KARDABERAZ BILDUMA - 2 9 - Euskerazaintza

12 MANUEL DE LEKUONA. OBRAS COMPLETAS
Bañan ez Erromantzeen artean bakarrik; baita Indoeuropeen artean
ere berdin gertatzen zaio. Euskerak ez duala zer-ikusirik, India'tik asita
Europa'ko sartalderaño bizi diran gaurko izkuntzaekin ere: dala Alemana,
dala Inglesa, dirala Ruso-Eslabikoak, Danesak, Kaukasikoak etab.
Gure Euskera ez da sartzen, ezta, "Indoeuropea" deritzan izkuntzafamilia
luze-zabal orren kurpil-barruan ere; oien artean ere, "isla" da.
* * #
Ortik aurrera, gai ontan, Linguistaen azken-itza, auze da : Euskera
"Izkuntza pre-indoeuropea" dala, gaurko "familia indoeuropea" sortu baño
leen, orain millaka urte asko, inguru auetan —India'tik Europa-sartalderaño—
itz-egiten ziran izkuntza zaar-zaarretako bat, izkuntza zaarr
aiek galdu ziranean, bera bizirik gelditua, gaurko Hungria'ko Magyrrarekin
eta Filandia'ko finesarekin batean— itxas zabal artan igeri bezela,
ito gabe gelditua; eta gaur, Pirenemendi-txoko ontan bizirik irauten
duana, Europa guziko "Izkuntza erliki" bezela, emengo Linguistika eta
Etnologi-problema garratz askoren giltza berekín duala.
Orixe da, Jakintsuak gaur gure Euskerarentzat duten iritzia ta tzken-itza
: orain millaka urte, emen oietan mintzatzen zen Izkuntza Europar
bat dala, beste bere kideak galduta gero, bera bizirik gelditua, Europa
guztian beste birekin batean —magyarrarekin eta finesarekin— bañan,
ez aiekin, ez beste iñorekin, gaur arte, aidetasunik arkitu etzaiona.
GEOGKAFIAZ
Geografiaz, Euskera, Izkuntza europarra da, bañan jatorriz ez da
sartzen, ez oraingo indoeuropeoen, ez leengoen —leengo ezagunen— kurpil-barruan.
Ez du, ez gurasorik, ez aiderik. Auzoak —Geografiaz auzo
diŕanak— bai, ba ditu; eta, auzo bezela, elkarri zerbait kutsu erantzi
izanak : lexiko-kutsu, batez ere...
AUZO-ITZ KUTSATUAK
Auzozko kutsuetaz mintzatzean, ez diogu ezer, gure egunotako itzkutsuetaz;
leen iñoiz aipatu ditugun, erderatik artutako itzetaz, alegia :
tren, estazio etab.