KARDABERAZ BILDUMA - 2 9 - Euskerazaintza

18 MANUEL DE LEKUONA.—OBHAS COMPLETAS
ferratum = erd. herrado; eusk. perratu
terebratulum = erd. taladro; eusk. taratulu
catena = erd. cadena; eusk. kate
gypsum = erd. yeso; eusk. kizu (kare)
tegula = erd. teja; eusk. tella
corpus = erd. cuerpo; eusk. gorputz
lex (lege) = erd. ley; eusk. lege
rex (rege) = erd. rey; eusk. errege
causa = erd. cosa; eusk. gauza
solum = erd. suelo; eusk. solo, soro
angelus (angelus) = erd. angel; eusk. aingeru
merx (mercadó) = artículo comercial; eusk. merke (barato)
parcere (parquere) = perdonar; eusk. parkatu, barkatu
pax (paque) = erd. paz; eusk. pake
pix (pique) = (la) pez; eusk. pike
III.— Arabe-kutsuak :
Alkandora = túnica atorra; eusk. alkandora, alkondara
almud = ale-neurri; eusk. almute
soko = merkatu, eusk. azoka
* * *
Erderatik kutsatutakoak, asko ta asko ditugu: orain berrirokoak
eta leengoak, arkaikoak —oietako batzuek leen ikusi bait ditugu : dala
txapela, dala praka, dala jaka. .—. Bide ori utzita, alderantzira, Euskerak
Erderari kutsatutako batzuek aipatuko ditugu orain. Bide batez latiñezko
gure kutsudun bat aipatuaz : espata = erd. espada; eusk. ezpata.
Latin jatorrak ensis eta gladius esaten bait zuan; bañan ibillian-ibillian
spatarii zeritzan gudalozte bat azaltzen da erromatarren historian, gudalozte
ortakoak erabiltzen zuten ezpata motzetik izen ori artu zuana.
IV.—Orra orain Euskerak Erderari azpaldidanik kutsatutakoak:
rancura = apuro, desventura; eusk. errenkura (= queja)
gorroto = odio; eusk. gorroto
ardura = cuidado; eusk. ardura