12.06.2013 Views

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

670 Las Retractaciones<br />

2. En estos libros los temas tratados son tantos que<br />

muchas cuestiones incidentales, que, o no pude resolver o<br />

requerían entonces una larga explicación, serían pospuestas,<br />

para que, de una y otra parte, o desde todos los aspectos de<br />

aquellas cuestiones en las que no aparecía lo que era más<br />

conforme a la verdad, nuestro raciocinio se concluyese con<br />

esto: que, cualquiera que fuese la verdad, se debía creer y<br />

proclamar también que Dios es digno de alabanza. Ciertamente<br />

que fue suscitada esta discusión por aquellos que niegan<br />

que el mal tiene su origen en el libre albedrío de la voluntad;<br />

y, si es así, pretenden culpar a Dios, como autor de todas las<br />

naturalezas, queriendo de este modo, según el error impío de<br />

los maniqueos, introducir una naturaleza del mal inmutable y<br />

coeterna con Dios. Pero en cuanto a la gracia de Dios, con la<br />

que ha predestinado a sus elegidos de tal manera que El mismo<br />

prepara la voluntad de aquellos que usan en sí mismos ya<br />

del libre albedrío, nada se ha disputado en estos libros al lado<br />

de esta cuestión propuesta. Mas cuando da lugar a que se haga<br />

mención de esta gracia, se menciona, no como si se tratase de<br />

defenderla con un raciocinio bien trabajado. Porque una cosa<br />

es indagar de dónde viene el mal, y otra cómo se vuelve al bien<br />

primero o se llega a un bien mayor.<br />

2. In his librís ita multa disserta sunt, ut incidentes nonnullae quaestiones,<br />

quas vel enodare non poteram, vel longam sermocinationem in praesenti<br />

requirebant, ita differrentur, ut ex utraque parte, vel ex ómnibus earumdem<br />

quaestionum partibus, in quibus non apparebat quid potius congrueret veritati,<br />

ad hoc tamen ratiocínatio nostra concluderetur, ut quodlibet eorum<br />

verum esset, laudandus crederetur, vel etiam ostenderetur Deus. Propter eos<br />

quippe disputatio illa suscepta est, qui negant, ex libero voluntatis arbitrio<br />

mali originem duci, et Deum, si ita est, creatorem omnium naturarum culpandum<br />

esse contendunt: eo modo volentes secundum suae impietatis errorem<br />

(Manichaei enim sunt), immutabilem quamdam et Deo coaetemam (38) introducere<br />

mali naturam. De gratia vero Dei, qua suos electos sic praedestinavit,<br />

ut eorum, qui iam in eis utuntur libero arbitrio, ipse etiam praeparet<br />

voluntates (cf. Prov 8,35 sec. LXX), nihil in his libris disputatum est propter<br />

hoc proposita quaestione. Ubi autem incidít locus ut huius gratiae fieret commemoratio,<br />

transeunter commemorata est; non, quasi inde ageretur, operosa<br />

ratiocinatione defensa. Aliud est enim quaerere, unde sit malum; et aliud est<br />

quaerere, unde redeatur ad pristinum, vel ad maius perveniatur bonum.<br />

la De dono perseverantiae (años 428-429), 26-30. Directamente San Agustín se propone<br />

refutar a los maniqueos, que niegan el libre albedrío y pretenden hacer a Dios responsable<br />

del mal y del pecado. Contra ellos insiste defendiendo la libertad. Las Retractaciones<br />

se detienen extensamente a aclarar en qué sentido habla de la libertad; y, aunque<br />

no hable expresamente de la gracia, se está refiriendo a ella, para concluir: «Ved cómo,<br />

antes de aparecer la herejía pelagiana, ya me he expresado como si esta obra fuera<br />

directamente contra ella» (Retract. 9,6); De libero arbitrio 1,2,4; 1,16,35; 3,16,46;<br />

3,22,65; Confess. 5,5,8; 5,7,12; De dono perseverantiae 11,27.<br />

Libro l, 9 671<br />

3. Por tanto, los nuevos herejes pelagianos, que exponen<br />

el libre albedrío de la voluntad de manera que no dejan lugar a<br />

la gracia de Dios, cuando afirman a veces que ésta se nos da<br />

según nuestros méritos, no se gloríen como si yo hubiese defendido<br />

su causa, porque en estos libros y a favor del libre albedrío<br />

he dicho muchas cosas que exigía el tema de aquella discusión.<br />

Dije, en efecto, en el libro primero: «los crímenes son vengados<br />

por la justicia de Dios», y añadí: «y no serían castigados con<br />

justicia si no fueran hechos por la voluntad» lb . Lo mismo, cuando<br />

demuestro que la buena voluntad es un bien tan grande que<br />

se debería anteponer con razón a todos los bienes corpóreos y<br />

externos, he dicho: «por tanto, ves ya, según creo, que está<br />

determinado en nuestra voluntad que gocemos o carezcamos de<br />

este bien tan grande y verdadero. Porque ¿qué hay tan en la<br />

voluntad como la misma voluntad?» ' 7<br />

Y en otro lugar: «¿qué razón hay para dudar, aun cuando<br />

nunca hayamos sido sabios, de que nosotros merecemos y<br />

vivimos por la voluntad o una vida honrosa y bienaventurada<br />

o una vida desdichada y miserable?» 78 También digo: «De lo<br />

cual se deduce que todo el que quiere vivir recta y honestamente,<br />

si él quiere quererlo sobre las cosas fugaces, que consiga<br />

tan gran fortuna con tanta facilidad que, para él, poseer<br />

lo que quiso no sea otra cosa que el mismo querer» 79 .<br />

Dije igualmente en otra parte: «porque aquella ley eterna,<br />

a cuya consideración ya es tiempo de volver, ha establecido de<br />

3. Quapropter novi haeretici Pelagiani, qui liberum sic asserunt voluntatis<br />

arbitrium, ut gratiae Dei non relinquant locum, quandoquidem eam secundum<br />

merita nostra dari asserunt, non se extollant, quasi eorum egerim causam,<br />

quia multa in his libris dixi pro libero arbitrio, quae illius disputationis<br />

causa poscebat. Dixi quippe in libro primo, malefacta iustitia Dei vindicad; et<br />

addidi: Non enim iuste vináicarentur, nisi fierent volúntate (I 1,1). ítem cum<br />

ipsam bonam voluntatem tam magnum bonum esse monstrarem, ut ómnibus<br />

corporeis et externis bonis mérito anteponeretur, dixi; Vides igitur iam, ut (39)<br />

existimo, in volúntate nostra esse constitutum, ut hoc vel fruamur vel careamus<br />

tanto et tam vero bono: quid enim tam in volúntate quam ipsa voluntas sita est?<br />

(I 12,26). Et alio loco: Quid ergu causae est, inquam, cur dubitandum putemus,<br />

etiam si nunquam ante sapientes fuimus, volúntate nos tamen laudabilem et<br />

beatam vitam, volúntate turpem et miseram mereri ac [596] degere? (I 13,28).<br />

ítem alio loco: Ex quo conficitur, inquam, ut quisquís recte honesteque vult<br />

vivere, si id se velle prae fugacibus rebus velit; assequatur tantam rem tanta<br />

facilítate, ut nihil aliud ei, quam ipsum velle, sit habere quod voluit (Ib., 29).<br />

Itemque alibi dixi: Hoc enim aeterna lex tila, ad cuius considerationem rediré<br />

n Ibid., 1,12,25-26.<br />

77 Ibid., 1,13,28-29.<br />

78 Ibid.<br />

" Ibid.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!