>de</strong><br />

J,drve ln,: u,r.,<br />

h.:¡rar<br />

D.ü.<strong>de</strong><br />

Jrdwmirira<br />

U U. dt<br />

Pn:G. ml1<br />

F:eumul.<br />

u. u. r:<br />

ALumid1 ui.in<br />

U. { d:<br />

lScl rJnu_leo;<br />

lrraurycalny<br />

isufra: lé]<br />

{<br />

11 .1 :1.<br />

Co<strong>de</strong>ra lxln<br />

(Jer.0<br />

V. G. <strong>de</strong><br />

rtun'n1<br />

Iir,Llizus<br />

IJL'dÑI<br />

.•uumcx SD:ICü<br />

TI,<br />

.I;.<br />

ixi!ara<br />

edatucind<br />

{;erren) d!<br />

I7lsicuklucr i.i.<br />

J<br />

ti.s<br />

r.......ri.:.:id,.<br />

$airi<br />

1 Ce]u] <strong>de</strong> Lduc<br />

y i'a¡o:iun_w.<br />

rrr.,<br />

szvmIV?<br />

S L.s:lu Lla<br />

I I,.i:6r.l<br />

Cxrcnsdnc d:<br />

.Y4J11L,.<br />

bo nu:Í4wIns<br />

Cn.iasFn. in cito ltalepx J mGld..<br />

Kn:lnrul 9ci.;,ul<br />

n+siu:vl<br />

3:1 ag.0 J:. r.:.--; d: l: Frsro<br />

II!IiLJI M.:.i.:,ua<br />

du 7e:nakilx<br />

<strong>de</strong>l ,3Arcn<br />

12<strong>de</strong> ra les


ln,s€ituuto .'emir:arw <strong>de</strong> Termaiogilt <strong>de</strong>i .4g Ida<br />

Objetivo<br />

TYCsrirrollrrr ±• pTQMOYCr lu tcc.nologia <strong>de</strong>l agua para asegurar<br />

ci apro cchamienro i e] manejo sustentable literal<br />

ele] rignu. Asimismo, presta servicios <strong>de</strong> invc.sti=<br />

gn~i& i , 41o;ilrruL]u tcc.no]úgico, capacitación y asesoría. y<br />

estiihle<strong>de</strong> vírIL:ulll;Q raro oru}mh.mos naciviEi1es e iutcrna-<br />

Clirrlliles .te in vesligrrc iün y Ili mmn[:i . u.<br />

1CONSEJO TÉCNICO<br />

I rirr . c.i6n General<br />

CArdSruaeióL<br />

<strong>de</strong>' IL_ro.11egi n<br />

Irirlrol~ ~ i -i<br />

Cooidinaci::i<br />

Lk 13es;nniI lu<br />

Ptr.r."SIonnt ,".<br />

túi5.itl]Cikii8l<br />

Gior fi2rición<br />

:~x ll:crn dayia<br />

<strong>de</strong> Ricgn y<br />

Ihrrl: ie<br />

Coordina: Lvii<br />

:'s. I e..i:r.:<br />

H idi li:!I:e;:<br />

C'aoldbacian JG<br />

'15irntr1ngí!t<br />

EIidn IItI ._1<br />

Coordinación <strong>de</strong><br />

mitm::í!n<br />

Participaridn<br />

'Inlinrp1'dóit


fresriiurn ilr:iom,ri <strong>de</strong> . L 1 z:uk g a<br />

Objetivo<br />

Formula, orinduce y erailiu lu política nacional en nlaterin<br />

<strong>de</strong> ccologla y proLecL . itiII <strong>de</strong>l Incdin an hien[c, para asegllr>rr<br />

11 conscnacián y reSTau.raCiOn <strong>de</strong> lo a ;<br />

ahí cUrno , Su aproucchalniencn y <strong>de</strong>Snrio o 5<br />

IIICnliiblc,<br />

ALimiroo, formula la palin ea nacional rrr,Jlcriii le ryi7nlial<br />

rcult i, ico urbano, y lleva a cal,c el nr<strong>de</strong>IiBrrliel111)<br />

ecológico <strong>de</strong>l Lerrilurin, prnpclnicrado cl cstablccllwanaa <strong>de</strong><br />

&UF, natural e. 11(Cteb;id,iti nIIILIra]{5 <strong>de</strong> in fe<strong>de</strong>ración.<br />

PRESEDENCTA<br />

1<br />

alfil di' II!:<br />

Al c:.1. ;r]cs<br />

JS r Lflc jda=<br />

nircczioras<br />

iIri i::i ;1 I!c<br />

Vi[ii Sil.rsuz<br />

ln 1°rurnii , I,1<br />

Ecoló;Iocc 1hr4: acto<br />

;4rnbiartial<br />

RegulauilJi, :Y:icnh:l I<br />

klal er¡11e},<br />

Rciduln y<br />

.Aczi': idaJcs<br />

Ciryrióri<br />

Inlimr;l:Iyaóil<br />

1:i-:11;11


Ptnr,arrnctr.Ar,r,.l e<strong>de</strong>ral <strong>de</strong> Protección al Ambiente<br />

Objetivo<br />

Vijila el curr.pliniienln IEL<br />

las disposiciones Jepaics<br />

Tchtciolladas CULI Ja I}reveJ)ci617 y colnnJYII <strong>de</strong>. la utnlarrlinad...in<br />

arnhienlr,l, Alas r:cursos nana-ates, los, bosques, la<br />

llora 4'<br />

TLmn<br />

fauna silveslrc s. Irrrostres y acuáticas, pesca y<br />

fe<strong>de</strong>ral inaíí['imo lel'1'ehCrr, playik5 rnarílimas y rr.-<br />

rrern £apiados al mar C} a CllaldlliCr <strong>de</strong>pósito <strong>de</strong> ahuas<br />

Úrea<br />

n7al'í ti i77a ]ialLerllry pri il gj41x 4 , Asimismo recibe,<br />

invcsriga y atien<strong>de</strong>, ante las auulrii[iedr; c,rmpcicntc'.s, las<br />

ip,cias <strong>de</strong>nuncias ndiuiniscrativa, <strong>de</strong> la ciudadanía y <strong>de</strong><br />

li)N StIGIL+l'L'S social y privado poi' la Z r lolarión <strong>de</strong> las LLISpcl.;icinncs<br />

. lurCdic.n: wu materia ambienml.<br />

TROCCRM11JO1<br />

r, G . <strong>de</strong> Caulraltria<br />

In::rn:<br />

11:rrrr l?in , . ir n.•i ,I<br />

Ju uJi:a<br />

1<br />

1<br />

1<br />

n~liI L (.1 iakknLd<br />

J-<br />

'rii3:~:ir,l II~:I~~x &.ii<br />

i<br />

in 4 .<br />

Ro:1'nm }ia:11rJIti<br />

l 1) [ i. II::<br />

C' ccJini.:kii<br />

p.c. dr<br />

1 17 :y du F.u4'Ipal9i}S<br />

i<br />

l<br />

1}.-r d:: yx'a<br />

II<br />

T(-,Iiw f~u:dalJ<br />

. G.& Lrx<br />

y 1' "o.xsl" bino ,<br />

, i Jc<br />

Lupicia<br />

tI . e Ct I.::e:rrnn<br />

Fuma 2ile:V]i' i<br />

L,d u+li'1<br />

U.[i. d- i tM1i.<br />

rI , C . di;<br />

Ccain:ciin k<br />

1): .. !1:1 u.u.a<br />

D. C•.:;<br />

!]rnunar: y<br />

Ii:j:x<br />

r yiii.d: Rrcur.r:ii<br />

F@r.,r<br />

biuinllr +<br />

J:~eriM1ncr


mi hato Nado:mi <strong>de</strong> la Fz?.re . 0<br />

Objetiva<br />

Digeiia y cuuduCC lis ltrlCjk7i l)rinril.arias do inVr.sl.igación<br />

cienritica g tecnológica aplicables en nla[eria pesquena<br />

y<br />

rji'IJÍLlo1ii. Asimismo, preslla servicie,s <strong>de</strong> asesoría<br />

para la regulación, manejo y Li1115er4Hciil 11<br />

¡Le los rocursos<br />

pelgUercfi CÜrt Ui enl{'Clue inlep āl <strong>de</strong> lll, 11r1)LCs[I7i IIiLLU-<br />

Lales, sociales y económicos <strong>de</strong> la actividad pesquera.<br />

PRESIDENCIA<br />

D. G. <strong>de</strong><br />

(i r..esi a;:i du el:<br />

Ev(ivari•5n y<br />

rv iiiej1i cIr<br />

CCU<br />

O5<br />

D. G. <strong>de</strong><br />

lii ~•rsli :i::i[~~i t•<br />

DCSrnllo<br />

' Le_'rs ! 1;:i . Lr1,<br />

Pp,1lurr'<br />

D. G. <strong>de</strong><br />

l errsIifk:iuin ru<br />

Procesos pan e?<br />

15r.


Cornin irin Naciena1 <strong>de</strong>l Agua<br />

Objetivo<br />

Propone los Lineamientos y criterios para el <strong>de</strong>sarrolla<br />

<strong>de</strong> LO SiFcerllas <strong>de</strong> agua Enlabie y ulcrirlliirill:IlG); los <strong>de</strong><br />

sancamicuto, tratamiento y reasa áa aguas: Ins'<strong>de</strong> riego CI<br />

drenaje 4 los <strong>de</strong> evr1rr5il <strong>de</strong>- 7ivcnidns y prowxxión contra<br />

inundaciones. Arlerrik te crarret¡ai rrllte conlrhlsl' 0 C0110Ctiionar<br />

la prefira2i(in <strong>de</strong> l it servicios que senil <strong>de</strong>: su conoperencia,<br />

tales enrula irbrus hiflriulic;rls fcJenles y ol<br />

manejo <strong>de</strong>. cuencas erute olrrrs.<br />

CDN5EJ0 IÉC ÑLC0<br />

rDirrrx:irin C ;rxni]<br />

!<br />

Sub. Graltitih,<br />

Gral. Sub. Gral.<br />

<strong>de</strong> dar <strong>de</strong><br />

,tiJnr.uis- j Adrnir-J - {1{len.:ián<br />

unción<br />

I TM:I;11 <strong>de</strong>l<br />

Agua<br />

1 Sub. ni .1 1.<br />

dr.Proglr.-<br />

_ ar.'x:icin<br />

Sub. Gral.<br />

Je<br />

C,`uslrllC-<br />

Wi r in<br />

sub. Gral.<br />

Lnid}i<br />

.I d:üns<br />

1!15iJid J_<br />

Revisidn y<br />

Liyn iJaLidu<br />

Fiscal<br />

{iCru'1IL1<br />

RogioiieJer<br />

Ger"n::ii s<br />

Esraralc.i<br />

1 11U:A1 lle<br />

Pregonas<br />

Rur


4r lo general_ los instrumentos y las ELe]YarL]iernur; <strong>de</strong><br />

Ppolltil:a ambiental <strong>de</strong> io.a iEuu dispone cl municipio<br />

para aten<strong>de</strong>r su problemática en materia <strong>de</strong> reu]raass nalurlas<br />

y <strong>de</strong>ierinr4] dcl medio ambiente, muchas reces son<br />

<strong>de</strong>sconocidos en su Localidad por parle {le algunas Jc las<br />

aumrida<strong>de</strong>s locales, pm- ello csls Agenda para la Cesti4n<br />

rlmbientai A?uair:ipul pu Ta nr curnplernenlr]r risas posibles<br />

<strong>de</strong>ficiencias con algunos <strong>de</strong> las mecanismos <strong>de</strong> respuesta<br />

aduneos en esta materia,<br />

En este st nlido, la Agenda pan la GcsnóPs Ambien4cd<br />

Municafxrl es una herrani5cuit] do utilidad para el Ejecuti -<br />

vo municipal. ayudándole x iilrnlilieur los instrumcntos<br />

jurídicos. prograrriá<strong>de</strong>os : insulucionaIcs, ccon5micos y <strong>de</strong><br />

participación social que punk ul.ilSr para Ment i r' P roblemas<br />

<strong>de</strong> tipo aml ienal_<br />

Problemática ambieatul municipal<br />

L d rirnerlad ele eensislern:ls, regianes, comunida<strong>de</strong>s y<br />

culturas : así :,amo las diferencias en el creuimionto<br />

cconGmico y ciclos ascnramientes humanos en & rerriro<br />

do nacional e.pLica lx helsrogcncidad dcl municipio mexicano.<br />

Por ello, es necesarias enennlrar lils semejanzas<br />

entre unos municipios y otros, para ahí reconocer y licorcalaos<br />

a su realidad diferenciada.<br />

La experierLcs Cnsetia fine existen problemas aii<br />

cales similares entre un municipio y otro, <strong>de</strong>terminados<br />

fundamentalmente por el tarnnhli <strong>de</strong> los asentamientos<br />

humanos que presentan y las ael.iv]LhILles productivas,<br />

comerciales o culturates qua en ellos se . realizan. Estas


du. condiciones pue<strong>de</strong>n marear las semejo-anrra, peru Tarnbiicn<br />

las diferencias sustanciales entre los cerca <strong>de</strong> 2 inil<br />

5f1(I municipios mexicanos.<br />

A ve'r., es i~npirrl:rn[e res;Ill.nr que los pmhlem¡i.s da<br />

<strong>de</strong>terioro <strong>de</strong>l medio ambiente o <strong>de</strong> contaraainaci¡1n no<br />

reconocen fronteras idcolá , gica o policicóladiuinistratiti'Ei},<br />

PI)- lo q ic.titi trata miento requiere <strong>de</strong> una visión <strong>de</strong><br />

largo Hi:¡Irioe y <strong>de</strong> ::o-mspousabilidtad por parte dc la<br />

auloridail nnillicil al. Por ello, y para f;i ilil¡ir qnlI r.squi -<br />

niari'rac.ión <strong>de</strong> los Jirohleinas allcnller, es irririorl¡inle<br />

eSlable.er—<strong>de</strong> imanen' 'metal—lH exislerICI <strong>de</strong> irv: 'lipl?s<br />

<strong>de</strong> Municipios el' Méx. km l :<br />

Tipos <strong>de</strong> Municipios<br />

4'r1:lc:rio 3xrbiae+;„~r.[I <strong>de</strong> c.tcrs jfcación.<br />

v Municipios Urbanos .<br />

I. Melimpulilanot fb millón y m¡i.s hnhilrinics)<br />

3. Ciuda<strong>de</strong>s rnedias; (<strong>de</strong> 300 : 001 a 1 rnillúrl <strong>de</strong> halriianie4<br />

. i. Ciudndcs pcqueftns (dc 50, 001 a3U0 mil habit[antcs)<br />

' Municipios en '1rausiciem<br />

(<strong>de</strong> 5, 00 L a 50, 000 ltabi[antes)<br />

,{ 7unir.ipiirS Ruralcx .<br />

1. Gran<strong>de</strong>s (<strong>de</strong> 2, 501 a5 nlil hulriraMes)<br />

1 Pequeños M . O a 2, 50(1 laabi[airtes)<br />

r Fucu[: T;,ulLgia ,Nirni ep~i,<br />

1442.<br />

RaiJ Mssubez .Jllnaxán, Is•,.r, 4i'aico


Como se advierte en ]a matriz, <strong>de</strong>. la'l'ipoingfa Municipal<br />

<strong>de</strong> ]<strong>de</strong>nt.ificac.iñrr <strong>de</strong> Problemas rVnhientales por<br />

• Actividad Econñrnica v Tipo <strong>de</strong> Municipio, el niel 1e<br />

crecimiento <strong>de</strong> los asentamientos urbanos provoca dcsc-<br />

;lui[iblics rsmhitnlsllcs t' v1L'rwIns. As%, ppr ejemplo, ivs<br />

rnunlLIpii» urhannx limen problema " ; <strong>de</strong> cliruorniwicián<br />

<strong>de</strong>l aire flor vehículos automotores, inianuas que erk los<br />

municipios rurales este prah]ema e. da principalmente por<br />

la <strong>de</strong>fecación al aire libre (a<strong>de</strong>in5.s <strong>de</strong> la cnncanlinacián<br />

<strong>de</strong>l a g ua por <strong>de</strong>scar g as domésticas o por el manejo ina<strong>de</strong>cuado<br />

<strong>de</strong> la. basura).<br />

De esta forma, es posible <strong>de</strong>finir problcnuitials comu-<br />

•nua wn salda_ tipo <strong>de</strong> municipio. en leas que: sc refleja eT<br />

grado.lie :Ifeclalcitín yuc gencrun Ini . u;untarnienl.I<br />

humanos sobre los recursos naturales y en la contaminación<br />

<strong>de</strong>l agua, <strong>de</strong>l suelo y <strong>de</strong>l aire.<br />

Pmhletndiica <strong>de</strong> los Municipios Rurales Gran<strong>de</strong>s<br />

.E<br />

n ctt : tipo <strong>de</strong> municipios, los problcmaá ambientales<br />

1 que. iie.perr mayor rpetirrenc.ln tit}n:<br />

z' . Conrair i nacidri por gcnN aci rin, msncjn y di prls bit - in <strong>de</strong>. haÑur2<br />

1 ' t_ l}]I1:L1311L


Prob/ernátiéa <strong>de</strong> dosMunicipios Rurales Pequeños<br />

T<br />

-,'<br />

■<br />

os prublcm]]s anibic.ntnles que sc presentan con<br />

J mn}vyr fn=cuunitl en estas inunicipios son:<br />

Ccnlrniina.'.i iri piu generación:- manejo y disposición <strong>de</strong> la.<br />

Miura<br />

Con ram i nación <strong>de</strong>l por ilerts:acit,n iJ aire. Libre<br />

Contaminación <strong>de</strong>l aire por rnlvanei a.c<br />

Problemática <strong>de</strong> los Municipios en Transición<br />

En este tipo ile niuuicipil)5 yue estI11 t n proceso Sic<br />

tralljforlllarse. <strong>de</strong> Municipio.:<br />

rurlleti. a municipios<br />

urbanos. Los <strong>de</strong>sequi]ibrios alilbieiuleti se reflejan en:<br />

ConLanLin&ión pur generación, ntanejn y dispc¢itión <strong>de</strong> la<br />

basura<br />

:' C,iuibiti en Ics 9515 <strong>de</strong>l suelo pur el increnunto <strong>de</strong>. Jas aseni<br />

ii<br />

i ivns lmmaisns<br />

Contaminación <strong>de</strong>l agua por <strong>de</strong>scargas domésti€as<br />

Cobrcxpin€aci6n <strong>de</strong>l arpa,<br />

9 . Disminución <strong>de</strong> lrin aman vos-<strong>de</strong>s<br />

Municipios Urbanos Metropolitanos<br />

FSü'fi IriuüiCil}iüF 11pe4elttirn la siguiente problemática<br />

ianlbienal:<br />

Contaminación pur generación, manejo y dixposición <strong>de</strong> La<br />

binara


k' Ci nturniouciún <strong>de</strong>l aire. par v 1dr ulus uuluiri»I( , ies<br />

-.) Ccornnli &I-aire por emisiones<br />

ContaTninac.irm <strong>de</strong>l agua per dlsechos lodasirinles y dui[téxtims<br />

1 Carrrbios cn el usa <strong>de</strong>l suelii por asrart u[ euw5 hilan) aes,<br />

▪ Ceoer-aci{m dr. dzseclws pnllgios s.<br />

Ciuda<strong>de</strong>s Medias<br />

En cstc tipo 4k municipios urburo,s 1H problemática se<br />

.refiere<br />

y'<br />

{ nntaminaci+5n pnr gencracirin, manejo y disposición <strong>de</strong> la<br />

basura<br />

3 Cuntunirwds:o <strong>de</strong>l uise pss uutcwruturex<br />

. + Corvitnituieido <strong>de</strong>i aíre vir L inr4 slrin<br />

CkirirLlit[rlaCIólI *1 gUâ pnr clescar€3s.industhalcs y dxarnéxaiy<br />

Criiicracióui v manejo d.c residuos peligrosos_.<br />

Ciuda<strong>de</strong>s Pequeñas<br />

EEie dpe <strong>de</strong> municipios tiene problemas <strong>de</strong>;<br />

por p , cnLr3cil~n, inanc . in<br />

hamura<br />

5 Pispusieiüu y mairrjo ele dr e4hux pejigiusos,<br />

ti Contaminación <strong>de</strong>l aire pnr surmmnt


Problemática ambiental por activ a<strong>de</strong>'s<br />

económicas dominantes eta el municipio<br />

Si bien parece que alguno, <strong>de</strong> los prnbl.4mtls son corrYIJrIY:s<br />

lodos los tipos <strong>de</strong> municipios, como por<br />

eieulpltr ; el p]GIlllema <strong>de</strong> la contaminación) <strong>de</strong>l aire, suelo y<br />

agua por la lenelaCión tk hatiura, por ultra parte osen no<br />

basta para i<strong>de</strong>ntificar los insinJ1TIC[ los <strong>de</strong> política =bienw1<br />

<strong>de</strong> los que dispone e] presileille municipal . , Por eLlo, cs<br />

rlecesujo id=ificar los ilnpac[os que Gentil en d mullo<br />

iL!TIllierlte las activida<strong>de</strong>s económicas 1J11eL')ilrrkirl}1nIL',S en<br />

' cada municipio, pirra aSí precisar ]as iJJfi[fllJllerlrliÑ que se<br />

pue<strong>de</strong>n aplicar eu L;:ILIa casa.<br />

Para visualizar <strong>de</strong> manen e:sg lrrnlilica lo que sc 1nClt-'<br />

ciJTna, sr coneentra en una matriz <strong>de</strong> illenuificaci6n hm<br />

problemas ariiLieiitales por actividad ceorttnvea y tipo <strong>de</strong><br />

municipio 11 activida<strong>de</strong>seconómicas base, tluo licnen<br />

efeeltis en el medio ambiente y que afectan a<br />

tipos <strong>de</strong> ruullicipiGlr;. 1ñtiuls sed vieladcs son:<br />

lodos les<br />

w Apicultura: ya que hay rlatir.JaLitio <strong>de</strong>l suelo pur monucultiva,<br />

la uuLi<br />

r] LnLLri~in <strong>de</strong>l suelo pnr fe.Triliraores r p1:Ji;Uit'idas<br />

quimil a ri.<br />

.y Pesca: ptÑi.'sr.: la 5,3hn:x(IIi lEidcin <strong>de</strong> kit reeur& ' s Jnnrinaa y la<br />

ecoaiuLLinaickir <strong>de</strong>l agua por la industria.<br />

`+ Furimul v silvículu: hay Lnccnriins 'reinstales, el teL'JJLe1a<strong>de</strong>s y<br />

pl i . us forestales, la lata <strong>de</strong>. Rrha[cs, la snhr - ,l ora.:iiiJ <strong>de</strong><br />

.sp.:L_ie. y cl siigL't ' <strong>de</strong>. Ljerra &i mpute.<br />

Gana<strong>de</strong>ría: hay <strong>de</strong>fa,t iaciúu <strong>de</strong>bido aL piisturno y callen <strong>de</strong>l<br />

are.lo par compnctaclñn.


ti' J;sidru'iIN1 petrolera_ picralccx la contaminación <strong>de</strong>l suelo y el<br />

mora pul &altares<br />

z' MInerÍat hay <strong>de</strong>gradación dcL sudo y wnlurninaciríu <strong>de</strong>l :It!wl<br />

por la actividad.<br />

Industria [le. la Lraugfun..acLürc provoca 17nhlcmas die cunlamiüacirSn<br />

rkl aire y el agua por <strong>de</strong>scargas-industriales, usi atar <strong>de</strong><br />

.:celo y agua pnr residuos peligistrs.<br />

{:eneracilin <strong>de</strong> energía: huy .onliurwulcirirl <strong>de</strong>l al Il~ y .c . lu.lo- por<br />

residuos pelígrusus, y <strong>de</strong>l agua pul dr~ oled$ I Ilrlllstri a1c4.<br />

ti Industria miiquiludura; hay<br />

u111emina ióls <strong>de</strong>l agua y cl vira<br />

<strong>de</strong>bido a tongas irtdusIriales r resllhleg pt1igrnsexc.<br />

' L.urhmü; . pr l rC;1 h1 jll:' Jlf hlaCi rin cLC hos'sra íorgállica e iner-<br />

'aíuiea) y el <strong>de</strong>rcriorrr <strong>de</strong> especies vegetales y animales. y<br />

Canierrin, con la gcneración <strong>de</strong> basura_<br />

¿Qué información reporta la Matriz <strong>de</strong><br />

Problemáticas Ambientales?<br />

A mancri <strong>de</strong> ejemplo, ticuitiu3 el caso <strong>de</strong> un Municipio<br />

Rural Pequelio.<br />

¿C'rirrau i<strong>de</strong>ntifico fu pto&te!rhlicu ambier.tal. <strong>de</strong> mi<br />

?Ylunicipio?<br />

ClresLinnamieulu: Mi Municipio es Ralrud Prrirrcrao y<br />

.quiero saber con qué instrumentos cuento para Hhcm4lr el<br />

problema arnbierluil ikue ocasiilrIa . lagana<strong>de</strong>ría.<br />

Piano. No. 1. Ubico la celda en la que se. cucucnrra !n<br />

categoría <strong>de</strong> Municipio Rural Pequeño y busco el punto<br />

<strong>de</strong>. cruce con la actividad económica, que, cn este caso es<br />

1 a galla<strong>de</strong>aía.


Paso No..2. Registro los números que se encuentran<br />

{Lenrrr) <strong>de</strong>i punta <strong>de</strong> cruco que ct1 CSrc CdOs<br />

n flrrlenK 9 v 111<br />

Pasman. 3. Consulto los cuadros inftirinaLivu<br />

Ñon los<br />

que correspon<strong>de</strong>n<br />

a Los aLínlenrs 9 y 10, los cuales presentan ama<br />

serie <strong>de</strong>. instrumentas <strong>de</strong> gestión ambiental . y Lid guiso cic<br />

acei6it para cl tratannerru, <strong>de</strong>. la prob.Lcnt5itica por jr<br />

r<br />

la Un_idud <strong>de</strong> <strong>Ecología</strong> Municipal.<br />

PHau No, 4. El curso <strong>de</strong> acción ve sustenta.cn tres puntas;<br />

Llaves: 1) su base legal; . 2) las instituciones que<br />

pue<strong>de</strong>n inlpuisnrli,<br />

realizarse.<br />

<strong>de</strong><br />

y 3) las 3ctlk•ida<strong>de</strong>s que pue<strong>de</strong>n<br />

- - t MailicI:rIr;<br />

Económicas<br />

Tipo<br />

x<br />

Munidpiy<br />

Matriz <strong>de</strong> Tdéntltieu ón Jr Yroblcinas Ambientales sor<br />

Actividad Económica y Tipo <strong>de</strong> Municipio<br />

(eiurnrdoi<br />

.Agi i2»Iiuu Pr.SI:u Forrara y Sl leida i~u:xlerim:+~<br />

MuüiLipi.l Pryupñb '<br />

Rural - {I ramal<br />

Con la matriz <strong>de</strong> i<strong>de</strong>riliIicicaún <strong>de</strong> problemas ambientales<br />

por actividad económica y hipo <strong>de</strong> municipio el<br />

Presi<strong>de</strong>nte Municipal podrá i<strong>de</strong>nl.ifiL:aT las Activida<strong>de</strong>s<br />

eCOndnricas dr 1 t1 Irrealidad y con el apoyo <strong>de</strong> las rcfeicncias.a<br />

bis cuadros <strong>de</strong> "curso <strong>de</strong> acción. i<strong>de</strong>ntificar los<br />

instrumentos <strong>de</strong> política ambiental susccptible.s <strong>de</strong> utiltaurac.


Cada problcntárica i<strong>de</strong>ntificada en esta matriz : i+enrire al<br />

Presi<strong>de</strong>nte Municipo-il a un cuadre en cl que, se enumeran<br />

algunos <strong>de</strong> los principales ii15LrnÜenlos <strong>de</strong> regulación<br />

(jurídicos y nilrmrilivpJ, Jr nrlsini li i5in (instjtti^.jormies<br />

<strong>de</strong>i soctor medio ainbiente, recursos naeurale.s y pesca), <strong>de</strong><br />

ibrnentn (prógrai fi ilti <strong>de</strong> ii11i1yi1) I1ri aríLierus e iri?LTU rrtenl{1$<br />

iinegradosi lurgi]I]I 1 niti tic ~nrca \tcIUrt?, <strong>de</strong> siiieibid<br />

cit j il y <strong>de</strong>l sector p ivado}, que birria ;Y Mi Lli~latlsiciiSri lapolítica<br />

ambienta] formulada por el gobierno te<strong>de</strong>lal_ .<br />

Finalmente. en cada uno <strong>de</strong> estos cuadros <strong>de</strong> instrumcn •<br />

los <strong>de</strong>. poliráca auubicntal se propone . un posible curso <strong>de</strong><br />

acción que el Presi<strong>de</strong>nte Municipal dtx'ida.


3<br />

F<br />

6<br />

~~. ~~ r K a<br />

gr<br />

C<br />

1:1 IYjy}%i.e á Gi~fiuifa ikI uL: I.r<br />

.1 lid1y.v . 1.f.m . <strong>de</strong><br />

i'1 [..Id.,l.yornn..Yn sla.0 plr<br />

nnMC~nt'LC:d[>,4M1YUir,<br />

_<br />

r] .rt exjnlxi:cú: ravve Hada B .<br />

- -<br />

lri.-I IIrr.I<br />

I:7 f5~ly[tiY•iilsl ya[rn~Ysona _— Il'az<br />

inunda,<br />

C4 nL. I.rapdf¡l.i dtt:atrls<br />

I I a IicIrT.v]G67il]lceú kG. Ld - n - _ ... n .~<br />

1:6 Irn5.l r6 rr«suks i c a ! a. r:.:aal<br />

4' .x YE+1-IrFV.6il!_w.-issrrrsis<br />

n AL'<br />

Crc lkmdt[qu<br />

L:4 Lrr .y[rr[FLl. üo.L:x:h ~rrvav.p<br />

—_ ~+ `~<br />

v.<br />

1;<br />

annkrt,<br />

L Sira.I K.'aca.u.<br />

G<br />

CC<br />

z<br />

Ó c '<br />

1:11 CRYI[1T.iLI!] ni,y'ni ry-n Ymrs, _<br />

Istii ua R^ ,; T7'~ " R - Ealuvinl<br />

......<br />

C21 Lima i 4:vr n :yrra.ya<br />

¿3y<br />

.;iLRrrc<br />

.<br />

_<br />

v v<br />

F.aa.l_I.<br />

... '.<br />

.1 . ! 12 IA:vA~I.va4.~W r<br />

I:E WCerarYRCM 1F sn.<br />


LAS AMBFF:Ii'I' 1 I.1E5 GEf ÉRIOS<br />

77p3 DEMU IICIPIC3<br />

s<br />

a - .E 1<br />

d<br />

TnINxnSxrn lmNAilal plr U1,c.ál n..nlrplo<br />

{ I9' {I$: ;i¿.5 ¿ii ' :L '')<br />

al 07: fLb} iL) I;<br />

Il~l<br />

¿I~1<br />

au<br />

;?'+ 16<br />

fl:;;<br />

rr_;<br />

Ili<br />

1<br />

'1<br />

—<br />

I3 L7 :1 ; . 171 li<br />

1'<br />

I' I F.<br />

I<br />

P<br />

F7<br />

al<br />

31<br />

•<br />

•i<br />

I r i I,- _I<br />

---<br />

JU<br />

2' .<br />

x?<br />

. _Y:I._II:urrjlr r ie.:ckINI i- LCSRY<br />

~[á1.;!!p L!_M Li Ji: inulír..i'r ,1 rn<br />

CmreraLtaih l 1:1 .i.: ¡cr'.IL:. rucas<br />

an.n ¡rl. M '..IItIrI,I,a<br />

11_«.LrIL I.I I..4r-jib ]J;I: Irdl:r<strong>de</strong>:eeai:I i. rn Fin<br />

E C:IILiu:11 ii II 'in me. limera<br />

:C::rkTrtl:ida [e uij= ti l awn ItriaJ:<br />

.7121,c fr. na .9» y ibus:iia 5:1<br />

Lxaer[e1 M o:._I.iarin 1' I:s<br />

arr.n„vdr.1.•nee,n.E., E..9:nal n<br />

. 59SIS:r:.1ra:Lfi elrpx<br />

!<br />

1 . > ~: r. 1:<br />

9 CKUI.:J1L .wsj;xn;plkiMl_ Luto<br />

{'199JII:XU7ua.i,:k + _:,r:v: r!JLI4111<br />

fIA; : 191 15 .§ IS 14 L, :I<br />

M; ~ 1 IS ° 3 I<br />

^tluiun},IYI TIC Vi: 10LO u<br />

'<br />

.'i ' G•IITir1d.I if ~~ e:rl L ' aalr]5 rr11JIkab<br />

{LiI II 7F J8 ] Li I^<br />

{!ál L1. 15<br />

I.<br />

U d . ' 'a} Id a J7 n 18 I I<br />

' 0.I •:1 . 29 !s<br />

, .<br />

C<br />

f i JL'xiA il..rjlI n4r~IfL11 ck .arr<br />

aw,rii. n Ir aJ: a:I Unr-1:n- '~<br />

!: r b Cu,inla6ii-u hl 919. L;r }Axit<br />

19 1: 21 41lmnLl xl:r 9914.ahi 1,v.,slr.Errlki<br />

=! 9Cofa.wiuih.Id_va L: rvkssrW 2f;ISla.:<br />

~.. é I:, .a;IL i no a1:.I- J',:,u: X+Ir[95:<br />

'f'áfl]I}:,Ay .:rr: L.LrF•rJ:Tdd [ilül<br />

G:.ISiinnT Yrl J II! pa ^:iid:1 uLlmros<br />

2 1<br />

2U<br />

a :9.anlra_.:l 1 , 1 lrr inl rlm<br />

J'. eunLir-m ti al. hucha i.1..I.i,Y:<br />

:6n ,aa{c k.n.rr uan:: l:r!k-cs<br />

A [Meai,I I.........r.:n:, tFFrap,<br />

.? i J.rlil`j: k u..:\:. 21 T al!<br />

1 1<br />

-9<br />

:a<br />

''<br />

Y<br />

a u ¡ á 37 f<br />

J] p . 1<br />

S<br />

L<br />

L<br />

< e a. u<br />

3 '~ ±<br />

.l C S 'a 2 5 -<br />

3 i .~ c<br />

a<br />

' '2<br />

3 8 r -s 9 .s<br />

`[<br />

' 1 ;l<br />

3<br />

1 U Q n<br />

il ü<br />

L T<br />

r<br />

A<br />

k<br />

z<br />

1<br />

ti I<br />

iT<br />

f _<br />

V :J<br />

€ Ii<br />

? *<br />

.<br />

• ~<br />

ff .1 3L<br />

-<br />

U<br />

$<br />

:t:<br />

_<br />

f<br />

S<br />

Y [<br />

r ¡y<br />

., `<br />

"<br />

g w<br />

k<br />

,w Z p ., y1;IN: LNd rIL f -II; CI n:-. (pi ,~.<br />

u<br />

.1<br />

G G V li<br />

aturtó . 91 entre paz n[_fi1Y I<br />

i ndicnr_ bi[LSiiUI t poza<br />

71§L}$1C:


CUADRO 1<br />

negrridacióny crrrtam rracirin <strong>de</strong>l sudo por<br />

nronorȧttivo y uso <strong>de</strong> agruquírnieos<br />

• .<br />

lnatrumentna<br />

. Regulación 'onstitü.ión Pc]Itica <strong>de</strong> Ins F.stadns 1 Ta ida MGx ¡eanu . s,<br />

!tus. 27,73,115<br />

I .S;EFYl Tfrnlo 1R, Al t. 4", 8', Friso:. la !a XVI<br />

Nóm-t6"3-]3COLQ1993<br />

Ley FurrstaL<br />

Organización • Semiunap<br />

Tltslilulu NaciwLid <strong>de</strong> &' Jc,gia<br />

Delegación taratal <strong>de</strong>'S in~lri p<br />

A<br />

í i~45:Telar a o nadad e tataL <strong>de</strong> malaglâ<br />

f`nie17ñ7 ' Programa <strong>de</strong> la <strong>de</strong>fensa dala frnnceru s Muralla<br />

Prr.nm L in<br />

Pronarc<br />

Prograrua mlrLxeueL lri d <strong>de</strong> empleo temporal y alianza<br />

para el eulllflii<br />

PIofi;i1111 rle Iihhlleju IJC Ilectit.<br />

Programa agropecua r io y <strong>de</strong> &'sarrnlLn rural<br />

PIY, ISii1i1 RII'esInI <strong>de</strong> .r e ursua u« Lurulet reno-viibLCs<br />

~ ' ir~ryfS'!üm17f'Rfir BalinI,CAt<br />

Curniaión V aciun iL <strong>de</strong>l Agua<br />

Prmamin<br />

TL:<br />

r nr tlTitL<br />

iia_ r egr doR<br />

CundEi6n técnica consultiva panda dasnninaci6n <strong>de</strong> les<br />

LM eRui r<strong>de</strong>g lc i n,al uleru<br />

Saga.'<br />

Uni.r.LSidLdt einslituciuneaaca<strong>de</strong>rnicas<br />

Or anisaci cines <strong>de</strong> productores<br />

SulxccretaL'fs <strong>de</strong> DL arml]n Socia¡ <strong>de</strong> Se<strong>de</strong>$I)1<br />

Organo <strong>de</strong> apoyos y Hervidas a la cnmercializacfdn<br />

agri11IY IIiiria L.1(xrx:rp .<br />

Red dr Información en !meten y lucha cintra ]a<br />

<strong>de</strong>tenifew ióIL<br />

Organismos no g1LbcrnaTllc1ltalen .


Curso <strong>de</strong> acción (Cuadril 1)<br />

1. 1" bnec. II d2 In ui..<br />

Aplicar las InsLrnnwnros <strong>de</strong> r• e lfti 2a<br />

Faev.i sr2 . s en 12.2 l ey,-:.i<br />

IOCalta 21YIL null2lin y la :Irent:rein . iÑi<br />

y rcznurac.ión <strong>de</strong>l acinili Mn<br />

y In rm , Ibic:icIn zo bierica y<br />

zona: da juii5d.i2ek5n nllzni<br />

eA,Ñ1 enpresnny.cnr2<br />

n In IU<strong>de</strong>ra::if - '<br />

n ll a 1111<br />

.r111 i Founlulag y 2:tp:dil<br />

lds i:I I DK ra lrw <strong>de</strong> •Ird r.n:lInjep lo<br />

'<br />

O:SgjC1 I0CZ.1 . 2:•21 Lntk:rili a que !ny<br />

rhli~ el no., Bis 4 c . 51a<br />

cl nnu el . « ml In <strong>de</strong>l Lao<br />

y c2inbln Hm. 121 mlekl<br />

2. Pan Y r lli ya: !cwln ,jin . il:j:ip<br />

5,7 eony47b, la unl . .:Lt<br />

LII venks2[a <strong>de</strong>l nlun=cirro Fyuela<br />

ael.1211111irme ;: nr1 ]Jla wqlulr<br />

rIele.gIldÓ.11.25ta?& SCItIEuY141<br />

;, ufii:lnd t.sInkal . <strong>de</strong><br />

trole Jfa<br />

emlawi <strong>de</strong> In 5.nr-J .<br />

3.171 MII . n1r.1,pio en 2e1y la cuidad<br />

L.Y12 . 2L I ,2!<br />

▪ Ex p4:Iir Ln]DL'aWZO L.Ia 2xi1nyin 1, en<br />

pMIIY Ortl 1 2 I UITIL1<br />

▪ ROg]a=lllar' ilw <strong>de</strong> udo .<br />

CL CORU - 01 <strong>de</strong> la . 21ígi1'in y i: n Iys::Inw roaación<br />

Lid %nulLI.<br />

Ü32;15:1<br />

cIt.r. el centnl y 1112vela:ii11 laz:Dlll<br />

uvaa y macla ¡n Ir el ;Din ae OreqUÍMi0:2.<br />

▪ Elaboro , : prol . ranlán da anc.;elin :I ?ilar Matean<br />

qun en1z1inmi eL mal*.


Subreespku!iürz <strong>de</strong> rerursns meri.nws<br />

CUADRO 2<br />

Instrumrntns<br />

fltl:!ry?,~:irin C1n0 i ilrleiñn Pan lea d:.lns Eara1e Unidos<br />

kl.aicanos_ Arta. 27_73,115<br />

Ley Generad <strong>de</strong>l fz1itilibrin F.rnlñpirn y Protección al<br />

Amhienrc r LCJIIL'Y,.J-'pan lo L.. An á " „ FI a._ in nLs<br />

dr.LtiulalXVL<br />

T,e filo. Ptsca, Art. 3 Fkacc. IV<br />

Ley Fe<strong>de</strong>ral Jet M, r<br />

vrpn•PESCatnz-1 9%<br />

vie-059-ECOLr 19 . 4<br />

Ley Gen-ro al <strong>de</strong> Monea Nacinnalc,, Art. 1 L r..ec 41ll,<br />

krr.29y.91 t i = V<br />

Lcy da intmisi in LixLr njrrl<br />

{)r , ¿roriJir:iSry<br />

Fnnleern<br />

Semarn Ap<br />

Procuradaria Fe<strong>de</strong>rrl <strong>de</strong> .1-5-uLecei6li .111 Ambiente<br />

(Prciept1J<br />

lnstil;itn <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong> <strong>Ecología</strong> {NEL<br />

T}cicga_idn Estatal <strong>de</strong> la SemLrn ip<br />

Seuretai'i,a iiuidad rlc <strong>Ecología</strong> <strong>de</strong>l Gobierno red<br />

catado<br />

lnslilitl~iI']; <strong>de</strong> la Polca<br />

Comisión Menina] dril AAgii t SCNAJ<br />

Sis ton a .&rrccit'al <strong>de</strong>L C'altitr. &tesos Ijlriir¡cann<br />

PRIgrslri r; d.: f'-nnvnl <strong>de</strong> Malezas Acuitit:als<br />

T rngl:vnin <strong>de</strong> Nonrializauicin para La [Irisen ResL»nahle<br />

(participan los aecLori piudueli~~>'socia] y Privado.<br />

i nxlilir:io~~c. xarlErnicaa y <strong>de</strong> ime 1i! r acitin pura la<br />

re-eh:5cin y ac'tutil[ n;Lcin dr. rlix r:lbiis Norn I<br />

Yrugrurul <strong>de</strong> Prosprr:ciñn sic Calamar en cl Cialfb <strong>de</strong><br />

Ménico<br />

Programa <strong>de</strong>Praspe citin JeEs,3mn en Aguan Protiin-<br />

Jas fin el Gulru <strong>de</strong> M:Sil ¡cc><br />

Pro g rama <strong>de</strong> Frospeccitin <strong>de</strong> Atún n d<br />

O~éanu 1'acifi i<br />

I l n . sgi: inda i lo Prns`.ecc'Iris <strong>de</strong> Bacalao Negro en Lit<br />

Costa acci<strong>de</strong>ntal dr. La Pedwüula fila Rala California.


1:'nrgnuna <strong>de</strong> Yeseu E?xperituemad pan; eL Cultivo <strong>de</strong> Attn<br />

:11ar:L Arad L:n I, Ckrs i CleciJelilid lIi Ja Yenl]6}uLil Je<br />

]raja Culit]rnia<br />

Prnppi nn dc: Pi:~,r.. P>


Curso <strong>de</strong> : rtc ciói (Cu,xlrc+ )<br />

1. [% r_ucrdn con el An. S. flscd6ii<br />

V'In la LC1111u;<br />

• ( i . caullu y JLl lllilliaLT;I L'i:Srl ae<br />

lonas:i~ .LC:c:~raci4r,rcoL6•icapP-<br />

•id :IS in La Ir.'ial:ll:i:c' In::al.<br />

2. IaI Il ailh l uIUI~3rl^ ik la usl i+i:l<br />

ambi.ewal en ci lnu!icipi: pue<strong>de</strong><br />

rr.,,irir:i i.i . !ui rr.lr.a iml arpa as:<br />

• P'n!;11n<br />

• L~ aillill E.L9121 .IL SL':Ir91 I!9il<br />

▪ Secre.!sfa . 0 unidad ealllllli <strong>de</strong>l<br />

'nulo aull ~i nLL•_.<br />

3: El uÑúILk;pill 1Lr &!<br />

1?3p ir ~L rr.?;ülrllrnIQ r.;a•lil~ Í {%I lnllilif:i~ fr II] u .' u l lldn pT n1rin rsT°i IITIP::. 1<br />

~.I+I I':ili a: 3 13 t'I11nan U:Ya y cu1LI114 L~ III'r _'YL1~i iLi11111 J. la f,:pHó pa2'a<br />

]Lnponcrpoaiblca31t,rnntivos s:]e.,ión.<br />

• C.:xl: Iluar:l::::i)lr! Lana •IITi. munida pip paT:I la r.T


Contaminación <strong>de</strong>! agua por <strong>de</strong>scargas s'ndustrialosY<br />

1ui tnmenhas<br />

['.0 A 17 . RC 3<br />

Reguiar..6,:<br />

L}rgarli;aci6.~e<br />

Frin2M.xill<br />

f'¡n,11r.^ia.M4er:rá<br />

CINk3liluci6A PuJid.w <strong>de</strong> kifi FslndnE Unidos<br />

Mexicanas,<br />

: /kilt . 27,71,115<br />

Uy Genera <strong>de</strong>l F.quilibrinF.cfdkigiuu y YruLecciún al<br />

A ir,hirglr. Gamma), Filulo JI- Al", il` ; S", FI:1:aiwiea<br />

<strong>de</strong>lafa[âXVT<br />

T,ry <strong>de</strong> Agum <strong>Nacional</strong>es<br />

Código Sâ n i ¡ario<br />

Lry <strong>de</strong>: Cunaervaciün <strong>de</strong>l Sudo r Agk11<br />

.vue:-04,7-FC' CH 11994<br />

VOl!-06ü-liC.GU 1991<br />

? r .Im-069•ECOL..1994<br />

&:miu nap<br />

lnsdrurn Nac ion fi] ,lr. F:cuJugia íIK )<br />

P1,itjii aduriul a.3ernl <strong>de</strong> PmracciSu al A''iiiienie (Prd pa:<br />

]>1cgacirin Fsislid <strong>de</strong> Ja Seman-lap•<br />

Src c rekaria o unidad <strong>de</strong> ecrdtigín <strong>de</strong>l gubiernu <strong>de</strong>l estada<br />

Cursi u <strong>Nacional</strong> ilr.F Agua ( CNA)<br />

Prnp , râ 171â kit Agua Pc ts,bJc y Sanean,i7111 e . n<br />

[ ' .no ii u1id i<strong>de</strong>a Rurales<br />

Yru~:urna Agua Limpia<br />

Prngrâlnv di: Cm'irul dr. Maleza. Acuâticâs<br />

Pr&mrannil <strong>de</strong> .A enci(717 {]C F.iliergendas<br />

F{1[1rfiCL1}11i ~i4a5<br />

Cuáles Agua Aval-4e v Saaei r]iru] o<br />

(a.{Irii ni §I lile I'}I: 4 uperacil5I1 <strong>de</strong> sanean . 'ic II l ')<br />

Programa <strong>de</strong> ARiia P 'Ia11)IC : ?~lcalnat]]Iado y<br />

h l7f..4n71r1]lU en Zonas 11TJTai i (ÁJ~â'{fi'<br />

b ¡arana Fn <strong>de</strong> liri]lil~:l47u ü::if!ed7mi6n1 Ícn y 1 griuriejera<br />

<strong>de</strong>l Agua (S lacta)<br />

Fondll 41ea1:'alo0 para la C'onficl i va _iiin <strong>de</strong> Ja<br />

F•l turalna<br />

{ 7174r~1~r7 Pruruuuua <strong>de</strong> Inversiones A 4


f,..'.fr,vQ do . . Elc:[:fón (Ciado) 3)<br />

1, .4r1 8 = : rr:cciór. W I <strong>de</strong> Lr: Lcu!P. :<br />

- Apl:ea: lu• ;!islxxLici{rle>: Vneli{:;IC en<br />

niioria dr pit•rcicjón y coii=.rol c b<br />

CGUlxmivacil~u :!u ]as :Igual ' pe ,,11<br />

drscaetuau eu L;xe sise_nla r . Je Jl:anj.<br />

:IIr;Inl:Lrii]ad:• d. ^cE oci:u:ox dC'<br />

1 a161r1ei~r., a,i :::+rllu ;Ir. Ia5 agally<br />

n-cmIL9lel jiC: L:cagan a.issua Jas. 1.111;<br />

1:1 pan ici~aciór- ;¿uc ronfcrnIc a la l o-<br />

.151{ :J~li 1414`71 e': la 1II:f1~:n;I I:•I R:::;-<br />

P;nJu L;.% gc'bciic' <strong>de</strong> los ct afina.<br />

2. La 'nlial do C I'l{Ikix :!rl Irinu::apio<br />

C:nenla con ]as ~i LiieJRCR i11?IF:IIei9i<br />

dr' aIa _vl':<br />

• Unidad dc'J,'u:I y nlcan ârjllado d l<br />

IrlRUILIIYIn<br />

• Un:&i 1!1L'II iclinl d1: Ce1~k:giJ<br />

• (:I11rIi?i:i¡I N:l.i~ Irg11 vel s\ 1!l<br />

• SeCI 4LiLl ' Í:L 1' ullida{1 C•I:SI:11 {1::<br />

crenlnn f1<br />

I7rlrgnc96m cs-acal dr ¿clnanlap<br />

3. Iil vinuá:i'in plle:í .;<br />

▪ r.I.eb lr.¿r cxpc o:n 8L' CMSO, I_ I'In1:1:'_I i l:LIrIrnIII r 1 Iri 11 nnlni;ipâ].<br />

+ Fclri!~~181'.1-.n'cLiu,' — z¡x•{:i lila Ili nl r.1 s9L'JCrFC a}. r g echa nl:cnLU II:dI á aI:I 1 .<br />

• i InnIl nr fr:`tRñLlkns pala Cl Ihâhcjcl y 1n J_I I:I:r.irnl 11 Ilrl ;lr.1 n rr n:Inli. r.Io<br />

t-Jdülu!ica do ".u:veas.<br />

• c:ntn f.•Insoien dr. C4CJLCn.<br />

▪ 1:I l;:LI elll rreni. R. pera 4 , 110E.<br />

l.00ldin8r4C COII auEo:idJJcl. .N1;1121"b y murdo.ipaied para<br />

rlsl:lRrrcidn<strong>de</strong>cver.e .<br />

• 1'1111711 M1Yr e wli 11 4.5 u i[1;:u FiiBa.<br />

• PrOMOvCi ~hccnd:h~ Hm:11rs a la ial lnzlri:; Ijrilp¿iI.


CUADRO 4<br />

rara <strong>de</strong> árboles<br />

Instrumentos<br />

1(eg;fKrr4?'r I Cnasritucidn Pedid an<strong>de</strong> Ens Estadas . Unidos Mexicanos,<br />

ArLs. 27, '3. 115<br />

Ley GrJCrill <strong>de</strong>l b4uil.ibriu EcoliStlrn y la Prnir:cirin al<br />

Ambiente (i.iiEI'.P.•i), Título Ll, Art. 4', :s", Pral:alunes <strong>de</strong><br />

la 1 lu. XVI<br />

Ley Purr~l Alt. 7: tra,r.innrs da la 1 a b V.<br />

E 1, 13, 19 RES y ait. 32 Bis<br />

Manual <strong>de</strong> Ysucedimientus pura la Ci R ILuinuui& <strong>de</strong><br />

Pxugnunat ole Miuieju C:ireStid<br />

Ley <strong>de</strong> C:nnscivaciOn <strong>de</strong> Agbas y Suelo<br />

is-om-96 E-LCC)LJ1994<br />

R~rlas tic ()peracicin <strong>de</strong>l Programa <strong>de</strong> Desmonta Forestal.<br />

Lasa locales ea la materia<br />

~ry~trui. a¿:,c4<br />

Scn1aIllap<br />

L ' Jwt'r:IJii ja i Pr I i a l i ln P i ii initio al Ambiente<br />

<strong>Instituto</strong> <strong>Nacional</strong> dc.Eco3c..a<br />

Delegas°ún ElnlaJ Je SEI . L . IRJN.P<br />

Secretaría r. unidad <strong>de</strong> <strong>Ecología</strong> <strong>de</strong>l Cruhienio <strong>de</strong>l Lst:7du<br />

Pie}á . ianta <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong> Runa= i{ 1uul1ienLci <strong>de</strong> Sistema<br />

<strong>de</strong> Viverxs<br />

Prncsrrpa<br />

'<br />

1 rcagn,mit J~: J, Tkierui n ác.Ifl Finaren Sil•,Lxla<br />

Programa <strong>de</strong> Arcas NL1Lurair~ f'i ic jI:is u 1995--2C f1.<br />

P e.&nulili da Tiritarrnlle. Forestal {Prodcfor)<br />

Programa <strong>de</strong> C;onserracibn y t luneju Susirniable da<br />

Ricen'. Flireclalas.<br />

Programa} a ianaldnRefirrexiacitin?I'wj urr. ' I<br />

Programa) <strong>de</strong>. Cr


] t undo Mt.' aiu:u h ala la Crai%s+•acida <strong>de</strong> Lit<br />

:tal ralcTa<br />

C uraili6JL 1' Nl'E,' li ara <strong>de</strong> Inversiones Amblenlille<br />

ri fli:i~{Snl i.7 <strong>Nacional</strong> parir tu eils ¿~a1tl rA Ic5 Prcegi&9<br />

Programa dr. SJa}xrl'I,,:: iSu tic Á rho lex cía N ao-id li d<br />

Ñi!e r :t%ies 4euretariir _ Iricul.lyr.:i,Cíaii Adula s• L'Iez >lb<br />

Rural (Sil lr)<br />

.S rar~l, i . l d ' Dia=,arra II Social<br />

ScemFaría <strong>de</strong> la Deltensa Yilulunal (4Jd,..ns,'<br />

Setreluria <strong>de</strong> L'1Itn:;I,:ilin Páhlica iuo-•1<br />

Cánlisilín f.a:al ric Usas dc Sutil<br />

C'nnscjl)s -nicuseLesurci<br />

r_'uner}us dr. I'L n,:}t ián "<br />

Cuna


Corso lIL• arci(1n (L'mulm 4j<br />

]. Art. S. fi eciri: XI iIv In Cinc , !:<br />

,Rcgu]ar cl 7pr•2..cell:lril ienln<br />

LL'IIUI::IC• I;i prolec.idn y 15 ple5Li•<br />

wllciin do ]os íeen xz.. iii . I;Qea. el<br />

.~lel.l, I:IV ¡I CIIS nacloi&Ñ. 12 Ilic:di-<br />

•,rrniu:uL la lb Irl, 41 J.''Jnn v los d21112s<br />

TrcJIraos 2atkL2Ics,Icsu.orripmerda.<br />

2. Para Ji in<strong>de</strong>r etis: treblcln3Liea<br />

nsuuicipal, el Silla rep:.salial<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong> YLtiL:L q'i la dbU:insiLiIIII s..<br />

Ch:rtlaa x la nu:41i141 <strong>de</strong> rc dogín <strong>de</strong>l<br />

raunir.ipid rn ozci dia&:iJC .uc:<br />

• PLnicpa<br />

• .`S LSzrelari, r;Irpnrlimcoto csLlIal<br />

<strong>de</strong>l medio s.tobicaec<br />

▪ C%dlcgaiii;n cxlal al dr Srmanup<br />

3. La I:nida l e.rc:arr; itlll <strong>de</strong>. b ccstióll eenlhg.°_a<br />

mcniclpnl pue<strong>de</strong>:<br />

- It t p- tlir el reginnicnra ccidófi_Ii rnuniciYa1 c<br />

ui xn L:a


Enfermeda<strong>de</strong>s y plagar en ~freue'ft~rPC'1a fes<br />

CUADRO 5<br />

1í.-Q iir.,'i Sr1<br />

. ..<br />

"fJ.rFcr?ü,.reit;a<br />

1J1strilmrn tos<br />

[ nSuti.i li][! Pplí1lea ilc l,r¢ FRradna Unidos t41t.xiCainu.,<br />

A114. 77. 7.3, 1 L5<br />

Ley ei {]cneral <strong>de</strong>l Fquilibria E 'Iágiixi y In Prnrtictifin al<br />

Ambiente. (LCEE. xl; Tírale TT, Art F' m.eicmes <strong>de</strong> la 1<br />

:r XVT .<br />

Ley Forestal. C~apflulo M, Arl, 7: 11'at:icis <strong>de</strong> la 1 ala V<br />

y' X111. 8<br />

Re . Alamanto <strong>de</strong> la Ley 1uiesvl!<br />

:Manual <strong>de</strong> k't~~:ediwieuRi jw(a la Dicramina,d&n <strong>de</strong><br />

Prlgnlati <strong>de</strong>. L\Ifr,nje Fórettal<br />

Rc Iac <strong>de</strong> -Operación <strong>de</strong>l Pru nu.rna Je i)es;urrlls, T'iir: slsl<br />

Leyes Iou21les en hi lnitleriN<br />

rana ñc Produc : trs Forestales <strong>de</strong><br />

Tmperraeldn.<br />

Seisi rnap<br />

Procuraduría Eedc rii! Ge k 1 JlilecX:lj11 uI ~t111hienre<br />

Tnl{I!11111! <strong>Nacional</strong> dt Feoloiía i , Ir-c<br />

Delegauidn L'slalal <strong>de</strong>. Seauuuti<br />

~' i }fr.nrjr1 Sut;1 Cr7(17 ¢ unidal cle c'¢1ogi i <strong>de</strong>l


CíO - N.1 ¿fl CCGJ.i j n ft - lladM 5<br />

1. U. i :::<br />

,1 apiu . ¿oollarr.i . suLO EU1-<br />

lor,l:Ihk: 1 .1XC.C i n y la<br />

1 .<br />

do log 1 K:1n :s..S forGrAi,N. El<br />

SO;.Iü, las :uluai la hindi-<br />

•rr:r,illar.I. Ir; : 'ni 1:: fauna y 1 05 druli. ‹<br />

itcuu- `5 n:ui mi 1;2;<br />

Al c r :;r . ..Vulcl<br />

2. 'Lgililr (II i^ ,r,I.a drF-pOSM.Imi<br />

la lulidad r.lu. la<br />

municiril r w¿‘Je<br />

inz1a11oia!a<br />

COr,<br />

Seord:t, in 1. 1 IL<br />

Lo.1:1&:r1<br />

c.Zlarnl 11 1 -115<br />

i. Lr' uni


RE'F:ii]e¿ili!<br />

Incrf,dims ForestaleK<br />

Tnsfrumenfrrs<br />

libl i 41il wi lón Poi frien <strong>de</strong> lob J3stadcx<br />

hics i.~nnu:. Ara 2' 73. 115.<br />

T.iriiiluu<br />

CUADRO 6<br />

T.~.a General d.l Equilibrio F.cnililieo y la Pm[e^~:ili] L<br />

al An IE: Tente r u;F:F:I'n 1, '<br />

Ti I ulo 1!, Ail_ d r , g',<br />

Flux<br />

.la Id la XVI<br />

Lty T'creslal, Cap Indo VIL Art. IR<br />

tiúr,.-Et4T-'7(13SI:MARN.-WfRAJAR-]'J9f,<br />

Or . s , uni :ci4n<br />

j''rrren a<br />

Sernarnsp<br />

Pn.:urlJurin J-cdcl,il <strong>de</strong>. rijixcihll al :Laóientc<br />

(Yroreri I<br />

Tri 1itti u <strong>Nacional</strong> ¡le Eeoi: it? flN1<br />

1)ch~grn'ii5n Estatal Sednarrap<br />

~SI.•crebo - l i ae ullidlill Je IX•nlcgfa i r.I 2L•L7erlin dd tSl;olP<br />

( knu t . ) iunnl cL (-A vitro]. <strong>de</strong> 111cill:linu ['orestaicc<br />

1'reb ulitie<br />

5ccr.,: iiv Je i\L'ri:r.L1[I]IYi (i:irlit<strong>de</strong>ria y T):al1l>Ilu 1Lu]al<br />

T'u i ji euL <strong>de</strong> E' irisa <strong>de</strong> la Frnn[c1:L.Sih•iu5la<br />

1!uiranla N,v,:i,»n;j <strong>de</strong> Re.:IL~.I;lcitin<br />

YL;7~*I'3nin Jr. G',alunc i5ii cit. Vi 'iel'ou Fnr .ra: Jrs<br />

1''rnrrrecrarairrurr Rindo Jexiuino Tala!n (3Aiuen : acirin die la (tituralza<br />

F•i.e€,enl ¡set Flor:iun.Il para.A reos Natur<strong>de</strong>s Prnrcp . iiin<br />

('{5111[41 (r1 ~'¡i}]n[SG71 :7 din lii wrTsLULlea AmI: iurii . ¿les<br />

f.'rttigrarini {:ent r, <strong>Nacional</strong> c1 CiUIIruí <strong>de</strong> ineenrhu Fures[nlaa<br />

Secrctnrfu.ir: Agitu[tura, C:iiw;IJeriay Dc vrlullo<br />

>}ival lSn1ar''<br />

Sec•lcrarl,I 1Ie la Defensa T'Sc:ivaELJ -Sa:znjl}<br />

Flire;xión Cicncrnl'le Aeronáutica f'iiilile la<br />

Scciern i 1 ' 11 I le Cooir1un lca.:runea y Tramo' 1 Eta<br />

T 1iura ]• .L1aa1 <strong>de</strong> Cominos y Pitcii 1y<br />

Caminu. -e Pusntcs Fe<strong>de</strong>rJes <strong>de</strong> Ei ,gre . is y Servicios<br />

Ccr.cxnu<br />

An elcis Ver<strong>de</strong>s <strong>de</strong> 13 Sr. reuniads Tli ii rrly<br />

aeropuertos y Serti;ia Anxili;Ires


PrcKu uuluri,iCi:ncinl <strong>de</strong> liRnpd:dica<br />

Secir.0 i'ifl ,t - l'n'hurn: dón rci el riinr.:n rlcl S : mema Je<br />

Pr . nrxci;in C. WLI<br />

Cenir N;i.:iiiii.a <strong>de</strong> Pi cvcnci-.n <strong>de</strong> 17.s: islr.:c<br />

Conn.tión <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong>l<br />

Peirü ~ C~lx iv L)(]C.<br />

Oi_canizazidr: dr. grupa ~.+ . nlunt~ri~s<br />

Colaxa;itiSn Ln la scciulad en la ;Iri..r:ción d . ine:n iic '<br />

ftresralcs. JIarnu.~.;u id 91 -R1'113-01-771, <strong>de</strong>l Cenit.?<br />

Naci:¢ial tic Cnnual <strong>de</strong> [ucenJius fui : Lal. . an rada la<br />

14r1l~il>lica mtxicxiti


fff.'Ckrr (Cilad;ro 6 , 1<br />

i. ALE. :1 ' . 1 4 i:n:1:Un' V1] rie la<br />

▪ P2:iizi;I:Ir e II 1:1 piovon:ión y cl<br />

Cen=muln:Iiin Y COGI!l1pṭici:Vi<br />

11111 i:Atú cn;lnlrnle InE<br />

y pI4Ira.M15. ¡I n<br />

Ch .. ' 1 tu: al P. 1 ;El e 1<br />

Pulcdón YL:<br />

el U.:IbnCI:lla:llknIc!<br />

b I:T:ne:;nión y h . na , F,2,L<br />

, ;11:16n dr los IWJI.;..> mnl:tleli ; 2_ I.!] cite In<br />

Fnclo. bel arma, nncio-ulca 12<br />

In be r,:1 y LOE<br />

H"Ilr%nE<br />

dl; ml u.rilcúlencia.<br />

Ic5zi 6r I<br />

:: 0n<br />

911 lyn:<br />

cw.iniaip gl cbellin<br />

iIIYL:Irl:ill? <strong>de</strong><br />

4 Unidad .1•_ _:!icIr:I:I.ica cien<br />

inurriciNI<br />

9eGrCI111(8 0 ;1 1 <strong>de</strong><br />

l - Mle.fnIGI6110E8121 w' 1CVlnmllrl<br />

I.n do co)iri2iú ninnicipid pueje:<br />

• 2:1 151 ṙ.Inla-inli 1:iyil n<br />

!lS COffiflMes.<br />

roj1l.nu . nto üIrl1,hull al rnunicipni<br />

i:u :11 cslSls FT 0E10 Ver 121, I'OI ' urinn, pnrl<br />

▪<br />

▪<br />

UdilbiarIK 2] !1 815 <strong>de</strong> CDIII i menda} mui7jej-<br />

1111111X.<br />

í'rOÑICivis hrirdnn <strong>de</strong> apoye. CIA Cam) Lic<br />

n


CUADRO AD'RO 7<br />

Solrreexpinfacir4n <strong>de</strong> especies animales<br />

y vegetales . en peligra <strong>de</strong> exlineiún<br />

Instrume%Itils<br />

dtegúrrnenru it+r.<br />

f}nzrJi?nciifrl<br />

I : urnr:t:Li'<br />

Cnnstiulcifn Política <strong>de</strong> los atarlas Unidos Mexic


C:2erti'r1 c[r. rrr:{:J:ürl (Cuadro 'S<br />

1. S5 ; Fracción ]J <strong>de</strong> la 1 arEEnx:<br />

+ A1)1iL:1r 11 1% iilzlnlmen145 <strong>de</strong> p JrÍ-<br />

Ca al ib isial I:zv'ial n• e:1 1:1s Ieye.<br />

local.: ea ka materia y la plrsertacJfll;<br />

y 12almina:ian <strong>de</strong>l ciuilibriu<br />

1u:V101W y la pii ccil;1k al ¡1rIIILi-<br />

Cal: cm Llene, r zap:ia d0 iurLEd^C-<br />

:Lór: Lriun icipal VII las In¡11edi1} LI.Jt'<br />

L( Coi LI -: pr.aa_ni_ILL2 a l<br />

.riIllri•I¡IY<br />

I;: IL,Ir;..:id I n a Lo e


LUADIIU E<br />

Saqueo <strong>de</strong><br />

fierra y riioiue<br />

AaslrllmI<br />

rlll I'<br />

ltp , 4ufcacir 1 n. Curi>1iIileirinPolítica <strong>de</strong>10 Rsradnsl:nidos<br />

:.1cxicun:as. Ares. 27, 73. 115<br />

Ley' Geoerd lel T yililihr r ewliípicn y la PTncr:vcilln<br />

nl Arnhicnre (ir<br />

lo 11. Av?. 8, I t,I.:durres<br />

<strong>de</strong> la L u 1u X4'1<br />

Ley <strong>de</strong> CAḅlisCIY'aci1411 y Rcstauraeifin <strong>de</strong> sucics<br />

I rt' <strong>de</strong> (Cn!eTt'ai16Tl LLC Aguas y .Suelu<br />

Ley I ~aresluJ, C.161rib b 1, 7,1 1.13, l9 Ris Y' 32 R k<br />

Ley' 1 - Tijera] N: T e.G hcxz. Arr. d<br />

()r~rrrrri, ríl:irrA Sentamap —<br />

1'rrfepiL<br />

TILSl IIIirn Neinn al <strong>de</strong>. &nlogía (i mi}<br />

Secueroriae!k' IrLiocLenluet IilliiIller.I:li11I<br />

Prrxire.•.n<br />

frJh1~.'f.'Wlr}Jl!e'.'r<br />

],:rrrkra,?ov<br />

Pros runa <strong>de</strong> Defensa a la 1'runlerii .511y1k:ulu<br />

T'mitiri la Nrieinnoi Je Rcfni srae..i6n<br />

Proi rriurail <strong>de</strong> L4tunt o <strong>de</strong> Pirar ls . ... Lupia Ser; lenco ene rle In<br />

Di ,lririritt i61L <strong>de</strong> los Proyectcc Fco1dgier>.s<br />

Red <strong>de</strong> la 1nFrnmaerd1L en SueluE y Ludri.' cuiLlra la<br />

1 7Iti'.Tl i Ii L':IL:iiin<br />

ProLr ILLIiY dC ~S•I:SCJ k'u 11314 5' rI I:LI1L'.1~1 $Ililünla ilt <strong>de</strong> 1ectrscs<br />

f'rcscalcs<br />

1 ' r( , grririi:i <strong>de</strong> Ilrr:nllrl llf fói L'§Ial<br />

Procruns <strong>de</strong> promoción pura 1u di4erailluda[úo prcJuuIi-<br />

:71 ?' tia LaCCYac:Ii1n SIe Ir. }'Irla SiIvcsrnt<br />

Rnilruml<br />

I t rllLti::t+iil i.uiha.: ii ri19111a1a A. leas Narnia1es Pmlx_i dF.S<br />

haciana! Finauci:ra rh'at~nl<br />

El GIub il. LnefLtvurreotld Put i]i1y CC r : j (le Binen Tsifirndltil<br />

Sa ar


Cwsc it' ÚL'4:u,U ( . ramc.IL, 8)<br />

1. $". jtaCeiún II r'lli ; dp la<br />

&:11,::ur I■15. iiislID11101110.1 dL<br />

pelífiCD DIntidraril<br />

laye k , culcs la inai Crin y' la<br />

iSic:-uYar.:i;II y rt , 91Z.1JlT.CiCI) d:I<br />

c....o!ógi,Ji. y pTPICI:Cir5n n]<br />

1hi+Ir,le en bicnci y dL<br />

VIII, Fom1al' y e5;?xIii Iu5 ¡11195I-<br />

.<br />

Wr2a<br />

eCe l ógicí.<br />

]oral y CQII •Dlal yiKiInr Lll 1:1 , 1 y<br />

C.IInhicl <strong>de</strong> E'Je]o.<br />

2. La Enidwi mi.Y.;1.I.D1:.<br />

Lumia eüG i MIallO.35 apOy .. : .. cimii 1:<br />

▪ Piul - Llm<br />

• 1 2 m:H21


.Er•usión , y compactación <strong>de</strong> Ruefo porpah'lorei<br />

• lnstrurnentns _<br />

Itcyrrlati . in<br />

Drkarl[Cr::.ír<br />

r<br />

C r titncidn Yalitica <strong>de</strong> 1as Estatua Th11dta, Me,<br />

/\LL. [i- 7- k •i 115<br />

4 a y S`, ími:. Lunes 11 y XVI<br />

N,u-rI62-Y 1 Y]I r J974<br />

Seinarns.p<br />

[v _<br />

rk:h:fa,r.IIJi L-slalal <strong>de</strong> . Semurnap<br />

.* erc f,ll£ c DcIs9rr nrnrn ala I1! ale <strong>Ecología</strong><br />

CUADRO') .<br />

—__~<br />

T'nmrreh! Ssrcraría dr. Avila:ullura, Jinudra:a Daaarrnlln RwaI<br />

rS L`Ui<br />

.\li;Alval p,4r.L•el Calmad,<br />

(Pulpa l)1 N.1ÑI{ imI <strong>de</strong> SCL'uridud en Carrera ra.~<br />

Pn rarn a<strong>de</strong> 1L ]ipnruik Iile Rural<br />

Programas dn'l7anstcrcntia <strong>de</strong> TLcnnln-ia : C,:glawil,n:j6ii<br />

AlmaecrL; r4 ' :It:IIIliriit <strong>de</strong> Depúsiw: abato <strong>de</strong> i asumas<br />

instituidas; cal rclacihn n la 11 ,1 . 0 i1nrl,l (E' ¡C.<br />

Sanen h'aLin11111 <strong>de</strong> Cr& Iicu kural<br />

Luir' }il1[t da Al-ana<strong>de</strong>a: dis[ninuc!OL1 <strong>de</strong> plrcic• <strong>de</strong><br />

J[I:'ulava gi ra<strong>de</strong>nsa<br />

Sccrifnría <strong>de</strong> Cllll len:LU y 1 •u1[IcnLu huluarr ial {Sxntl I<br />

5°.:reli:ría <strong>de</strong> Hui:lenda y Caldito Pdib1 iei i (ÑHCT;<br />

.Apn}•ns y acn•iciío%:I la Ckiruen:iafcacióu Agrcparuar:.,<br />

(Ast<br />

1r<br />

Iuregra txi .SS:L'I r:I a ra r a t se i~ kmhura, Gallad-TI a y I - ka:7ir r,[I I I Rural<br />

SLzus1<br />

{ ' calietleri udn Nttii{n al { la miera. (chc¡j<br />

i]I:zanir.rir.11.s IIL•. Z'rotltll;Lores


Curvo <strong>de</strong> [aceran rCualdro 9)<br />

. Arc. 8', friic;:i<br />

. n 11 y VIII lar hl<br />

+ Aplicar Ios ?urrenrntns <strong>de</strong> p r Artieii<br />

I R]bitntal pTr.i l .Iii ñu 1:1, Irxrs<br />

I[a::_IC? en 12 II ial_Ciu y 12 ?tr.1ir-<br />

7Erri6n y i - e ulornci(, [i ,91<br />

e.;a ilhipLx) , iimuaxiaii :II<br />

cn hiencs y zonas <strong>de</strong>je,riud'c:'^5n<br />

municipal; Iio;a:Lñii \ ? I I I faca ii lar x'<br />

exri. Llar' 1114 FII[ll: i arnR i. ardcn<br />

..mki to eca^6 =eo lora <strong>de</strong>l 1-<br />

Q1-rho-filie di ai. 2 " LSii 1 J_<br />

cs12. Ley ,-.. así rollo r] canta! ]u<br />

ui r ;ilan::ia <strong>de</strong>l 1 1 ( 1 y <strong>de</strong> ¡vio<br />

<strong>de</strong>l suelo.<br />

2. Para III~nJ^r lürha pr:+l:lsrn:ié::a, la<br />

unidad.-':.~ l:~klli i& iYici llapa! euelLia<br />

con lil: 9iL.limuIña in~l;Inci a? <strong>de</strong><br />

lp n'v;<br />

17r.Ie.1K:idn Lidilal rlc SciliaLUaf<br />

• Srl:rerorio [I una ell eslalal <strong>de</strong><br />

catlln~ia<br />

3 . E] mun]:1pio rn {Uln:!inu;:i&l culi la uuil lad ik:<br />

eLx1ll igia peult.:<br />

• Expedir a] reprn:ni41 erxll' i[:r. I:>• rll:ll1i:i pin I<br />

in >:II :51Yn pi nirinver imita mia r . 31 IIll51110.<br />

+ Fc ln•_niar acuer<strong>de</strong>s pnrn la c.:nsl.Uc::i . 1, (le<br />

;vrcx. S:;Sp iLe .<br />

- r3r_•alrn1an la drinlueslaülili !; Cl CuilaUIf[1 d;<br />

ISI Fa I:s. .


'<br />

CUADRO 10<br />

flefures tcir$n por ,r.v,níoreo<br />

1nsh•aii<br />

..Yi G,a<br />

Rrrair:¿;rci;;<br />

~~ Cnris.ilu.l iLOn Política <strong>de</strong> los F4I iUes Unid(y..<br />

?<strong>de</strong> i Arn} ;7aLS. ?'•, 73 . 1 I s<br />

Ley (7.7l:n 1 <strong>de</strong>l 1 - iudibrjo tx S}IóRicc, y i1 Prvleo.tiCn<br />

al Pul Ibientr f L! iHF:P. 1 Tí hi Ic TT, ilr1. 4 .0 T.<br />

L`racehinez ilc l il l a !u XVI.<br />

lxv 1'I}Irs[a : Cwílnlo 111, Art. 7; fl'7tcionr.. ile la I 1<br />

LIS'. 11, E3, 19 Bis Ad, 32Ifi.<br />

Manual <strong>de</strong>, I'nxax:Lnii€ntc.; ISiiv kki.l;uni rtuciñn <strong>de</strong><br />

Pro rama. d.: hi I r uresual<br />

f.c . !: dr i enser uc•ión <strong>de</strong> Aseas y 3ueLo<br />

Recl:,s <strong>de</strong>. L}¡kx acial] ,Irl I ' Nbrarna <strong>de</strong> DCSan'QIIQ<br />

Forrará].<br />

Lr.ves I;} ~La- CIY I9 i' ;ilCrhi.<br />

f)rgaani;rióx<br />

formar-<br />

F .c4Jrcicuaia.'e,}<br />

Srnulrnup<br />

Prc.~nrn..luria 1 V ed al <strong>de</strong> Proicur.i;ín IJ Ambiente<br />

In


Con:njt} <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong> Áreas Narnra[c L'roi das<br />

[adminíNtrJriiin ]C fondus <strong>de</strong>l. 11IC111I iiii Vil INI I fl Dt21<br />

PsieLJiIie ( r ü'J<br />

Ponrin kiwi-cano flora laI o11ticrva:i(,rl <strong>de</strong>. [a Mllri<strong>de</strong>a:1<br />

{'nmi sii)n Pmlrioton <strong>de</strong> In NC'rSLunt .A nLbi gu lalr4<br />

l idrieurlliss Nn i }ILiI » In Áits NIn raleti P ucetñdili<br />

PI11Grmna <strong>de</strong> iui ,nacidii <strong>de</strong> úrbo!r.l. <strong>de</strong> rima ad<br />

,ary r¿rr!{:y !ccrc[ar[a <strong>de</strong> AErúvJtura, l]urlii4ti li y 1 - 1e . uriollo Rural<br />

t Sa.alr)<br />

Smerelal lo <strong>de</strong> Dcsasmllc Sncia] [Sclesu.l<br />

j L%:reta`.T=u <strong>de</strong> la 1 & D1i,11 awiwl:lk (S.:dcnÑJ<br />

Ser'reulña <strong>de</strong><br />

Pública isi-:7)<br />

culo i';ii;i, inca] <strong>de</strong> iiz.ng Huele<br />

L=ornitu ConsLiJli.0 14un5i,J Uso rlr Sucln<br />

CUtssjlx Técnicrx; A.r ores<br />

Car.scjm <strong>de</strong> Planeación<br />

Cor jo Nauiurlal <strong>de</strong> P rea9 Non ralcs Prnr.ellLJnv!dc<br />

eplüse..nr iciñei plural inseBTidaa <strong>de</strong>. LIYCSIflil llx:'' iü:lj<br />

Acuerdos para ad nini1iruf iún y i 16'Iuvgi:l1AiI1ic11[!1 con<br />

nv[a's


Cldf I SO <strong>de</strong> liCCif5n (C.Uadfn lín<br />

1. ÁCI. a n .Llt2:igi XI ál- la<br />

11 01D I ,VllInliMIO 11.5-<br />

rOnribL_ la pi Oli:Cei51L y 12 Fuurup<br />

eLx:ia:I <strong>de</strong> TM1:11r.ni 1,1<br />

EUdO, la: agü5l. 011.C1011511e.z, la<br />

ymnildacI, 1:1 nora, k fauna y 105<br />

<strong>de</strong>lüb auunl se-a lulunllea <strong>de</strong> al' :Tn-<br />

Fe2e.nda.<br />

2. Pala aLn:Eur e.,I:] u<br />

LTI.Ul]idpál Cl 5fe5 re.51101lual+le<br />

cine la di sr , lalcu.n s cumpla<br />

E. lú 'nidad <strong>de</strong> L%n>lisia 1_4:1 munidpin<br />

naininll<strong>de</strong>l MI:<br />

▪ PrífLI12<br />

▪ S2:11ri!l;lTril 0 unidad cslnlül d;l<br />

1172210 auiltiulLe<br />

cal ulal zI.,l Hulnarnar<br />

3. La unidad 01:CaígGd2 du la ,'■<br />

pula le.:<br />

▪ I7.x pedir e W43.11.1C.III0 1010dd p.al 0 en<br />

casi> p,11 lrnrerr ralhrraa9 SLu7 CO11.L.I11plan la<br />

y C90:1Y56611 <strong>de</strong> las co.Ir.11,5111211TIlle5.<br />

▪ Cl Lar 1:1.nillAs <strong>de</strong> vi:7il mdIl.<br />

▪ 1w:n:15w a IaZ IC.. tices usual Irnlg <strong>de</strong>.coruo.<br />

▪ 1:11111r MIL 108 du laniut,TmS<br />

5aa Ib.21.211lar el 1:1 dt pusrizalea.


CUADRO 11<br />

ConíwHin ~cióir rfef srsr.&+ y rsguu p&r rlerrwrnt í <strong>de</strong> pe?rófra<br />

Instrumentos<br />

rtctC~iuc:Yrrr Cc~nslilu~.i Sr 1'oJilici <strong>de</strong> lux Csladus C T ni.Jcis<br />

Triesicnne5. Arrf. 27,7;,i 15.<br />

Ley Gramil <strong>de</strong>l Equilibrio JScUJúgicu y pnoLrzJ')r


Curso <strong>de</strong> acción i . Cuadru<br />

1. ,1rL ii " , ' I ~I[T:i:lll 1V: li;i 1~1:1 11iJ<br />

dc. Sidwearbulo niel<br />

li me vingluln ¡a.aalall <strong>de</strong> D-5;1 k:11,<br />

aa]tJas ueae.sJn!n.Lunpp.-i Z1<br />

:171::ul5: S : qi lr. Apl:car la%:ii:;-<br />

pnsicinncs jueidicss sels:tiwas a la<br />

prr :rnrirjn :; rn,IT. I <strong>de</strong> 1ns r rn::l4z<br />

sub' U. 41 I uuJiu 'Jl nklil:al4 i,L -(LLmi-<br />

, .tia I'Qr<br />

!!tn1.rll l'i,in, 1 r;l r Sr lirl r,<br />

i:IIiitc'rl;iI II ILrIIf.`, Ini:IIL'111. Ilillalln:ll -<br />

to y diamaicidn fina! <strong>de</strong> Iza residuos<br />

sidi l:I.dn dr. nr.,itiidn[iet


Desenflcacid+~ dcl.Cudo por irrdusiria minera<br />

1]i n iiiiienLu<br />

CL'ÁDI~L} 12<br />

]Qrgu ~rlr , :[Sir,<br />

Orgurliv:ribn<br />

Pusieron?<br />

J nrvcienlier.~]<br />

%i74n I Il^It511 T i)IJL uil <strong>de</strong> los Estados Un Idos Me ticanrx;.<br />

Avis. 2 - "J: : 1,1 15<br />

UIEQ'.t Titulo ll, Am •f. Y. Ftoec. 1 a la XVT<br />

T.cp , is11L:iurl Minero<br />

Luy <strong>de</strong> er nscrvecidn .4c Sudo y Agua<br />

T ey FedL:l: l siiE ir.11LelroJoeiu y Normal izo-<strong>de</strong>l-u<br />

Sernaro:ip<br />

un-.<br />

Lk.lepaciJn estatal <strong>de</strong> Seniarnsp<br />

&co ario, n duloillin rnlc, eslalill cr. tculogia<br />

Unidos] . Je eculu


Curso r1F au:iéjn (Cuadró 12)<br />

1. .'.TI. Enli:lji . 111 1 1<br />

<strong>de</strong> pdlfflra<br />

ambianlal pre•.-isros cn las lt•rl<br />

ti. in 171::PliII }<br />

la pleSI:Tvacidi<br />

y i manación da! aplano<br />

ecdlá;2iud y II proIroz:i{ g n. '11 pmbidn1d<br />

,111 hionmo y pirulo cho jiu i,día<br />

ridu mrddpnI. en los nIalesios; qua<br />

nc: iniiwriir:r.Le aIrihuida,<br />

la ícd2ra2iOn a aztnlzo froed.<br />

; XIV:<br />

ihllw o:11'1'1211bl d.' •2b18i ao:ivi-<br />

Ja]CS ccImpeutrip<br />

[as mismos ío .-;calieco cn<br />

inlbno ;i r, ciruIrnr:d1 i-1:"71 lerrilrll<br />

2. La unidad <strong>de</strong> erologni <strong>de</strong>l rnurdciFiie<br />

i:nimlz nun las ...i r1151911E<br />

eim rara obrad:u cola prd2lan1flkll:<br />

i<br />

1 •<br />

• acI . a . Lal ío<br />

mina% il& i.<br />

▪ Da.bpai& e:mol le Scmarnbp<br />

:1. El ulwücipitl Nada.<br />

▪ Exixir.lir '11 TeEbinenl:><br />

nninieilnil c<br />

cesoO pis:oo0i..i.21 . fcjen11í L5 .<br />

• F i ad nrl )11 1111] i[Irp:141r1<br />

nl>cos d2 esuaol 1 - 2d2lo!.<br />

▪ Phdlrru Is: aL. e,-dón da wmil:s Tip:bncia<br />

▪ (17,.ir :tcneruci c:nil:tirrr9iniii cx:m la léxlrr¡c:irin n r1<br />

escodo raro Jaaginai6n fdnaio . Aa a") la 'notaria.


CUADRÓ 13<br />

Corrmrrrrnaeld.n <strong>de</strong> agMa y xuelo por residuos peligrosos<br />

instrumentos<br />

I~£gd, acida Cnn lilul:iú q I' lidcn <strong>de</strong> km Estados Unido.;<br />

I.exicanas. Mm. 27.7'3.115<br />

Fav t L~nelsll <strong>de</strong>l Equilibrio Ecoló_icn y horco: . iLSII nI<br />

Ambi ente (l.rFvN~), TilI lu IT, .114, ;', t". .ILrd Liones<br />

1k! k T Lt XX] .<br />

!r±• Reglamentaria <strong>de</strong>l Altíuulu 2.' 4uji. Uiuc'iunill e~t<br />

rl LalrriLiu nudulr<br />

rc, IM-()S5-ECr1Ul 993<br />

NOh!-U2ll-EC 1 }11 194.9<br />

.vnru-02 f .ECOT.1493<br />

NUir:-f }2'}-EC' flFl l 99.3<br />

f)r:{r.Iri~ryr:Gtin<br />

Semalnap<br />

Tn ri,'*u Nudonal <strong>de</strong> <strong>Ecología</strong> (In E)<br />

PracurcdurfaFcLIcu:YI [~. F ' npIre4iún Id Ambiente<br />

[Prat'cpai<br />

D Jegtxitin Estatal dr. la S,`.nr9rp Ily<br />

7e , arfa d~ FL:(Ilu{l;l <strong>de</strong>l i3Ub1CCf u áe E,sudá<br />

Fomento- Programa & A iu Potable, Alc:rntarilladoySancamicnrn<br />

un Zunas Urb


C rsrr rdr gr,'f'![?n I Cuullra 1. ?7<br />

.hTI f . ;', rrilrr.iñn IV : 7:c la I_ ua.:, ,t<br />

• , liCar Iss Jiapnsiiolr_c Jurídicas<br />

rrl:IIix-;I:: a 1;, pn:k'^n::iWn y L:¡,n1 r4,1 <strong>de</strong><br />

ICa :.fictoa 1.ohrc ti al Lkici:L ola-<br />

. iJn:IJI~s pa:r L-J ¿r.r r.: acida, Lran::-<br />

y: , rlr, aintiiertlincJLI0 1 Inmoto y<br />

!raSBrllivu1 y Jisl ulsic i~lu Iirn:1 Iln<br />

1üs seeiduos !Olidos que ro osnd.n<br />

Lunsi<strong>de</strong>l:ulm LIInu1 ¡r.liI r:1ms ro el<br />

A . 2:.<br />

13? <strong>de</strong> Lita Ley.<br />

Panl abordar Froblanático la<br />

VIIiJYJ ~k ux: 1'gia nlunia:ipal enanca<br />

con las 'i~ , nirnies I•e.r T{Iirlii:1:4tl:4 {I- Scrn'rnup<br />

• Secrciaria o <strong>de</strong>paJlawIno L .<br />

ec1,11 'p . :1 <strong>de</strong>l e5.111.11,<br />

3. 61 Jnurli _i 1::) jau.xlc:<br />

• Iii pee ir el nn;l anenrh ic ccc' J! a 0 proa o' a: 1.1 ' 01 mi.<br />

+ Parricipni t0 10. cvaleeeiáll 2cl i In1,xL.1 ,lnihirnLll] dr ¡t i a ! ! o


ninta p úrioc7ón <strong>de</strong>l . aire por errrisiones industriadas<br />

CUADRO 11<br />

27,7?5 1 1 5<br />

IDN<br />

Unidos .ldw ie k tnna,<br />

Ley General <strong>de</strong>l Equilibr1n Ecasl&2ic:o y Protocción<br />

Arniticitrc x w.F.PA),<br />

-<br />

ríltdú TT,<br />

b 1 a la XV1<br />

r:t:m-1142-EC.OT J1993<br />

1 7OM-1131-ECOL•1994<br />

..<br />

RHIS FÁTI)T 11994<br />

rcam-I.r<strong>de</strong>rE.COLi1994<br />

O r pie p irucit:5..<br />

Seinarnap<br />

Pr5zutadun a Fe<strong>de</strong>ral <strong>de</strong> Prnrtecirii) al Ambien1r.<br />

i<br />

? . Plllk:p;I:)<br />

1k1cuacili5n Estatal <strong>de</strong> la Scinrimap<br />

Sr.erel ;lela i le Fu <strong>de</strong>l eiki i einti dr.l Calayld<br />

Curtiisiún Prornutura lrntrsicmct Ambicitulza<br />

Programa <strong>de</strong> Ncprinalizacida AmbieMal Trlili..tliinl 1997.<br />

Pr,U<br />

Si 1emn Trip.T q , ltalo <strong>de</strong> Re l liltil;ic:My G4 11W' Ambiellid<br />

.<br />

<strong>de</strong> la tlenicu: ; y <strong>de</strong> mesaría?<br />

.<br />

P1nm-m1;a pava el Mqioraini :M o <strong>de</strong>is Calidad -dcl A i rc<br />

.<br />

eti la Zulla Melttlrl I:mu <strong>de</strong>. (lliaiblidum 1997-2IY31<br />

Aitz Limpio: Yiourams para clyaliz. <strong>de</strong> Toluca 1997-<br />

21011<br />

PRygmma <strong>de</strong> Adminittracirin <strong>de</strong>is Czilidnzl dcl Aire en e]<br />

Aren<br />

Monlerrey 1997-2UX<br />

Clditlml <strong>de</strong>l ire. Y)] Valle <strong>de</strong><br />

Méxicn 19'15-2000<br />

PrcEmnEa <strong>de</strong> las Nadorar.s Ur.idaa pm; el Medio<br />

Ainbieiae.<br />

PÑianctat.Tiensp<br />

lkwbrus<br />

Swoti<br />

Clmli&Mli r'I»Illvi un' <strong>de</strong> I.as,essiune5 Atubienuilel


Crnr.isiSo <strong>de</strong> C'ouperac c idn L•cvl&ycn 1 ' runlrricil<br />

Rancri <strong>de</strong> Dt,ssrrnl1n para AmErioa <strong>de</strong>l 1t DLbc<br />

fnmgrw, r os<br />

Comité. <strong>de</strong> E.u.iu acida 1 l étn1[';I para el uurefJIliilil¡culi) y<br />

evaluación <strong>de</strong> audirnres ambientales<br />

tenues 1{ejonales <strong>de</strong> lpuyu il Inlhlall (CRA)<br />

Cemrn kf& nnn para la Prnducci15n raíl. Limpia<br />

(Jrgan iza: R <strong>de</strong> llu: !aciones L'oi'als pura el Des lrrullu<br />

lie la Tnllnsl<br />

4'.irnara <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong> la lndatria <strong>de</strong> lu i r r


Cursi . ) do.:<br />

(::u;adrr:.<br />

1-,4r1. I . JE. <strong>de</strong>. la<br />

+ Pr , r, I CILil y la i:nrilarninileldn<br />

atmosférica generada 1:()I .<br />

Illelae< 'fijar; qlit: limci:•Rrn romo<br />

Or.LIbli . CLIMETITIOS<br />

quu nI'<br />

.iLaII :Ed coniptumui ¡l frwlrv,I,<br />

2. I,a rrnid:lrl dé. <strong>de</strong>] municéplo<br />

lax ?igUienreN inmlkir.-<br />

d as; <strong>de</strong> Il poy . o;<br />

▪ R . Ñ - tpa<br />

▪ I-<strong>de</strong>lepciña NI.l:;Idm Smarnap .<br />

▪ S . :^: In,FrIrrA o dopnr-ramoiste estarrd<br />

1e cdologia<br />

3. El mu.nitiplo prs . :do:<br />

rtglunmo <strong>de</strong>. ci:ología I . nulielisa<br />

;croma?.<br />

Crea! 2d11Jil.C5z<br />

▪<br />

Promover midiroríE:E . indaluiar,<br />

1 ala indrI5:lail<br />

la unidad ullmi gala dm u r bano r ? tj<br />

Ciu:ilin dr. rnnure ... .11 cdolamil1not.n y csdrat Ido L 6<br />

2ierilarlriurin<br />

cir


CUADRO Ji<br />

Contaminación <strong>de</strong>l agua y supla por <strong>de</strong>sechos nítidos<br />

íncn•omentas<br />

Re . niaciri~e<br />

•<br />

. ...<br />

[Jrganlzucrén<br />

.<br />

'<br />

1•pfr!enio<br />

Fórunr:iumfe!nhr<br />

.<br />

Irtcgrwdcc<br />

, i<br />

Cnanrituüión Pal<strong>de</strong>-u <strong>de</strong> Job LSI


Ci?rvo a r e acción (Cuadró IS)<br />

r, ffenc:611 VII <strong>de</strong> i x:FFJ u;<br />

- bis dilpo:inleelen jclidinnK<br />

Cu 1rw1.cli <strong>de</strong> I . nceenci.in y z:rw,.10]<br />

la . nonlarrúnción lnz uluaz<br />

clac Sc :tc . :,un r . 11 fll en les zimcma!dC<br />

lirr-719je. alCall:ariEúdn luz ,km-<br />

El r,ii!Iacicjil. k}Sj !: ornz las<br />

aguar.<br />

que ierl::111<br />

parricEpaeld:1 que , cnn.<br />

frisar: u nn La ;<br />

cnau.tia edrrcsünlda u Jas<br />

dC cgndl.z.<br />

2. I.:1 1111::y: d wología <strong>de</strong>l muuieipin<br />

cucnrn col! laz 5.111,ieniez<br />

<strong>de</strong><br />

Unidad do agua y<br />

municipie<br />

Inunicijuil <strong>de</strong> eeDlnṛ'; i<br />

▪ Cpmisi.&INadoual dd Allla<br />

SCelcl.ulia u :Lepn;lrncrrlo<br />

cid<br />

<strong>de</strong><br />

▪<br />

I' 1ryul:is„I tslainl <strong>de</strong> Srnwmar<br />

3. I.1 Aynr.timic . ncc pue<strong>de</strong>:<br />

EJabOlaf y' C.Iplir u en mi .7.1,1 : Tel . r . rn:l!nI.<br />

'LIE:LT Elirr.ellil.)S d <strong>de</strong> 3i}lla Y.<br />

Cowlnulzc el'IL uurluidul lez Ie<strong>de</strong>nllns, nsralakI y<br />

para InrerrupraciM <strong>de</strong>l cuenca,.<br />

Pr abril .. .1<br />

;<br />

I eznnnlar inccrilívon f.izcnleí a In il1[L157 r'.11 jirDpia<br />

y da i uiclid%


Crrnteimirlaei l in <strong>de</strong>i rrire,por emisiuneb iruiuririaies<br />

{Maquiiadara)<br />

CUADRO 16<br />

fiegulan : be<br />

Orgw+rSridn<br />

Fanieuro<br />

Financiarniena2<br />

inlepm/va-<br />

InstrunlErrt¿rs<br />

Oansátucihn Política <strong>de</strong> Ins Estados Unidas Mcxicanns,<br />

!iris. 27,33,115<br />

T.cy General <strong>de</strong>l F , .r)uilihric. F o1ógi» y P4oIeLx;iiJL al<br />

Ambiente (u&JLlMA), T ru]n II..Art. 4°, le, Fraccione <strong>de</strong><br />

la XVI<br />

NÚLaO11i-ECf}1 _19 k ri<br />

NOK -019-E000L9'13<br />

Semrrnap<br />

Tri,F~uw N•Tzu:ic , n J Je Ecolaeka O NE)<br />

Pnx•Lnadutfa Fe<strong>de</strong>ral <strong>de</strong> Pmrccci,5n al Amhicnrc {PrcFepi)<br />

Delegación Fsralaf <strong>de</strong> l a Semans,ilo ..<br />

Secrei


Curso <strong>de</strong> oce..¿r5n<br />

(O11ALI, n , 1(i)<br />

4:<br />

AL=.. 5", íratcibn FU. do la LcnP.N!<br />

A71 . k:n1-<br />

i'IL úl5Lia. hID?Cileltill y -2ulilfdl<br />

<strong>de</strong> la conluminnció ṅ :Irrnesiduica<br />

wewJI-Jiu : Ltirill<br />

n In arrnósíern pruvcnisntes<br />

<strong>de</strong>. T,Ieiiluu InI MIez que nu peun ri<br />

. .ilforadaa do jurizdiwión fo<strong>de</strong>nl.<br />

IA .upidud rnilpir-Ipal- do ez :pinfli<br />

. uu1lid 4Yxl In5.1.iiuLis:au, aplyycl<br />

drtT,Il y eglll II ::l,Tr11,:<br />

+ IjolcQuiLn Ezlna] dz Sc.mar.nap<br />

:sucerinr1n u unidad<br />

-<br />

E . +YO±Éis<br />

L Inidiul <strong>de</strong> dcDIiisi;I'<strong>de</strong>l<br />

Ei rrnInkipi . :. ,<br />

▪ DiftiSál . y exp2dic un oploinento eco!2i.....1) 1mnd-<br />

▪ Vi , lUx 1:5 ;I pl.iL:E:ió:L


Generación <strong>de</strong> basara .<br />

CUADRO 17<br />

f~egute2ei.n<br />

Urgaru'zad Ji<br />

'<br />

'<br />

kalium-ates<br />

Constituciiín Política <strong>de</strong> 1,"x F..31a<strong>de</strong>s T:rlillw 3lrniuuros_<br />

~Stl. 21. 73 y 1 15<br />

I1f iF:F:I'R: r111, 4°, ir. J'rl:cilines <strong>de</strong> la J a la XVI<br />

C`Ódi_u Sanitario<br />

R J:uunnla Municipal en la Matrrin<br />

Semamap<br />

ENF.<br />

1)elega::imiEsrsral d.: S.`.rniunp<br />

Sc crej~ril i<br />

ir<br />

<strong>de</strong>ptirinmeiSto aun] <strong>de</strong> renloeli<br />

'<br />

I ii enrento<br />

k'ncraxlma <strong>de</strong> .`lll'%a4<br />

1\'8111 i ale; huila i'Jns<br />

Prrr rt !larlr:i <strong>de</strong> MiLRC]V y Diipo icicin <strong>de</strong> DClechn<br />

Sllllllu5<br />

Fr.K"nf:•lonrírnw<br />

lnsecradar<br />

.<br />

BEnlobras<br />

Narro<br />

r J~ Me tLcano para la Cnrls. iir lti e 3n d.?: la Naiutalera<br />

~3l ri.si;in Prumalcma d.c invizáRac i6n Anrhil:lual;<br />

Sr:tetaría <strong>de</strong> Sil<br />

Gubiernos esratarea<br />

Jns[itucinn~< Ele iu+r3ligacido<br />

St tur p'tt'adll<br />

C n1CSl q 5 <strong>de</strong> iu l I &giunJF 1215<br />

ni Rallri:lciooe5 no Uubcm en1CuIEale.(cu c, sj


Curso este erccFón (Ci,adi,J IR.I<br />

l isa. P. fracción Vll. dril' 1:0111PA1<br />

La aplicckm dc 1a4 '?i4I k531eielYiS<br />

jirldicus n m, Ie.ria <strong>de</strong> prevernei(rl .<br />

.xwjilrlillaclón <strong>de</strong> !as n u. q ic. SC<br />

<strong>de</strong>scaq4,^n en los sinleman drena,<br />

ie aleaulari]!ado dz las centros Je:<br />

pobl:lcLóo. as( corno <strong>de</strong> I¡Ix avu:nx<br />

.niei anales que traban as,; i ada3.<br />

Ccn 1n paL:ieipaci.r.:Lar. c:rcifur,ue i1<br />

I;i I~}ri4lae:rill Ir:i 71 Cn !a lila[CL''a<br />

utapiLldo EL.obieio dr. lo!: rslxdl lc.<br />

2. La urid,d ml:niWipal 13e r.LDIo%iu<br />

cuerda ix:n p.;n JC 1ri iiguLCntc<br />

i amanojas en. e L molo <strong>de</strong> m ril ri ;iu:<br />

• I}ele~aeisill V.;LaLUI <strong>de</strong> Scivaronp<br />

• Prefepa<br />

ei:n:l aria u I)LpartMruCnEO ninfa]<br />

<strong>de</strong>Eculrgia<br />

Criini4i t!I <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong>l Agua (1:KA;i<br />

Unlclad dr.el:nkikia Ikl uNlslcipin<br />

3. L.a nulidad .lc _enlnpra dzL rlurddpio piale;<br />

4 • EbbQnIr y cxptdit I, e;i zn • •rl tckYlnsr t] IcpbmerNo c.có Lti~lIXJ municipal.<br />

• Forrut,I ir pn,yrx:Lu%: 1,rcíh.rii pana CI CDIIc to aproveclv.uneliIo II:Pr3nliLYS.<br />

▪ E-';iulll lar pregranins para c] muocjo }' elrllennnlíenl.I <strong>de</strong>l,IpliriC IlalniCn?o<br />

l,idré.~a]iCO <strong>de</strong> uirnrus.<br />

• Cwe•.Ilr {:I,il:lejias <strong>de</strong> i:utiYCa.<br />

3era,. . onvcaiaa paro. rL 17IIIamirnln 11, aguas.<br />

▪ Cr4 n.ILnan.e crin aILLol i1adc.4 fe<strong>de</strong>rales, zataca]es y municipales para IS .<br />

g?411111 ;IL:1I ÍIS r1C CUCCICa4.<br />

* Con la oficina dt- igiet un;MI. y ;dc::nitiilla.ln registrar Ise drsca_~as dr.<br />

BL :IEY munid p t v C .!ILr41ar 11 apertu


Daño a especie a p jrraalea y vegetales<br />

CI.JADRO 19<br />

Kr•gk2lerl.rrci6n<br />

(]rgur'izaei6n<br />

I vetn1111e111Vx<br />

Cnustiluciiln Piilílica <strong>de</strong>. lux Lsiitdus Unidos Mexicano.¢,<br />

Aus. 27. T, 115<br />

I nEEI'A, Tllulo II- Art. h, Ptncclnnen <strong>de</strong> la T In XVT<br />

Ley Fe<strong>de</strong>rar <strong>de</strong> C.A . xa Art. 7<br />

Nnh7-059-EC:OL+ L 1 )'11<br />

Nol.t-C +1-FfOT.f1991<br />

Semṫ rI Ip<br />

Pmcutaziurra Ferlrxal11r.Proieruiún al , Ambw t LPrnficiai<br />

<strong>Instituto</strong> <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong> F.€olsgfn tlh'El<br />

Secrt1urku LstutaL <strong>de</strong> Ecnldarâ<br />

instituto Mexicano <strong>de</strong> Reetrnue Naturales LZcnavahl~ -<br />

Universidad Nâcionál .Aurónmmn <strong>de</strong>, i*i8siurl1L7,AF]}<br />

Famerrei Pri) . F mu <strong>de</strong> Come-moción <strong>de</strong> In Yak Silve4ire r '<br />

L7ccrâiticicihu I I nnludira e n eJ Seebr Rural I IJ 47-?íuflfl.<br />

5ixlema <strong>de</strong> Unida<strong>de</strong>s para la C.ói iwiuibn,. ;km* y<br />

Apinvcd i»ieiilu SwtexiLibLe <strong>de</strong> la VidaSikurre (Ron n).<br />

Fi1renciumiurro FdHirs .m<br />

1 Qtud<br />

IL)JIi pum lâcan r a e ii1IL & la vi±i 91lkeylre<br />

Ytoprama dC Ilr1lrccC1(111 il itflLhC]LLe<br />

(pm)<br />

Biiuubra~<br />

FntiLlo kfrxicuou punl lâ cerwes.•acirin <strong>de</strong> la niIi i Lrca<br />

i l idráwrnifc nâu:innal par Iris Untas ruuuriles prarr.gidas<br />

hiregrrldos<br />

Unida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> T~c.2A rn llo y Rr-tinte <strong>de</strong> Especies cn Ricsr n<br />

(T3li:i ii<br />

Unida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> F4 alvsci úri , hiuni;lrrL) <strong>de</strong> la<br />

Eiullivtnj ad 4Lemhil.<br />

i eRnD dC EG. L3r.: y .reh bil.i alción <strong>de</strong> t5pccii si14ti 51f~.S ,<br />

iCemm}.<br />

1!ni41yJes <strong>de</strong> [aloma} <strong>de</strong> la vida si14Z'.$LiL' (l.:ula)_<br />

Cotnitt's r&nicos uunsuLtiV'us erttttalcs para la vida<br />

VexLrC-<br />

C4msejn N29191191 pina e] Cunrximientn t' ' L so <strong>de</strong> 1.n<br />

B ud14rr idad (Collâhin). en l.t 1:eneriR:LUn <strong>de</strong> intnitllâcián.


Cursa <strong>de</strong> <strong>de</strong>ClrS4 (Cuadril 2U}<br />

1. A1 1 - F . • " . Sa:I:ic.Sn <strong>de</strong> la mapa.:<br />

• Aplicar !as tliapny;ci:mcs jlldcicaa<br />

erl malaria dr }evcr. 1&i y tiiraml<br />

4.c Ja cuula v!;vaciñn arrnoaffrica<br />

ISe:n::r};: ji po?... aai c3IL!il <strong>de</strong> elr!i<br />

Sara a la JgaRsfera po i: e p a:Mea<br />

<strong>de</strong> fumara n1~J4ile.< !llle pu a zar corisiJcrudns<br />

dz jurixdlnidn re.lertl,<br />

2. Lu unidad municipal <strong>de</strong>. ecnlnl;rn<br />

cucn~ cuu iusliei:eiunra <strong>de</strong> apoyo fe<strong>de</strong>ral<br />

v CatalaI Cima':<br />

▪ Uelevs::idn 'alud dr ,Ssinwnap<br />

▪ SccrcGUfa o &val Lamen'« rama<br />

•M_ eusln¡JI<br />

▪ SrcrcfarfaedcpallanLeninei;ii L<br />

ffu Irir•-


Incremento <strong>de</strong> asenhunientos humanos<br />

Ir sIntro nlus<br />

C'uA1]I(O 21<br />

Rrg i!rr.ión<br />

t)rgo:ui,rc'irfrt<br />

Conatitueión Pnlitics <strong>de</strong>l s Estadr Unidos Mexicanos,<br />

ArLs. 23- TS. 115<br />

T+t'_4 LIG (Lit ..lvuelt$1t 'Je 11,50 y 41$174 rkt'. S11&10<br />

Ley General dol Equilibrin ecológico y !a Yroteo.idn al<br />

Ambiente 1LCEEr.k1, ' Lindo 11, Art. 8.1$au.iollea <strong>de</strong> [al<br />

alla X I ,<br />

1 cy Fnreslal, C:apftllln F] í..A rr. fracciones <strong>de</strong> la 1 a In<br />

VyArt. S<br />

T . x:y Cri:rIL:,.11 LIL:1 4:1111l1IIIL:111.Yy HI,IIta114 11{t. tl t ñ. '<br />

y'<br />

12<br />

Reglamento municipal sin <strong>de</strong>suncidlo 'urbano .<br />

mi »a C1 . 5?-FC{7T 11999<br />

.Scnlanln]7<br />

Trofepi<br />

Tiran pu 14:1;ismii1l<br />

Gobiernos esttttatu<br />

FnA'rnio Rtxl <strong>de</strong>.. L%J L17.9C'Jl)JL Cri.5ue]us y T_1IUb:I Cl1IiIli<br />

Descltitieación<br />

1-top-amo <strong>de</strong>.Mnnejo <strong>de</strong> [erras<br />

PtgIanrn <strong>Nacional</strong> da U2s areaiIn Lirhan:'<br />

PI'.}1)I'allla F.taral d.` 1)esa ['olió T I ltl


Curso rie . tu:brin 1i:aa.I111 21}<br />

1.:511.3", rrit'Mi•]n V I11 Je la LczL3r.,:<br />

P1m:1131m y e 1 pl1llir Ics : pwgrIRn,.a<br />

OLdC:haJniCllcO CC0L61iCh anal y cuI:-<br />

grnl:Ir la ,,;L¡ilnnri 7 dzL u.=c y cambio<br />

<strong>de</strong>>§ch 1 .<br />

2. Pala ;LL_IYJcr ésta pudllcln;ilica<br />

ni'•t L Tanicip31 c] ánea ociponsabk <strong>de</strong><br />

3igilar que la 15xlxl5id111::x• L^IrI:I:LI ..<br />

la Ca3nisiór, Leenl <strong>de</strong> 'Uso & Suelo ell<br />

• Sterclñl i1 . <strong>de</strong>l: ata ll k'.II J I CYIAI:3I<br />

Li_ dL'Y911I,I II, u l IxIItI<br />

▪ faeI ..Lcidr. Eunlal <strong>de</strong> Srmimnp<br />

• 51neleul la . :4 lkaI lnl lll:ii 5ei11l<br />

1 Lu uniJrxJ cc ccal. i[a LnuoicipuL pue<strong>de</strong>: .<br />

• 1-:x I:ulir su Tejamanil ;r manid tul dr.:le•:Imolk,<br />

• Esrcdir cl reglan cIEto Cll"JIIic 1pal dt &Y ' lr,gis t1 ul su C:i:u;ni<br />

nwvrr LE xfoxrnlu.<br />

• Crear camillas halles :l e si}ilarl::iu e. Inaleri;y Ci i cu <strong>de</strong>.EV'W.<br />

• FoiY11111l ' ,alutibinr;LJruuil1i,1::31]a YAIIII[IL`~Clllll rll:_IIL'Y JIC<br />

d. sancLlo urbano niucirxryal.<br />

Irllrn'rniT r''pilyri'r.}::ion unenria <strong>de</strong> ]n eicrra<br />

ulhene.<br />

• C]IoTgaT licencias permiao3 para corr.cruc iaucs.


CUADRO 22<br />

Sobreexp&rt cwn <strong>de</strong> maníos acuíferos<br />

1<br />

Tuslrumentna<br />

Nrg:tJtrcidr, iúusli ucif~n Malea <strong>de</strong> Ios R rad,'4 T]nido' Me icono .<br />

.VL's.2.7_,115<br />

J.ay Cítee~:;II JoL liquilihrio rcWu. givo p prrrtca:i,ün iJ<br />

A111ticoco (I1;HF:PA TiluLo 11• Art. A ' , r rlilci n S4q:JUemnñnlica y Tiu nGi ra &]<br />

~t ua ÍSisLTaj<br />

Banco 1rltelurnericam) <strong>de</strong> Dena . rnllrl (5111<br />

Enredo dr C.ouperacián F~t+nómica dt T:kKnrlar ([II-:•:<br />

f°amisiñn .E L:I{InLd dci Aelh:1 iCt., )<br />

Seraua;u la <strong>de</strong> Salud


Cursrl <strong>de</strong> acción (C IÑdrn 22)<br />

1. , ' srl. ti" I'I Lcc. II<br />

A los lnslnrrIICn^s <strong>de</strong> plfrra<br />

nnÑico1111 I,rrr15105 Cn Pis Ir.y L:.l:<br />

hn-:1 Irs ni la Lrr:ECrjo y 1,1 pu:sci %eFSn<br />

y 5:34{:Lirarirjll I Ir1 L'alhl ur nhi<br />

cMn1R-<br />

Gi'c y I:s 1=1> L: Ctii ór: &I u rnhi r. IILL' 2.11<br />

IIiIIICE y Z6T4s: (In jIiTialiCOiÓC st-:;Inic:i-<br />

P11i: ea urrsaaa e.ue Tü Y.!Lrn es1:[csa-<br />

:nrrlLll a;ribuLnns a 1:1<br />

ir.: I LcIián o a<br />

kis 23[adOá.i 1n1.:::. Kl ' I: .4[cndLa 111<br />

d .rn:is ,.u:dr15 que en r11:Ilrriñ tle<br />

Ix::s~ey `i{`n vl rlplí l;In¡S. m.11ó0cx<br />

-'.<br />

las cn nI:rda e•La ley u 01ru: iITLk<br />

I'aLa 9hnr11;Ir 2aL3 _a . obl-x11 I<br />

1;1t1, hl<br />

L1 nj11a11 <strong>de</strong> L:CSI0g&r EG71T11 p;11 tIr5111]<br />

n;IrIIirrnns cn conwnI;In::i:J L:nu ella y<br />

11r~: n0 _stil exp,rsmLÚLC OklLtadus<br />

¿nr. I5. ;.2 .-u ritcE J[1S1;1nri a:::<br />

a la ic(IeT


CUAD tC 23<br />

Confarrrinadón por ruido<br />

Insi n1~mios<br />

Repinta


Curso <strong>de</strong> acción .f .CuNiro 23)<br />

I I. Aricu l0 $'. fractu'n VI: 1.a Irli -<br />

eacihll ale L;Ix diuposici . ›nei jai idiu:lx<br />

rr]nijv - a la I:.


CACJ1Á) 3<br />

¿Como orgm iaar rrn Nixlrsrrza ~Opa'<br />

<strong>de</strong> levaría ambiental?<br />

`<br />

FFQirrérrpt .:1i ~ iü~'s..<br />

ins au r un sistemai,munielpaI<br />

-Y r¿Wit-:r<br />

ci nf 1 .4i r wie~ nl 'ü ta `:<br />

Itisiru ieii<br />

oSf<strong>de</strong> pafrñtip ~i n<br />

ỵ o. rglf zAO_n.


1 sistema municipal <strong>de</strong> gestión ambienleI eÑ un conjunto<br />

<strong>de</strong> instrumentos adminisLniWuus y nprm1tiVos<br />

que forman paute <strong>de</strong>l proceso <strong>de</strong> planeación y sc refiere a<br />

las fases <strong>de</strong> ejecución, el control, la evaluación, SEguimient4<br />

y rroricntacián <strong>de</strong> las acciones LIe protección y<br />

conservación <strong>de</strong>l am icntc, así como el manejo dé hm<br />

recursos n'turil's,<br />

en coonIiníIciLSrk cori las aLLcoIida<strong>de</strong>s<br />

cslatale l y fe<strong>de</strong>rales.<br />

Conviene. <strong>de</strong>stacar que. la protección <strong>de</strong>l iucdio ambicnte<br />

es responsabilidad compartida entre los sectores público,<br />

social y privado. Sin cm&argo. es la Presi<strong>de</strong>ncia<br />

Municipal la que autoriza Las activida<strong>de</strong>s para prevenir.<br />

controlar, evitar o atenuar los impactos negativos ;:ithre el<br />

medio amhientc.<br />

Para llevar a cabo las acionce en materia dc protección<br />

ambiental, así como el aprovechamiento <strong>de</strong> los rccnreos<br />

naturales. cs conveniente que los munieipios organicen un<br />

sistema' <strong>de</strong> gestión arable-Mal, iomun h cn urnsiileráciLSn:<br />

su estructura adminisirativti; e] personal disponible; los<br />

tipos <strong>de</strong> ecosislcnlas <strong>de</strong> la región, ci tipo dr. pmbleniva v<br />

opnrtunilla<strong>de</strong>s aimhienlules. 1"1 mudri en que 102 brupel<br />

sociales pue<strong>de</strong>n participar en la preservación <strong>de</strong>l medio<br />

ambiente.<br />

I..a organización <strong>de</strong> una unidad operativa <strong>de</strong> pio1eLción<br />

aL ambiente. en la estructura municipal no signifioa la<br />

creación <strong>de</strong> una complicada red administrativa o cl reyuerirnienLif<br />

¿Le recursos bumunp:s, tkniccih o financien»;<br />

incalculables; ello siempre estará en función <strong>de</strong>l tamaño,<br />

los recursos , y los retes existentes en el municipio_ Habrá<br />

municipios en Los que sea una sola persona la encargada<br />

<strong>de</strong> <strong>de</strong>sempeñar las funciones <strong>de</strong> cuidado ambiental . y otros


en los que seis Ctic:lib]c instaurar una organizaciM más<br />

completa<br />

y<br />

especializada.<br />

La autoridad, sin errihrlrgil, es la responsable <strong>de</strong> la apl]-<br />

cación <strong>de</strong> la política arnb, ala] en su krribrio, :así como<br />

<strong>de</strong> supervisar ,• ejecutar las ; cuioncs cn la =Liuda. Por su<br />

paute, cl Cornejo hrrrhirrtaa <strong>de</strong> Participación 4,719dadanii<br />

<strong>de</strong>berá llrullicivar, arrienl{ir 4' ei)adYtrV2lr a las acciones <strong>de</strong><br />

acuerdo con los acnerIlos alcanzados por todos los acrores<br />

involucrados. Por ser elle Conseja un órgano mixto constituido<br />

como aSilCi3~H,rl ~i wil, pue<strong>de</strong> llnIir C.IpI{ir rec'nr<br />

-<br />

sos adicionales, así auno llevar a cubil nr:c:iong:s <strong>de</strong> c:aplr<br />

citación y campaiias <strong>de</strong> coila el itix rc iüri entre la pnb]atilin.<br />

Elementos básicos para instaurar un sistema<br />

municipal <strong>de</strong> gestión ambiental<br />

Con objeto <strong>de</strong> organizar mejor la ;estibn anlhienral<br />

rriu.nicipal, e.s pnsiblc {ipe3ti drS4 n lo siguientes <strong>de</strong> -<br />

unCntos;<br />

Y<br />

Craac.inn ' do una unld3d ene; C itla <strong>de</strong> eJrturar ; •reglurnr•.nüir la<br />

nnlitiea ccnlfigics municipal (Ir i rntccción arhic.nral- Fs¢rar5<br />

encabezarla por uno <strong>de</strong> lo. Rcridnres <strong>de</strong>l Ayuntamiento quien<br />

sc coordinará coa el C.ah1ldo.<br />

Erra unidad <strong>de</strong>be ejccurar las <strong>de</strong>cisiones acordadas liar cl<br />

Cabildo en materia <strong>de</strong> protcoiidn amhicnral.<br />

lncorparar cl tratamiento y <strong>de</strong>nuncia <strong>de</strong> los problemas anlhicn-<br />

' ¡ales- atrndieoda-Laa <strong>de</strong>mandas ' ton eflmdu la participación<br />

ciudadana.


asimismo, pala . la aplicación <strong>de</strong> la política ambiental<br />

cn el municipio, el Presi<strong>de</strong>oue municipal pue<strong>de</strong> organizar,<br />

junio u taso comunidad, mecanismos <strong>de</strong> consulta y ejecucióu<br />

<strong>de</strong> acciones en favor <strong>de</strong>l medio ,ml,icnl.c, Para ello,<br />

se <strong>de</strong>be t:eznsielcrir que existan —cuando menos— tít..:<br />

i nsUiuuias responscrblcs <strong>de</strong> la aplicación ; a saber: la autoridad<br />

encargada <strong>de</strong>l diseno y aplicación <strong>de</strong>. La política arobienlal,<br />

un consejo consultivo cinc protnnc4Ya acciones en<br />

favor <strong>de</strong>l medio a mbicncc entre la comunidad, y un<br />

óreann I11i, O duspuniralizadc1 que procura In obtención <strong>de</strong><br />

recursos y apoyos que, en general, ~lrn~randa el cuidado<br />

<strong>de</strong>l medio ambiente.<br />

Unidad operativa <strong>de</strong> profeeeión ermbrerrdrif<br />

E una unitliul <strong>de</strong>niru <strong>de</strong> la c tructura <strong>de</strong>l ayuntamienoo<br />

que ejecutará las acciones permitidas por cl Rc2Jamento<br />

municipal <strong>de</strong> protección al ainbieiile y lo unnlempin!is por<br />

el Plan'MMlunicipal <strong>de</strong> Protección a] Aruhienue, y sus ;icixn<br />

sOii consi<strong>de</strong>rad in ala tuiuridud. Ucpcttdicdtdo <strong>de</strong> los tecursUx,<br />

t W ri ) ado y roas ambientales <strong>de</strong>l rr1LLn1Lip11o ;<br />

dctCrmivada la ecniiplejichi ele su Estructura operativa_<br />

CNLnrji<br />

¡21 C'auseja ara el dual—o& a'uaxeinldble<br />

Órgano que incluye a los responsables ale las tirrias <strong>de</strong><br />

ptaneaul6n:Finanzas. el<strong>de</strong>namiento ecológico, manejo<br />

<strong>de</strong> recursos naturales v cl wnlrol tic la contaminación,<br />

cutre otras, así c,rrrul reprc entuntcs <strong>de</strong> las oreanizacinnes<br />

ciudadanas_ Su función es la promoción <strong>de</strong> acciones en<br />

favor do Ja ecología y uoirdvuy'ar en la idcurirtcación <strong>de</strong><br />

leáis pnoblc.mrs ambientales que arruar) al lii comunidad.


¿Qué metas se pue<strong>de</strong>n alcanzar con la<br />

organización propuesta?<br />

ri4 indas al<br />

1 Li Ambiental son_<br />

cumplir con el Sitrna Municipal <strong>de</strong> Gen-<br />

•, F]ahoru el Nro2ranaa hlunicipaJ para la YroL e icn iat .~inUir.nir.<br />

LL:urnu une <strong>de</strong> los ruórus <strong>de</strong>l Plan llr. l)t zirridl i i Miniki par,: y<br />

Expedíci6n <strong>de</strong>l<br />

don<strong>de</strong> también se<br />

pr : Arín cspeciFicar las acciones <strong>de</strong> conrdinaciin que pueien<br />

~inl~ir.ndr:ixr. crin las <strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ncias <strong>de</strong> los itihierrwN esluLad y L r e-<br />

,Iri,hl ¡.Si mma ton ln pnhlacirin cn gemela'.<br />

Instrumentos <strong>de</strong> participación y organización<br />

E l presidc.utc municipal tizne íli pn.Rihilidud ¡le üllrtvoc:tr<br />

:a Ion secu]tas privada, social, acadwini;.c , y inganizacioncs<br />

no gubcrnriii nirule , a fin <strong>de</strong> ,yue éstos se<br />

corresponsahiliceii en la preservación y prntccci+}n <strong>de</strong>l<br />

inedia arrlbieiltc.<br />

Un mecanismo wample.menlaricr para que eJ municipio<br />

dli.pnnga ale asís recursos para-la gestión am rienlal, er<br />

que lcis sectores privado y social ciscniadc~s en el rnuoici-'<br />

pita aporten <strong>de</strong> manen compromulid[i y vol!Jri crian SuS<br />

recursos organizativos, financie mR, }nitral na1s : técnicos, así<br />

cana su conacimicnIo y cxpericiLia en la materia. Esto<br />

es po■iblc 7L Lrnviis r1L'1 at:r:-rail era0 <strong>de</strong>l lliesi<strong>de</strong>nee muní-'<br />

cipal .ii trulrsi;, palia sensibilizados soóre la importancia<br />

<strong>de</strong>preierVitr el inediraalnhiente..


Para lu artle.rinr, el presi<strong>de</strong>nte. nmuicipa! pucdc l l amar<br />

comités ainhientalcs en los que se asignen re~spt~ntahilida<strong>de</strong>s<br />

:nncretas a cada urw <strong>de</strong> los intcaganic4•<br />

La parric.ipución dc: la comunidad en lar; purgramas<br />

asmhierdales rrruniuipaie.s pue<strong>de</strong> darse <strong>de</strong>l modo siguicralc:<br />

Grupu sceinl .Al ar ladro lieneficiu<br />

] risrirrlciünes<br />

académicas<br />

V 1rr4'ttlJ lU1{17 4 Ci1I1Ci 1 aei íin<br />

viva cl rima 'Tollo <strong>de</strong> nuevas.<br />

rc:nningras<strong>de</strong>lagua.<br />

Campañas <strong>de</strong> educación en<br />

martilla <strong>de</strong> usn <strong>de</strong>l a g ua.<br />

S 1<br />

Prnmixidn <strong>de</strong> la acurculiuru<br />

y clanicns <strong>de</strong> prodilcziirn<br />

Eusrenrable•<br />

z' Mejor uso y aprovechatnicnia<br />

Ud. a>=~uaL<br />

-1<br />

Gunseirdrriti i6uiella:<br />

el usa ri.ioDa! Je este<br />

recursuse natural.<br />

i• lenurr reuwSO§<br />

Crn:1nt:itRIs cl~:ciil~:lrla: n<br />

la Yigilaucia.<br />

Fi - sac [n#auraciñu <strong>de</strong> técnicas :' Hexluuriún <strong>de</strong> 1,1 t3}111:1<br />

Tatuadas para un mejor Usu <strong>de</strong>! uEu:l, uriryl~ti~Sa~ c• <strong>de</strong>sperdicia<br />

evitar su gs•nlagn io: a:ia~n,<br />

TMUCirau<strong>de</strong>s}erdid y<br />

llev'.arasobo ucpoiia:halla<br />

mis Alu<strong>de</strong>s pala ccns ihilizarlas<br />

al rcspcce.<br />

<strong>de</strong>l r\CwFA.<br />

Canidjzati]Úntia<br />

.aiFACnri(<br />

iaa<strong>de</strong>cducatión<br />

ambienta.<br />

Con base cn lo;interim, I[i, inslnimenLos —urndroic.O.i<br />

y ele parlieipaluiñll social— sur' <strong>de</strong> los que dispone. eJ presi<strong>de</strong>nle<br />

municipal, para snlven[ar Las necesida<strong>de</strong>s financieras<br />

<strong>de</strong> la gestión ambiental.


Órgano tfiro Descentralizuclo<br />

La posibilidad <strong>de</strong> <strong>de</strong>sceriLrrilir{Ir <strong>de</strong> manera dicaz y<br />

equitativa Las atrihuciones,.l'unciunes recursos <strong>de</strong>,<br />

gestión cunbicntal, está condicionada a ]a existencia <strong>de</strong><br />

3amos faclorea en los estados;<br />

Caudms tdcnicns adicntradn5.<br />

3 Capacidad lectiva <strong>de</strong> investiga r y 'redima labore.; <strong>de</strong><br />

Posibilidad dt captar reunas tinaneierus y <strong>de</strong> aplicarlos cn Ins<br />

peu1415


Snti,:ia.Yr ante inscitucinncs bancaria; lnaciunuieu e internar<br />

uionnl<br />

j. el ctnrynmiu io, <strong>de</strong> :limitos a! programa.<br />

Negociar con tu Stererfaria las apn ry•US que. pue<strong>de</strong> otorgar a !ns•<br />

<strong>de</strong>sri calarnos.<br />

v l laneuz las activida<strong>de</strong>s r.I. Ia ' utaleri i, <strong>de</strong> acuerda crin la digpr,iiibiliciud<br />

<strong>de</strong> recurso.: y el cnglu <strong>de</strong>l pro esu.<br />

"? Determinar lu furnia y mnntos <strong>de</strong> [ Irlicipucira <strong>de</strong> los gobiernos<br />

ti<br />

eslulales en el caso <strong>de</strong> tuneinoes ele concurrencjn.<br />

Reui I ix:u' iovesLiLuc•iunes y capaciraciiisi aIy'Lalenai


CAI'iLI:I:!) 4<br />

¿Cómo financiar un .w ixteiiur m unicipal<br />

Ele Syf.'.5'ÍLrflr ¿unbieIt/rr1?


os municipios tic,ncn faculta<strong>de</strong>s cn materia ambiental.<br />

L Pura eurnplirlus neszsiwn recurstIS que regularmente<br />

son escasos, por 'Lo que enfrentan serias dificulta<strong>de</strong>s para<br />

procurarse niel ley suficientes <strong>de</strong> ingresara x<br />

fin <strong>de</strong> financiar<br />

programas y proyectos <strong>de</strong> protección ambiental, así<br />

como . <strong>de</strong> dotación <strong>de</strong> servicios y bienes públicos,<br />

tieneralnlerte Las fuentes <strong>de</strong> in g reso-municipales son<br />

]as asignadas en el presupuesto municipal, las participaciones<br />

fcdcrrllcs, la rccaudacicn mediante el cibw tlr<br />

impubstos, <strong>de</strong>rechos, productds,.aprbvechamieLLos, tJ 4 -<br />

!ir5rioti, purli C.ip¡eialrle4 ; . L - hi iihuciu te par riejcrras, tranaferencias,<br />

subsidios Incondicionales. y condicionales,<br />

principalmcLEc; Sin embargo, la legislación ambiental;<br />

especifictlmcnle Is1 LGEEPA, Cn sus Ari.iwil i 21 1 , 222 y<br />

228i:,, pone 11 dixposiciam <strong>de</strong> lu naulriilx<strong>de</strong>x rnurlieip96<br />

1.<br />

.M <strong>de</strong>lito 21.- 1.i1 ~etlenL.if}r1, ¡oval itki a y el 1}iglriltl 1'axIL Tl1I en el<br />

álnl+itn <strong>de</strong> .GLI§ tezpeeii crnn¡ti`~nclas. diaahsrán: <strong>de</strong>sarrnllarán . y apl3-<br />

cantil ihtlNlnenlaxi eLLIniinilima que iiiccnLh ii eL L:ILlnplitni'ILLLI <strong>de</strong> lnx<br />

objetivo <strong>de</strong> la pv]fticn mistirotiLalz .<br />

beneficiosnEaciudoz a Lva objetivos <strong>de</strong> 3o par<strong>de</strong>aambienla3, y '<br />

' -- Lá{1LYILar Ps ~[i lia.eeidu Cunju111u CiA7 uLrsxl inal.lvllle.uLars <strong>de</strong> flnlinea<br />

ambicrual, co especial cuando te crur <strong>de</strong>vbsertut umbrales o ]imita el la<br />

lllililiILIÍIII LIe eY'1i lennis. <strong>de</strong> IMI manera que le itiinmliLL' Su i1llrg litlild y<br />

equilibrio, lo salud y el bienestar <strong>de</strong> la poblacidu.


105 <strong>de</strong>nominados 1115fJ711tIelli1x rulneímicas, {lL apcyeLl y<br />

con7pl nieriLe11 el finain~iiimicntodc la gestión ainhijenlal .<br />

= Alsl(cuio 22.- Sc cnnsidcian in[Lrrinrnl,lu ecxlnínnic:;' Los caecnnja-<br />

«in Initinnlint y ; u IninisIra!ivos <strong>de</strong> cnrürccr fiscal, financkin n CIÉ uIni.<br />

c-adra, NCdLanb_ 101 C'JnIei Lax penti[InIIY ayunen ]us bepet]cic i y caaLOs<br />

ambiemalea que gcncrau aus ae iviJaJtii e_nnfirrriu.~y, ;nl:esl¡y;EndaLns s:<br />

rL'3Iil:Ir ;II:eirninn i I I1 faYorezca1L iL 5 p lbiolur.<br />

Se cor:!j<strong>de</strong>r5l7 ]narl n5 elil.Ix RurióHni{xIS [Ie ::aní[:Irs ;!~,l , lp! eahpW]pi<br />

i;xl:;:1r.< IlIIe. inreaui4'4n el r{lutp]irnirL7LC d: loa ohinLis , ds in nafta<br />

a-Rbiearal- En 17illglin r:IYn, e.LI,, hlslrllirralus a:e atllbLcaLán aran fines<br />

r.u:lnxi v:7menle rrcaudntario!.<br />

Son _17Jsu[nenLl ~ x finan::ienic L as Yréditos, tal Unzas, Iza ieguo1n <strong>de</strong><br />

n'sp:o hi]idud eLviL, Las fondos y Ida Li<strong>de</strong>lconliMi . euwr..I sn< Id , ielina<br />

t;tLi [li.ibi dux :I LI prr.srr+Ii:;ián, prvtCCCLóp, *cs Loa raeiSr n aprovecb.i<br />

i&i to aus'ta7rallle L . hI. ivctinlre n:aurnI, y el ;I:rwienlc, micorno<br />

aE filuan,i;iirn iln <strong>de</strong> pro . nr mis, pr0yoI2, cirudics C i i.vc LIgaeilin Cien•i •<br />

fían y rroológjca para la p(CSCi. iilr' <strong>de</strong>l e4..Iilibriu eLxs1Ñiun y prolerirnl'al<br />

nulbie,tle,<br />

Son. ir3Lrun7".u1os <strong>de</strong> n171 cado I;I% ;: rnl,Ytil3n C5. ;UlühEllduncs. L`rencina<br />

y prnl{iy{+e que ::orreapaoika a YC7Mnucil_s prccatahlccidė a <strong>de</strong> eulixi D1ie<br />

<strong>de</strong> cunLUrnianntts en rl nirr. np,ün o anclo, o bien. que ealfbknii IUs<br />

liruil ex Je ap1i). :harpj4r,14 <strong>de</strong> rcewaol input. o do coluci UCCiLIn en<br />

Saos 144!GFSles pro?e2idai iE cd rx7nas cuya ]Ireaurv;Ieif11l y pn1L,s:::i6n<br />

c:mnsidrre r 1iialn v cl es,le el 7;n.io <strong>de</strong> vhrn 1mbieukll.<br />

1_Ix pr.:rro iFjrns r <strong>de</strong>fhindns <strong>de</strong> Los inslrJUreJi ci ctXnni5nlicixs <strong>de</strong> ,I1eitado<br />

aelfll r~IIE[tx'111{5- 17i.` .Ia;ablex y yueJ;In1rI iiijt n al ¡n{Gro piibijco y<br />

%i1 iI pTL)'Yi.IIIsriirpLa a{lstentab1C <strong>de</strong> Loa criaos nacuraLc!.<br />

.9 AR1'JCl1La' 'd lü5-- Sr cnux i rrn priu~larias. pan efc34• {lei oc0rgalhiuiali<br />

sk lux esrirnulc fsx:,lrs libe. Se e!cnblenonn cWÚc'Lric a la Ley<br />

dr. rr.t!reios <strong>de</strong> in Fe<strong>de</strong>zwIón, ha activida<strong>de</strong>s<br />

crin:<br />

1.- La jiwc tlgari.Ru, iuLurpa:r;I;:iinl . n ulilir11.415n <strong>de</strong> CReaun fOla s,<br />

quipos y lecnoLogíoi que Lentao pn1 Mielo Criiar, Iuilncir {I LxIrII mI;Ir I:I<br />

cmililrninaviiln ü {IeLeridra ambiental., as( con{} e] u4,: yfidicn[C <strong>de</strong> Icwnlil<br />

na!ural.s y<br />

di" É'Y Eral<br />

II.- Il (n• carignci,


SOIY<br />

L u ir.vtrrimer ros {teviujarir:era, 4'.sral s \' <strong>de</strong> , i nrat luj<br />

medios allurnariv'os <strong>de</strong> frnaneijiiriicnLo que buscan<br />

generarLos i<br />

:ursiss que . so requieren para la ejecución <strong>de</strong><br />

ias arribuciones anibieruallrs <strong>de</strong>l municipio. ,\<strong>de</strong>rii .s, es nis<br />

in.Lrunicntos persiguen una diible finalidad; a) promover<br />

que quienes willizan activida<strong>de</strong>s inrluslrial „comerciales<br />

y <strong>de</strong> fenicias que afecten el medio uirihienle. asuman los<br />

costos <strong>de</strong>l <strong>de</strong>terioro causado; y b) otorgar irLLrnlivus a<br />

guicnes realicen ace¡u' es para la (il'0[l Cl ll. l]re ert'acirin<br />

n wslaurlción <strong>de</strong>l equilibrio ecológico.<br />

Los recursos generadas per estos mec.anislnoh <strong>de</strong>ben<br />

ser etiquetados liara Iinanciiir activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> eLuiliciler<br />

ambiental, evitando ahí que se,iin <strong>de</strong>stinados para.cnl'rir<br />

los gastos dc otras materias.<br />

Cada municipio pue<strong>de</strong> diseíiar, <strong>de</strong>sarrollar \r aplicar los<br />

instrurrnenlos t~onárnicvs Elite Inejnr :Iilapi5n a las ca•<br />

ractertsricas <strong>de</strong> son rmbh•.más ambientales : ile mas rir.lillida<strong>de</strong>s<br />

cconCtmicac, piahírlcionnles, administrativa.: y <strong>de</strong> sus<br />

recursos financieros.<br />

Exisieri Ice. lipos dc instrulnefLos económicos que el<br />

Presi<strong>de</strong>nte Inuaielpail eslrl facultado perla ]ev a utilizar:<br />

IristraneuiÓ, txcmtimicus Escalen: 'se Lrmsillerarn inst n n-<br />

Ios ewuómicns dc ea15cirF flaca], Los estímulos fiscales que<br />

inecnriven cl a:uiupLindrnto <strong>de</strong> los nhlcrivu<br />

<strong>de</strong> lu publica ambicntal'.<br />

(Acr. 22 <strong>de</strong> Li LCLEP.\.) Las aurnrida<strong>de</strong> niuuicipu]es<br />

pue<strong>de</strong>n establecer csrimi sis e. fiscales que inCCnriscn Ifl inir•dueciriri<br />

<strong>de</strong> equipos y tecnologías que migan por objete anime y<br />

ratuck I;1<br />

cc'il uruinación o .tcrc i soso :uabienkrl; nueves sisrcniaS<br />

alrunu ele erti4a: NCc rliSiISSS Je alune 4 pravcncióu<br />

<strong>de</strong>. la rxmtSninueLúa <strong>de</strong>l agua: la ubicación y reuhicceión


<strong>de</strong> inE[alasioncs industriales; comerciales y ilc servicios en<br />

linar amhicntales atlrcuudas; el CXLali.<strong>de</strong>t:ilnicnln. roa Rejo y vi -<br />

gilancia <strong>de</strong> parques urbiutua y nonas SitjeFx4 a conservación<br />

ecol 3' eLL. entre ulri'~, :En nlnolin CASO. eras instrumentos se<br />

es!ablwrx:ttin cnn Fines exclusivamente recaudatorios,<br />

-,' inetrnrnrentnw final kruoc: El municipio pue<strong>de</strong> cnon•arxr crEeli-<br />

10F o tiaras:, u bien creen- seguros <strong>de</strong> reSppns,hilidai civil. fondas<br />

s fi<strong>de</strong>icomisos dirigidos al fluancitmicnul <strong>de</strong> prngratnas:<br />

prnycctus_ esiulliut e inresli0eián cientrticay tennuldgica apara<br />

la . preser+a;;iári <strong>de</strong>l eq)Lilihrin cmlñgiao y prmeceicin al dril-<br />

Henar -<br />

lnslrumrnlel Jr. rrrertadn_ r,tx municipios tienen La [


lnssmímentos económicos y<br />

<strong>de</strong> Hacienda Pública<br />

para el financiamiento <strong>de</strong> lar gestión '<br />

ambiental municipal<br />

Furnia% dr ingreso:u<br />

m{lairipnles'<br />

Objeto ]elaC ĪÍ11L7d11 r ran<br />

el miran ambiente <strong>de</strong>l<br />

que 5l' pue<strong>de</strong>n' bterer<br />

lneresa6 '<br />

¿Cómo parda aplicarse<br />

en benefldo <strong>de</strong>l medio<br />

alrllnelife?<br />

]üipuedri<br />

&111 las 1:I lnlriblidionrs<br />

ui i:IhItcii1ilS ro la ley que<br />

Iele, pagar ]as pLraonas<br />

ll~irea y JooruLcsqut %C<br />

encuentren sujeta ala<br />

mi51Jn.<br />

U9* k ¿Sanada y<br />

ÑIri!u el'Ilihll%Iihlel.<br />

Yracuiclrl:lrnienIda y'<br />

51iyi%i5in i I! ln prOpicdlyd.<br />

V Sobreprc io ala paí{eli-<br />

`J ]InplIerdn exLI- en el<br />

cuiLiui lnl Je combo aible9<br />

ait aci<strong>de</strong> :I1IILanlinanle%.<br />

Derechos .<br />

Sc' ]as 00(trin CiO 1e%<br />

carablccidas LJI I,I ley per<br />

ara ]crr - iCifx; que ixr•hl el<br />

Estado ea .;u% I iJn[inneu l ir<br />

&hallo público, Mi o'iu—<br />

el iis,}5} :IpRpyCChaJtlLCnt6<br />

dr 1I' 17ienra <strong>de</strong> dolo lliu<br />

¡Rin<strong>de</strong>n <strong>de</strong>l Inhrn;cipin,<br />

v f.•.xpa ic n<strong>de</strong> Uncidas<br />

y retiirms<br />

t l C+mrnucciancs<br />

;' Servicios pribiki, [Ie:<br />

a.ua Viable, :IlL,lnl:}r;lli-<br />

{L.l. i l iem}1e, alumbrada<br />

' r ihlicn. %eginidnd pifihirca.<br />

J; giaun- entre nLLYlu.<br />

ti [.iL-elida; druso col<br />

unrl(L<br />

• r}eril i psr serviciud!c<br />

1 4{1il potable.<br />

Urcicill! para la axil•<br />

truocidn <strong>de</strong> oh' as que<br />

pulxrall JLALriInarLI Jariar<br />

ri medio nlnlSi:IL1C<br />

j<br />

l C riedLCr09<br />

-Son laii OVn[I apI L.4LueiolIe%<br />

por los scrvieius :lile irte -<br />

in el Errado co uas I ' LLII-<br />

Iinrees efe d-reeil0 pdva<strong>de</strong>,<br />

ej.( curan el iisn•<br />

a[IniveeharnieoloeroojcriadiSi<br />

<strong>de</strong> bien do<br />

dominio privado. -<br />

'1 r , Y renta <strong>de</strong> baEUla.9<br />

!Ibonv dceiñ<strong>de</strong> <strong>de</strong> IdÑ nl%•<br />

Inss y<br />

plilnra9<br />

ulbaIas LL<br />

<strong>de</strong>xl:er


A LiIrilinu.ci6l3 ie presentan algunos ejemplos Cdl los<br />

que los rnllnic.ipinc plvudon aplicar lira; inli Lru u3CtL LttR<br />

ut: ontimiclrS; éSIPs, a pe.Sar <strong>de</strong> estar centelnplad€rs en la<br />

]c'gislat:i[ n, l mr1 silfo poco utilizados para financiar las<br />

accinl1r;i encaminada% al cumplimiento <strong>de</strong> los objetivos<br />

il FFLbLCll lalas'I.<br />

Ati;Lirti4n Municipaleo<br />

Materia Arnbitoiwl<br />

Regulación <strong>de</strong> la g<br />

dcr:wr . sas d;, anua<br />

reiduales.<br />

Instrumento EcunómüW<br />

Tipa <strong>de</strong> Instrumenta: Fiscal<br />

• C obro <strong>de</strong> <strong>de</strong>recha por<br />

<strong>de</strong>scarga <strong>de</strong> tlpuas<br />

rr~tidIe:Iles.<br />

Aplicaciün <strong>de</strong> Instrulrluniu<br />

El jFIlirurneulu Ilul.anna<br />

a.Jgnandu , n ' l a i Y ' t ic<br />

acucrdo con el tipo <strong>de</strong><br />

l:uru:v ni n;Urle ye~c .a.<br />

<strong>de</strong>scargues según su<br />

grado <strong>de</strong> toxicidad.<br />

Ik'nrfirillx i' , Ih4~iúdrla<br />

• Rt'IIUS L±3n en lit .<br />

renLaltiiiyu~ifn (le<br />

Inscazrpos <strong>de</strong><br />

aguas recepkurra:<br />

• Obte.11eibn <strong>de</strong><br />

tceir.ans para la<br />

cnnsualcciñn <strong>de</strong><br />

plantas <strong>de</strong> talamiura!<br />

I Ic ol +!AÑ<br />

Irsiduales.<br />

i Liar casos Glarcl niahadOa <strong>de</strong>i documento En Inri nmierllli rn<br />

rvluuicipios t~7 d[npul31anos Inslnlmenlia< I!.x un,iki' para la Gestión<br />

:liilhi. iii al. Ea I;iii tighlLi2, ILan Carlos .r CIl.<br />

' Unidad Cntm1inil:I


Err in.o 2<br />

AtrI1 udAn M1ii~nii:i7ud Cn<br />

Materia Amhhental<br />

. lnahumento EenotIndon nentririi.x UdtCntdos<br />

Tipa <strong>de</strong> Iradruneento: Munid<br />

1{eguladón <strong>de</strong>l uso<br />

<strong>de</strong>l gua.<br />

. '<br />

• Cohn) <strong>de</strong> drarcho por<br />

cl uso <strong>de</strong>l agua.<br />

4111IrtnCiáo <strong>de</strong><br />

Instruntcnho<br />

C1 Loslririrtcnto funciona<br />

rohrl,adu il Lus 'leudara<br />

el scrvicin <strong>de</strong> aguo,<br />

cvn eL fin <strong>de</strong> promo-<br />

ver I]11 uso más eficiente,<br />

cobrando mdg<br />

.r quienes mós consumen<br />

y así exilar<br />

el <strong>de</strong>sperdicio.<br />

• Crear incentivos<br />

que promuevan la<br />

nvelsióupLm<br />

el mantenimiento<br />

y cunetrureidn<br />

dl nfrroeslrut:luru<br />

hidrâalica.<br />

Lara municipios pue<strong>de</strong>n financiar Lox progrrlrntls y proyecros<br />

<strong>de</strong> dosarrollts suslen4il li ce combinación can inslitucirin;s<br />

do crédito nacionale, +1 irnlcrnacionalcs. Poro la<br />

contralauiúr <strong>de</strong> csrc tipo <strong>de</strong> créditos tendrá quo hacerse a<br />

t.rd;cs <strong>de</strong> la Fe<strong>de</strong>ración.<br />

Enatiruririn ele Crtdtto Tip <strong>de</strong> SCr<strong>de</strong>be y Ohms que Atien<strong>de</strong> .<br />

[ranui !1:icionnL di Cx. di[o Rwal<br />

(Banc' rail<br />

} Prfstaro~ da hahilhscido ayiu, 'abarcan<br />

<strong>de</strong>see ln pn,ar-rr¡6n <strong>de</strong> la ILzrra halla la<br />

c tia


EJEMPLO 3<br />

AirilurlinMuuiripii] cn<br />

Materia Ambiental<br />

irr<br />

Iii h riIii Broca irnir4<br />

Tlpa<strong>de</strong> Instramcola: Financiera<br />

IirneliL'iol f . }ILLeiLidris<br />

s ' Adniinnu ación <strong>de</strong> ' CnntrataciL ' }n <strong>de</strong> créditos * Crencün <strong>de</strong> luenles<br />

las zonas <strong>de</strong> preserva- b .n.caric vira fulneclliu' cual\Lfo.<br />

unja C{'{~lug]Wa pre•iis& ?railjas acníMlac. • incentivo a la inveavis<br />

p ni• la legislación<br />

LL_'acidn y la capalocal.<br />

(Art. h' <strong>de</strong> la~<br />

S<br />

si4x'iún eu granja8<br />

LCdl'A PriL4c, I-X •TI. Apli~L4•JLii <strong>de</strong> Tft lrunieritn <strong>de</strong> aouaculuua y<br />

Tepndvcciñn <strong>de</strong><br />

Pmrenver el dcsarre- • ConiracercJMitos y especies acuatizas.<br />

Do <strong>de</strong> activida<strong>de</strong>s ecu- , prumuver la insl'


<strong>de</strong>portivo-recreatis'a que se realice dksdc tierra y la acuavnllura<br />

{[LIC se lleve a cabo en <strong>de</strong>pLSsILoÑ <strong>de</strong> agua que no<br />

Sean <strong>de</strong>juri ahc-tiiLin íeiLern1 "<br />

EJEr iPLo 4<br />

Anrlbuefáa Municipal en<br />

Materia AmbientzI<br />

Inslrumrniy iRW1$1 ito<br />

Tipa dt Imteumentne Flaca!<br />

Beneficios Obtenidos<br />


Alrrinw 1L.- Se requiere autorización <strong>de</strong> la Secretaria<br />

!ScmaroaFI) pira Cl tlprixVexhamicnln <strong>de</strong> rtcuT P fi Tcvl<br />

les m}idrrihie en terreras fore , aules l7 LIe aptitud preferentemente<br />

fnleslal_ Dicha autorización compren<strong>de</strong>rá la <strong>de</strong>l<br />

lrm g rarna <strong>de</strong> manejo a que se refiere. el Artículo 12 y la<br />

que, en su caso, corresponda otorgar en materia <strong>de</strong> irnpacto<br />

ambiental, e.n los términos ele la legislación aplicable.<br />

AECTfetrl.o 12.- La solicitu<strong>de</strong>s para obrero auloíir£lci€in<br />

<strong>de</strong> aprovechamiento <strong>de</strong> recursos foresliilcs rmlrterahles,<br />

t<strong>de</strong>berin NenTTlpiinarw,<br />

e ele:<br />

1. El nombre, <strong>de</strong>nominación o razón social } .. domicilio<br />

fiscal <strong>de</strong>l propietario .a poseedor <strong>de</strong>l predio o <strong>de</strong> cloieo<br />

tenga dcrcclto a realizar el aprovechan-ñon i<br />

II, E] ludo que iFe:reelilr, el <strong>de</strong>recho <strong>de</strong> propiedad o posesión<br />

respecIn <strong>de</strong>l terreno n lerrenris objeto <strong>de</strong>. La salicifud,<br />

y<br />

III, Él programa <strong>de</strong> manejo forestal, que <strong>de</strong>berá grn-<br />

Íencr a} T.Aas objetivo generales y la uigencia <strong>de</strong>l programa;<br />

b) La ubicación <strong>de</strong>l terreno o terrenos y<br />

las ctlraele--rsticas<br />

fisieax y biológica>: <strong>de</strong>l Ccusistema Forestal; e) Los<br />

estudios dasorilétricns <strong>de</strong>l área; dj Las tccnicas que s€ ulilizan<br />

en cl aprovechamiento y 1, referen g ia a lnr: ciclos <strong>de</strong><br />

corla do acuerdo con lq principios <strong>de</strong> manejo torestal<br />

sustcnniblc que ;e eslahler.can en las Normas Oficiales<br />

Mexicanas; e) Lar; m edidas para conservar y proteger cl<br />

hábitat <strong>de</strong> especies y faunas silvestres amenazadas oen<br />

peli g ro <strong>de</strong> extinción: fi Las medidas para la prtivcucir5n<br />

control combate <strong>de</strong> plagas, cnfanlcd4Sks i incendiar;<br />

gj bis medidas. <strong>de</strong> prevención y mitigación <strong>de</strong> i mpacto<br />

ambientales en las distintas etapas <strong>de</strong> la aplicación <strong>de</strong>4<br />

proglalrea <strong>de</strong> Maneje; h} Las compromisos <strong>de</strong> forestación


o reforestauiím que sc contraigan; i} La planeación. en su .<br />

GIMO dr. la ' infraeslrucii7ra necesaria para Lran.portar las<br />

rriaLerias primas forestales que SC obten , all, y j)<br />

Les<br />

<strong>de</strong>más requisilnr-tlttc sc establezcan en el reglhlmcnto<strong>de</strong> la ,<br />

presente ley y en las Normas Oficiales Mexicanas quc<br />

emita la Secretaría.<br />

Tratindose <strong>de</strong> aprr vechllmicnto <strong>de</strong> recursos F~ . rre;wlcs<br />

ma<strong>de</strong>rables, cn.superfieien menores o iguales a veinte ]Ie -<br />

táreas, el inrcrey;ado podrir pl'eseitrar un programa <strong>de</strong><br />

manejo forestal sirrplificado, cl cual contendrá la información<br />

que al efecrr7 se ~LeIcrminc en el reglan enu7 <strong>de</strong><br />

esta ley y cn las <strong>de</strong>más disposiciones tcgales y reg , láruentapiar<br />

aplicables. Cuando el aprravrchainicuto.<strong>de</strong> esta.,<br />

superiiciex se incorpore o se pretenda incorporar a una<br />

unidad <strong>de</strong>. ptaducción mayor el propietario o poseedor<br />

<strong>de</strong>berá satisfacer ínregramcnte los requisitos r!e este<br />

artículo y, Cn Cl caso <strong>de</strong> aprt)ve{hamicntos foreStales en<br />

selvas tropicules y <strong>de</strong> especies <strong>de</strong> diría reg rnraci6ll, asi<br />

cuma cn áreas nawralcs protegidas, una nlani itIavián <strong>de</strong><br />

impacto arhrhienlsl, cn,los términos <strong>de</strong> la legislación aplicable,<br />

la cual se i Mellará lit prngratna <strong>de</strong> manejo respecli-<br />

Yn, part su autori zación si multánea.


I:Al . 1TIlLo S<br />

Lus in sIrumenlos <strong>de</strong> lo<br />

r su aphcaeióu ¿'1<br />

ambienuil<br />

*. Or<strong>de</strong>namiento ecológico<br />

<strong>de</strong>l municipio<br />

. Gestión ambiental para el<br />

manejo a<strong>de</strong>cuado <strong>de</strong> los<br />

recursos naturales<br />

▪<br />

Impacto ainhiental<br />

(prevención y control<br />

<strong>de</strong> la contaminación<br />

ambiental . municipal)<br />

* Residuos sólidos municipales<br />

(riesgo)<br />

▪<br />

Áreas naturales:protegidas<br />

Sistema dc-inform adón<br />

municipal<br />

Ed aleación- ambiental<br />

en el <strong>de</strong>sarrollo municipal


T<br />

ne instrutnenlrrs <strong>de</strong> política ambiental que están a dir:-<br />

posición <strong>de</strong> la autoridad municipal, so]] Ion<br />

sigui entes:<br />

Or<strong>de</strong>namiento ecológico <strong>de</strong>l municipio<br />

I H<br />

progrt]mas <strong>de</strong> or<strong>de</strong>narnicnto ecoló g ico son 1» prin-<br />

1 cibal hemimicnta <strong>de</strong> ufane. widn *luso <strong>de</strong>l suelo no<br />

urbano en el territorio nacional. .A través <strong>de</strong> ellos se<br />

<strong>de</strong>finen los usos <strong>de</strong>l suelo prr.daminarirrs, compatibles,<br />

cunriicionados y restringidos para cada: unidad territorial,<br />

ací como Jets política, ecológicas y ]os criterio: dr.<br />

apravecharrlienk.o <strong>de</strong> los ]+ecursrs naturales aplicables<br />

cada una <strong>de</strong> esas unida<strong>de</strong>s.<br />

Átrlbm g iones <strong>de</strong> lees municipios en 1nar!riri<br />

<strong>de</strong> or<strong>de</strong>na]ni mo g eológico<br />

En i aterir] <strong>de</strong> regulación <strong>de</strong> uso <strong>de</strong>l suelo, [as airihuciencs<br />

<strong>de</strong> los municipios cn materia <strong>de</strong> regulación <strong>de</strong>l uso<br />

<strong>de</strong>l suelo se <strong>de</strong>rivan <strong>de</strong> 3a<br />

fracción V <strong>de</strong>l :Inícialo 115 dr.<br />

La Constitución Ormeral <strong>de</strong> la República, en el cual se !e<br />

faculrrl pira formular, aprobar- y administrar la<br />

¿oniileaciórt<br />

y planes <strong>de</strong> dcsarrolllr urbano municipal_<br />

Los municipios pue<strong>de</strong>n:<br />

Panicilror en La creación l' administración <strong>de</strong> sus resciva,s urdv<br />

eunirular y i'I {rlfl! lit utilización <strong>de</strong>l ;ando en sus julisdiericiteis<br />

1erritu DL Iles:<br />

1 1 RcguIlAr-]ri tenencia& La ri liri urbana;<br />

{mugar pernriws y licencias pura canstrut. ininis e rar<strong>de</strong>lpar cn<br />

la citación y ;niministracióa <strong>de</strong> :amas <strong>de</strong> rNervs re.0I


Los municipios participan en la fnnnulación y cxpcdici6i}<br />

<strong>de</strong> pttryr-nias <strong>de</strong> - or<strong>de</strong>namiento CeOló leo en 4I nivel<br />

reb;iorial y local. Deben participar en los u}n,ul€-Is y en la<br />

Furinulaci&n <strong>de</strong> los Programas d4' ir knilrnienli, F.carló. ico<br />

General <strong>de</strong>l Territorio y <strong>de</strong> Dr<strong>de</strong>numiwiki F.trlfi icx r Marino_<br />

Finunc•iwnreme para el or<strong>de</strong>na,nirerrtn .ecvirícrico local<br />

Para 1>1<br />

rl2h1FTH+2.i1irI <strong>de</strong> los ai'<strong>de</strong>lld]nlc.ntos ccoii)giri}5<br />

locales, pue<strong>de</strong>„ clastirlaise recursos propios rld municipio.<br />

Para elle, el ayuntamiento pue<strong>de</strong> ccltbrir convenios <strong>de</strong><br />

xrlahrnaci sn --por ejemplo-•con:<br />

r.rs in.;titicinncs ce edueaciün superítfr;<br />

} l ao unit;xs dsi<strong>de</strong>s x. uttIu ips clr- iii ve.;ligacirin cicncS icn<br />

RilLü' il¡<br />

Lusllani~~a;la.<br />

raciones no gub=inmenlal.esi<br />

Li ix urya r.i.


aplicables r . i cada unidad territtri-ial san avalados por todos<br />

los Ate-Lores involucrados cm la realidad municipal.<br />

1 I .\rtículu 70 Bis 5, fracción VII, <strong>de</strong> ]a I.t I:Iu &, aiilirifa<br />

rl csrtblceimierno <strong>de</strong> lo.; mecanismos que g'KantiCC.11<br />

la palt1CIpiLLlih1 <strong>de</strong> los particulares, los grupos y las nrgtin<br />

zrIcioues saetines, empresariales; y <strong>de</strong>más. irlieiesaillis en<br />

el Lar<strong>de</strong>narrlierllo rcoLr gícolocal.<br />

Por (ill•u laca, ]n4 programas <strong>de</strong> procceeión civil insirumcntaJon<br />

par el rin]nicipio, Los gobiernos <strong>de</strong> los estadas y<br />

cJ<br />

gobierno fe<strong>de</strong>ral, <strong>de</strong>ben sur coherentes can ioa instrutGLlros<br />

dv polirica ambierLLnl <strong>de</strong> los tliic hemos venido<br />

hablando. Eventualida<strong>de</strong>s como los incendios forestales,<br />

c:LSrLLin , enci»ti ambientales. coJ]tal]li naCkrl (le] aire, Suelo<br />

y a Lra o Sri1iLLa (le 4 171 cclus miiooaleS y vegemleh, erllrc<br />

otras. Que<strong>de</strong>n ñel prevenidas y manejadas en un programa<br />

municipal <strong>de</strong> protección civil. Ellcl requiere tic un sistema<br />

Lle información ambiental municipal cirrl a] clac todos !os<br />

itL:lirr.s eStLn cotnproniistiJos.<br />

41 ttsp2etn, .xr. preSeltra e] áiguieolc cLL dn, para daslac<br />

ar.


h$fnerz,RV inairnew~ruies que put Ern uprive?'hurn'e<br />

enfavor <strong>de</strong>l media ambiente<br />

Seriar InzlilurWñl I~rGrip:rriún<br />

P5zlicc<br />

Serni rn;ip<br />

NE<br />

I}r le~LadVal<br />

Preic rl<br />

^ CL y cxrIinarriu,erloiones Iu:::lks y Tryiur . ,alr< rae<br />

ilreaerla :illn <strong>de</strong> la ala Iaali vi{1Pd,<br />

" ii}Ilk]Lll 111 sic la ill ír7_xlrutLusa ItIaclnllaia<br />

a-Al la di!pnsici& final fc Ira nC3!'~ucs 5d-11os<br />

muní: ipalrs.<br />

I'Inlllr, iendr.I a.urailr's l CúlLl1SrC . IlliaD5 Cúll<br />

srsponsahlcr <strong>de</strong> la disposición tino]<br />

y su axari inl:Y.na 1.<br />

Vczl F1ca ci clln5l}IitfililtL() iJJ: la<br />

norrnuivi&ami<br />

SSh * n}lil 'pe Ix]r lea',lehr Ilnli i.ipnr ea al<br />

a [aneja <strong>de</strong> II I % remidiÓÑ añhall4 ciLji iJpá3.<br />

tia 'merla lu<br />

IMI'iUrrl teje+ y 1 gIallkliLns Iocalea.<br />

trrarale.. z CSLnnplinlicnm d: la uornlarieida,i.<br />

* Renlis.11 uiur.Lil14 y Imlyacrc:s.<br />

* CL'P SIri13'en l4$a mamal:l 117.a, :ullini'l:zil me%<br />

y cNILc.iil)Jla.a.<br />

* iiiF ucllnir y ap]i4iir yiI ernaz inraariny.<br />

Sela..d + I Il2LaiLda rtdtl a] quL autnnlacoa r: ur!J a para<br />

[: rnl%ITllir 1nit;1CNITIIL1Irra y rullgl::L'Ivo<br />

i rC rne-0inrjü cruce lis pCslhitinurl nluniip:llez<br />

y rfdUia[cx } I» inxli Lutifnt3 dt er.diro.<br />

hl II JIIiers} IS:IrIrian.T LIIRil7tilln grLe Oi{ll aflrJBPAialOic1lED<br />

.lcad&^ricc .<br />

Universida<strong>de</strong>s.<br />

iJi Iihn;innr.?dr<br />

in:tsEgacidn y<br />

órganos coLcgiodL<br />

para la construcción <strong>de</strong> La inirae=lru


Diagrróstien aittbienta1 para el ontierte r&ertdo ecológico<br />

El dio- nósi.ico ambiental es la parte <strong>de</strong>l Or<strong>de</strong>namiento<br />

Ecológico que consiste cn ta obtención <strong>de</strong> infisrrrt¡6ivn,<br />

lo mas elmptera posible sobre cl estado que ual'da el<br />

medio ambiente en cuanto a <strong>de</strong>leriom o conservación.<br />

La importancia <strong>de</strong>l. diagnóstico ambientar para el<br />

nuni~ipin es que'oricnca La planeación <strong>de</strong>l <strong>de</strong>sarrollo,<br />

permite conocer las principales causas <strong>de</strong>l <strong>de</strong>terioro ambiental.<br />

así como el peileneía] ecológico <strong>de</strong>l municipio,<br />

evalúa permxncntctncnte el irrtpucns ; mhiental..icrarquiza<br />

]DS prOgrirna: ambicntalcs nlunicipaleh; permite conuco<br />

la relaeídn entre la comunidad g sus recurseK; optimiza el<br />

uso <strong>de</strong> los recur n4 mediante le utilización a<strong>de</strong>cuada <strong>de</strong> la<br />

tccnoiogta y perrnile <strong>de</strong>finir el perfil productivo <strong>de</strong>l<br />

municipio.<br />

Eral principales actividadr económicos que pue<strong>de</strong>n ser<br />

consi<strong>de</strong>.radar~ en cl dia g nóstico <strong>de</strong> la p.i . al<strong>de</strong>inikl.i4H Hmbien•<br />

tal son:<br />

1<br />

Primarias Seepnd4rrias Terciarlas<br />

• Aericulmra<br />

•Cian,kleda<br />

• Silvicultura<br />

• Enpk+uu:iúo<br />

Formal<br />

• Pesca y acuacultura<br />

• Industria <strong>de</strong> tu<br />

rranstermaciín<br />

• Industria extractiva<br />

• tnd esi iut Je<br />

ii-caerac..ió . n. <strong>de</strong><br />

sinergia<br />

• I]csairnilo urlynio<br />

•'1'tuismn<br />

• t ' ~rnnuvicKiones<br />

• Cnmcrcin<br />

Ifegie~nruli ci rt ecológica<br />

La regionalización ecnIógie <strong>de</strong>l país constituye; un<br />

medio indifipensablc en cL proceso <strong>de</strong> plr1ncación aniltienlul•<br />

pues faci]ita un Irrstxmicnto diferenciado <strong>de</strong> la iníor-


lnaci6it necesaria para el control pn enl.ivil y currecl.ivct<br />

<strong>de</strong> ],I r.trnlHminxt.ilin y el nl¡Inejzl ixi]ecuaLlÜ7 <strong>de</strong> IOS li cursc7s<br />

rlaturiles.<br />

Prvín j .cric., ambiental para ¿fi or<strong>de</strong>naninrarr ecológico<br />

Es la parte <strong>de</strong>l Or<strong>de</strong>namiento Ecolópica cinc permite<br />

estimar las que <strong>de</strong>terioran el ambiente <strong>de</strong>l municipio, slyí<br />

como Las alrcracioncs que pticdtl limes 1k b-I dr al<br />

crecimicnll)<br />

pllhlaciL)ns1 y i11<br />

las ii cI.1 v i LL3ile6 prududi vaR_<br />

incremento. e intensificación <strong>de</strong><br />

Luí; e.sIra.Leias que pue<strong>de</strong>n orientar La pcstión cmtbicnlul<br />

<strong>de</strong>l rnurLiei pin Súri:<br />

El upnrve. bundiealo integral anslydi ido,<br />

L:l le,mktuirión <strong>de</strong> las ,r,.lir idnrlr.s productivos.<br />

T . .a lesiauración y cl lncinrainienro da los ecesiAemas <strong>de</strong>jadados.<br />

ti La parrieip cito sncial c edu::wión ambiental.<br />

Gestión ambiental pura el manejo a<strong>de</strong>cuado<br />

<strong>de</strong> los recursos naturaks<br />

P<br />

or sus características pcogi'Ñficus IupL7gláfcati.<br />

y<br />

México ticas una a p ta divcr;itlrsd y 1-0.w/.a blologica;<br />

cuenta apto Lirondamcnlc cure M mi1 especies <strong>de</strong> plantas<br />

superiores, 4: - í9 especies <strong>de</strong> . mamíferos, alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> mil<br />

L:4peeie\ <strong>de</strong> aves, 957 especie,, <strong>de</strong> anfibios y repti H y 504<br />

r..piecie~ <strong>de</strong> peces. México tiene. cómo patrimonio 45 fi pos<br />

Lle etosisie.ntas diferenciados ent r e los euulvs LEeslJcau: los'<br />

hosqucs templados, la selva baja caducilolia, el bosque<br />

mesdfilo <strong>de</strong> monto-rñs manglar, rnaLnrra] xeiótito, pastizal<br />

alpino, lulru, palmar y 1:, selva al La.


No obstante, el Programa <strong>de</strong> Nacioncs Unidas para el<br />

Medio Ambiente (PNUMA) sitúa a México en el tercer<br />

lugar <strong>de</strong> Latinoamérica con una <strong>de</strong>lilresiación tic 500 mil<br />

hec i1reaa anuales. La ruperlicic gana<strong>de</strong>ra <strong>de</strong>l país ..vi<strong>de</strong>ncia<br />

los ritmos <strong>de</strong> alcíorestación. F.,s que se rculirij[1<br />

activida<strong>de</strong>s incompatibles can las características<br />

ecológicas <strong>de</strong> M&iuo y existe un tlis•nrcjO tintrO iux<br />

~mientas y La marirlxd <strong>de</strong> nuestros atxnrsus naturales<br />

y amBienudrs.<br />

Para ascgurxr cl aprovecllamicnto dpr]nao ríe los rccursera<br />

naturales es ns+resario que. la autoridad municipal realice<br />

c] ordcnamieiitiu ecológico y fumenle un dcsarrn[]n aronológico<br />

cemparihle con la realidad 3;(x:ial<br />

y<br />

la naturaleza.<br />

Impacto ambiental (prevención y control <strong>de</strong> la<br />

contanzinacién ambiental municipal)<br />

L OS<br />

a evaluación <strong>de</strong>l impacto ambiental, así como la<br />

inspección. vigilando la participación social 5037<br />

iflStl'LLnierllos que i'er371i(en la aplicación <strong>de</strong> medidas<br />

IL[:nicas y <strong>de</strong> Lolxhoración ciudadana parar prexenir y nontrolar<br />

la ci5nninunaciárr.<br />

ARTÍC'UL.tt 2R (LÁJE1ra).- La evaluación <strong>de</strong>l I mpacto<br />

anlhiental es cl procedimiento a (tares <strong>de</strong>l cual la Secretaría<br />

ertab]ccc las cnrnlicioncs a que se sujetará la realización<br />

<strong>de</strong> obras y aciividadcs que puedan causar <strong>de</strong>sequilibrio<br />

ecológico n rebasar los limites y condiciones<br />

establecidos en Las dinposicioncs aplicables para proteger<br />

el airibie,nic y preservar v [G1-aullar ras ecosistemas, a 1 - in<br />

<strong>de</strong> evitar o reducir al mínimo sus eteLGrs negativos sobre


el ambiente. Par» cllu, en lus casos que <strong>de</strong>termine el<br />

Reglamento ytle al efecto 3C exp t , quienes pretendan<br />

llevar a cabo alguna <strong>de</strong> las siguiente~ obras o activida<strong>de</strong>s,<br />

requerirán previamente la aulirir;icióii en materia <strong>de</strong><br />

impacto ambiental <strong>de</strong> la Sccretnria:<br />

1.- Obras hidráulicas, vías generales <strong>de</strong> comunicación,<br />

oleoductos, casoductos, carboducIb5 y pnliduetvs;<br />

II.- Industria <strong>de</strong>l pctrrrlcn, peInoquTmica, química,<br />

si<strong>de</strong>rdrgica, papelera, slzucarera, <strong>de</strong>l cemento y cd&c:trico-s;<br />

HL- Exploración, eaplulaciári y beneficio <strong>de</strong> minerales<br />

v sustancias reservadas a la Fe<strong>de</strong>ración cn los términos <strong>de</strong><br />

las Leyes Minera y l'tcglamcnl,ariir <strong>de</strong>l Articulo 27<br />

Constitucional cn Matarit Nuclear;<br />

1V . - Instalaciones <strong>de</strong> Irtilarriientk confinan:<strong>de</strong>nlo o eliminación<br />

<strong>de</strong> residuos peligrosos, as[ coma residuos radiactivos:<br />

V.- Apr veehwnitnlos forestales en selva Lrt picaleS y<br />

especies <strong>de</strong> dificil regeneraLi4n;<br />

Vf. Fl lnlnciunex furesiales;<br />

VII: Cambios <strong>de</strong> uso <strong>de</strong>l suelo <strong>de</strong> áreas forestales, así<br />

coma cn selvas y zonas áridas;<br />

VJII.- Parques industriales duo<strong>de</strong> sc preved bi reali-<br />

T.aCl(al<strong>de</strong> activida<strong>de</strong>s all mi lente i'IefgO3as;<br />

IX,- Desarrollos inmobiliarios que afecten tus ecosistemas<br />

costeros;<br />

Obras y activida<strong>de</strong>s en humcdalcs, mainglares, lagunas,<br />

ríos, lago y esteros conectados con c] mar, sisí como<br />

en sus litorales o zunas fe<strong>de</strong>rales:<br />

,- Obras en áreas naturales protegidas do a,mpelenci<br />

a <strong>de</strong> la Fe<strong>de</strong>ración:<br />

X11.- Acdvidndcs pesqueras. aeuTcnlas o a_ ropccuarius


que. puedan poner en peligro la preservación <strong>de</strong> una n más<br />

erpedu-S o causar Julios a loa ecosistemas : y<br />

XIII.- Ohms o activida<strong>de</strong>s yue. eorrespondan a asuntos<br />

sir L:ompctrucia fe<strong>de</strong>ral, que puedan causo, cic. c:quiJihrirrri<br />

ecológicos graves e irreparables, daños a la salud pública<br />

n a Lisccvsistcinah, u robrisar los Viriles. y condiciones<br />

establecidos en las dislilisicioncs jurídicas relativas a la<br />

preservación <strong>de</strong>l oquiiibrio ecológico y Ja prntec:-i6n dul<br />

ambiente.<br />

Reg[arnenfii <strong>de</strong> la presente Ley <strong>de</strong>terminará las b h r3lsi<br />

c, ac:iivida<strong>de</strong>s a que se refiere este artíeulsí, que por su ubicación,<br />

dimensiones, car-acterísll.eas o alcances rio produzcan<br />

intlfacios ambientales significativos;, n{, causen o<br />

puedan causar <strong>de</strong>sequilibrios ec ológicos, ni rebasen los<br />

liinires y CLi11Lhci fe:S cstableeiLisi..s en las disposiciones<br />

jurídicas referidas a lu preservación <strong>de</strong>l equilibrio ecollgioo<br />

v la protección r] ambiente, y que por lo muto no<br />

<strong>de</strong>ban sujetarse al procedimiento <strong>de</strong> evaluación <strong>de</strong> ,<br />

inlpaclLT ambiental previsIn en listo ordcnaiiiiemu.<br />

Nada los cfdctos a que sc refiere la fracción XIII <strong>de</strong>l Uresc.nte<br />

ariGculn, [a Sccanaría nut.ificari a los interesados su<br />

lcli:rniirravl~la pan tluc Sometan al j rcic;e[Iiriicnto <strong>de</strong>.evaluac.itirL<br />

<strong>de</strong> i mpacto ambiental la nhra o actividad que corresponda.<br />

explicando [as razones que le justifiquen, Co,]<br />

el propósito <strong>de</strong> que aquellos presenten 11, 55 informes, dietánLene<br />

y eOLl5i<strong>de</strong>Catiuurres que Juzguen ci,nvenicute3, en<br />

un plano mi mayo a diez chas. Una vez recibida la documentar<br />

i6n die ltrs intcresadnn, la Secretaria, en un plazo no<br />

mayar a treinta días. les CÚiiiunieará Si proceLic o no la<br />

presentación <strong>de</strong> una manifestación tic impacto vnhiental,<br />

así como la nuiLdidad y ed plazo pan [lacerlo. Transcu-


millo el plazo señalado, sin que la .S rGl»ría emita la<br />

comunicación correspondiente. se enten<strong>de</strong>rá que uo cs<br />

necesaria la presentación <strong>de</strong> unas maniíestú.ión <strong>de</strong> impacto<br />

ambiental.<br />

El control para evitar la contaminación <strong>de</strong>l agua re<br />

logro modificando loñ procesos productivos, el mejor,nmicnw<br />

tk lci sistemas <strong>de</strong> alcantarillado y cl sarleairiienln<br />

básico <strong>de</strong>n<strong>de</strong> no exista alcaninrilladu, la iecirenlaci6n<br />

<strong>de</strong>l agua. y cl tralumierdo y disposición final <strong>de</strong> las aguas<br />

residuales.<br />

Estas medidas pan el eonlrol <strong>de</strong>. La contaminación <strong>de</strong>l<br />

agua <strong>de</strong>ben ser tlnallirllda y evaluadas y llevadas a la<br />

práctica por los responsables <strong>de</strong>. la gcncracila dl, lu contaminación.<br />

T.,:r aumridad <strong>de</strong>be vigilar cl cumplimiento <strong>de</strong><br />

los or<strong>de</strong>namientos le g ales y fomentar la perl.iciliacióli <strong>de</strong><br />

la inmunidad en cl problema.<br />

, s gi miynlil : el inullicipia pue<strong>de</strong> i.titc rvanir diTeLbincrlle<br />

en eme asunto a través do;<br />

]. Mejorar los sistemas <strong>de</strong> drenaje y alcantarillado,<br />

2. Instalar sistemas <strong>de</strong> tratamiento, y<br />

.1. Promover medidas doml.sl cas en la población. Los<br />

dispositivos especules que se pue<strong>de</strong>n utilizar para eliminar<br />

las aguas n:si,luales y la materia faca] sin peli g ro <strong>de</strong><br />

crear focos 41e contaminación san, la lubina sanitaria, La<br />

Ñi isa sépLica v e] tanque séptico.<br />

En materia <strong>de</strong> residuos sólidos, el municipio tiene que<br />

estimar ]a cantidad <strong>de</strong> los residuos. a producir. <strong>de</strong>terminar<br />

sus earactcristicas (composición), y aplicar sistcnxls <strong>de</strong><br />

recolección, ilrnslcemarnienlo sanitario, rrulsporle y prnceso<br />

iddnur <strong>de</strong> reciclaje.


Los principales mórodos <strong>de</strong> recolección <strong>de</strong> basura<br />

urgrinierl son: E<br />

1.Coinposreo<br />

2. Piri117sis<br />

3. Incineración<br />

4. R& lenn saltarlo<br />

3_ Reciclaje direci0 pura la basura irairgnic 1,<br />

Residuos sólidas municipales (riesgo)<br />

E l instrumento <strong>de</strong> política ambienta! que se aplica El Los<br />

residuos sólidos rrmniei[ulcs son las Normas<br />

Otie.iales. Mexicanas_ La elalviwniñn y expedición <strong>de</strong> IaLs<br />

Normas Oficiales Mexicanas en irlaterin <strong>de</strong> residuos sólidos<br />

municipales ci,rruspon<strong>de</strong> a] [nstilulo 1\'ac.ianal <strong>de</strong><br />

<strong>Ecología</strong> (JNn) : .seg4n lo establece la Ley -General <strong>de</strong>l<br />

Equilibrio Ecológico si<br />

p<br />

rotección al Ambienie,<br />

Con el nlljelxl <strong>de</strong> puntualizar las faLL p lLadcs <strong>de</strong> la Fe<strong>de</strong>ración.<br />

los asmiloN y los municipios, a cuminllaclon se.<br />

prewnlu <strong>de</strong> manera pírica [a qnc Carrespilnlle a nada<br />

or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> guhlernsr,<br />

Faculta<strong>de</strong>s dr. Iro .<br />

Pi hrncitin<br />

Lxpcdicidn +In I:ay f'urJnas Oficiales Mexu:,lniLs y<br />

uipil,Jlcin <strong>de</strong> su curiplilnin4AO,<br />

(AH. 5", nace. V.)<br />

1 12 I1(`t.snán .1 .n.1u S mmrnp eu tau .atuduz:I! In keprip]lc pnunc dar<br />

~.yu¡c tieriLr n Ir. munr.iplcu,;IJin d jue E:h1..~,n02Can l;a p li~uluirslAe! r!eniclu<br />

dr rnip UCV du •alun rr& dni el-, rtmlini a,.Iu v disp.,icirir, final d, dcac~Fax


Facnitiales <strong>de</strong><br />

los atadas<br />

Facultadme <strong>de</strong><br />

las Iaunicipius<br />

Ilistrile FvYlernl<br />

'<br />

T.a,r.r ,I; al(in <strong>de</strong> ltac sisrrmss <strong>de</strong> reeolcccián, transporté,<br />

aln,acA.namientu_ manejé_ tratumirudo r tisplx;i,:il la I i ILnI r1L:<br />

lus lrsia4rluni SI111 LS. L: InLIusiI131cs que nn csrEn ccnsiaerados<br />

¡amo péliausas eentb nre ale dispuesto eo e.1 :11Iami la 13;<br />

<strong>de</strong> 1:1 ley.<br />

(Ad. ¡'. Flirtea VI.)<br />

Aplicatlor. <strong>de</strong> Ius dispesiciunra juriJieit : re]ativns a la pm-<br />

,'enuicin y cunlru] <strong>de</strong> rít 1I?S sobra cl nmhicnrc ocasionadas<br />

Ni In fienaracitin, transporté, alma zenL u kaLe, manejo :<br />

u arri mieanv y JisEcrsk . iún 1LuJ Jr. ]uz Il: illnay sólidos o<br />

indusuiuLCr que nU asía:n+`.INl.sitfCradans entino pcligroarrs <strong>de</strong><br />

en tralla idad crin In dispuesto en el Articule 1)7 . J ley-<br />

(Art. 8", nave IV<br />

Queda sujetu jI !;t +llrc•I,,rc:ilí,l IIL~ l.x; n,un iass. n <strong>de</strong>l<br />

lTisu'Im Pailas] contorne a sus leves J.x alrt elo In i ILn1L:i i. y<br />

a la; `lorina s Q1H:N1es MexluairI5 TIC 11`.Sl114C17 ipil ¡edil cE. el<br />

Lu adsutriLLIitntu <strong>de</strong> sisieinas rle dkkposieidn ]lit<br />

tlrsal Je los<br />

resaltas sólido; munic ipvles.<br />

I.,7 tieman,ap ~hit Ja:: JLOL]Llini a .fui: d..I el'an sujetarse<br />

Iris sitios. el diseño, la consuuu .h5i ' ht IJVeria:;11(1 1le las<br />

inat.:klcionrs: Ileclin;,[hU ;: la di.;I'nsicida final <strong>de</strong> les reaiduns<br />

salidos urda palr.,i.tArt. 137_1<br />

_.<br />

I<br />

Pi r su parte.. larSea) arnap pvauio r i.l'>1 la celebra HUI " <strong>de</strong><br />

acuetdos <strong>de</strong>. Cnnrrfin¡~Citin k' usE,orial Lrc:rucaY con Los gobiernos<br />

rstr,tralcs y rnunicipaleS, a fin <strong>de</strong> implllntar Y' mcinrdl'<br />

los sistemas <strong>de</strong> re:ulacción : tratatnicuto y dispvsic:iñII<br />

final !k' nssi,lurrr; sólidos,; así como i<strong>de</strong>ntificar las i1lerr@-<br />

tivas <strong>de</strong> rculili:wnis,rI. alislulfiieirin final, e In c.laborleirltt<br />

<strong>de</strong>l invcnrlrio Jr generadora; <strong>de</strong> <strong>de</strong>sechos.


Normas 4Gciales Mexicanas relacionarlas euro la g ;<br />

*'O.tP•O<br />

residuos sólidos municipales<br />

'-6'C.'(JL-1llCr. aloe establece las cr7F]idILIurkCti<br />

cine <strong>de</strong>ben reunir Los sirios <strong>de</strong>stinados .a la disposición<br />

final <strong>de</strong> los residuos sólidas municipalessom-083-ECOL-f.9%,<br />

que protege a los mantos acuíferos<br />

a trab'e's <strong>de</strong>l cumplimiento <strong>de</strong> especificaciones <strong>de</strong><br />

asrxxtC, gcnCflLCS, eeolóeicus, hidroláeicns e llidrogenlligici<br />

s.<br />

.vn.i, r - OE4-ECOF.-3998, que establece tos requisitos<br />

para el i]ISOñaa, avnsIrul:ciWn, (1p4r adiórl v inonirureD dcun<br />

relleno sanitario-<br />

Corno lo cstat]ccc la ECa:L'tSI, la regulacióFI,<br />

lililrleJ]7 y<br />

control <strong>de</strong> los rc.siduós sólidos municipales es competencia<br />

<strong>de</strong> los tres niveles <strong>de</strong>, eobierno. siendo los Ayuniarnicnros<br />

los- rnsponsabJcs directos clic<br />

la aplicación <strong>de</strong> las<br />

norr11a$ zn J,1 rmneria,<br />

.Antr lea concurrencia <strong>de</strong>. competencias, es necesario<br />

cruenta' . acuerdos <strong>de</strong> coordinación para lisgrar la a<strong>de</strong>cuada<br />

raplicricitin <strong>de</strong> la nomiarieidacl. En ellas pue<strong>de</strong>n participar<br />

los difeI'enraS Ñeclnrer; solciales > señalados en el cuadro 11,<br />

Có?dr r'r]r7Rr' Oir fifrfrnciam<strong>de</strong>'nto para aten<strong>de</strong>r<br />

la. problemática <strong>de</strong> los residuos sólidas<br />

Las instituciones que pue<strong>de</strong>n firlxnciur lea<br />

infraeSauclurn<br />

<strong>de</strong> los residuos municipales, sin]:<br />

(Soria-o1)<br />

Srerrtaria<strong>de</strong>Desarrollo Social<br />

ilciuti il dr. Obras y Sr.rvicias Públicos fRanoliiat]<br />

I,iI rsli~]~,?ittravés <strong>de</strong>sstnnastarifarios)


La-Se<strong>de</strong>s1Fl ujrlFya la cun.sIrucL'idn d, la infrac3rructuri<br />

para al manejo <strong>de</strong> residuos municipales, p irici ulmente u<br />

las localida<strong>de</strong>s incluida., en el PrclgTMMN <strong>de</strong> 1;IS 100<br />

Ciuda<strong>de</strong>s <strong>de</strong>l Pro' . raura <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong> Demrrrullo Urbano<br />

1 9}5-2(X0.<br />

Pxi{[e raluhién la prOpuer;IJ <strong>de</strong> Sedcs;Fl y <strong>de</strong> la C..15nlisidu<br />

<strong>de</strong> Cooperación Eeokrgica Fronleriza :' Banco <strong>de</strong><br />

'Desarrollo <strong>de</strong> América <strong>de</strong>l Nome. (Coccf/Bai]dan), dL: un<br />

Prcigrinia Prorlt.eri?.o <strong>de</strong> lnfrilc.strlctLlril <strong>de</strong> Residuos<br />

SfliLlut<br />

iurI1Lipal :,s, pura ulcndcr a las localida<strong>de</strong>s <strong>de</strong>. la<br />

2ooa lrunlerin,J Lela invcryicin inlc.gradu con r4.cIlr3os riS-<br />

Cales. V CU(S(*S estatales, 1y . dvaLFu y c.rédin,.<br />

Area,+ Naturales Protegidas<br />

l sector Medio Ainhi.e.nte, Recurra.. Naturales ,' Pesca<br />

E cuenl.:s cilri una unidad ei5i11'iI1r1F1rturF1 <strong>de</strong>, Arcas<br />

Naturales Protegidas en el [hin, yue re encarp , a <strong>de</strong> coordinar<br />

L:iL1Jdir)}. A su vez. csra unidad es el enlace cm-e las<br />

autorida<strong>de</strong>s fe<strong>de</strong>rales, ealillilleti y F111JrIICIJllller, y pllelle<br />

, proporcionar ase..nría récnilia al Presi<strong>de</strong>nte<br />

para tu adopción <strong>de</strong> políticas, medidas y regulación para<br />

IFi<br />

[ I mSc nac:i )n ecológica <strong>de</strong> los recursos naturales,<br />

Área Natural Prutc*ldn<br />

Zuna <strong>de</strong>l Lrritoriu racional actinids y <strong>de</strong>limitada gaoprâticar.nr:nLt<br />

que huya sidu JelaeLLLd& regulada, administrada y operada<br />

il fin <strong>de</strong> ,al.:;1I zIr objetivos específicus <strong>de</strong> conserv rilin, dunc:e los<br />

anlhialltrs nrikiII lc~ nn han Sillu<br />

:411er;,Jt<br />

5ig,oGt iIIi<br />

Ir<br />

lente per<br />

las aeti'.idaJcs humanas }' don<strong>de</strong>. la \acirin ejerce ni snlsaranís y


fll rwl I i44:i,:in para i areta ue! equilibrio y continuidad <strong>de</strong> Ins plo-<br />

CC4nS üti{Il nLav,3 y rr:ulápit;us. L_ ii arca rnitural protegida i.i un<br />

espacio naturai dal incdin rne:xit:inb Ijar., en JFLity'o o r u rne.nur<br />

medida. ainsena parte <strong>de</strong> ln diversidad <strong>de</strong> vida ccgaral y aninu.il,<br />

y cine e.¢ ntttsarin t(~ngerv:~i• puta 1...codicio <strong>de</strong> la región y <strong>de</strong>l<br />

pais-<br />

Las Árciis Naturales 1'rrnegidaa en Méxici se cl Hrieun<br />

da: Jivasas núucras y Ea., competencias ETslra cndo-1 orJ p n<br />

<strong>de</strong> gobiL.rnc, son LTf9.ay Capccificas ; tal corno r;e explica en cl<br />

si guienw cuadro:<br />

Cafega,rrus <strong>de</strong> úreas culturales protegidas<br />

FEDERACIÓN<br />

Resanas di 12 Iii,ixrera.. L Írexk bingettráficrs r.!csan[ce a itivdl<br />

naC:iu:la], rarOSCR1a1L--S <strong>de</strong> uno a infla ciiaiai ri mas no ateridos<br />

si'Ii pt'T la acciór: <strong>de</strong>l sor humana iba 'apianen .,ar<br />

prcacn•adoa y resiauladi, , en las s:urlr habitan oEpcci2S Sepresch-<br />

Ialiraz :le Lt ~ad:vrasidai nacional- Indtscu:La a las I: nilaidcra:las<br />

cnd',L,e:is : maenaradas u cm poli. ro da ostincior. En unas. timas.<br />

padcâ auce~i..aric I:. rralix.ai:if,n <strong>de</strong> actiridadcs di pea-<br />

Sen..:L::ilif dr. I- CCaSIStenl?i y sus ulerieutuz. <strong>de</strong> inee,ii i nr.iñn<br />

rirri CCica' adt aci1xi ^_CtI Iúgiea, }• Irini lorae u pLelnbits: api8-<br />

sLvIvia:er.Iiis que ;alteren al cro3EE tw..a.<br />

Parquea N cibnaleM- Reprrtenlariones hiotoegra.leas. a Ili,el<br />

naciunal,,Ir inri n rnJ cro'iSICErai filia iu ailni Huila rur su heile l<br />

es rica. au valorciondfico. _1 L:L irll. <strong>de</strong> reum a ,}, su aptitud para d<br />

<strong>de</strong>sertan, <strong>de</strong>l Luri,v~n, n bien por eras razones ,clli-jani es :Lr<br />

inlen r is p,enenll. En los Parques miles añil' roalirato<br />

a tieidadas rclacinhada, IA1n la ycatrccián do sus mccii ilai n•<br />

ni Ir.s ; e] U-£.1Tmemc- dt la Flnl'a ;• fanria en hrrn¡IL UCLTCELrt y Marinas.<br />

aYi c,Innl C.:XI la im . rStigarián, Lni,inri i' ra lti~:~Gj G1L<br />

CCCL tica Para al t•sLnl+lr..irnir.nlil, udminishrción s •+i gilalxi:L ele<br />

I:x< p;Qtlies ancionai . chal:ICi idax rn las 'lprii mnri aa ineri-<br />

Cana4. c:nlrie riza la e]aboncL& d_ Su ~Ii i'grrnnl dr.:x'nitjc, ar<br />

ilt b- cúu ocoL,dillar, aL_utli erxlu :, mis R•sp<strong>de</strong>ti;Ias ¢orlprtelL_ia;. h<br />

Hen>arn;ir y la Srucra ria do Marina (Ait.S I , nieva ,t).


FEDERACIÓN<br />

llnnomentne Naturales- Se c;rahlatlán en á.ta que cnntcngaa<br />

Inn n . eilrinl r.Lernrsll{ki 11:11 rr;ile, , r1Jn4islerul s Y.:I II11!;rreu LI:>ftjifiar<br />

neLLLi SIC :jLl".- 1h^f 9r e Si ácl.I ' IIIIitO U Cka}]ti.lna!, il]LCI.s aei61_'t0,<br />

'Mor hisr{1Tir;l o c;irnikl::b, :o CCá4vl1':I in,; R1: T


h1IJNICIP4L<br />

Las nx.Inicipiixi pue<strong>de</strong>n participar ro:<br />

ri establecimiento dt áreas naturales pn)Le ila! te<strong>de</strong>ralci, partl~i<br />

haildn en la rlabarardóo <strong>de</strong>. estudios- pmputaL.a 1<br />

• len li<br />

concertación dt iIrirejal i i:ix¡<br />

el es udilecirnicnto <strong>de</strong> amas naiuralers pxll r.Kitlits rntiradpores,<br />

CI1 CO11glanncia aun la legie]imión estatal<br />

'iIi local. El 1h.-9<br />

pue<strong>de</strong> &payar t.CniCa111C'Le %n grsl i[jn,<br />

,:,rticip


lnstarar.rus er`e apn4•[k a 10,1 preSidr?nre,S iiinnir.:paie.5lrara<br />

Id geriirirn <strong>de</strong> ¡irriblerna üriaháenlúle.s en 1'<br />

r}cicpacien <strong>de</strong> la Semnriuip LoneepuoJienrci .<br />

-. .Diracci6n <strong>de</strong>:Arca Vuiuial ihnegida, que t iiiblecerb.l4'Cv1n4U<br />

kiS n . e . usarin.'a con les ñrganos dcScQnaeanrudos ir niiL el [YE, lii<br />

Cnmisifin Vaciniial d ! Agua_ chi).<br />

, . -<br />

Prarticipac•irirr <strong>de</strong> ¡ US rrlr#n.. apro.k' my. la.m.specLió71<br />

y.w !Imú-id.dt . rirea,s naturales .<br />

T..0 Pnitiui•aduría Fe<strong>de</strong>ral <strong>de</strong> Protccción nl Ainbienlc .<br />

{Prnlepai} es la encargada"<strong>de</strong> la iLispocción y k'igihin~mi ' cle.<br />

bis Arcis . Naturale, rroiegidas; sin embargo :srá pi . ulri<br />

C.Slableer acuerdos y con v enios para transferir alribucienos<br />

}I,Ibili[irr alliernoraal.adscrito a La AÑP,.pllrar;<br />

n rllir.ar 111L orlas at'CieneS <strong>de</strong> Vigilancia. .<br />

• Sistema <strong>de</strong> ¡nforín avión ambiental rniin.icipal :<br />

C on eL lin <strong>de</strong> Ltacer vigcntc rl <strong>de</strong>recho que los ciu- :<br />

dadauvs 1iencn• para carllar ccln información ambicri =<br />

lul, es urnivenien.re que<br />

<strong>de</strong>uda<br />

crear un Sistema <strong>de</strong> lnforroaci&n Ambiental Municipal!<br />

La infarmució+n oporl.unii es un componente cpie 119<br />

pucdc faliur en vn9sislenia <strong>de</strong>rruiciátice,; r en cl calo dc, la<br />

inlnrmaLnión mi ltieIlral, es [in in3tnimcn[o c:Lralicgisrx pairo<br />

alcalizar los . ni)jetivos dc . ia-política umbiedinl v el lesa-'<br />

rro]lo su3routablc.<br />

2 La üircrddcm (IriIrril :I r. I;:;IaLIi.sliLa L liikirntMi:L u: in 5:n12.rnsp.<br />

ra 1111 Ir. iln Ir%Ia:ii mili boya rni€n a 10 a. nluniciF-io= en e31u


l cuinp]ilnielllo ele ]a política ambienral no es ación<br />

exclusiva <strong>de</strong>l gnhie.rnct. a pr,.ssir <strong>de</strong> que. este ca el iesparisxbJe<br />

<strong>de</strong> establecer ]os liur::irnirnlos generales, sino tarea<br />

<strong>de</strong> Iod os los sectores <strong>de</strong> la comunidad.<br />

Para dimminer <strong>de</strong> rniÍS y mejor informaeitin amhienty<br />

los estadrrn v len municipios no sólo acam p áis conforme a<br />

la polltic1 ~Irr7177arllrll fe<strong>de</strong>ra], SJtt4.que. <strong>de</strong>ben ser capsues<br />

do realilnenuarla y rnrjorlrin usados en el n1ZICEI' torinctnlie.nto<br />

<strong>de</strong> su realidad social,<br />

Educación. ambiental<br />

en el <strong>de</strong>sarrolla municipal<br />

-<br />

educación al mbicntai . faci.l]ta al individuo y a la<br />

- ' ctti1eLtivid}id los medios para conocerla irurrtepcn-<br />

. ci encia en e.l tiernpct y un el espacio <strong>de</strong> las . rdncancnns'<br />

bioflsicns, siociate . y eionñmicnc, difun<strong>de</strong>.<br />

información y<br />

altarrralivas, {letrlrri;l]la el sentido <strong>de</strong> responsabilidad y solidaridad<br />

e induce cambios ch las vatorS y corllluc.Ias.<br />

Cualquier individuo o grupo sociJrlique-participe en el<br />

ctüdado <strong>de</strong>l'medio Hmbicnte, c5 un ate 1 e . yue. difun<strong>de</strong> la<br />

e ultvm cll favor <strong>de</strong> la vida T1i11 trr.IJ . . La . ge ti on alnhienlal<br />

..e r`ncuicnr.ra cn `proceso <strong>de</strong> <strong>de</strong>scentralización , y c.Sto permite<br />

que en . el ai mhiio local sé recuau'r.wtn 41uev1IS formas<br />

<strong>de</strong> coiardiivación enlre los organistnos <strong>de</strong>l rohiernn y dr la<br />

.suciedad en su conjuriLÜ_


CAPITUT.o 6<br />

Experiencias relevantes<br />

<strong>de</strong> gesfitsn wnhiental municipal<br />

Mélqiéē.<br />

vIjIg<strong>de</strong>t . nw.Q ,


C.ontéxto<br />

. . .<br />

P ocos estados <strong>de</strong>. la RepLib .lica mexicana tienen una<br />

diversidad amplia entre Los municipios come . en el<br />

EsLad . a <strong>de</strong> Méxie.n .l , Eludirle hl puesla en ~ella <strong>de</strong>l<br />

Sistema Municipal <strong>de</strong> GesliOn Arrihienlil], da resultados<br />

concretos en favor tk.la presenuuiih . y proa...culón <strong>de</strong> los<br />

üeCUi I AÚR ri aturaleS y medio rni.luteipriles. Tales<br />

son los casos<strong>de</strong> Iosi inunicipi ȯ cJc Mellepec y <strong>de</strong>. Millo <strong>de</strong><br />

hita-ve.<br />

. »tepe(<br />

F<br />

lleno aproximadamente 180 mil badil-<br />

Limes y es én p urbado a la ciudad <strong>de</strong> Toluca: Sus principales<br />

actiyicia0v.:..:stin el cvrncrció, La explotación <strong>de</strong><br />

recursos forestales (rrrutlerubles y no ma<strong>de</strong>rables) y La<br />

lnarlulbdunl artesanías en Barro. De acuerdo con el cri-<br />

(ello pohl Huicirial, Mctcpcc eS un municipio en uarisiáón.<br />

. LOS problemas que este municipio presenta cn ' Jnatcrta<br />

Hmhiental son ftñdanientalínente la LuriuLr amaña <strong>de</strong>l<br />

agua par <strong>de</strong>.suaTaS domesticas y la disposición final <strong>de</strong> la<br />

dmbcis casos, el FL Ayuntamiento <strong>de</strong> Meter=<br />

há eneoiltrado soluciones positivas gracias a laorganización<br />

<strong>de</strong> un sistema ik ge4s4ión arntiierrdl muriicipal que<br />

ha utilizado plenamente los jurídicos, pro :<br />

,.. . .<br />

L<br />

,<br />

Eí pnida 3 <strong>de</strong> diciembre <strong>de</strong> 1917,<br />

K11;1121. ;1 11P 41e inrNpE?rar . 105 IiI.lCaffijerlIXifi Cfr.AUS.t.S jil ir lis rxlFFPA en<br />

msccria<strong>de</strong> <strong>de</strong>leCnIrldi7aridn y EladiLirpir:ir5p ciudadana . enrrcoués.


gram.jticos c instinlcionalcs <strong>de</strong> po]Ir]ca ambiental (tanto<br />

ewului1 como fe<strong>de</strong>ral) <strong>de</strong> los que dispone.<br />

Lar instrumentos <strong>de</strong> regulación.:<br />

I . 1 presillr.ncio-1 municipal U h'íciwpeu procura ]a aplicauittri<br />

y vigilancia <strong>de</strong> la t.nrr't, segLLn lit eslab1euiilu en<br />

su ,krLiculti r, así corno en los Manes r9la[2i1 y<br />

Aturlieipid<br />

<strong>de</strong> I7es1rrirllri y Cuanta rs,n un Luo an Prirgr:irn:L p¡aeraliti•rt<br />

Anua] en molerlo <strong>de</strong> Proleccióa a] Arnbieru cuyo 1kjcliva<br />

es: prrsenror, conservar,, lrmtrger c restada-ya el merEft<br />

ambiente <strong>de</strong>! municipal, can base u lu IMptCmenice:irin<br />

. 1 5: ure mmrr:njurídico acor<strong>de</strong> izar: tan' }teresidm<strong>de</strong>,r<br />

2r}{ cc[ee •}' que ¡}ermircu <strong>de</strong>.r


Pra:rama <strong>de</strong>.gpniforeu y control <strong>de</strong> prestadores <strong>de</strong> nervitiu <strong>de</strong><br />

transporte, renciTetei.ón y dispusicit n <strong>de</strong> , revldune.• Se encalg.t<br />

<strong>de</strong>l sancsmicnrn <strong>de</strong>l rellepu stutituio (e] sncavfin inunicipali y ele<br />

]a vigtl anc la san ir.rirl ele los drsechus ahí <strong>de</strong>pttsittrdcx.<br />

Programas <strong>de</strong> <strong>de</strong>nuncia amhkvltnl: TJwLru]nenti Las mecanismrn<br />

. <strong>de</strong> c.ipca,ción <strong>de</strong> la <strong>de</strong>nuncia populary lipJiuz lo ealablecido liar la<br />

LGmrh en materia <strong>de</strong> patieipaeidn wui;d en la vigilancia <strong>de</strong>l<br />

cuidudu al ambicntc<br />

Ptugruma <strong>de</strong> seguimiento y respuesta n In <strong>de</strong>nunciu ambiental:<br />

Establece los mecani.smna pie tonlioi para evaluaren que medida<br />

Ja autoridad municipal cstif respondieodó u las expectnrivas y<br />

<strong>de</strong>auoeius populares cn materia<br />

Prngramn <strong>de</strong> wnacrtación <strong>de</strong> áreas verdrs: Establece las líneas:<br />

g g Rera]rS p;uu ptup


y n la elevación dial nivel <strong>de</strong> ingresos familiares. liste pmb v rama<br />

.se. hu i asinuncnladu eri


1=~clre~ que existen en hletcpcc, a fin <strong>de</strong> areiuicit:i; r enii4ar las<br />

enfermeda<strong>de</strong>s n ealllit;iÚJL ele las rr:ismas, y'<br />

Yrogrumn <strong>de</strong> apoyo a pravet:Lo<br />

ambientales manicipalea:<br />

Fnrnenwr la parliuipacidn ciudadana en ]n rliY,l. iL: ión tle tVa<br />

pro2rarna1, lapevcnei.iil r :wluciún <strong>de</strong> problemas amhientvle3.<br />

Unidad operativa <strong>de</strong> . protección ambiental<br />

(inS'I1'rwwnws En.srituch7ns?le.)_<br />

tl ]l. i!)unlarnienlü <strong>de</strong> Mctcpec, a través <strong>de</strong> la<br />

Dirección General du Protección Ambiental, cumple eon<br />

los ob i leU+' K que . eNiHhleec cI plan municipaL <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo<br />

y *cuto. ]os prngrarnas contemplados cn el programa<br />

operativo anual_<br />

La Dirección , , se. organiza cn tres, áreas que son:<br />

• Normal izar i6n y riH;ili lnl:i n; Se C.ntiarla <strong>de</strong> llevar .l cnñrrol <strong>de</strong><br />

generación mandó y dispo#itidn liaal <strong>de</strong> <strong>de</strong>sechó, la inspección<br />

u ccneradoros y rransporlistzE asi Li mo <strong>de</strong> Ins dc17ísitns <strong>de</strong><br />

basura<br />

• Censcra'acirin y recuperación forestal: Sc encama <strong>de</strong> 1i•: proyectos<br />

especiales cn nralLrir, Jt- irnsen . WIC n<br />

y saneafuienw <strong>de</strong> iris<br />

rrtilirs VS ftvestulcs. así como <strong>de</strong> rail iC ilin umbienLul.<br />

• Viveros: Ruina.; :


C'rrnvenir?s <strong>de</strong> c& pef•acirin y acuerdas <strong>de</strong> cniabnracia2<br />

LA H. Ayuntamiento <strong>de</strong> Metcpcc mantiene• una comunicación<br />

estrecha con la Dirección GcncnLL <strong>de</strong> Etrxlogía <strong>de</strong>l<br />

Gobierno <strong>de</strong>l Esl.ado ile Münir;u, así corno tole la<br />

Senntrnnp,'1 fri) <strong>de</strong> filtfieriliir cnovei1ir75 y aCtler<strong>de</strong>S que<br />

pernlilan al Illunivillifr aplicar nal1laerles.<br />

AnimiSimu, el rnunicipie <strong>de</strong> Melepeu }in .suncriL) cnnuanios<br />

úc calilbor:lciún con el H. AvuriI.airliertl.n <strong>de</strong><br />

t~}'U;44'kl4 lI fin d' iileni1Cr]n L' JnIIrniriación prnducidu<br />

por las aleuarga_s <strong>de</strong> agua<br />

riegas; a la corriente fiel Río<br />

Lcrri'i y que aleel:i.l trrib: . 18 isi rcunSCrittinnes.<br />

AHÍ, LICl uaiu <strong>de</strong>l ITIUrticipiCJ efe Mete]]eu._ pue<strong>de</strong> conciali,e<br />

Que: .<br />

Se apnmeehim opurlunuutenlr Las instnuueolus <strong>de</strong> rrgulueiSn : <strong>de</strong><br />

ncuerdu con ti Plan ele Desarrollo Mui icipal, la rrgLilutenliuión<br />

local y la impurtiuu c ia <strong>de</strong> uurli:lr euu wla l7irx~eióu Genera] <strong>de</strong><br />

Prnrccción Ambiental.<br />

',' Hay coherencia entre ]us objetivos co materia <strong>de</strong> rr.:ursus nnlunLleü<br />

y<br />

media ilILLbiC.nIe Jnuoiripill, cl)II luz: L]IIIrLIl,lrljl generalas<br />

qua etiAblccc la política ambiental <strong>de</strong>l gnhicrno t'e<strong>de</strong>rul.<br />

y<br />

Lua estamos <strong>de</strong> nx>rJinziddo entre lile<br />

II,.IancIA4 fcckislez (dc-<br />

I,.iaaici. n <strong>de</strong> la Scmarnap), estatales y municipales, No t'lwurecldn<br />

el esquema <strong>de</strong> cnnvcnias y acuerdo que ferial<br />

•en Lu cupucirind<br />

municipal en materia ecológica.<br />

Lns recunios financieras disponibles piba ti eunla,lu 4lel nleJio<br />

* ambiente seso Limitados en Melepec, pene se Iui fuzuilteida lo<br />

participación ciududann en npuyo <strong>de</strong>.progrrmru3 <strong>de</strong> rrslaur.lciürr.<br />

preservación 4' preLtiettirin cuenta<br />

": I I . . I IIr•.lei'iidón <strong>de</strong> In .Sflllal'ltall pi ci iciona ascsnríat i tcuica al 1-1.<br />

Asun<br />

miento <strong>de</strong> ]7crepx : lo cual se ha trualildu en el nuineiu<br />

a<strong>de</strong>cuado (lela busur i y lea residuos peli~ros


v Sn hin trubajao<strong>de</strong> e 1 , oourdtoaeióa atar ulrai auturisladcs anndcipalea<br />

pirradar sulucroorâ uuourrUIdaá a [.n ubleulaS cu ltnr ur3,<br />

Valle <strong>de</strong> Bravo<br />

E<br />

un Municipio con cerca <strong>de</strong> 4H mil habitantes, disribuidos<br />

enue La sana urbana y la rural, cuyas principales<br />

problemas amhientales se refieren a la explotación<br />

<strong>de</strong> los recursos forestales (ma<strong>de</strong>rables), la erosión <strong>de</strong>l<br />

suelo, la contaminación y aprovechamiento <strong>de</strong>l agua.<br />

En el mes <strong>de</strong> diciembre <strong>de</strong> 1997, la Dirección General<br />

<strong>de</strong> <strong>Ecología</strong>, no se encontraba complctamentc organizada,<br />

y tanto qL reglamento corro cl programa operativo municipal<br />

en materia ambiental se encontraban en discusión cn<br />

cl Cabildo . . Sin embargo, Valle <strong>de</strong>. Bravo es un ejemplo<br />

interesante <strong>de</strong> cómo los instrumentos <strong>de</strong> colaboración y<br />

participación ciudadana han apoyado la restauración, conservación<br />

y pruteeciún <strong>de</strong> Los recursos ritiLurrles y el<br />

medio ambiente. En esta tarea ha sido <strong>de</strong>terminante cl<br />

funcionamiento t i C.onscjo <strong>de</strong> Cuenca.<br />

Consejo <strong>de</strong> Cuenca <strong>de</strong> Valle <strong>de</strong> Brava<br />

Las consejos <strong>de</strong> Cuenca son una instancia <strong>de</strong> coordi- -<br />

nación y errucerlacirñn entre represenlantes <strong>de</strong>l gobierna,<br />

al sector pübiico y los usuarios'<strong>de</strong>l agua. Tiene corno<br />

objetivo formular y ejecutar programas para mejorar La<br />

HEIminiiLrHeión <strong>de</strong> las agu».} nacionales, <strong>de</strong>sarrollar Ja<br />

infraesouetura hidráulica y sus servicios, y coadyuvar ell<br />

la conservación) . restaurad 6n integral <strong>de</strong> cuencas.


Las acciones que realiza el Consejo son;<br />

-J Cnorrlipyr y eer.erlar ukvas y acciones,<br />

Apnvn a la vigi lrricin <strong>de</strong>l or<strong>de</strong>namiento y conirol <strong>de</strong>l agua,<br />

Apoyo a la regia ari 1r:ión dr. usuario,<br />

'' Asegurar el ahastecimi plo Je haca: y<br />

Ejecutar chral y a tiipnCS vtu. feo conocieres,<br />

Piar adra parte, In cuenca hidral4gica <strong>de</strong> Valle Lk 13nsuo<br />

abarca los rnunicipjos <strong>de</strong> Va11c <strong>de</strong> Bravo c .AInanalcl, y olí<br />

nhlem¢iica fundamental cs el mantenimiento <strong>de</strong> fu Cuero)<br />

mira sostener cl consumo humano <strong>de</strong> agua. cl riego<br />

agrícola. cl abaseo para el rrianlenimiertlo <strong>de</strong> la zona<br />

urhlma y turística, así como el abastecimiento <strong>de</strong> agua<br />

polabk para cl sistema Cutxainal a.<br />

Situación actual <strong>de</strong>i' Consejo <strong>de</strong> Cuenca Vrdie <strong>de</strong> Bravo<br />

Esto consejo ha reiínido i divertio grupos <strong>de</strong> la comunidad<br />

<strong>de</strong> Valle <strong>de</strong>: Era t o, entre las que se. <strong>de</strong>stacan_<br />

O Secretaría <strong>de</strong> Ecnlogía<strong>de</strong>l Eotaili> <strong>de</strong> México<br />

O Comisión Estatal <strong>de</strong> Parques<br />

Cererseia &usa] <strong>de</strong> la Cotnisicín <strong>Nacional</strong> <strong>de</strong>l Agua<br />

O lcantex<br />

0 13alueic<br />

4 AR1C<br />

O 1lniijri <strong>de</strong> Ejidos d : Antanalco<br />

Set rGlaríui <strong>de</strong> Desarrollo Social (Se<strong>de</strong>soll<br />

`O Sedagro<br />

O<br />

Secre.laría <strong>de</strong> Gana<strong>de</strong>ría, Agricultura y Desarrollo<br />

Rural isagár)<br />

0 <strong>Ecología</strong> Municipal


0 I'robosquc (rc.ei6u Vlll)<br />

Agua Yolabk y Saneamiento<br />

0 Universidad AuuÓuorna <strong>de</strong>l rsLuEp <strong>de</strong> M -,dto<br />

O 1'residcntc Municipal <strong>de</strong> Valle <strong>de</strong> Bravo<br />

0 Presidcnlc municipal <strong>de</strong> Amanalco<br />

s) Pulo su Pm-Viil AC<br />

0 ]LITA<br />

0 De.urrc111r1 Agropecuario<br />

O Desarrollo Económico<br />

rs Ii]oUCnU1{]1{, AC<br />

En el presente, el CUnyejo <strong>de</strong> Cuenca sc inl4'gri por una<br />

urOrslinación y<br />

un SeLreluriHrli} que orionian la s'ccióa <strong>de</strong><br />

lils grallOS involucrados en la re.slaurfir:hin y prescrvación<br />

<strong>de</strong> Ins retniños nt u FeruS y <strong>de</strong> bi clienr i en general.<br />

1 , 1 esca.sez rae rrxurso5 municipales cn materia <strong>de</strong> nolección<br />

al aiubienle y los recurfiirs naturales <strong>de</strong> Valle <strong>de</strong><br />

Bravo, ha sido subsanada por la intensa parricipación<br />

<strong>de</strong> las organizaciones ciudadanas y la participación <strong>de</strong> la<br />

conlwlidad en prOgrann-a y iorrwdas II-abajo<br />

("Jornadas por la 'liara` .<br />

y "Jornadas <strong>de</strong> Restauración <strong>de</strong><br />

Arroy p os"). A lo largo <strong>de</strong> ?O jornallru, encahezuela>c pi T<br />

Aiacrnosls, •tic„ como, por las autorida<strong>de</strong>s municipales,<br />

sc ltan formado prontororea y lí<strong>de</strong>res <strong>de</strong> grupas que rnulli-<br />

PU1r: n las l bonos cm favor <strong>de</strong> la cuenca.<br />

A Sr1 vez, lar Organiracinries ciudadanas hall dis ado y<br />

difundido materiales educarivh lle.slinaslr~r a Fomcmur<br />

una ntayror conciencia lespecua i Iui<br />

problcmlilica ambiental<br />

<strong>de</strong> Valle <strong>de</strong> Bravo.


Re.sudtador <strong>de</strong> lagestión ambiental en lidie <strong>de</strong> 'rana<br />

La amplia participación <strong>de</strong> la ciudiidanfa <strong>de</strong> este<br />

municipio nnexigueisse.eir el cuidndar y j+rolrcción <strong>de</strong>l<br />

medio ambiente, ha anejado resultados il<strong>de</strong>resnntes Sr)hrp<br />

I do en lo referente al sáneaniiento <strong>de</strong> las microctiencas<br />

que abastecen <strong>de</strong> agua al lago <strong>de</strong> Valle <strong>de</strong> llmvp_<br />

A su vez; existen mecanismos <strong>de</strong> vigilandíl cn notoria<br />

forestal a cargo <strong>de</strong> las organizaciones ciudadanas, lo que<br />

ha reportado un beneficio para el 41. d}yanininieiu4, al no<br />

tener que canalizar nrayores recursos e rndrrii5 nr purrJ<br />

esta actividad.<br />

En los ejidos <strong>de</strong> Atttanaico con la participación <strong>de</strong> toda<br />

la comunidad y <strong>de</strong> ]3iocenosis, AC se rehabilitó un importante<br />

camino epa] . pFcl l y se lleti'o : cubo el saarrcarntinto <strong>de</strong> las<br />

aguas.<br />

Resulto¿los c:r nparaiiros <strong>de</strong> tu gestión anhierttai<br />

en .hfetepec y Valâe <strong>de</strong> Eriai'rr<br />

Sc concluye que dichas experiencias san exitosas no<br />

r; ólirpor ap[i~alrcon eficiencia losinsirumenlos <strong>de</strong> ¡inlfdcFi<br />

ambienta]. sino porque en ambos municipios la cnoper>,cic}n,<br />

gobieImotiudadanos os Jo piedra angular <strong>de</strong> los<br />

esfuerzos póhlicos, privados y sociales. Pue<strong>de</strong> seiial tirfie<br />

que con cl perfil <strong>de</strong> un gobierno abierca, la sociedad aparta<br />

lo mejor <strong>de</strong> sus esfuerzos y capacida<strong>de</strong>s_ La opinión <strong>de</strong>.<br />

La ciudadanía es pacte medular <strong>de</strong> la acción <strong>de</strong>. gobierno y<br />

cn ese sentido los municipios <strong>de</strong> Metepec y Valle <strong>de</strong><br />

Fravo son un ejemplo.<br />

Ln Su b.sccroLarí <strong>de</strong> Planeación, a travós <strong>de</strong> la<br />

C iiian[inHciOn ti morid do D. sceniralizaeión, in v ita a todas<br />

las autorida<strong>de</strong>s municipales <strong>de</strong>l país que consi<strong>de</strong>ren ¡arel-


experiencia., en rnarieria <strong>de</strong> gestión ambiental exitosas, a<br />

que participen en la permanente actualización <strong>de</strong> este doenmanto<br />

enviando un resumen <strong>de</strong> los casos que pudieran<br />

incluirse en rsla sección <strong>de</strong> la?igerulu pum la Gr.,stiryn<br />

lm/ iF rtta2 Nfunit:[prti.<br />

Epílogo<br />

Esta agendas uv ss concluyente.. Es un cúmulo <strong>de</strong> información<br />

cinc prrccie actualixarsc <strong>de</strong> manera continua<br />

para nut r ir y apoyar las <strong>de</strong>cisiones It acciones <strong>de</strong>. los go-<br />

Herruts municipales. Es un instrumento práctico para<br />

orientar los pnueesc?s <strong>de</strong> gobierno y tiene la ventaja <strong>de</strong><br />

estar abierta a las rrt p diFlcacioncs institucionales que se.<br />

Vincular. non Ins aisunto5 ambientales. Su diseño y estructura<br />

favorecen la captura <strong>de</strong> nueva información, la cual es.<br />

susceptible <strong>de</strong> incorpuaiarse en cus]yuiersi <strong>de</strong> los capítulos<br />

que la integran.


DIRECTORIO C<br />

■ V', } 1^ Ü6V4Í SCi I1CQX!_ÍI` os<br />

rd lá-= eriá?ila'p;<br />

';1 e .egaciunSIe<strong>de</strong>rales,<br />

e la S mâr~áp: .<br />

:<strong>de</strong>„ecoló ,estits _ cs".<br />

?Ot ttic c rie4°: ñ<br />

~gu~ernsiñe~lt~'le9<br />

.'ambnt sÜi4cIeda=.<br />

epOrbhcxn a l aná<br />

C'ói:éjó:c4ü3tl V5


—<br />

X: 1 1ilco,A.C. «In) 14 (Flil:en:;I<br />

Alunajurii<br />

Pe 10k;IN<br />

1.11 . -cs.si .9 .c1 61<br />

6:K . 260cm, A.C.<br />

Ni>. 1413 CIA.<br />

C11,11.dfl-ini...iiin .253 fv. T1749<br />

C P. .18430<br />

C.Anwi<br />

lo, A.C.<br />

C.P. •14ZII<br />

A.C. 61d-9755 Pri...:-nzlores<br />

C.1 I .


EN'I'I]].i11 ORCAPaZACIéN I}fllrc :CEÓN 1FELÉ1 7 0N I I 051 he1TV TDAD<br />

GLiadalajal~<br />

F I JI"! <strong>de</strong>l<br />

7,rr. , 16giro<br />

Vi. 61 ID<br />

Ap:10.Pnstd<br />

11494.<br />

C;nadn hij ara<br />

Pruni,lo >re! 9 . 9 .<br />

Pnl I<strong>de</strong>as<br />

AE0claci6n<br />

I.k:.Iúlica<br />

rZ;111<br />

iva<br />

M:1:1nd frez<br />

C:1 nmnh lr• ,<br />

Ka. 4J.I5<br />

ea]. Maganh:rhi<br />

: 1 . 1,Bl:Ipnn .<br />

C.P. 6111!Y:.•<br />

.1- 12d? T 'I'nlbab rr,<br />

C&:.t<br />

Olicirl.a.irm y<br />

F1re .<br />

Mklz•nráü<br />

EcolergisLa Vira<br />

N;Ilni, A . C .<br />

Mallual [!ree<br />

Oxor,do<br />

Ni). 4:10<br />

Col. La' lu dr.<br />

la Magdalena.<br />

C.P. 61 ; r::•1411<br />

410-77<br />

fl I2-4:1<br />

GIS 333-71<br />

ülnolml L:1 <strong>de</strong><br />

Pvlslicul .<br />

Ilu 1 -:,lr(17:1,.1<br />

Er-t aclens. y<br />

S . xialan. A.C.<br />

N;rntuetc<br />

Ni), 50<br />

G. , ]. C:17U<br />

Paly.cuar«.<br />

C.P. 6161»<br />

2-111:52<br />

1 ClrArq Y<br />

Seroimmica.<br />

Pfumulurr_


C1 TI17A11 ItG.i.NV/..i.0 R c IIA - 131TEROLI6N LTELÉFONOS AC11.V1DAD<br />

:•d ichoac:Sn<br />

1<br />

CnIn1w.A.12.<br />

1 lnuna<br />

No. 280<br />

C:>I. I.airnna (In<br />

Vraa Bala.<br />

C.P.<br />

111-102<br />

.Iff)..Y- 17S<br />

I.i2-R1.i<br />

I;ralilmil me,:<br />

Edacativar . .<br />

A In' nad2p para la<br />

E,du0c.jOn y el<br />

1 Ye,:•ay nlln,<br />

.<br />

4::L11l..t1 C . a . incíihIci<br />

1 Alcsl<br />

C.. P. 6100<br />

I'aa 225-71<br />

1 11;01 lid IlUs<br />

Educatiraa<br />

Vida._Ecoicj(ii '<br />

r)nmrrl In<br />

Uaxari e mi<br />

. I , .o. :5 1<br />

Col. Xanogui.<br />

C.P. 58099<br />

Ia<br />

Pi ónlobl:ca dó<br />

PolllicH.a<br />

19ELtuiliA1 Al:ril;n y I.le..-.;Lnólló<br />

A.C.<br />

AbDEo2r..h. ; 1<br />

44 Aluca 514<br />

("A 2:m:1m.<br />

C.P. 6200.7<br />

1.4-1»-71 . en<br />

rvlul di"<br />

. AbLo, A.C.<br />

No. '23-a Col.<br />

enan:lleInn<br />

Cnela.aYaca.<br />

C.P. 1.24311<br />

15-M-3<br />

faz 17-24-9:1<br />

P9aolc;Eor: . 5 dz .<br />

icaa<br />

MnTelw A Inbyop. A.C. Apauludu<br />

1 1 w . .. 1J<br />

N* 1558<br />

G .1, ("ten<br />

Cuernavaca.<br />

C.P. -52OD1<br />

13.412.H5<br />

fax 13 , 7'2-85<br />

canoloas do<br />

, Pnlflilas<br />

M.IntIl 15. 1111igixi da la Tirata Av. M .c•selw<br />

Nn. 19<br />

Pulmliil.<br />

C.P. 62.07E<br />

122-1179<br />

.ASislcncin<br />

Tnl::Iica.<br />

Trab:Cv ro<br />

Oliantacido y<br />

Prwer.,:;i(jo,


E71TIII . A1 - 1 ORCAJqZA . CIÓN DIRECCIÓN 1ELÉPONI . 119 ACTIVIDA 1)<br />

Pelordó2 A úli d D<br />

Trpl5irlán i A.C.<br />

óy.5<br />

No.L5 2.p.<br />

MI" 51,<br />

B Crx':5 y<br />

A y lilas<br />

Eerz1 fin] iu:1<br />

C.P. 623 . 20<br />

IVI ::I . : I, y . ii:ind6n .<br />

MeAtán2 pita Ll<br />

RelabLiltazión y<br />

C111=1,9,:ii.c.:ii3n 11C<br />

InÑ Psi 2',21L A.C..<br />

1 , 1ck A., ni y<br />

Dc . 3arrúllb<br />

B1 , A ógleó, S.C_<br />

Callejón &L<br />

Halla (lldril<br />

rcc Mi CM.<br />

Tlalenario.<br />

C.P. 621713<br />

Abaáoló No. 3<br />

1::111. nlm .<br />

Clitn 1 a~ea.<br />

CP. G200ffl<br />

130-1 flS RLI hi litlririu<br />

'1 L 1h:1in mn<br />

Có nrd üi d ad 2s<br />

Mera' Di<br />

izhail<br />

Pe ' ? oztlán<br />

N2 1 Yhml<br />

! Zar (in<br />

No. 10 C01.<br />

HAll hl SarSn<br />

Dúiiii<br />

C.'.I I . 12520<br />

X1,62 Orienumil-n y<br />

Plum<br />

Mnr^rlti Cenu o d . 2<br />

C.Izndn, A.C.<br />

:1'e in<br />

Cedi ;ir)<br />

A 1 . 10LT..1o2<br />

Lin<br />

Cid. Ce.TilirD,<br />

C.P. ÓIOOO<br />

1=1:232 P s,<br />

fax I-21i."2 IYifutiRn,<br />

jneesrigari4l<br />

1 n.2141m 1 Irnlu)<br />

1rw:sri<br />

f um.;Pty<br />

UnEiversi-<br />

, .Izd .41;<br />

Ci:ou.iic ,<br />

ir:lwini:1 1 p<br />

C.P. 62.2LO<br />

175-011<br />

1: 1 0-555<br />

fas:<br />

1<br />

1 ii,:221 i w i (in<br />

Mordo5<br />

Equipo hui di <strong>de</strong><br />

PT«erci 6n<br />

EÉplálic2<br />

Via 1:,Ipd<br />

No. Ce 1.kn 1<br />

Casino.<br />

C.P. 52271<br />

!35-723 Kirinilea . .i chi,<br />

PúllLicziL


ENTIDAD ORGANIZACIÓN DIRECCIÓN TELÉFONOS<br />

1<br />

ACII4IDAD<br />

{cr_I::s<br />

~los<br />

Epacirx C-ilPnxlcs<br />

dr Filo l y ' I::i 11<br />

'l. :iIa Ic - yica.<br />

Innpü<br />

Ha clnlNa<br />

{ÍII. 9;l':Ir,n ~~<br />

C.P. h2c121)<br />

L:IJ:I aLli:t i No. 19<br />

Col. Cuino.<br />

C.P. 6:W.11<br />

137-C . 10<br />

15-1-911<br />

Fax 134 911<br />

5(i7-5i<br />

i12-91<br />

Chao; y<br />

Srlrlill::ii's<br />

-----<br />

F4;:m:%nrr>; .1-<br />

1'.`.Ii eas<br />

Mol;:lx1<br />

6ll1:n1l<br />

Ece]o sla<br />

Mr..ic:lr.g, A,L<br />

Calle Sol<br />

No. Lis<br />

Col j'cJla::l<br />

i:lxi1sasa2a.<br />

C.P. 62:1611<br />

liI2-?33 Premo.oic <strong>de</strong><br />

Pc;Iili:als<br />

til ni eleJe<br />

Ihnrnn[nla¢<br />

dnhienllilr.!


ENTID A 13 t 3IZGA IZA CIÓN DIRECCIÓN 1 11C1 ,I.1 7 0[40b ACITV1DAD<br />

Núy:ii it Ar,aiw.ión .<br />

C.',: hm . I N 1.4'0 1;15<br />

52n Juan<br />

Calz. 11r.<br />

Ef.freito<br />

Inciond<br />

259 Col,<br />

Ceno O, 1'e{ii..:<br />

i 951-179 OliarítaciMI y<br />

Prevención,<br />

I'ruzuul ',r s *<br />

Polilieaa<br />

Nay;leir J hl arM<br />

?sima ' lh:!<br />

Col. San<br />

Ariro<strong>de</strong>c Tepic.<br />

C.I'. li 159<br />

3-14-5a I' f'l 111 aurw<br />

Políticas.<br />

Trabajo ea<br />

Nnynril<br />

eln::i,n 2 La<br />

8DIi.lei n y<br />

<strong>de</strong>l<br />

llidnLgo 5i5<br />

. Pbiii::raa,<br />

Tenle<br />

2-5R-10<br />

Pr:>irnInra<br />

Milicia<br />

i<br />

Gruir: <strong>de</strong> Cid<br />

ildliw<br />

como<br />

Primordial<br />

_<br />

MoOIO1 12 1 9:<br />

1 11111 ll o , Tepjc<br />

2-15-1A<br />

a...<br />

Prurmilcin- <strong>de</strong>.<br />

Poi fricas,<br />

'Embaid en<br />

Cl<br />

Nuynrk<br />

tarugo lc.o!c1 , 2i.c<br />

L31c~es<br />

Mol e Ni 1.<br />

;. NEcz- Col<br />

C.P. tl:HXIíi<br />

May:11i' NalurnJezz Amiga_ 1 latina MI.;<br />

Col. San Jaún,<br />

Tepi::<br />

2-)4-?9 Irínbajo<br />

3-5741<br />

Promororca<br />

l<br />

l dlLieua<br />

_<br />

4...friu . l=:lan y<br />

Prevención,<br />

~ores &<br />

Pu liric . ak<br />

Scuiarlail lila<br />

<strong>de</strong> Nr:yarir. A.C. y<br />

I.I ni<br />

AúUírTinadit<br />

Nayarit<br />

j2nacjn<br />

II arnírez tilo. ?i<br />

CC 1. Prny<br />

Junipero,<br />

C.P. íy lefi<br />

5-J{7-S?<br />

Csiaoí y<br />

&::mhuzio5.<br />

Promolmel.*<br />

Polí<strong>de</strong>as


E:YnDÁD 011if;ANl*ACIÓN 1511tIET:CFÓN ACTIVIDAD<br />

N1-n1a AsesúCIAS Sirnfr A,€: , .«h:2<br />

al 55 1-170- 7<br />

Rr . :sidruiz:1 lux 7:5 i-5 1 . 1 4<br />

:;I IuLtriy<br />

1<br />

4.2wiE.c . i6n ele .S:IE LvIeny.« ¿ l F4-C . S7 tal ni», wi<br />

nimio: I)r. 3r•s<br />

-.01- , )ÜS Ce.mm . ini<strong>de</strong>s<br />

Rh:ul.ui<br />

N.L.<br />

No. 29<br />

al. Vist(4<br />

Ha.romu..<br />

ñ-1,92D<br />

nl:, 1 .mi;u Mano rollo ]37-759 llelmhi<br />

.':]óejra Slerr!I . N i . 113 . Uczhajo en<br />

Kb, lrr. IfcsiJcnci al Cornil niiiiniris<br />

Chipi ncluc .<br />

Smur.<br />

C.P. Gñ_Hi<br />

Primal ii un•s sic<br />

Pu blieilujont,<br />

y I)ihini«n<br />

Ledo 13uInt: 21.13 M5-59-92 PmolsacreP<br />

011:os S . A . V. . C:,:11?1 ,<br />

Moutcmy<br />

C.P. alfil<br />

K , Je5o Im Bis [mima Tiigim: 18-C117 PTOM.I1:55 <strong>de</strong><br />

slul l Cosí -Je la Silla 19513 Csil. I:Lx 3a¿:1.66- Pulnkns<br />

1:'«uni.:y 5 . :: . I.<br />

.C . Inallahipil <strong>de</strong><br />

51<br />

los Crnrzn_<br />

C . P. 671411<br />

Nn:n::, 1 .e Ñi { iiLE<br />

Ctriüu.' i SLI]n<br />

0:.c,28y<br />

ii: :I<br />

N«. L I O<br />

Col. CouR7<br />

S:Ila,<br />

Cliinla li!K.<br />

C.P. 1 -10<br />

57-1 3,?1 l .<br />

hix<br />

22<br />

LIL


FMIIIAD ORGANIZAntiN . 1 DEHECCIÓN ITELÉFONOs Ac-iiv InAp<br />

Nuo5o U=d ȧ<br />

tlo l l nlr .mnin<br />

liad¿ icr.<br />

¡uy V mala<br />

R.Ipauo<br />

1. Mal tírlu ṡ.2111,<br />

CA E .<br />

SO- 1 S-77<br />

. . Políticas<br />

Nue . ..11 I.Ittn DrsnrroLlo la C . .' Es l l)HS Piso S70-70S Fyomov::r~i ctL<br />

0. 11 S, A.c... C. no, 2M-(57 Pol<br />

Sur 1 1 .c1.<br />

No. 2501<br />

C.P. .S-IU49<br />

Numv:, NíErrol]o ad . ,<br />

.i,1„<br />

rn.plien . )<br />

Av..<br />

. Sacia I'Ix ;!- . :51-4- R.IILn<br />

No. 2501 ' SEí.<br />

Lin.11..rre.y<br />

Z'it;-:vú Av. fundidora 3+9-64-11 Promolwes<br />

N. 5111 frs. 3-i0-[O . Fu!íicj<br />

(.1 1 . íx.21110<br />

Nuevo LuO.3 Jileg..1% 1 Cáni:lu 6 - :S . 4:111 MIlonED <strong>de</strong><br />

G^clLigiwx Ruál No. 191.5 I;lx !: . P-40:1<br />

(1...1. Fnjdca- LJuu.11i<br />

2151 Can.<br />

Re g ].<br />

C.F. Ora 1<br />

teu;u....: Lisia I-fl . . virn iunto Av. San<br />

Pn4o . P r isla do JoDani mi) No.<br />

:i.NILutey. P.<br />

¿S4-510<br />

Nx :1 %- í d. lilluitu<br />

9712<br />

C.P. 6 .: Itid,.D<br />

Lcd , o ' n1u:1u LisirrÜ 2 . 74-11)uY.i PnIn.11cn<br />

lila,I j — i. ul No. til.h (Ye., Iii 45-5‘- Poi<br />

1 Sr•c..1c...n Monterrey Prmcnci&<br />

411111,:n1:y<br />

y OricntaciM


ENTIDAD 1 ORG. á ! N 17.4(11 ÓR' DI P lf:{:Ch)N I 1IC1,1 : 1FONO S .4i ' :'I'1 V LIJA] 1<br />

Nunż L,c;, n 1 ,S<br />

F.cu.lti . i il<br />

rtniwno, A.C.<br />

onimey j<br />

Noviomb.T<br />

No, I l új,<br />

&:Dl. htl 1.41i.,;1<br />

C.P. (■,P.NfJ<br />

, 13541 2<br />

Pm:11ot' n<br />

Poliens<br />

Llc<br />

N1:1..z.,:D Cs.-6n<br />

Muwimjrnla<br />

Monutircy<br />

Prlr <strong>de</strong>l<br />

Pilar 11(1<br />

157<br />

Col_ &L V<br />

(<br />

C.P. 0('i2:20<br />

13f.-26-91 .1 1 1DI111, 1 1'<br />

P*Iílinan<br />

:iI ir'.n 1.111 . .11 ir n 1L r 1 El<br />

Enlogists.. .4.C.<br />

Cidjan MY_<br />

319 Nodo<br />

Cdl, cInI<br />

VnI<br />

InIr..ney.<br />

:. 1 1162211<br />

PrOF.10FaCOE z.l e,<br />

Pnlliirm<br />

Nyir 2 en 1,nin M•j,iinie nls) Mal.uls, P . roinotas s<br />

Enológima A.C. I' , : D. G05 744-1.11 I S nIii<br />

o<br />

n) (<br />

Col. Cera.).<br />

C.P.<br />

N:noso l , Mn NI»:. ;re MunI‘rrty Ay. DEI 1 Lu..qw 3:72-'d -ía RDImmb...5<br />

No: J39 Col.<br />

G.. I naulIL1111 h.',<br />

San Nicolás<strong>de</strong><br />

lo' Gann.<br />

hfA.N)<br />

1 F?ml.íi<br />

L,:-bn Pic[t Eco162.iro Finó Sulrez 7411-7 '51 irw; ~iI<br />

Nueic . I.cúll N. ni !.! 141).7.1'11<br />

Na. ' 1 122<br />

En. Celán.<br />

C.1 1 .


•1?n'I'IPAL ül[f.ANIZACTÓ.N DI RlICCIÓN ACTIVIDAD<br />

Nuevo (.n l 1`.arz,:rio &I<br />

llenuinuda 1<br />

MI urM Creo <strong>de</strong>. la<br />

S?I la<br />

R- , ylcai6n<br />

No. .149 NIIr<br />

Ri_ltCU [t<br />

]a Pfiuu!vrrl.<br />

~a7,JnIC•my-<br />

:7-13i6<br />

fax 359-S5.<br />

4:!<br />

•Fi ;:ain ro .<br />

CVZIt üId2Jcs.<br />

J'r.1:I,ai:mi sc<br />

PVIi[icí<br />

huovo<br />

PFIIIC . lazu<br />

1:I'f 11r'll Eu<br />

4;:ut_1 S;vI<br />

rli;<br />

. 30c<br />

a IIr<br />

. n,ld[I<br />

No. 2122<br />

[k:1.Plnrida -<br />

Mantel loy<br />

35&-- . 19- 11<br />

T IY.i-uio :I)<br />

CJ[II`Irlirl:l[I°S<br />

•<br />

Nu. ci 1, 4159<br />

PI '' CcAi, rx ' il:i&i. c LLY La1 In,:; .<br />

Ag . 231 CM.<br />

Sa11 Nirxl]üS.<br />

Monu2l 'uy<br />

3511-11-ad<br />

Proa wL i L'911::<br />

I' li li:::ly<br />

Not un León<br />

!'nlgnli*Ja Eco<br />

Deuda lino<br />

JSin V plóu<br />

Nr_:;IÜO.<br />

Col_ d l Vol lv.<br />

i i:ir;l Calda<br />

ñh;ÚP<br />

156-14-+5<br />

fa.c:57s-:3R-<br />

5'<br />

Tí 41.0» cm<br />

. Coi nii1 Ie<<br />

M1nevn 1 rrj il Sociedad rb<br />

L':;:nlr,Yla Mima<br />

1<br />

Sin Is wzc,<br />

NI,. ^¡^<br />

Col. Vijij<br />

Hc''iii 45,<br />

Morunt` v.<br />

t.-%?.)<br />

2 . 1k-40 '3'1111410 cu<br />

r_1~I II UI:il lall 5<br />

Sk.!aa.c:a<br />

.{ysiailin li u1 ':n?'<br />

F::a,Iriric.<br />

i'.i lucio<br />

1)ux:x1[Ir.iin . A.C. No 411 ¿I[riñ<br />

Cl d1. (M.Lrl.<br />

C.P. 62g111<br />

9Jfi `JS<br />

J<br />

kCllaai lil:K:i:n,<br />

cn<br />

L'I ~I:IIJIIII1!it -<br />

Pi 61:11'u in 11^<br />

Pnlfliras,<br />

1 1 411 il:uci0E0E<br />

DifuSif::l


EN CIIU I 1<br />

Qü\vilo<br />

L<br />

ORGANIZACIÓN<br />

144OCC1105i2 Quxn:u,<br />

A.C.<br />

D1111SCI;IÓN<br />

A<br />

;41 -Iha'o<br />

2102 . 10-<br />

Putio<br />

Col, Ceailrn.<br />

ACEDO<br />

.61-70 Inlb,ijl' -n<br />

C . :anruniia,ir;<br />

Or:xsrca<br />

•r::anadr . LC Cuhuo<br />

d San Pablo liuilfu<br />

Ca'dxi]ülill;in<br />

t:iy. Fco. 1.<br />

M Fiero- E.r,.<br />

C.P, hW22O<br />

1üh7-26<br />

Cursas v<br />

l:uai11a1 [Oi<br />

Outaca<br />

C:tIS4[, CÓ.rouool dr<br />

Salud y Tccraoki 'a<br />

1r1etrv0ra, A .C.<br />

,4ha,raln<br />

NLI. 22<br />

Col- Saii<br />

[silga<br />

X73()-,:1<br />

fax 611 -LZa9<br />

(DF.<br />

PropuMores dr<br />

1'ol y dca,<br />

Mi ir l j;la :<br />

Xclo otlfili.<br />

cf . . mi 1J<br />

{1,Ix oLa Ccnlro ,l- Apyu al Circuito Sur 51221 Asc'OCil<br />

Mc , viMierr:n 30i ti 54<br />

Po] IJ13, Uatina'.1C-lo, 0+1. I:1<br />

A.C.<br />

Css;ado.<br />

C.P, 617511<br />

_<br />

{ ;;y2a Cenit) <strong>de</strong> F,.!u1i05 Av„<br />

1573-r15 Prono &arel <strong>de</strong><br />

EiointcEaivas y (.uaulfónuzc lroLrlic.aE<br />

El:nliiziú1411C la a$ &ur.íM1<br />

fs.:sta Oaxacoellu. i:i,:s+1a<br />

A.C.<br />

Ck)l. San PM»<br />

C.P. ?0700<br />

. Ccntra<strong>de</strong> AF:asoln No. 6M5-iJ<br />

r<br />

P[or_rolnrr--


ENTIDAD a1CCANiZ.'C115N DJIRFCCIÓri TILÉF NOS RC.,II~ID.ik}<br />

11:Ix; , f!I 4cülnl dr. Su¡ort•: 1<br />

L•[4ttSti<br />

ISnlña Sunla<br />

CJLL2 HII :IJILxl<br />

\In. 11!i<br />

Cnt. S c<br />

!_P,^.O!iSO<br />

704--Gü<br />

13.-Hr»1oi nn IJ^<br />

1%i](ci


úlAU URGANTZA1:I[Mrc 1)111 C;IÓV ' ITELÉ.FONO. ,AC'I"I%IDÁD<br />

(lm . a:-,<br />

1andullo chi!'<br />

Nnuualrray<br />

Vn;:i.x1&.1 do Oasiscn<br />

M. ISi a;h<br />

No:ZlbAl(w.<br />

Col .Pl


.EN'F111AD ORCANIZMIÓN DIRECCIÓN rETIF3NOS<br />

ZLY.45e . icoN<br />

Crin, y<br />

ACE.mi2 LIL 1;1<br />

1 i Oriorlir<br />

No. 211 . 17<br />

cili. .ñ liado&<br />

11.P. ':2:1N9<br />

:i.`. S-? i 7<br />

i',I.K 9-6E17<br />

úl 'ajo en<br />

CiiniurjdDd: . s<br />

PrLuicilimi. A,C.<br />

191-hIa<br />

Ccninil do.<br />

Serviduz el<br />

IJn;irrolio d,-:<br />

T . 211 , sulil, A.C . :,<br />

. yk::mnle.<br />

CJL111:i I1<br />

39 . 7 CA<br />

San<br />

.71 . 50<br />

211I-L<br />

Trnb* ciI<br />

Ci inullR!dC<br />

P.iebb Crnhn 011:2 :ira C r .e<br />

5.11 111115<br />

Anda , .<br />

Purbla.<br />

C.1','72200<br />

2145-46 P p inlillerexi<br />

PolíLicaS<br />

I ' iirjlll<br />

L:Pii.*!iv<br />

<strong>de</strong>.<br />

Ciudndar2 cid<br />

E%Lidi Piicb]n.<br />

,Sur No.<br />

i 103 .<br />

C.P. 72JíC•<br />

2 - 2 . 4- d 2 . -I I 5<br />

fi 324;2.y<br />

Dilushil<br />

Clrt<br />

1<br />

Rzifúi i :ni Ni.<br />

377.9 C-,Iil.<br />

Amar,<br />

CV. 72 I4.0<br />

PEA11r.,I.l.i p .i, :l e<br />

Pwri:I;i<br />

do<br />

la<br />

Eaclialrs<br />

14.1: 7 2<br />

Pw.-:! la.<br />

22-1 '51-78<br />

,<br />

Prr.irioli ncs iim<br />

I l ci<br />

Pul<br />

1<br />

i lmi ltir. :5 1 ;09 Col .<br />

Suú<br />

C.P 72570<br />

454-655 1 in . ‘,9


F A YITI1 , 1L O UltIÑANIZADÓN DYRF.Cí.:IÓN IYI,I ' ':H)NOS ACTIVA Mf1<br />

hinvinucota<br />

Edoldli5IR<br />

Mr.Ii :arlo<br />

L'nd.la, A.C.<br />

Dedo. JOJ<br />

Col. In Paz.<br />

r. ., - P. 716ii<br />

'1(11 ,13<br />

Poli C::as<br />

Pd::bl.a Oi ki Av.R6forrna<br />

No,<br />

Co]. Cero,<br />

ParhI i.<br />

12.4,-f -'75 PrúrdOlOrd<br />

-<br />

1 Ea 4ó-E0-21 Pul lira,<br />

1'dbL2cioac!.<br />

Dj1omi6n :<br />

mixs y<br />

Semi;':Irim.<br />

I'nubla<br />

1:1 rci.01nlidnr1<br />

Elópicu. A .C.<br />

Ríe Cnzonc~<br />

Kb 59119<br />

[ :n1.s:n1<br />

451-662<br />

422-4:06<br />

rradMOF.: 1 5 d.?<br />

Pffifti..:;■Is<br />

(:.1'.<br />

N.'b1a<br />

P.dronaLu l'uOI1!2<br />

Vcrdr_ A<br />

Av.<br />

6216 ApLi.<br />

Pcsir.l 135<br />

ol. Ls-z<br />

RnJ;ii inl:íl i:l Y.<br />

22-4■1-f:2-'3 . 1<br />

a4- -2-:;1<br />

Promillon a ., (In<br />

1<br />

.<br />

1<br />

í:.1 1 .1172T.1<br />

Punh1:1<br />

LiomzI.•Sn<br />

E:olúnica<br />

C.tfilisd;ii:D, A.C.<br />

~T t JG l lill<br />

.A<br />

I . TI.<br />

Punhl:I.<br />

(II'. 91:18.?G<br />

214-3J 'LiVI:ȯjú cJl<br />

CorrInnidaks,<br />

A.


I:fi'I'IIlAI1<br />

f».wrtiuIro<br />

1<br />

OItS;.~lfi! - f.A(TÓN<br />

Arufli_r.Illlif(RS &i<br />

I i:ulo dr<br />

Quefil


EV1717S17 fIN{;AM I /ACIÓN NRECCTON '11 . 11.1 r .PON . 08 AC11VIDA<br />

Club :k EA,IogíEI.<br />

Tm-noln;lico .Ic<br />

y<br />

Hrnry Ron . '<br />

No. ILI<br />

'113-1 R . !<br />

Voli<strong>de</strong>DE.<br />

:: e<br />

C.P. 7C , 13P<br />

Imlril::rc:<br />

Oub Eco<br />

Pi•l mi ril;v,,:5.C.<br />

ir.<br />

iC . 12. .4.ho h<br />

Col. Yler::1: rio.<br />

C. 1'. '1OO . 11.1<br />

I28-$31<br />

1511 -PO?.<br />

1'1 wi da<br />

Pi-Africlu<br />

111,u 1 x11'<br />

folihkffial<br />

(:'c l ndD loE<br />

SalIrrE


J~.N ' 1113A15 oRCANIZACIÓN DrRIDC1 1 . 1 11,:4 T11.10rONO<br />

1Jpcn2hLr.: .<br />

ir,".i Rin ECC101.b1a<br />

QuorlEnlo, A.C.<br />

Mul.Dli<br />

Ni). 3h [:ni<br />

Cinanlio.<br />

FIDimi.o! . c . . r .<br />

1 1 91 Rices<br />

<strong>de</strong><br />

71\<br />

Q1:HrOro<br />

Moviln itilw<br />

Fsx!1v , t:s . :ii. do<br />

Juan L.I:L lt:D, A.0 1.<br />

1 Llie i 1, 1 ljdlll . ;ks<br />

Nro. E-13<br />

i . :Dl, Cuita<br />

-?<br />

211-la<br />

blrnll.1 12;<br />

Pat ḷ<br />

rrl<br />

C.n<br />

ParmmD urá<br />

ilihiñnult<br />

lu<br />

Nl:iruitl<br />

Matow ). 1 0 . 2 .<br />

C.P. 7675i:<br />

1. Y ,: , 81<br />

312-:ci<br />

by 3LO-39<br />

P,ra!oLcrez<br />

rniñical<br />

E9::Ikk ,<br />

Clurit.w ȯ Rud r<br />

.PÓrE 1S: J . Miinml,.! <strong>de</strong>.<br />

A mbiwinlo: -Jo in riu. 25 nlx 1 53-5!!<br />

Iic~üui Cdili OW11a Iii<br />

Wxic . .)<br />

13wp. 12 U<br />

Cc 1. Cinto.<br />

C.P.<br />

Ro5i6n DrwIrroIk,<br />

Ecol21,y:<br />

Anal.<br />

EN.InEIL: . ir, <strong>de</strong><br />

fi ic.s,<br />

Ite. c u:ulm<br />

J111 1 1 . C.<br />

Vasco 1 'hiel<br />

N:D.1<br />

Col. fu cica.<br />

I!Ii-31 - r<br />

ISO-933<br />

Pmmotore,s<br />

1<br />

Qimin R,-24 A,.ciari PlazD TrJ.59.je<br />

• O . uir:wa Rccl) 1:.1'. 7750<br />

01111117:nE; Ron CUIWT:1 P, - ;.ítla Nu.3 i 2 I . : -L4 ṙ


iNiIll.kl}<br />

Oe r,t, kat' Gi uh.7 lc AEesuii9<br />

}• Pr »3•e,yni:, S. [:.<br />

U1Rl•i4:CIl}N I'l'I1I.]t10NIkN ACl'3VIL}:LI}<br />

C. ' ii IC C. Ial<br />

A,a,ul:a<br />

C.P. pr .<br />

,11 r, 1 9L<br />

Lote Cal.<br />

L}ui, taiS.5 Roa Ciup Hos•:i c-i F.,<br />

' ti••tIni' rCU. 111<br />

Cal, $iip,•F<br />

Malu:ain<br />

i.nnnin,<br />

C.P. 7?5D:}<br />

(<br />

' J R4.1-14-11<br />

hx 7-11-I1<br />

Pral IIi1L!P:4 rL<br />

P,Illl<br />

I}i Itinit:n.<br />

Cnnos y<br />

SamiruI ios<br />

Quintana ROO<br />

lfxi!ralo<br />

Tau' di,giku<br />

.Agrl`Ft'CIIASll7lo<br />

Juan SULa5ifl<br />

C.iii i:LLhm iI-<br />

EWII - 'Ctu<br />

?15-52 S6r: Dalo<br />

Quintana Roo<br />

Y,t FnnnaQuinl:ln!l<br />

ii.11l<br />

.;p,rrhio<br />

I\I!I::I 14.11<br />

Cul, f r1Lr1.<br />

~ ' a IIC'S iY.<br />

Q.P. '3111» -<br />

95-54-81.a,<br />

lux !l t7 fa4<br />

PlUrnrll~T`i:IC!<br />

IN Ililicj '<br />

f~uinl,p Y.Y RrnI S,,i: iJ.n! i:unint In<br />

C!^ucld:ls c<br />

Anirr1lles <strong>de</strong><br />

CbAIrncl. kJ-.<br />

Muela hl liis<br />

No. 42: por<br />

.41an:1uL<br />

Oil. Plares<br />

,'rl i gdu. i<br />

Crnuncl<br />

C 31ieIiLlCirnl<br />

Pc venidón<br />

_<br />

5n,1 I ni' 11 ~1:14i ,tsaiaciór<br />

LCOL41ialil PSOynel L.<br />

Ver<strong>de</strong><br />

Dan:i&t<br />

{arniYra<br />

i'.32r1<br />

1'F-2-2 . 1-24<br />

Orioriud6r v<br />

1'rerr.arifgl.<br />

Pionirimir_5<br />

C?:1. Pi-Ansial.<br />

Val lux.<br />

C.[ 70010


EN-unA D ORGANIZACIÓN DIRECCIÓN SINO' ACM] DA D<br />

:San Luis hxosí C.in■ern:K:i.in. A.C. Cu:rr.a al 1.<br />

Martini,/ NO.<br />

510 91 Col.<br />

Hidxl i ;n, 5nu<br />

I.riiS Porr.sl.<br />

C.P. 79040<br />

Pnirrulla,re< <strong>de</strong><br />

Pi 'I n j erir<br />

San 1 ni. Pul. u:i ( inqui A lun. Av. Mor-los 12 . D-2-O7.-I 1 Pohlica<strong>de</strong> .ucr.<br />

Vid:. N.I. V12.<br />

1 las 2-02-21 Difusivo<br />

Te u iazuncha1c.<br />

(:.P.' 1611<br />

S :In 1 .0 In:ti:oto dc<br />

Inyrigipci.re. <strong>de</strong>,<br />

L:vias<br />

Álvuro<br />

0bl-quin<br />

No. 0 , 1 Col.<br />

CCIImO, `:;11<br />

IN IN.losí.<br />

CP. 790?3.3<br />

4•1-2.34 .51<br />

lu<br />

S:tn Luis í':..-.os<br />

Movi mionil,<br />

: I :i,l a I'ol<br />

unza<br />

No, Gr.<br />

Piu, 1 : .1i I'.<br />

La Madrid<br />

Cd Curo.,<br />

C.P. 73250<br />

13-24 7-03<br />

2-09-41<br />

Prornolonis dr.<br />

S7,u lit, Potosi Opurr):iO.i Nu.5•4. Cllmkro Si:-r


ŏ 1:'. N'1'11)A ORGANIZACIÓN DIRECCIÓN .1tliONOS ACTA : 1 DA D<br />

San Luis P:yns í<br />

No &u: 1.u:•<br />

A.C.<br />

~ Rfc<br />

Na. 201 k:1.<br />

Baila; Lomas<br />

0-0 4 Pi ee:il in . .<<br />

P61;11cl;<br />

Sceci 6A.<br />

C.P. 7112443<br />

Aliz, A.C.<br />

Si n.:.I<br />

N ° .<br />

1, hlnnláú.<br />

C. 1 , . :42:x:@1<br />

6 9-1 1';<br />

So. 51-3H-16<br />

í hkr,::ICi0l: y<br />

1'nlilira::,<br />

P11 - 1111e5.:iii,ars<br />

y Difusión<br />

Si ¡Libia<br />

á<br />

I'JI‘IZ:I%C tb.<br />

A t:tl P.<br />

Ahrnhnin<br />

G011Z.)hri.<br />

'!4'2<br />

Cúl.<br />

Iix in<br />

6: ; 16.81 -QA P:OITIC( s I.L:<br />

1<br />

Amana<br />

N0.35.<br />

enI:•20<br />

6'72- I!■-8 I<br />

26<br />

Plimni,bln•s <strong>de</strong>.<br />

P . .11ítizas<br />

Silalon<br />

Puse.'<br />

ChitsNeri 1161<br />

h .P. Gln.<br />

M;I;?.)I]iin.<br />

tiii:i II)<br />

69-12 -2 !I<br />

1'6<br />

1'1


FL«I" ['MI! { II RGA.NIZACIFÓN DiRECCiÓN TELÉFONOS A C:'1 1 1VIIIÁ1}<br />

:u n•.i4jir cs . )<br />

dz Bneiira . auiikl<br />

.. t .<br />

Gal)i i el Ley -en<br />

z-i s.<br />

0: 7 -i»<br />

..<br />

L - Pnininkire,


ENTIDÁ]5 IR . I.:.tNizAcióK 15111114 . TJON TErí..1 , 0MI9 i ACMTDAD<br />

Sinalua I.;rupo Eco lu im I , w,rn Jimáyá<br />

Niz:_ :911<br />

Cuad3iiiii<br />

it?-1:5.117-,16 Oii.ca,p lu 1 L:<br />

<strong>de</strong> Ulune.iE . -<br />

irlitultu t i<br />

:lana u IÑipauE . z,<br />

mal ilm<br />

Po2ícicns .<br />

Siaali,a<br />

G1qt HL'!IcyI.<br />

il ui , .nev; !le<br />

Ayuilaunieiiin<br />

<strong>de</strong> Itinv . : .. ] úIk<br />

Ni 1::11e:1<br />

?u.11ón.grria d.<br />

eii:ri::i<br />

:re.I<br />

:I:i valicn !I.<br />

1: 2(Iiy;<br />

K21-556 :wl11k4i <strong>de</strong><br />

IrliwdorE . I.<br />

inali))<br />

Universidad<br />

A :II lnl <strong>de</strong><br />

Si a<br />

dc<br />

Ciencias gri:r.irn<br />

fui i . A:i iul<br />

C . P. 80D 10<br />

Y•'-RÑ.l<br />

t:ix ! r-S6-D<br />

hl:rlriu dz<br />

1 1:cl i!u:: mirw<br />

Educni?m<br />

Nniiulia<br />

1<br />

Ama:iiieiúl: :Te<br />

'n,rsonris con<br />

Linli r .adidilua<br />

(le.Pilny..<br />

A.0<br />

1<br />

Cnlk<br />

'3)2.41 Trabajo ir'<br />

I r, Col. Millar ,<br />

Ni. 8116<br />

Sooru<br />

CmrilTc<br />

Á.C.<br />

la<br />

SimÓIL<br />

Pi<br />

Políticm<br />

:ie<br />

Mogol s.<br />

C,P, M . CIÚ . .9<br />

. mnriz . O:IIIID 1 hl<br />

invonuvaciói: .17<br />

:x e<br />

..N.C,<br />

arra:Iú á<br />

Ea ' In<br />

Qu in;> in. 5j<br />

C. P. 25210<br />

lh'i-6!: . b


'ENFRIAD OLMANIZ.N C 1 ()N' F}111F..Ce1 . °N I nLÉ,FONOS yllm D<br />

Si in:ea<br />

&:!minl<br />

<strong>de</strong>. Si mula<br />

Cirreura<br />

ClIlirsql;' Km.<br />

2.'5 A.1 1 . LiV??.<br />

'1 Ir; Ir1J.:i 11o.<br />

fi-A Si J-37<br />

Cursi,l, y<br />

erilinmio<br />

C.P. 8 3015:5<br />

Sonor2<br />

C.'i:ri!14u<br />

dr P:Iuu No.39 rsi,<br />

62.- P-41-19<br />

:a,. 1141-10<br />

,.<br />

1ri'•t . 9.i1wi4i11<br />

Prims !i: 1.<br />

Cencz-inrio_<br />

llrnr L cili lk\<br />

C.'.I 1 .<br />

11'32E0<br />

ii ;1<br />

Gii!pi<br />

I..ix, C: , u,li i, R.<br />

.<br />

r\parid]<br />

r4i:i 1 V41• 52<br />

Col.<br />

Cesan=.<br />

M1:i.<br />

633-2-14-T3 1Ni:n1 y<br />

Preivinlizi-Ll<br />

LP. 541520<br />

(i m;;11 li Ira y<br />

Pdvz l iP.:.<br />

A:4J:m1i; !<br />

lb. , IúOca. 5 C.<br />

Cmr.roy h:-::-.<br />

1. Cid.<br />

Pri 93:1:1 N;ir-eo<br />

Sáhuol un.<br />

f . :. P 170<br />

SorA . : D<br />

Mimi uic1E1<br />

1c.sgoL . i.l do<br />

Ciudad<br />

wawlr.I<br />

No. f;iiS Sui<br />

Ciudlld<br />

525-0<br />

71:<br />

PrOIWAOI 5<br />

1'aIi ;e;<br />

C.P. SS(110<br />

$'.nnii! 17: 1 ) r.. K:Ii rs i &Ti- 1 J9-1Y . ?<br />

1 in 9 . 4 cli•. j , lo .<br />

'<br />

Co!.<br />

r:cirvii<br />

'<br />

C.P. R12&<br />

Oijrinwidi: y<br />

PTIV..WIC.ilirL


. ENTIDAD . ORGÁNF;LtC:IÓN 'lllüiCCCIC)N •L'EL LFOI+OS isC - MIRAD<br />

Sano' a<br />

•<br />

I'11 1 LIu:::I L'11+11_<br />

Ambicat I Nuc3•o5<br />

Iiur.rnutes<br />

Dr. •\ u i]llr<br />

Ki. cl<br />

ny. iNtuiku<br />

d:nl-I1ea I' Je<br />

Io5 Arcos.<br />

I'Irrrnls:illu.<br />

C.P. 830110<br />

62-J 8-07-8?<br />

I ' ;i s 17-17-R3<br />

.<br />

inyr ritacion,<br />

Prrrrn,rlaw .<br />

Vill ik.rmo5a<br />

93-P3-80-27<br />

Trsbalacu<br />

Co111uniJadn;<br />

Tabaseo<br />

Movirn Limo<br />

I xx:lnlp~1, <strong>de</strong> Ia5<br />

Rfca<br />

M1iueL£1u111a<br />

tia , ' tb .<br />

b1-0•:5,IF7.{Yi<br />

I<br />

' nllnulnret:x<br />

Política<br />

f-nxe1a.<br />

C.P. 86900<br />

I'aI' :i<br />

C1,115eoIk%!InISi!l:l<br />

<strong>de</strong>Parli ieación<br />

I'riY:uI:1<strong>de</strong>l<br />

CaL'in_Io<br />

No. 1.17<br />

i'rl. P in,exl<br />

<strong>de</strong> Mayo.<br />

Y3-12-18-73<br />

'l;rlhti,lrn<br />

CIllt,eiddadcs,<br />

Promotores <strong>de</strong><br />

Rt'Ijlieax<br />

C.P.85170


.E•4 - .EDAD {}RG91(f2-4CIIÓN DIRECCIÓ4 TEIFONiXS 4C - UNIDAD<br />

I " a¡Tilll lipa!:<br />

11.5eulrr:l\'<br />

Sistemas <strong>de</strong><br />

Rmlx;::i la<br />

Ambienrol<br />

.AV-I1: igare-Y<br />

Na203<br />

t:111 cris sin<br />

Aeropueae<br />

19;:i<br />

1£1 427{4 A.se,lnia<br />

1<br />

Tamaulipas<br />

Ñocincii c n<br />

I~x>al~~it:;l<br />

Tomad lpcca.<br />

B4•rd. Adolfo<br />

I.4pre.Milteus<br />

Kc. 428<br />

Col- San José.-<br />

C.P. 7C%%Ü<br />

127- 2 2J Rahubi]ilación_<br />

Tratqjn rn<br />

Cninallísiaic.<br />

Promotores <strong>de</strong><br />

I4rlticas.<br />

Pabiicarioozs,<br />

I7ijy,ión<br />

T11, k141:pas Comunidad<br />

Fk. oliilll L'a k<br />

Macouuoros<br />

Calle Seplirn:i<br />

Ko. I RIIi<br />

Col- Centre.<br />

[:. F. X7lll11<br />

38M—1e<br />

Tr.stIdu en<br />

ChInknIid2dc<br />

• Tamaulipas Grupo Brolagis&i<br />

A lrlkitue. 21!:X1<br />

Nligud Ludo<br />

IX "I'cj:xl:i<br />

K7.•11 G Me.<br />

Cnl- 4us<br />

Maugixi.<br />

C.P 4 S 0<br />

5 2 tltt<br />

SMh•1{r<br />

PromMOres LiG<br />

I4~li li.a~<br />

TairJIILli pnl.<br />

Tlaxcala<br />

-<br />

I r_sl ifuLtl Tecalu-<br />

lógic?Atoapx-<br />

canario 4 l}ir. ' hal a<br />

<strong>de</strong> Educación<br />

ldclx]II1IpLa<br />

Agropeumr=-o t<br />

C.<strong>de</strong>lhlzr<br />

A.ociaci&<br />

Exrloeisr


ENTIDAD ORCÁ N 1 Ȯ:Ati : IÓN 1)1IYEC.(T!5N TELÉFON:


• ENTIDAD OR~AN17 l .CEÓ DTRECCKjN irn.tuoNes ÁcTIvirp.iD<br />

' l j . -.nu.o rLLI<br />

AioLar...5:1 da<br />

in e<br />

Río<br />

'reir c.:111mm<br />

1 2 _L-997 Traba jo<br />

1 i l . 1. 7:111 A.(:.<br />

C.P. 91070<br />

', r 'rw'I.0<br />

1E:1:Sn<br />

<strong>de</strong>l<br />

. A.C.<br />

17n.ru:i,... 1 3,<br />

No. 2'i:0<br />

l<br />

.1. l lee<br />

Klaio:: . .<br />

C.P. 1'6500<br />

1 fl<br />

.<br />

1D-12 Trabajo en<br />

1 l<br />

v]I.<br />

IX<br />

P . :;1131575s.<br />

PrIbUcasi. un ,<br />

1 3313t . .:. 511<br />

'en; o.Iz<br />

Crntx , :. I c<br />

i;r0.;LitâCiOC<br />

AlOpzcl.I:Idi, A.C.<br />

Nexieir.Ine<br />

17e. K;').390-á.<br />

Col. Centr..<br />

C. P, P:3111<br />

?04-18<br />

7113-12<br />

Vrz...::n<br />

É:KIIT:1 1 1-1 (1mm:1mm<br />

Frn:sLLiP<br />

el 1 I:L; . ;1<br />

2.<br />

Apdo<br />

ri.: . , 21:0<br />

-1.71421; rnir.DIx.1Hw .3e<br />

kllltsn<br />

VL..7.1:11.w. (Icono ..!.:<br />

V c..'I:.<br />

rroe,Iii.lci.re5<br />

ES (11103 Su palio. Cn<br />

.?. n A r..1D . .T.oInil-in<br />

COoEullor::n c<br />

para<br />

Dc.uccollo, A.C.<br />

Ell..u.RI><br />

Allicmie<br />

!IA1<br />

171 Id iTaj,Ir,<br />

C.P. 9W:0<br />

.—.=,......=.,.-<br />

Clli:: .<br />

b-ie<br />

.le¡9imol:x<br />

No. (i 2<br />

I . 19-1196,1 I II 5-LeLiE.uci.121<br />

115-919 ímesriladón<br />

V nv.;I;:n<br />

hl .1: m1x:11u Vele,<br />

Roi do<br />

A. .11!1.211:a1 d:r<br />

Eliod o ' . . : ca.57rcz<br />

Cz.nnel1c<br />

Nn.<br />

Co E. Ce.Elc.<br />

C.P. 1070<br />

i<br />

f83. 8 . 11-4.5<br />

1 I I *II u% 1 le<br />

[ l olí<strong>de</strong>ls


Pfi7'I75A[} 1lJR4sA]MZIJv.CI]Qti DIRECCIÓN f1Q.1troNo.y Ai"I'IFIDAD<br />

Vincule.<br />

CRIN <strong>de</strong>AF6]h}o<br />

I'uchka IuUi.is,<br />

A.C.<br />

TcrdnNo.lrs<br />

9.154Ü<br />

1h2-919<br />

1G3-832<br />

AstsorFo<br />

Venirrja<br />

Grupo ErALepima<br />

I':zr Ii x:i:IVnrx rlt<br />

Cl7ocarnan<br />

:tr.Ilidal5i<br />

No. I t5.<br />

C:.I'. 441W1<br />

?19-88<br />

tia 71X.>-6N<br />

Promobwes <strong>de</strong><br />

I'n1:I;r,.i<br />

Vencen<br />

G1LLF.o Eti,l:igiSln<br />

Veracs , nano, A.C.<br />

.A11rntJt<br />

CM. Comro.<br />

[:.1'. 41?XXI<br />

Prornoto[ti du<br />

Palios<br />

VU:<br />

{hopo Palo<br />

Fk!h~giMa<br />

M'!ioano<br />

i<br />

C.P. 9 L!>00 135-•.%:5 I'rnrnu9 urx <strong>de</strong>.<br />

Po]uiea_9<br />

'•`rracrnf<br />

j<br />

Insti[a;od.<br />

i niicK;ri rrnpiuvl<br />

lichiii.ilin<br />

Cc iorido<br />

$IL4- X<br />

P.srmaxorad~<br />

I'tdlicax<br />

vc' 211 in!<br />

111HWMir;e<br />

ECsLogfn. A.C.<br />

C'rrlxmrra<br />

Antigua a<br />

Col 3aIapa.<br />

0iac e.<br />

c`.e. I R»<br />

186-9 !O<br />

17ih.(1111]<br />

lar+tistiocia.<br />

'I'rahajorn<br />

Comunida<strong>de</strong>s<br />

Vrracnll<br />

MoV'iniiemb<br />

:L:ti uvc leer<br />

Er:ologigm Pueblos<br />

Indios<br />

.Álun '<br />

Ob,egdu<br />

Ni. 22 [:i il.<br />

GLLadalo l >t<br />

Rn<br />

l ir fFt''z;<br />

C.I'. 911S]li<br />

Pnini.no,r.~:Le<br />

Pobticsu<br />

Vci aroma.<br />

rizal tlu<br />

I1.1forr111aCi6LL<br />

Ambicuot rol<br />

krnirisx:n<br />

V$agmcr.<br />

No. 3fA<br />

i45-]J4<br />

Proniobro5do<br />

Ni,hlir_>E


ENTIDAD ORIGANTZACIÓN r1IliI IÓN . rici.CKINOS AcTmi-IAD<br />

Vi-sa.óiM<br />

Ecaloffi5ta<br />

K wikIulia, A.C.<br />

Fria. 1L1<br />

117-71 PI ninriloi ca <strong>de</strong><br />

P:xlf IiTu<br />

Vcriacru.7.<br />

<strong>de</strong>lAqnilinoR<br />

y<br />

.SS: IicivInIel <strong>de</strong><br />

vaiẇn.0<br />

Itqiam<br />

Leca<br />

:DI. U:mi:u.<br />

C.P. 910I - >,':i<br />

r<br />

172.- . 37 Tff.bajú ta<br />

C'x..gnuili.dz<strong>de</strong>.í<br />

Y ripiir9i<br />

B.iomios.is,<br />

;i n)<br />

Nd. 549-a y<br />

24:1-175<br />

( l a l auirlarli:N<br />

Y<br />

Cxmiilnr II~ -<br />

CientffiCn <strong>de</strong><br />

'iaaLMa.<br />

.-.‘<br />

CM. C}_1 11n1.<br />

C.P. 170RY<br />

Anl5po.<br />

e:sumiera :1<br />

P:Dm ±ú Ex<br />

1 lau:mn:I::<br />

G13-965<br />

MI3-941<br />

Km CDI.<br />

(.:unleirnmx<br />

C 97". J OJ<br />

CeaI1i 11e Cn.liiz 139-431 [n, sligaclfm<br />

[LutEci9a7id1l ±1 r . 462 1:1 ni la<br />

Si3rAam<br />

55 Col.<br />

Yuaasái i Cullurar Cmlle ¿3Q-153 Cúlsia y<br />

. . C. [Cc . .. 29-1)<br />

Smniinarica<br />

Falla 43 y 47<br />

C.E. 979111<br />

_<br />

Yeaacáir 1 l a' n mira II I! la Luna 49 241-708<br />

ResarTa Extale.1 da<br />

23-126<br />

17 Palmar 71 y 74-a C*I. f n1-17in<br />

Oriccilu:ir l :ri y


ENTI.D D . 1<br />

1 HIGA NIZA CIÓNN'<br />

.<br />

DIRECCIÓN TELÉFONOS ACTIVIDAD<br />

Vilealáll Nnir,,.r ojz l C;■11r. 1-11 441:290 .4Ñ;:sc..Tia<br />

do- Yucia). A.C. MI. 254 El!Ire. 43-.5311<br />

36 y Sl<br />

Car)W511.t.<br />

C.I. 971.10<br />

Y , Jordli }tul dv 1.15 442-2LO Manejo do<br />

ele la RL . gidis &I N I 2%-;1 poi . InsliludoROE<br />

11!.• Mó . xico 36 y ]A Col.<br />

F.(llw;ni<br />

Cinnr.ell re.<br />

C.P. 97120<br />

Yucalb Rcara Cn 1k 10 4:µi-3~i1 P o.) molo :e!. <strong>de</strong><br />

l'"xx>I6girmi<br />

Mayal)<br />

N. V . O por<br />

al Km.<br />

Col_ C32.rercra<br />

P:Hrirla<br />

218-212 Polltica , .<br />

C.P. 97125<br />

Ye)2ui ál Cili1r. S5 No. Pr.gmolo ixa <strong>de</strong><br />

Sr y - 7 ,7 v - 7 2 23L -1Ó?<br />

Cb1. Uaucol<br />

.<br />

11,2ml ál1 1 Irliyez.ii:l;m1 "kv.<br />

Aul4l)ornii ÍIC.<br />

1. YuLui..111Collilo ;11<br />

i<br />

C.P 97300<br />

No. -199<br />

lúliTe 34 y .1<br />

1 Ire . ,:sti p21r.11 C.P. 97 15)<br />

R- ionale.5 Dr_<br />

1'llora:5n Llnivcaidad 11 . .1)1121 Ii 2411,0 ID Mlulljl da<br />

.Aunónzran CcL)o,)ido. loÑIhucloi2c<br />

C.P. 97750<br />

Ei 1 ,1walivns<br />

.<br />

LIti.sSIL211lanLe <strong>de</strong><br />

Anllopelogía


E N TIDA D s N i úN mt TELÉFON ACTIVID . AD<br />

- . ?zrarci:an Conv'sión<br />

C.P. P55W .51 1 1-9h<br />

501-99 F.)1<strong>de</strong>:s<br />

D.n<br />

whre<br />

Plapiddlis<br />

ZaGLIDns Olup* lIBCJs1a<br />

P-re1k.rva::ic - 5n <strong>de</strong>l<br />

hn:xi:áLC ".i7<br />

7ac3tecn5<br />

7ngille.zas; .<br />

Aíübitote CIY<br />

Zacnto;m,<br />

/v: . Rayón<br />

Nc!. :! 01<br />

Col. Cantrn<br />

C.P. 98TLI<br />

Calle d: !D<br />

Fulrfia Ni, )2<br />

[;.11.1:1<br />

C.P. 09310<br />

2 11-f7 1 Diri5b II &<br />

Par:rus<br />

fḥirzui::idn y


('cnmsejos CO1TSUIIil'OS re. iOrulles<br />

1{Iifi1tN I<br />

1<br />

REGIÓN If I REGIÓN TU kJ-:f:I[7N IV<br />

TInjn I;:nl if ..11~:I Auuu.u~ienler J f1i.IHl 4 fVer II Teche<br />

Buje Califr.rnin I, ' t+7ilui F.IUI:~ik. lG!:üe: {7r¿:~,.n<br />

[: rnhlli la CI........Juj.:1 Hi:1AIer- Gu:ztiu'<br />

r. IiI Lz YJ1 f_iizrr. kl 1 ul~Jus O.Ixucn<br />

f llhllh~i+ k{i.hAJ_Sn<br />

' I7.4K3I• y:IÍIIIar.a TLlll:<br />

Nllr.:'n I t.fnl 1iy;IJI Yue11In<br />

4111:II1'J ~Ilef~rrr I. ' erzcnl,<br />

Snnir: LLuh: liu'zf ` 41i111<br />

T:uuuul~!a:<br />

;a iuj¿rIJ3 4ll<br />

la C1. <strong>de</strong><br />

Ck_1ua11ua<br />

H. ]9 Jr :bril<br />

[r :':)5<br />

1<br />

7hrnrenra<br />

.r inn:ull'. en<br />

In DI&<br />

Qnen?In1u ul<br />

2111e nbrii<br />

& ]93S<br />

rc inxlnIG un ir9lali en<br />

lu Cr1.:1- PUM. J. LI<br />

'l ibae z.7 'e iIl!1m1m:u<br />

.kalxi] Jr el .'.f.Ar n61 .L<br />

I + JJ5 &N3


61::1 i`-ili La iia M..A.1! Adnlk<br />

Consejos Consular:Y o;<br />

r'nmtc. ttrulu SKI« R.lifrIr.Luida Utruclén T.I. vfnr U.arrm tlerl~<br />

C*.9119<br />

Lhcuwr<br />

Tu=.<br />

:umis f:nnrsm<br />

Wruwi l i(u<br />

:h:<br />

Np9 U<br />

(Sil. cid,.<br />

Antcenul d:<br />

.:9<br />

.a HadnIL da<br />

HuLdD <strong>de</strong> Lira<br />

:Lljda P:Itat<br />

CE 22211.<br />

7tju:n:,<br />

ti<br />

uit,Ie<br />

7.<br />

1<br />

fui<br />

FI:di 1:alirrud<br />

1,s c »<br />

Pa•si<strong>de</strong>rr): Y.9,h; Fa:.rüiu d,<br />

Ureca<strong>de</strong>z d.<br />

Uudrci<br />

<strong>de</strong> 139.1z 12;1 [ni<br />

L9.11t *c 1 E , J . I ,<br />

E:17 íY:.a,,,<br />

Lut:.. , a<br />

LOI<br />

kld<br />

fas '?H f:1<br />

LWln C:Izr:md■.<br />

Yrcxix N=1Tel<br />

Ei.A d:I Eld<br />

vuqltu.<br />

:h:9.<br />

;f 4 . r,. C[gaJ~l Tylrnw<br />

Lúonu!<br />

Kin- c. d.,<br />

c . alidudim . S.C.<br />

A-. Eti íd2'.<br />

Zcm. C.1n .<br />

C.M. 2 2dgú<br />

1 nO :Y , ne-Arcú'netar.ncl<br />

A<br />

nuiz<br />

' U1m:ro:<br />

MCCIP.4TICdIE y<br />

.21 LDZepc <strong>de</strong> II<br />

Fmhl.ú lvccx<br />

‘..e.<br />

ECUPAH . U . L I .LI:<br />

RI.Yi AhSmI. 1-<br />

F..cdrIrnez<br />

MI Pile, UY.<br />

ffil ?frj ?NI 2 2:',V 411<br />

591 lpbjir.fi 411 pl<br />

1393411.uu. t 3a•In-<br />

19 G1. V.-I-3112 1 . 1 3U<br />

ca=191D.99a9ii,<br />

Es*.<br />

' Eú')‘Ta au :1:1<br />

h-k"b 17, 9 1,<br />

In,erJFAcIdn<br />

Km. 1117 CSAT. íbl .51<br />

-Fax . 156 3?<br />

91baSbtu.cus.u9<br />

1t.<br />

Ecalacit.<br />

Linsen9li<br />

:CL , LIISLJ<br />

sir<br />

M , ,dLI: fjwelr<br />

A lfrt dDA=cp<br />

.. nn mida-<br />

RT.,.duat j<br />

CLY.O.<br />

Híierb Huural<br />

4:n, C'.I.<br />

2:«Jll. jr, E . =<br />

•:yi 1 112; II.Mli:l O:,<br />

:El 27: 219<br />

. 3s1. hiena 1-1<br />

cri..p214191111L 99s.<br />

9*,,.


13flridu Nf„dnv Pues-lo .T,trior Rrpjnmiorlñn _ 17ir„rri6rt 'ILL . fa. S:m„~.1,+rfilJw<br />

1);¿ulhrwnlz rnu„krc.nd4 'YSSAme ñ..iwl ., i+,-,d,uf,wn•:n LL'rd. ssliu LL'I }Ii144.2i<br />

tir,<br />

S_CTVinI•ie.<br />

AIiirrsl puro t1 jl. Cal. 42B fa x 251'211<br />

littes _ [.ri.v. y hRA ' t'ancn,[:.P 33181011]17Ijj+5 '<br />

S.A. d: L'.' . „:90C. Ci.<br />

.<br />

Lm,>hll,ali„ .<br />

D;1jx Ctlluafria ln}Ry yn I Se:rcln fi;hir•rc 5::l,; erg. k^aLi_In liiidi T, (GI 111) '1-?4 T?y .<br />

inr L],Rdk' [ .L. Pyr.adS] Lcbru •.zt ifabrl Ir. ".. 37C . 2e/221 7Y<br />

eIMM:,I,u,:.`+,n lT.aIL:a+'^c 1111147<br />

d,a C..Necu, <strong>de</strong>! 1tirk:in 3111c.ln p .71(r1<br />

Emir.<br />

ran vc.<br />

1 [il]rrpCnli 1.i:: lfii:Yr ]•,s14enL LS_u u,L'. } ' .[]G1tiJIL ,JL n2) sita J..n<br />

alr Y.íyWw }]:nlnec R:1iree:mficn:s "ISo•Ike" n:0,1W 6,212 . .55 . . . .<br />

.. .. <strong>de</strong> hsaü:u - . ... lhn:ppn4L6•a4 lb<br />

fgn4<br />

<strong>de</strong> lea V: u3jiin<br />

:kb P,a;,<br />

Csrrcc. UY.<br />

i'IrIQ 1:, Pou<br />

Rrj>+C,Iliknia C ks6f Krn...i :n rekin AlJ 112! 115 j*ui.1i:1.if1>_xdfe<br />

tiu Ltut Can31:_ - A,i,i,,:nnl .i. Lau al tiu, f.P, ^.i2!» , .7[ I,r,5 1-0].7 .n n<br />

CLi:xnü Si.: Lr.Fui<br />

, L(atan !1 1!!<br />

Y<br />

ülihwlrn' L'R. Rie rrJ: T,—idrnlo- - 5o:1al A',rir[iA4L ' ivil Kni. riN15,. nn,J col 1.FR1 Nr}9L CUt<br />

v,I41:ir,:. <strong>de</strong>L l'Drdtu , ce lJSnSdns:'kl 1,nnppr!m.itpen d.":ix iCr1 ‘b<br />

1 . 17uerca Ili,u:li IZ':r, .i,: R;4yc Srtt, L:Id. Itt<br />

C$.', Png.r:h1 ,1:. nxr r. l`.P.<br />

'11691 Ud.<br />

,


muno 1‘17.d>. epreprniutild 1 Pnx C.Earrau-Cradr•<br />

cir=iba Je.<br />

esbnl<br />

Dacx f4[;iril. i L:Irnión<br />

d, ID.r..):rd!<br />

unhtm<br />

V. .1112..n<br />

2,111. HL cts<br />

b.[Ir..,ub.d?.d,<br />

Zara<br />

C P. 5 IC.Ó:1<br />

11-.1 i 4) 2 . p<br />

291 . OY29:1<br />

111213:1!rD dila.<br />

54'292610<br />

CziburM, .Ñsr; A.<br />

, Lr un Edncbtx<br />

erivddo<br />

unta <strong>de</strong><br />

k.<br />

ir.duniSLer<br />

d,<br />

.ihiwbri<br />

1 .b. ><br />

1 k uncir<br />

Fialux:i: r. x. P.<br />

Lu].C.P.2L»<br />

:o]<br />

sz m1-2x:<br />

ru 1L'1 1U<br />

ElIL«üu1 .<br />

7 .Sir: i .r hl.<br />

'<br />

t] Ceniza Je<br />

2•dt4i7<br />

nmbltut<br />

r.irigunri ji:<br />

Vida] !ti-ea<br />

. r lh . mo<br />

I.ssHIN. u.<br />

C.P. J27P.<br />

L'4u]ad Juánr<br />

:u] Lu)<br />

hi,<br />

7W<br />

Ginrizan<br />

i. .'arito Limen<br />

,. .<br />

Vre sle ea lc n.N.ii.. u:Lb:<br />

Ecall . ]ish<br />

hItNicúnc <strong>de</strong>i<br />

F rl,11:111r.<br />

Cluzurha.l<br />

S;xifs dt Muros .<br />

;W:2, 0.111.<br />

nnlue <strong>de</strong> 3,d<br />

Felipe. F.P. 3124D<br />

eu 144 746<br />

Hzcírer<br />

u,<br />

C‘N.G.<br />

17dk> A C<br />

2197,<br />

1.<br />

?ni d a ;<br />

1h105<br />

Cratr , j1a Dr. ro . =<br />

nu.> 4. Dic.<br />

'<br />

by.u:r .<br />

I rs•r]]<br />

. • N111 .1u<br />

N.a LILA<br />

Emor- 7 151: sin.<br />

c.7.252LS.<br />

.11 I73 5,11.1I:1<br />

]n sit<br />

c]pe<br />

a fin


darás IVcmb rr Pm-In S:ri•H- RrpnsemacRln nr TU. y rna Corma<br />

S.1:L1.Th 11 . 4. A.4 .3. P:i,?dr C.Inun) :,Irncmd ,i:L:I 141 ¡;;.;37,•r,,<br />

Rd a:14.-J.isui, ir , J 511.0 ]'.25»;,<br />

A !:ti.ii;J<br />

TmIGTIIIIIIL:i.III.<br />

UIrpizn<br />

Yd7.11,•y ?5■Iu<br />

tintille<br />

!joat•Iilll<br />

'""<br />

Ilr<br />

lllgt 1 bn - d Fc F,c,<br />

A'111 1. 1.%<br />

Ca:zal!z ncy.ml N50 A<br />

P..5:111:r“<br />

Lul<br />

»I,) .4:i<br />

l„_41<br />

CKIIIIal G.,bIrr.v 5retadad: vilr:rn wi 54) H ?ni .0<br />

2<br />

).141111:15,r'›II O:ru-J. fb: 43: 1 .'I<br />

d:l Gr.bi!rta iel C.r . 2 . 01 2,1 .) 2a. ¡u .<br />

EieLn 1 CM<br />

D1l■■9, S. Paf)] a:scl n.K.G. nr..'.rrr,k DI CLI! I:.Ir 3:14. :.x 11)1 ) 114 :):.1<br />

mrir. .Inr S::11 FN:L:Ií<br />

1IG I..'¿.<br />

3'5:U.<br />

, d 51)<br />

. 44 PL2:,in<br />

L!wr■‘,):.<br />

¿kL Ida Tema<br />

.Nlú.L+:.■I H:211,<br />

n) i w aDJII.. Daanko Sir m ... tu II; 142 Sái<br />

2 . 3 :wr-<br />

Da – u 15o rn~ , o LlPmk, atib-iIi 4 ,5n rr:I: remeta 191 11) 12P ':12 phyrl<br />

Matra h ij o h:U51r úk) Ym .,. r ;I'J &Mi Ir c:cad tan) lux<br />

-<br />

:1 .11 2e<br />

i<br />

Ud mora T)Pn:a'r n rr '. - .-dh. Ja Lrin! ípl 1.5) ,,t '.21 n:IwIslyy ,<br />

:541 Lar a .: :.<br />

5n<br />

neawm.mf<br />

rd,W.aru <strong>de</strong>l<br />

4 ■■ w l !s,<br />

i5 5 IL . V<br />

i C.F. 2411!I: , . 1:.x 4'¿ 1


Fimo- Nnmbre nula boalar Rep ~IncIdr lllr.-rcldn T.J. y rsn frnetilrAiirr¿n<br />

los<br />

Lsn'na<br />

L<br />

tR,%h<br />

O.ssw.í<br />

7 r5r;■,.,<br />

5c:U I.hsdíAJ :L<br />

Cons-.rsnei&n y<br />

Deun-DIe.<br />

l i rauLso J.<br />

441 A<br />

Sw, kit 12L, Col.<br />

F. wAlil<br />

1311141<br />

_<br />

Km,.<br />

rs<br />

Minina AIa]r<br />

G:nrn:y (MIL TII,ir'y:■<br />

'<br />

1in . 4%n,ncl n<br />

II:auSr:iuiul<br />

Neces.n.s.cn<br />

.1 1 ,=n.. A.C.<br />

ReÑ<br />

CAZA:,<br />

CM.<br />

dSL $; 35 5 1 S F22..:'32<br />

i.49E<br />

_<br />

Nutre Lesi.<br />

13r.1un i . , duAr¿t<br />

° i<br />

nflar rx1xs<br />

LIJE= rtnreJo k , remxI5J v<br />

1 7 .: in. :1 h,<br />

UDIMA<br />

PS.L. q z,iru<br />

t',SiLIspss :119u<br />

: : .■I L r.w<br />

Solss. :isn, 2 . U,<br />

I_liik _i, L.P.<br />

.rrr.<br />

inrc.b<br />

7n. , nfeY,7•<br />

y ;in I n<br />

2 10.t, K-i<br />

j , j ,<br />

N " un'n Lec<br />

I.M. tinten:<br />

ffi:?■w<br />

An:«4<br />

Ccnunl C=pesind<br />

'<br />

L.verr1 eonr<br />

Iln:■nm<br />

I:LJJ Oh. fut.<br />

101 213'<br />

S4ií r x<br />

hn vas: Cc. keyes S.<br />

ILUKiircrcs<br />

Hscser<br />

A.nIhimi.2n<br />

A . 1DS rima in<br />

rim r:•i~in<br />

,<br />

y. Fnlsi<br />

VeIS.zvx y<br />

Alkn;o Rii..ss sin,<br />

C7`&:3':5.'$1•'<br />

1X5321 41F:ü y<br />

:s7n 7137<br />

T. * Re:mral P<br />

pl;:• CF. 5450.<br />

Ü?nh .


1TZ ICE<br />

%ID ' aü ‘';:.<br />

OP2■59'<br />

sM Ir] ci t . '<br />

II-L.':111 :r! IiS Ir,ú<br />

%r.i WaS.7 c=n<br />

'DrA<br />

Z a1a199rJ'::-;<br />

,p Zlrli]YK . 2 : "5;<br />

Y "u<br />

ir><br />

'. L :J LII: r il<br />

'079ri ',ID<br />

I nclilin2rAy1,0<br />

. u " unir<br />

' 7 1 1 ' t ,‘ : pcw>lr F . 1<br />

! 2 D P e l ru S<br />

!<br />

!' Ñ+51691 . '1 5 '1<br />

HM 'AD<br />

mi<br />

' EG '


z u:: ri<br />

051;<br />

Imír3,- )<br />

te , arLI . :)<br />

o I o mun<br />

'sol<br />

rv<br />

r - . un<br />

" k ) ut S<br />

+pic p i q 71<br />

rUD1:1';q Kb.<br />

noríISr,<br />

.9 =1.)<br />

n 111<br />

ml.<br />

Id<br />

úr:<br />

.<br />

vi<br />

ti) 51-5 / 29<br />

' 1"i ¿l9puu~<br />

1 1 0 '5 WCE05f F.<br />

1555a ,,ás" ti p . .! H<br />

, M11151-,<br />

1,,uio. , J 1 11,1<br />

n<br />

P P[P15~ a= W51,<br />

: o!.rnc:V<br />

un . _ .9<br />

s2,17 1 :, 121<br />

,, r<br />

9 1 7 11111<br />

C.TITC111Y<br />

ripiz w<br />

"lescciDrvotKI<br />

ID<br />

cn:str<br />

L . ! z<br />

1 ,Y.<br />

J.•Tóu<br />

CI..5Es La 'Tu ;o;<br />

nd ;luí .5L F<br />

1<br />

frI!d I. 1x1<br />

,u,!L:wrr<br />

M[•IJ J- i<br />

C.171:11=S.4312<br />

I:Lcl.<br />

T M "' :7,.r ... 11<br />

tr,• ;<br />

.....<br />

-.r D<br />

I<br />

n","5E .n.p,re 7<br />

riur.p<br />

n'I. n 1<br />

.4111011<br />

ofrp: Sil 10 n, . p tlí ' 1 o ' i;:ci 1. 1,95 S A-C>i<br />

I'..W yPL ItS I0) airar atrrj °111:•11114 E)'ND ...45n ini<br />

"y !r;75<br />

c.@ iSC 1<br />

4-r, n 1<br />

' RIYYI■L .ra<br />

!La. e "rl 1 1<br />

=1 Dr. ',ni<br />

rclr m !l<br />

, P<br />

Im :? .i,91.Fre);• J11'mrl<br />

..<br />

airÑi<br />

rcirul<br />

p xul J: T\T. wpn.IH io l ,n-<br />

"I IK I'3


L .-+a, Nombre P ;In TrL yfu Cines rklnni,l<br />

,.: Julia<br />

ltr:.ripm<br />

nimni1n<br />

I L<br />

Euzhii He. 11:<br />

co=urr.¿ue<br />

Scnaa, Ctze<br />

r,d n ; y<br />

hJn ne :ez.<br />

np , : sD<br />

CZ2.<br />

¿b 57: 1” . ;n:4<br />

H•11:2;<br />

. 1= JPi 395<br />

'Itnwdlip2s l m: .<br />

L'ollins!


Directorio <strong>de</strong> Delegaciones Fe<strong>de</strong>rales<br />

<strong>de</strong> la Semarnap<br />

ESTADO- NOMBRÉ. ' TFISOXOS D11RLCCT{N<br />

AguwSCalreIlc9 ing, jn <strong>de</strong> Tel. 91(49j MuOcrn 344 Ser PiRc j{FJIA<br />

lcaüs lnfanit 169722: Centro C,f'. 211[%]0,<br />

<strong>de</strong> Liba 18:311 ~~ui1 4 Al ICnteá 5 P5.<br />

r<br />

Fax 152843<br />

B al a C Woraia Lic. 1 t eniAndn 1 `el, 9 I(f 5 ) 3i:iJcin Ni). 537<br />

Casta s rrcnti 534526T Av. MGİ:ieo r.lv. ktnreltx<br />

524986<br />

Fas S2499S<br />

Ca Centro C.P. 25110,<br />

Mexicali :<br />

R.C.<br />

baj~iQalitr+rnia T.ic.3aun 1'el.91 (112) &zampotin. 1045,Cal_<br />

Sur Carlos Ruiz 24424 eentro C.P. 23RCiJ,<br />

Pulan l a na 549425 La Paz, JJ.C.S.<br />

Campx:bc ) T. cn C. Tel. 91 (91!) . Av'. U petMareos Nu, 29<br />

AhruJxarl 104.5/ FRq_ Galcana, Col. San<br />

Navarrete <strong>de</strong>l 12322 1Zuruan C.Y. 240111,<br />

ÉMi Fax 11792 C'Ampeche,Camp-<br />

C_nahuilia Lic. R. rguslin Tel. 91 (Rl) 19hd. Vcarvsli:lun<br />

Rluun? Arizpe 1 fi 7746 Curnir,7.a No. '24.54-2do<br />

1 = a 1607531 Pi o. (2u1. República.<br />

16[1438+ OrienteC.P.'2S2R0.<br />

1674 33,35 SaLtillc :<br />

Cnah.<br />

Colima Lie.lnrpeA. Tel. 91(331) CiiIl:Victotiutln.360lot .<br />

-<br />

C úh v ez Rocha 35242 105, C.P. 21i0LX1,<br />

Fax 2537(N Colina, Col.<br />

22605T<br />

41421<br />

Chiapa3 Tm. Pab]u L'rl, 91 (961) Rlvd. Sao. CrisuibaJ<br />

Muencb 38321 No. 212. Col. Mucrcaunnl,<br />

N i vzlrrn Fax 29346 C.P.291130,<br />

Tuxtla Golicrre .. Chapas


ESTADO<br />

NOMBRE<br />

Chihuahua 1 4 [je. Mane uel<br />

Llanuzn<br />

Fe,rn:inr]r::i.<br />

7EL.É1 : YINOS<br />

DIRECCóN<br />

7•rl- 4! •` l4) A s . da 1,.1 Am&i.:.15 Nn.<br />

139: T i2'.i 200--3 Cuai7.3 r}mplia,ricn.<br />

1315.47 Cul. 55n Felipe . .<br />

F'na 134955 :51240, ChifflulhaC:TIii..<br />

1<br />

l351i; inga<br />

F31udn <strong>de</strong><br />

Mârieu<br />

litta?ti¡unru<br />

Ciucroero<br />

Tnb•.Alfou,<br />

Custillu<br />

Obte.gfin<br />

l L[::. htrairnu<br />

Crhjza5a.1,tÍitz<br />

Lic. Luis<br />

An lw•nio MI,rkrc<br />

Musquatla<br />

Lic. .Tusó<br />

Anean lo Áziona<br />

lgla


- MADO NOMRRR Ll`JTONO6 DIRECCLÓN<br />

lvtpre os BIbi. Emilio 1b1.91 J73? Av. Universidad Nu. 5,<br />

Mrijica Criti. 17f. I0,s ea. + Rutnu vi.xl9,<br />

76112 C.P.621111J,<br />

Fnx 1371171 enernn a,'a. Mor.<br />

Nayarit luz. Jesús L rel.9! (325 Av. Allen<strong>de</strong> \u. 110<br />

;1 ; úri 1275.55 Ori;.n1c Sn8nhCln Piso,<br />

Mcrralcs Faz I26(<br />

y 127545<br />

Col. Centre., C.P. 630011,<br />

Jepr::, Nay.<br />

Muevo T.a9n Lic. Ardite. Tel.']! fsi3j Av. Benito Juárez y<br />

AIc'ucer 5411721: C«re . OuraL Pklludu<br />

r,F~la~~Fh~n 550241 &dual Ier Piso C.P.<br />

Fax 552051 h71IK1. Guadalupe, N. L.<br />

CF,is:iea Biríl. Salv ad«.. Tel. 91 19.5 B) C'a11F Sr,birrnc No. 401,<br />

A I 01 Fon,eca 50019 C;nI. Rctnema, 6 1 1 .11511,<br />

Fax 52719 Oaxaca. C}as. .<br />

Puebla Regina Tr.I 91 (22) Ca11s .Sanrn'l<strong>de</strong>rÑ;.4902,<br />

Crvrcicrspo 4119733 C'nl. Palmas C.P. 725511,<br />

Rama 12R 4U969U Puebla_ Pue.<br />

Querela n , Ur. Jninrr Ídd.91 (-'am) Ay, uni5r5ldad ttiu, 2w<br />

Lúñica J3ur_ os 234413 Oriente ny uina<br />

Fnx 1341511 C'ircum.ala.:ifrn. Cal. San<br />

Javier C.P.76020,<br />

Qucr&ji , Qrn.<br />

Quintana Rne. Rin Daniel Tel. 91(9M) Av.Insurgentes Nn-115,<br />

N,yvuru, f,,iy,ec '.C 1 1. 4 . ,: :l , I'rx; ucdiidirxi ele.<br />

22<br />

Í1Q61 Metida y Av. Tecnológico<br />

22421 <strong>de</strong> Chetumal- C'ul-<br />

Fax 22129 l41a2isreriÑ1, C.P. 77(..;9 ,<br />

Chetumal, O. Roo.


ESTADO NOMBRE TELtkÚNOS DTRECCIÓN<br />

San[.uis JosdLuia Tcl.91(IR) PrdittioAioezgnimNo.<br />

P'ic i T, s_rva 130574( 101 ; Esq,.~L]I~xJuhf_<br />

Asrnrlillo 130163 Terrazas. Finiciumu[<strong>de</strong>rdo<br />

Fu 13(769 Tang imnn' o. C.P. ?k264,.<br />

$aii T , .nis Pufuei, S.L.F.<br />

Sin aL?;i Ltr. L'ubiu Tel. 91 {69) Av. PuerlD <strong>de</strong> Vlazad6n<br />

L'aniula 5555491 rdn Pape. Industrial.<br />

Pare<strong>de</strong>s R23011V Alfredo V. Bonfl,<br />

U5279<br />

las g2372S<br />

C.P. 82050. Mweud Sin<br />

SUlwra Lb. Ernesto Tel. 911'62) Centro <strong>de</strong> Gobierno<br />

eándcml 135271V Edifieiu Hermosillo '2do<br />

C.ninuv ]35261 Nivel, C.P. 13270.<br />

Fax 135259 1'1 musilLo. San.<br />

Tnbascn<br />

Lic. Fcrunndo<br />

' 1bL. 91 (93) Av . Paseada la Sierra Ttin_<br />

CNlxxrl12 Falcón 15721 61?, Cul. Deforma C.P.<br />

E+.ix 15435 S6q$P,Villahcrrnasa,Tab.<br />

T3nlauEilris L]EÚL. Vieccu Tel. 9! (12) Ae.:ha:1 Clrnrlauhu No.<br />

Zamora 138993 Pala 310, Eiq, L6pca Rasan<br />

17crnincuex L35i37 Cii. Veces!, C.P. $9150,<br />

1'aiwpiuo, Lampa.<br />

'Plnea]a Biól..ti11 Tel. 91 246) Av. In<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ncia No. 60<br />

!:humm'ero 201'7122166i 1 fra "A'', Col. 02,11111,<br />

T.rlez 29656(20682 C.P.9‘.101g 71uxeala,Tlax.<br />

Veracruz ..Tuau Tel. 91(29) Pruiungaci4nDíaz ?4iriln<br />

Cado.; 221273 Nu. 49?9. CoI. Las<br />

Ziirorinu P8.%22L'It}2 {ianias : C.P.9193R,<br />

Merli4 y 2212111 Veraauz, Ver.


'ESTADO NOMBRE TFT.TtFONQ9<br />

!!!<br />

Yut;a[3n Ridl,Raf,7rl<br />

Rabien &cnito<br />

Tel. 91 (92)<br />

. 200)17<br />

I'ux 255.523<br />

DIRECCIÓN<br />

CalloR.33-TiJiu_544<br />

pa-Av. Rctñrma, F.r]íIFL~1~~<br />

SabrÍn914t84.ie'[:u~. (iiutlil -<br />

C.ii eres C.P. 97070<br />

AErita, Fiit:.<br />

Zacaceco l , Q7uicn. Tel. 9] I_ rJ9) Sc.,mCrlii <strong>de</strong> MuLiixtoru .<br />

.l avia V Aliaily.y 22582.1i No. 127, Col. Cr'Ll iu,<br />

Hcccii a 219852 C.P. 9111110, 7..a or cax.<br />

7.zc.


Directorio <strong>de</strong> las Secretadas y Direcciones <strong>de</strong> <strong>Ecología</strong> Estatales<br />

Exuda 0502 palatal C-Rr p Tkln41' FJlrsrcIóm TcldFpnii Aax .<br />

.4 iso alicnLn 5¢Lxctu7l%rin SUNSET2SEI_xkiC 1ng. Miguel Ángel Mmomnrca=ro. (fil 49 IR (014411$<br />

ExInefn DEr U][XJCIA CoJia'x .AntdIic 3{1€ 56 56 y LS ]S 20 .2m.<br />

7inn Gr n 12 12 214 '<br />

Agualua7Lunlxx, A4n.<br />

C.P. 2t'Pe17<br />

Baja lliu twibn {>as~al tl: 15LILL:r,'IXSN, 1•]. en C. Adolfo Vía Oriente 1 2nne ifiE 551 Rl1 R6) ~S<br />

California <strong>Ecología</strong> C13, - U1 . AL DE {runtidaní2l~'illp CIN S1N.Cuii »k S -15S.l<br />

' 41-1üy 1<br />

i-C(ane1Á Cablerrur Tijuoc- S7 .<br />

S.C.; CM. z'{} u .V .<br />

Baja Oinu d.; DJHECT r at DE rrl.1)iin; 1rd-el In Csñlii (01 112)2<br />

Calilúruic Sor F'Inn1xiññ Ill+ara: P13.NEACfhh R, w,"v 1 Guindo' emyuiat lkiuio .' (DL 1125 9J<br />

-Fx-uLurin OF.: N Y . TIrevr.. CS. Centro, 27120<br />

I~r¿,<br />

RCO.LOG7A' L- FSL . 7.7 2 .'7<br />

1 C.P. 23flCi - cr.'_3?:J<br />

,<br />

Cam,Lxche, Sarxl:ufadc SECRETARIO DE I.ic Hnh.:rin 41r.elñ i'.nIle 14,, Nn. _.0 S, . 101 lA J' ml 4A r} 6<br />

HnllnOra ERC71~lc1A Fro,iuc Bauiu <strong>de</strong> San 1lp,t@9. L21 L'1. 92 . 10 .<br />

Cam'ecLss.Cxlr,p.<br />

1.29-2Ov<br />

. 1. P. 7.i1;-0Lr ri '1','. 4i.<br />

692 EO<br />

C1urcy.3 S, xralfa re i7Y:kTT,4T2TO BU RLdl. Fri']w1- IJ]un iuLa S5 L, (Vi 4615 5 10] u6L; 3<br />

ELL'YJ}'L r _ Ruuulsi.e EWLOUL4, Slgiiincn Lana 1~nánnnrnienln T.,,: IR; 4S, 5 52 .57<br />

Nnria4es y1' cca RECURSOS . Lruiuiu,,TuXLk1 :9.457 T.5<br />

NATURALES Y r S 21 II<br />

I I SC:A C.P. 291520<br />

J


.T?~ludn CLFieinu L'.rutul ( r g ñ ' 111L118Y - Diceruido Ttii1Ofu0 Uex .<br />

Ctillualua DeFrarl:ur,u~a,le JEFE DEL T:R ? MT;- Ing..I~Iri!u91fp xJIeudc ú. 1912. [l ?-.13 ?u] L9J Lt<br />

Rerlcura AMJ:;91V DE ñr~:.xJri 2x]r.. 19,1).CI4. 44 ;" ¡]•] 40.7<br />

L•C07LC f.x (N rnn, CIJ110311nf:. 911 1 4<br />

Chil. C.P.31151<br />

S:rxihuiln ' fliLrrciyn e:Fe.ir . 'hl <strong>de</strong> I›Ine;Lt . 1 ('ENE- Dr. RuJu1L % J Carca ;'1xuriu406, Primer h51 14) 14 101 R4i 13 .<br />

Gueloefu PAL T)T'RCCI[.nnr.4 Guriérrea 13.93 36 71<br />

Saltillo, Coahuila %22<br />

C:.Y. 2?,yJ:1<br />

Celaba L3irr n.'..: j<br />

DTRECTOR q E . ,1r:4. \Tiguei . r5.iul n,u r Comino ±fJ1331;: WUL331J3<br />

11cnlnVfn F%'.CII.CI[iir. x iidn.Me1n 13. n1 Nu. 935, Culbua, ;900 01•]L<br />

Calima. C.P.21101111<br />

ix–nngn . Iiirsxinn ar 1>INfi'I N Llh .: Qurne Lttis .t`.ulu <strong>de</strong>l Purgue y (01 I97 12 01 13) IJ<br />

E:xrluyja P.nc=y.s.1 EC0LOC1:. Y .Uired i Rangel Auenl,in.ie In I,0?n i2 32.12 343]<br />

Nzrnrale: M 1 .i:I!FLSI)5 t'95ca<strong>de</strong>r siu. L' 1. L S .4as Jcs, 06 70 y 11<br />

NATURALES<br />

Durngo_Dla..<br />

i: N, %!X)<br />

13 11 exr.<br />

LS] .<br />

F" , >~a Ju ül;aeLnrixiS: S1 CRET.ARLi DE Qufrn. Martha Palacio iei:nNe:nin, n}L 7.7) 14 . Lit 7...1 ] 2<br />

México Ecnlxgiz rf:I)I.1)C;i4 . Litera [di*a5 2'. piu, pirca 2024, 13 34'7 y ;6<br />

Palmeo Na.:!.€g, Tblvz In 2J17:'/i<br />

EiL o <strong>de</strong> l h üw. 30 73 V 5 hri"-,ILr,r~<br />

C.P. 5CKWI) 71177 1741<br />

75 73 LO<br />

Ilatt er.)


!:dada LJliúua estatal Ululó Tiw18Y 11LLCCCibiL TtJ tiSv Fax<br />

GurpiaNba InIOluF, JL':i:capf8 DI H Hí . :I11H Hffi)l Pifia nn M 9flA3 N.a. (vl ;2'31;; FJI 475i2<br />

<strong>de</strong>l PEnu:111 INCPLTUTO L]e:cn Fracci0nunrienki Sun 1422 ' 2 29 52 Y 211<br />

L 11F Ja.'.... fivalyn%IImV 71.12 1 L<br />

ECOLOGÍ:3 ami C.P. :5 . 5E20<br />

LTi:erren) 5{cr~:ma Je 5ECRLTsIIO DE L=;. CuiL1ermo Pala:lo <strong>de</strong> CcLn-ro11 TCI_Vr 7 1 (571 74")<br />

17^;nrmlln IJrhnni:' I]I : SA ILHS}I.I.LI I.ap-zicln:fn Pi.n C:-nnn 247j II] 13L ~<br />

OL'c 5'úbil i rus IS.11APip Y CWLLk5 CIúJraruicisc,Gro. 91 n1.16 y<br />

F"1TS1'.[i~l.y C.P. 2:0P.0 1 M25<br />

-<br />

Nid:3v_r. Cr.n,ein llrraral lle DTRECTORA DEL Lic. T.I:unit( Fluya Calle Jfl>é 41.n. ['i1 7114 101 771)4<br />

&c:4(a. CONSEJO h}II:.»~ Jf in~ la . VA% Col lu 5C: I 4 50 L1) 2 5. A?'J<br />

ESTATAL q E ' Centro Pita, 1 Lec'. P.T., 54 f.1 R7. 4 54 01<br />

HJ'NMJ%:ia C.P. 420N)<br />

Jalii:>.. S%Jn]liinn N'[:inl ne 171 ILI: iIIk f5f? f..+L fn,. Hnnhn Ll. Mereicn Coleen Mi l i) ti 17 idl 5 ' I 1419<br />

CxuLupiu Ci}kiLSION i3cun It Nao. .íiLilln No. LLE], r}r1. 11 25i. 1 55,14% 75<br />

EST•ATM11. DE Chapultepec Caunrn', 17 2115:1<br />

Guam tránrc. i Anl, 171147;H<br />

C.P. 11620<br />

L715 03v<br />

Il k'. I ñtiJ<br />

M i:.han:in S&:relnrfa ie I SE.CRLT,tR IG T?L LiL.SL,I•~3rr fis.nha. No. 272. ['.11 43714 h}11.111'<br />

Lh.aLwIL Vilanos L?I.S:4* vr.l.fl nlali.yAnex Fh:cinnñmirel0 Ve: 4 5 C: r `.5<br />

ECd avía URBANO Y T i rada <strong>de</strong>l Campc5u . c,<br />

HIN 711f %jÍ ]<br />

,Nnrrlia.:Y1irh.<br />

C.P. 5290


Eludo Oficinacxluiu] CnrLrn T1416nr illrnrti6n TelEFllml Fux<br />

FIwclAb<br />

5.a~aluaia Jr<br />

I Ytrrrilli<br />

.4uiLi.:aV.~]<br />

SECRETARIA DE<br />

111-NAk Ri:i,.1(1<br />

.- r•]TiiEJJTAL<br />

L}a. Maula<br />

(IYUnId<br />

Pal:ui,. Je Gi I."Ar,j<br />

' J['. .L'ile, C ' c'LFSxir.i<br />

CLwmLn cu, 14"r.<br />

.':w 731 LS<br />

11(4 , 14<br />

]J 5:E . II!<br />

y , ; ;I R , la<br />

21 56 cros.<br />

115{<br />

1'51 73: ]ü<br />

L-yJ y 14<br />

II 55<br />

Nr. nril Inu. Frin',rrrr dr. 1148 LS;'ItEH F1I I_ I , .c Ha[1 iknrra I ii uli .to npnia No (1!1 921):. rfL ni) 3 ,<br />

Viliuudu, E'2mwllJ ]NSTLTL70 RudFiuuc 11EOCk. Cut. anuo 7:11.2 74 Q252 y 299<br />

LIr}~rnn_• fcilnta. l!CL.13i] r1,112 ISL: Tepic. Nnynrir 41, 21!<br />

ViVLENL14, . C.P. 631 L4 ' 32,'_6371<br />

DESARROLLO y'2 94211<br />

UKH.4 Y<br />

ECCJLÚ f A<br />

Nunyr, ItCii, Sud:s.`.:,,XNkCL. SUBSECRETARIO Fui Julián <strong>de</strong> Li 5 alr iut u ir iL 1 i j 3 di (:1F SJ _' 4i1<br />

Bu:ikolía EL ECOLOGlá Garza Casrm tfl.ntu, Edificio 11 7 795 3 13.61 y .1 4S<br />

F:Ilznnló FhSrr. 45 17 71 'i ]<br />

1u. PJ.u, bLxr in:y. 343 19 51<br />

Ntvr, ] GM.<br />

U.]'. 154UOJ<br />

1y.in:5 I n!r . iI u9 F4lr.inl <strong>de</strong> DI RFC 1 r1421 )I . 1. 1np , ai.~o anida L-L+s:=511-A r , 41 i15l 951) 1 .: J P`1)<br />

Euik- iu RST1TIiTC• Ldpsi R:u_us CunLV, Oakuc.L OIL., 232.Ei 7492, 333<br />

F ''A ' 1' A1.1»:: (. f. 5d.<br />

ECOLOCL?.<br />

1


'Exudo OFeinu txta[al Curan Tiullar TYirreeldn TelUrnn pp<br />

Puebla Remuda <strong>de</strong> SE1CRETAR[OT7L Dr.L•Juanln?rlaip Km-5.5 =a a 0)122;" {!I a; 4..<br />

1k'S8i[ . I 1',biw:; y LDESAKR(JLU.r Luid;i U,ilul, Salí AJidiL 15 67. .1 7 07 57 y .17<br />

1 7 .cn1agr [1A3;0Y . s:holl a ~In. Mn*.. 47 '51 24<br />

ECÜLÜÍIA C.P. 1fL) i4 31.17<br />

2: :IR -y 4 . •'<br />

03 03 Ln<br />

201<br />

Qunrtim.r Lire:uiói <strong>de</strong> DIRECTOR DE Es. I.L ue1 EJi fu:iu Or11ira, 2do. r01 421 15 •;O1 421 15<br />

rxningj: ir.iJr.eic.lA S'rriain Ieitrti. picn=]lfl2 tAtl. i.knrn, 35!1'}, It ?S 1!7,1534<br />

{ r u.rinuu, Qiu. 34 L9.12 19'r LS 33<br />

C.P 7frl31 r•5),I( 59<br />

7 L3 y L6 .<br />

- :542<br />

1<br />

Quintan, Llc'u .Sul tuala.na.Sz SUBSECRETA3 LQ JcJ,. Cuitas Ei Km 25. Clavad, (?L 98]) 1<br />

I[>=urxi, 1irnrnleir DE.Er P 1: 7 FIS ..S Cj_rarie lo r9mte Qoinnr_i Ren 225 79<br />

Paca NATURALES 5' 227 57<br />

PPSiF.1<br />

226 46 ex7<br />

LIY<br />

l.ni8 S:rn i inn_idn (Jr. Pedrn :Yñiellln ['ralle {:nrmhrlmr.0 ( . :i i -H] 11 (iii 4Yj I i .<br />

Pu5u;ri f CILULal dc}wlu,;a OUVIMrI_ADOK MIIAiL N u. 1205. ES". 30 5J_ 11 23 21 ti 11<br />

l C,, ti ,i :3TFsLendl GENER.A[. GE . ti r irrahenroa San O5 C.el. .1 O S<br />

ECOLrJrJl L1di J'c1.o r,.SLP. ?1182&<br />

Y GESTIÓN . C.P. 773231 1529<br />

. AMBIENTAL.<br />

1


Fnhiln Ofkine afluí {'arpo Tindrrr bireociñn TeL'ruoi Fax<br />

i5nukx Sui:seerct rfa U. SUBSECRETARIO Ene. Juno:] Láttuv islwmi r ,0] 5 573 34 i'Jl C?'3 14<br />

Elei2uullu l:eliano s DE.DF:iA&HI;II,I,f} I , :uv5,5n l4imIn:' fnF':Tv{rrGS, Frinniirs =1 If, 14 47 La<br />

Cxnlnefu IA.13:1N}Y Ju Guhirrnv dd , Jll 60. li ..<br />

tcI)I,IJ(ii4 Israin. 7r•ane. 10• 14<br />

Cu1lacwi, Sin... 55 52 cal.<br />

' L:.P.$I)I i4 i ?2:.' II.<br />

" , '451f 2 16<br />

1<br />

timan Lliaeción Genera] Je D1[ICTDRA Nic. Mrc.ULIuJ L':1aju Jr i0] C2.1) i (u1 C2.])7<br />

Ncon ivida1 [.L-: iRELAI. fl17 fondas O1vera ^.,Lmiristai15o 2LIo. 19 fh . ]7 61 y . 12<br />

Genkilicu y CamnL NCFRhMALYLPA.L1 fix0,1:1510an::e.~ f ]9 E1i<br />

k Frner:,.mo; Ir. ÚLCI'IC.h Y Culi Las<br />

CLIh'IR[11. 'LE<br />

I, LInus. lieannsiIIn,<br />

VRi}GRAhi.+vS<br />

SuiL C.F. 1127O<br />

Thu:u Obru.iiin Je DIREC.TORDE •Lii4L Ani0n1h Mggsn i1<br />

'<br />

In ;ilrrre h 8. 0,111 J r' , [f:il'J;i315<br />

F i anInv_fn 1:17.0LCGI.S Lvldque <strong>de</strong>l .ámge] -115, Cul i Rrruniw, 35'0 y . i" 40<br />

' - PInrr_: 'illnhr.rmr a,Tnh.<br />

, Ii 79? fa<br />

C2. HCLWJ<br />

'I nnu ~li(z:c ' L11mni:n <strong>de</strong> D]BLCT7RTJL• Ar{.:lrluru Tucas <strong>de</strong> Cubir¡au ?]] 112) i0] L::- 2<br />

6cuLl}in ECOLf1(JLA .k ' {)i' i Cda Lf.11Iq ' klnikAp,.i MRTiI~.7 ' . '15! 42 y 't'_ 42 y 2 L<br />

13.uuk'-ur ['r:zcdis. 22215<br />

. 15<br />

r1:1hri, x.'n, r51.<br />

Ciu.3rj S'i_wrii<br />

1'mnpp.<br />

C.C.37CO)


Is talo Rf!rinn ixtnlnl CRTAo I Titular - I _-_ T]irrruidn Trlérdnd I r a%<br />

Ci»ntinaris.<br />

cr,:L;11 <strong>de</strong> E.,.JuS.<br />

CA10111]INk11I:iH Lif. io Flúiiw L<br />

EC' 11, U:Jt<br />

CE!'ER.1L UE Srinx.lnniri<br />

f lue_ <strong>de</strong> la<br />

•711 :.lri; .'<br />

1 . 01.1115yhida Na. L. 7156.3<br />

Pai cin iie. Gnhir.rnn .;[I J' _r 2<br />

TLa.s.ud., TIa:1.,<br />

C.P. 9rlr5 _ :52 21<br />

~L 1 é 21b)<br />

ñ535.131<br />

516<br />

rr crux<br />

1<br />

17irenil5r. C_nenl <strong>de</strong><br />

;xnlnri: Fr,N.11ir{-5<br />

Dlk I?i:I9}H CWNY-<br />

RAL DE ASUNTO.<br />

L r !: ÚL.SICH:]15<br />

LI'p. Fsrr,is.0<br />

FTx i:ini C,mk:n<br />

2rinpn5la Ni). ?,<br />

H'i'n~.:i^uanieer.,1 L5o<br />

.VlpcLn:Jalapu., Ver.<br />

C.P. 31 f.r(1<br />

051 a) 17<br />

:215, ]h<br />

11 11 IN<br />

I Si •Ji+<br />

f!rL 1 311 ] li<br />

II C.<br />

Yucj-..:in &x:xrarfa <strong>de</strong> :t iPC :F:1_áh;I) DE. 1=12. Gis Al Ewnr11, CuIIe l51 tia. ,k h per 1::I '7,1:• ` p L•J] 59:2 . 1<br />

Y;;54.5Xi>• ECOLOGIA F:uir..Srxc: 53 y 43A, C'LJ.<br />

13 55, 24 52159<br />

CrIILV- 14&id=<br />

Y:rfri 1, C.P. ! 1 7LYJJ Li• _ 3 e<br />

1741<br />

'<br />

;!ri n!l'S':li 41LZ'Yti_LII L r l: q 1REC - R r1E .v]V - f-:'rsri^ir . Hi2uJ4u 322. AILu , • Lp1 •1fl:• 4 •:01 451)I<br />

runIn.fu I s iN 51.1)111k Ta.iscu.timfa Cr.In:. T.ac]recn;.<br />

r..P. 1ÜIXI<br />

25 :12. L' 4


..<br />

Rcglamenffis ambientales estafreles<br />

y n?unicipales publicados haskí 1995<br />

▪ Ags wcallentes<br />

. Baja,Califórnia<br />

▪ Baja California<br />

Sina.<br />

Campeche ,<br />

▪ Coahuila<br />

-Colima<br />

▪ Chin.paS<br />

▪ Chihuáhüa<br />

.<br />

. »uYáng« , .<br />

▪ EStatitY:<strong>de</strong>Mé — có<br />

. S .. Guañaffiáto<br />

catélps .<br />

Núevo Le6n<br />

a kh pg ,aca..<br />

Puebla<br />

s (Nayami.<br />

▪ Queretaro<br />

s (Quiati u.Rbo<br />

'San Luis> Potosí<br />

a Sinaloa<br />

a Sonora<br />

• 'Viajase . °<br />

* T m lipas<br />

laxcala<br />

Veraciwt<br />

▪ Yiwát . án_<br />

.• Zacatecas


Reglamentes ambientales publicadas<br />

Rólarlo Reglamento dr la LLy lima calas I4íuFYiei tle9<br />

Ay.I:ISn,lierllet<br />

• ItcglarnJDto ESt2dal &<br />

]nspn ri6n y Vit]iIrcia<br />

Ij4:.IIp. :Iic:a<br />

• 12 ~:]y1::lntnLfl dr] Sistema <strong>de</strong><br />

l'~ificación<br />

A ol,.711 lmllr.:Intr. <strong>de</strong><br />

VchuIo5 AII:0n1otorC5 cn cl<br />

C'r:14iU 4 15 I'1.51::111 f.I:i Y.%<br />

• I1tLLI3lnwl.. MLILicipul do La<br />

Dirección dr LLnpia y A: ^)<br />

Pgblic :kd Lfuuidlriu <strong>de</strong><br />

A1lua%:n1irilKi5<br />

RcpLarncntoAlonidpaL<strong>de</strong><br />

DC?:LTrhlpp LTt&nh 1 j l aul: ;L'. ia<br />

llaja iw~lll ' 1rI11ia<br />

• Rigal:lcnto<strong>de</strong> la Le, en<br />

nuleri n le Iinea::I.'<br />

A IIlirn Lal<br />

• Ro2lamc_cire Je Ley en<br />

I - ALarriil fle. I , - i;ITnik%ll IV<br />

A luliie.nl al c3<br />

Ret]alncnro :c La Lcy en ]t<br />

rc]utivo u] Consejo il:L4ai 41e<br />

I:'s:1.I1 Irla<br />

• RrglanLenro & Lo Lcy culo<br />

f]llc e:- 11CFic Ó u ALIP.iI oler<br />

alalli All Lll G'% r iL.nlb.•. c<br />

Fntcrrt y Prcic:Ldores Ée<br />

Su' icLI)1 f511:1:L~11111 L'S l'rl<br />

nnlexi'1 :Le Peria]G l :~1:1 F+Ir11L'J1<br />

• ~lo i{.'G <strong>de</strong> ]I11.ev rn In<br />

I I11f' XLI 4111 SiX 1!IrOf-<br />

:r Ii-.J: CnornireF:14 r i<br />

ncet~<br />

f:r.Trfr:Xr~u<br />

• ReglainznIo fle 111 en<br />

inuL_1 i3 EL f'?C4efnCddn y<br />

f'.;nlml dr I:L (:unta:mrlaLión<br />

<strong>de</strong>l ~3, cl Suelo y ]a<br />

ÁCLn03írra<br />

.<br />

Unja Callrulnia.<br />

&uw<br />

• Rctlarne'l[.;<strong>de</strong> I


Entro lo Rcyententa <strong>de</strong> la l,r..y Rociamientos' frilunkdp il le l<br />

Campeche<br />

Gmdiui.:1<br />

Cólirnn<br />

{;lii8µo<br />

- Reglamento en Inac:lys da<br />

! n_IacLn y IL:Cup l Ambienta]<br />

y Auditor[a.Anil liild<br />

• Reairicdto on macada da<br />

TiC•'cn_idrl v l;xnlyd] llo1u -<br />

Clnuilerdn,: idu por !a<br />

[!:Irr.iLiiIr) <strong>de</strong> huna' ?o c tiatcidn<br />

d_ :üaluliu lr., } eü dtic<br />

a dalo aliado<br />

'<br />

'<br />

IE-r?I:In}e t10 (Ir Limpien y<br />

. Ana . o!.'IIX_;ul1 <strong>de</strong>l:Municipio<br />

d&Carnpzcnc<br />

• R- janWLL4 ri lnhie al;ll1<br />

Municipio dr.SnUíllo<br />

• ReglllrnenCV Ainhiarasl r<br />

Villa ala :4I r;la:r<br />

• Rearmado A i nIbiaraul do<br />

[;u;luhl'ouoc<br />

+Reg[v:1L'LIV.I A1151aknl jl d'<br />

Lll:Ltli matl$_7 .<br />

• Rc.alrnar:to da dtcil lfs y plxlx<br />

daalivias: 13x.1 Municipio da<br />

T\n!!8 GatsS I Ll., { .11:r.<br />

7 IE eglargrnlo <strong>de</strong> urrioio aóblic%S<br />

le limpia 4i.1 A11JIL1L ip14' <strong>de</strong>.<br />

.]JII Ci [sJ ñl:al Llu. I:IY Cave ' , .<br />

• Rrr;lu,lenco dd Ser:balo -<br />

POI iL'I J_ Iilripia r una el<br />

MunicipiodkTuxtla<br />

CeEllar., CHA,<br />

• RcglamcnLO dO dll ilrl y IYIJa<br />

dt fiztn'ILa <strong>de</strong>] •L111;iivLF~L' SIC<br />

f,;l Irinihnria, GIL<br />

CIIUiu:diva • Rt lellYtn141 Llc la 1 ry<br />

I;,'+J¡ ii:ll<br />

17cua,yr ,.1 • Reg,la r rxlüo pala I.L<br />

Prevención y t! ( i mito! <strong>de</strong> la<br />

L\u fiara ullriliu irTinaja p.)7<br />

]l3E vri7[ ṇ ulos nalonloir,ics<br />

+ RctEnintxluY da. F ' v_x~I1'I i:I drI<br />

Mnri1:{pio Lt C,iucW IJLTLdaC2<br />

+ RcgLalntnt


listado RReg]ameuld <strong>de</strong> b Le} liegbunenlus Muniripllcs<br />

f i%IaaJu <strong>de</strong> • Re'Lalncnoe.r. matera <strong>de</strong> Rcgia9' nw I1e Px* cciiln :a<br />

41éziLY] l ir'.rn:;ldü y C. ' rniTul dula 1414•fJLV Amiaidii y cid<br />

Ce~[a1llil::x:ido d: Ja E. uiliI Tui F robd~i~M le1<br />

AIiriÑJefn<br />

Mlrniri}'J4 d. 1i 'bici<br />

Rcgla:i:enln co.cnat0ii:i da Rcgla ae:nlu C cric


ESI!n xidrnemn<strong>de</strong>LaLty Jt ,lamemos :Misniriplstrs<br />

]alisas<br />

•Iteglan>Lr.'oe.'tmalr..ii:<strong>de</strong><br />

IrnpTIü hrnbienLxl<br />

• Pm1aintÑtal.l ara L4<br />

ctp]aacióR <strong>de</strong> bilnix:Y <strong>de</strong><br />

n1aS"riii1 I oI6gic8 y<br />

yb::irninll[fxi OROS<br />

• Reg]nrnnit* la i 1?1<br />

Pxvenc5ón y (:rnni nI Lit la<br />

CAnIssnirlat;ldll <strong>de</strong> b arm6S-<br />

1 Iera geoeradu poi hlrrlw;<br />

filas en ti esl sida<br />

ML- bu 5n • RetLnmenlll <strong>de</strong> Pi ole ián a]<br />

MribitlrlE<br />

'<br />

LYlurti•ILIff<br />

• ReglarilenLn<strong>de</strong> b Lrv dCL<br />

EgtillIbria L•caitiSL< :n y 1:3<br />

P!•+ e:aiñIi al Ambiente paro<br />

la Prescnei5n ; [',lnlnd 15_ a<br />

CraLtarn r :1rin galerada pos<br />

Lu ie IiicuIS14 âutan CIMeS<br />

ú1iC viln11~1n par U ts=ad0 Pv'<br />

Mal aloa<br />

• En rcdos LOS h~ll.l•lllillx L33?<br />

exisrn 1;CrniiiitiiLc3 <strong>de</strong><br />

I.final'ia Municipales<br />

•RctLrmer.In ilu Mriiaja <strong>de</strong>.<br />

Rexi.IlLc:c Sólidos<br />

Mltuidprlle i: U I;1131;11,<br />

Y,nne_1ia y CLICfnFIYsFa<br />

• RcG111rnclilp:le la lYCVCneión<br />

y Cecea] ds ]II {15. llnlala -<br />

cIón aL A u 1bitALC: .]]£tepe<br />

'luevo León • Raplemaro 11 111 I.ey <strong>de</strong>l • R e7:Imnaiski Lit Prncoció<br />

IL11ri Ii:11i6 B`]GCire y<br />

AiubicnFSd 1l111 1nrilelpit•dC<br />

Prolccx;i. n al iluhielut<strong>de</strong>l rl {:auen. N.L.<br />

exlado & NUc4Kk Ixirl • Rcglnrnrzlci dL' I-AC . 1Dg a y<br />

. •I :Ml[--_ cci :l1 F.1 Arr..,ir.riIi .i i<br />

] Grto all. 1 1 , 4.1,<br />

• I2rgl:ulkn!n & £rvil.ibriv<br />

Real ke y Fnurxx:i,in aI<br />

AmNenle.::r. ti:1r1 Nicolás <strong>de</strong><br />

lux Gari a, R.L.<br />

• Reg]noictLU dr. li,.x>Ingíaen<br />

Pe-4i insn-ia, N.L.<br />

' RLglarncnte <strong>de</strong> Prole=LIrl11<br />

Y,?TbiCn{e. cal lu is L{'_I I Clil_.<br />

N L-<br />

•RctL


IEs{adir Regla mento <strong>de</strong> la Ley RegInmcnlu Municipales<br />

lli<br />

I u:VIr I.rlin + Reg larileinn ct Ftcreción<br />

AnlbicncaL .tp[xlacr,<br />

• <strong>de</strong> <strong>Ecología</strong> lr.e<br />

fr.rrdlv4, N.L,<br />

• Rbglalrienki ¿Ir. Prohtoeido<br />

ArFlroa]<strong>de</strong>Mina, V.I.<br />

• Reglalrrenio dr.Ecorogfa <strong>de</strong><br />

5ruuiago_ K 1 .1..<br />

12 gl rm in dC Ec Lapa iJ_<br />

CSloaga dc.Flolex. Ni;..<br />

-Rrgl;Irnealco cLEqulliF.rin<br />

Et-nlógicrl y Ihircción<br />

Ambiental do Chilla, N.L.<br />

Oaxaca<br />

Puebla<br />

• Rcglalnclskl Jel Liylrbórjo<br />

irnkilicc y Protcticih. I<br />

AnrhircI;l I pura el. hv]unicpla<br />

<strong>de</strong> Oaxaca 1 u:srr.~ ;<br />

+ Real ne:n u <strong>de</strong> <strong>Ecología</strong> y<br />

arando Mallara] iH<br />

M¢nicipin J: hcb!a<br />

a<br />

anr<br />

• lleglamrr,Io dr.&alc Law<br />

Prolcoclón A ¡unirla al<br />

Municipio <strong>de</strong> Ttpic<br />

@Irr6la_sa<br />

• I '. Iamroto <strong>de</strong> VCliliLa[ili7<br />

L ' .tILcI':Ir<br />

]t.glan;, n§I Policía y Bu.n<br />

ii[IhierffJ <strong>de</strong>l<br />

L'll<br />

fuiiJti I)I<br />

pactEfa;l• IIUilII V dr]<br />

Lh'.iarn~ll[I [Jíbaro, E[OLG:zeij<br />

y Senicic5 h]u1liLtipalr.<<br />

1 • R . glatlruI.Llllnicipia<strong>de</strong>l<br />

hyllilihriü Ecológico y la<br />

ProiceC1iUl al A rlhirafl drl<br />

1V]uliLipici'Ir Quc•.taro<br />

Ocluir . ; Iirxl • Reglanlcnttl di In;llrrid [i<br />

hnlxxau ,.1c>•;I•i;, rygl<br />

ltcglaT~ll[iti ir'terilly<strong>de</strong> k<br />

[ .`I IrnIsiór Elcacal .lec h :nli ILrja<br />

..2el Etl?II& dr. f}njrllS r ra Rr>n<br />

• IduKh¿rnrnLa<strong>de</strong> <strong>Ecología</strong> y<br />

Ocscidn Anihiertu 1 dr~<br />

mil uicipjts tle Benico <strong>de</strong> .I;irrr,


Estada Lteólamenlo die la yeti' Reglamentos Munisipadts<br />

San Luis Potosí • ~(IJI~ü L:::4,IIiNiL:lI y 1 Mune ±1<br />

l a xe till 11 l',ui.i T i raos!<br />

5inafnr8<br />

RcgillELeran a la ley <strong>de</strong>l<br />

I`I llli ifll ice Ikvi Iu1'gcO y b<br />

Prcr.cccióc ILL Anhir,Tlt IIeL<br />

li:aaclu <strong>de</strong> Sinaiaa<br />

,<br />

• RaglaJnCr:'o I9r Ecolpgla y<br />

FtoI . :ci&i. a1 .trullo r..nlr. <strong>de</strong>l<br />

Municipio dcCu]ineiii<br />

• Rrglmnenel <strong>de</strong> HA:u La y<br />

I'n,LOxilín al Auticrur.d&<br />

Municipio Lle ~4Lu , al LLII<br />

-Reglamento dt ECO]ogfay<br />

L[oiczci, :l a] r•,L7 i:nle ll-il<br />

Llelni.ipiel JC Aholhe_ Sin.<br />

• Rcg]ar.Temo :o E:ologfa y<br />

}T* rC41ÚT ll ñ+inhle:Ile dtI<br />

.l lnd[:iklli` <strong>de</strong> [ " nL av C. Sin.<br />

Soevila<br />

ak~;~


F.9tadn Reglamento <strong>de</strong> 1.9 Les RuglumonLus Miinicipaks<br />

Yocado • I2G$lailtiIC cil I:iitluia <strong>de</strong> • Re ~Lunr~tln:l Rwea) y M:nir,147<br />

Momo Ambiental<br />

lle:;iluoR<br />

[17tlnicipGr dr. MFridii<br />

• RNIlái1C:ILT, 4c-[:111.00 .I;it al<br />

Anhie rc <strong>de</strong>l Municipio .<br />

c<br />

Mea'ida<br />

ZocatC]113 •Ilt I iIil:rtl.: pira c 1 r4lanein: .<br />

kpro. ~b do la Flora y<br />

1'aiiiiJ til l .'Y.shY.<br />

Rc2Iainento para :lConknL.^~ ..<br />

I7 rsidu;x1 IinkpEI:ilaipy y<br />

ClfoioMx


Glosario <strong>de</strong> términos más frecuentes<br />

en la gestión anzMI:mial


Glosario <strong>de</strong> Té€7n.in.o,r má.s '<br />

f r.•urn'tes en IáGe,riión Ambie td/ l<br />

LI<br />

4hfi;srifán,- Proceso ntediañie el crnil una sustancia t<br />

incorporada n incluida en Otra : tal Lomorlc ocurre al aguii<br />

en cG . Suekr;ar bien a los gases, , e1 agua, [os cicinantt3s<br />

. , n41tf1enE S; ae, ciJanri0 . Son cncnrui - adlFS por las plantas.<br />

Acción.- Dí e. c <strong>de</strong> aquella edya pretensión tiene por<br />

objeto reclarmar, opcionalmente <strong>de</strong>rechos recales o lxrsonalcs,.dcr4cno<br />

<strong>de</strong> pedir alguna coma 'en juicio lega] <strong>de</strong><br />

rjcreitarlo:<br />

.kr.uaéú2turo.=-Es la producción, ui,IIiko, comercia-<br />

Iizaci6n y exploración racional <strong>de</strong> los ieLursits pesqueros<br />

. motines, .,. .<br />

' Acuario.-' Dtp Ssir.o en el que sc cnr,Yrfvan sivOs [G»<br />

antenaleS y:'r1 nIns,aculucax.<br />

Aiiiífero,. 1.'orri7a mines tic rocas que remiten . que el<br />

ar . uá peer , irr vc dc. el] as en uhndielonca orinales, y que<br />

son capaces <strong>de</strong> suministrarla por iavedual o por bombeo.<br />

' Administración local.'- 1% la<br />

4<br />

parte aperLilivi rk<br />

los gobierno,: municipales ; esi.rj intc;rarJa par_ liit<br />

ilynntarilienisis'lrc idares 5 1 - .sírirlicu,) y cl Preñi<strong>de</strong>nie<br />

Municipal. .<br />

<strong>de</strong>: Glasj1riu d:!'f'r.'ir.~úiur~ Scjnlrnp, Prc i. p-


Afluentes- Cursos da ugwI,rcc undal•ias por'rarnific•wciolles<br />

miss o - rnenos numerosas c,inaincaclrix que se unen<br />

al nu pririelpal.<br />

Agrncilufmieo- Conjunto dt sustancias químicas usádas<br />

en la agricultura para cl '.onlr,rl <strong>de</strong> plagas_dc Insectos y<br />

roedores, hcrbisidtia. <strong>de</strong>foliantes. Iéiti]izantcs yotrus-<br />

Agua potable=- T ;> i apta para alimentación, ltivntln y .<br />

usos industriillcs.'.T.a apreeiación,<strong>de</strong> potabiIi unión Sc<br />

i. efectúa nicvlirmte un examen organol privo seguid'.> dr uo<br />

análisis<br />

':•Aguas costeras.»Son aquellas que circundan las masas<br />

uuulirieucules qua. cicaccn marcada inlluenciaa'en las tierras<br />

y su ecología, su proFuridirlad vio es miiyor'dc 150-200<br />

metros y son más ricas en plantación que las aguas<br />

oceánicas.<br />

Aguas <strong>de</strong> riego.- Lis que se apu ra artificialmente cn<br />

lasaperadones cíe riegas No incluye las.añuns <strong>de</strong> Iluvi,r.<br />

Aguas negras: Aguns'residutile,s r-icus en principios<br />

~• rlrltrltivos que se usan c rrit al'Clnü <strong>de</strong>jándolas clarificar en<br />

fas>I y ui.il ixarsáo sotailleutc cl lodü que se rusa en at rondo.<br />

n<br />

.Apuns•recepturas.- Ríu4; lagos y lagunas, el mutas<br />

uunlquier otro cuerpo da tagua - en . el que. son dcscartudas<br />

o vertidas Las aguaas ntgrris rrtrCe<strong>de</strong>tttC4 <strong>de</strong> las curnunidadas:<br />

cstu agua pue<strong>de</strong> n nn haber recibido un traiamiento<br />

previo a su <strong>de</strong>searpa.<br />

Aguas residuales: Son aguas proeedcntus ale uso<br />

dohlésúeo so Industrial; su grado <strong>de</strong> irnruie'.a orada ser<br />

mvy variada. Existan aguas residuales <strong>de</strong> usa puramente


domcstico,-quc se generan y provicncwdc Casa habitación<br />

y que n . o hari sido uliliao-ada y con trie+s indusIriales-, comerciales,<br />

Hgr1U iI HS L) pecua ri os: 4 1<br />

Amhientc. El ctm¡umn ale elementos LLtluraler; n<br />

n<br />

• " iinduiiidcis por el'hnrnl ie que interactüanén un espacio y<br />

rlenlpa <strong>de</strong>terminad[as" , .<br />

4irrrnpugtiLlen.- Relalivn al hnlnhre. n <strong>de</strong> oriEen humaro-<br />

Se pue<strong>de</strong>. aplicar a las 'concepciones excesivamente<br />

centradas en la problcniática humana, olvidándose <strong>de</strong> los<br />

efectos, ' probicmas y daños quc.se causan a los ccosistemas<br />

y al [inlbicntc, ,<br />

ipraveclnimientu ti explutaciün irraiciutua1.- Cuando<br />

, s cxtni <strong>de</strong> un cciusistcina un voiumen dcrecursos may n<br />

<strong>de</strong>lti tic ildrñile su utipuaidaci do rGg tieriwiiíu,<br />

Aprovechamiento <strong>de</strong> In5 recursos farestnles.- La<br />

extracción <strong>de</strong> los recurso s forestales <strong>de</strong> su medio original.<br />

Aproveehatuieritu racional.- La utilización dc, los ele- .<br />

Inren[ofi naturales en forma [al que re.suite. efiicience_ socia]-<br />

mente álil y praicure su prescrvadLirl y lu <strong>de</strong>l umhienle-<br />

4provechaiuiento sustentable.- Explotación y utilización<br />

<strong>de</strong> los recursos naturales sin agotarlos ni <strong>de</strong>teriorar<br />

alguna <strong>de</strong> los elerrlenlos 1 ur,d4rl1CrltHles <strong>de</strong> su WTIhlCllre<br />

-<br />

natural.<br />

a t a l.. .-<br />

!-'<br />

Atribuciones: Son :las activida<strong>de</strong>s que una autoridad<br />

superior lc transfiere,a::su subordiñado',para que éste<br />

<strong>de</strong>sempeñe el carga quc,ecupa.<br />

ÁLreusirnalnrnles protegidas.-'Las zonas <strong>de</strong>l territorio<br />

1 '• -nacional y ;rgticllas'sobIc Ilis que la nación ejerce su


soberanía y.iuri.sdietiión, un que los ambientes originales<br />

no-han sido siguitJcariS'aLllenic 1LlteradL1.por In netívidad<br />

<strong>de</strong>l hombre, y que han quedado tiule[as al iOginion LLe pmlección.<br />

7icncn.como propósito preservarlos airihieilte>v rl alariler<br />

represcni>iiivos <strong>de</strong> losdiferenres regiones Iii ogeoeiá-<br />

I1cN4 Y e«1li1g1r:FIY, y úo los ce istemaa r utñs frágiles, para<br />

i" -i<br />

axegurir el equiliiirio y lat continuidad <strong>de</strong> los procesos<br />

evolutivos y euFlógk wr, sNlxag[lurdtlr la diversidad<br />

Cica <strong>de</strong> las es1'.eciessilverayos . do bis que , <strong>de</strong>pun<strong>de</strong> la con-<br />

[inuidad evolutiva, particultrrrrienlc lras cndcmiens, nmcnazadas<br />

o en peligro <strong>de</strong> eilinciLSrL_<br />

Asistencia Dd! irrnl]d y afílitia ción (le 10.inib[I<br />

. Ios , t{ cnula~cos en La materia, como incentivos a la<br />

pri 'Llueciijn:<br />

At„mósFer~t . : La capa <strong>de</strong> aire que Liri:url dala Llena. L'.4ISl<br />

formada por mla mezcla <strong>de</strong> 79% <strong>de</strong> nitrógeno. ZU°r <strong>de</strong><br />

óxigeno'i 1% <strong>de</strong>'etró's 'cases coiriÚ el' argón y el neón.<br />

f l ln ie 1c adlinr»i; bi1ixidp <strong>de</strong>-carbonb y ; vapor do agua.<br />

Jb.elerias fecales,- Grupo <strong>de</strong> orgánisttb commamontc.<br />

en L'cllltra LLU,I' en ]a 110e11 v [Muna inteslinal . <strong>de</strong> 1c' hornhrr3 y<br />

animales_ La presenci a-L]o etiI L hu.ciCriits focales en cl<br />

-agua indica una,cof Ininaci ul peligrosa pava la salud.<br />

Barr nca - 411!1 eltíl peiidienles IunrLt `s a cauta Je las<br />

::rios,-caracrcdzadas por-sus suelos profundos y coludirfuente<br />

don un alto contenido <strong>de</strong> humedad, pudiendo tener


o no presencia <strong>de</strong> la<strong>de</strong>ras (sin cañada, quebrada, <strong>de</strong>sfila<strong>de</strong>ro).<br />

1.<br />

'<br />

Bio<strong>de</strong>gradable.- Nombre que se le da a los materiales<br />

qua pue<strong>de</strong>n ser <strong>de</strong>scompuestos por la ,acción <strong>de</strong> organis-<br />

. ros saprobios,<br />

Bio<strong>de</strong>gradnción.- Dcscomposicdún <strong>de</strong> materia orgánica<br />

o ' si[í[tticá \ per;la acción <strong>de</strong> microorganismos. <strong>de</strong>l suela o<br />

agua,<br />

Rita' Variedad .v variabilidad genérica <strong>de</strong><br />

organismos vegetales y animales y ¿le las condiciones<br />

ccológica's necesarias para su subsistencia.<br />

Bi&sferu,- El conjunto <strong>de</strong> la ulmósfera, las aguas y las<br />

tierras, en el cual se <strong>de</strong>fiarmllan, viven; crecen y mueren<br />

toda clase <strong>de</strong> rirganisintt vivos. la porción <strong>de</strong> tierra en la<br />

cual pue<strong>de</strong>n operar los ecosistemas, está es: el suelo, cl<br />

aire y el agua, habitadas biológicamcntc. Es el espacia <strong>de</strong><br />

..aire, tierra y agua que está ocupaáo.por los seres vivo.<br />

Dentro <strong>de</strong> ella existe una clara interreluelAn y una dinsinriea<br />

entre los factores físicos y<br />

les lores divos.<br />

Bosque.- Comunidad vegetal en la que predominan<br />

• i especies <strong>de</strong> hábito arboreo, esto es, con un tallo principal<br />

• (fuste) leñnst.<br />

Bosque <strong>de</strong> wniferas.- Comunidad arborca propia <strong>de</strong>.<br />

los climas templados y fries, caristcrirsrcla pur el predominio<br />

<strong>de</strong> erperics <strong>de</strong> las familias y, <strong>de</strong> tipo girnnnsperinas<br />

{<strong>de</strong> gimi q .v_ <strong>de</strong>ntudos, y permu, semilla asea).<br />

ge'nerns<br />

E] munfciplo <strong>de</strong> . Vaile<strong>de</strong>•Bravo se encuentra eta un bosque<br />

<strong>de</strong> con[faras.


C Áduei ' fui ii -Aitalado 41:1s fl ier<strong>de</strong> Sri:1min s (lamine la<br />

épOOa <strong>de</strong>l . año,<br />

Canal.- Cruce ardí' uial por don<strong>de</strong> se conduce agua.<br />

Cauce_- Canal o hendidura en el =cirro ya sea natural<br />

o artificial que acarrea agua. Así, i su dice: el cauce. <strong>de</strong> un<br />

rín, <strong>de</strong> un arroyo; canal, ercren.i<br />

1. . i... - . - , -<br />

. Cmba, Residuos minerales <strong>de</strong> la corir1luidiri<br />

, 1<br />

Cenote.-rDepósito sul:lerráneo.<strong>de</strong>hagua riuke. Ariopian<br />

la forma <strong>de</strong> pozos.<br />

Cenar , Parte <strong>de</strong>l tronun <strong>de</strong> una planta Inmediata a' las<br />

. naces v qué está metida en la íicmi,<br />

. Certificadón...Aclo j atra p a) prir . medio <strong>de</strong>l cual un<br />

cionario púlili , ciP.eh 11 ejtki.lcio <strong>de</strong>. su cargo, da Fe <strong>de</strong> la<br />

c~sistencia_dc.uu hecho. acul it calidad personal' <strong>de</strong> alguien,<br />

. ,.r .<br />

k que lt 1:011;112 indubitable, pnr.mz.rSri <strong>de</strong> mi<br />

I Cian<strong>de</strong>stinil?<br />


. - Combustión,: fócnicaritenre':IefdprQces&<strong>de</strong> oxidación<br />

,, ,, rYípida <strong>de</strong> marcritllC5 org,inicos.acomp{Ltadv:<strong>de</strong> Liberación<br />

<strong>de</strong> energía en furrod dt cuho-r y.<br />

l<br />

" Compaetnción:- : Reducir uit v'oluinen dado <strong>de</strong> residuos<br />

f r, .:. s'EIklns; por-presión; embalaje o aplurinaciL 3 'Este pmca-<br />

.'- ,<br />

s{s,-.te.usfl e pi:es ianlenLe.en las EYlanlais;plrruasadoras ole<br />

basural y en;láiilayuria <strong>de</strong>l , rellenos ri.il l i ¡arios.<br />

Cotnposta,- Materia orgánica l d grád l áda y reLariva-<br />

, mcliLc.:estabdlizoda. Sc: ustrcon : bucnos'.resultados corno<br />

abono''cnllos.-cnftipos <strong>de</strong> cultivo. Mezclada cn porciones<br />

variatdus: siga„cl tipo <strong>de</strong> plantasly la.. coitp'osición <strong>de</strong> la<br />

fierra <strong>de</strong> u1livo.<br />

''-ClirrnIx i--'Prc+ursu:conl-cllatk1tpnrra'tlr.,sradurtnrate . ialus<br />

urgfinicus por- inedia <strong>de</strong> tu- uccllin ' <strong>de</strong>:mi l'rul)rgrinisnlo',<br />

, :: Concesinnes.l ,lctli <strong>de</strong>la rieiriYinisiraci6n en xirLud<strong>de</strong> la<br />

,"! ,.cual re oWr a.. mediante <strong>de</strong>lCf]Yllrla la ct)r1CliciC+lleti,<br />

a<br />

un<br />

:servido <strong>de</strong> inte`réstg>;rteral'-I aliradn pnr u`n111a1'lit'ular,<br />

curáLÉer.<strong>de</strong> servicio público armo :d fuera realirucin peor la<br />

adrninisrración.<br />

l' Cuntesiuiu rirly=' Per.sona si . quia:il su lu 4<br />

elorgu una con-<br />

[:eti7S frl 11 s .le Lraris riere 1Cgalrr7C11Le.<br />

..Confinamienra controlado.- Obra


Conmrnitmeidit Lu presencia en el ambiente <strong>de</strong> uno o<br />

más contaminantes o cualquier combinación:líe ellos que<br />

cause dcsegtiilibrio ea>nlógico. i<br />

r;orltamiaanfe.- ' lbda i7iaLeria ir energía on cualquiera<br />

<strong>de</strong> sus eslulus LYsicos o forma, que I. iocr,rporursc o acwareri<br />

1u.ul.músfera afina : .sueln,iflora, 'Huna o cualquier<br />

elemento rirylurdl, altere o.modifique Ñu,corr posición y<br />

condtwán natural-<br />

. Ctintinpencia ambiental. Siluación <strong>de</strong> riesgo <strong>de</strong>rivada<br />

<strong>de</strong> activida<strong>de</strong>s- humanas u fcnómcnos naturales, que<br />

pue<strong>de</strong>n poner e.n tiesen•la integridad <strong>de</strong> uno o varios ecusisLCSllas,<br />

Crecimiento.-.Des<strong>de</strong> el punk <strong>de</strong> vista biológico, es el<br />

alimento <strong>de</strong>l tamaño <strong>de</strong>l organismo_ , i .<br />

Cri.a<strong>de</strong>rn.-.witin don<strong>de</strong> so rraneporLau•lus arbolillos<br />

nacidos en sementera. Viyeró para la cris <strong>de</strong> árboles<br />

:(vivero, inverna<strong>de</strong>ro, heinillero). Lugardcstinada a la erra<br />

<strong>de</strong> animales................................................ i r<br />

Criterio ecolágicu, i,ineamicntos <strong>de</strong>stiilados a pres ervar<br />

y restaurar ct equilibrio ecológico y ]xoteigcr.ai ambiente.<br />

Cuenca.- El área total drennda por un no, incluyendo<br />

Lixliis susiifliieutes tributarios e. incluso Ñus.m5crocucncas,<br />

es <strong>de</strong>cir, Lo enuyrnns purticulares <strong>de</strong>,cada afluente.<br />

Cuenca hidrnldgics: Territorio en cl que ids dintinuv;<br />

ríos y crisis <strong>de</strong> agua yue..lu-ricgán,-confluyen en un río<br />

.principal. Cada una <strong>de</strong> estas cuencas está . scptirada <strong>de</strong>. las<br />

vecinais por las divisorias .<strong>de</strong>. anuas que casi siempre cointi{leu<br />

con - la linea <strong>de</strong> cumbres. .


Cuenca lacustre; Pc,ruiñn ocupada por las agrias <strong>de</strong>. un<br />

higo.'lámbic ' n se dae.ere. noi]]11re. al tcrrit


<strong>de</strong>nuncia:-, Mari fe ;L~L~:i 6.i <strong>de</strong> llecL]u que:en Lo patri cm-<br />

Lar dañan a alguien y cm . don ]:' sc tism' ma}'nres.reierenciax<br />

. {{t.¡ l posible <strong>de</strong>sequilibrio eeoiágico U donó al arriltierue.<br />

-. f}epi-ednclnr..Aninial que captura y.vive<strong>de</strong> las presas<br />

capturadas_ D1cese toa-Jibión dc. la Pecián dclrhombre sobre<br />

la natúraleza, por la que. sc gcnerán <strong>de</strong>sequilibrios iinporrantes<br />

en 'la capacidad <strong>de</strong> restauración <strong>de</strong>. los sistemas<br />

r<br />

ecDLógicos.<br />

esagie,- C:ursn Minina <strong>de</strong> las - pre ipilactiniev ]Slsr riO<br />

y arroyos (canal <strong>de</strong> dcsagücj', En a riwuHur ; su Lirehi{Sn<br />

-dol agua almaceiutda L~hrt.LI sucI I pt,r ull;SiiiiLerria <strong>de</strong> aan-<br />

jasociriJvs..-<br />

Dasutir-a.- R , eliricn


i l - Mai:itrión,- . ..Pérdida <strong>de</strong> . a , aua'por ]as luidos <strong>de</strong> 11 as rediniellLUw,<br />

<strong>de</strong>1,kLi,ia, la cortlpt tición o a la evaporación causala-por<br />

la exposición al aire! .<br />

netie •Kuv_ Tl;inOrriin1clóa gedié.J•ica <strong>de</strong> cualquier tipo <strong>de</strong><br />

productos 1<br />

LLLL lfks. restos; i'C,sidtios o basura. proce<strong>de</strong>nles<br />

<strong>de</strong> ]a in iLL<br />

fria, el comercio, cl campo o los hogares.<br />

Desequilibrio ecológicn.- 1.a aIleruei gil, <strong>de</strong> las relaciones<br />

-do inrer<strong>de</strong>peli<strong>de</strong>ncia euun los clernenlüs naturales<br />

que canformran cl antbienre, que. are= IiC áLivarraenle la<br />

C%imiencia, LransfalrrnacicLl<br />

ty<br />

<strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l 1i ornbre ;+r<br />

dclná sere,, vidrio_ ,<br />

Deterioro ambiental; Es l a_i,llerni4rn que sufren uno<br />

o varios elementos que conforman llr s eeÓSistert]HS, unte la<br />

prese p cia <strong>de</strong> un elementh ajeno a<br />

pri+pi:i s dr. los mismos_<br />

las GaraCCcristicas<br />

i}ie.trirnen,- Opinión n , consejo que el parva en cualillLicr<br />

tic:uciu o arre formula, verbalreerlle,a por eSedtc,,<br />

acerca ele una cunslión ficiatl especialidad, pJe.t r io requet-<br />

Inílenro <strong>de</strong> liI flL flOnr lnrescsadas o <strong>de</strong> tina auLoridaul <strong>de</strong><br />

4atJgticr or<strong>de</strong>n, o esporiulncarncnte, para servir algún<br />

¡Meres social .ying1i1L r hcare. í)ejet itailu ale alenci6n.<br />

}}iciamen L <strong>de</strong> itnpríc t arrtbí ntJr1.- Documento oficial<br />

mediante cE cual sc da 'a connc r a] iarnponcnif <strong>de</strong> una<br />

acción. el resu]I.atln <strong>de</strong> la evaluación <strong>de</strong>l 'estudio <strong>de</strong><br />

impacto anlhienlal correspondiente, cn el, que se incluye,<br />

en caso <strong>de</strong> existir, las . iEn{Iicione5 o rr.striCeioneñ a que se<br />

sujetará la realización la eje al ión'<strong>de</strong> fa acción, así come<br />

cl plazo <strong>de</strong>l qucdisponepala.su i mplementación.


, Dictamen técnica- iEs ]a formulación <strong>de</strong> iin dictamen<br />

cuando por infracción a ]as disposiciones <strong>de</strong>. la [.ciLasA se<br />

hubiesen ocasionado daños o . perjuicios, el cual tendrá el<br />

valor <strong>de</strong> prueba co caso <strong>de</strong> ser presentado en juicio.<br />

IUi g pulleión final.- hutcrrantiento <strong>de</strong>dos residuos o<br />

drsp~r li uias-<br />

Éruiogia:- Ciencia que esrudia las relaciones existentes<br />

mire los organismos y e] medio en que viven, -<br />

', Eensfstéma.- T..a unidad funr:ii<br />

l hásib ‘ a <strong>de</strong> interacción<br />

da los organismos vivos entre sí y <strong>de</strong> estos uxi el umbiente,<br />

en un espacio y tiempo <strong>de</strong>terminadas_<br />

Educación arnbieataL. Procesa educativo teudieute a<br />

La formacióndc. una conciencia critica anua los problemas<br />

- urnhie.ijilcs..<br />

£lcrnentn nbrnral.- Tars oleTrienuosi físicos, químicos y<br />

bioirigicos Mie s. presciitan en un tiempo y espacio <strong>de</strong>terminados<br />

sin la inducción <strong>de</strong>l.immbre.<br />

Emanaciones.- Despren<strong>de</strong>rse <strong>de</strong> los cuerpos las suhstanetas<br />

raldtilcs.<br />

.Emergencia ecológica.-'Situación <strong>de</strong>rivada dc activida<strong>de</strong>s<br />

humanas o fenómenos naturales que aI afectar severamente<br />

a sus?elemcntos; pone cn peligro. a . uno e varios<br />

i:cnsisiumm'F-


Emisión. Descarta direclaY o indirecta á la allruíyíer<br />

111 4' energía. o <strong>de</strong> Srlsealluiañ o rrlallcriales en ciialquieri 41e<br />

sus esladcts físicij. • ''<br />

EJldélnico.- Or4nri.YrnoS, plantas i, ariirnffies quo <strong>de</strong>licti<br />

ii jira <strong>de</strong> dlstribucián restringida a una peque ila lueal7dtid,<br />

Equilibrio ee Wfigicn.• La rel'ciün & inter<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ncia<br />

entre tus cl~rntnios que confnrranari el lirobiente que hace<br />

•' posible. l;í existencia, trdnsfnrnnaci6jj y <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l<br />

horilliie y <strong>de</strong>más seres vivas,.<br />

'<br />

ErosIólr.-Rctal]tado <strong>de</strong> la iiile.racciün <strong>de</strong> agente,, ¡su-<br />

ti p as' agua; cliiir>I: factóPeF 171L1Í.iLbi y hbrnbre, so€71e un<br />

aigcncc pafin < o que es cl : traslado <strong>de</strong> parriculns en é1, <strong>de</strong><br />

ün ingar'a atrn -<br />

J?rindiMr te. riesgo.- DuLUmertlo jncdianCe el eual su <strong>de</strong>l<br />

. a conocer. a parlir.d4l suálisis <strong>de</strong> las acciones proyectadas<br />

pan cl'<strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> mil ' obre o .actividad, •1t riesgos que<br />

dichas obras'', acrivid;,slpy r im.sc.dt;u1 pai.n el equilibrio<br />

¿CO]úgicn i) cl ambiente . aú cuma lati lncdidas técaleas•tLC<br />

'1,egurid,id. preve . ntiras ' x• ' curiccti'as, reridienles p evitar,<br />

isittigar?- minimizar 4 cántrnlár los efectos adversos rl<br />

equilibrio c.col5picu cu casn'<strong>de</strong> un pdsihle accidcntc dur:<br />

me la ejecución ti operación nnlinal •dc la obra o ri iívillad<br />

gtie se trate_<br />

Explatarián,- Sacar utilidad iir nn ncg o.io o<br />

en FM - Caí prs<br />

in,lu t.ria<br />

Extiñef6u, Pé#alidfl <strong>de</strong> lacal7;iett1a4I dé rc.producciai <strong>de</strong><br />

una especie, .;eir asrsi pói nnuei-lé'<strong>de</strong> tal mayaria <strong>de</strong> sus<br />

1nd11'idnl)S. ,<br />

lá piar olrkl causa.. .


U<br />

Facultad,- AIrihuci4n jurídica cnnfcrida a un ptlrlicular,.posibilidHd<br />

jurídica que un sujeto tiene <strong>de</strong> ha er o Filo<br />

haced algo- '<br />

.<br />

Facultar- .Autorizar- a una persona piIT7j 1i.1Ler algo que<br />

sin rsi e requi sito no podría rw;alixi{r.<br />

Fari.i ; Coniuolq,dc , cspccics animales que Viren, crecen<br />

y ve <strong>de</strong>r;allnllan en un lugar <strong>de</strong>termina dn rt que existió<br />

durlmlc Higárl periodo geológico c3pccíftu+.<br />

Fauna nociva.- Nombre que rec ; ibcn Itas ; anilnates n<br />

4unjurllu <strong>de</strong> gllna,quc causan daños ala;; coinunidadcs<br />

.lru roanas. Sc. consi<strong>de</strong>ran en esla <strong>de</strong>reómivaciñn a hJS<br />

InOSCaaS_ n.1MS, e.ueamclEa , ialue,sras y g ala plagas.<br />

Fauna sih•c;tre.-,Las especies animales lum.slees, que<br />

.subsisten sujetas , a los pnELer;oS <strong>de</strong> selección natural,<br />

cu}a p oblaciones halyicin.temporal o permaoerlte 1e.11re<br />

en el territurio,nacional y cinc so <strong>de</strong>sarrollan<br />

IrielgVCtl[IO s1JS'pc hI:acinnes henares gl1S . so cni!ucnInjn<br />

finjo el uEntral <strong>de</strong>l , humano,. así doma 1, E.; amolares clomisticos<br />

qw por abandono lit 19.nell Salvajes X plYr<br />

I . ello jean<br />

susueptil> , les <strong>de</strong>. cagtllra , y apropia ci(1 n.<br />

I'enómenó natural.- Aspecru <strong>de</strong> ]os hechos <strong>de</strong> las<br />

enser; acotltecllnierrls, o pmcesn. natür , ai.<br />

Flora.- Conjur . ua <strong>de</strong> plaotas . •y . organismos vegetales<br />

caracterfscicos.<strong>de</strong> un k . rngi5n o lugar en.pJUlicrilar, La que<br />

existió durante yma' era geológica especifica.<br />

Flora sillienre. Las especies +cgclales uerresuus, así<br />

comí, han úS que subsistca sujeIJix a líos prOCCSOS <strong>de</strong>


,Y.'lL'CCióii natural y que se <strong>de</strong>sw ollan libremente en el'terIItunt}<br />

nacional, illcluvcado 1as, pelilac.iirnes u cspccimeltes<br />

<strong>de</strong> e:IBIS especies yne sL' encuentran balo L:(inLL41 -<br />

lcl hombre.<br />

. .<br />

Vlira w fauna aeuáticss,- Las especiera biológicas y<br />

e eirw ri i.i, blo duiCK1.5 que'li{',nCn como medio <strong>de</strong> vida<br />

relnlsural, par ;i .,ll o perinanenle las agua.., en nl Irntor j e<br />

utcional Y ti" las zunas snl)~t lals.que Ja ñacil - I n ejerce<br />

'<br />

<strong>de</strong>rechos <strong>de</strong> snberaoíil x 1[rrrsdLCeláu:<br />

• • •<br />

Forestación.- Pcrter[eelenle o relativo a loor bosques.'<br />

lirl~a s pura.- lin Lanquu enterrado que , s ' usa para la<br />

<strong>de</strong>Sunrrposiel6n <strong>de</strong> las aguas necras . durncsticas. La<br />

3CL'I~l rl. ba41eri al <strong>de</strong>seor11poac da<br />

pri tLpcles dc.la <strong>de</strong>ficnrrprsición se,cleJH<br />

materia, orgánica y' OS<br />

ii1 in , en el fondo.<br />

El „sue Fluye a . lrai'& <strong>de</strong> ii bcx[uras d riuxl.<strong>de</strong> la tierra eircundarle.<br />

aprovecharse por medio I,Ie<br />

pozas. 'i'alnbidrl so da este<br />

nombre a la Lapa ticl subsnélo que contiene y' alnrauona<br />

-<br />

e,.ta asna.'<br />

Fuentes fijas,- lira fuente. einisoni <strong>de</strong>. cau[arniriaritcs<br />

que ociara peligrAl - ico r <strong>de</strong>lcri l utirálo.<br />

Fuentes rrrriyilS,- Cualquier mc;quina, aparalii o<br />

17efitieas-'Nivcl'ele lav; ¿' g” uctnnuladas en el aibsticlo,<br />

sobre una capa inipe?mcable <strong>de</strong>l terreno y que pue<strong>de</strong>n<br />

dasncr<br />

emisor<strong>de</strong> c:utitanlinaces a la aimdsf'eda, al agua y<br />

al suélo que. no tiene un Iu'gar rijo: Se<br />

los.<br />

císnsi<strong>de</strong>ran fuentes<br />

móti lee, io los, veIYíc,ul[}j c ario allu,rri6srj o5, barco..,<br />

.avicíi es. 'eIi'rlera,


Gaher-- Pulido aeritorme ir La prpsiLSri Cerl1petabllra5<br />

oitlinarias. Susfahcias tiuc sc ernaen i la aini6sfcra. que w<br />

<strong>de</strong> ple.ndwn <strong>de</strong> la combusLi6n (letnoulre.s<br />

TṪábiiut.- 1 Es ei.ambicntc, nalnrIl ele un {rrpanismo• e!<br />

lugar don<strong>de</strong> se CJ1C L nlríi n FlulliLa <strong>de</strong> modo natural. U i<br />

St ina total <strong>de</strong> las ¿üritLILiüH1es v Faetaires ainblealn1t.1 ILe 1111<br />

luQar.cs . j7 Clfl {i que C\ ireapad0•por ui1 org+=Ini rno u<br />

. eoIWnid:Ld Sic lir$¡ulitiIrió; .<br />

HidmCarburu5.- Comp üestóti árgáiliti.05 8115' L:Smlieliert<br />

' carón. ¿ Llidr{i ¿db en Crirnhinácicncs . mu} vari2ILHx- Se<br />

t.neuentraa erPecialrrleLFC ! en loa enmhvsLihle; fósiles.<br />

tiog colllpll£StoS síia coniHrrliur,ulieS peÍi,rosot <strong>de</strong>l Hirt,<br />

• p01' ser curcLru1ge110 -<br />

FLurLiedad.- Calióad rIu hlime;1<br />

C.ourénidró <strong>de</strong> ogu' un<br />

Linaút cvi H .<br />

n' .<br />

Humedad atmosférica. Co11le3,ido <strong>de</strong> vapor <strong>de</strong> agua<br />

' miel aire.<br />

Humedad en el suelo.- Agiia l que permanece cn cL s11s:Iu<br />

pu- acción <strong>de</strong> las fueran hi rciscópicas o por capilaridad.<br />

Huidos.- Partfc tllly.rasL111miles JC una comhus;I,3i1<br />

inLonlplc.ra •cornpnrlie11do,e en su mllunríii <strong>de</strong>- carbón;<br />

,;in'niZnS y 111 }4 , 1 1 , 1 aLe.1'ialeS . pE'0ducirl lis pur . 1a. COniJtiSlon<br />

que stin visibles cn La ntmél i- r , corno óxidos menilLCus<br />

9 pIFlvus.


lrupacan .Ambiental,- N,xiiiiicaciárr <strong>de</strong>l ambiente ocadonada<br />

pür 1 H #~s~ciân <strong>de</strong>l hombre o <strong>de</strong> !a náuuraleut.<br />

• Impureza.- Cualquier i.ipu, <strong>de</strong> mcicla-exlrutiu a una<br />

int.inetacián.- Proceso oonlnar~ k por eL cual lees <strong>de</strong>seclub:<br />

sbliidos, iiquidos e gaseosos sirri ciueLnados_<br />

rnrinrrrdor.- Priiccto conoreilaLt, por cl cual inx iLcs--<br />

ciius 5Glidos. Iiiluidos . o gaseosusson Timados. .<br />

I~Yrfll.r~ciüu - Paño dr. un fluido a , lravris..dc Los prunr g<br />

LaberIur,i.s pequeñas <strong>de</strong> uno sustancia_<br />

Inspeee.ión.- a11r3diu <strong>de</strong> pri.rcbá que consiste. en el exuntC.n<br />

directo- <strong>de</strong> . .L a cosa. mueble . o:inmue.bre, o persono,<br />

.Ubre Laque rec:ac,.para turinIr su ronvicciún sobre su<br />

rslaidv.<br />

Inventario ite cniiviOnel:- Lisia Lie ;.gntarninariien alel<br />

aire . <strong>de</strong>nuer <strong>de</strong> la atmÓsJer-L yue circunda una climulúdad.<br />

In le enturia foresta] ~xrntinuo.- A4eiodoJoela [endiente<br />

u conocer la [iiuilni3Ca <strong>de</strong> las masas ar'hCrlrlLiki para el<br />

rnej rnaneio <strong>de</strong> l is mismas.<br />

lnvcmrdn lé IrLic~.- í lrirri~idu atnm.,frrica en Ja cual'<br />

unas capa <strong>de</strong> aire frió ea s,l{rap.LdLI bajo unu ' Lupa <strong>de</strong> aire<br />

cliente, ele Lal m:m?ra que el rnDvLmienrrr n,ii.iiral dc convr•.ccitin<br />

<strong>de</strong>l aire cs impelido. Fsiü [lace lile Jrrs cantamirumies<br />

cn la cape' utrapada<br />

e difimdan, h+rriluintalntcnte<br />

rn lug,ir <strong>de</strong> VerlicalmcnLC y sn ' LOnc+CntracI1Srr aumente a<br />

un niVCl nmV a11u.


Lacustre.- Relativo, u los lagos. .Sc refiere :i los {leüesi-<br />

., lx' ,tormados cn liss-Í,.rirl(Ñ <strong>de</strong> los lagos.<br />

, Lago Musa transp ' arcutc <strong>de</strong> agua perinancm1enumie<br />

extensa y más a menos profunda, <strong>de</strong>positada cn „nai<br />

<strong>de</strong>presión ; <strong>de</strong> âei reno sin cumu11icuei6J1 Ipmcdialu con e-I<br />

rput Le lagos <strong>de</strong> agua dulce ell clima humillo uní<br />

en.; <strong>de</strong> clarifiáaeiM 4lC liar n& que los dtrkl3']C a_ 1.1'. eer-<br />

'"rarinfi <strong>de</strong> regiones ñridas son frecucntcmcnie IHgDS saldos:<br />

su inntperatura'<strong>de</strong>real le <strong>de</strong>l , Medio queJo rtxlcrl.<br />

Laguna,- ELFscnlid i geológico, iutcrrupci iri <strong>de</strong> la serie<br />

<strong>de</strong> capas, o bien : esien.;ki <strong>de</strong> af4ua salada ir ' saluhre aislada<br />

dcJ mar por in», lennua <strong>de</strong> tierra el : IreLl la.<br />

'L•hit•iir'&cita:- Con<strong>de</strong>nsación <strong>de</strong> soluLilin - as.<strong>de</strong> ácidos<br />

sú pendidos cn cl _ain:'qut . airá iessá al caer mnr 1n que 's u<br />

PH sc nueve hacia el extremo Acido. Cuando su valor G<br />

meni?r <strong>de</strong> 5.6 es cuáado . recibc erir. nnml}rC..<br />

Munifestación <strong>de</strong>l• irnpaCtn ambiental.- El lacio meneo<br />

meiliaaite el da u ciin icer, con brial: en triuldio,, el<br />

impacto ambicriiul, signiticaciva y poleru ial que gcnccaria<br />

una obra o ucriui{lad, asi corno lu Forma dc evitarlo o ulenuarla<br />

;:u u <strong>de</strong> yue sea ncgu 1 vu.<br />

Manto.- Zurhá intermedia <strong>de</strong> la cierra, esrd ro<strong>de</strong>udn gsir<br />

.. , r la-cisneza y <strong>de</strong>scaltta .ubre el núcleo .1, Una-pnrl ' ulldidad<br />

dn 2 11 Knt.


; -Mar terri lrrriaf. - Parte <strong>de</strong>l Sr. en: la g ecxtcnsián• <strong>de</strong>Ler-<br />

.minada por el d<br />

erccho interru] irmal, sobre laque el'cstado<br />

ribcrcño pue<strong>de</strong> realizar acurs'<strong>de</strong> soberanía, siendo<br />

COlrir F. una 'proIon~,ac.i é n dC Sn tenrhori n_ -•<br />

Material reÑiduhl,- Material madre no consolidado y<br />

ptirclalme.nte ihI.rnperizadri en los stielhs iJúe se suponen<br />

iorniádos <strong>de</strong> misma clase <strong>de</strong> 1-Oca sobre la erra! yacen.<br />

Me=didos <strong>de</strong> frrereución rniLigacibn.- Co . njnnlo <strong>de</strong> disposiciones<br />

y acciones ancicipaILNs. quo tienen Par objeto<br />

e.vi i ter r+ redil Cir lrn i ritirle Et aii ibien l alca que pudieran ocn-<br />

.rrir,en cualquier llapa dcsarroi lo <strong>de</strong> una Gbia o actividad ,<br />

Me.joráirzicnto:- E1ilie ernento <strong>de</strong><br />

arnbita ,<br />

la calidad <strong>de</strong>l<br />

Monitoreo.- La,<strong>de</strong>iwmivacióri continua o periódica <strong>de</strong><br />

La cantidad <strong>de</strong> contirninantos, radiaciones, SOnidos o<br />

energía térmica presentes en un medio físico cspecriico.<br />

Ylulta.- Smidi.sn pccuiYiaria impuesta ii ir cwitguier Ci sr1 =<br />

Cra : ericiiln legal, en he.nefrcio <strong>de</strong>l eHwcki o Cnalcjuier enlj -<br />

rlad 0ticiai elue re cnCUentra itulL,rizada papi irnpunctla.<br />

.<br />

Norma <strong>de</strong> calidad <strong>de</strong>l aire.- rl nivel preestablecido <strong>de</strong><br />

CantalniIianles.en el aire <strong>de</strong> una legi&n o comunidad que<br />

no pue<strong>de</strong> sur c :edicto legalmente, durante lieriodos<br />

espcciticns en un airea <strong>de</strong>terminada, en sí ci: nn estándar<br />

<strong>de</strong> . lit calidad <strong>de</strong>l aire.


Vorrua técnica eoo1ógica:-. Conjunto <strong>de</strong> reglas cientificus<br />

tl Lecnulóficas emitidu:s por la Secretaria, que. esluhler<br />

an los rcquisibm„especi[icabioncs, Condiciones;, prornic.ntos,<br />

parárnerre.s y<br />

I,ilnitc: permisibles que<br />

<strong>de</strong>berán observarse en el,<strong>de</strong>sarrnllo <strong>de</strong> activi da<strong>de</strong>s n uso y<br />

<strong>de</strong>stino <strong>de</strong> bienes. que causen o pLICJnn rxlusar <strong>de</strong>secjtuLLbrio<br />

. ecológico o daño al ambicntc, v :iyleniás que undarmcn<br />

principieS, critcrioa, políticas y asiratcgiat en la<br />

matcntl><br />

Nn nnas.- Rcglpl que c <strong>de</strong>be aeeuir. ,<br />

]Votilicación_- Atan .inedi ante. el cual . tu. las fonuali--<br />

dadc.s Legisle, preestablecidas se hace saber<br />

1<br />

.2. una resnluci<br />

' ón judicial o adntiniatrátivu la persona a la que se<br />

reconoce COMO iittcIcsadil en. su uc'IIocbnuento qr se le<br />

• rrxluiert para que cumplas un ,Luz iunoesaL.<br />

Or<strong>de</strong>n:miunrn ecológico.- Y:l pn-ioeso <strong>de</strong> pianc.acdcin<br />

: diri {ido a evaluar y prngixmar el ' aso <strong>de</strong>l suele y el mallejo<br />

<strong>de</strong> los nicursCS naturaics cn el EurriL IIi{F nacional y 1 11<br />

zonas siihre las que la Ltaci6[L fjtllte sh sobeIanía y jLiris-'<br />

dicción, poni pieselTar y restaunrr el equilibrio ccc lÜgiun<br />

'y prote ger& ambiente,'<br />

Parque nacional.- Sclri Citas ron superfiLie mayor <strong>de</strong><br />

1 1100 hectáreas, en don<strong>de</strong> existen uno ci .varios ccosis-


Lema s<br />

que no han sido eSellLiall-hel1n alterados: por el<br />

humano y C.I1 los que, IL1S eSpeCies <strong>de</strong> prontas y :I ni mt[CS,<br />

formaciones geblt : Oc215 y sitios alslteol(igieos e ]11.Sl4rtcüs<br />

son eabien<br />

incluyen nll paisaje nau]iul <strong>de</strong> gran<br />

<strong>de</strong> esfkcial lnteré~ científico, educ::ILi o y <strong>de</strong> recr<br />

Wleza.<br />

I'arques marines narionalcs.- Se establecerán len<br />

zonas Inurints que firrrnan parte <strong>de</strong>l ierrioiio nacilnull y<br />

podrán Cüiilprcr dcr patas y la zuna fe<strong>de</strong>ral rituirimq lerre;tre<br />

contigua.<br />

Pulnlues urharuxs,- Son acJuellns áreas <strong>de</strong>. uso publico,<br />

constituidas por<br />

J OS<br />

las<br />

el 1lu<strong>de</strong>s fe<strong>de</strong>rativo-as y los,muniuipigs en<br />

Cerllros <strong>de</strong> pOhlauinri pura . ohterrer y pnsen'ar el rgr3iiibrio<br />

eu Ins i.éosistenrr; nrbnnos iniluslrMks, enrielas<br />

conste 1ecinnas, equipannienlos<br />

iustalaci,rnes I-CSpcctivnx<br />

y ros el entonan <strong>de</strong> la naturalefa. ile manera que me proteja<br />

un arnhente sano, el esparcimiento <strong>de</strong> lu-poblackin y valores<br />

mifsli o5, históricos y <strong>de</strong> be.I]dx.it natural que significlLlcacn<br />

la lncalidad.<br />

Partículas sui]idsrH e líquidas.- Hragnieraem <strong>de</strong><br />

rialcs que Se emiten a la alrnp;i da..<br />

moler<br />

Precipitació.S: Caída <strong>de</strong> agua en cuaIL]uieni <strong>de</strong> sus termas<br />

(]lLwirna. LJuvia, nieve y grarrixar). .<br />

I ' rc'ladorr hnirnul gire mara y rc aliimenra aeiivanrcnte<br />

<strong>de</strong> orara animales que ciinstixuy'cn su Lliela, Se .<br />

les <strong>de</strong>signa<br />

Lambida] eón el nombre <strong>de</strong> <strong>de</strong>predadores.<br />

Preseruacián: le v a conjuran <strong>de</strong> poJrricax y medida' hora<br />

liiejnr:¢ eJ ainhierlle.y prevenir y controlaryu <strong>de</strong>lcuioro.


1 01<br />

Quemo a cielo ribierLn.- t ur~ 1 usrión incoutrobidr <strong>de</strong>.<br />

<strong>de</strong>sperdicios al mire libre. La guclua <strong>de</strong> bki ur=s ni Lira<strong>de</strong>ros<br />

mtinicip»lr.s ecr5 en principio prohibida por las<br />

autoIilrl<strong>de</strong>", por la colttaiuinaeióLl al aire que pi di1,5c_<br />

Rutlicac.ión. 1.a emisión <strong>de</strong> parüct ks ,t{nnicas rápidas<br />

o rayos <strong>de</strong> energía elecaomagut iieil <strong>de</strong> longitu<strong>de</strong>s iit. onda<br />

corve, o nilidar por los ntS~lcas LI¡ 1dgucus Lomos_ .<br />

Radiaciividild: Dcsintcpris:ii',n espontánea <strong>de</strong> los Luíeleas<br />

ar6nlicos cic cielos elerrieli[OS, aconipkiñada <strong>de</strong><br />

emisión <strong>de</strong> pkirlieiil;is da radiacionc3cicuarilrnagoéticas:<br />

Reelclrr~e.- f.l proceso por el cual ulgiirnrl alar ales cíc.<br />

<strong>de</strong>:W.chas son 1rrinxfiurnadn3 en producro nuevos ; <strong>de</strong> tal<br />

manen que los <strong>de</strong>sechos n[igin;iins pier<strong>de</strong>n su idc nlitkcl y<br />

:te L6nVi0rtCli Cll imprimir] prima pala nuevos i]rPduultn. La<br />

utilización <strong>de</strong> Lodo - lir, residuos o dcsilebos i ri ólidos, llquitiüs<br />

o gulitC'SOS tlnc pll dcu ser, ulilira<strong>de</strong>,R IwLvam['.L rL`„ ya<br />

sea áu Cu : tldo mutual o ¡w irlctiic , <strong>de</strong> irsnsfirrroac.i0nC3<br />

tlísic.as, cluirrncas ; It3ceánrcas o bii>I4:I r icas.<br />

Rccoleectfrn.--Acción dt: irrmrfcrir los fcsiduoa<br />

c.yuipu<br />

<strong>de</strong>stinado i1<br />

C'üniliicir1cir a las instalaciones <strong>de</strong>.almaccnarniento,<br />

trilramicriLX', o rehuso 0 íl los siI.i s ' parf su dls-<br />

- posición final.<br />

Recurso natural.-11.1 elentie'nto n 1 ii Rn-H1<br />

ser apros•,..cIwLlu en hendido <strong>de</strong>l humano_<br />

nüsceptiblc <strong>de</strong>


Recursnv farrstoIQ .- Vegetación forestal, r ul1D-M1 D<br />

iudn¿ida, 3111 productos 4' residuos, así corlo lifs sucios <strong>de</strong> .<br />

los ierrrní<br />

forestales. o <strong>de</strong> aplllud prcfcraate r ente foresta].<br />

Recursos forestales; m'a<strong>de</strong>rablch: Los ~Mundos do i<br />

Inaterihiles leñosa,<br />

lleenrMwc fui'e t iieS nor,rw<strong>de</strong>rahIe',.- L03 que nq c5trín<br />

COLiS[iL1liLiok principalJiienle <strong>de</strong> Materiales [ciióSOS, t*Jcs<br />

corno s.lrlilla.s : residas : lil,rrls, gomas, ¿eras, rizfir51.15,<br />

liiiia5,pC.11e y 1diiO .<br />

Reetirsos renovables.- RecuTS- natural cine se. repru<strong>de</strong>lce<br />

y rue<strong>de</strong> iilcieiricnLalsc. (fcara y fauna}.<br />

Refo res tac i ón.- Aetu dr. pl[mtár arlsi pi rs c.n ámas don<strong>de</strong><br />

t !labia exislido vegetación e 6poeas pasadas.<br />

Regeneración:- Acción tic regenerar- f d rmacián t[ueka<br />

dé ó i ranas ca cualquier palle <strong>de</strong>.. su arganisrna que no<br />

haya íi<br />

FOstadir anles su capacidad L i le rcprodueeidn.<br />

Regenerar.- Trartr alalerial usadas piará que puedan<br />

:ir1'll' nuevam CLtte "<br />

Región ecolágica.- La unidad &] territorio 11aeiunal<br />

gl1t ralnp<br />

Ic CaraelerR l Leas CeOl ógicHs . co rnilies.<br />

- Regnlaeión curlógit41 <strong>de</strong> lag asentamiento 1rrmulilos.-<br />

C.'unitlnto <strong>de</strong> normas, di.sposiciones y<br />

rnrdidas <strong>de</strong> <strong>de</strong>stinolío<br />

urbano y vivienda para mantener, mejorar o Ieslaurár<br />

el equilibrio <strong>de</strong> los asenrarnientes humanos con los t:lc<br />

mantos rinl Ll raJeS y. axcj11rai' el rnejofaol iersu r Llc b calidad<br />

<strong>de</strong> vida c]i la población,' que [levan acabo el gebicrno le,<br />

dual, la., entida<strong>de</strong>s fcticEadvilsy los municipios.


- Rellenos saniLarinS: Mécodo - dc. ingeniería Sanitaria .<br />

'<br />

pan' ILI di4puhiLióa finrll.ilc los <strong>de</strong>sechos 'sciliri~ys .ÍL Ic-<br />

1'1~I1os propias eillil Cl cil l, l LDFoIL'.ger el nie-dLO <strong>de</strong> contaminaciLlrl<br />

por malos OIOM5 ;hrrJÑIJ e- por vicnLL75, pLacaS<br />

<strong>de</strong> maneas Paras. Consislc ' esle méoodo cn tl.:pLtsil lr los<br />

tlasechc s sMidOS en equis <strong>de</strong>lgadas, eon1páLI.arLos aL<br />

menor volumen notable ; cubrirlas Lxm ulla capa <strong>de</strong> ti4:Irrl<br />

al tina] <strong>de</strong> c,lcla lüa ile [rabajo_<br />

Resen'a.s <strong>de</strong> lo<br />

hiñsfera.- Sc: curlslÍLllil ln e.n Liro,t represimi:aLit'ar:<br />

1)1ogeogrl - lGE reletantes a nivL:l IlaLiooal,<br />

iLe ello r, IU;is erosi!.I llIaS.i1O altern(1o& %igililicativaIncnic<br />

.por ja cic:cisi11 <strong>de</strong>l Il ulnand, ti'.al mrn q r;, una zona LW Illierada,<br />

en q'u[s habiten especies 'consi<strong>de</strong>radas cndérnica[M, alrLenslzrulas<br />

0 en p%ligro aJ¡; exl.irid4n y Cu%t1 , Sllperliuie Sea<br />

maYUr a 10 miL he4I<br />

reas.<br />

Itc iduo,-.Cu,llyuier Illaleri il gcncradu,cu lrls isroce ios<br />

<strong>de</strong> Cx1r IL [iSrI, beneficio, transrilri nael Ll. J}rJduS eiiin, CUJI1-<br />

surria, utilizaciiSn, omilrol n tratamicnlil Luya:Calidad no<br />

permito usal'iu r[uevwilenre Sn el proceso que lo `gc,iierá. "<br />

Residuȯ ; pp1igrillos: Todos<br />

iquelklr: reSidLIQt erI<br />

cualquier e,;L-sdo-ilsico, que por r:us e.ractcrisliL:as curresis.,<br />

tóxicas. %'L neIIL„as, reactivas, explosivas, infla-<br />

.<br />

rnableS. bioidg L;[Iti, iufeeCIosas U ImlalLeS. Iepr'csrniárr u i i<br />

peligro par,I.c+l L:[luilibrio'eeoiógíco o.el a_nitieLttc.:<br />

Restanos álidosl- Sohr[Inieñ sólidos dL: ixoüesos<br />

doilli:sll[arti: industriales o {l griLrllas.<br />

Resi[ILIo sólidos Ioillvariales.. KCic]lioY; sólidos LLIL;<br />

Lssulla[i <strong>de</strong> las ieIi ILla<strong>de</strong>r: indusrrhiles. Y <strong>de</strong> scrilcio en


-gran escala, na se consi<strong>de</strong>ran ? co nil; peligrosos, curiíurrne<br />

ala nórmatiyidad ambicnttil vigente,<br />

Residuos sólidos municipales.- Rcsiduos sólidos que<br />

-resultan <strong>de</strong> las activida<strong>de</strong>s IJu111&iticás, enrrterxia1es y <strong>de</strong><br />

servicios en pequeña escala, na , consi<strong>de</strong>rados erina peligrosos,<br />

conforme•a la•narmatividad ambiental vigente_<br />

Responsable <strong>de</strong> fuente <strong>de</strong> contaminación ambiental<br />

Rus erectos <strong>de</strong>l niidu.- 3bda . persona física o moral. pú<br />

libra o privrida, que sets responsable legal dcla operación.<br />

funCiouarrlieniu,. Llil11nislniIiVI <strong>de</strong> . curalgrlier furn1 . (lile<br />

emita ruido contarla naire.<br />

Responsable; <strong>de</strong> la <strong>de</strong>scarga.- Toda persona física o<br />

- moral, pública , o privada. quc sea responsable legal <strong>de</strong> la<br />

operneirin, FunCipnimiento, administración <strong>de</strong> cualquier<br />

actiti'idsid nli,nicip:il, indualriill,.ccrrrttJC3~ll. agmpccuada o<br />

<strong>de</strong> cualquier atea índole, que produzca, únx o variN,<br />

<strong>de</strong>scargas <strong>de</strong> anuas residuales.<br />

1Restmura:1ún.- CJonjllnto.dc activida<strong>de</strong>s.tcndicntes a la<br />

leCUperaCiún y De Iablecii llenito ele lar; cenidiiiclneti [luí: prry -<br />

pician la evrsl"citm y latinidad <strong>de</strong> los proccsos iramrilcs.<br />

. Restauración:forestal.-,Cnnjurilu <strong>de</strong>-.activida<strong>de</strong>s<br />

,.•cnc:+miruidás a rehabilitar terreiios;foresta]es o <strong>de</strong> aptitud<br />

fores[al <strong>de</strong>gradados, para que rexupercn y mantengan, parcial<br />

o totalmente su vegetación ; fauna, suelo, dintimicH<br />

hidrológica y biodiver^sidad.<br />

Riuso.- ptilizaciÑn <strong>de</strong> los materiales u re siduos peligrttsov<br />

gine ya han sido reciclados o tratada.s y se. aplicarán<br />

a un nuevo proceso do transformación o <strong>de</strong> cualquier otro.


Reversion. lilteraxif,nl,<strong>de</strong> uri iintrienle vernal sohibin<br />

en el sueln•.,originnndo una precipitación <strong>de</strong>,,nulrieril . e. -en<br />

furnia menos soluble..<br />

'<br />

I .<br />

'. -.<br />

- iesgo.- Amenaza . riewii seci<strong>de</strong>nteisusccptióle <strong>de</strong><br />

causara alguien un daño iY perjuicio <strong>de</strong>rivado <strong>de</strong> circuns-<br />

~anci J.• Il e..si r pue<strong>de</strong>n prvcr.•pero no eludir.<br />

E ¡anCiún: = iIcna o rcptc.ióI1. .<br />

Fir1CllrnknGY•- Tardas las acciones <strong>de</strong>. tnejoralnienrcY y<br />

•' conarol d' 1us I ' aLlures.yud-inflilven"cn-cl medio y qu<br />

ojcrccn o que pucdcn•ejercer efeċlus niirrlíferoa n vcne-<br />

:.'nrIRus carel <strong>de</strong>;arn}Iln físico, la salud . y la supervivencia<br />

-<br />

;<strong>de</strong>',lOs-seles'vivLs.• ' u<br />

Sarlealnienti) forevfaiJ,- Conjunto <strong>de</strong> acciones para<br />

c.ornbatir y contrólal' ['lacas u enfermeda<strong>de</strong>s I - Ore . SillieS,<br />

incluyendo; en su caso; - eI'<strong>de</strong>rrilwf ir atanlieriur ele in1uiles<br />

Gxtüdrf5.<br />

Selva,- Comunidadarbdrea con nurilercisas especies<br />

'i;.,niez ladas y L . ori muchos bejucos o coñarboles dominantese.Ñpiriosu!<br />

fue cnrrt 4 1h<strong>de</strong>n lenendmenrc: Ei almas<br />

cálido y subcilido. . 1<br />

hall%e t1Y`:í.- Ouc vive Ilartlralnlente en las selvas n campos,<br />

.<br />

5nidk.-JJciikado <strong>de</strong> las püliFirar i„ Ie,. ar .rrnoke y g,<br />

se sisan ácncrajmcntc cabo snbstirntd do contaminación.<br />

<strong>de</strong>l aIrL. .


Subsuelo.-I ,Seiinicia'a . partir <strong>de</strong>l horizonte "C'• que.<br />

i<strong>de</strong>bidtr.á°.+urescaSir 11ri7Lelio i .<strong>de</strong> irILerriperi;ITLo, presenta<br />

todavía caracteriaticas ntu}.semejantes a las <strong>de</strong>l material<br />

madre.<br />

Suclu.- Parle <strong>de</strong> ka<br />

IierrL no Surclergidil en c] agua, currlpuesla<br />

por p itkíe.ulus ~ucllxs nü• L)[iSetlidaclils,;ile dií;rcnles<br />

1rirn.¡IñL5 Y' 1Lt lin t'Sp'CSI)r (pie vwriaS []L: krf1fl GI<br />

..<br />

LHhLfrS<br />

.L. ..<br />

cthhLÍnle-IÍÜÑ iL r1IuLlIu rTle.IrLlti.<br />

Sustáncta Ercllgrnsa.;.,lyuella que p ir. «t1 -al as indices<br />

<strong>de</strong> inílaniabilidad, expkrsividad, tuxiLidad, ,reactividad,<br />

]adioactividad, enrrosividad u . 1ceión bi , olLSñ g ica, pue<strong>de</strong><br />

ocasionar una afectación sienifical1va al ambiente, a la<br />

población a sus bicncs.<br />

,Tala, AcoiS dc. , <strong>de</strong>rribar arboles, Cortar por cl pie,<br />

dcstqiir, trrn¢ar„ , yrruinar, <strong>de</strong>Vastxr.<br />

;<br />

'filio <strong>de</strong> ludo.- tipb'<strong>de</strong>isnelo es LIn ' glvpa.<strong>de</strong>. suelos<br />

quo ii•c.ncn los hnrizontcs .Silní rar{:s''{'t111 eilcaeterkU;ras y<br />

-arreglo [liferenoes. al perfi] <strong>de</strong>. suelo y <strong>de</strong>sarrollado <strong>de</strong> una<br />

clarc,parlicular <strong>de</strong> mrlt{7iill, ntindre,,<br />

tira<strong>de</strong>ro a cielo abierto: Lugar escogido para drposi-<br />

Cit rCS4d p { lj F{7]liiü5,;4Sta forma <strong>de</strong> disposición es iLTaLir.-<br />

cuxi{n, ya' que no protege al mcdio,circuadonre y a<strong>de</strong>mas<br />

propicia la proliferación fauna nociva.<br />

Ttáiaos,-l'T.*las, les substancias Tic ~n . o lesionan a<br />

los organismos vive por u acción tísica, quimica o que


altera las curukoiunes <strong>de</strong>' gv hábitat-natural. por ejemplo.<br />

los. cianuros, fcnoics,.pesdcidas, aietales pesados, eiccte.m.<br />

'1'ret.car.- C'.LÉI1e7cisr, ncgcls:inr,<br />

(!rbunizveiún,. Dotación <strong>de</strong> servicios básicos a una corrinnidad<br />

circenLe <strong>de</strong> ellas n >i ua área dando sc prctcndc<br />

cdnstruir un âsentatriieiiiri'humano. Por servicios hi cn<br />

set entien<strong>de</strong>; vialidad, red <strong>de</strong>suministi'e : <strong>de</strong>'aeua, elecuif~cación,ialtimbrado<br />

público, área ver<strong>de</strong>s, métela.<br />

Veda.- Consiste en que, la r~atiir dati carrespandiente,<br />

emilsi <strong>de</strong>creLi,s tlua tendrán como finalidad la censervacián,<br />

repoblación. p ropagación, diScribuciún, aclimu-<br />

Laciúri a refugio 11G lós cspecirnénes. Principalmente . <strong>de</strong><br />

agpe]Las espec]ei ei,lrinicrw, arneríat.aln5 o en peligro<br />

. <strong>de</strong> ex tin4ln.<br />

l<br />

" Vegetación. Derarróllis j creii mieitl r 21c IFIy pltrlrs<br />

uanstiniyentes'dé les'veeetalés en gerielal_<br />

' Verti<br />

te,:'1'lanós en . <strong>de</strong>clive pie divergen <strong>de</strong> lar<br />

crestas 'o d& las intcrfluvialcs'y que limitan una valla.<br />

rij un Lo <strong>de</strong> ctieneti3 hidrológicas............<br />

Vía pública;- C'r111e,<br />

' piata c1 i iSntn{i dti 41iulqui r<br />

especie able.ito'aL Liba. ti'ánsiLo - <strong>de</strong>•pérsonas y vehículo.%


sin] n iá5 limilaciüneS.itue las •irrkpue Lur; por los re ]LIL]1CrLto.<br />

dieladns para.5u uso, 7 ..<br />

' Visita <strong>de</strong> verifiracióu, Es el lrrirner auto LLe<br />

inspecciiSri<br />

y isc <strong>de</strong>be r> alizar:por conductos dc_personal dcbidamcnrc .<br />

. acre.dilndn, en kKla vif;ila, I;e levantará aL.'ra' eii la que w<br />

hÑijari constar en.forala,ciicUrl$LnndaLLa los hechas a oniisicn]e,s<br />

que. se hubiesen prestuuiLlir durañie la diliE . ericia. .<br />

Visita técnica.- Diligencia para La : cbnmiobación <strong>de</strong> los<br />

hechos <strong>de</strong>nunciados,' así como para la.cvaluación corres-<br />

, pL)FLLLI C11Le.<br />

Vivero.- Terreno don<strong>de</strong> se. Ininsplaniun <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el almácigo<br />

]es i rbulilas pura wcriarlos. Scmi]1erca.<br />

' Wpcaelóli natural.- Condiciones que preseii ii<br />

un ecosisIemn<br />

par sostener una o vllrias activida<strong>de</strong>s sin i tic produzcan<br />

<strong>de</strong>;equilibrin.ti ecológicos.<br />

Yacimiento,- Lugar dciri<strong>de</strong> .se llalla liaLmalrrwille una<br />

roca, mineral o un fósil.<br />

Zona Costera.- .'icuas costeras y tierras ady'aceniei<br />

que ejercen una Influencia cuantificabJc en el uso <strong>de</strong>L mar<br />

en & eculagiá. Ti idas lux franjas que <strong>de</strong>limiiun un país mili<br />

Los mares.


Zona fratlter Pirrrc:cid<br />

.<br />

1 territorio 'cic uu estado .situado<br />

cn sus fronteras con otro.<br />

Zonos.sujeta: á ~xF eruaiuisio eaalúgica.- Son aquella<br />

constituidarpor l entidtidics fc'dcrttiiis y Ion municipios:<br />

1'. el] 2úiiai C.Iruniv'eLinHS a los , lizrrIarnientoslunvarlas, En las '<br />

en<br />

qüe: xistan uno o . mis ecnti5ln~rtl5' lnicn cstado <strong>de</strong> con-<br />

•i scr•ación,i<strong>de</strong>iitinadas a presentir. los-tticntcntas naniralcs<br />

indikpcnsabLes . alegoili iit CLOIÚg1L'I} )? ul . bi cantar general.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!