eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

Jauregira iritsita, bere benetako nortasuna izkutatzen
jarraitzen duen arren, aurrekoak bezalako ateraldi eta esaldi barregarriak
botatzen ditu, beti ere desfilean agertu den agintari boteretsu bezala
jokatuz. Gortekoak agurtutakoan, aretoaren jarlekurik hoberenean eseriz,
Infantarekin hasiko da hizketan. Honek ekarri duen armada boteretsua
goraipatzen duelarik, beragatik ekarri duela guztia esaten dio Jeanek; izan
ere, jakin ahal izan du biharamonean aurrez aurreko bataila egin behar
duela. Gortekoen barre-algarak eragiten ditu honek. Hemen ere kolazionea
egiten dute eta Jeanek, oraingoan ere, bertako errege boteretsuena balitz
bezalako jokaera du. Espainiako erregek Infantaz zer iritzi duen galdetuta,
Jeanek ofiziale zalduna beharko lukeela erantzuten dio, etxetik urrun biziz
gero, bertako berri izateko zaldigaineko ona behar baita. Erantzun honek
harritu ez ezik, zirikatu ere egiten ditu gortekoak.
Orduan, Espainiako erregek eskatzen dio bidaian zehar
Anglaterreri esan zizkionen esanahia argitzeko. Honela, euria eta
uhaitzaren pasadizoetan azaldutakoak adierazi ondoren, gortekoek bere
zorroztasuna goraipatzen dute. Kanari buruzko hitzak adierazteko ordea,
Espainiako errege-erreginari gogorarazten die bere aita zenarekin hartu
zuten konpromezua.
Gero bere jantziak bildu ("rebrassa ses habillemens") egiten
ditu, esaten duena frogatzeko errege jantziak agertaraziz. Gauza bera
eginaraziko die Orleans eta Bourbongo dukeei, bere aitarekin aldi hartan
izan zirenei alegia. Jeanek galdetzen dio gero Infantari dituen aukera bion
artean zein nahi ote duen. Honen erantzuna garbia da: "Treshault seigneur,
a moy n'appartient pas de choisir, mais celuy que vous plaira me plaist en
ensuivant la promesse que monseigneur mon pere fit au vostre". Gortekoek
erabaki hau onartu eta txalotzen duten bitartean, Anglaterreko errege bere
herrirantz abiatuko da "moult marry et courrossé".
Handik aurrera ezteiak eta ezkonberrien lehenengo gaua
kontatzen dira, non Jeanek seme eder batez ernatzen baitu andrea, honen
zerbitzariendako ondasun handietako saria eskaini ondoren.
Biharamonean, Infanta bere damek Frantziako modura jantzita
agertzen delarik, Nafarroako erregek galdetuko dio zer dela eta igo
zaizkion lis loreak gorputzean gora. Infanta zena erabat frantziartu egin
zaigu, ematen dion erantzunean ederki ikusten denez: "Ouy, beau cousin,
mais encores en y a il beaucoup plus par dedans, que jamais n'en
sauldront".
93