40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
256 Ochenta y tres cuestiones diversas<br />
Cristo a causa de un prójimo débil, cuando nosotros debemos<br />
amar al prójimo débil por Cristo.<br />
CUESTIÓN 72<br />
LOS TIEMPOS ETERNOS<br />
(Testimonios de esta cuestión: S. AUG. Retract. 1,26,72; S. POSSID.,<br />
Indic. 10,36; EUGIPP., EXC. Aug. 1040-1041.)<br />
Respuesta: La cuestión está en qué sentido ha podido decir<br />
el apóstol Pablo: Antes de los tiempos eternos 66} . Porque si son<br />
tiempos, ¿cómo son eternos? A no ser que el Apóstol tal vez<br />
quiso dar a entender antes de todos los tiempos. Porque si<br />
hubiese dicho: antes de los tiempos, y no hubiese añadido:<br />
eternos, se habría podido entender por antes de algunos tiempos<br />
que por delante tendrían otros tiempos 666 . En cambio,<br />
prefirió decir: eternos, en vez de «todos», tal vez por eso,<br />
porque el tiempo no tiene el comienzo desde el tiempo 667 . ¿Es<br />
que por los tiempos eternos ha significado la eternidad 668 , cuya<br />
diferencia entre ella y el tiempo está en que aquélla es estable,<br />
y el tiempo, en cambio, es mudable? 669 .<br />
cura, et implorata Dei misericordia cogitandum est, ne Christum neglegamus<br />
propter infirmum, cum infirmum debeamus diligere propter Christum.<br />
[84] LXXII<br />
DE TEMPORIBUS AETERNIS<br />
Quaeri potest quomodo ab ipso apostólo Paulo dictum sit: Ante témpora<br />
aeterna (Tit 1,2). Si enim témpora, quomodo aeterna? Nisi forte ante omnia<br />
témpora intellegi voluit. Quia si dixisset, ante témpora, ñeque addídisset, aeterna;<br />
posset accipi, ante quaedam témpora, quae ante se haberent alia témpora.<br />
Aeterna autem maluít dicere quam omnia, fortassis ideo, quia tempus<br />
non coepit ex tempore. An témpora aeterna aevum significavit, Ínter quod et<br />
tempus, hoc distat, quod illud stabile est, tempus autem mutabile?<br />
665 Cf. S. AUG., De Gen. cont. manich. 1,2,3.<br />
666 Cf. ibid., Confess. 11,13,15.<br />
667 Cf. ibid., 11,14,17; De Civ. De! 11,6; 12,16.<br />
668 Cf. J. GUITTON, Le temps et l'éternité chez Plotin et saint Augustin (1933), 131ss;<br />
ST. THOMAS AQUINAS, Quaestiones Quodlibetales 5,4,7c. El «antes de los tiempos» habría<br />
podido significar algunos tiempos precedidos de otros tiempos, aunque el plural está<br />
indicando sucesión. En cambio, «todos los tiempos» señala bien la anterioridad absoluta,<br />
pero no evita el error de que el tiempo comience desde el tiempo. La expresión<br />
«antes del tiempo» sería suficiente para indicar el nacimiento del tiempo desde una<br />
realidad anterior, cuya existencia no está regulada por el tiempo, sino únicamente<br />
definida por el tiempo que ha comenzado a existir, y por tanto ha sido creado.<br />
665 Cf. S. AUG., Contra Prisc. 5,5-6; De Civ. Dei 12,16, donde profundiza en este<br />
problema de los «tiempos eternos».<br />
Cuestión 73 257<br />
CUESTIÓN 73<br />
SOBRE EL TEXTO DE LA ESCRITURA: «Y PRESENTÁNDOSE<br />
COMO SIMPLE HOMBRE»<br />
(Testimonios de esta cuestión: S. AUG., Retract. 1,26,73; S. POSSID.,<br />
Indic. 4,23; EUGIPP., EXC. Aug. 1035-1038; CASSIOD., In Phil. 2.)<br />
Respuesta: 1. La palabra «habitus», porte. Nosotros<br />
empleamos la palabra habitus con muchas acepciones. Bien<br />
por la cualidad del alma, como es la comprensión de una<br />
disciplina, fortalecida y asegurada con la práctica; bien por<br />
la complexión del cuerpo, en el sentido en que decimos que<br />
uno tiene mejor aspecto, y es más fuerte que otro, que suele<br />
llamarse con más propiedad porte exterior; bien por la indumentaria,<br />
que adaptamos exteriormente a nuestros miembros,<br />
y así decimos que uno va vestido, calzado, armado, etc. En<br />
todas estas acepciones, puesto que esta palabra se deriva del<br />
verbo habere, tener, es evidente que se entiende por hábito<br />
de una cosa, cuando se ha adquirido de tal modo que se puede<br />
también dejar de tenerlo. Efectivamente, la instrucción es tan<br />
accidental al alma como la savia y la fuerza al cuerpo, como<br />
la indumentaria y el armamento, sin duda alguna, son accidentales<br />
a nuestros miembros, de tal modo que el alma puede<br />
ser una ignorante si no se le acerca la instrucción; y el cuerpo,<br />
un enclenque y escuálido sin los nutrientes de las visceras y<br />
el vigor; y un hombre puede estar desnudo sin vestido, y<br />
desarmado sin armas, y descalzo sin calzado. Luego hábito se<br />
dice de todo aquello que se llega a nosotros para que lo tengamos.<br />
LXXIII<br />
DE EO QUOD SCRIPTUM EST: «EST HABITO INVENTOS UT HOMO» (Phil 2,7)<br />
1. Multis modis habitum dicimus: vel habitum animi, sicut est cuiuscumque<br />
disciplinae perceptio, usu roborata atque firmata; vel habitum corporis,<br />
secundum quem dicimus alium alio esse succulentiorem et validiorem, quae<br />
magis proprie habitudo dici solet; vel habitum eorum quae membris nostris<br />
accommodantur extrinsecus, secundum quem dicimus vestitum, calceatum,<br />
armatum, et si quod eiusmodi est. In quibus ómnibus generibus (si quidem<br />
nomen hoc ductum est ab illo verbo, quod est habere) manifestum est in ea<br />
re dici habitum, quae accidit alicui, ita ut eam possit etiam non habere. Nam<br />
et doctrina accidit animo, et succus ac robur corpori; et vestís atque arma, non<br />
dubium est quin accidant membris nostris: ita ut et imperitus possit esse<br />
animus, si ei doctrina non accideret; et exile atque languidum corpus, sine<br />
sueco viscerum et robore; et nudus sine veste, et inermis sine armis, et pede<br />
nudo sine calceamentis esse homo potest. Habitus ergo in ea re dicitur, quae<br />
nobis ut habeatur accidit. Verumtamen hoc interest, quod quaedam eorum