You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
'lO<br />
P' 2<br />
I<br />
I<br />
I<br />
1<br />
J<br />
J,
- ....... - .... '""-( "'.--"", -<br />
, ,<br />
l·<br />
1<br />
¡<br />
h<br />
,.tr<br />
j -<br />
¡",-
VIAGE DE MORALES.<br />
S. J U L 1 A N D E S A M O S. Tit. 7 1.<br />
'MOnestcrio de los principales de la Ord<strong>en</strong> de S. B<strong>en</strong>ito,<br />
cerca del Puerco del Cebrcro ,(OlnO <strong>en</strong> tralnos <strong>en</strong> Gaiicia:<br />
el nombre de agora está algo corroIllpido, pues el verda<br />
dero fue anriouan1cnrc Samanos, con10 <strong>en</strong> Escriruras del Mol:><br />
nesrerio parece. . "<br />
Es Fundacíon y Dotacíon Real antiquísima, por ser del Rey<br />
D. Fruela ,prinlcro de este nombre , hijo de D. Alonso el Catholico<br />
, y Nieto del Rey D. Pelayo ,segun <strong>en</strong> Escrituras del<br />
Moncsrcrio parece.<br />
En hartas lo vÍ yo referido, mas no vÍ la Escritura dei<br />
Rey D. Fruela ,que esraba fuera de casa: vide una del Rey D.<br />
Ordoño el primero, Padre de D. Alonso el Magno, su dara<br />
a los I 6. de Abril del año de DCCCLXII. donde dice, como<br />
habi<strong>en</strong>dose destruido lo que fundó el Rey D. FruelJ. , vinieron<br />
unos Monges de Cardaba, ofillo , y sus compañeros, y les dió<br />
el sitio, &c.<br />
El darsclo no fue gratuito, sino que huvo una n1anera<br />
de v<strong>en</strong>ta, pues el Rey dice estas palabras : Et per id tjuod superius<br />
resonat , 4ccepil11UJ de 'l10J in llJll1lijicelltiis llostris duo auri falellta<br />
¡JI aurlun (!J' argélltuln. Con esto la restauracion rambi<strong>en</strong><br />
es Real. Hay otras escrituras de este Rey, y de aquellos Mongcs<br />
de Cardaba, donde se refiere tambi<strong>en</strong> como Fruela hJbia<br />
dado al principio para fundar aquel sitio a Argerico , y otros<br />
Monges que vinieron de Toledo: y otros Reyes confirmaron,<br />
y añadieron mucho dcspucs.<br />
El Lic<strong>en</strong>ciado Malina escribi6 <strong>en</strong> su Coronica de G3liciJ,qlle<br />
c:stab.1 <strong>en</strong> este Monesrerio la Cabeza de S. Eufrasio, que fuc uno<br />
de los siete verdaderos Apostates dc España, compañero de<br />
s. Torearo el de Celanova ,y los demas , y <strong>en</strong> el 1\1onesrcrio<br />
asi se piarica ,rnas ycndomela a. mostrar con gran solernnidad<br />
de haberse vestido Monges , y <strong>en</strong>c<strong>en</strong>dido hachas, abrieron una<br />
Arguita de marfil, y des<strong>en</strong>volvieron unos c<strong>en</strong>dales, y no pareció<br />
d<strong>en</strong>tro 111aS que unos pocos huesos, ninguno n1ayor que<br />
Una uñ:t muy pequeñita ,y dic<strong>en</strong> que aquello ti<strong>en</strong><strong>en</strong> por la Cabc.:za<br />
de S. Eufrasia, sin t<strong>en</strong>er otra cosa, y es cierro que yo creyera
17'1 VIAGE DE MORALES.<br />
Y G<strong>en</strong>nadio, para fundar Monesccrio , y restaurarlo despucso El<br />
primer Fundador fue S. Fruétuoso. ,que fue de la sangre Real de<br />
los Godos <strong>en</strong> tiempo de S. Isidor6 ,y S. lldefonsa , y conlO fundó<br />
el Moncsccrio de Compludo , que es poco I11aS de quatro<br />
leguas de aqui, así talnbi<strong>en</strong> fundó otro <strong>en</strong> esta soledad, <strong>en</strong> el<br />
nlismo sitio que agora está este de S. Pedro. Los huesos de<br />
este Santo son los que ya he dicho como están <strong>en</strong> Santiago.<br />
Dcspues moró <strong>en</strong> esta Casa otro Sanco llanl3,do Valcrio,<br />
de qui<strong>en</strong> hay alguna m<strong>en</strong>cion, aunque poca, por esta tierra.<br />
Ulcimanlcnte S. G<strong>en</strong>nadio fue Monge <strong>en</strong> esta Casa, <strong>en</strong> [iern po<br />
de los Reyes Ordoño, hijo del Rey D. Alonso el Magno, que<br />
es el ccrcero, habi<strong>en</strong>do alcanzado tambi<strong>en</strong> algunos años del<br />
Magno: fue cambi<strong>en</strong> Abad alli, y al fin Obispo de Astorga , y<br />
<strong>en</strong>tonces edificó la Iglesia que agora ha y,y dotó y acrec<strong>en</strong>tó lnucho<br />
<strong>en</strong> el Monestcrio.<br />
De todo esto hay razon y certidumbre <strong>en</strong> todas estas me-<br />
. .<br />
morlas.<br />
En el Claustro a la <strong>en</strong>trada de la Iglesia <strong>en</strong> una losa está<br />
escrito lo sigui<strong>en</strong>te) fielm<strong>en</strong>te sacado con sus malos latines de<br />
<strong>en</strong>tonces.<br />
"Insigne meritis Beatus Fruétuosus postquam Complut<strong>en</strong>se<br />
" condidic Cr<strong>en</strong>obium , sub nomine S. Petri brevi opere in hoc<br />
"loco fceie oratiorum. Post qucm non impar meritis Valcrius ...<br />
"Sanél:us opus Ecclesir dilatavit. Novissime G<strong>en</strong>nadius Pres<br />
"byrcr cum duodecim fratribus rcstauravit Era DCCCC-<br />
" XXXIII. Pontifex cffeétus a fundam<strong>en</strong>tis mcrince ut cernitur<br />
" d<strong>en</strong>uo e.rexit, non oppresione vulgi, sed largitare preti j , &<br />
" sudor e fratrum hujus Monasterij. Consegratuln est hoc Tem-<br />
" plum ah Episcopis quaruor G<strong>en</strong>nadio Astoric<strong>en</strong>se , Sabario<br />
"Dumi<strong>en</strong>se, Fruminio Legion<strong>en</strong>si , & Dulcidio Salmatic<strong>en</strong>si sub<br />
" Era novies c<strong>en</strong>t<strong>en</strong>a decies quaterna & quaterna nono Kal<strong>en</strong>da-<br />
- • l·<br />
" rum N·ovemorlS.<br />
l-iay meiicion cambi<strong>en</strong> de quasi todo lo de arriba <strong>en</strong> un<br />
Privilegio del Rey Ds Ordoño , hijo de D. Alonso el Magno octavo<br />
'Kal<strong>en</strong>das Maij Era DCCCC)GXXII. que es año de nuesrro<br />
Redemptor 89+. Da muchas tierras y alhajas al Monesrerio,<br />
y <strong>en</strong>tre las otras una Campana de n1etal .hundida de bu<strong>en</strong> 50-<br />
.<br />
nl-
17 6 ViAGE DE ]VfORALEg.<br />
En una Cruz de oro pC9.ueña con hartJs piedras y perlas,<br />
ti<strong>en</strong><strong>en</strong> un poquito de Ligl10 Crucis, dic<strong>en</strong> es de lo que trujo<br />
Santo Toribio su Obispo, y no hay (nas que esta [radicion.<br />
Dos huesos grandes de Sanca Barbara, con sola tradicion.<br />
Una Muela de s. Christov:tl con un poco de la Q!ijada,<br />
cosa Inonstruosa, pesa doce libras.<br />
Dos huesos grandes de S. BIas, todo esto está d<strong>en</strong>tro de<br />
otra Arca de plata, 3unque algunas de las Reliquias ti<strong>en</strong><strong>en</strong> Relicario<br />
por si, y sobre el Arca está una Imag<strong>en</strong> de plata de<br />
s. Christoval , para d<strong>en</strong>otar como está aUi su Reliquia, que es<br />
bi<strong>en</strong> desconforme de la otra de este Santo, que ya se dijo <strong>en</strong><br />
lo de Santiago , y aquella parece cierta.<br />
Como la muger de Juan de Vega era hermana del Mar·<br />
qucs de Astorga , tU va cuidado de <strong>en</strong>viar a esta Iglesia parte<br />
de aquellas n1uchas Reliquias que huyo <strong>en</strong> Roma, de que se<br />
ha dicho tras lo de Orcnsc. 1 Estas ti<strong>en</strong><strong>en</strong> lnetidas <strong>en</strong> una<br />
Arquita de Cipres , y cada una de ellas por si está <strong>en</strong>vuelta y<br />
cosida <strong>en</strong> tafetan colorado. Algunos huesos son como de qua ..<br />
tro dedos <strong>en</strong> largo y otros n1cnorcs, y mayores, y son estos:<br />
de S. Lor<strong>en</strong>zo, chiquito: Santa Pot<strong>en</strong>ciana, grande: S. Dona<br />
[O, mediano: S. Marcclo, chiquito: S. J ustino Martir , grande.<br />
s. Craton,1l1ediano: S. Crisoscomo,grande. S. Matheo Evangelista<br />
,chiquito. De los Inoc<strong>en</strong>tes, medianos pedazos. Del Altar <strong>en</strong><br />
que celebrában los Apostoles a nuestra Señora, piedra tam:tña<br />
como dos nueces. Todas estas Reliquias estan lTIuy distintas y<br />
conocidas por sus Tirulos, que están cosidos con el tafttan , y he<br />
hecho tan particular F"clacion de ellas, por t<strong>en</strong>erlas por muy<br />
ciertas, conforme a lo que arras <strong>en</strong> lo de Gra jal se dijo.<br />
Ti<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> Relicario de plata una Espina de la Corona de<br />
nuestro Redemptor con un Testimonio muy autorizado de como<br />
un Obispo <strong>en</strong> Italia la echó unas brasas para probarla , y<br />
eUa mat6 las brasas, v Quedó sin quemarse, habi<strong>en</strong>dose quema-<br />
I .1 JI>.<br />
do otra., que alli antes echaron, por no t<strong>en</strong>er tanta verisimi-<br />
.. .. l' L......· I e d d<br />
htud de e la. a r..scrltu ra esta <strong>en</strong> lOima Oil e se cu<strong>en</strong>ta to=<br />
do. La Espina es muy delgadita , y no 5C vé bi<strong>en</strong> por el cristal.<br />
Fue-<br />
(l) B"la p:ag 158. GrajQI.
•<br />
•