Manual de instrucciones

ΤΜΗΜΑ II – Ο χειρισµός
1. Η συναρµολόγηση
Οι επακόλουθες πληροφορίες είναι ιδιαίτερα σηµαντικές για την ακρίβεια
της θέσης και της ιχνηλάτησης του τηλεσκοπίου σας κατά τη διάρκεια
µιας νυχτερινής παρατήρησης.
Το τηλεσκόπιό σας έχει µια λεγόµενη ψπαρα-γαλαξιακή συναρµολόγηση“
(επίσης ισηµερινή συναρµολόγηση). Αυτή ξεχωρίζει µέσω των δύο καθέτων
ο ένας στον άλλο περιστρεφόµενων αξόνων (απεικ. 16, α+β)
Ωστόσο ο λεγόµενος άξονας συντεταγµένης (επίσης ΑΣ ή ωριαίος άξονας)
(απεικ. 16, β) πρέπει να είναι ευθυγραµµισµένος παράλληλα στον πολικό
άξονα της γης (απεικ. 26, γ). Περί της σωστής εστίασης στο ύψους του
πόλου θα πληροφορηθείτε στο τµήµα II – 4. (Χειρισµός – Εστίαση).
Με βοήθεια του άξονα απόκλισης (επίσης ΑΑ ή άξονας ανύψωσης) (απεικ.
16, α) ρυθµίζετε το ύψος ενός ουράνιου αντικειµένου σε σχέση µε τον
ουράνιο ισηµερινό (απεικ. 26, δ). Προς τούτο παίρνετε τη συντεταγµένη
απόκλισης ενός ουράνιου αντικειµένου από έναν αστρονοµικό χάρτη ή
ανακαλύπτετε ο ίδιος αντικείµενα.
Με τη χειροκίνητη ενεργοποίηση του άξονα συντεταγµένης µέσω της
εύκαµπτης ατράκτου (απεικ. 1, 15) εξαλείφετε διαρκώς τη γήινη
περιστροφή στην αντίθετη κατεύθυνση. Έτσι παραµένει το επιλεχθέν
(= τεθειµένο) αντικείµενο πάντα στο οπτικό πεδίο του προσοφθαλµίου
φακού.
Επειδή πρέπει να κινηθεί έτσι ο άξονας συντεταγµένης διαρκώς µέσω της
εύκαµπτης ατράκτου ελεγµένα, θα ήταν επίσης σκόπιµη µια ηλεκτρική
ιχνηλάτηση (µηχανισµός διαθέσιµος – βλ. εξαρτήµατα: συναρµολόγηση).
2. Τοποθέτηση:
Επειδή µπορεί ενοχλητικά φώτα (λάµπες, φανοστάτες) να επηρεάσουν
σηµαντικά την ευκρίνεια λεπτοµέρειας της εικόνας τηλεσκοπίου, είναι για
πολλές παρατηρήσεις µια σκοτεινή θέση πολύ σηµαντική.
Αν πάτε νύχτα από ένα φωτεινό χώρο στο ύπαιθρο θα πρέπει πρώτα να
συνηθίσουν τα µάτιά σας στο σκοτάδι. Μετά από περ. 20 λεπτά µπορείτε
να αρχίσετε µε την παρατήρηση των άστρων.
Μην παρατηρείτε από κλειστούς χώρους και τοποθετήστε το τηλεσκόπιό
σας µε τα αξεσουάρ περ. 30 λεπτά πριν την έναρξη της παρατήρησης
στη θέση του, για να εξασφαλιστεί µια εξίσωση θερµοκρασίας στον
εντοπιστή.
Παραπέρα θα πρέπει να δώσετε προσοχή, να τεθεί αυτό το τηλεσκόπιο
πάνω σ' ένα ισόγειο, στερεό υπέδαφος.
3. Ισορροπία
Το τηλεσκόπιό σας πρέπει να εξισορροπίζεται πριν την παρατήρηση. Αυτό
σηµαίνει, ο άξονας απόκλισης και ο άξονας συντεταγµένης ρυθµίζονται
για µία ευκολοκίνητη και ακριβή λειτουργία.
Ο άξονας συντεταγµένης εξισορροπείται, εφόσον ξεβιδώσετε τον κοχλία
σταθεροποίησης (απεικ. 16, Θ) και γείρετε τη ράβδο βάρους σε µία
οριζόντια θέση. Μεταθέστε τώρα το αντίβαρο (απεικ. 16, H) επάνω στη
ράβδο, έως να παραµείνουν ο εντοπιστής και το αντίβαρο σ' αυτή την
οριζόντια θέση. Βιδώστε πάλι τον κοχλία σταθεροποίησης (απεικ. 16, Θ)
του άξονα συντεταγµένης. Ο άξονας απόκλισης εξισορροπείται, εφόσον
ξεβιδώσετε τον κοχλία σταθεροποίησης (απεικ. 16, ∆) του άξονα
απόκλισης. Ακολούθως ξεβιδώνετε τον κοχλία του στηρίγµατος εντοπιστή
(απεικ. 16, Α) και µεταθέτετε τον εντοπιστή έτσι, ώστε να παραµείνει και
αυτός σε µία οριζόντια θέση. Μην ξεχάσετε να ξαναβιδώσετε τον κοχλία
του στηρίγµατος εντοπιστή και τον κοχλία σταθεροποίησης του άξονα
απόκλισης.
- 58 -
4. Εστίαση:
Εστιάζετε τον άξονα του γεωγραφικού πλάτους (απεικ. 16, ΣΤ) (ύψος
πόλου), ξεβιδώνοντας τον κοχλία σταθεροποίησης (απεικ. 18, X) και
ρυθµίζοντας ανάλογα το ύψος του πόλου µε τον ρυθµιστικό κοχλία (απεικ.
18, Y).
Ο αριθµός στον οποίο θα ρυθµίσετε τον άξονα κρίνεται από το
γεωγραφικό πλάτος της τοποθεσίας σας (π.χ. Μόναχο 48Γ, Αµβούργο
53Γ).
Μην ξεχάσετε να ξανασφίξετε τον κοχλία σταθεροποίησης. Ακολούθως
ρυθµίζετε τον άξονα απόκλισης (απεικ. 16, Γ), µέσω λασκαρίσµατος και
σφιξίµατος του κοχλία σταθεροποίησης (απεικ. 16, ∆) στις 90Γ. Ο
εντοπιστής τηλεσκοπίου είναι τώρα ευθυγραµµισµένος παράλληλα στο
γήινο άξονα. Αυτό το λέει κανείς πολική ευθυγράµµιση.
ΣΥΜΒΟΥΛΗ:
Το γεωγραφικό πλάτος της ακριβής σας τοποθεσίας
παρατήρησης βρίσκεται πάντα σ' έναν άτλαντα στο δεξιό ή
αριστερό περιθώριο ενός χάρτη. Πληροφορίες λαµβάνετε
εκτός αυτού στη δηµοτική διοίκηση, στην υπηρεσία
κτηµατολογίου ή ακόµη στο ∆ιαδίκτυο: Εκεί π.χ. στη
www.heavens-above.com. Εκεί δύνασθε στο ψAnonymous
user > Select“ να διαλέξετε τη χώρα σας? τότε
παρουσιάζονται τα στοιχεία.
5. Πολική Ευθυγράµµιση:
Ευθυγραµµίστε το τηλεσκόπιο µε το στόµιο εντοπιστή µπροστά στην
κατεύθυνση του βορρά. Προς τούτο ξεβιδώνετε τον κοχλία ασφάλισης
(απεικ. 19). Τώρα µπορείτε να στρέψετε τον εντοπιστή τηλεσκοπίου
ευθυγραµµίζοντας ακριβώς προς το βορρά. Πάρτε ενδεχοµένως τη
βοήθεια µιας πυξίδας. Κατόπιν σφίγγετε πάλι τον κοχλία ασφάλισης.
Ελέγξτε αν το τηλεσκόπιό σας είναι έτσι όπως φαίνεται στην απεικ. 28
στηµένο. Το αντίβαρο (απεικ. 28, X) δείχνει προς το έδαφος και
σχηµατίζει έτσι µαζί µε τον εντοπιστή έναν κάθετο άξονα.
Σ' αυτή τη θέση βλέπετε διαµέσω του σκοπευτικού οργάνου την πολική
περιοχή µε τον πολικό αστέρα. Ο πολικός αστέρας είναι το φωτεινότερο
αντικείµενο σ' αυτή την περιοχή. (απεικ. 27)
Αυτός θα πρέπει τότε να φαίνεται και στο κέντρο του οπτικού πεδίου του
προσοφθαλµίου φακού (f=20 χιλ.). Η πολική ευθυγράµµιση έχει επιτευχθεί.
Αυτό το στήσιµο απαιτεί λίγο υποµονή, σάς ανταµείβει όµως κατά την
αναζήτηση µέσω ουράνιων συντεταγµένων µε τη δυνατότητα µιας καλής
τοποθέτησης.
Σ' αυτή την πολική ευθυγράµµιση θα πρέπει να βρίσκονται οι αρχικοί
κύκλοι (κλίµακες) του άξονα απόκλισης (απεικ. 29) στο ψ9“ (= 90Γ) και
του άξονα συντεταγµένης (απεικ. 30) στο ψ0“ (= 0 ώρες). Ενδεχοµένως
πρέπει να περιστρέψετε και τις δύο κλίµακες προσεκτικά στις ανάλογες
τιµές (ευθυγραµµισµένες κάθε φορά στα βέλη).
Έτσι µπορείτε να δείτε αντικείµενα στον ουρανό µε τη βοήθεια του
µερικού κύκλου (κλίµακες) (δείτε επίσης 3.1. ∆υνατά αντικείµενα
παρατήρησης).
6. Ερευνητής
Στο τηλεσκόπιό σας έχει πλέον γίνει η βασική ευθυγράµµιση και οι βασικές
ρυθµίσεις.
Προκειµένου να επιτύχετε µια άνετη θέση παρατήρησης, ξεβιδώστε
προσεκτικά τις βίδες της βάσης του σωλήνα (εικ. 9, X), έτσι ώστε να
µπορείτε να περιστρέψετε το σωλήνα του τηλεσκοπίου. Φέρτε τον
προσοφθάλµιο και το σκόπευτρο/ερευνητή LED σε µια θέση που σας
εξασφαλίζει άνετη παρακολούθηση.
Η ευθυγράµµιση ακριβείας γίνεται µε τη βοήθεια του σκοπεύτρου.
Κοιτάξτε µέσα από τον ερευνητή και προσπαθήστε να ρυθµίστε τον
πολικό αστέρα (εικ. 27) στο κέντρο του σταυρονήµατος του σκοπεύτρου
(εικ. 31). Για τη ρύθµιση ακριβείας (εικ. 16, K) θα σας βοηθήσει ο άξονας
ωρών (εικ. 16, b), καθώς και ο άξονας (εικ. 16, E) του άξονα κλίσης (εικ.
16, a).