Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
HAÑA E MIHÓ<br />
TARIFA LOKAL<br />
RIBA NOS ISLA!<br />
- Rekargá ku US$5<br />
- Marka * 160#<br />
Yama tur hende pa<br />
solamente 25 sèn<br />
pa minüt.<br />
25.000 ehemplar pa dia - $ 0.85<br />
Ekstra Boneiru Djaluna <strong>27</strong> mei 2013 ...ketu bai number unu!<br />
Kontra tur konseho tin indikashon fuerte ku<br />
HAF DI KÒNTEINER TA BINI NA HATO<br />
E ekipo di sòftbòl Nrd. Braves ku ta resortá bou di Fundashon Nrd. Braves, djabièrnè atardi tabatin entrega ofisial i boutismo di unifòrm nobo na Best<br />
Brands Bonaire na Kaya Industria, unifòrm patrosiná pa Coca Cola ku ta un di e produktonan ku Best Brands Bonaire ta representá. Nrd. Braves ta konta<br />
ku dos spònser di kua Bon Bida Spa ta unu i di dos Coca Cola. Riba e foto representantenan di Best Brands huntu ku miembronan di Nrd. Braves.<br />
Habri tur dia pa bo!<br />
Coca Cola spònser Nrd. Braves
Kontra tur konseho tin indikashon fuerte ku<br />
HAF DI KÒNTEINER TA BINI NA HATO<br />
KRALENDIJK — Gobièrnu ke<br />
pone e haf di karga na e sitio<br />
kaminda ántes tabatin e<br />
instalashonnan di WEB riba<br />
Kaya Gobernador Nicolaas<br />
Debrot, pues den e bario Hato.<br />
Maske ku ekspertonan di<br />
Boneiru a deskonsehá e sitio<br />
aki, ya ku pa barkunan no ta e<br />
mihó sitio, ademas e kostonan<br />
no ta mas bentahoso pa e<br />
pueblo di Boneiru. Informashon<br />
di kua Extra ta disponé ta<br />
indiká ku Gobièrnu di Boneiru<br />
a ordená koalishon pa vota den<br />
reunion di Konseho Insular pa<br />
e sitio kaminda ántes e planta<br />
di WEB tabata.<br />
Manera ta konosí, desde ku<br />
Gobièrnu di Boneiru ku signatura<br />
di UPB a pèrmití pa e<br />
komersiante Deepak Daryanani<br />
desaroyá e tereno na pia di Waf<br />
di Eneca, a surgi un problema<br />
grandi ku entrada di karga via<br />
barku na e waf aki. Di mes<br />
mester a sali en buska di un<br />
otro sitio pa konstruí un waf<br />
di karga.<br />
Den e sistema nobo di dualismo,<br />
unda ta separá Kolegio<br />
Ehekutivo for di Konseho Insular,<br />
un diputado no por ordená<br />
miembronan di Konseho Insular<br />
pa vota pa e sitio aki,<br />
pasobra kada miembro di<br />
Konseho Insular mester ta riba<br />
su mes i mira bienestar di<br />
Boneiru.<br />
E dianan aki tin hopi rumor<br />
tokante haf di karga, lokual<br />
gobièrnu ta yama haf awor, no<br />
manera nan ta yam’é ántes haf<br />
di kònteiner. Gobièrnu a lanta<br />
un komishon ku Jan Kloos i e<br />
konsehero di gobièrnu Hans Els<br />
pa traha un rapòrt riba e<br />
lokalidat pa e haf di karga.<br />
Tabatin hopi publikashon<br />
ekstenso riba e sitio ku e<br />
komishon e tempu ei a skohe,<br />
esta e playa ku tin pabou Plaza<br />
Resort Bonaire, dilanti e tanki<br />
di almasenahe di kombustibel<br />
pa avion na Aeropuerto Flamingo.<br />
Despues di hopi krítika<br />
di parti gerensia di Aeropuerto<br />
Flamingo esaki a para ketu i<br />
gobièrnu a pidi e ora ei KPMG i<br />
pa duna gobièrnu un konseho.<br />
KOMPANIA<br />
Na mes un momentu un par<br />
komersiante di Boneiru a lanta<br />
un kompania i nan tabara kier<br />
a traha un haf di kònteiner riba<br />
nan propio gastu i ku gobièrnu<br />
no mester hinka sèn den esaki<br />
òf gobièrnu por a bai sosio ku<br />
nan. Ta parse ku e proyekto aki<br />
tambe ta bai krea un rabu<br />
largu, ya ku gobièrnu a krea<br />
speransa serka e grupo di<br />
invershonista aki i awor gobièrnu<br />
mes ke bai fia sèn i finansiá<br />
e haf di karga. Gobièrnu no ke<br />
pa e invershonistanan boneriano<br />
mes partisipá den e<br />
proyekto aki.<br />
Hopi aña kaba tin diskushon<br />
unda e haf aki lo bini.<br />
Hopi kompania a hasi investigashon<br />
unda ta e mihó sitio<br />
pa pone e haf aki. Un di e<br />
kompania mundialmente konosí<br />
i renombrá den asuntu di haf<br />
ta Haskoning, tambe awor e<br />
kompania KPMG i Lievense. E<br />
kompanianan aki, riba petishon<br />
di gobièrnu, mester a duna<br />
konseho riba 4 sitio ku gobièrnu<br />
a indiká nan. Tur a duna<br />
konseho i a pone nan bentaha i<br />
desbentahanan di e 4 sitionan<br />
aki.<br />
KONTRA KONSEHO<br />
For di informashon di kua<br />
Extra ta disponé, atrobe ta<br />
parse ku gobièrnu no ta bai pa<br />
lokual ta mas mihó pa e pueblo<br />
i ku lo kosta ménos pa e<br />
pueblo. Gobièrnu ta bai pa esun<br />
mas karu i mas kompliká,<br />
argumentando ku si traha e haf<br />
aki parti sùit di Boneiru e<br />
distansia ta muchu largu pa<br />
transportá e santu i sobrá di<br />
karganan.<br />
Gobièrnu ke pone e haf di<br />
karga na e sitio kaminda ántes<br />
tabata e instalashonnan di WEB<br />
riba Kaya Gobernador Nicolaas<br />
Debrot. Maske ku ekspertonan<br />
di Boneiru a deskonsehá e sitio<br />
aki, ya ku pa barkunan nabegá<br />
no ta e mihó sitio i tampoko no<br />
ta e lugá mas mihó, i e kostonan<br />
no ta esnan mas bentahoso<br />
pa e pueblo di Boneiru.<br />
Segun tin plania riba e<br />
kaminda na altura di ántes e<br />
instalashonnan di WEB, ya<br />
kaba gobièrnu tin ku traha<br />
kaminda nobo, pone rotònde pa<br />
por yega ku fasilidat na e haf<br />
di kònteiner na e sitio aki.<br />
LEU<br />
Gobièrnu ta argumentá ku<br />
parti sùit ta leu pa transporte.<br />
Pregunta ta ken a husga esaki,<br />
Den tur pais ku ta krese tin kambio, pero nos mester mantené nos historia I kultura !!<br />
Awe nochi na NOSTV<br />
8pm ripitishon di Informashon nan balioso pa Sr. Blom<br />
Bira friends ku facebook<br />
Kloaka.Bonaire<br />
ta kiko ta leu na Boneiru, kon<br />
gobièrnu a midi kiko ta leu i<br />
kon ta midi esaki? Boneiru ta<br />
un isla ku ta krese i mas i mas<br />
bario ta bai for di den sentro di<br />
suidat. Segun hefe di RO, mas i<br />
mas nan ke pa saka vehíkulonan<br />
for di den sentro di<br />
suidat. Lo bai hasi tur kaminda<br />
den sentro di suidat un<br />
direkshon, segun e hefe di RO<br />
Miguel Martis, pa aliviá e<br />
sentro di suidat.<br />
Informashon ku ta sirkulá<br />
tambe ta indiká ku gobièrnu ke<br />
duna otro invershonista e haf<br />
di kònteiner pa konstruí i laga<br />
invershonista yunan di tera afó<br />
di e proyekto aki.<br />
Pronto Extra lo bini ku mas<br />
informashon tokante e haf di<br />
karga aki, ya e pueblo mes por<br />
husga pa su mes ken ta esnan<br />
ku ta papia e bèrdat.<br />
(Middelbaar Beroepsonderwijs)<br />
situá na Kaya Korona 4, Bonaire<br />
(dilanti di Fundashon Cas Bonairiano)<br />
Fecha : djaweps 30 di mei 2013<br />
Orario : di 7’or - 9’or di anochi<br />
· Pa hóbennan ku nèt a kaba VMBO òf HAVO 3/4, ku òf sin<br />
diploma<br />
· Pa adulto, ku òf sin trabou ku ke traha i siña<br />
· E estudionan ta grátis. E studiante ta paga solamente buki<br />
di skol i otro material nesesario pa lès<br />
· Ministerio hulandes di Enseñansa, Kultura i Siensia ta<br />
rekonosé tur e estudio- i diplomanan aki<br />
· Tur nos estudionan ta konektá sin diferensia notabel ku<br />
estudionan di MBO i HBO na Hulanda<br />
Sektor Kuido/Bienestar: Helpende Zorg/Welzijn, Pedagogisch<br />
Medewerker, Medewerker Maatschappelijke Zorg<br />
Sektor Servisio Profeshonal: Medewerker Administratie/<br />
Receptie, Secretaresse, Medewerker Financieel Beheer<br />
Sektor Hospitalidat: Gastheer/gastvrouw, Kok, Sports & Leisure<br />
Sektor Tékniko: ICT- en Netwerkbeheerder, Media /Audio-video<br />
specialist, Monteur Elektro Monteur /Technician<br />
Vliegtuigonderhoud , TMA- onderhoudsmedewerker, TMA -bouw<br />
TMA-dive-instructor<br />
Pa mas informashon yama (00 599) 7178142, meil<br />
secretariaat.mbo@sgbonaire.com, wak www.sgbonaire.com<br />
KREA BO FUTURO, NOS T’EI PA BO!
Eksplorando La Guajira (1)<br />
RIOHACHA: INTERESANTE I BUNITA<br />
E departamentu di La Guajira, ubiká na e kosta atlántiko di Colombia, ta un region interesante<br />
i bunita, anke pa tur hende e konsepto ‘bunita’ ta diferente. Loke un ta haña bunita e otro ta<br />
haña ménos bunita i asta mahos. Pero interesante La Guajira ta sigur. Sin duda. Tur bishitante<br />
lo haña e área aki bunita. Un region grandi di kua sierto partinan ta aksesibel via algun kaminda<br />
di asfalt, pero pa yega e sitionan mas alehá i desolá mester kore tin bia oranan largu riba<br />
kaminda di tera, pasando den un paisahe igual ku esun konosí na Aruba, Kòrsou i Boneiru. Un<br />
área habitá, kuidá, vigilá i asta por bisa kontrolá pa gruponan indígena, konsistí spesialmente di<br />
Indjannan Wayuu, un tribu di e grupo grandi di Indjannan ku ta papia e idioma arowak, bou di<br />
kua e Indjannan Kaketio ku a pobla e islanan ABC tambe ta kai. Den un seri di algun artíkulo<br />
Extra ta pone atenshon na Riohacha i e departamentu di La Guajira en general.<br />
Pa: Bòi Antoin<br />
E kompania di aviashon Tiara<br />
Air Aruba ku base na pais<br />
Aruba ta e úniko kompania ku<br />
tin buelonan direkto pa Riohacha,<br />
kapital di e departamentu<br />
di La Guajira, ku ta partí den Alta<br />
Guajira, Media Guajira i Baja<br />
Guajira. Alta Guajira no ta keda<br />
masha leu for di Ariba. Despues<br />
di apénas mei ora di buelo e<br />
kosta di Alta Guajira ta bini na<br />
bista. Na man robes La Guajira<br />
Venezolano i na man drechi La<br />
Guajira Kolombiano, kua pais ta<br />
‘doño’ di mayoria grandi di<br />
península aki.<br />
Tiara Air Aruba ta bula dos<br />
bia pa siman pa Riohacha:<br />
djamars i djasabra. E buelonan<br />
aki ta kuartu pasá di un di<br />
mèrdia. Un buelo ku ta dura total<br />
masoménos un ora den un<br />
avion Short 360-200 kómodo ku<br />
personal servisial. Un pan ku<br />
keshi, djus i buskuchi Festival,<br />
ta komplementá e buelo aki.<br />
LOS MONJES<br />
Durante e buelo aki, despues<br />
di masoménos 20 minüt, por<br />
mira e islanan Los Monjes ku,<br />
anke mas pegá ku Colombia, ta<br />
teritorio venezolano. E islanan<br />
aki sigur un 50 pa 70 aña pasá<br />
tabata hopi importante komo<br />
teritorio na unda piskadónan<br />
arubiano i asta boneriano tabata<br />
bai piska. Braulio Booi, konosido<br />
kapitan di barku di Boneiru,<br />
durante un periodo di sigur un<br />
aña tabata kapitan di un barku<br />
di piskadó grandi ku a operá den<br />
e awanan alrededor di Los<br />
Monjes.<br />
Los Monjes, ku ta konsistí di<br />
tres isla, ta un dependensia federal<br />
di Venezuela. Nan ta<br />
lokalisá nortwèst di Golfo de Venezuela,<br />
34.8 kilometer for di e<br />
kosta di península di La Guiajira,<br />
na e frontera entre Colombia i e<br />
estado venezolano di Zulia.<br />
Los Monjes no ta nada mas<br />
ku algun baranka grandi ku, na<br />
manera di bisa, ta sprùit sali for<br />
di laman: Monjes del Sur; Monjes<br />
del Este i Monjes del Norte. Nan<br />
ta bon visibel for di aire. Marina<br />
Venezolano ta mantené un base<br />
riba e isla mas grandi i mas<br />
aksesibel, Monjes del Sur, na<br />
unda nan a traha un pir.<br />
E islanan aki no tin ningun<br />
rekurso natural, sin playa òf<br />
lugá natural pa barku mara, ku<br />
no ta e pir ku a konstruí. Tur<br />
loke e militarnan stashoná na e<br />
base mester, ta bini di tera firme<br />
di Venezuela.<br />
RIOHACHA<br />
Despues di masoménos 45<br />
minüt di buelo e avion ta<br />
kuminsá redusí altura, krusa<br />
riba e siudat Riohacha pa laga e<br />
pasahero sera konosí for di aire<br />
ku e siudat aki, pa finalmente<br />
aterisá na Aeropuerto Internacional<br />
Almirante Padilla. Un<br />
tereno di aeropuerto flankiá pa<br />
kasnan deplorabel ku muraya di<br />
Avion ku Tiara Air Aruba ta usa pa bula dos bia pa siman<br />
pa Riohacha.<br />
Aruba ku na su man robes (sùitwèst) e punta mas pegá di<br />
Alta Guajira.<br />
lodo, tabla, plachinan di zim.<br />
Muchanan pará na e waya di<br />
aeropuerto ta mira avion ta baha<br />
i subi, sin ku nan mes nunka<br />
kisas lo por yega na subi un<br />
avion.<br />
Solamente kompanianan di<br />
aviashon di Colombia ta hasi uso<br />
di e aeropuerto aki, ku eksepshon<br />
di Tiara Air Aruba, ku<br />
desde 21 di mart 2009 ta bula<br />
pa Riohacha. Pilotonan di e<br />
kompania di mes a familiarisá<br />
kaba ku e aeropuerto aki, na<br />
unda Tiara sin su propio bali i<br />
ofisina den sentro di e siudat.<br />
E aeropuerto ta situá na rant<br />
di Riohacha. Dentro di 10 minüt<br />
den taksi bo ta yega den sentro<br />
di e siudat. Tarifanan di taksi no<br />
ta haltu. Tur ta koló hel i práktikamente<br />
no ta eksistí un momentu<br />
ku bo no ta mira e vehíkulonan<br />
aki krusa manera vruminga<br />
loko den e kayanan di Riohacha,<br />
pitando pa buska pasahero. Nan<br />
kompetidónan mas fuerte ta e<br />
mototaksinan (motosaikel) ku ta<br />
transportá hende rápido riba<br />
distansianan kòrtiku.<br />
Riohacha den idioma wayuu<br />
ta Süchiimmaque, ku ta nifiká<br />
‘Ciudad del Río’. E ta kapital di e<br />
departamentu kolombiano di La<br />
Guajira, situá na sentro di laman<br />
Caribe den dèlta di e riu yamá<br />
Ranchería. Den e siudat aki ta<br />
ubiká hopi ofisina di entidatnan<br />
públiko, banko i entidatnan<br />
finansiero. Ademas e ta sede di<br />
e diósesis di Riohacha, institushonnan<br />
kultural, edukativo,<br />
fasilidatnan di deporte i un sentro<br />
komersial ku hopi tienda.<br />
Poblashon di Riohacha ta<br />
konsistí di algu mas ku 230 mil<br />
E isla prinsipal di Los Monjes sùitwèst di Aruba.<br />
habitante, konsistiendo di<br />
amerindio (indjan), mestizo<br />
(spañó/indjan), hende koló skur<br />
di desendensia afrikano, mulato<br />
(spañó/afrikano) i tambe sambo<br />
(indjan/afrikano).<br />
RELASHON<br />
E siudat Riohacha i henter e<br />
teritorio di La Guajira un 50 aña<br />
pasá ainda no tabatin masha bon<br />
nòmber. Pero gradualmente e<br />
siudat aki a modernisá i e tin tur<br />
fasilidat ku un siudat dje tamaño<br />
aki ta rekerí. Tin bon hotèl, entre<br />
otro Miraflores, ku a ofresé<br />
akomodashon pa e delegashon<br />
arubiano-boneriano ku a hasi un<br />
bishita siman pasá na e siudat<br />
aki, den un mishon komersial i<br />
di eksplorashon kultural i<br />
turístiko. Un personal amabel ku<br />
ta ofresé bon servisio, ademas<br />
kambernan kómodo, airekondishoná<br />
i ku televishon, konekshon<br />
di wifi. Hotel Mirafores ta<br />
práktikamente den sentro di<br />
Riohacha.<br />
Riohacha i la Guajira tin mas<br />
relashon ku Aruba kompará ku<br />
Kòrsou i Boneiru. E relashon ku<br />
Kòrsou ta sintá mas den un<br />
kantidat di hudiu sefárdiko ku<br />
den pasado a move bai Coro na<br />
Venezuela i Riohacha na Colombia.<br />
Kanando den e santana<br />
prinsipal di Riohacha por mira<br />
tambe kèldernan familiar grandi<br />
ku famnan manera Pinedo,<br />
Henriquez, Capriles. Tur ta<br />
mustra un relashon ku e<br />
komunidat hudiu di Kòrsou. Tin<br />
hopi otro fam di Kòrsou na<br />
Riohacha, manera Sprockel,<br />
kaminda te awe Jorge Sprockel<br />
Mendoza, direktor ehekutivo di<br />
Fundación Amigos Neerlandeses<br />
ta trata na mantené e relashon<br />
aki bibu.<br />
Diferente dje famianan hudiu<br />
di Riohacha a kombertí despues<br />
pa religion katóliko romano, ku<br />
awe ta dominá den e siudat aki.<br />
E santana di Riohacha riba su<br />
mes, ku su kèldernan impreshonante<br />
i luhoso, ta un atrakshon<br />
di Riohacha. E ta situá na<br />
apénas 150 meter di distansia for<br />
di Hotel Miraflores.<br />
E relashon ku Aruba ta<br />
enserá ku habitantenan di<br />
Riohacha, tantu hòmber komo<br />
muhé, a muda pa e isla aki en<br />
buska di un mihó porvenir<br />
dékadanan pasá. Otronan a yega<br />
na bordo di barkunan ku tabata<br />
transportá karga entre Aruba i<br />
kosta di La Guajira i a keda biba<br />
riba e isla aki. Spesialmente e<br />
bario Rancho djis pabou di<br />
Oranjestad (Playa) tin un<br />
relashon estrecho ku Riohacha,<br />
siudat na unda por ehèmpel e<br />
konosido lingwista di Aruba<br />
Ramon Todd Dandare a nase. Su<br />
subrino Clifford Rosa ta tratando<br />
pa algun aña kaba pa rehabilitá<br />
i fortifiká e lasonan familiar entre<br />
Aruba i Riohacha i a tuma<br />
inisiativa pa un bishita na e<br />
siudat aki siman pasá, den<br />
koperashon ku Tiara Air Aruba.<br />
Ta sigui den edishon di mañan.<br />
Den e santana prinsipal di Riohacha tin hopi graf luhoso<br />
di ‘hudiunan’ ku for di Kòrsou a establesé den e siudat aki.
PA PENSA ARIBA: No huzga, i boso lo no wòrdu huzgá; no<br />
kondená, i boso lo no wòrdu kondená; pordoná, i boso lo wòrdu<br />
pordoná. (Lukas 6:37)<br />
***<br />
SITASHON PA KORTE. Awor ta parse ku no tin duda mas<br />
ku Ramonsito Booi i Burney el Hage, polítikonan di UPB, lo<br />
mester presentá den korte penal pa defendé nan mes kontra<br />
kargonan ku Ministerio Públiko lo presentá kontra nan, pa<br />
delitonan ku tin relashon ku korupshon. Ta trata di e kaso<br />
Zambezi, ku tabata hopi den publisidat e último añanan.<br />
Un informe publiká riba Caribisch Netwerk ta mustra ku lo<br />
no dura masha pa Booi i El Hage risibí nan sitashon<br />
(dagvaarding) pa presentá den korte, despues di un<br />
investigashon profundo, largu i kostoso, komo resultado di e<br />
famoso ‘Zwartboek’, un dokumentashon ku Fundashon Bon<br />
Gobernashon a kompilá a base di un kantidat di dokumento ku<br />
ta yama duda riba integridat di e dos e personanan aki.<br />
Korektamente Ministerio Públiko, despues di hopi insistensia<br />
di parti Fundashon Bon Gobernashon, ku asta mester a entamá<br />
huisionan den Korte di Hustisia pa fòrsa kontinuashon di e<br />
investigashon, a sigui investigá, te ku awe tin bista ku lo presentá<br />
e kaso na korte.<br />
Banda di e kaso aki di Ramonsito Booi i Burney el Hage tin<br />
tambe un investigashon inisiá kontra Jeffrey Levenstone, aktual<br />
lider di frakshon di UPB den Konseho Insular, pa falsifikashon<br />
di firma. No ta masha kla kon a para ku e kaso aki. Echo ta ku<br />
fiskal mayó David van Delft a konfirmá algun tempu pasá na<br />
Extra ku e kaso ei ta habrí ainda i ku tin investigashon ta tumando<br />
lugá.<br />
Komo sifuera esaki no ta basta, algun luna pasá Diputado<br />
James Kroon tambe a bin haña su mes den un investigashon<br />
hudisial relashoná ku dunamentu di pèrmit di taksi na un famia<br />
di dje. Gezaghebber korektamente a pidi Ministerio Públiko pa<br />
investigá e kaso aki.<br />
Na e momentu aki pues tin dos mandatario di<br />
Bestuurscollege (El Hage i Kroon) i un miembro di Konseho<br />
Insular (Levenstone) bou di investigashon.<br />
E lider tra’i kortina di UPB (Booi) tambe ta bou di<br />
investigashon. Esaki ta un bèrgwensa pa Boneiru. Anto ningun<br />
di e tres proménan ta ni pensa pa, pendiente di e investigashon<br />
i tratamentu di nan kaso den korte, tuma retiru sikiera ta<br />
temporalmente. Al kontrario, nan ta keda sintá duru riba nan<br />
stul, manera pegá ku ‘crazy glue’.<br />
Ta tristu konstatá aki e degenerashon total di mandatarionan<br />
di e isla aki. Nan no tin niun noshon mas kua ta e norma i<br />
balornan ku mester ta pará sentral den e bandera di étika, norma<br />
i balornan. Un ámtenar sí, si e mester keda detené òf<br />
simplemente bira opheto di un investigashon i kaso penal den<br />
korte, mester bai riba non-aktif, sperando riba sentensia den<br />
su kaso. Pa mandatarionan, ku ta tuma desishon pa pone e<br />
ámtenar ei riba nòn-aktif, sí e regla aki no ta konta. Hipokresia<br />
di grado mayó.<br />
***<br />
PA PENSA ARIBA: Duna, i lo wòrdu duná na boso; un midí<br />
bon yená, bon primí, bon sakudí, ku ta basha ofer, nan lo drama<br />
den boso skochi. Pasobra ku e mesun midí ku boso midi kuné<br />
lo wòrdu midí bèk pa boso. (Lukas 6:38)<br />
***<br />
DEFENSA DI MALDAT. Nos no por komprondé kon tin hende,<br />
asta media, ku ta trata na defendé maldat. Den e kaso dje<br />
polítikonan enbèrdat mester bai proba nan maldat, pero si tabata<br />
trata di otro hende, kisas polítikonan di otro partido òf un simpel<br />
delinkuente, lo no a papia tokante ku mester bai proba nan<br />
kulpabilidat.<br />
Mirando i tendiendo e kosnan aki bo ta haña inklinashon pa<br />
puntra bo mes ku si no tin hendenan di media mes riba ‘payroll’<br />
di e polítikonan aki?<br />
Kisas no pa medio di pago direkto, pero via kontratonan pa<br />
hasi sierto trabounan pa gobièrnu, tresiendo plaka den lachi.<br />
Un kos nos ta bisa: bèrdat semper ta haña mentira na<br />
kaminda. Bo no por hasi malu, kometé krímen, anto kere ku bo<br />
ta sali ‘clear’. Si ta asina mes ku bo tin rekurso finansiero pa<br />
paga hopi plaka na abogado i bo sali liber, e loke bo a hasi lo<br />
keda persiguí bo pa semper. Un dia ta yega ku bo mester paga<br />
p’e. Esei ta inevitabel!<br />
***<br />
Ministerio Públiko ta refutá rumornan ku a seponé e kaso<br />
KASO ZAMBEZI DEN KORTE PRONTO<br />
KRALENDIJK – E sospechosonan<br />
den e asina yamá kaso<br />
Zambezi, dentro di poko lo risibí<br />
un sitashon, esaki bosero di<br />
Ministerio Públiko, Norman<br />
Serphos, a bisa. Serphos ta<br />
refutá e rumornan ku ta sirkulá<br />
na Boneiru ku Ministerio<br />
Públiko a seponé e kaso. E kaso<br />
definitivamente ta bini dilanti<br />
hues, di akuerdo ku un publikashon<br />
di Caribischnetwerk.<br />
Ministerio Públiko ta prepará<br />
su mes pa trese e kaso di<br />
korupshon aki dilanti hues. E<br />
investigashon ekstenso na e<br />
dokumentashon Zambezi, ta<br />
bai tokante e supuesto korupshon<br />
di èks polítiko di UPB,<br />
Ramonsito Booi i e aktual diputado<br />
di UPB Burney el Hage.<br />
Kuater aña pasá Ministerio<br />
Públiko i Rijksrecherche a<br />
inisiá un investigashon masal<br />
na froude, tumamentu di sèn i<br />
labamentu di plaka. Fundashon<br />
Bon Gobernashon a bringa<br />
kontra un sepó di e kaso den<br />
promé instansia, pa despues<br />
bolbe sigui ku e kaso.<br />
FECHA<br />
Rijksrechercheur desde aña<br />
pasá a realisá un investigashon<br />
adishonal. Banda di Booi el<br />
Hage, a tende tambe otro<br />
personanan. Serphos: ‘Traspaso<br />
di e dokumentashon ya a<br />
tuma lugá. Awor ta kuestion di<br />
simannan promé ku e sospechosonan<br />
presentá den korte.<br />
Asina ku Ministerio Públiko<br />
haña un fecha dor di korte, lo<br />
entregá e sitashonnan.<br />
Na Boneiru tabatin rumor<br />
ku lo a seponé e kaso kontra<br />
Booi i el Hage. Otronan ta pretendé<br />
ku ya a saka e sitashon-<br />
HAIR<br />
Kaya Dr. J.<br />
Gregorio<br />
Hernandez 45A<br />
Yama pa bo sita<br />
Djaluna pa djabièrné<br />
Tel: 788-2228 - 529-2228<br />
PA BO PELÁ SERVISIO LIHÉ<br />
$7,=<br />
nan. Serphos ta refutá e<br />
rumornan aki. ‘Mi mes a haña<br />
diferente yamada ku e pregunta<br />
si e seponé e kaso penal aki.<br />
No por papia di seponé. Mas<br />
ainda, e kaso no por seponé e<br />
kaso, pasobra Ministerio<br />
Públiko a haña enkargo di<br />
Korte Komun di Hustisia pa<br />
persiguishon, di kua nos ta<br />
obligá pa kumpli’.<br />
REDU<br />
Fiskal mayó mr. David van<br />
Delft ta konfirmá ku tratamentu<br />
di e kaso penal dor di korte ta<br />
yegando. E ta poko mas<br />
kouteloso pa menshoná un<br />
fecha pa tratamentu di e kaso<br />
Zambezi.<br />
Van Delft: ‘Mi ta spera un<br />
desishon pa kontinuashon entre<br />
awor i algun luna. E<br />
desishon aki promé ta partisipá<br />
na e sospechosonan i nan<br />
abogadonan’.<br />
Tokante e rumornan riba e<br />
isla, van Delft ta korto, tur esaki<br />
ta redu.<br />
Van Delft ta enfatisá ku e<br />
kaso Zambezi ta un kaso grandi<br />
i ku e kosta hopi tempu i<br />
energia. Nos ta papia aki di<br />
meternan kúbiko di papel. E<br />
rapòrt di Rijksrecherche ta kla<br />
i ta serka e fiskal, Leomar<br />
Anegla, ku tin e kaso na su en-<br />
kargo. E ta tuma e desishonnan<br />
mas aleu.<br />
FUERTE DEN SAPATU<br />
Presidente di Fundashon<br />
Bon Gobernashon, Nòchi<br />
Willem, tambe a buska informashon<br />
tokante progreso di e<br />
kaso serka Ministerio Públiko.<br />
El a tende ku Ministerio<br />
Públiko ta kla pa tuma un<br />
desishon pa persiguishon. E<br />
fundashon a traha un dokumentu<br />
ku hopi informashon di<br />
e kaso i despues di un sepó dor<br />
di korte den promé instansia, a<br />
sigui bringa ku resultado<br />
eksitoso.<br />
Willem ta kontentu ku e<br />
kaso ta kasi den fase di tratamentu.<br />
Si a disidí ku pronto ta<br />
saka e sitashonnan, ta nifiká<br />
ku Ministerio Públiko ta pará<br />
fuerte den su sapatu. Pasobra<br />
no mester ta asina ku e sospechosonan<br />
ta haña apsolushon<br />
pa di falta di prueba.<br />
Willem ta spera ku den e<br />
sitashonnan tin tur denunsia di<br />
e ocho dokumentashonnan ku<br />
a investigá durante e investigashon<br />
adishonal dor di<br />
Rijksrechercheur. E dokumentashonnan<br />
aki ta bai tokante<br />
violashon di obligashon di<br />
funshon i posibel labamentu di<br />
plaka.<br />
EXECUTORIALE VERKOOP<br />
Op 17 juni 2013 om negen uur in de morgen, zal ten kantore<br />
en ten overstaan van Mr. A.H. Schouten, notaris in het openbaar<br />
lichaam Bonaire in het openbaar worden verkocht krachtens<br />
artikel bij hypotheekhouders 3:268 van het Burgerlijk Wetboek<br />
BES, eerst bij opbod en meteen daaropvolgend bij afmijning:<br />
EEN PERCEEL GROND MET HET DAAROP GEBOUWDE,<br />
GELEGEN TE SANTA BARBARA OP BONAIRE,<br />
KADASTRAAL BEKEND ALS AFDELING 4, SECTIE A,<br />
NUMMER 1980, GROOT ÉÉNDUIZEND NEGENHON-<br />
DERDDRIEËNVIJFTIG VIERKANTE METER (1.953 M2),<br />
PLAATSELIJK BEKEND ALS SABADECO CROWN TERRACE<br />
69;<br />
De veilingvoorwaarden liggen vanaf acht (8) dagen vóór de veiling<br />
ter inzage ten voornoemde kantore. Deze voorwaarden<br />
houden onder meer in de bepaling dat van iedere bieder<br />
gevorderd kan worden dat hij, ter nakoming van zijn bod en<br />
verdere verplichtingen, een bankgarantie of andere zekerheid<br />
stelt.<br />
De executant behoudt zich het recht voor de veiling uit te stellen<br />
en op te houden zonder de verplichting daarvoor de reden(en)<br />
te noemen.<br />
Tot zondag 2 juni om 17:00 uur kunnen onderhandse biedingen<br />
worden gedaan, bij een aan de notaris gericht geschrift.<br />
Notariskantoor Mr. A.H. Schouten<br />
Kaya Isla Riba 2, Bonaire<br />
Telefoon: 717-8540/717-8541<br />
e-mail: veilingen@bonairenotaris.com
KRALENDIJK — E pregunta<br />
ta keda di kon no a bende Ecopower<br />
ku WEB, si nan tabatin<br />
asina tantu gana di bende. A<br />
negoshá ku WEB. Nos tur ta<br />
kòrda ku tabata e pagadó di<br />
belasting ku a skapa Ecopower<br />
via di un pago di estado<br />
hulandes na Rabobank. No ta<br />
mas lógiko e ora ei pa yuda<br />
WEB tuma Ecopower over.<br />
Esun ku a sali ganá den e<br />
asuntu aki ta Rabobank. E kaha<br />
di gobièrnu a pèrdè algun<br />
mion, tarifanan di koriente ku<br />
awa a subi, ku otro palabra ta<br />
nos di Boneiru a pèrdè atrobe.<br />
Un bia mas Partido Pro<br />
Hustisia i Union (PHU) mester<br />
a tende di medionan públiko.<br />
KRALENDIJK — Djamars<br />
último den esfera di su mes<br />
ambiente di trabou, e damita<br />
Tansy Piar a sigui un treinen<br />
personalisá di servisio na<br />
telefòn. Tansy ta empleá na The<br />
Touch Spa kaminda e ta ehersé<br />
e trabou di atministrador i<br />
resepshonista.<br />
Komo un sosten pa su<br />
trabou, Alda Dirksz, direktor di<br />
e kompania, a ofresé su<br />
empleado un treinen di servisio<br />
na telefòn. Di e manera aki sra.<br />
Dirksz kier kontribuí na desaroyo<br />
personal di su empleadonan<br />
i ta purba duna nan e<br />
Ningun informashon di parti di<br />
Bestuurscollege, ni tampoko di<br />
WEB. A bende Ecopower ku<br />
Contour Global, un kompania<br />
di invershon privá, ku ta<br />
kumpra i manehá plantanan di<br />
elektrisidat rònt mundu.<br />
E desaroyo aki por bai den dos<br />
direkshon. Sea mihó produkshon<br />
ku tarifanan mas abou pa<br />
Boneiru, òf maksimalisashon<br />
di ganashi na fabor di Contour<br />
Global, kaminda kalidat lo ta<br />
ménos importante ku ganashi.<br />
Produkshon i distribushon di<br />
elektrisidat ta un monopolio na<br />
Boneiru i kaminda tin monopolio<br />
kasi semper kalidat i<br />
servisio ta bai atras. Laga nos<br />
duna Contour Global e bene-<br />
sosten ku nan mester pa por<br />
ehersé nan trabou na nivel.<br />
Servisio ta importante pa por<br />
distinguí un kompania i The<br />
Touch Spa ta realisá esaki bon.<br />
Coffie & Van der Hoek BV ta<br />
aploudí inisiativanan manera<br />
esaki kaminda kompania i<br />
empleado kier traha riba<br />
desaroyo personal i di kompania.<br />
E treinen ofresé tabata<br />
enserá tópikonan manera entre<br />
otro etikèt na telefòn, ekspektativanan<br />
di kliente i kon pa<br />
dil ku reklamo.<br />
GRADISIMENTU I INVITASHON<br />
Yunan, ruman i demas famia di e defuntu:<br />
Carmelia Cicilia<br />
Mihó konosí komo Shon Ca di Sùit<br />
Ta gradisí tur famia, amigu i konosí ku a kompañá nan na<br />
ora di morto i entiero di nan defuntu stimá. Un danki ta bai<br />
na tur ku a manda flor, krans i telegram. Boso atenshon<br />
tabata un gran konsuelo pa nos. Alabes nos ke invitá pa 3<br />
Santu Sakrifisio di Misa pa deskanso di alma di e defuntu<br />
djabièrnè 24 di mei, djamars 28 di mei i djaweps 30 di mei<br />
pa 7’or di anochi na Misa San Luis Beltran na Rincon.<br />
Aseptá esaki komo un invitashon personal.<br />
Boneiru a pèrdè atrobe<br />
DI KON NO A BENDE ECOPOWER KU WEB<br />
THE TOUCH SPA TA SIGUI SOSTENÉ SU<br />
EMPLEADONAN PA MEDIO DI TREINEN<br />
Tansy Piar a risibí su sertifikado di partisipashon for di<br />
man di Alda Dirksz i entrenadó Roosje van der Hoek.<br />
fisio di duda i spera ku nan tin<br />
bon intenshon, segun PHU.<br />
E pregunta ta keda dikon no<br />
a bende Ecopower ku WEB, si<br />
nan tabatin asina tantu gana<br />
di bende. A negoshá ku WEB,<br />
PHU ta puntra. Nos tur ta kòrda<br />
ku tabata e pagadó di belasting<br />
ku a skapa Ecopower via di un<br />
pago di estado hulandes na<br />
Rabobank. No ta mas lógiko e<br />
ora ei pa yuda WEB tuma<br />
Ecopower over. Esun ku a sali<br />
ganá den e asuntu aki ta<br />
Rabobank. E kaha di gobièrnu<br />
a pèrdè algun mion, tarifanan<br />
di koriente ku awa a subi, ku<br />
otro palabra ta nos di Boneiru<br />
a pèrdè atrobe. E kosnan aki ta<br />
pone bo sanger herebé. E úniko<br />
banko ku por a wanta un sla<br />
tabata Rabobank. Pero nò, a<br />
yuda banko i laga e pagadó di<br />
belasting sufri. Bestuurscollege<br />
i mandatarionan tur a para<br />
KRALENDIJK — Kámara di<br />
Komersio i Industria Boneiru ta<br />
hasi un súplika na tur empresa,<br />
persona hurídiko òf filial<br />
ku ainda no a kumpli ku e<br />
pago di kontribushon anual pa<br />
2013, pa kanselá e montante<br />
habrí.<br />
Un di e obligashonnan ku ta<br />
preskribí den ‘Handelsregisterwet<br />
2009 BES’, ta e pago di<br />
un kontribushon anual. Na<br />
promé inskripshon di un<br />
empresa, persona hurídiko òf<br />
filial i despues tur aña ku ta<br />
sigui e aña di inskripshon, tur<br />
empresa, persona hurídiko òf<br />
filial, ta obligá di hasi un pago<br />
di kontribushon anual. E<br />
kontribushon anual ta kalkulá<br />
a base di e propio kapasidat di<br />
un empresa, persona hurídiko<br />
òf filial deponé.<br />
Pa keda definí e kontribushon<br />
anual a base di e propio<br />
kapasidat, tur empresario ta<br />
obligá di deklará nan kapasidat<br />
na Kámara di Komersio. Eksepshon<br />
riba e regla aki ta<br />
fundashon, Stichting Particulier<br />
Fonds i asosiashonnan, ku no<br />
ta operá un empresa komersial.<br />
Fundashon, asosiashon i<br />
Stichting Particulier Fonds, ta<br />
mira.<br />
No lubidá ku Ecopower<br />
tabatin un kontrato hopi<br />
lukrativo ku WEB, kaminda<br />
tur gastu por a inkluí den e<br />
preis di energia ku e resultado<br />
ku WEB no por a hasi nada otro<br />
ku oumentá su tarifanan. Awor<br />
e kontrato aki ta den man di<br />
Contour Global i laga nos spera<br />
ku nan ta di buena fe i lo hiba<br />
un bon maneho i lo invertí pa<br />
hisa efisiensia pa baha<br />
tarifanan. PHU sa kaba ku nos<br />
ta gaña nos mes i ku tarifanan<br />
di awa i koriente lo bolbe subi.<br />
Pero PHU no kier kulpa un<br />
kompania nobo sin sa kiko nan<br />
intenshon ta. Ta p’esei lo warda<br />
i sigui tur desaroyo ku wowo<br />
di falki.<br />
PHU ta kere ku ta na su lugá<br />
pa WEB i Contour Global duna<br />
un rueda di prensa pa duna<br />
aklarashon riba e dil aki.<br />
klasifiká den skal 4 i ta paga<br />
un kontribushon anual fiho.<br />
Tur empresa, persona hurídiko<br />
òf filial ku un debe atrasá<br />
di 3 òf mas aña, por bin na<br />
remarke pa un areglo di pago.<br />
Tambe tur empresa ku a stòp<br />
ku nan aktividat komersial ta<br />
supliká pa bin deponé esaki i<br />
kanselá e kontribushonnan<br />
anual atrasá.<br />
E areglo di pago ta mará na<br />
algun kondishonnan kaminda<br />
entre otro e direktor/represen-<br />
Basta tempu kaba nos ta biba<br />
na Boneiru ku e ansha ku<br />
koriente lo kai afó. Produkshon<br />
i distribushon di koriente ta<br />
sumamente importante pa<br />
Boneiru. Ta p’esei PHU semper<br />
a boga pa lag’é keda den man<br />
di Boneiru.<br />
Segun PHU, WEB mester<br />
bira doño di tur planta di<br />
elektrisidat na Boneiru. Si Contour<br />
Global kier Boneiru bon,<br />
nan lo ta dispuesto pa yega na<br />
un areglo pa laga WEB kumpra<br />
Ecopower pokopoko via di<br />
un ESOP-trust.<br />
Laga nos spera ku aki poko<br />
tempu nos no tin ku lesa i mira<br />
den korant un bia mas kon nos<br />
planta di produkshon di elektrisidat<br />
a kai den gara di otro<br />
grupo ku lo sigui pèrs plaka<br />
brutu for di pueblo ku tur konsekuensha<br />
negativo ku esei lo<br />
trese kuné pa nos, segun PHU.<br />
OBLIGASHON FINANSIERO PA KU KÁMARA DI KOMERSIO<br />
tante mester kanselá e último<br />
dos kontribushon anual dirèkt.<br />
E montante ku resta mester<br />
kanselá konforme e tèrmino<br />
determiná i no tin e posibilidat<br />
pa hasi petishon pa prolongá e<br />
pago.<br />
Pa mas informashon òf pa<br />
ekspresá e deseo pa drenta un<br />
areglo di pago, por tuma<br />
kontakto ku Kámara di Komersio<br />
na Kaya Grandi 67,<br />
telefon 717-5595 òf via e-mail<br />
office@kvkbonaire.com.<br />
ku tremendo shou djaluna <strong>27</strong> mei<br />
kuminsando pa: 7’or anochi<br />
entrada : $ 5.00 pa persona<br />
obtenibel na : ofisina di Extra<br />
na porta di Freewinds òf<br />
yama 796-1440 / 788-7450<br />
pa reservashon<br />
The Freewindsband ku<br />
Terrence de Haseth - Michelle Schuijling i<br />
Vanessa Peralta<br />
ritmo e.o. di pop, rock, blues i jazz<br />
Tambe tin modelaje di nos<br />
Miss Teen Bonaire,<br />
Nizaira Martis<br />
kende ta bai representá Bonaire<br />
ku fundashon AD Produkshon na<br />
Sto. Domingo dia 28 yüli benidero
PA PA PENSA PENSA ARIBA<br />
ARIBA<br />
Malu di mas ta konsuelo di bobo!<br />
FO’I FO’I SAMBUMBU<br />
SAMBUMBU<br />
Registrá Registrá pa:<br />
pa:<br />
Pader Pader Pader Brenneker<br />
Brenneker<br />
POBRESA<br />
‘Si bo stima bo wowo, bo bin wak’, atvertensia di un<br />
hòmber ku ta biba den pobresa.<br />
PALABRA PALABRA DI DI SABIDURIA<br />
SABIDURIA<br />
E kaminda di SEÑOR ta un fortalesa pa e rekto, ma e lo<br />
ta destrukshon pa e hasidónan di inikidat.<br />
BOLETIN BOLETIN DI DI TEMPU<br />
TEMPU<br />
Tempu: Por lo general parsialmente nublá ku chèns pa<br />
algun áwaseru pasahero prinsipalmente durante di<br />
mardugá i mainta.<br />
Temperatura máksimo lo ta 33°C i temperatura mínimo<br />
26°C.<br />
Solo ta sali: 06:10 i e ta baha 18:56<br />
Bientu: Moderá, forsa 4 (20 te 30 km/ora, 11 te 16 nudo).<br />
Den dia, de bes en kuando basta fuerte te posibelmente<br />
fuerte den ráfaga, forsa 5 te 6 (31 te 50 km/ora, 17 te <strong>27</strong><br />
nudo).<br />
Situashon general: Durante próksimo 24 ora<br />
temporalmente mas nubia lo pasa riba nos islanan ku<br />
chèns pa un áwaseru lokal durante oranan di mainta.<br />
Tonchi bo sa ku Lion Fish a<br />
bira un plato hopi popular i<br />
gustá. Ta basta pedido tin<br />
pa e delisia di laman aki.<br />
AGÈNDA BONEIRU<br />
Numbernan importante<br />
Polis 717-8000<br />
Polis Emergensia 911<br />
Brantwer 919<br />
Wardakosta 913<br />
Hòspital 717-8900<br />
***<br />
Storing awa òf koriente 9215<br />
***<br />
Orario bishita Hòspital<br />
Mèrdia 11;30 pa 1’or; anochi<br />
di mitar di shete pa 8’or.<br />
***<br />
Asilo di Bestia<br />
Kaminda Lagun 26<br />
Dushi tempu bieu<br />
Ofrenda floral<br />
Ta kustumber ku mandatarionan ta hasi akto di presensia na okashon di ofrenda floral<br />
na busto di Libertador Simon Bolivar. Riba e foto Arthur Domacassé i Richard Dammers,<br />
ámbos defuntu, na un di e okashonnan aki.<br />
Awèl si. E ta un bon negoshi. Ta<br />
basta hende ta bai enbuska di Lion<br />
Fish. Un bes aki bo ta tende ku<br />
ta prohibí pa kue e piská aki.<br />
tel. 717-4989<br />
***<br />
Rekohé bestia morto<br />
tel. 788-2999<br />
***<br />
Atrakshonnan<br />
Parke Washington-Slagbaai:<br />
8’or pa 5’or tur dia<br />
Mangazina di Rei:<br />
8’or pa 5’or den siman<br />
***<br />
Museo Bonaire (SKAL):<br />
8’or pa 12’or/mitar di dos pa<br />
5’or den siman<br />
We Dare to Care Park<br />
1;00 p.m. – 7;00 p.m.<br />
***<br />
Orario selebrashon Santu<br />
Sakrifisio di Misa:<br />
Parokia San Bernardo<br />
Djaluna, djarason, djabièrnè,<br />
djasabra 7;00 p.m. Djaweps<br />
6;30 p.m. Djadumingu 8;00<br />
a.m., 10;00 a.m., 7;00 p.m.<br />
Bírgen Maria di Coromoto<br />
Antriol<br />
Djaluna 6;30 a.m., djamars<br />
7;30 p.m., djaweps 7;00 p.m.,<br />
djasabra 6;00 p.m.<br />
(na ingles), 7;30 p.m.<br />
(papiamentu), djadumingu<br />
9;00 a.m. – 6;00 p.m.<br />
San Luis Beltran Rincon<br />
Djaluna 7;00 p.m., djamars i<br />
djarason misa den bario,<br />
djaweps 7;00 p.m., djabièrnè<br />
7;00 p.m., djasabra 7;00<br />
p.m., djadumingu 7;00 a.m. –<br />
10;00 a.m. – 6;00 p.m.<br />
(na spañó)<br />
***<br />
SNECHI DI<br />
PALABRA DI DIOS<br />
<strong>27</strong>.05...Mk. 10,17-<strong>27</strong>. San Agustín de Canterbury<br />
........Hesus a laga su bista pasa riba su disipelnan i a<br />
bisa: Mi yunan, ki difisil ta pa rikunan drenta Reino di<br />
Dios”. Su disipelnan a keda straño di loke Hesus a bisa.<br />
Pero Hesus a ripiti: Mi yunan ki difisil ta pa drenta Reino<br />
di Dios. Si! Pa un kamel ta mas fasil pa pasa dor di wowo<br />
di un angua, ku pa un hende riko drenta reino di Dios’.<br />
.......Palabra di Señor.<br />
Rumannan, for di tempu ku Hesus tabata biba aki na mundu,<br />
te na dia di awe, E tabatin miles i miones di adorado. Hopi a<br />
sigui den Su pasonan, preferando Kristu riba tur rikesa di<br />
mundu. Awe nos ta hasi nos mes e pregunta aki: Kiko Kristu<br />
ta nifika den mi bida.<br />
Hesukristu tabata riku. Ma El a hasi Su mes pober pa nos<br />
probecho. Pa Su pobresa, E kier a hasi nos bira riku.
Proyekto di IMARES di Wageningen<br />
TA BAI EKSPLORÁ REF DI BONEIRU<br />
KRALENDIJK – Ku ayudo di<br />
un supmarino di Kòrsou<br />
IMARES Wageningen UR, un<br />
laboratorio di mikrobiologia, ta<br />
bai hasi un investigashon di e<br />
ref di Boneiru. E dos personanan<br />
enkargá pa hasi e investigashon<br />
aki ta Erik Meesters i<br />
Lisa Becking. Meta ta pa pone<br />
e biodiversidat di e ref boneriano<br />
riba mapa, tuma<br />
muestra pa identifikashon i<br />
investigashon di bakteria den<br />
spònsnan den fondo di laman.<br />
E dos investigadónan aki ta<br />
KRALENDIJK -- Den su<br />
enkuentro ku prensa di luna di<br />
mei, gezaghebber dr. Lydia<br />
Emerencia a informá ku<br />
resientemente el a sera konosí<br />
ku e funshonario di integridat<br />
di RCN. A konstatá ku riba<br />
nivel di RCN tambe tin diferente<br />
prosesonan andando ku ta toka<br />
integridat, manera kursonan pa<br />
personal i e formulashon di<br />
kódigo di étika pa ámtenarnan.<br />
Lo elaborá e posibilidatnan<br />
pa koperashon riba integridat.<br />
Mientrastantu ta formalisando<br />
un akuerdo ki koperashon ku<br />
BIOS, ku ta habri e posibilidat<br />
pa BIOS duna apoyo na Bo-<br />
traha huntu ku Detmer<br />
Sipkema, un mikrobiólogo di<br />
Universidat di Wageningen<br />
tambe ku taksónomonan na<br />
Naturalis di Leiden.<br />
SUPMARINO<br />
E ref di koral di Boneiru ta<br />
famoso i tur aña tin hopi turista<br />
ta bishitá Boneiru pa mira<br />
esaki. Koralnan di piedra pa<br />
nan kresementu ta dependiente<br />
di lus i den awa kla por topa<br />
ku koral na un profundidat di<br />
te asta 60 meter. Investigashon<br />
E supmarino Curasub ku lo usa pa kue muestra na e ref di<br />
koral mas hundu.<br />
pa medio di aire komprimí ta<br />
limitá te na máksimo 40 meter.<br />
Investigadónan Erik Meesters i<br />
Lisa Becking awor ta bai<br />
eksplorá e refnan mas hundu<br />
huntu ku Curasub, un boto<br />
supmarino di Curaçao Sea<br />
Aquarium.<br />
E investigashon dje ref mas<br />
hundu di Boneiru lo tuma lugá<br />
inisialmente di dia 30 di mei<br />
pa 2 di yüni awor. Tin masha<br />
tiki konosí di e ref di koral mas<br />
hundu na kosta boneriano. Di<br />
e refnan na ménos profundidat<br />
ta konosí ku nan ta sorprendentemente<br />
riku na sortonan<br />
di mata i bestia. Di e<br />
refnan mas hundu tin masha<br />
tiki konosí te awor. P’esei<br />
tambe ta fèrwagt ku lo topa ku<br />
hopi sorto di mata i bestia nobo<br />
na e profundidatnan kasi<br />
nunka eksplorá aki.<br />
INVESTIGASHON<br />
Ministerio di Asuntunan<br />
Ekonómiko a duna IMARES<br />
enkargo pa investigá e ref<br />
hundu di Boneiru komo parti<br />
di un plan di maneho di na-<br />
turalesa pa Hulanda Karibense.<br />
E investigadónan ta subi na<br />
bordo di e boto supmarino<br />
Curasub pa yega te na profundidatnan<br />
di 300 meter, na unda<br />
organismonan a haña un<br />
solushon pa bida sin lus i un<br />
bida bou di preshon grandi. Lo<br />
kolektá i saka foto di muestranan<br />
biológiko ku lo establesé<br />
e ekosistema i biodiversidat<br />
úniko.<br />
Taksónomonan di e tim<br />
marítimo di Naturalis BIOdiversity<br />
Center lo identifiká e<br />
sorto di organismonan ku<br />
kolektá. E laboratorio molekular<br />
di Naturalis lo generá<br />
tambe e ‘barcode’-nan di DNA<br />
pa yuda den identifikashon i e<br />
establesimentu di relashon entre<br />
e sortonan. Detmer Sipkema<br />
di Laboratory of Microbiology<br />
di Wageningen UR lo pone e<br />
diversidat mikroskópiko riba<br />
mapa.<br />
E meta di e ekspedishon aki<br />
(Bonaire Deep Reef Expeditie I)<br />
ta pa hasi un promé inventarisashon<br />
di e biodiversidat di<br />
e ref na profundidat grandi. E<br />
PROSESO ANDANDO KU TA TOKA INTEGRIDAT<br />
neiru pa loke ta trata integridat<br />
na 2013 i tambe for di 2014.<br />
SUPERVISHON I<br />
MANTENSHON<br />
Mas aleu gezaghebber a<br />
splika ta asina ku ta kreando<br />
strukturanan di komunikashon<br />
i koperashon efektivo entre tur<br />
instansia ku tin e tarea i<br />
responsabilidat pa loke ta trata<br />
supervishon i mantenshon. Entre<br />
otro e direktorado di<br />
supervishon i mantenshon,<br />
polis i brantwer. E tarea di<br />
supervishon i mantenshon no<br />
ta unu fásil. Falta basta<br />
informashon tokante esaki<br />
ALL DENTURE LAB<br />
Tandprothetische Praktijk<br />
Bonaire N.V.<br />
Kaya Dr. J.G.Hernandez s/n<br />
(banda di Botika Korona)<br />
AKI TA TRAHA I DRECHA PLANCHA PA DJIENTE.<br />
BO TA WARDA MIENTRAS NAN TA DRECHE,<br />
SERVISIO RAPIDO.<br />
Habri di djaluna pa djaweps di 9’or mainta pa 12’or /<br />
2’or pa 4’or di atardi i djabierne di 9’or mainta pa<br />
12’or merdia atardi ta SERA.<br />
Por yama pa un sita na tel. 717-2248 òf selular 786-3714<br />
E.M. Rijswijk.<br />
KU SUPMARINO<br />
serka habitante i tambe falta un<br />
tradishon efektivo di supervishon<br />
i mantenshon.<br />
Finalmente, gezaghebber a<br />
ekspresá pabien na Frits Goedgedrag<br />
pa su nombramentu<br />
komo miembro di Raad van<br />
State representando BES.<br />
Gezaghebber a bisa di lo<br />
aserká Goedgedrag ku vários<br />
petishon pa konseho i ta mira<br />
e posibilidat di un bon koperashon<br />
entre Entidat Públiko<br />
Boneiru i Goedgedrag.<br />
WEB-SITE PLAN DI DESAROYO PARKE MARINO<br />
KRALENDIJK — Awor por<br />
haña informashon tokante e<br />
kambionan ku a tuma lugá<br />
poko tempu pasá den e plan di<br />
desaroyo ambiental ku tin di<br />
haber ku Parke Marino di<br />
Boneiru riba Internet.<br />
E web-site nobo ta uza un<br />
formato di blog pa dirigí<br />
atenshon na e desishon pa laga<br />
desaroyo urbano tuma lugá,<br />
den e ambiente marino di kosta<br />
di Boneiru. Tambe, por haña<br />
deskripshon di e daño ku e<br />
desishon ei lo por kousa na<br />
koral i e ekonomia di Boneiru.<br />
E web-site ta www.savebonairemarinepark.org.<br />
E web-site ta hasi uzo di al<br />
tantu di blog, oudio i video pa<br />
deskribí e kambionan den<br />
konteksto di e situashon sosioekonómiko<br />
di Boneiru i lei ku<br />
ta protehá naturalesa. Esnan<br />
ku subi e web-site por haña un<br />
bista di tur e tópikonan i tambe<br />
haña informashon mas<br />
spesífiko tokante kada tópiko.<br />
Pa esnan ku ta interesá pa<br />
yuda protehá e potensial<br />
ekonómiko i e balor di Parke<br />
Marino di Boneiru, e web-site<br />
ta duna e posibilidat pa firma<br />
un petishon pa pidi pa kambia<br />
bèk e desishonnan ku ta pèrmití<br />
desaroyo komersial den Parke<br />
Marino. Donashon tambe ta<br />
posibel via e web-site pa yuda<br />
kubri e kosto di e proseso legal.<br />
Sea Turtle Conservation<br />
Bonaire i STINAPA ta dirigí e<br />
website www.savebonairemarinepark.org.<br />
E dos organisashonnan<br />
aki ta esnan ku a<br />
protestá ofisialmente en kontra<br />
di e desishon pa laga desaroyo<br />
urbano tuma lugá den Parke<br />
Marino.<br />
REUNION MI MES HÒFITO<br />
KRALENDIJK — Presidente<br />
di Mi Mes Hòfito, Elvis Janga,<br />
ta partisipá na miembronan ku<br />
djamars 28 di mei tin un reunion<br />
ekstraordinario pa mitar<br />
di seis di atardi na Geza Place.<br />
Un boka bisa otro i ta konta<br />
ku presensia di tur miembro.<br />
informashon aki ta esensial pa<br />
protekshon di naturalesa i<br />
dunamentu di forma na<br />
plannan duradero pa maneho<br />
di e teritorio. Simplemente<br />
bisá, pa por protehá e refnan<br />
hundu mester sa promé kiko ta<br />
biba na e profundidat ei i<br />
komprondé e prosesonan<br />
ekológiko ku ta mantené e<br />
diversidat na bida.<br />
LIBER<br />
Skirbí pa<br />
Charles Pikeur<br />
18 aña kasá ku un mama/<br />
muhé! (3 di 4)<br />
Hopi separashon entre<br />
hòmber i muhé kasá a yega<br />
di drecha despues di hopi<br />
hopi aña, kua mi mes por a<br />
mira ku mi propio wowonan i<br />
mi ta kontentu ku esaki. Mi<br />
no ta kere den divorsio! Esun<br />
ku divorsiá i bolbe kasa a<br />
kometé un fayo, ya ku den e<br />
siguiente matrimonio tambe lo<br />
bo(so) bolbe konfrontá<br />
problema.Ta sigi otro siman!<br />
E solushon ta pasenshi i mas<br />
pasenshi. Tur matrimonio ku<br />
tuma lugá den un Misa ta di<br />
Dios, ya ku Satanas no ta<br />
manda hòmber i muhé kasa<br />
den un Misa/Tèmpel. Ami ta<br />
gradisí Dios ku nunka mi a<br />
divorsiá ni ke divorsiá i<br />
tampoko a yega di separá fo’i<br />
mi kasá. Dios a bisa:<br />
“Hòmber, stima boso kasá<br />
”.<br />
Den periodonan pasá,<br />
Moises a pèrmití divorsio<br />
, pero Hesus a<br />
bini despues i a koregí e<br />
suseso kua tabata den<br />
periodo di Moises i a bisa:<br />
“Pa falta di boso kurason duru<br />
ku Moises a duna pèrmit pa<br />
boso divorsiá” Dor di preshon<br />
humano pa nan por a divorsiá<br />
Moises a duna pèrmit. E<br />
realidat ta, ku Dios no ta<br />
aprobá divorsio.<br />
Dios di: “Loke ku E(Dios)<br />
uni, pa no laga ningun hende<br />
separá ”. E<br />
versíkulo Mateo 19:9 ku ta<br />
siña tokante divorsio si un<br />
kometé adulterio, ainda ta<br />
eksistí momento di pordoná.<br />
Ta tempu pa hasi orashon i<br />
mira si kambio lo bini o<br />
mentalidat di piká por kambia.<br />
Esun den piká ta den un<br />
situashon di debilidat i mester<br />
di ayudo. Si añanan pasa i e<br />
persona no ke aseptá mas su<br />
kasá, den e kaso aki por ta<br />
un motibu di divorsio.
Drs.MorelaSterling<br />
LUCHA PA PÈRDÈ LIBER<br />
Bo mester hiba un lucha duru, tin bia te asta teribel, pa logra<br />
pèrdè kada liber di sobrepeso ku bo tin. Sanger, sodó i doló. P’esei<br />
hopi hende no tin e motivashon i boluntat pa baha peso. Bo mester<br />
surpasá límite pa por soportá doló pa logra optené resultado.<br />
Mi por papia di esaki, pasobra atraves di añanan mi a lucha hopi<br />
ku mi peso. Mi ta un tipo di yoyo. Pa mi trabou mi mester duna<br />
informashon tokante alimento i komentu salú, pero si bo mes ta<br />
gordo bo no por motivá bo studiantenan pa kome salú. Ademas<br />
mester realisá ku peso di mas no ta salú pa bo kurpa, espíritu i tur<br />
e plaka ku bo mester paga, pasobra bo tin molèster di esaki i esaya.<br />
P’esei ta mihó bo paga tinu riba bo peso i no hinka loke segun bo ta<br />
dusho den bo boka.<br />
Un konosí di mi a bisa mi ku e supermodelonan por kome òf pruf<br />
tur loke na ke, pero na midí. Pa esaki nan ta usa un telep òf un<br />
kuchara di kome. Tin bia nan mester tira afó loke nan a pruf. Bo por<br />
imaginá bo esaki? Bo ta kumpra kabritu sobá i bo tin mag di kome<br />
solamente un telep di e karni aki i un kuchara di aros. P’esei no ta<br />
milager ku e damanan aki ta flaku asina.<br />
Bon mirá, nos no mester kome di mas. Komementu di mas no<br />
ta bon. Tin algun tempu kaba ku mi ta kome tres luchara di aros<br />
volkoren i 200 gram di karni. I bebe hopi awa. Meimei di e kumindanan<br />
mi ta kome un pida ontbijtkoek i un paki di buskuchi. I mi no tin<br />
gana di kome niun otro kos mas.<br />
Mi ta hasiendo e bia aki mi bèst èkstra pa baha peso. I komo<br />
prueba mi ta siguiendo tambe e programa di Achmea pa baha peso.<br />
Kasi tur dia mi ta den skol di deporte. Mi ke haña mi plaka bèk,<br />
pues mi ta hasi bon uso di tur e posibilidatnan ku Achmea ta ofresé<br />
mi. Mientrastantu mi tin tres trainer personal ku ta duna mi konseho<br />
i entrenamentu. Despues di Carlo, ku ta tene mi konstantemente<br />
na bista, mi tin tambe komo entrenadó personal Sandra i Martin,<br />
ademas diferente dama delegá ku ta duna workshop.<br />
Mi ta sigui bodyjam, zumba, body yoga, kore baiske i kore duru<br />
riba un aparato ku kua mi por bai te kon leu ku mi por, pasobra mi<br />
miniskùs a kibra i mi no por kore di mi dòkter. Mi no ke operá i<br />
p’esei mi mester baha peso. Nan a yamami ‘fanatiek’. Nan no sa<br />
ku mi ke mi plaka bèk i ku mi ke pèrdè algun ròl di fèt. M’a bisa bon<br />
kla sí ku lo mi no ke bai entregá mi biña. Mientrastantu m’a pèrdè<br />
kasi dos kilo. Mi no ta ripará nada sí na mi kurpa. I esaki ta hopi<br />
frustrante. Pero ya... ta bai pa e porsentahe di fèt ku ta redusí den<br />
mi kurpa i e desaroyo di di múskulo. Enfin, un teoria difísil i kompliká<br />
pa mi sesunan ansiano. Gewon mi ke bai bèk na mi midí di paña nr.<br />
40. Esaki ta e peso ku mi ke yega. Carlo ta bisa ku pa mi logra<br />
esaki mi mester di 1 aña di tempu. Kon ku bai bini, mi ta hasi mi<br />
bèst. Ya kaba m’a kumpra algun ‘hotpants’ pa e temporada di verano<br />
ku ta biniendo. Pa un euro bo por a kumpra nan riba marshe. Ainda<br />
nan no ta pas mi. Mi ta muchu purá. Pero ya...<br />
Ketu bai mi ta pensando pakiko Achmea no ta kuminsá ku un<br />
skol di deporte na Boneiru. Pasobra esaki ta un bon idea. Kua dje<br />
diputadonan ta enkargá ku empleo i kuido di salubridat den nan<br />
portafolio? Pasobra, shon diputado, si bo ke krea kupo di trabou pa<br />
nos hendenan, ta un bon idea pa bai laman ku Achmea. Den ‘no<br />
time’ bo tin un skol di deporte sofistiká i hopi coach di deporte,<br />
dietista di deporte, hendenan ku ta traha den limpiesa, resepshonista<br />
i fisioterapista. Bo ta mira, diputado, ku hopi hende por haña un ko’i<br />
hasi? Tin hopi hende ta kana rònt sin trabou. E empresa aki por<br />
keda habrí 7 dia pa siman.<br />
E siguiente meta ku bo por logra ta ku ta spar plaka riba kuido.<br />
Lo mester saka ménos plaka, pasobra e hendenan ta mas salú.<br />
Dor di kisas asta obligá hende pa sigui e programa di baha peso<br />
yamá ‘Afvallen en Afblijven’ ku Achmea ta duna, nan lo por bai<br />
funshoná mas mihó tantu na kas, riba kaya komo na nan trabou.<br />
Nan salú ta mihorá i esaki no ta kosta komunidat asina tantu plaka<br />
mas den kuido.<br />
Nos ta kome di mas i ta kome kos muchu fèt i ta hasi masha<br />
poko na deporte. Nos ta sinta i drumi muchu den sofa wak televishon.<br />
Na Boneiru por mira asta entrenadónan di deporte ku sobrepeso ta<br />
kana rònt. Bo no ta un ehèmpel pa e muchanan si bo mes tin forma<br />
di un bala òf barí. Hopi hende ku ta kana rònt na Boneiru ku<br />
sobrepeso, pues ku ta muchu gordo, tin un chèns grandi di bira<br />
diabétiko. Kisas nan ta pre-diabétiko kaba. Preshon haltudi sanger<br />
tambe ta un enfermedat konosí na Boneiru i e ta kosta komunidat<br />
hopi plaka.<br />
Pues, si gobièrnu pèrkurá ku Achmea no tin solamente dos<br />
mion dòler di Bonerianonan bou di su maneho, pero ta hasi algu<br />
bèk tambe pa esaki, dor di konstruí un Health Center supermoderno<br />
na Boneiru, esaki lo ta un situashon di ‘win-win’ pa ámbos partido.<br />
Pues dal bai!<br />
Segun nos ta yegando 2015<br />
POBLASHON MESTER EVALUÁ I DETERMINÁ<br />
KU REGLANAN HULANDES TA KUMBINÍ<br />
KRALENDIJK – Segun nos ta<br />
yegando 2015, e poblashon<br />
mester kuminsá evaluá pa<br />
determiná si e sinku aña tras<br />
di lomba di gobernashon i<br />
reglanan Hulandes ta kumbiní,<br />
sí òf nò. Pa Partido Pro Hustisia<br />
i Union (PHU) i tambe pa<br />
bastante hende ku a konsultá,<br />
te ainda no ta kla ta ken i kon<br />
ta bai dirigí e proseso pa midi<br />
si e eksperimentu di e último 5<br />
aña ta un éksito òf un fayo.<br />
Segun fecha ta yegando nos tin<br />
ku kuminsá tuma akshon pa<br />
prevení tur intento inesperá ku<br />
por resultá ku Boneiru lo traga<br />
kompletu dor di e gobièrnu<br />
aktual ku por tin bon intenshon,<br />
pero no ta komprondé ni<br />
kontemplá su fayonan gigantesko.<br />
Ta di vital importansha<br />
pa nos ku ta biba i traha aki<br />
hasi tur lo posibel pa haña e<br />
oportunidat pa hasi kambionan<br />
i diskutí ku tur partido polítiko<br />
pa realisá un plan stratégiko<br />
pa garantisá bon gobernashon.<br />
PHU den pasado semper<br />
tabata e partido ku ta rasoná<br />
KRALENDIJK – WEB tin un<br />
servisio nobo di SMS i e-mail.<br />
Ku e servisio nobo aki WEB ta<br />
spera di por brinda den futuro<br />
un mihó servisio na su<br />
klientenan.<br />
E kompania a kuminsá<br />
repartí un formulario kaminda<br />
ta informá klientenan tokante<br />
e servisio nobo di SMS i e-mail<br />
i alabes e kliente por yena su<br />
datonan, por ehèmpel nòmber,<br />
adrès, number di uso di awa i<br />
elektrisidat, telefon na kas,<br />
telefon mobil i adrès e-mail.<br />
Di e forma aki WEB ta duna<br />
su klientela 3 luna pa nan<br />
registrá. Na final di luna di<br />
ougùstùs 2013, lo inisiá e<br />
servisio aki. Di e manera aki<br />
lo manda un rekordatorio via<br />
SMS òf e-mail pa e klientenan<br />
ku ainda tin nan kuentanan ku<br />
a kaduká habri. Asina aki e<br />
kliente tin tempu ainda pa paga<br />
su kuentanan na tempu i evitá<br />
situashonnan ferfelu di<br />
deskonekshon.<br />
De fakto WEB kier traha pa<br />
mehorá su servisio di komunikashon<br />
pa ku deskonekshon. E<br />
servisio di SMS i e-mail ta<br />
grátis, liber di kompromiso i<br />
lo no us’é pa otro propósitonan.<br />
Na mes momento WEB ta<br />
hasi uso di e oportunidat pa<br />
avisá riba e posibilidat di<br />
kobransa outomátiko via<br />
bankonan lokal. Asina e kliente<br />
ta sigurá su pago na tempu.<br />
Pa aktivá e servisio di SMS<br />
por yena e formulario i mand’é<br />
segun preferensia na<br />
trankilo i lógiko. I atrobe PHU<br />
ta sali na defensa no solamente<br />
di Bonerianonan, pero tambe di<br />
tur otro grupo étniko na<br />
Boneiru ku meresé e libertat ku<br />
Dios a krea pa tur hende. E<br />
derecho mas importante ta e<br />
derecho pa determiná e forma<br />
kon nos ke ta goberná. Asumiendo<br />
ku nos lo keda parti di<br />
Hulanda, nos mester tin e<br />
libertat pa skohe nos propio<br />
destino i no haña nos mes<br />
konfrontá ku diktamentu ku<br />
nos mester aseptá pa motibu<br />
di miedu di abandono komo<br />
represaya pasobra nos ke<br />
skohe nos propio destino.<br />
PHU ta para pa shete punto<br />
básiko di hustisia i union. PHU<br />
ta habrí pa diskutí tokante<br />
aplikashon i implementashon<br />
di e puntonan aki. Sinembargo,<br />
e puntonan aki ta e base sólido<br />
di loke PHU ke logra.<br />
1) Igualdat di derecho<br />
humano, inkluso derecho<br />
soshal i ekonómiko, entre<br />
Hulanda i Boneiru.<br />
2) Hustisia pa imigrante<br />
sms@webbonaire.com òf<br />
e-mail@webbonaire.com, òf<br />
download e formulario riba<br />
web-site www.webbonaire.com.<br />
Naturalmente por entregá e<br />
KRALENDIJK – Prostitushon<br />
parotin ta alarmante, esaki ta<br />
e konklushon ku siudadano<br />
Freddy Piar pa yega na dje<br />
despues di a hasi un investigashon<br />
profundo di henter e<br />
situashon di prostitushon,<br />
prinsipalmente den e bario di<br />
Antriol. E siman aki Extra ta<br />
publiká resultado di e investigashon<br />
den diferente parti.<br />
Piar riba su mes a tuma e<br />
desishon i a invertí tambe pa<br />
kondusí su investigashon,<br />
esaki basá riba bida real. E<br />
investigashon aki a yega na<br />
diferente konklushon.<br />
Piar a tuma su tempu i a<br />
filtra di e bida di prostitushon<br />
den Antriol, prinsipalmente na<br />
sin niun diskriminashon kontra<br />
nan.<br />
3) Harmonia i igualdat<br />
entre tur grupo étniko i<br />
religioso na Boneiru.<br />
4) Restorashon gradual<br />
di naturalesa aplikando e<br />
prinsipio di ‘Eco-balansa’.<br />
5) Hasi Boneiru un<br />
Estado Federal Outónomo<br />
dentro di Hulanda.<br />
6) Rekonosimentu internashonal<br />
di islanan ABC komo<br />
Teritorio Neutral (zona liber di<br />
guera).<br />
7) Ta revelá punto 7 despues.<br />
Ta hopi importante pa kuminsá<br />
papia awor i konsientisá<br />
amigu i bisiñanan. Laga nan<br />
tur bira parti di e proseso i<br />
debatí ku nan. Enkurashá mas<br />
tantu hende posibel pa asistí na<br />
reunionnan di PHU. Tur hende<br />
mester sinti nan mes bon i ora<br />
yuda otro hende komprondé<br />
kon nos tur por biba mihó, e<br />
satisfakshon ta inmenso i algu<br />
hopi grandi.<br />
SERVISIO NOBO DI SMS I E-MAIL DI WEB<br />
formulario tambe yená na bali<br />
di WEB i pa esnan ku no a risibí<br />
e formulario tin posibilidat pa<br />
yen’é na bali.<br />
Seri interesante den Extra<br />
PROSTITUSHON PAROTIN ALARMANTE<br />
KRALENDIJK — Djaweps 23<br />
di mei alrededor di 11’or di<br />
anochi, un robo ku violensia a<br />
tuma lugá riba Boulevard<br />
Gobernador Debrot. Dos hòmber<br />
a warda e doño femenino di un<br />
restorant pafó di e lokalidat i a<br />
menas’é ku un machete.<br />
Nan a bai ku e ganashi di<br />
dia, algun kos personal i e<br />
outo. Un patruya a hasi<br />
búskeda pa e outo mesora den<br />
dos sentro nokturno. Na un di<br />
e sentronan aki, e situashon ta<br />
hopi mas alarmante ku e otro.<br />
Konklushon di Piar ta, ku<br />
enbèrdat tin prostitushon<br />
brutalmente ta tumando lugá.<br />
Su persona mes tambe e<br />
partisipá aktivamente pa por a<br />
yega na su konklushon.<br />
A buska manera pa sera e<br />
sentro kaminda prostitushon<br />
tabata tumando lugá den forma<br />
kontrolá i no a ataká prostitushon<br />
parotin ku a keda<br />
eksistí den Antriol.<br />
Den un seri di artíkulo e<br />
siman aki Extra ta publiká<br />
resultado i konklushon di e<br />
investigashon ku Piar a hasi.<br />
ROBO KU VIOLENSIA<br />
besindario.<br />
Algun ora despues polis a<br />
lokalisá e outo den mondi di<br />
Kaminda Santa Barbara den e<br />
bario di Hato.<br />
Niun hende no a keda heridá<br />
durante di e robo. Reshèrshi ta<br />
investigando e kaso.<br />
LESA EXTRA
Miguel Martis durante presentashon na Konseho Insular:<br />
ENKURASHÁ HENDE PA BIBA BÈK DEN<br />
KRALENDIJK – “Nos mester<br />
bai enkurashá hende pa bin<br />
biba bèk den sentro di siudat,<br />
meskos ku tabata e kaso den<br />
pasado. Aworakí ta masha tiki<br />
hende ta biba den e sentro aki i<br />
nos ta kere ku lo mester bai bèk<br />
na e situashon di ántes”. Asina<br />
Miguel Martis di e direktorado<br />
ku ta atendé ku infrastruktura<br />
i planifikashon a bisa durante<br />
un presentashon den reunion di<br />
Konseho Insular djarason.<br />
Anke ku diferente edifisio<br />
históriko monumental a disparsé,<br />
Miguel Martis ta kontentu<br />
ku tin ainda hopi dje edifisionan<br />
aki ainda den sentro di<br />
siudat, spesialmente den e<br />
sentro históriko, manera Kèrki<br />
Protestant, Bestuurskantoor,<br />
Fort Oranje i Passangrahan.<br />
$ 17.80 KÈSH pa 25 palabra inklui 6% ABB<br />
ta risibí aviso te ku 3’or di tardi<br />
SUPER<br />
KLASIFIKADO<br />
ESTADIA<br />
DELUXE Vacation Village<br />
Curacao ta hur kamber limpi i<br />
bunita pa $ 60 pa anochi òf $<br />
110 pa kamber i outo. Kambernan<br />
tin erko, TV, frigidaire,<br />
internet i ront tin zwembad.Situá<br />
hopi sentral, privá i<br />
trankil. Bo ta bai Kòrsou? Yama<br />
SENTRO DI SIUDAT<br />
005999-6665400 òf 005999-<br />
5223292 pa reservashon.<br />
TA BENDE<br />
Un kas di 3 kamber, un baño,<br />
pòrch dilanti, washok, situá na<br />
Kaya Klavier # 6. Preis $<br />
100,000.00. Pa inf. por yama<br />
562-4419 òf 788-<strong>27</strong>56.<br />
Algun di nan ta den proseso di<br />
restorashon.<br />
Martis a splika: “Mester bai<br />
strukturá sentro di siudat di tal<br />
manera ku e importansia di e<br />
edifisionan históriko aki ta<br />
resaltá. E edifisio aki manera<br />
nan ta ubiká no ta tene kuenta<br />
ku pasada di outo i hende. No<br />
a planea bon den pasado. Tin<br />
kayanan úniko. Den e plan di<br />
vishon pa sentro di siudat<br />
algun dje edifisionan aki ta bai<br />
resaltá i lo pone nos rekordá e<br />
tempu di ántes”.<br />
Martis a enfatisá ku ta hopi<br />
importante pa mantené e<br />
monumentonan den sentro di<br />
suidat. Ya a kuminsá restorá<br />
Passangrahan i Oranjeschool<br />
tambe. Ta bai atendé tambe ku<br />
Parke Wilhelmina den e plan di<br />
vishon pa sentro di siudat. E<br />
pir nort tambe mester bira<br />
bunita. Ya a kambia algun<br />
palma den e área ei. Esaki en<br />
espera di un proyekto mas<br />
grandi pa embeyesé sentro di<br />
siudat. Esaki sperando riba<br />
mas fondo ku lo bini liber.<br />
Segun Martis, Malekon ta<br />
keda importante pa turista i<br />
tambe pa hende lokal den<br />
oranan di anochi. Den e kuadro<br />
aki tambe mester bini ku mas<br />
fasilidat. Sentro di siudat ta bai<br />
krese i mester tene kuenta ku<br />
esaki. P’esei tambe ta importante<br />
pa enkurashá hende pa<br />
bin biba bèk den sentro, meskos<br />
ku ántes. Ántes por ehèmpel<br />
hendenan tabata biba ariba den<br />
e edifisionan i abou nan tabatin<br />
tienda.<br />
“Boneiru ta riba bon kaminda<br />
pa konservá i restorá su<br />
edifisionan ku balor. Mihó<br />
planifikashon ta nesesario. E<br />
sentro mester bira mas bèrdè,<br />
pues mas mata i palu i mester<br />
krea mas asera. Mester forma<br />
un ambiente mihó ku tráfiko no<br />
ta krusa pa loko den e sentro”,<br />
Martis a splika.<br />
Den pasado hendenan tabata biba riba piso ariba di e<br />
kasnan aki den sentro di Playa i abou nan tabatin tienda.
KRALENDIJK—E ekiponan<br />
veterano Hobon i Teach United<br />
<br />
<br />
PROGRAMA PROKIDS 2013<br />
Djabièrnè 31 di mei 2013<br />
14:00 Inskripshon<br />
19:00 Seremonia Ofisial<br />
20:00 Night freestyle<br />
Domino - Bolas - Beach Volley ball<br />
21:00 Foyan Boyz<br />
23:00 Final<br />
Djasabra 1 di yüni 2013<br />
08:00 Beach Aerobics marathon<br />
10:00 Skippersmeeting<br />
10:30 Slalom<br />
12:00 Lunch<br />
12:30 Start Slalom<br />
14:30 End Slalom<br />
15:00 Freestyle<br />
17:30 Paddle board<br />
18:30 End Paddle board<br />
Domino - Bolas - Beach Volley ball<br />
19:00 BBQ night ku Omega 13<br />
22:30 Final<br />
Djadomingo 2 di yüni 2013<br />
09:00 Skippers meeting<br />
10:00 Slalom<br />
Beach Soccer<br />
12:30 Lunch<br />
13:00 Start Slalom<br />
15:00 Freestyle<br />
16:00 Mode show with rappers<br />
Domino - Bolas - Beach Volley ball<br />
17:00 Rappers<br />
18:00 Setup Award ceremony<br />
18:30 Award Ceremony<br />
20:00 Claudius Phillips ku Oreo<br />
21:15 Dj Omega 13<br />
21:30 Claudius Phillips ku Oreo<br />
22:30 Final<br />
*Tin posibilidad pa kambio di e programa sin avisa adelanta.<br />
HOBON I TEACH UNITED A EMPATÁ 2-2<br />
djasabra último 25 di mei 2013,<br />
a empatá 2-2 ku otro den<br />
partido di futbòl veterano<br />
amistoso ku a tuma lugá 5or<br />
atardi den stadion di Playa.<br />
Na momentu ku e partido a<br />
parti na dos pa sosiegu, esaki<br />
tabata empatá na un gol, 1-1<br />
pues.<br />
Tabata Hobon ku a bai<br />
dilanti 1-0 ku gol di Leonard<br />
Coffie. Despues di esaki Obi<br />
Winklaar ta anotá pa Teach<br />
United empatá e partido 1-1,<br />
skor tambe ku e partido ta parti<br />
na dos kuné pa sosiegu.<br />
Den di dos mitar Peter Silberie<br />
ku gol olímpiko ta manda<br />
Teach United dilanti 2-1.<br />
Mas despues tabata Leonard<br />
Coffie ku ta anotá su di dos gol<br />
di e partido pa Hobon empatá<br />
e partido.<br />
Despues di esaki no<br />
opstante e diferente atakenan,<br />
no tabatin novedat pa loke ta<br />
mas gol den e partido, e partido<br />
ta finalisá empatá 2-2.<br />
Pa djasabra awor Teach<br />
United ta hunga 5or atardi<br />
kontra Deportivo den stadion di<br />
Playa.<br />
No ta konosí kua ta e<br />
kompromiso di Hobon pa<br />
djasabra awor.
REAL RINCON A GANA ATC 5-1 I TA DEN<br />
FINAL KOPA MCB 2013<br />
KRALENDIJK—E orguyonan<br />
di Rincon, un di e ekiponan di<br />
futbòl di e bario aki, Real<br />
Rincon, djabièrnè último 24 di<br />
mei 2013, a golia ATC di Tera<br />
Corra ku skor di 5-1 den nan<br />
último partido di e promé<br />
buèlta di e kampionato ku ta<br />
bálido tambe pa klasifikashon<br />
pa Kopa MCB 2013, di kua Real<br />
Rincon ku ta kampion tambe<br />
di e promé buèlta, a klasifiká<br />
tambe na promé lugá pa Kopa<br />
MCB 2013 i tin di spera number<br />
2 i 3 pa hunga un eliminatorio<br />
pa hunga pa e kopa<br />
2013 di MCB.<br />
Na momentu ku e partido<br />
a parti na dos pa sosiegu<br />
djabièrnè último den stadion di<br />
Playa, Ral Rincon ku a hunga<br />
ku bientu kontra den e promé<br />
mitar, tabata dilanti 2-0 ku<br />
golnan di Laycy Pauletta na di<br />
13 minüt i Verney Agostien na<br />
di 25 minüt di e partido.<br />
Den di dos mitar ku bientu<br />
na fabor, na di 52 minüt, Decho<br />
Piar ku a debutá den e partido,<br />
ta amplia bentaha na 3-0 pa<br />
Real Rincon.<br />
Na di 75 minüt tabata Debro<br />
Trinidad ku ta amplia bentaha<br />
di Real Rincon na 4-0.<br />
Tres minüt despues, na di<br />
78 minüt, Payo Wiel ta anotá<br />
pa ATC kòrta bentaha na 1-4.<br />
Na di 90 minüt, den pitu,<br />
Ilfred Piar ta amplia di Real<br />
Rincon na 5-1, skor tambe ku e<br />
partido na finalisá kuné pa<br />
Real Rincon finalisá e promé<br />
buèlta na promé lugá invikto<br />
ku 22 punto prosedente di 7<br />
viktoria 1 empate for di ocho<br />
partido.<br />
ATC ku e derota ta finalisá<br />
e promé buèlta ku 5 punto<br />
prosedente di 1 ganá 2 empatá<br />
for di ocho partido.<br />
ATC ta na di shete lugá<br />
aktualmente riba tabla di<br />
posishon.<br />
Despues di djabièrnè último<br />
a keda sinku partido mas di e<br />
promé buèlta.<br />
Éksito na e ekiponan den e<br />
kampionato.<br />
Aki ta sigui e tabla di<br />
posishon di e ekiponan te ku<br />
djabièrnè último.<br />
Real Rincon 7 ganá 1<br />
empatá pèrdí, <strong>27</strong> gol na fabor<br />
3 kontra (+24), 22 punto.<br />
Juventus 5 ganá 2 empatá<br />
0 pèrdí, 21 gol na fabor 4 kontra<br />
(+17), 17 punto.<br />
Estrellas 3 ganá 3 empatá<br />
1 pèrdí, 11 gol na fabor 8 kontra<br />
(+3), 12 punto.<br />
Uruguay 3 ganá 1 empatá<br />
2 pèrdí, 9 gol na fabor 8 kontra<br />
(+1), 10 punto.<br />
Arriba Perú 3 ganá 3 pèrdí,<br />
8 gol na fabor 9 kontra (-4), 9<br />
punto.<br />
Atlétiko Flamingo 2 ganá 1<br />
empatá 4 pèrdí, 10 gol na fabor<br />
17 kontra (-7), 7 punto.<br />
ATC 1 ganá 2 empatá 5<br />
pèrdí, 12 gol na fabor 18 kontra<br />
(-6), 5 punto.<br />
Vespo 1 ganá 1 empatá 4<br />
pèrdí, 9 gol na fabor 9 kontra<br />
(0), 4 punto.<br />
Vitesse 0 ganá1 empatá 6<br />
pèrdí, 6 gol na fabor 36 kontra<br />
KRALENDIJK—Despues di e<br />
partido di futbòl ayera nochi<br />
entre Uruguay i Arriba Perú,<br />
partido bálido pa promé buèlta<br />
kampionato futbòl 2013 di nos<br />
isla i alabes pa klasifikashon<br />
pa Kopa MCB 2013, e kampionato<br />
ku ta dediká e aña aki<br />
na e rumannan futbolista<br />
Minguel, Goito i Dui Winklaar<br />
di Rincon, ta sigui djárason<br />
awor 29 di mei 2013 pa 8or<br />
anochi den stadion di Playa ku<br />
e partido entre Vespo di Rincon<br />
i Atlétiko Flamingo di Nikiboko.<br />
Vespo ta na di ocho o sea<br />
penúltimo lugá ku 4 punto,<br />
Atlétiko Flamingo na di seis<br />
lugá ku 7 punto.<br />
Un viktoria pa Vespo for di<br />
e partido aki, Vespo ta empatá<br />
ku Atlétiko Flamingo ku 7<br />
punto na di seis lugá, di kua<br />
(-30), 1 punto.<br />
Riba fotonan algun bista di<br />
e partido, goliadónan di e<br />
partido i rèfrinan ku a dirigí e<br />
partido.<br />
VESPO – ATLÉTIKO FLAMINGO DJÁRASON<br />
saldo di gol mas favorabel ta<br />
disidí e posishonnan.<br />
Un viktoria pa Atlétiko Flamingo,<br />
e ekipo aki ta bai 10<br />
punto i ta subi na posishon<br />
dependiendo di resultado di e<br />
partido ayera nochi entre Uruguay<br />
i Arriba Perú.<br />
Despues di djárason awor a<br />
keda solamente tres partido<br />
mas di e promé buèlta ku ta:<br />
Djabièrnè 31 mei 2013.<br />
20:00 Juventus vs Estrellas.<br />
Djadumingu 2 di yüni 2013.<br />
19:00 Uruguay vs Vitesse.<br />
Djárason 5 yüni 2013.<br />
20:00 Arriba Perú vs Vespo.<br />
Esakinan pues e último<br />
partidonan di e promé buèlta<br />
pa despues nos haña e<br />
eliminatorio entre e ekiponan<br />
number 2 i 3 pa klasifiká pa<br />
enfrentá Real Rincon pa Kopa<br />
MCB 2013.<br />
Dios Con Nosotros<br />
Ministerio Radial<br />
Juan 4:23-24<br />
Radio Energia 97.1 FM<br />
de Lunes a Viernes 5 - 6 am<br />
Adoración - intercesión - estudios Biblicos
NRD. BRAVES A BATISÁ UNIFÒRM PATROSINÁ PA COCA COLA<br />
KRALENDIJK—E ekipo di<br />
sòftbòl maskulino Nrd. Braves<br />
ku ta resortá bou di Fundashon<br />
Nrd Braves, djabièrnè último 24<br />
di mei 2013 den oranan di atardi,<br />
pa ta eksakto 6or atardi,<br />
tabatin entrega ofisial i<br />
boutismo di unifòrm nobo na<br />
Best Brands Bonaire na Kaya<br />
Industria, unifòrm patrosiná pa<br />
Coca Cola ku ta un di e produktonan<br />
ku Best Brands<br />
Bonaire ta representá.<br />
Nrd Braves ta konta ku dos<br />
spònser di kua Bon Bida Spa<br />
ta unu i di dos Coca Cola.<br />
Na e boutismo a hiba palabra<br />
e sekretaria di Fundashon<br />
Nrd Braves, sra. Neca Cornelia,<br />
tambe e presidente sr. Norwin<br />
Comenencia..<br />
Di parti di Best Brands Bonaire<br />
a papia sr. Chal Lont i<br />
tambe sra. Meriam van Kampen-Scholtes<br />
ku ta gerente general<br />
di e empresa.<br />
Durante e seremonianan<br />
ofisial relashoná ku e boutis-<br />
mo, a introdusí tambe dos<br />
miembro nobo pa e famia Nrd<br />
Braves. Tabata e direktor di e<br />
fundashon, sr. Leopold “Apò”<br />
Melaan, ku a introdusí e<br />
miembronan nobo.<br />
Ta trata di Angenor “Nòni”<br />
Beaumont i Fladymar Weiman<br />
ku a risibí tambe di tas ku<br />
material di e ekipo.<br />
Tur esakinan a sosodé den<br />
presensia di demas miembronan/hungadó<br />
i direktiva di<br />
e organisashon.<br />
Ta bon pa duna publisidat<br />
tambe na e direktiva aktual di<br />
Fundashon Nrd. Braves.<br />
Direktor ta Leopold Melaan.<br />
Direktor remplasante Jemuel<br />
Melaan.<br />
Presidente Norwin Comenencia.<br />
Visepresidente Alex “Achi”<br />
Bernabela.<br />
Manager Lionel Allee.<br />
Sekretaria sra. Neca Cornelia.<br />
Tesorero Andy Ignacio.<br />
Segundo tesorero Illeana<br />
Clara.<br />
Konsehero Edsel Pieter.<br />
Lider komishon aktividat<br />
Netty Cicilia.<br />
Miembro komishon aktividat/segundo<br />
sekretaria Angy de<br />
Kruyf.<br />
Riba fotonan e parti di e<br />
boutismo di unifòrm djabièrnè<br />
último na Best Brands Bonaire<br />
na Kaya Industria.