26.08.2013 Views

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

E IZKRIBUKO EKINTZAREN TAULARATZEA:<br />

Hasteko, gogoratu beharra dago ez dakigula izkribu honi zegokion<br />

emanaldirik egon ote zen. Baina erakusten duen moldaerak, aurreko<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong><br />

batez ere Dn azaltzen zen errepresentazio ereduaren aldean, eguneratze<br />

moduko bat dakarkigu.<br />

Hegiaphalek emanaldia bere erdira edo mugatzen du. Pherediki<strong>eta</strong>n<br />

ez bezala, elkarrizket<strong>eta</strong>ko bertsoak zenbakitu zituen. Horrek ematen digu<br />

bertso kopuruaren diferentzia: 410, beste<strong>eta</strong>ko 1000 ingurukoen aldean.<br />

Begira dezagun zer parte murrizten duen.<br />

Orokorrean esan liteke obraren garapenean errepikatzen diren<br />

zatiak direla kendutakoak: bidaiako gertaerak (euria, uhaitza), Burgosera<br />

sartzeko desfilea, konte espainolek Jeani alperrik egindako bisita,<br />

izkutuko saioa.<br />

Hor ikusi dugu, laburtze horiek eszena mugimendu desberdintsuak<br />

ekarri dituztela <strong>eta</strong>, Ctik moldatzean, emanaldi arinagoa eskaintzen<br />

zaigula. Hala ere, badaude moldatze horr<strong>eta</strong>n desegokitasunak (E139:<br />

antzezoharrik ez Anglaterrako errege eszenaratzen dela esateko, <strong>eta</strong> E335:<br />

antzeztu ez den euriaren pasadizoaren aipatzea). Nolabaiteko ardura<br />

gabezia ikusten da hor, pastoralgileari dagokiola. Baina ikuskizunari,<br />

ikusgarriari ematen zion garrantzi gehiago, istorioaren kontaerari baino.<br />

Laburtzearen eragina, bestalde, antzezoharr<strong>eta</strong>ko berrikuntz<strong>eta</strong>n<br />

ere ikus daiteke. Antzezoharrek, Dkoen garapen mailarik edo Cko<br />

nahasterik gabe, desohizko zehaztasuna agertzen dute. Bertsoen eskubitara<br />

jartzen ditu batzuk, ekintzaren momentua aktorea esaten ari denarekin<br />

nolabait lotzeko edo. Oso laburrak dira horiek: bessarca, oray jar.<br />

Beste<strong>eta</strong>n, ohiko modura emanik badaude ere, zehaztasun maila handiagoa<br />

ikusten da Cn baino. Hobeto adierazten ditu Hegiaphalek aktoreen sartzeateratzeak<br />

<strong>eta</strong> haien lokalizazioa eszenan.<br />

Esate baterako, jar <strong>eta</strong> minsa, minsa jariric modukoek, eserita<br />

mintzo ziratekeela pentsarazten digute; Bko izkributik urrun alegia.<br />

Mintzaoharr<strong>eta</strong>n ere, beste<strong>eta</strong>n agertzen ez direnak: minsa behera so,<br />

minsa lureti. Bestalde, aipagarriak: E279: jar mahagnin oro ichil ichila<br />

142

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!