eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara
26.08.2013 • Views
Share Embed Flag

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskara.euskadi.net

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

Hori ikusita, interesgarri iruditu zitzaigun gertaera horiek izkribu<strong>eta</strong>n<br />

barrena arakatzea; izan ere, pastoralgile edo errejentek batzuk aukeratuko<br />

zituzten, beste batzuk alde batera utzi <strong>eta</strong> aukeratutakoak modu jakinean<br />

moldatu, teatro itxuran eman ahal izateko.<br />

Beraz, ikerk<strong>eta</strong> egoki samar baterako materialak <strong>eta</strong> gaia bagenituen<br />

horrenbestez. Batetik, pastoral zaharren argitaratze lanean aurreratu, bost<br />

izkribu horien <strong>azterk<strong>eta</strong></strong>z. Bestetik, herri teatroko tradizio antzinako baten<br />

gauzapena pastoral jakin horr<strong>eta</strong>n ikuskatu, izkribuok harrapatzen dituzten bi<br />

mende eskax<strong>eta</strong>n agertu zituen garapen ezaugarriak <strong>eta</strong> aldakuntzak markatuz.<br />

Iturri narratiboari buruzko informazio zehatzak lagunduko zigun hari<br />

argumentalaren finkatze gradua ezartzen, behialako pastoralgileen jokabideak<br />

<strong>eta</strong> ekarpenak argiago gera zitezen, bai errepresentazio modu<strong>eta</strong>n, bai eszena<br />

joku nahiz testu gehikuntzan.<br />

Nola ekin, ordea, egiteko korapilatsu horr<strong>eta</strong>n? Izkribuen <strong>azterk<strong>eta</strong></strong> zen<br />

ezinbesteko lehen urratsa. Ordurako (laurogeien azken urte<strong>eta</strong>n oraingoan)<br />

bagenituen bi zaharrenak (A <strong>eta</strong> B) makinaz joak, zeudenean zeudela aldatuak.<br />

Beste biak ere kopia zitezkeen; baina, ez al zen lan antzua izango, antzerki<br />

bera, istorio berbera azken batean, lau bider errepikatzea? Lehenago<br />

jardundako ikertzaileen jokabidea aztertu behar zen erantzun egoki baten bila.<br />

Vinson, Léon <strong>eta</strong> Saroïhandy-ren edizioez baliatzea komeni zen, baina antzerki<br />

testu osoak emanez. Bestalde, Ihauteri<strong>eta</strong>ko pastoralak argitaratzean<br />

erabilitako prozedura ez zen hon<strong>eta</strong>rako egokia: obra horiek erakutsi <strong>eta</strong><br />

zabaltzea beste helbururik ez zuen lan horrek, festa horiei buruzko <strong>azterk<strong>eta</strong></strong><br />

baten inguruan kokatuta <strong>eta</strong> testuak ortografia batuan emanda (Mozos, 1986).<br />

Hori guztia ikusita, "Charlemagne"ren eredua zen, zalantzarik gabe,<br />

nagusi. Hala ere, gure kasuan bost ziren izkribuak, <strong>eta</strong> <strong>azterk<strong>eta</strong></strong>ren<br />

helbururako ez zitzaigun oso lagungarria izango, izkribuen arteko aldaerak<br />

agertarazita ere, han bezalako iruzkin linguistiko sakon <strong>eta</strong> aberatsez<br />

hornituriko edizio kritikoa egitea. Horrek, bestalde, ez zigun argi berri<br />

handirik emango aukeratutako pastorala kontuan hartuta: iturria bakar <strong>eta</strong><br />

ezaguna zen <strong>eta</strong> izkribu<strong>eta</strong>ko hizkerak ez zuen, gehien batean, aurreko<br />

ikerket<strong>eta</strong>n agertu gabekorik azaltzen.<br />

Beste bide batetik abiatzea erabaki genuen <strong>eta</strong>, izkribuak aldatu <strong>eta</strong><br />

gero, <strong>azterk<strong>eta</strong></strong> fonologiko bana burutu genuen, transkripzioak erakutsitako<br />

zertzeladak aipatuz, azpieuskalkien arteko diferentziak <strong>eta</strong> bakoitzaren<br />

ezaugarriak argitzeko. Gero, izkribu osoenaren araberako testu aurkezpena egin<br />

genuen <strong>eta</strong> ohar saila hari erantsi, non errakuntzei, zati ulergaitzei,<br />

hiztegiari <strong>eta</strong> besteri buruzko zenbait argibidez gainera, gainontzeko<br />

izkribu<strong>eta</strong>ko bertso osagarriak ere azaldu genituen.<br />

7

logo

productos

Resources

Compañías

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!