40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
664 Las Retractaciones<br />
sobriedad a la templanza, sabiduría a la prudencia, virtud a la<br />
fortaleza, y únicamente interpretó a la justicia por su nombre.<br />
Ahora bien, estas cuatro virtudes, llamadas así en el mismo<br />
libro de la Sabiduría como las llaman los griegos, las encontramos<br />
después en los manuscritos griegos.<br />
Igualmente lo que puse sobre el libro de Salomón: Vanidad<br />
de los que se envanecen, dijo el Eclesiastés, lo he leído ciertamente<br />
en muchos códices, pero esto no lo tiene el griego;<br />
tiene, más bien, vanidad de vanidades, que después he visto y<br />
encontrado más exactos a los latinos, que tienen «de vanidades»,<br />
y no «de los que se envanecen». Sin embargo, lo que he<br />
tratado con ocasión de esta incorrección se ve que está de<br />
acuerdo con la misma realidad 64 .<br />
4. Lo que dije: «Amemos primero con caridad plena al<br />
mismo a quien queremos conocer, es decir, a Dios 65 , diría<br />
mejor sincera que «plena»; a no ser que se piense quizás que<br />
la caridad de Dios no ha de ser mayor cuando lo veamos cara<br />
a cara. Entiéndase, por tanto, así: se dice tan plena que no<br />
pueda existir mayor, mientras caminamos por la fe; será más<br />
plena, aún más, plenísima, pero por la visión.<br />
Del mismo modo lo que dije sobre los que socorren a los<br />
necesitados, que «se les llama misericordiosos, aun cuando<br />
sean tan sabios que ya no son turbados por ningún dolor del<br />
alma» 66 , no se ha de tomar como si hubiese enseñado que<br />
temperantiam, prudentiae imponens nomen sapientiam, fortitudinem vero virtutis<br />
vocabulo enuntians, solam iustitiam suo nomine interpretatus est. Has<br />
autem quattuor virtutes in eodem libro Sapientiae suis nominíbus appellatas,<br />
sicut a Graecis vocantur, longe postea reperimus in codicibus graecis. ítem,<br />
quod posui de libro Salomonis: Vanitas, vanitantium, dixit Ecclesiastes (Eccl<br />
1 2), in mnltis quidem codicibus legi, sed hoc Graecus non habet: habct<br />
autem, vanitas vanitatum; quod postea vidi; et inveni eos Latinos esse (31)<br />
veriores, qui habent, vanitatum, non, vanitantium. ex occasione tamen huius<br />
mendositatis quaecumque disserui vera esse ipsis rebus apparet (I, 21,39).<br />
[593] 4. Quod autem dixi: Eurn ípsum quem cognoscere volumus, hoc est<br />
Deum, prius plena caritate diligamus (I, 25,47), melius diceretur: Sincera, (20)<br />
quam plena; ne forte putaretur" caritatem Dei non futuram esse maiorem,<br />
quando videbimus facie ad faciem (cf. 1 Cor 13,12). Sic itaque hoc accipiatur,<br />
tanquam plena dicta sit, qua maior esse non possit, quamdiu ambulamus<br />
per fidem: erit enim plenior, immo plenissima, sed per speciem (cf.<br />
2 Cor 5,7). ítem quod dixi de iis qui subveníunt indigentibus, quia misericordes<br />
vocantur, etiam si sapientes usque adeo sint, ut iam nullo animi dolore<br />
M Ibid., cf. Sap 8,7 según los LXX.<br />
" Ibid. 1,25,47; cf. De nuptiis et concupiscentia 2,29,65; Enchiridion 32,121; In lo.<br />
66 Ibid., 1,27,53; 1,30,64; Sermo 181,2-3,6-7; cf. CICERO, Tusculanae 5,48.<br />
a] Nisi... putatur CSEL.<br />
Libro I, 7 665<br />
existen tales sabios en esta vida, porque no dije «mientras que<br />
son», sino «aun cuando sean».<br />
5. En otro lugar, donde dije: «Ahora bien, cuando este<br />
amor humano haya nutrido y robustecido al alma que se adhiere<br />
a tus ubres, capaz de seguir a Dios, cuando su majestad comenzare<br />
a manifestarse en tal medida cuanta sea suficiente al<br />
hombre mientras es habitante en esta tierra, empieza a nacer un<br />
ardor tan grande de caridad, y surge un incendio tal de amor<br />
divino que quemados todos los vicios, y santificado y purificado<br />
el hombre, se ve con claridad cuan divinamente dijo: Yo soy un<br />
fuego consumidor», los pelagianos pueden pensar que yo he<br />
creído posible tal perfección en esta vida mortal. Que no piensen<br />
esto, pues puede nacer y crecer en esta vida un ardor de<br />
caridad capaz de seguir a Dios, y tan grande que consuma todos<br />
los vicios; pero no le es posible al hombre alcanzar aquí la perfección,<br />
para la que nace, sin vicio alguno; aunque tan alta cosa<br />
se perfeccione con el mismo ardor de caridad, donde y cuando<br />
puede ser perfeccionada, que así como el baño de la regeneración<br />
purifica al hombre del reato de todos los pecados que trajo<br />
el nacimiento humano y contrajo la iniquidad, así aquella perfección<br />
del amor lo purifica de toda mancha de los vicios, sin los<br />
cuales la debilidad humana no puede existir en este siglo; como<br />
debe entenderse también lo que dice el Apóstol: Cristo amó a la<br />
Iglesia, y se entregó a Sí mismo por ella, purificándola con el baño<br />
del agua en la palabra, para que El se mostrase a Sí mismo una<br />
turbentur (I 27,53); non sic accipiendum est tanquam definierim, in hac vita<br />
esse tales sapientes: non enim dixi: Cum sint; sed dixi: etiam si sint.<br />
5. Alio loco ubi dixi (I 30,64): lam vero cum haec humana dilectio inhaerentem<br />
uberibus tuis" nutriverit et roboraverit animum, sequendo Deo factum<br />
idoneum, ubi eius maiestas ex tanta parte, (32) quanta homini , dum terrae<br />
huius inhabitator est, sufficit, aperire se coeperit; tantus caritatis ardor innascitur,<br />
et tantum diviní amoris consurgit incendium, ut exustis ómnibus vitiis, et homine<br />
sanctificato atque purgato, satis appareat quam divine dictum sit: «Ego sum<br />
ignis consumens» (Deut 4,24; Hebr 12,29); possunt putare Pelagiani istam<br />
perfectionem in hae mortali vita me dixisse posse contingere. Sed non hoc<br />
putent; ardor quippe caritatis sequendo Deo factus idoneus, et tam magnus<br />
ut vitia cuneta consumat, in hac vita nasci et crescere potest; perficere vero<br />
propter quod nascitur, ut nulfum insit homini vitium, non consequenter hic<br />
potest, quamvis tanta ista res eodem ardore caritatis perficiatur, ubi perfici et<br />
quando perfici potest; ut quemadmodum lavacrum regenerationis purgat a<br />
reatu omnium peccatorum (cf. Tit 3,5), quae humana traxít nativitas, et contraxit<br />
iniquitas, ita illa perfectio purget ab omni labe vitiorum, sine (21) quibus<br />
humana esse non potest in hoc saeculo infirmitas. Sicut accipiendum est etiam<br />
quod ait Apostolus: Christus (33) dilexit Ecclesiam, et seipsum tradidit pro ea,<br />
a] Suis CSEL.<br />
b] Animi CSEL.