26.08.2013 Views

euskalarien nazioarteko jardunaldiak IKER - 1 - Euskaltzaindia

euskalarien nazioarteko jardunaldiak IKER - 1 - Euskaltzaindia

euskalarien nazioarteko jardunaldiak IKER - 1 - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

HAUR OLA ZIROLA<br />

hecho ése» árek inddau, ónek inddabe «lo han hecho éstos», órrek inddabe «lo<br />

han hecho ésos», árek inddabe «lo han hecho aquéllos», que en forma negativa<br />

tienen las secuencias del tipo onek éstau eiñ y ónek estabe eiñ «no lo ha hecho<br />

éste» y «no lo han hecho éstos», con forma plural acentuada únicamente. No<br />

obstante, otros informadores de la localidad, que aquí no cito, me dan<br />

también otras formas con a- inicial, lo que he oído más de una vez.<br />

26. Para Bermeo tengo las respuestas de Maribi Múgica, antes citada:<br />

«hasta aquí» áunarte, «está aquí» emen dan, «ahí no está» or están, «está ahí»<br />

or dáu, «mañana estará aquí» bi[dz]ar ongo da emen, «donde está Juan?» non<br />

dáu Jwan?, «está aquí mismo» emen bertón dau, «está ahí mismo» bertón dan,<br />

«está allí mismo», bertán dau, «viene hasta aquí» áunarte dator, «viene hasta<br />

ahí» áurrarte due, «va hasta allí» árarte due, «de entre esos quién es Juan?»<br />

órren tartetik nor dá Jwan?, «es ése» áuri da, «es ése mismo» beróri de, «es<br />

aquél» á da, «es aquél mismo» bera án . dauena dá, «éste» áu, «ése» áuri,<br />

«aquél» á, «éstos» áurrek, «esos» áurrek, «aquéllos» árek, «lo ha hecho éste»<br />

áurrek inddau, «lo ha hecho ése» áurrek inddau, «lo ha hecho aquél» árek<br />

inddau, «lo han hecho éstos» áurrek inddauie, con [j] en inddau[j]e, que<br />

recuerda a Dechepare, con la diferencia de que aquí el plural es -ie, no-te, «lo<br />

han hecho ésos» áurrek inddauie, «lo han hecho aquéllos» árek inddauie, «no<br />

lo ha hecho éste» orrek están egin, «no lo ha hecho ése» orrek están egin, «no lo<br />

ha hecho aquél», arek están egin, «no lo han hecho éstos» órrek estauie egin,<br />

«no lo han hecho ésos» órrek estauie egin, «no lo han hecho aquéllos» árek<br />

estauie egin, -obsérvese que confunde la "primera y la segunda persona, pero<br />

no tengo ninguna seguridad sobre el valor de ésto, que lo consigno tal como<br />

lo registré, a pesar de que en aquél momento le hice observar al propio<br />

informante el hecho; por otras fuentes, entre otras las de la joven Lorea<br />

Oar-Arteta, se que aunek se dice tanto para el ergat. sing. como para el plural<br />

en general, y la propia informante me dió para «se lo ha dado a este chico»<br />

onérj mutilleri emóntzo, diferenciado de «se lo ha dado a ese chico» orréri<br />

mutilleri emóntzo, «se lo ha dado a aquél chico», aréri mutilleri emóntzo-, «es<br />

éste» áu da, «no es éste» ori está -preguntándole sobre la cuestión me señala<br />

que ella no dice au está, aunque otros sí lo dicen-, «es ése» áuri da, «no es<br />

ése», ori está, «es aquél» á da, «no es aquél» a está, «irá de aquí» ámetik<br />

[dz]ungo da, «irá de ahí» áurtik [dz]ungo da, «irá de allí» ándik [dz]ungo da,<br />

«viene aquí» áuna dator, «no viene aquí» ona estátor, «viene ahí» áur dator,<br />

así como áurra dator, si es adlativo, «no viene ahí» órtik estator, o orrá estator,<br />

según los casos, «va allí» án due o ará due, «no va allí».an éstue, «es para aquí»<br />

áunako da, «no es para aquí» onako esté, «es para ahí» áurrako da, «no es para<br />

ahí» orrako está, «es para allí», árako da, «no es para allí» arako está, «es de<br />

ésta manera» áulan da, «es de esa manera» áulan da -le pregunto si en<br />

Bermeo emplean onan y me responde que no, lo. que no es exclusivo de allí,<br />

pues en Azpeitia mismo existen solamente olan y atan, no especializando para<br />

el primer grado ónan, como ocurre en diversas zonas vizcainas, entre ellas las<br />

de Murelaga y Villaro, sin duda el mismo elemento que aparece en onako au,<br />

[31] 395

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!