12.06.2013 Views

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

658 Las Retractaciones<br />

de evitarse, pues, ofender a los oídos piadosos, aunque uno sea<br />

aquel camino universal, y otros los caminos de los cuales cantamos<br />

en el salmo: Hazme conocer tus caminos, Señor, y enséñame<br />

tus senderos.<br />

También en aquello que dije: «hay que huir completamente<br />

de estas cosas sensibles» 47 , debí tener cuidado para no hacer<br />

creer que sostengo aquella sentencia del falso filósofo Porfirio,<br />

en la que afirma que se debe huir de todo cuerpo 48 . Porque<br />

yo no dije todas las cosas sensibles, sino éstas, esto es, las cosas<br />

corruptibles. De todas formas debí decir más bien que tales<br />

cosas sensibles no son las cosas futuras en el cielo nuevo y<br />

tierra nueva del siglo futuro.<br />

4. Asimismo en otro lugar dije que «los instruidos en las<br />

disciplinas liberales las extraen, aprendiendo, sin duda sepultadas<br />

en sí mismos por el olvido y de algún modo las descubren»<br />

49 . Pero repruebo también esa frase, pues es más creíble<br />

que hasta los ignorantes respondan cosas verdaderas sobre<br />

algunas disciplinas, cuando son bien interrogados, precisamente<br />

porque, en cuanto pueden comprenderlo, tienen presente la<br />

luz de la razón eterna, en la cual ven estas verdades inmutables;<br />

no porque alguna vez las hayan conocido, y se han olvidado,<br />

como creyeron Platón y compañía 50 . Contra esta opinión<br />

traté en el libro duodécimo de La Trinidad 51 , y siempre<br />

que se me ha ofrecido la ocasión.<br />

(lo 14,6). Vitanda ergo erat haec offensio aurium religíosarum, quamvis alia<br />

sit illa universalis via, aliae autem viae de (15) quibus in Psalmo canimus: Vías<br />

tuas, Domine, notas fac mihi, et semitas tuas doce me (Ps 24,4). Et in eo quod<br />

ibi dictum est: Venitus esse ista sensibilia fugienda (I 14,24), cavendum fuit ne<br />

putaremur illam Porphyrii falsi phüosophi tenere sententiam, qua dixit: Omne<br />

corpus esse fugiendum. Non autem dixi ego: Omnia sensibilia; sed: ista, hoc<br />

est, corruptibilia; sed hoc potius dicendum fuit: Non autem talia sensibilia<br />

futura sunt in futuri saeculi cáelo novo et térra nova (cf. Apoc 21,1).<br />

4. ítem quodam loco dixi, quod disciplinis liberaltbus eruditi, sine dubio<br />

in se illas oblivione obrutas eruunt discendo, et quodam modo refodiunt<br />

(II 20,35). Sed hoc quoque improbo: credibilius est enim, propterea vera<br />

responderé de quibusdam disciplinis, etiam imperitos earum, quando bene<br />

interrogantur, quia praesens est eis, quantum id capere possunt, lumen rationis<br />

(25) aeternae (cf. lo 1,9-10), ubi haec immutabilia vera conspiciunt; non<br />

quia ea noverant aliquando, et obliti sunt, quod Platoni, vel talíbus visum est.<br />

Contra quorum opinionem quanta pro suscepto opere dabatur occasio, in<br />

47 Ibid, 1,14,24; cf, POEPHIEIOS, De regressu animae, en De Civ. Dei 10,29; 22,12;<br />

22,26-28.<br />

48 Cf. POEPHIRIUS, Ad Marcum 8,32,34 y De Civ. Dei 13,16.<br />

49 Solil. 2,20,35; cf. PLATO, Uen. 81e-86b; Phaedo 73E; CICERO, Tusculanae 1,24,57.<br />

50 Ibid., 1,8,15.<br />

51 De Trinitate 12,15,24.<br />

Libro I, 5 659<br />

Esta obra comienza así: Volventi mihi multa ac varia mecum.<br />

5. LA INMORTALIDAD DEL ALMA, UN LIBRO (5)<br />

Título: S. PossiD., Indic. 1,3 (5).<br />

1. Después de Los Soliloquios, de vuelta ya del campo a<br />

Milán, escribí un libro, La inmortalidad del alma, para que me<br />

sirviera de recordatorio para terminar Los Soliloquios, que estaban<br />

incompletos. Y no sé cómo, contra mí voluntad, cayó en<br />

manos de los hombres, y viene enumerada entre mis opúsculos.<br />

Es tan oscuro por la complicación del razonamiento y por<br />

su brevedad que, cuando lo leo, fatiga hasta mi atención, y<br />

apenas lo entiendo yo mismo.<br />

2. Pensando solamente en las almas de los hombres, dije<br />

después en una argumentación del libro: «No puede tener<br />

disciplina quien nada sabe» 52 . Y en otro pasaje: «tampoco la<br />

ciencia comprende cosa alguna que no pertenezca a un conocimiento<br />

adquirido» 53 , sin haber caído en la cuenta de que<br />

Dios no adquiere conocimientos, y tiene la ciencia de todo, en<br />

la cual está también la presciencia de las cosas futuras. Iguallibro<br />

duodécimo de Trinitate, disserui (XII, 15). Hoc opus sic incipít: Volventi<br />

mihi multa ac varia mecutn.<br />

V. DE IMMORTALITATE ANIMAE, LÍBER UNUS (V)<br />

1. Post libros Soliloquiorum iam de agro Mediolanum reversus, scripsi<br />

librum De Immortalitate Animae, quod mihi quasi commonitorium esse volueram<br />

propter Soliloquia terminanda, quae im(2tt)perfecta remanserant: sed<br />

nescio quomodo me invito exiit in manus hominum, et Ínter mea opuscula<br />

nominatur. Qui primo ratiocinationum contortione atque brevitate sic obscurus<br />

est, ut fatiget, cum legitur, etiam intentionem meam, vixque intellegatur<br />

a meipso.<br />

2. Deinde * cogitans nihil aliud quam ánimos hominum, in (26) quadam<br />

argumentatíone eiusdem libri dixi: Nec esse in eo quod nihil discit, disciplina<br />

potest. Itemque alio loco dixi: Nec ullam rem scientia complectitur, msi quae<br />

aliquam pertinet disciplinam (1,1), nec venit in mentem Deum non discere<br />

disciplinas, et habere omnium rerum scientiam, in qua etiam praescientia est<br />

52 La obra La inmortalidad del alma, más que libro, son guiones para desarrollar las<br />

reflexiones incompletas de los Soliloquios. San Agustín las considera oscuras y difíciles<br />

por su razonamiento complicado y esquematizado; con todo, resulta interesante por su<br />

originalidad. Los escribió después de que Agustín y los suyos dejaron Casiciaco, y<br />

estando ya en Milán, antes de las fiestas de Pascua, mientras su preparación inmediata<br />

para el bautismo, en los primeros meses del 387. El no tenía intención de publicarlos,<br />

pero otros se lo publicaron sin él saberlo.<br />

r ' De immortalitate animae 1,1.<br />

a] Denique CSEL.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!