12.06.2013 Views

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

40. Escritos varios - Biblioteca Católica Digital

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

104 Ochenta y tres cuestiones diversas<br />

carecer de miedo, hay que desear el vivir sin miedo. Por otra<br />

parte, como una vida que no tiene miedo, cuando además<br />

carece de inteligencia, no es apetecible, hay que amar vivir sin<br />

miedo con inteligencia. ¿Eso solo debe ser amado o también<br />

debe ser amado el mismo amor? Sí, por cierto, puesto que sin<br />

él no se ama lo demás 114 . En cambio, cuando el amor es<br />

amado por aquellas cosas que deben ser amadas, no se dice<br />

con propiedad que se aman. Porque amar no es otra cosa que<br />

desear una cosa por sí misma " 5 .<br />

Por tanto, ¿es que el amor hay que amarlo por sí mismo<br />

cuando, al faltar aquello que se ama, eso es una evidente<br />

miseria? Además, siendo el amor un movimiento, y no hay<br />

movimiento alguno sino hacia algo, cuando buscamos aquello<br />

que debe ser amado, estamos buscando qué es aquello hacia<br />

lo cual nos conviene movernos. Así pues, si el amor debe ser<br />

amado, de cierto que no debe ser amado todo amor. En efecto,<br />

hay también un amor torpe, por el que el alma persigue las<br />

cosas inferiores a ella misma, y que se llama propiamente<br />

codicia, es decir, la raíz de todos los males 116 .<br />

Amor y conocimiento. Así pues, no debe ser amado<br />

aquello que al que ama y al que goza le puede ser arrebatado.<br />

¿Y qué amor debe ser amado sino el de aquello que no puede<br />

fallar cuando se ama? Esto es: poseer no es otra cosa que<br />

conocer. Y así debe ser amado eso que poseerlo no es otra<br />

appetenda; amandum est sine metu cum intellectu vivere. Idne solum amandum?<br />

an amor quoque ipse amandus est? Ita vero, quando sine hoc illa non<br />

amantar. Sed si propter alia quae amanda sunt amor amatar, nou recte amari<br />

dicitur. Nihil enim aliud est amare, quam propter se ipsam rem aliquam<br />

appetere. Num igitur propter se ipsum amor appetendus est, cum quando<br />

desit quod amatar, ea sit indubitata miseria? Deinde cum amor motas quidam<br />

sit, ñeque ullus sit motas nisi ad aliquid; cum quaerimus quid amandum sit,<br />

quid sit illud ad quod moveri oporteat, qua erímus. Quare si amandus est<br />

amor, non utique omnis amandus est. Est enim et [24] turpis, quo animus se<br />

ipso inferiora sectatur, quae magis proprie cupiditas dicitur, omníum scilicet<br />

malorum radix. Et ideo non amandum est, quod manenti et fruenti amori<br />

auferri potest. Cuius ergo rei amor amandus est, nisi eius quae non potest<br />

deesse dum amatar? Id autem est, quod nihil est aliud habere quam nosse.<br />

Porro aurum et omne corpus non hoc est habere quod nosse, non itaque<br />

amandum est. Et quoniam potest aliquid amari, nec haberi, non solum ex his<br />

quae amanda non sunt, ut pulchrum aliquod corpus, sed etiam eorum quae<br />

uso de razón?, puesto que saben que ellos quieren ser felices»; cf. también Retractaciones<br />

1,14,4 y en CICERÓN, Tuse. 5,10,28. Ver Nota complementaria n.7: La verdadera<br />

felicidad en San Agustín es conocimiento o es amor (Videre-habere-nosse), p.892.<br />

114 Cf. S. Auc, De Civ. Dei 14,28.<br />

113 Ibid., Solil. 1,13,22. Ver la Cuestión 77, p.270.<br />

116 Ibid., De mor. eccles. 1,22,41; Enarrat. in Ps. 9,15, cf. Tim 6,10.<br />

Cuestión 35 105<br />

cosa que conocerlo 117 . En efecto, poseer el oro y todo lo<br />

corporal no es más que conocerlo, y no por eso debe ser<br />

amado. Y como algo puede ser amado sin poseerlo, no solamente<br />

de entre las cosas que no deben ser amadas, como<br />

cualquier cuerpo hermoso, sino aun de las mismas cosas que<br />

se deben amar, como la vida feliz, y, a la inversa, se puede<br />

poseer algo sin amarlo, como por ejemplo las cadenas, con<br />

razón se pregunta si puede alguno no amar eso que, cuando<br />

lo posea, es decir, cuando lo haya llegado a conocer, el poseerlo<br />

no es nada más que conocerlo. Cuando nosotros estamos<br />

viendo a algunos que estudian, v.gr., matemáticas, no por otra<br />

cosa sino para hacerse ricos y ser estimados de los hombres<br />

gracias a esa disciplina, que una vez que la han aprendido la<br />

encaminan al mismo fin que se habían propuesto cuando la<br />

iban aprendiendo. También dominar una disciplina no es otra<br />

cosa que conocerla. Y puede suceder que alguno posea algo<br />

que poseerlo sea lo mismo que conocerlo sin que lo ame. Por<br />

más que el bien que no se ama, nadie puede poseerlo o conocerlo<br />

perfectamente 118 . ¿Quién puede, en efecto, conocer cuan<br />

grande es el bien del que no goza? Pues no goza si no ama;<br />

en consecuencia, tampoco posee lo que debe ser amado el que<br />

no ama, aun cuando pueda amar el que no posee. Por tanto,<br />

nadie conoce la vida feliz y es infeliz, porque si debe ser amada<br />

como ella es, conocerla es lo mismo que poseerla 119 .<br />

2. La vida feliz. Siendo esto así, ¿qué otra cosa es vivir<br />

amanda suut, ut beata vita; et rursus potest aliquid haberi, nec amari, ut<br />

compedes; iure quaeritur utrum possit quispiam id quod habere nihil est nisi<br />

nosse, non amare cum habeat, id est, noverit. Sed cum videamus nonnullos<br />

non ob aliud, verbi gratia, discere números, nisi ut eadem disciplina pecuniosi<br />

fiant, aut hominibus placeant; quam cum didicerint, ad eumdem finem referunt,<br />

quem sibi cum discerent, proposuerant; ñeque ullam disciplinam aliud<br />

sit habere quam nosse; fieri potest ut habeat quisque aliquid, quod habere,<br />

hoc sit quod nosse, ñeque amet tamen. Quanquam bonum quod non amatur,<br />

nemo potest perfecte habere vel nosse. Quís enim potest nosse quantum sit<br />

bonum, quo non fruitur? Non autem fruitur, si non amat: nec habet igitur<br />

quod amandum est, qui non amat, etiam si amare possit, qui non habet. Nemo<br />

igitur beatam vitam novit, et miser est, quoniam si amanda est, sicuti est, hoc<br />

est eam nosse quod habere.<br />

2. Quae cum ita sint, quid est aliud beate vivere, nisi aeternum aliquid<br />

117 Cf. S. Auc, Retract. 1,26,2, donde rectifica este raciocinio y no lo aprueba:<br />

«Porque —dice— tenían a Dios aquellos a quienes se dijo: ¿No sabéis que sois templo<br />

de Dios, y que el Espíritu de Dios habita en vosotros?, sin embargo, no lo conocían, o no<br />

lo conocían como debía ser conocido», Cf. PORPH., Ad Gaur. 50-51.<br />

118 Ibid., De mor. Eccle. 1,17,31.<br />

119 En Retractaciones 1,26,2 puntualiza: conocerla «como debe ser conocida». Cf. De<br />

fide et symb. 9,19.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!