12.06.2013 Views

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

632 Testimonios sobre las «Retractaciones»<br />

pudiera. Por eso no me halaga la sentencia de Tulio cuando<br />

dice: «No dijo palabra alguna que hubiera deseado revocar»,<br />

sino que me atormenta la de Horacio: «La palabra soltada no<br />

sabe volver». He ahí por qué retengo más de lo que queréis<br />

y toleráis los libros en que toco cuestiones harto peligrosas, a<br />

saber, sobre El Génesis y sobre La Trinidad. Si es inevitable<br />

que contengan puntos reprensibles, quiero que sean menos de<br />

los que serían si los publicase con menos prudencia y con<br />

precipitada ligereza. Vosotros me urgís para que se publiquen<br />

pronto, para que yo pueda defenderlos mientras vivo...<br />

7. Busquen, pues, otras cosas que reprender justamente<br />

no sólo en los libros que he publicado con excesivas prisas,<br />

sino también en esos mismos sobre El libre albedrío. No niego<br />

que encontrarán con qué hacerme incluso un beneficio. Si los<br />

libros no pueden ser ya corregidos, porque han ido a parar a<br />

muchas manos, yo puedo ser corregido aún, pues estoy vivo.<br />

CARTA 224 (año 428)<br />

AGUSTÍN a QUODVULTDEO, señor y hermano sinceramente amadísimo<br />

y colega en el diaconado.<br />

1. Se me ha ofrecido ocasión de escribirte por un presbítero<br />

de Fusala, a quien recomiendo a tu Caridad. Para hacerlo<br />

quae mallem reuocare, si possem, non mihi Tulliana illa blanditur, qua dictum<br />

est: «Nullum umquam uerbum, quod reuocare uellet, emisit», sed angit me<br />

plañe Horatiana sententia:<br />

Nescit uox míssa reuerti.<br />

Hinc est, quod periculosissimarum quaestionum libros de Gc(587)nes\ scilicet<br />

et de Trinitate diutius teneo, quam uultis et fertis, ut, si non potuerint nísi<br />

habere aliqua, quae mérito reprehendantur, saltem pauciora sint, quam esse<br />

possent, si praecipiti festinatione inconsultius ederentur...<br />

7. Quaerant ergo alia, quae recte reprehendant, non solum in alus festínantius<br />

editis uerum etiam in his ipsis libris meís de Libero arbitrio. Ñeque<br />

enim eos inuenturos negó, unde mihi et beneficium conferant, quoniam, si illi,<br />

quod iam in multorum manus exierunt, corrigi non possunt, ego certe, quod<br />

uiuo adhuc, possum.<br />

CCXXIV<br />

[CSEL 57,451] (PL 33,1001)<br />

Domino sinceriter dilectissimo fratri et condiacono Quoduultdeo Augustinus<br />

1. Cum mihi haec scribendi offerretur occasio per Fussalensem presbyterum,<br />

quem commendo caritati tuae, recensui epistulam[452]tuam, in qua<br />

Testimonios sobre las «Retractaciones» 633<br />

volví a leer tu carta en que me pedías que escribiese algo sobre<br />

las herejías que pudieron surgir desde que comenzó a anunciarse<br />

la venida del Señor en la carne. Lo hice para ver si ya debía<br />

comenzar mi obra y darte a conocer algo de ella y así veas que<br />

la empresa es tanto más difícil cuanto más breve quieres que<br />

sea. Pero ni aun eso pude, pues me lo impidieron ocupaciones<br />

perentorias a las que no hubiera podido sustraerme, y que me<br />

obligaron a dejar aun aquello que traía entre manos.<br />

2. Se trata de la respuesta a los ocho libros que Juliano<br />

ha publicado después de los otros cuatro a los que respondí<br />

con anterioridad. El hermano Alipio se hizo con ellos en<br />

Roma, y, aunque no los había copiado todos, aprovechó la<br />

ocasión para enviarme cinco, prometiéndome enviar los otros<br />

tres e instándome a que no difiriese la respuesta. Ante tal<br />

insistencia me vi obligado a quitar tiempo a lo que estaba<br />

escribiendo, sin renunciar a ninguna de las dos obras. Empleo<br />

en una los días y en otra las noches cuando me lo permiten las<br />

ocupaciones, que no cesan de venir de una y otra parte. Estaba<br />

ocupado en algo absolutamente necesario, pues estaba revisando<br />

todos mis escritos. Cuando advertía en ellos algo que me<br />

disgustaba a mí, o podía disgustar a otros, en el primer caso<br />

lo desaprobaba, en el segundo defendía que se podía y debía<br />

leer. Ya había terminado de revisar en dos volúmenes todos<br />

mis libros, cuyo número ignoraba. Comprobé que eran doscientos<br />

treinta y dos. Me quedaban las cartas y los sermones<br />

al pueblo, que los griegos llaman homilías. Había leído muchas<br />

cartas, aunque todavía no había comenzado a dictar nada<br />

petis, ut de haeresibus, quae oriri potuerunt, ex quo Domini in carne adnuntiari<br />

coepit aduentus, aliquid scriberem. Hoc autem feci, ut uiderem, utrum<br />

iam deberem opus ipsum adgredi et inde tibi aliquid mittere, ubi considerares<br />

tanto esse difficilius, quanto uis effici breuius. Sed ne hoc quidem potui talibus<br />

curis superuenientibus impeditus, a quibus omnino dissimulare non possem;<br />

nam me et ab eo, quod habebam in manibus, auerterunt.<br />

2. Hoc autem est, ubi respondeo libris Iuliani, quos octo edidit post illos,<br />

quattuor, quibus ante respondí. Hoc enim cum Romae accepisset frater Alypius,<br />

nondum omnes descripserat, cum oblatam occasionem noluit praeterire,<br />

per quam mihi quinqué transmisit promittens alios tres cito esse missurum et<br />

multum instans, ne responderé differrem. Cuius instantia coactus sum remissius<br />

agere, quod agebam, ut operi utrique non deessem uni diebus alteri<br />

noctibus, quantum mihi ab alus occupationibus hinc atque inde uenire non<br />

desistentibus parceretur. Agebam uero rem plurimum necessariam; nam retractabam<br />

opuscula mea et, si quid in eis me offenderet[453]uel alios posset<br />

offendere, partim reprehendendo partim defendendo, quod legi posset et<br />

deberet, operabar. Et dúo iam uolumina absolueram retractatis ómnibus libris<br />

meis, quorum numerum nestiebam eosque CCXXX et dúos esse cognoui;<br />

restabant epistulae, deinde tractatus populares, quas Graeci homilías uocant.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!