40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
270 Ochenta y tres cuestiones diversas<br />
los cielos, sino el que hace la voluntad de mi Padre que está en los<br />
cielos, ése entrará en el reino de los cielos. Y en otra parte: ¿Por<br />
qué me llamáis Señor, Señor, y no hacéis lo que os digo? Y: Todo<br />
el que escucha estas palabras mías y las pone en práctica, se parecerá<br />
a un hombre prudente que edificó su casa sobre roca, etc. Y<br />
el que escucha estas palabras mías y no las pone en práctica, se<br />
parecerá a un hombre necio, que edificó su casa sobre arena, etc.<br />
En resumen: No hay contradicción en las afirmaciones de<br />
los dos apóstoles, Pablo y Santiago, cuando el uno dice que el<br />
hombre es justificado por la fe sin obras 706 y el otro afirma que<br />
es inútil la fe sin obras 707 , porque el primero habla de las<br />
obras que preceden a la fe, y el segundo de las obras que<br />
siguen a la fe, como también el mismo Pablo enseña en muchos<br />
lugares.<br />
CUESTIÓN 77<br />
¿EL TEMOR ES PECADO? 708<br />
(Testimonios de esta cuestión: S. Auc, Retract. 1,26,78; S. POSSID.,<br />
Indic. 10,<strong>40.</strong>)<br />
Respuesta: Toda perturbación es pasión; toda codicia es<br />
perturbación; luego toda codicia es pasión. Pero desde que<br />
toda pasión anida en nosotros, sufrimos por esa pasión; luego<br />
omnis qui dicit mihi, Domine, Domine, intrabit in regnum caelorum; sed qui<br />
facit voluntatem Patris mei qui in caelis est, ipse intrabit in regnum caelorum<br />
(Mt 7,21). Et alibi: Utquid dicitis mihi, Domine, Domine et non facitis quae<br />
dico vohis? (Le 6,46). Et: Omnis qui audit verba mea haec et facit ea, similabo<br />
eum viro prudenti, qui aedificavit domum suam supra petram, etc. Et qui audit<br />
verba mea haec et non facit ea, similabo eum viro stulto, qui aedificavit domum<br />
suam super arenam (Mt 7,24-27), etc. Quapropter non sunt sibi contrariae<br />
duorum apostolorum sententiae, Pauli et Iacobi, eum dicit unus iustificari<br />
hominem per fidem sine operibus, et alius dicit inanem esse fidem sine operibus,<br />
quia ille dicit de operibus quae fidem praecedunt, iste de iis quae fidem<br />
sequuntur, sicut etiam ipse Paulus multis locis ostendit.<br />
LXXVII<br />
DE TIMORE, UTRUM PECCATUM SIT<br />
Omnis perturbatio, passio; omnis cupiditas, perturbatio; omnis igitur cupiditas<br />
passio. Omnis autem passio, eum est in nobis, ipsa passione patimur;<br />
706 Cf. Rom 3,28.<br />
707 Cf. Iac 2,20.<br />
708 Agustín aquí resuelve esta cuestión con la misma sutileza dialéctica que ha<br />
empleado en las primeras cuestiones. Dejando claro que el temor no es pecado, pero<br />
tampoco, sin más, exime del pecado, sino que es un atenuante del pecado. Cf. Confess.<br />
Cuestiones 77-78 271<br />
desde que toda codicia anida en nosotros, sufrimos por esa<br />
codicia; y padecemos en cuanto anida la codicia. Y toda pasión,<br />
en cuanto padecemos por esa pasión, no es pecado; por<br />
consiguiente, si padecemos temor de ese modo, no es pecado.<br />
Crítica. Como si se dijese: si es bípedo, no es animal.<br />
Luego si esto no es consecuente porque muchos animales son<br />
bípedos, luego tampoco es consecuente lo otro, porque hay<br />
muchos pecados que padecemos. En efecto, la objeción contraria<br />
es ésta: no es lógico que si padecemos temor, por eso no<br />
sea pecado. En cambio, tú dices que es lógico que si padecemos<br />
temor, no sea pecado. De acuerdo si concedes que hay<br />
pecados que padecemos 709 .<br />
CUESTIÓN 78<br />
LA BELLEZA DE LAS ESTATUAS 710<br />
(Testimonios de esta cuestión: S. Auc, Retract. 1,26,78; S. PossiD.,<br />
Indic. 10,41.)<br />
Respuesta: Planteamiento. Este arte supremo de Dios<br />
omnipotente, por medio del cual creó de la nada todas las<br />
et in quantum passio est, patimur: omnis igitur cupiditas, eum est in nobis,<br />
ipsa cupiditate patimur; et in quantum cupiditas est, patimur. Omnis autem<br />
passio, in quantum ipsa passione patimur, non est peccatum: sic et si patimur<br />
timorem, non est peccatum. Tanquam si diceretur: Si bipes est, non est pecus.<br />
Si ergo propterea hoc non est consequens, quia multa sunt pécora bipedia;<br />
propterea et illud non est consequens, quia multa sunt peccata quae patimur.<br />
Hoc enim contra dicitur, non esse consequens ut si patimur timorem, ideo<br />
non sit peccatum. Tu autem dicis consequens esse ut si patimur timorem, non<br />
sit peccatum, eum tamen concedas aliqua esse peccata quae patimur.<br />
Lxxvni<br />
DE PULCHRITUDINE SIMULACRORUM<br />
Ars illa summa omnipotentis Dei, per quam ex nihilo facta sunt omnia,<br />
quae etiam sapientia eius di[90]citur, ipsa operatur etiam per artifices, ut<br />
10,14,22; CICERO, en Tuscullanae 4,6, llama a «estas cuatro perturbaciones del alma<br />
(deseo, alegría, miedo y tristeza) o pasiones, como traducen muchos la palabra griega<br />
pathos...». De finitas 3,10,35; también ARISTÓTELES, Nichomach. Ethtc. 1105b21-33.<br />
709 El equívoco está entre pasión y pasividad, etc. De todas formas es muy difícil una<br />
traducción clara y ceñida.<br />
710 Agustín valora extraordinariamente el arte y a los artistas, pero, como el gran<br />
enamorado de la Belleza «siempre antigua y siempre nueva», no sufre que con el pretexto<br />
de arte y de belleza artística se engañe a los hombres, porque esto sería mentira<br />
y artificio, y peor si se utiliza la belleza sensible para degradar la belleza interior e<br />
injuriar al Creador. Ver De Música 6,57; De libr. arb. 2,42, donde tiene en cuenta a<br />
Plotíno, si bien prefiere siempre la naturaleza, como obra del Artista Supremo, a las<br />
imitaciones que los hombres pueden falsificar.