BIBLIOTECA LITERARIA DEL ESTUDIANTE - Consejo Superior de ...
BIBLIOTECA LITERARIA DEL ESTUDIANTE - Consejo Superior de ... BIBLIOTECA LITERARIA DEL ESTUDIANTE - Consejo Superior de ...
ALFONSO EL SABIO ciertas de los yerros sobre que son presos. Et otrosí decimos que non deben meter a tormento a ninguno que sea menor de catorce años, nin a caballero, nin a maestro de leyes o de otro saber nin a home que fuese consejero señaladamente del rey o del común de al. guna cibdat o villa del regno, nin a los fijos destos sobredichos, seyendo los fijos homes de buena fama, nin a muger que fuese preñada fasta que para, maguer fallasen (460) señales o sospechas contra ella: et esto es por honra de la esciencia o de la nobleza que han en si; et a la mujer por razón de la criatura que non merece mal. Pero decimos que si alguno de los con sejeros sobredichos hobiese sido escribano del rey o de algunt concejo, et lo acusasen después de alguna carta falsa, que hobiese fecho enante que llegase a la honra de seer consejero, que bien lo pueden meter a tormento para saber la verdat si es asi como lo acu saron o non, si fuere fallada sospecha contra él. En qué manera et por quales sospechas o señales deben seer tormentados los presos, et ante quién, et que preguntas las deben facer -mientra los tormentaren. Fama seyendo comunalmente entre los homes que aquel que está preso fizo el yerro porque lo prisieron, o seyendol probado por un testigo que sea de creer, que non sea de aquellos que diximos en la ley ante (460) Fallasen — hallasen. 174
LIBRO DE LAS PARTIDAS desta que non deben seer metidos a tormento, et si fuere home de mala fama o vil, puédelo mandar tor mentar el judgador, pero debe estar él delante cuando lo tormentaren; et otrosí el que ha de cumplir la justicia por su mandado et el escribano que ha de escribir los dichos déletos que lo han de atormentar et non otri. Et débele dar el tormento en lugar apar tado en su puridat, preguntándole por sí mismo en esta manera al que metiere al tormento: tú, fulan, sabes alguna cosa de la muerte de fulan, agora di lo que sabes et non temas, ca non te faré ninguna cosa sinon con derecho. Et non le debe preguntar si lo mató él, ni señalar otro ninguno por su nombre por quien preguntase, ca tal pregunta como esta non se rie buena, porque podrie acaescer quel darie carre ra (461) para decir mentira. Et en esta misma mi nera deben preguntar a los presos sobre todos los otros yerros por los que hobiesen a tormentar. Qué preguntas deben facer a los presos después que fueren tormentados, et quMes conoscencias deben va- ler de las que son conoscidas por razón de los tor-, vientos, et quáles non. Los presos desque fueren metidos a tormento, se- gunt desuso diximos, et hobieren dicho lo que sopie- ren sobre aquello por que los tormentaron, et ho- (461) Carrera — vía, camino. 1/5
- Page 126 and 127: ALFONSO EL SABIO to en la tierra en
- Page 128 and 129: ALFONSO EL SABIO PARTIDA II TITULO
- Page 131 and 132: '"gg LIBRO DE LAS PARTIDAS PARTIDA
- Page 133 and 134: LIBRO DE LAS PARTIDAS hobiesen a ca
- Page 135 and 136: q " >»t.gg«ri * + Q LIBRO DE LAS
- Page 137 and 138: LIBRO DE LAS PARTIDAS debe ser rico
- Page 139 and 140: ./BffO DE LAS" PARTIDAS viven de la
- Page 141 and 142: LIBRO DE LAS PARTIDAS seer fecha cu
- Page 143 and 144: £/¿?i?0 £>£ LAS PARTIDAS los ba
- Page 145 and 146: LIBRO DE LAS PARTIDAS robar lo de l
- Page 147 and 148: LIBRO DE LAS PARTIDAS Qué cosa deb
- Page 149 and 150: LIBRO DE LAS PARTIDAS rogar a Dios
- Page 151 and 152: LIBRO DE LAS PARTIDAS entre los cab
- Page 153 and 154: •o»> • > »g5H«"' i— "& ALF
- Page 155 and 156: LIBRO DE LAS PARTIDAS padres debies
- Page 157 and 158: LIBRO DE LAS PARTIDAS Et bienqueren
- Page 159 and 160: LIBRO DE LAS PARTIDAS Cómo se debe
- Page 161 and 162: LIBRO DE LAS PARTIDAS que hayan bon
- Page 163 and 164: LIBRO DE LAS PARTIDAS La tercera gu
- Page 165 and 166: LIBRO DE LAS PARTIDAS Por guales ro
- Page 167 and 168: LIBRO DE LAS PARTIDAS impcrium, que
- Page 169 and 170: LIBRO DE LAS PARTIDAS o la bestia,
- Page 171 and 172: LIBRO DE LAS PARTIDAS prestados, et
- Page 173 and 174: •"C3"' LIBRO DE LAS PARTIDAS De l
- Page 175: LIBRO DE L.4S PARTIDAS Qué quiere
- Page 179 and 180: UBitO £>£ LAS PARTIDAS darle por
- Page 181 and 182: LIBRO DE LAS PARTIDAS linage viene
- Page 183 and 184: LIBRO DE LAS PARTIDAS et los reyes
- Page 185 and 186: ZJRRO DE LAS PARTIDAS sacerdote de
- Page 187 and 188: LIBRO DE LAS PARTIDAS cuerpo o en e
- Page 189: Otrosí decimos que si algunt judio
- Page 192 and 193: qj> »"g%H*' "J> ALFONSO EL SABIO d
- Page 195: LIBRO DEL AJEDREZ > XXIX.—13
- Page 199 and 200: LIBRO DEL AJEDREZ De cuantas colore
- Page 201: Las blancas juegan primero.
- Page 204 and 205: ALFONSO EL SABIO no (484) como qui
- Page 206 and 207: ALFONSO EL SABIO ir, cualquiere tre
- Page 208 and 209: ALFONSO EL SABIO parte quisiere, si
- Page 210 and 211: ALFONSO EL SABIO Los caballos han d
- Page 213: LIBROS DE ASTROXOMIA Las obras astr
- Page 216 and 217: ALFONSO EL SABIO reinó este rey so
- Page 218 and 219: ALFONSO EL SABIO sobre cuales cosas
- Page 220 and 221: ALFONSO EL SABIO boca. Et después
- Page 222 and 223: ItASZiUfJ ALFONSO EL SABIO daña el
- Page 224 and 225: ALFONSO EL SABIO "cenamanaca" ; et
ALFONSO EL SABIO<br />
ciertas <strong>de</strong> los yerros sobre que son presos. Et otrosí<br />
<strong>de</strong>cimos que non <strong>de</strong>ben meter a tormento a ninguno<br />
que sea menor <strong>de</strong> catorce años, nin a caballero, nin a<br />
maestro <strong>de</strong> leyes o <strong>de</strong> otro saber nin a home que fuese<br />
consejero señaladamente <strong>de</strong>l rey o <strong>de</strong>l común <strong>de</strong> al.<br />
guna cibdat o villa <strong>de</strong>l regno, nin a los fijos <strong>de</strong>stos<br />
sobredichos, seyendo los fijos homes <strong>de</strong> buena fama,<br />
nin a muger que fuese preñada fasta que para, maguer<br />
fallasen (460) señales o sospechas contra ella: et esto<br />
es por honra <strong>de</strong> la esciencia o <strong>de</strong> la nobleza que han<br />
en si; et a la mujer por razón <strong>de</strong> la criatura que non<br />
merece mal. Pero <strong>de</strong>cimos que si alguno <strong>de</strong> los con<br />
sejeros sobredichos hobiese sido escribano <strong>de</strong>l rey o<br />
<strong>de</strong> algunt concejo, et lo acusasen <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> alguna<br />
carta falsa, que hobiese fecho enante que llegase a la<br />
honra <strong>de</strong> seer consejero, que bien lo pue<strong>de</strong>n meter a<br />
tormento para saber la verdat si es asi como lo acu<br />
saron o non, si fuere fallada sospecha contra él.<br />
En qué manera et por quales sospechas o señales<br />
<strong>de</strong>ben seer tormentados los presos, et ante quién, et<br />
que preguntas las <strong>de</strong>ben facer -mientra los tormentaren.<br />
Fama seyendo comunalmente entre los homes que<br />
aquel que está preso fizo el yerro porque lo prisieron,<br />
o seyendol probado por un testigo que sea <strong>de</strong> creer,<br />
que non sea <strong>de</strong> aquellos que diximos en la ley ante<br />
(460) Fallasen — hallasen.<br />
174