40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
754 Las Retractaciones<br />
pues 261 reconocí que esas palabras pueden entenderse también,<br />
y más probablemente, del hombre espiritual.<br />
La segunda cuestión de este libro es: «sobre el lugar donde<br />
dice; Pero no sólo (Sara), sino también Rebeca, que tuvo (gemelos)<br />
de una sola unión de Isaac, nuestro padre, hasta donde dice:<br />
Si el Señor de los ejércitos no nos hubiese dejado una semilla,<br />
seríamos como Sodoma, y semejantes a Gomorra». Al solucionar<br />
esta cuestión 262 he trabajado ciertamente en favor del libre<br />
albedrío de la voluntad humana, pero ha vencido la gracia de<br />
Dios; únicamente he podido llegar a eso para que se entienda<br />
que el Apóstol dijo con verdad purísima: ¿Quién, en efecto, te<br />
conoce? Pero ¿qué tienes que no has recibido? Y si lo has recibido,<br />
¿de qué te glorías como si no lo hubieras recibido? Queriendo<br />
demostrar eso mismo el mártir Cipriano, lo definió todo<br />
con ese mismo título diciendo: «No debemos gloriarnos de<br />
nada, cuando nada es nuestro» 263 .<br />
2. En el segundo libro son tratadas las otras cuestiones,<br />
y las resuelvo según mi humilde entender. Todas son de la<br />
Escritura que llaman Libro de los Reyes. La primera de ellas<br />
trata «de lo que está escrito: Y el Espíritu del Señor se arrojó<br />
sobre Saúl, cuando se dice en otro sitio: Y el Espíritu malo del<br />
Señor sobre Saúl». Cuando la expuse dije: «Aunque esté en la<br />
potestad de cada uno el querer, sin embargo no está en la<br />
potestad de cada uno el poder» 264 . Lo he dicho así porque no<br />
(et hoc probabilius) esse (132) posse illa verba cognovi. Posterior in hoc libro<br />
quaestio est, ab eo loco ubi ait: Non solum autem, sed et Rebecca ex uno<br />
concubitu habens Isaac patris nostri, usque ad illud ubi ait: Nisi Dominus<br />
sabaoth reliquisset nobís semen, sicut Sodoma facti essemus, et sicut Gomorrha<br />
símiles fuissemus (cf. Rom 9,10-29). In cuius quaestíonis solutione laboratum<br />
est quidem pro libero arbitrio voluntatis humanae, sed (90) vicit Dei gratia,<br />
nec nisi ad illud potuit perveniri, ut liquidissima veritate dixisse intellegatur<br />
Apostolus: Quis enim te discernit? quid autem habes quod non accepisti? Si<br />
autem accepisti, [630] quid gloriaris quasi non acceperis? (1 Cor 4,7). Quod<br />
volens etiam martyr Cyprianus ostendere, hoc totum ipso titulo definivit,<br />
dicens: In nullo gloriandum, quando nostrum nihil est.<br />
2. In secundo libro tractantur ceterae quaestiones, et pro nostra quantulacumque<br />
facúltate solvuntur, quae sunt omnes de scriptura quae Regnorum<br />
appellatur. Harum prima est, de eo quod scriptum est: Et insilüt spiritus<br />
Domini (133) in Saül (1 Reg 10-10); cum alibi dicatur: Et spiritus Domini<br />
malus in Saül (ib. 16-14). Quam cum exponerem, díxi: Quamvis sít in cuiusque<br />
potestate quid velit, non est tamen in cuiusquam potestate quid possit (II 1).<br />
M Ibid.<br />
262 Ibid., 1,9; Ketract. 23; De Civ. Dei 16,33-35.<br />
263 Ibid., 1,2; De praedestinatione sanctorum 4,8; Contra Pelagium 4,9,25; cf. S. CY<br />
PRIANUS, Ad Quirinum seu Testimonia 3,4.<br />
264 Ibid., 1,2,9-2,14; Confess. 8,8,20.<br />
Libro II, 2 755<br />
decimos que esté en nuestro poder sino lo que se hace cuando<br />
queremos; donde lo primero, y sobre todo, es el mismo querer.<br />
Efectivamente, sin ningún intervalo de tiempo la voluntad<br />
misma está presta cuando queremos; pero también recibimos<br />
de arriba esa potestad para vivir bien cuando la voluntad es<br />
preparada por el Señor.<br />
La segunda cuestión es: «como se dijo: Estoy arrepentido de<br />
haber constituido rey a Saúl».<br />
La tercera: «si el espíritu inmundo, el que estaba en la<br />
pitonisa, pudo hacer que Samuel fuese visto por Saúl y hablase<br />
con él».<br />
La cuarta: «sobre lo escrito: Entró el rey David y se sentó<br />
ante el Señor».<br />
La quinta: «acerca de lo que dijo Elias: Señor, soy testigo<br />
de esta viuda, en cuya casa estoy hospedado, de que tú obraste<br />
mal al morir su hijo».<br />
Esta obra comienza así: Gratissimam sane atque suavissimam.<br />
2. RÉPLICA A LA CARTA DE MANES, LLAMADA<br />
«DEL FUNDAMENTO», UN LIBRO (28)<br />
Título: S. POSSID., Indic. 4,6 (54).<br />
El libro Réplica a la carta de Manes, llamada «del Fundamento»<br />
21 ''', refuta solamente sus principios, pero en otras par-<br />
Quod ideo dictum est, quia non dicimus esse in potestate nostra, nisi quod,<br />
cum volumus, fit; ubi prius et máxime est ipsum velle. Sine ullo quippe<br />
intervallo temporis praesto est voluntas ipsa, cum volumus; sed hanc quoque<br />
ad bene vivendum desuper accipimus potestatem, cum praeparatur voluntas a<br />
Domino (Prov 8,35, sec. LXX). Secunda quaestio est, quomodo dictum sit:<br />
Paenitet me quod constituerim regem Saül (1 Reg 15,11). Tertia, utrum spiritus<br />
immundus qui erat in pythonissa, potuerit agere ut Samuel a Saüle<br />
videretur, et loqueretur cum eo (cf. 1 Reg 28,7-20). Quarta, de eo quod<br />
scriptum est: Intravit rex David, et sedit ante Dominum (2 Reg 7,18). (91)<br />
Quinta, de eo quod dixit Elias; O Domine, testis huius viduae cum qua ego<br />
inhabito apud ipsam, [631] tu male fecisti occidere filium eius (3 Reg 17,20).<br />
Hoc opus sic incípit: Gratissimam plañe.<br />
265 Lo escribió San Agustín al principio de su episcopado, entre el 396 y 397. Más<br />
que una carta, era un tratado donde se hablaba de los principios en que se apoya el<br />
maniqueísmo, y que era ofrecido a los oyentes como manual o catecismo de la secta,<br />
para que conociesen y aprendiesen la doctrina principal de Manes. Por tanto, era<br />
considerada una de las obras más importantes, llamada del Fundamento, para los maniqueos,<br />
porque, según ellos, «contiene el comienzo, el medio y el fin» (cf. Contra<br />
Felicem 2,1, que recoge las Actas del debate con él). Sin embargo, esta obra maniquea<br />
tan importante hasta ahora no ha aparecido, y solamente se conoce por las citas, alusiones<br />
y refutación de San Agustín, y por fragmentos maniqueos encontrados en Touen-<br />
Houang. Contra epistulam Manickaei, quam vocant Vundamenti.