eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

Lehenengo laburpenean ordea, edizio zaharretan edo
Berrias-en eginikoan bezala, Orléans eta Bourbon Jeanengana
doaz eta Anglaterre-ren bisita eta asmoak kontatzen dizkiote,
baina oso labur. Antzera bosgarrenean, bertako sei kapituluak
agertzen ez badira ere, 20.a edizio zaharren 51.aren
erresumen murritza baita: Comme Jean de Paris se fit
connaitre en présence de l'asamblée; zehazki: (...) il leva
sa robe, laquelle était par dedans de velours bleu semée de
fleurs de lis d'or. XV. mendeko eskuzkribuetan bezala hain
zuzen.
Bestalde, Berrias-ekoan gertatzen den moduan, Ecosse
eta Pologne-eko erregeak ez dira agertzen.
Hala eta guztiz ere, pertsonai izen berri bi azaltzen
zaigu bertan: Jeanen aitari, koinatua tronoan berrezartzera
doala, aurre egiten dion gobernadorearena, le gouverneur de
Cracovie; eta Espainako erregeren alaba, XVIII. mendeko
gehienetan (Berrias-ekoan ezik) Anne deitua, l'Infante
d'Espagne izendatzen da, Caen-go edizioan bezala.
Horietaz gainera, besteetan agertzen ez den leku izen
bat azaltzen dute, Lancaster-eko kontea Madrilera doalarik
bere erregeren prokuradore ezkontza burutzera.
Lagin horren eranskin gisa, Pariseko Arsenalaren Liburutegiko
aleak aztertu ditugu. Horiek osatzen dute Wickersheimer-ek erabilitako
iturri nagusia, eta bertatik sortuko zuen lehenago laburtu dugun ibilbidea.
Ale horietako bost baliagarriak izan daitezke gure azterketarako, edizio
datak kontuan hartuta. Hona hemen zerrenda:
XVI. mendeko argitalpen gotikoa, traduit par Pierre de la
sippade, Parisen, data zehatzik gabe.1600eko Velut-ena, Parisen; gotikoen
antzekoa, prologo eta guzti, eta mozketarik gabe. 1613ko Oudot-ena,
Troyesen; Wickersheimer-ek azaldu deskripzioaz bat datorrena. XVII. mende
amaierako Toussaint de Govy-rena, hau ere bat, mozketa garrantzizkorik
gabe, eta azken kapitulua falta duena. Eta, azkenik, J.-A. Garnier-ena,
Wickersheimer-ek 1738kotzat joa.
120