euskalarien nazioarteko jardunaldiak IKER - 1 - Euskaltzaindia

Ma JOSE AZURMENDI - FCO. JOSE OLARTE
tzoen bidez, baita gutxienez textu bat lengoaia especializatuagoa agertzen
duena, 4.multzoaren textuaren bidez. Honek balio du ez bakarrik oinarrizko
lengoaia eta espezializatuaren anean konparaketa bat egiteko, baizik eta egon
daitezkeen desberdintasunak, mailegu ugari duten textuen (teknizismoen bidez),
eta mailegu gutxiago duten textuen artean (oinarrizko lengoaian) neurtzeko.
5. Silabaren ikerketarako ereduzko askitasun tamainezko textuak direla
suposatzea, konparatzen baditugu «aplicación de los computadores » delakoaren,
R. GUERRA (9) (pág. 199), aurkitzen ditugun datuekin: ZAMPOLLIk italierarako
83.098 fonemeren textu bat erabili zuen, nahiz eta badirudi textu
laburrago batez (baina ez 5.000 fonema baino gutxikoa) nahiko litzatekela
aditzera ematen duela. Badirudi BOCCAk eta LAFONek uste dutela unitate
fonologikoen azterketarako textu baten hedapen ideala 100.000 fonemena
dela; gure kasuan eta gutxi gora behera:
—1. multzoaren textua: 22.000
—2. multzoan: SAIZARBITORIAren textua: 12.000 fonema
TXILLARDEG1RENA: baita 12.000 fonema }24.000
—3. multzoan: DEIAren textua: 5.500 fonema
EGINena: 4.000 fonema 26.000
ZERUKO ARGIArena: 16.500 fonema
—4. multzoan: 16.000 fonema
—5. multzoan: 12.000 fonema
—6. multzoan: 8.000 fonema
uztitara: Gaurko euskaraz: diskurtsu textuetan 88.000
iztegui lexikoetan ' 12.000
(Guztitara: 100.000 fonema)
Eta Azkue hiztegiaren lexikoan: 8.000 fonema.
6. Textu hauei buruzko irakurleak eta informatzaileak:
Denak eta
irakurketan elebidunak, erabiltzen, nahiko euskaraz ohituta euskara hizketan
alfabetaturik (nahiz eta maila ezberdinetan); ikasle unibertsitarioak eta euskarazko
ikasleak, unibertsitario irakasleak eta euskarazko irakasleak, euskaraz
arituak bereziki lagunak gehiago barik; denak 20 urtetik gorantzakoak; nahiz
eta jaio eta bizi Euskal Herriko toki ezberdinetan, azken urtetan Donostian
bizi izandakoak (inkesta Donostian eginda), agian, hizkuntz irakurriaz soziolinguistikokiko
datu hau garrantsitsuena ez izan arren, kontutan harturik
gehiengoaren ahalegina beronen foniko sistema hizkuntz idatziari egokitzekoa
dela, eta ez bakoitzak bere ahozko lengoaiean erabiltzen dituen fonetismo
propioak irakurtzerakoan ere erabiliz.
Dena dela, datu hauek ez ditugu zenbatu, ez eta informatzaile hauen
aukeraketan arrera handia jarri; horregatik aspektu hau kontutan hartu
beharko da, lanaren ondorioak interpretatzerakoan, joerazko datu bat bezala,
zerbait osorik mugaturik baino.
484 16]