40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
662 Las Retractaciones<br />
mética, La filosofía, sólo quedaron los principios que, con<br />
todo, también perdí; pero creo que los tiene alguno .<br />
7. LAS COSTUMBRES DE LA IGLESIA CATÓLICA,<br />
Y DE LOS MANIOUEOS, DOS LIBROS (6)<br />
Título: S. POSSID., Indic. 4,1 (49); EUGIPPIUS, EXC. Aug. 50.<br />
1. Estando en Roma ya bautizado, y no pudiendo soportar<br />
en silencio la jactancia de los maníqueos sobre la continencia<br />
o abstinencia falsa y falaz, con la cual, para cazar a los<br />
incautos, se tenían en más que los verdaderos cristianos, a los<br />
cuales no pueden compararse, escribí dos libros: uno sobre<br />
Las costumbres de la Iglesia católica y otro sobre Las costumbres<br />
de los maniqueos 61 .<br />
2. En el libro sobre Las costumbres de la Iglesia católica,<br />
donde cito el texto: Por ti nos tratan de muerte todo el día, nos<br />
tienen por ovejas de matanza, la inexactitud de mi códice me<br />
indujo a error, como poco conocedor de las Escrituras, a las<br />
que aún no estaba acostumbrado. Pues otros códices de la<br />
misma interpretación no traen «por ti nos tratan», sino por ti<br />
nos tratan de muerte, lo cual expresan otros con una sola<br />
sophia, sola principia remanserunt, quae tamen etiam ipsa perdidimus: sed<br />
haberi ab aliquibus existimo.<br />
(W VIL DE MORIBUS ECCLESIAE CATHOLICAE,<br />
ET DE MORIBUS MANICHAEORUM, LIBRI DÚO (VI)<br />
1. Iam baptizatus autem cum Romae essem, nec [592] ferré tacitus<br />
possem Manichaeorum iactantiam de falsa et fallad continentia vel abstinentia,<br />
qua se ad imperitos decipiendos, veris Christianis, quibus comparandi non<br />
sunt, insuper praeferunt, scripsi dúos libros; unum de Moribus Ecclesiae<br />
Catholicae; alterum de Moribus Manichaeorum.<br />
(29) 2. In eo igítur qui est de Moribus Ecclesiae Catholicae, ubi posui<br />
testimonium, in quo legitur: Propter te afficimur tota die; aestimati sumus ut<br />
oves occisionis" (Ps 43,22; Rom 8,36), mendositas nostri codicis me fefellit<br />
minus memorem Scripturarum, in quibus nondum assuetus eram. Nam eiusdem<br />
interpretationis alii códices non habent: Propter te afficimur, sed: Propter<br />
S. AUG., De immort. animae 6; De música 6.22; Epist. 101; VARRO en CLAUDIANUS<br />
MAMEKTUS, De statu animae 2,8.<br />
Cf. Confessiones 8,2,5; 9,8,17; De moribus Ecclesiae catholicae et de moribus manichaeorum<br />
lihri dúo, 1,1,1; 1,16,20-29; 2,12,26; 2,20,74; De Genesi contra manichaeorum.<br />
Ver Nota complementaria n.43: Los libros de las costumbres... Comienzo de la<br />
polémica maniquea, p.930.<br />
a] Occisionis.<br />
Libro I, 7 663<br />
palabra: «nos mortifican». Los libros griegos indican que esta<br />
lectura es más exacta; y del griego, según los setenta intérpretes<br />
del Antiguo Testamento, fue hecha la traslación a la lengua<br />
latina. Sin embargo, conforme a esas palabras «por ti nos<br />
tratan», en las disputas he dicho muchas cosas que no las<br />
repruebo en sí mismas como falsas, pero que, sin embargo,<br />
tampoco demostré con acierto, al menos por esas palabras, la<br />
concordancia del Antiguo Testamento y del Nuevo, como<br />
quería demostrar. He dicho, pues, dónde me equivoqué 62 ; en<br />
cambio, por otros testimonios he demostrado suficientemente<br />
la misma concordancia.<br />
3. Y poco después 63 puse un testimonio del libro de la<br />
Sabiduría, según el códice mío, en el que estaba escrito: La<br />
sabiduría, en efecto, enseña la sobriedad, la justicia y la virtud,<br />
y según estas palabras yo he tratado cosas verdaderas ciertamente,<br />
pero traídas a causa de una incorrección. Porque ¿qué<br />
más verdadero que la sabiduría enseñe la verdad de la contemplación,<br />
que creí designada con el nombre de sobriedad, y la<br />
honradez de la acción, que quise se entendiese por las otras<br />
dos, por la justicia y la virtud, cuando los manuscritos mejores<br />
de la misma interpretación traen: en efecto, enseña la sobriedad,<br />
la sabiduría, la justicia y la virtud? Con estos nombres el<br />
intérprete latino ha expresado aquellas cuatro virtudes que<br />
principalmente suelen estar en boca de los filósofos, llamando<br />
te morte afficimur; quod uno verbo alii dixerunt: mortificamur. Hoc esse verius<br />
graeci übri indicant, ex qua lingua in latinam secundum Septuaginta interpretes,<br />
veterum divinarum Scripturarum est facta translatio; et tamen secundum<br />
haec verba, id est, Propter te afficimur, multa disputans dixi (1,9,14-15), quae<br />
in ipsis rebus non tanquam falsa improbo. Verumtamen convenientiam Scripturarum<br />
veterum et novarum, quam demonstrare cupiebam, ex his duntaxat<br />
verbis non utique demonstravi; unde autem mihi error obrepserit, dixi: ex aliis<br />
vero testimoniis eamdem convenientiam sufficienter ostendi (I 16,26-29).<br />
3. Similiter et paulo post testimonium posui de libro Sapientiae, (19)<br />
secundum codicem nostrum, in quo scriptum erat: Sobrietatem enim sapientia<br />
docet, et (30) iustitiam et virtutem (Sap 8,7). Et secundum haec verba disseruires<br />
quidem veras, sed ex occasione mendositatis inventas (I, 16,27). Quid<br />
enim verius, quam quod sapientia doceat veritatem contemplationis, quam<br />
nomine sobrietatis significatam putavi; et actionis probitatem, quam per dúo<br />
alia intellegi volui, per iustitiam atque virtutem, cum códices eiusdem interpretationis<br />
veriores habeant: sobrietatem enim et sapientiam docet, et iustitiam<br />
et virtutem? His enim nomínibus" latinus interpres quattuor illas virtutes, quae<br />
máxime in ore philosophorum esse assolent, nominavit; sobrietatem appellans<br />
62 De mor. Ecc. cath. 1,9,14-16.<br />
" Ibid., 1,16,27; cf. De Civ. Dei 15,13; S. AMBROSIUS, De officüs 2,13,65; cf. PLATO,<br />
Leges 163C; Phaedo 68-70E.<br />
a] Ómnibus CSEL.