20.09.2013 Views

Statute of Autonomy of the Principality of Asturias. Organic Law 7 ...

Statute of Autonomy of the Principality of Asturias. Organic Law 7 ...

Statute of Autonomy of the Principality of Asturias. Organic Law 7 ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

LLEI ORGÁNICA 7/1981, DE 30 D’AVIENTU, D’ESTATUTU<br />

D’AUTONOMÍA DEL PRINCIPÁU D’ASTURIES (B.O.E. , númberu 9, de<br />

11 de xineru de 1982)<br />

TÍTULU D’ENTAMU<br />

Artículu 1<br />

1. Asturies constitúise en Comunidá Autónoma, acordies cola<br />

Constitución y esti Estatutu, que ye la so norma institucional básica.<br />

2. La Comunidá Autónoma, comunidá histórica constituyida nel<br />

exerciciu del derechu al autogobiernu amparáu na Constitución, llámase<br />

Principáu d’Asturies.<br />

Artículu 2<br />

El territoriu del Principáu d’Asturies ye’l de los conceyos que tán<br />

dientro les llendes actuales de la provincia d’Asturies; pal so cambéu<br />

atenderáse a lo qu’apaez nel artículu 56 d’esti Estatutu.<br />

Artículu 3<br />

1. La bandera del Principáu d’Asturies ye la tradicional cola Cruz de la<br />

Victoria n’amariello enriba de fondu azul.<br />

2. El Principáu d’Asturies tien escudu de so y per Llei del Principáu<br />

escoyerá’l so himnu.<br />

Artículu 4<br />

1. El bable gociará de protección. Promoveráse'l so usu, al so<br />

espardimientu nos medios de comunicación y la so enseñanza, mirando en<br />

tou casu poles sos variantes y pola voluntariedá del so deprendimientu.<br />

2. Una llei del Principáu regulará la protección, usu y promoción del<br />

bable.<br />

Artículu 5<br />

El llugar u s’asitien les instituciones del Principáu d’Asturies ye la ciudá<br />

d’Uviéu, ensin perxuiciu de que per Llei del Principáu, dalgún de los sos<br />

muérganos, servicios o dependencies puea afitase n’otru llugar del territoriu.<br />

Artículu 6<br />

1. El Principáu d’Asturies ta organizáu en Conceyos y en Fasteres.<br />

2. A la Parroquia reconoceráse-y personalidá xurídica, como forma<br />

tradicional que ye de xuntura y asitiamientu de la xente asturiano.


3. Podrán facese Faces Metropolitanes.<br />

Artículu 7<br />

1. A los efectos d’esti Estatutu tienen la condición política d’asturianos los<br />

ciudadanos españoles que, acordies coles lleis xenerales del Estáu, tean<br />

avecindaos no alministrativo en dalgún Conceyu d’Asturies.<br />

2. Como asturianos, esfruten los derechos políticos inxertos nesti Estatutu<br />

los ciudadanos españoles asitiaos nel estranxeru que tuvieren la última<br />

vecindá alministrativa n’Asturies, y dexen niciu d’ello nel Consuláu<br />

d’España que correspuenda. Tendrán los mesmos derechos, si asina lo piden,<br />

los sos descendientes inscritos como españoles na forma qu’afite la Llei del<br />

Estáu.<br />

Artículu 8<br />

Les comunidaes asturianes asitiaes fuera d’Asturies podrán pidir, como<br />

tales, la reconocencia de la so asturianía, entendiéndola como’l derechu a<br />

collaborar y entrar a la parte na vida social y cultural d’Asturies. Una Llei del<br />

Principáu d’Asturies regulará, ensin perxuiciu de les competencies del Estáu,<br />

l’algame y sen d’esa reconocencia, qu’enxamás llevará inxerío que se-yos<br />

dean derechos políticos.<br />

El Principáu d’Asturies podrá pidir al Estáu que, pa favorecer lo dicho<br />

enantes, faiga los Trataos o Acuerdos Internacionales afayadizos colos Estaos<br />

u tean les mentaes comunidaes.<br />

Artículu 9<br />

1. Los derechos y obligaciones fonderos de los asturianos son los que<br />

s’afiten na Constitución.<br />

2. Les Instituciones de la Comunidá Autónoma d’Asturies, dientro de les<br />

sos competencies, curiarán sobre manera por:<br />

a) Dar seguranza pal exerciciu afayadizu de los derechos y obligaciones<br />

fonderos de los que s’asitien nel Principáu.<br />

b) Dar puxu a una política empobinada a meyorar les condiciones de vida<br />

y trabayu.<br />

c) Tomar aquelles midíes empobinaes al llogru de más puestos de trabayu<br />

y a la estabilidá económica.<br />

d) Facer los posibles, empuestos nel camín de llograr les condiciones<br />

afayadices y valtar los pilancos, p’algamar de mou efectivu y real la llibertá y<br />

la igualdá del individuu y de los grupos nos que s’inxer.<br />

e) Dar facilidaes pa que tolos ciudadanos s’inxerten na vida política,<br />

económica, cultural y social d’Asturies.


TÍTULU I<br />

DE LES COMPETENCIES DEL PRINCIPÁU D’ASTURIES<br />

Artículu 10<br />

1. El Principáu d’Asturies tien competencia dafechu nes materies que<br />

siguen darréu:<br />

1. Igua, réxime y funcionamientu de les sos instituciones d’autogobiernu.<br />

2. Alteriamientu de los términos y nomes de los conceyos inxertaos nel so<br />

territoriu, amás de la creación d’organizaciones d’ámbitu inferior y superior a<br />

los mesmos, nos términos qu’apaecen nel artículu 6 d’esti Estatutu.<br />

3. Igua del territoriu y de la costa, urbanismu y vivienda.<br />

4. Obres públiques que nun tean dientro del interés xeneral del Estáu nin<br />

cinquen a otra Comunidá Autónoma.<br />

5. Los ferrocarriles, carreteres y caminos que tengan un itinerariu namái<br />

pela Comunidá Autónoma, y nos mesmos términos el tresporte per tierra,<br />

mar, cable o tubería.<br />

6. El tresporte per mar ente puertos o puntos de la Comunidá Autónoma<br />

ensin conexón con puertos o puntos d’otros ámbitos territoriales.<br />

7. Centros de contratación y terminales de carga en materia de tresporte.<br />

8. Afitamientu de bolses de valores y afitamientu y regulación de centros<br />

de contratación de mercancíes, acordies cola llexislación mercantil.<br />

9. Puertos d’abellugu y tamién los puertos, aeropuertos y helipuertos que<br />

nun seyan d’interés xeneral pal Estáu.<br />

10. Agricultura, ganadería ya industria agroalimentaria, acordies cola igua<br />

xeneral de la economía.<br />

11. Tratamientu especial de les zones de monte.<br />

12. Proyectos, fechura y esplotación de los aprovechamientos hidráulicos<br />

y tamién los hidroeléctricos, preses y de riegu d’interés pa la Rexón. Agua<br />

mineral y termal. Agua soterraño cuando’l calce del agua tea dafechu dientro<br />

del territoriu de la Comunidá Autónoma.<br />

Igua y concesión de recursos y aprovechamientos hidráulicos cuando’l<br />

calce del agua tea dafechu dientro del territoriu de la Comunidá Autónoma.<br />

13. Pesca n’agua interior, de ríos y llagos, marisquéu, acuicultura,<br />

oclecultura, lo mesmo que l’esporpolle d’otra forma cualesquiera de cultivu<br />

industrial. Caza. Curiáu de los ecosistemes onde se faigan eses actividaes.<br />

14. Comerciu interior, ensin perxuiciu de la política xeneral de precios, de<br />

la llibre circulación de bienes nel territoriu del Estáu y de la llexislación sobre<br />

defensa de la competencia. Feries y mercaos interiores. Denominación<br />

d’orixe, en collaboración col Estáu.<br />

15. Planificación de l’actividá económica y fomentu del desendolque<br />

económicu de la Comunidá Autónoma dientro de los oxetivos marcaos pola


política económica xeneral. Creación y xestión d’un sector públicu de la<br />

Comunidá Autónoma.<br />

16. Artesanía.<br />

17. Museos, archivos, biblioteques, hemeroteques, servicios de Belles<br />

Artes y otros centros de depósitu cultural o colecciones de triba asemeyada<br />

y conservatorios de música d’interés del Principáu d’Asturies, que nun<br />

seyan de titularidá estatal.<br />

18. Patrimoniu cultural, históricu, arqueolóxicu, incluyida l’arqueoloxía<br />

industrial, monumental, arquitectónicu, científicu y artísticu d’interés pal<br />

Principáu d’Asturies.<br />

19. Investigación, ensin perxuiciu de lo mentao nel artículu 149.1.15ª de<br />

la Constitución. Academies con llar social nel Principáu d’Asturies.<br />

20. Cultura, y de mou especial dando puxu a les sos manifestaciones<br />

autóctones y a la enseñanza de la cultura asturiana, too ello ensin perxuiciu<br />

de lo mentao nel artículu 149.2 de la Constitución.<br />

21. Afitamientu y protección del bable nes variantes que, como<br />

modalidaes llingüístiques, empléguense dientro’l territoriu del Principáu<br />

d’Asturies.<br />

22. Turismu.<br />

23. Deporte y tiempu llibre.<br />

24. Asistencia y bienestar social. Desendolque comunitariu. Actuaciones<br />

de inxerimientu social.<br />

25. Protección y cuidáu de menores, ensin perxuiciu de lo mentao nel<br />

artículu 149.1.6ª y 8ª de la Constitución.<br />

26. Casinos, xuegos y apuestes sacante les apuestes mutues deportivobenéfiques.<br />

27. Cooperatives y entidaes asemeyaes, mutues non inxertaes nel<br />

sistema de Seguridá Social, ensin perxuiciu de lo conseñao nel artículu<br />

149.1.6ª de la Constitución.<br />

28. Espectáculos públicos.<br />

29. Estadístiques pa les finalidaes de la Comunidá Autónoma, n’andecha<br />

cola xeneral del Estáu y cola de les demás Comunidaes Autónomes.<br />

30. Fundaciones que faigan principalmente les sos actividaes nel<br />

Principáu d’Asturies.<br />

31. Industria, ensin perxuiciu de lo que determinen les disposiciones del<br />

Estáu nel exerciciu de les sos competencies por razones de seguridá,<br />

sanitaries o d’interés militar y les rellacionaes coles industries que tengan<br />

que siguir la llexislación de mines, hidrocarburos y enerxía nuclear.<br />

L’exerciciu de la competencia fadráse acordies coles bases y la ordenación<br />

de l’actividá económica xeneral y la política monetaria del Estáu, nos<br />

términos de lo afitao nos artículos 38, 131 y 149.1.11ª y 13ª de la<br />

Constitución.


32. Instalaciones de producción, distribución y tresporte de cualquier<br />

enerxía y fluyíu enerxético, cuando’l so tresporte nun salga d’Asturies o’l<br />

so aprovechamientu nun afecte a otra Comunidá Autónoma. Too ello ensin<br />

perxuiciu de lo conseñao nos númberos 22 y 25 del apartáu 1 del artículu<br />

149 de la Constitución.<br />

33. Procedimientu alministrativu deriváu de les especialidaes del<br />

derechu sustantivu y de la organización propia de la Comunidá Autónoma.<br />

34. Publicidá, ensin perxuiciu de les normes dictaes pol Estáu pa<br />

sectores y medios específicos, acordies col artículu 149.1.1ª, 6ª y 8ª de la<br />

Constitución.<br />

35. Serviciu meteorolóxicu de la Comunidá Autónoma.<br />

36. Caxes d’Aforros ya instituciones de creitu corporativu públicu y<br />

territorial, dientro de la ordenación xeneral de la economía y acordies coles<br />

disposiciones que n’usu de les sos facultaes dicte l’Estáu.<br />

2. Nel exerciciu d’estes competencies corresponderá al Principáu<br />

d’Asturies la potestá llexislativa, la potestá reglamentaria y la función<br />

executiva, qu’exercerá respetando, en tou casu, lo que ta afitao na<br />

Constitución.<br />

Artículu 11<br />

Dientro de la llexislación cimera del Estáu, y nel so casu, nos términos<br />

que la mesma estableza, correspuende al Principáu d’Asturies l’esporpolle<br />

llexislativu y la execución nes materies que siguen darréu:<br />

1. Montes, aprovechamientos y servicios forestales, víes pecuaries,<br />

pastos y espacios naturales protexíos.<br />

2. Sanidá ya hixene.<br />

3. Coordinación d’hospitales en xeneral, inxeríos nella los de la<br />

Seguridá Social.<br />

4. Ordenación farmacéutica.<br />

5. Protección del mediu ambiente, incluyíos los vertíos industriales y<br />

contaminantes en ríos, llagos y agües interiores y normes amestaes de<br />

protección del mediu ambiente.<br />

6. Réxime mineru y enerxéticu.<br />

7. Ordenamientu del sector pesqueru.<br />

8. Defensa del consumidor y del usuariu, acordies coles bases y la<br />

ordenación de l’actividá económica xeneral y la política monetaria del<br />

Estáu, les bases y la coordinación xeneral de la sanidá, acordies colo<br />

conseñao nos artículos 38, 131 y nos númberos 11, 13 y 16 del apartáu 1<br />

del artículu 149 de la Constitución.<br />

9. Corporaciones de Derechu públicu representatives d’intereses<br />

económicos y pr<strong>of</strong>esionales. Exerciciu de les pr<strong>of</strong>esiones titulaes.<br />

10. Réxime llocal.


11. Sistema de consultes populares nel ámbitu del Principáu d’Asturies,<br />

acordies colo que disponga la Llei a la que se refier l’artículu 92.3 de la<br />

Constitución y demás lleis del Estáu, correspondiendo a ésti l’autorización<br />

de la so convocatoria.<br />

Artículu 12<br />

Correspuende al Principáu d’Asturies la execución de la llexislación del<br />

Estáu, nos términos que na mesma s’afiten, sobre les materies que siguen<br />

darréu:<br />

1. Execución dientro’l so ámbitu territorial, de los trataos internacionales<br />

no que cinca a les materies propies de les competencies del Principáu<br />

d’Asturies.<br />

2. Asociaciones.<br />

3. Feries internacionales.<br />

4. Xestión de los encontos y servicios sociales del sistema de Seguridá<br />

Social. IMSERSO. La determinación de los encontos del sistema, los<br />

requisitos p’afitar les condiciones del beneficiariu y la financiación<br />

fadránse acordies coles normes afitaes pol Estáu nel exerciciu de les sos<br />

competencies tal lo que se diz nel númberu 17 del apartáu 1 del artículu<br />

149 de la Constitución.<br />

5. Museos, archivos, biblioteques, hemeroteques y colecciones<br />

asemeyaes de titularidá estatal con una xestión que nun tea reservada pa<br />

l’Alministración del Estáu. Los términos de la xestión fadránse pente<br />

medies d'acuerdos.<br />

6. Peses y midíes. Contraste de metales.<br />

7. Planes afitaos pol Estáu pa implantar o reestructurar sectores<br />

económicos.<br />

8. Productos farmacéuticos.<br />

9. Propiedá intelectual ya industrial.<br />

10. Llaboral. Acordies col númberu 7 del apartáu 1 del artículu 149 de la<br />

Constitución, correspuende al Estáu la competencia sobre llexislación<br />

llaboral y l’alta inspección. Queden reservaes al Estáu toles competencies<br />

no que cinca a migraciones interiores y esteriores, fondos d’ámbitu<br />

nacional y d’emplegu ensin perxuiciu de lo qu’afiten les normes del Estáu<br />

sobre estes materies.<br />

11. Protección civil. Salvamentu marítimu.<br />

12. Puertos, aeropuertos y helipuertos d’interés xeneral cuando l’Estáu<br />

nun guarde pa sí la so xestión directa.


13. Xestión de l’asistencia sanitaria de la Seguridá Social, acordies colo<br />

previsto nel númberu 17 del apartáu 1 del artículu 149 de la Constitución,<br />

guardándose l’Estáu pa sí la cimera inspección qu’empobina al<br />

cumplimientu de la función a que se refier esti preceptu.<br />

14. Creitu, banca y seguros, acordies coles previsiones de les regles 6, 11<br />

y 13 del apartáu 1 del artículu 149 de la Constitución.<br />

15. Tresporte de mercancíes y viaxeros que tengan el so orixe y destín<br />

nel territoriu del Principáu d’Asturies, ensin perxuiciu de la execución<br />

directa que guarde pa sí l’Estáu.<br />

Artículu 13<br />

Acordies coles lleis del Estáu, el Conseyu de Gobiernu nomará a los<br />

notarios y rexistradores de la propiedá y de mercáu, amás d’a los<br />

corredores de comerciu y participará nel afitamientu de les llendes<br />

correspondientes.<br />

Artículu 14<br />

1. La Xunta Xeneral del Principáu d’Asturies podrá exercer la iniciativa<br />

llexislativa conseñada nel artículu 87.2 de la Constitución pa l’aprobación<br />

pol Estáu de les lleis previstes nel artículu 150.1 y 2 de la Constitución.<br />

2. En cualquier casu, el Principáu d’Asturies podrá facer de so les demás<br />

competencies que la llexislación del Estáu reserve pa les Comunidaes<br />

Autónomes.<br />

Artículu 15<br />

1. Toles competencies conseñaes nos artículos anteriores y nos demás<br />

d’esti Estatutu entenderánse referíes al territoriu del Principáu d’Asturies.<br />

2. Nel exerciciu de les sos competencies, el Principáu d’Asturies tendrá<br />

les potestaes y privilexos propios de l’Alministración del Estáu, ente los<br />

que s’alcuentren:<br />

a) La presunción de llexitimidá y la executoriedá de los sos actos, asina<br />

como los poderes d’execución forzosa y revisión en vía alministrativa.<br />

b) La potestá d’espropiación, inxiriéndose nello la declaración d’urxente<br />

ocupación de los bienes cincaos, y l’exerciciu de les restantes competencies<br />

de la llexislación espropiatoria atribuíes a l’Alministración del Estáu<br />

cuando se trate de materies de competencia de la Comunidá Autónoma.<br />

c) La potestá de sanción dientro los finxos qu’afite l’ordenamientu<br />

xurídicu.<br />

d) La facultá d’emplegu del procedimientu d’apremiu.<br />

e) La inembargabilidá de los sos bienes y derechos, de la mesma manera<br />

que los privilexos de prelación, preferencia y demás, reconocíos a la<br />

Facienda pública pal cobru de los sos creitos, ensin perxuiciu de los que


correspuendan nesta materia a la Facienda del Estáu y con igualdá de<br />

derechos a les otres Comunidaes Autónomes.<br />

f) La lliberación de toa obligación de garantía o prenda delantre cualquier<br />

muérganu alministrativu o Tribunal xurisdiccional.<br />

Nun s’almitirán interdictos escontra les actuaciones del Principáu en<br />

materia de les sos competencies, feches acordies col procedimientu llegal.<br />

3. Nel exerciciu de la competencia prevista nel artículu 10.1.1 del<br />

presente Estatutu y acordies cola llexislación del Estáu, correspuende a la<br />

Comunidá Autónoma, ente otres materies, l’afitamientu del réxime<br />

estatutariu de los sos funcionarios, el réxime xurídico-alministrativu<br />

deriváu de les competencies asumíes, la regulación de los bienes de<br />

dominiu públicu y patrimoniales que seyan titularidá de la Comunidá<br />

Autónoma, amás de les servidumes públiques no que cinca a la so<br />

competencia y la regulación de los contratos y concesiones alministratives<br />

nel ámbitu del Principáu d’Asturies.<br />

Artículu 16<br />

EI Principáu d’Asturies dará puxu al caltenimientu y recoyida del<br />

derechu tradicional asturianu.<br />

Artículu 17<br />

1. En materia de medios audiovisuales de comunicación social del Estáu,<br />

el Principáu d’Asturies exercerá toles potestaes y competencies que-y<br />

correspuendan, nos términos y casos afitaos na llexislación cimera del<br />

Estáu.<br />

2. Correspuénde-y tamién, dientro de les normes cimeres del Estáu, el<br />

desendolcu llexislativu y la execución del réxime de prensa y, en xeneral,<br />

de tolos medios de comunicación social.<br />

3. Nos términos afitaos nos párrafos anteriores d’esti artículu, la<br />

Comunidá Autónoma podrá regular, crear y caltener la so propia televisión,<br />

radio y prensa y, en xeneral, tolos medios de comunicación social pal<br />

algame de los sos finxos.<br />

Artículu 18<br />

1. Correspuende a la Comunidá Autónoma la competencia de desendolcu<br />

llexislativu y execución de la enseñanza en tola so estensión, niveles y<br />

graos, modalidaes y especialidá, acordies colo mentao nel artículu 27 de la<br />

Constitución y lleis orgániques que, acordies col apartáu 1 del artículu 81<br />

de la mesma, desendólquenlu, y ensin perxuiciu de les facultaes que-y da al<br />

Estáu’l númberu 30 del apartáu 1 del artículu 149 y de l’alta inspección pal<br />

so cumplimientu y seguranza.<br />

2. Col envís de dar seguranza d’una ufierta homoxénea y afayadiza del<br />

serviciu públicu de la educación que faiga posible correxir les desigualdaes


o desequilibrios que puean dase, la Comunidá Autónoma dará a<br />

l’Alministración del Estáu la información qu’ésta-y pida sobre’l<br />

funcionamientu del sistema educativu nos sos aspectos cualitativos y<br />

cuantitativos y collaborará cola Alministración del Estáu nes actuaciones<br />

de siguimientu y evaluación del sistema educativu nacional.<br />

3. Nel exerciciu d’estes competencies, la Comunidá Autónoma dará puxu<br />

a la investigación, sobre manera a la que cinque a materies o aspectos que<br />

dan calter al Principáu d’Asturies, y a la creación de centros universitarios<br />

na Comunidá Autónoma.<br />

Artículu 19<br />

1. Según los finxos y númberu que la llexislación xeneral del Estáu afite,<br />

el Principáu d’Asturies propondrá les persones que formarán parte de los<br />

muérganos d’alministración d’aquelles empreses públiques de titularidá<br />

estatal asitiaes n’Asturies que llexislación tala diga.<br />

2. El Principáu d’Asturies podrá facer y unviar al Gobiernu tolos<br />

informes, estudios y propuestes relatives a la xestión de les empreses citaes<br />

o a la so incidencia na socioeconomía de la Comunidad Autónoma. Estos<br />

informes, estudios o propuestes darán llugar a resolución motivada del<br />

Gobiernu o de los muérganos o Entidaes titulares de la participación de les<br />

Empreses.<br />

Artículu 20<br />

1. Correspuende a la Comunidá Autónoma del Principáu d’Asturies la<br />

vixilancia y protección de los edificios ya instalaciones de la propia<br />

Comunidá y la coordinación de les policíes llocales asturianes, ensin<br />

perxuiciu de la so dependencia de les autoridaes municipales.<br />

2. Pal exerciciu de la competencia prevista nel apartáu anterior, la<br />

Comunidá Autónoma podrá acordar col Estáu l’allugamientu d’unidaes del<br />

Cuerpu Nacional de Policía nos términos y pal exerciciu de les funciones<br />

previstes na Llei Orgánica mentada nel artículu 149.1.29ª de la<br />

Constitución.<br />

Artículu 21<br />

1. El Principáu d’Asturies podrá facer acuerdos con otres Comunidaes<br />

Autónomes pa la xestión y ufierta de servicios propios de la esclusiva<br />

competencia de les mesmes. Si se faen los mentaos acuerdos, enantes de<br />

que tengan puxu llegal, habrá que ponelo na conocencia de les Cortes<br />

Xenerales. Si les Cortes Xenerales, o dalguna de les Cámares, punxeren<br />

torgues dientro los trenta díes de magar reciban l’anunciu del acuerdu<br />

tendrá que dir acordies colo afitao nel párrafu que sigue. Si pasáu esi plazu<br />

nun se punxeren torgues al acuerdu, tendrá puxu dafechu.<br />

2. La Comunidá Autónoma podrá tamién facer acuerdos de collaboración


con otres Comunidaes Autónomes, algamando, enantes, el preste de les<br />

Cortes Xenerales.<br />

TÍTULU II<br />

DE LOS MUÉRGANOS INSTITUCIONALES DEL PRINCIPÁU<br />

D’ASTURIES<br />

Artículu 22<br />

Los muérganos institucionales del Principáu d’Asturies son la Xunta<br />

Xeneral, el Conseyu de Gobiernu y el Presidente.<br />

CAPÍTULU I<br />

DE LA XUNTA XENERAL DEL PRINCIPÁU D’ASTURIES<br />

Artículu 23<br />

1. La Xunta Xeneral del Principáu d’Asturies representa al pueblu<br />

asturianu, exerce la potestá llexislativa, aprueba los presupuestos,<br />

empobina y controla lo que fai’l Conseyu de Gobiernu y exerce les otres<br />

competencies que-y da la Constitución, esti Estatutu y demás normes del<br />

ordenamientu xurídicu.<br />

2. La Xunta Xeneral ye inviolable.<br />

Artículu 24<br />

Ye tamién competencia de la Xunta Xeneral:<br />

1. Escoyer d’ente los sos miembros al Presidente del Principáu<br />

d’Asturies.<br />

2. Nomar los Senadores a que se refier l’artículu 69.5 de la Constitución,<br />

acordies colo que s’afite nuna llei de la Xunta, qu’en tou casu dará<br />

seguranza a la representación proporcional afayadiza.<br />

3. Exercer la iniciativa llexislativa como diz la Constitución.<br />

4. Fixar les previsiones de tipu políticu, social y económicu que, acordies<br />

col artículu 131.2 de la Constitución, vaya empobinar el Principáu<br />

d’Asturies al Gobiernu pa facer los proyectos de planificación.<br />

5. Exercer les competencies que según l’artículu 10.1.2 correspuenden al<br />

Principáu d’Asturies no que cinca a camudar finxos y nomes de los<br />

conceyos de la mesma manera que les facultaes relatives a facer l’aniciu de<br />

muérganos territoriales de que se fala nel artículu enantes mentáu.<br />

6. Regular la delegación de competencies alministratives del Principáu<br />

nún o en dellos conceyos o nes organizaciones territoriales a que se refier


l’artículu sestu.<br />

7. Autorizar al Conseyu de Gobiernu el preste pa obligase nos acuerdos y<br />

acuerdos del Principáu d’Asturies con otres Comunidaes Autónomes, y al<br />

empar, supervisar la so execución. El Conseyu de Gobiernu informará a la<br />

Xunta Xeneral de los demás acuerdos y acuerdos qu’obliguen al Principáu.<br />

8. Afitar contribuciones. Autorizar el recursu al creitu.<br />

9. Aprobar el programa del Conseyu de Gobiernu y esixir la so<br />

responsabilidá política na forma qu’afite una Llei de la Xunta.<br />

10. Ver y aprobar la Cuenta Xeneral del Principáu, ensin perxuiciu de lo<br />

afitao nos artículos 35 ter y 55 d’esti Estatutu.<br />

11. Poner recursos d’inconstitucionalidá y presentar delantre’l Tribunal<br />

Constitucional talamente y nes circunstancies afitaes na Constitución y na<br />

Llei Orgánica del Tribunal Constitucional.<br />

12. Recibir la información que-y mande’l Conseyu de Gobiernu sobre<br />

trataos y acuerdos internacionales no que cinque a materies d’interés<br />

particular pal Principáu d’Asturies, amosando’l so paecer sobre los<br />

mesmos.<br />

Artículu 24.bis<br />

1. La Xunta Xeneral podrá delegar nel Conseyu de Gobiernu la potestá<br />

de dictar normes col rangu de llei.<br />

2. Les disposiciones del Conseyu de Gobiernu que tengan llexislación<br />

delegada recibirán el títulu de Decretos Llexislativos.<br />

3. Nun podrá delegase l’aprobación de la Llei de Presupuestos nin la de<br />

normes con rangu de llei pa les qu’esti Estatutu, les lleis o’l Reglamentu de<br />

la Xunta Xeneral necesiten de mayoríes cualificaes.<br />

4. La delegación llexislativa tendrá que se dar al Conseyu de Gobiernu de<br />

manera espresa pa materia concreta y con plazu pal so exerciciu. La<br />

delegación estríncase pol usu que d’ella faiga’l Conseyu de Gobiernu pente<br />

medies del espublizamientu de la norma correspondiente. Nun se podrá<br />

entender como concedida per tiempu implícitu o tiempu indetermináu.<br />

Tampoco se podrá permitir la subdelegación a autoridaes estremaes de les<br />

del propiu Conseyu de Gobiernu.<br />

5. La delegación llexislativa tendrá que se dar pente medies d’una llei de<br />

bases cuando’l so oxetu seya la formación de testos articulaos o per una llei<br />

ordinaria cuando seya refundir dellos testos llegales nún solo.<br />

6. Les lleis de bases perllendarán con precisión l’oxetu y algame de la<br />

delegación llexislativa y los principios y criterios qu’han siguise nel so<br />

exerciciu. Les lleis de bases nun podrán en nengún casu autorizar el so<br />

propiu cambéu nin dar el preste pa dictar normes con calter retroactivu.<br />

7. L’autorización pa refundir testos llegales determinará l’ámbitu<br />

normativu al que se refier el conteníu de la delegación, especificando si se<br />

refier namás a la formulación d’un testu únicu o si s’inxerta la d’iguar,


aclariar y harmonizar los testos llegales que tienen que ser refundíos.<br />

8. Cuando una proposición de llei o una enmienda fuera contraria a la<br />

delegación llexislativa n’usu, el Conseyu de Gobiernu ye llibre pa oponese<br />

a la so tramitación. Nesi supuestu, podrá presentase una proposición de llei<br />

pa desaniciar en too o en parte la llei de delegación.<br />

9. Ensin perxuiciu del control xurisdiccional, el Reglamentu de la Xunta<br />

Xeneral y les lleis de delegación podrán afitar fórmules amestaes de<br />

control.<br />

Artículu 25<br />

1. La Xunta Xeneral del Principáu d’Asturies escuéyese pa cuatro años<br />

per sufraxu universal, llibre, igual, directu y secretu, aplicándose un<br />

sistema de representación proporcional.<br />

2. Per llei del Principáu, que lo mesmo p’aprobase que pa camudase<br />

necesita’l votu favoratible de la mayoría absoluta de la Xunta Xeneral,<br />

afitaráse’l númberu de miembros, ente trenta y cinco y cuarenta y cinco, les<br />

sos causes d’inelixibilidá y d’incompatibilidá y les demás circunstancies<br />

del procedimientu electoral.<br />

3. El Presidente del Principáu, depués de discutiniu del Conseyu de<br />

Gobiernu y baxo la so responsabilidá esclusiva, podrá acordar la disolución<br />

de la Cámara, con anticipación al términu natural de la Llexislatura.<br />

La disolución acordaráse per Decretu, nel que tamién se convocarán<br />

elecciones, apaeciendo nél tolos requisitos qu’esixa la llexislación electoral<br />

aplicable.<br />

El Presidente nun podrá acordar la disolución de la Cámara nel primer<br />

periodu de sesiones de la Llexislatura, cuando quede menos d’una añu pa<br />

que fine, nin cuando tea tramitándose una moción de censura. Tampoco se<br />

va poder acordar la disolución enantes de que pase’l plazu d’un añu dende<br />

la última disolución per esti procedimientu.<br />

Enxamás el Presidente podrá desfacer la Cámara en tando convocáu un<br />

procesu electoral estatal.<br />

En tou casu, la nueva Cámara que resulte de la convocatoria electoral<br />

tendrá un mandáu llendáu pol términu natural de la Llexislatura orixinaria.<br />

4. El Presidente del Principáu llamará a elecciones, acordies colo<br />

conseñao na Llei de Réxime Electoral Xeneral, de mou que se faigan el<br />

cuartu domingu de mayu de cada cuatro años, ensin perxuiciu de lo<br />

qu’afiten les Cortes Xenerales, col esclusivu envís de coordinar el<br />

calendariu de les estremaes consultes electorales.<br />

5. La Xunta Xeneral escoyida convocarála’l Presidente del Principáu<br />

saliente, dientro los quince díes que sigan a la celebración de les<br />

elecciones.<br />

Artículu 26


Los miembros de la Xunta Xeneral del Principáu:<br />

1. Nun tan venceyaos a mandáu imperativu.<br />

2. Tendrán, mesmamente, n’acabando’l so mandáu, inviolabilidá poles<br />

opiniones asoleyaes n’actos parllamentarios y polos votos daos nel<br />

exerciciu del so cargu. A lo llargo’l so mandáu nun podrán detenelos nin<br />

retenelos polos actos delictivos fechos nel territoriu d’Asturies sinón<br />

cuando se trate de flagrante delitu, correspondiendo decidir, en tou casu, la<br />

so inculpación, prisión, procesamientu y xuiciu al Tribunal Cimeru de<br />

Xusticia de la Comunidá Autónoma. Fuera d’esti territoriu la<br />

responsabilidá penal será esixible, nos mesmos términos, delantre la Sala<br />

de lo Penal del Tribunal Supremu.<br />

3. Tienen derechu a facer entrugues, interpelaciones y mociones,<br />

acordies colo afitao nel Reglamentu. Tamién tienen derechu a llograr de les<br />

Autoridaes de la Comunidá Autónoma la información que-yos faiga falta<br />

pal desendolque de les sos funciones.<br />

4. Pol exerciciu del so cargu representativu, los Diputaos de la Xunta<br />

Xeneral sedrán retribuyíos. Les modalidaes de les asignaciones afitaránse<br />

acordies colo que se conseñe nel Reglamentu de la Cámara.<br />

Artículu 27<br />

1. La Xunta Xeneral del Principáu aconceyaráse, añalmente, en dos<br />

tandes de xuntes, la primera ente los meses de setiembre y avientu, y la<br />

segunda ente febreru y xunu.<br />

2. A pidimientu del Conseyu de Gobiernu, de la Diputación Permanente<br />

o d’un cuartu de los miembros de la Xunta, ésta podrá aconceyase en xunta<br />

estraordinaria, que se zarrará acabante terminar l’orde del día pal que la<br />

convocaren.<br />

3. Les xuntes plenaries de la Xunta son públiques, a nun ser naquellos<br />

casos que diga’l Reglamentu.<br />

4. Pa la deliberación y toma d'acuerdos, la Xunta tien que s’aconceyar<br />

acordies col reglamentu y tando presentes la mayoría de los sos miembros.<br />

Los acuerdos fáense per mayoría de los presentes si ye que l’Estatutu, les<br />

Lleis o’l Reglamentu nun piden otres mayoríes más cualificaes.<br />

5. El votu ye personal y nun pue delegase.<br />

Artículu 28.<br />

1. La Xunta Xeneral aprueba’l so presupuestu y l’estatutu del so<br />

personal, y fai’l so Reglamentu onde s’inxerirá, tamién, l’estatutu de los<br />

sos miembros. P’aprobar el Reglamentu y camudalu fai falta’l votu<br />

favoratible de la mayoría absoluta.<br />

2. La Xunta, nel so primer aconceyamientu, escueye’l so Presidente y los


miembros qu’habrán asitiase na Mesa, que nun podrán ser, enxamás,<br />

miembros del Conseyu de Gobiernu nin Presidente del mesmu.<br />

Artículu 29<br />

1. La Xunta Xeneral del Principáu funciona en Plenu y en Comisiones.<br />

2. Les Comisiones son permanentes y, nel so casu especiales o<br />

d’investigación.<br />

3. Mentanto la Xunta Xeneral del Principáu nun tea aconceyada o<br />

cuando’l so mandáu tuviera acabáu, habrá una Diputación Permanente, pa<br />

la que’l Reglamentu afitará’l mou d’elección, la so composición y les sos<br />

funciones.<br />

Artículu 30<br />

Los que formen la Xunta estrémense en Grupos y el Reglamentu<br />

inxertará les condiciones de formación, organización y funciones. Tou<br />

miembru de la Cámara tará inxeríu nun Grupu y daráse seguranza de la<br />

presencia de caún d’estos nes Comisiones y Diputación Permanente, según<br />

el so númberu de miembros.<br />

Artículu 31<br />

1. La iniciativa del exerciciu de la potestá llexislativa y reglamentaria<br />

afitaes nel artículu 23 d’esti Estatutu correspuende a los miembros de la<br />

Xunta Xeneral y al Conseyu de Gobiernu. Per llei del Principáu regularáse<br />

la iniciativa de los Conceyos y la iniciativa popular nes materies que seyan<br />

competencia dafechu del Principáu d’Asturies.<br />

2. Les lleis aprobaes pola Xunta Xeneral promulgaránse en nome del Rei<br />

pol Presidente del Principáu, que fairá que s’asoleye nel Boletín Oficial del<br />

Principáu d’Asturies dientro los quince díes acabante aprobase y tamién<br />

nel Boletín Oficial del Estáu. Los Reglamentos asoleyaránse per orde del<br />

Presidente del Principáu, dientro’l mesmu plazu, nel Boletín Oficial del<br />

Principáu d’Asturies.<br />

CAPÍTULU II<br />

DEL PRESIDENTE DEL PRINCIPÁU D’ASTURIES<br />

Artículu 32<br />

1. La Xunta Xeneral escoyerá al Presidente del Principáu d’Asturies<br />

d’ente los sos miembros y el Rei ye quien lu noma.<br />

Tien que lu escoyer la mayoría absoluta de los miembros de la Xunta na<br />

primer convocatoria y la mayoría cenciella nes otres, pero ente caúna de les<br />

convocatories habrán pasar cuarenta y ocho hores polo menos.<br />

Si pasáu’l plazu de dos meses acabante constituise la Xunta dengún


candidatu llograra que lu escoyeren, la Xunta Xeneral escoyida esfairáse<br />

llamando darréu a unes nueves elecciones. El mandáu de la nueva Xunta<br />

durará, en tou casu, hasta la fecha que debiera acabar la primera.<br />

2. El Presidente del Principáu d’Asturies ye’l del Conseyu de Gobiernu y<br />

empobina’l so facer, coordina l’alministración de la Comunidá Autónoma,<br />

noma y separta a los conseyeros y tien la representación cimera del<br />

Principáu y la ordinaria del Estáu n’Asturies.<br />

3. El Presidente del Principáu d’Asturies respuende políticamente<br />

delantre la Xunta Xeneral.<br />

4. Una llei del Principáu, aprobada pel votu favoratible de la mayoría<br />

absoluta, afitará l’estatutu personal, el mou d’elección y separtación y les<br />

atribuciones del Presidente.<br />

CAPÍTULU III<br />

DEL CONSEYU DE GOBIERNU<br />

Artículu 33<br />

1. El Conseyu de Gobiernu ye’l muérganu colexáu qu’empobina la<br />

política de la Comunidá Autónoma y al que correspuenden les funciones<br />

executiva y alministrativa y l’exerciciu de la potestá reglamentaria.<br />

2. Per llei del Principáu, aprobada per mayoría absoluta, regularánse les<br />

atribuciones del Conseyu de Gobiernu, asina como l’estatutu, mou de<br />

nomamientu y separtación de los que nél s’inxeren.<br />

3. Una llei de la Xunta regulará’l réxime d’asoleyamientu de les normes<br />

y publicidá de les disposiciones y actos que surdan del Conseyu de<br />

Gobiernu y de l’Alministración del Principáu d’Asturies.<br />

4. El Conseyu de Gobiernu sedrá informáu de los acuerdos y trataos<br />

internacionales que puean afectar a materies del so interés específicu.<br />

Artículu 34<br />

1. El Conseyu de Gobiernu respuende políticamente delantre la Xunta<br />

Xeneral de mou solidariu, ensin perxuiciu de la responsabilidá directa de<br />

caún de los sos miembros pola so xestión.<br />

2. Una llei de la Xunta, aprobada pel votu favoratible de la mayoría de<br />

los sos miembros, regulará la responsabilidá afitada nel númberu anterior y,<br />

en xeneral, les rellaciones ente la Xunta y el Conseyu.<br />

Artículu 35<br />

1. El Presidente del Conseyu de Gobiernu, depués de delliberar, pue<br />

plantegar delantre la Xunta Xeneral la cuestión del enfotu nel so programa<br />

o nuna declaración de política xeneral dientro les competencies que tien el<br />

Principáu con esti Estatutu. Entiéndese que lu algama cuando vote<br />

favoratiblemente la mayoría cenciella de los miembros de la Xunta.


2. La Xunta Xeneral pue esixir responsabilidá política al Conseyu de<br />

Gobiernu faciendo per mayoría absoluta la moción de censura. Ésta tendrán<br />

que la proponer polo menos un 15% de los miembros de la Xunta, y habrá<br />

d’inxertase nella un candidatu a Presidente del Principáu d’Asturies. La<br />

moción de censura nun se votará enantes de los cinco díes de que tea<br />

presentada. Nos dos díes primeros d’esti plazu podrán presentase mociones<br />

alternatives. Si nun s’aprobara la moción de censura na Xunta Xeneral, los<br />

que la roblaren nun podrán entamar otres nueves mentanto nun pase un añu<br />

d’aquella dientro la mesma Llexislatura.<br />

3. Si la Xunta Xeneral adoptara una moción de censura, el Presidente del<br />

Principáu presentará la so dimisión delantre la mesma, y el so Presidente<br />

llamará en quince díes a la xunta plenaria pa escoyer un nuevu Presidente<br />

del Principáu según el mou afitáu nel artículu 32.1, ensin qu’en dengún<br />

casu s’esfaiga la Xunta Xeneral.<br />

4. Si la Xunta Xeneral negara’l so enfotu, el Presidente del Principáu<br />

presentará la so dimisión delantre la mesma y el candidatu inxeríu naquélla<br />

entiéndese que tien l’enfotu de la Xunta. El Rei nomarálu Presidente del<br />

Principáu.<br />

5. El Presidente del Principáu nun podrá plantegar la cuestión d’enfotu<br />

mentanto tea tramitándose una moción de censura.<br />

6. El Conseyu de Gobiernu saliente siguirá coles sos funciones mentanto<br />

la toma posesión del nuevu Conseyu nun se faiga.<br />

Artículu 35.bis.<br />

1. La responsabilidá penal del Principáu d’Asturies y de los miembros<br />

del Conseyu de Gobiernu esixiráse delantre’l Tribunal Superior de Xusticia<br />

del Principáu d’Asturies polos actos cometíos nel territoriu del Principáu.<br />

Fuera d’ésti, la responsabilidá penal esixiráse énte la Sala de lo Penal del<br />

Tribunal Supremu.<br />

2. Delantre los mesmos Tribunales respectivamente esixiráse la<br />

responsabilidá civil en que les mentaes persones cayeren con ocasión del<br />

exerciciu los sos cargos.<br />

TÍTULU II. BIS<br />

DE LOS MUÉRGANOS AUXILIARES DEL PRINCIPÁU<br />

D’ASTURIES<br />

Artículu 35.ter.<br />

1. Créase la Sindicatura de Cuentes del Principáu d’Asturies. Per llei del<br />

Principáu regularáse la so composición y funciones.


2. Dependerá directamente de la Xunta Xeneral del Principáu y exercerá<br />

les sos funciones per delegación d’ella nel esame y comprobación de la<br />

Cuenta Xeneral del Principáu.<br />

Artículu 35.quater.<br />

Créase’l Conseyu Consultivu del Principáu d’Asturies como muérganu<br />

cimeru de consulta de la Comunidá Autónoma. Per llei del Principáu<br />

regularánse la so composición y competencies.<br />

TÍTULU III<br />

DE L’ALMINISTRACIÓN DE XUSTICIA<br />

Artículu 36<br />

El Tribunal Cimeru de Xusticia del Principáu d’Asturies, nel que<br />

s’inxerirá l’Audiencia Territorial d’Uviéu, ye’l muérganu xurisdiccional<br />

fechu cumal de la organización xudicial nel so ámbitu territorial y<br />

delantre’l que s’estrinquen les socesives instancies procesales, según afita<br />

l’artículu 152 de la Constitución y acordies con esti Estatutu, y la Llei<br />

Orgániques del Poder Xudicial.<br />

Artículu 37<br />

1. La competencia de los muérganos xurisdiccionales n’Asturies algama:<br />

a) Nel orde civil a toles instancies y graos, a nun ser los recursos de<br />

casación y revisión.<br />

b) Nel orde penal y social, a toles instancies y graos, a nun ser los<br />

recursos de casación y revisión.<br />

c) Nel orde contencioso-alministrativu, a los recursos que se deduzan<br />

escontra los actos y disposiciones de les Alministraciones públiques, según<br />

s’afite na Llei Orgánica del Poder Xudicial.<br />

d) A les cuestiones de competencia ente los muérganos xudiciales<br />

n’Asturies.<br />

2. Nes otres materies podrán ponese, cuando proceda, delantre’l Tribunal<br />

Supremu, el recursu de casación o’l que correspuenda según les lleis del<br />

Estáu y, nel so casu, el de revisión. El Tribunal Supremu resolverá tamién<br />

les cuestiones de competencia ente los Tribunales d’Asturies y los del restu<br />

España.<br />

Artículu 38<br />

1. El Presidente del Tribunal Cimeru de Xusticia del Principáu d’Asturies<br />

nomarálu’l Rei en pidiéndolo’l Conseyu Xeneral del Poder Xudicial. El<br />

Presidente del Principáu d’Asturies mandará que s’asoleye’l so


nomamientu nel Boletín Oficial del Principáu d’Asturies.<br />

2. El nomamientu de los Maxistraos, Xueces y Secretarios del Tribunal<br />

Cimeru de Xusticia d’Asturies fairáse según s’afite na Llei Orgánica del<br />

Poder Xudicial.<br />

Artículu 39<br />

Pidiéndolo’l Principáu, el muérganu afayadizu llamará a los concursos y<br />

oposiciones pa enllenar les places llibres n’Asturies de Maxistraos, Xueces,<br />

Secretarios Xudiciales y demás personal al serviciu l’alministración de<br />

Xusticia, según s’afite na Llei Orgánica del Poder Xudicial.<br />

Artículu 40<br />

Desaniciáu.<br />

Artículu 41<br />

No que cinca a l’Alministración de Xusticia, a nun ser la militar,<br />

correspuénde-y al Principáu:<br />

l. Exercer toles facultaes que la Llei Orgánica del Poder Xudicial<br />

reconozan o atribuyan al Gobiernu del Estáu.<br />

2. Fixar los finxos de les llendes territoriales de los muérganos<br />

xurisdiccionales n’Asturies y l’asitiamientu de la so capital.<br />

TÍTULU IV<br />

FACIENDA Y ECONOMÍA<br />

Artículu 42<br />

EI Principáu d’Asturies, dientro les llendes de coordinación coles<br />

Faciendes estatal y llocal y de la solidaridá ente tolos españoles, tien<br />

autonomía financiera, dominiu públicu y patrimoniu de so, acordies cola<br />

Constitución, con esti Estatutu y cola Llei Orgánica de Financiación de les<br />

Comunidaes Autónomes.<br />

Artículu 43<br />

1. Son bienes del Principáu d’Asturies:<br />

a) Los que seyan propiedá del Muérganu Preautonómicu y de la<br />

Diputación Provincial.<br />

b) Los que tuvieren inxeríos nos servicios que se trespasen al Principáu.<br />

c) Los que llograra per títulos xurídicos afayadizos.<br />

2. El Principáu tien capacidá dafechu pa llograr, alministrar y enayenar<br />

los bienes que faen el so patrimoniu.<br />

3. El réxime xurídicu de los bienes patrimoniales y de dominiu públicu


del Principáu deberán regulase per una llei de la Xunta Xeneral, acordies<br />

con esti Estatutu.<br />

Artículu 44<br />

La Facienda del Principáu d’Asturies fáenla:<br />

1. Los rindimientos algamaos coles propies contribuciones.<br />

2. Los rindimientos de les contribuciones cedíos del Estáu y afitaos na<br />

disposición amestáu.<br />

3. Los recargos percima les contribuciones estatales.<br />

4. Un porcentax de participación nos ingresos del Estáu.<br />

5. Nel so casu, los ingresos que surdan del Fondu de Compensación<br />

Interterritorial y d’otros Fondos pal esporpolle rexonal.<br />

6. Otres asignaciones con cargu a los Presupuestos del Estáu.<br />

7. La emisión del Delda y el recursu al Creitu.<br />

8. Los rindimientos surdíos del so patrimoniu.<br />

9. Ingresos de Derechu priváu.<br />

10. Multes y sanciones impuestes según les sos competencies.<br />

10 bis. Ingresos de cualquier otra triba que la llexislación prevea nel<br />

marcu del artículu 157 de la Constitución.<br />

Artículu 45<br />

1. La xestión, lliquidación, recaldu, inspección de les propies<br />

contribuciones, asina como la conocencia de les reclamaciones que-yos<br />

cinquen corresponderá al Principáu, que tendrá toles atribuciones pa la<br />

execución y organización d’eses xeres, ensin perxuiciu de la collaboración<br />

que puea facese cola Alministración Tributaria del Estáu, sobre manera<br />

cuando venga pidida asina pola naturaleza de la contribución.<br />

2. Nel casu de contribuciones cedíes, el Principáu tomará per delegación<br />

del Estáu la xestión, lliquidación, recaldu, inspección y revisión, nel so<br />

casu, de los mesmos ensin perxuiciu de la collaboración que puea facese<br />

ente les dos Alministraciones, too ello acordies colo que se perafite na llei<br />

que fixe la llargura y condiciones de la cesión.<br />

3. La xestión, lliquidación, recaldu, inspección y revisión, nel so casu, de<br />

les demás contribuciones del Estáu, feches n’Asturies, corresponderá a<br />

l’Alministración Tributaria del Estáu, ensin perxuiciu de la delegación<br />

que’l Principáu puea recibir d’ésti y de la collaboración que puea facese<br />

sobre manera cuando asina lo pida la naturaleza de la contribución.<br />

Artículu 46<br />

Regularánse, necesariamente per Llei de la Xunta Xeneral les materies<br />

que siguen darréu:<br />

1. L’afitamientu, cambéu y desaniciu de los sos impuestos, tases y<br />

contribuciones especiales.


2. L’afitamientu, cambéu y desaniciu de los recargos percima les<br />

contribuciones del Estáu.<br />

3. El réxime xeneral presupuestariu del Principáu.<br />

Artículu 47<br />

1. Correspuende al Conseyu de Gobiernu facer el Presupuestu del<br />

Principáu y a la Xunta Xeneral el so esame, igua, aprobación y control.<br />

2. El Conseyu de Gobiernu presentará’l proyectu del Presupuestu a la<br />

Xunta enantes del trimestre caberu del añu.<br />

3. El Presupuestu tendrá calter añal y nél inxertaránse perdafechu tolos<br />

gastos y entraes del Principáu y de los muérganos ya instituciones que d’él<br />

dependen.<br />

4. Si la llei del Presupuestu nun s’aprobara enantes del día primeru del so<br />

exerciciu económicu correspondiente, consideraráse allargáu’l Presupuestu<br />

del exerciciu anterior hasta que’l nuevu s’apruebe.<br />

5. Desaniciáu.<br />

Artículu 48<br />

1. El Principáu d’Asturies, col preste d’una Llei de la Xunta Xeneral y pa<br />

financiar gastos d’inversión, podrá acordar operaciones de creitu o sacar<br />

Delda Pública representada en títulos, valores o n’otros documentos.<br />

2. La llargura y característiques d’estes operaciones iguaránse según les<br />

normes xenerales del Estáu.<br />

3. Los títulos sacaos tendrán la consideranza de fondos públicos, a tolos<br />

efectos.<br />

4. El Principáu d’Asturies podrá facer operaciones de creitu per un plazu<br />

que nun trespase l’añu, p’asina cubrir les sos necesidaes transitories<br />

d’ayalguería.<br />

5. Lo que s’afita nos apartaos anteriores fairáse acordies colo que diz<br />

nesti sentíu la Llei Orgánica de Financiación de les Comunidaes<br />

Autónomes.<br />

Artículu 49<br />

1. El Principáu d’Asturies, acordies coles disposiciones del Estáu, dará<br />

puxu al asitiamientu d’instituciones públiques de creitu y aforru<br />

territoriales, y podrá adoptar les midíes que-y paezan necesaries pa dar<br />

seguranza de la so funcionalidá y dar posibilidaes al llogru y afitamientu<br />

del aforru rexonal.<br />

2. El Principáu d’Asturies tien llibertá pa facer entidaes que dean puxu a<br />

la plena ocupación y esporpolle económicu y social, dientro les sos


competencies. De la mesma manera podrá facer empreses públiques como<br />

mediu d’execución de les funciones que seyan de la so competencia, según<br />

s’afita nesti Estatutu.<br />

Artículu 50<br />

1. El Principáu d’Asturies promoverá los oxetivos afitaos nos artículos<br />

129.2 y 130.1 de la Constitución.<br />

Artículu 51<br />

El Principáu d’Asturies tendrá’l tratamientu fiscal que la llei afite pal<br />

Estáu.<br />

Artículu 51.bis.<br />

Correspuende al Principáu d’Asturies el cuidáu financieru de les<br />

Corporaciones Llocales ensin perxuiciu de l’autonomía que-yos da<br />

l’artículu 140 de la Constitución y dientro de lo que s’inxer nos artículos<br />

142 y 149.1.18ª de la mesma.<br />

TÍTULU V<br />

DEL CONTROL SOBRE L’ACTIVIDÁ DE LOS MUÉRGANOS DEL<br />

PRINCIPÁU<br />

Artículu 52<br />

Les Lleis del Principáu someteránse namái al control de constitucionalidá<br />

qu’exerce’l Tribunal Constitucional.<br />

Artículu 53<br />

Desaniciáu.<br />

Artículu 54<br />

Los actos y disposiciones de l’Alministración del Principáu namái se<br />

someterán al control de la xurisdicción contencioso-alministrativa.<br />

Artículu 55<br />

1. El control económicu y presupuestariu del Principáu exerceráse pola<br />

Sindicatura de Cuentes del Principáu, ensin perxuiciu de les funciones del<br />

Tribunal de Cuentes del Reinu.<br />

2. L’informe de la Sindicatura de Cuentes del Principáu unviaráse a la<br />

Xunta Xeneral pa la so tramitación acordies colo que prevea’l Reglamentu<br />

de la Cámara.


TÍTULU VI<br />

DE LA IGUA DEL ESTATUTU<br />

Artículu 56<br />

La igua d’esti Estatutu fadráse asina:<br />

1. Correspuende aniciala a un cuartu de los miembros de la Xunta<br />

Xeneral, a dos tercios de los conceyos asturianos o al Conseyu de<br />

Gobiernu, asina como al Gobiernu y a les Cortes Xenerales del Estáu.<br />

2. El proyectu d’igua aprobarálu la Xunta Xeneral del Principáu per<br />

mayoría de tres quintos de los sos miembros, y someteráse llueu a<br />

l’aprobación de les Cortes Xenerales como Llei Orgánica.<br />

Artículu 56.bis.<br />

Cuando la reforma d’esti Estatutu namái tenga por oxetu l’ampliación de<br />

competencies en materies que nun tean constitucionalmente reservaes al<br />

Estáu, la iniciativa sedrá la que s’afita nel artículu anterior, y el proyectu de<br />

reforma tendrá que s’aprobar per mayoría absoluta de los miembros de la<br />

Xunta Xeneral, enantes de la so posterior aprobación poles Cortes<br />

Xenerales como Llei Orgánica.<br />

DISPOSICIÓN AMESTADA<br />

1. Cédese a la Comunidá Autónoma del Principáu d’Asturies, el<br />

rindimientu de los tributos que siguen darréu:<br />

a) Impuestu sobre la Renta de les Persones Físiques, con calter parcial,<br />

cola llende del 33 por 100.<br />

b) Impuestu sobre’l Patrimoniu.<br />

c) Impuestu sobre Socesiones y Donaciones.<br />

d) Impuestu sobre Tresmisiones Patrimoniales y Actos Xurídicos<br />

Documentaos.<br />

e) Tributos sobre’l Xuegu.<br />

f) Impuestu sobre’l Valor Añadíu, con calter parcial, cola llende nel 35<br />

por 100.<br />

g) Impuestu Especial sobre la Cerveza, con calter parcial, cola llende nel<br />

40 por 100.<br />

h) Impuestu Especial sobre’l Vinu y Bebíes Formentaes, con calter


parcial, cola llende nel 40 por 100.<br />

i) Impuestu Especial sobre Productos Intermedios, con calter parcial, cola<br />

llende nel 40 por 100.<br />

j) Impuestu sobre l’Alcohol y Bebíes Derivaes, con calter parcial, cola<br />

llende nel 40 por 100.<br />

k) Impuestu Especial sobre Hidrocarburos, con calter parcial, cola llende<br />

nel 40 por 100.<br />

l) Impuestu Especial sobre Llabores del Tabacu, con calter parcial, cola<br />

llende nel 40 por 100.<br />

m) Impuestu Especial sobre la Electricidá<br />

n) Impuestu Especial sobre determinaos Medios de Tresporte.<br />

ñ) Impuestu sobre les Ventes Minoristes de determinaos Hidrocarburos.<br />

L’eventual desaniciu y cambéu pol Estáu de dalguna de les contribuciones<br />

enantes mentaes llevará darréu’l desaniciu y cambéu de la cesión.<br />

2. El conteníu d’esta disposición podrá camudase per acuerdu del Gobiernu<br />

cola Comunidá Autónoma, tramitándolo’l Gobiernu como proyectu de llei<br />

ordinaria.<br />

3. El llargor y condiciones de la cesión fadránse pola Comisión Mista a<br />

que se refier la disposición transitoria cuarta, según los criterios afitaos nel<br />

artículu 10.4 de la Llei Orgánica 8/1980, de 22 de setiembre, de<br />

Financiación de les Comunidaes Autónomes. El Gobiernu tramitará<br />

l’acuerdu de la Comisión como proyectu de llei dientro los seis meses<br />

acabante constituise la primer Xunta Xeneral del Principáu.<br />

Primera<br />

Desaniciada.<br />

Segunda.<br />

Desaniciada.<br />

Tercera<br />

Desaniciada.<br />

DISPOSICIONES TRANSITORIES<br />

Cuarta<br />

El trespasu de los servicios inxeríos nes competencies que según esti<br />

Estatutu correspuenden al Principáu, fadránse acordies coles bases que<br />

siguen darréu:<br />

l. A más tardar dientro un mes dende que’l Presidente fora nomáu pol<br />

Rei, nomaránse los vocales d’una Comisión Mista con encargu<br />

d’inventariar los bienes y derechos del Estáu que deban trespasase al


Principáu, d’iguar los servicios y funcionarios que deban trespasase y<br />

entamar l’adaptación, si fai falta, de los que pasen a la competencia del<br />

Principáu.<br />

2. La Comisión Mista fáenla, a la par, vocales escoyíos pol Gobiernu de<br />

la Nación y pol Conseyu de Gobiernu y ellaborará ella mesma les normes<br />

del so funcionamientu.<br />

Los acuerdos de la Comisión Mista tomarán la forma de propuesta al<br />

Gobiernu de la Nación, que los aprobará per decretu, conseñando aquéllos<br />

como amestaos al mesmu y asoleyaránse al empar nel Boletín Oficial del<br />

Estáu y nel Boletín Oficial del Principáu d’Asturies, teniendo puxu<br />

acabante asoleyase.<br />

3. La Comisión Mista fadrá los calendarios y plazos pal trespasu de caún<br />

de los servicios. En tou casu, dicha Xunta dexará afitao nun plazu de dos<br />

años, dende que la fixeren, al términu en qu’habrán acabase tolos trespasos<br />

de servicios que correspuende al Principáu, según esti Estatutu.<br />

4. Pa iguar los trespasos y pa verificalos per bloques orgánicos de<br />

naturaleza homoxénea, a la Comisión Mista de tresferencies ayudaránla<br />

xuntes sectoriales d’ámbitu nacional, agrupaes per materies, y con enfotu<br />

fondu d’iguar colos representantes de l’Alministración del Estáu los<br />

trespasos de medios personales, financieros y materiales que deba recibir la<br />

Comunidá Autónoma.<br />

Les Xuntes sectoriales treslladarán les sos propuestes acordies cola<br />

Comisión Mista, que les fadrá perafitará.<br />

5. Será títulu abondo pa escribir nel Rexistru de la Propiedá del trespasu<br />

de bienes inmuebles del Estáu al Principáu, la certificación pola Comisión<br />

Mista de los acuerdos gubernamentales promulgaos de mou afayadizu. Esta<br />

certificación deberá inxerir los requisitos esixíos pola Llei Hipotecaria.<br />

El cambéu de titularidá nos contratos d’arriendu de llocales pa <strong>of</strong>icines<br />

públiques de los servicios que se tresfieran nun da derechu al arrendador a<br />

desaniciar o renovar el contratu.<br />

6. El Principáu asumirá con carácter definitivu y automáticu y ensin<br />

solución de continuidá, los servicios que se trespasaran al Conseyu Rexonal<br />

d’Asturies. Nes competencies pa les que’l trespasu tuviera en cursu<br />

d’execución siguirá tramitándose según s’afite nel correspondiente decretu<br />

de trespasu. Lo mesmo nun casu como n’otru les tresferencies feches<br />

adaptaránse, si fai falta, a lo que se diz nesti Estatutu.<br />

7. Desaniciáu.<br />

Quinta<br />

Mentanto nun se dean les disposiciones que dexen la financiación de los<br />

servicios tresferíos correspondientes a competencies propies del Principáu,<br />

l’Estáu contribuirá al so caltenimientu partiendo d’una cantidá igual al<br />

coste efectivu del serviciu nel momentu de la tresferencia, poniéndola al


día acordies coles circunstancies.<br />

Pa dar seguranza d’esta financiación, la Comisión Mista fecha al empar<br />

pol Estáu y el Principáu afitará en cada momentu’l so algame.<br />

Sesta<br />

Respetaránse tolos derechos algamaos de toa triba y naturaleza que nos<br />

momentos de les diferentes tresferencies tengan los funcionarios y personal<br />

inxeríos nos servicios estatales o nos d’otres instituciones públiques oxetu<br />

de les mentaes tresferencies.<br />

Séptima<br />

Mentanto nun se promulgue la llexislación del Estáu a que se refier<br />

l’artículu 19.1 d’esti Estatutu, el Principáu d’Asturies propondrá d’ente les<br />

persones perafayadices pal cargu, trés de los miembros de caún de los<br />

Conseyos d’Alministración de la Empresa Públixa ‘Hunosa’.<br />

Esta propuesta formularála la Xunta Xeneral del Principáu dientro los<br />

trenta díes acabante facese. Caún de los miembros d’ésta podrá votar non<br />

más de dos candidatos propuestos.<br />

Octava<br />

Desaniciada.<br />

Novena<br />

Desaniciada.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!