08.06.2013 Views

extra2013-5-27

extra2013-5-27

extra2013-5-27

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

HAÑA E MIHÓ<br />

TARIFA LOKAL<br />

RIBA NOS ISLA!<br />

- Rekargá ku US$5<br />

- Marka * 160#<br />

Yama tur hende pa<br />

solamente 25 sèn<br />

pa minüt.<br />

25.000 ehemplar pa dia - $ 0.85<br />

Ekstra Boneiru Djaluna <strong>27</strong> mei 2013 ...ketu bai number unu!<br />

Kontra tur konseho tin indikashon fuerte ku<br />

HAF DI KÒNTEINER TA BINI NA HATO<br />

E ekipo di sòftbòl Nrd. Braves ku ta resortá bou di Fundashon Nrd. Braves, djabièrnè atardi tabatin entrega ofisial i boutismo di unifòrm nobo na Best<br />

Brands Bonaire na Kaya Industria, unifòrm patrosiná pa Coca Cola ku ta un di e produktonan ku Best Brands Bonaire ta representá. Nrd. Braves ta konta<br />

ku dos spònser di kua Bon Bida Spa ta unu i di dos Coca Cola. Riba e foto representantenan di Best Brands huntu ku miembronan di Nrd. Braves.<br />

Habri tur dia pa bo!<br />

Coca Cola spònser Nrd. Braves


Kontra tur konseho tin indikashon fuerte ku<br />

HAF DI KÒNTEINER TA BINI NA HATO<br />

KRALENDIJK — Gobièrnu ke<br />

pone e haf di karga na e sitio<br />

kaminda ántes tabatin e<br />

instalashonnan di WEB riba<br />

Kaya Gobernador Nicolaas<br />

Debrot, pues den e bario Hato.<br />

Maske ku ekspertonan di<br />

Boneiru a deskonsehá e sitio<br />

aki, ya ku pa barkunan no ta e<br />

mihó sitio, ademas e kostonan<br />

no ta mas bentahoso pa e<br />

pueblo di Boneiru. Informashon<br />

di kua Extra ta disponé ta<br />

indiká ku Gobièrnu di Boneiru<br />

a ordená koalishon pa vota den<br />

reunion di Konseho Insular pa<br />

e sitio kaminda ántes e planta<br />

di WEB tabata.<br />

Manera ta konosí, desde ku<br />

Gobièrnu di Boneiru ku signatura<br />

di UPB a pèrmití pa e<br />

komersiante Deepak Daryanani<br />

desaroyá e tereno na pia di Waf<br />

di Eneca, a surgi un problema<br />

grandi ku entrada di karga via<br />

barku na e waf aki. Di mes<br />

mester a sali en buska di un<br />

otro sitio pa konstruí un waf<br />

di karga.<br />

Den e sistema nobo di dualismo,<br />

unda ta separá Kolegio<br />

Ehekutivo for di Konseho Insular,<br />

un diputado no por ordená<br />

miembronan di Konseho Insular<br />

pa vota pa e sitio aki,<br />

pasobra kada miembro di<br />

Konseho Insular mester ta riba<br />

su mes i mira bienestar di<br />

Boneiru.<br />

E dianan aki tin hopi rumor<br />

tokante haf di karga, lokual<br />

gobièrnu ta yama haf awor, no<br />

manera nan ta yam’é ántes haf<br />

di kònteiner. Gobièrnu a lanta<br />

un komishon ku Jan Kloos i e<br />

konsehero di gobièrnu Hans Els<br />

pa traha un rapòrt riba e<br />

lokalidat pa e haf di karga.<br />

Tabatin hopi publikashon<br />

ekstenso riba e sitio ku e<br />

komishon e tempu ei a skohe,<br />

esta e playa ku tin pabou Plaza<br />

Resort Bonaire, dilanti e tanki<br />

di almasenahe di kombustibel<br />

pa avion na Aeropuerto Flamingo.<br />

Despues di hopi krítika<br />

di parti gerensia di Aeropuerto<br />

Flamingo esaki a para ketu i<br />

gobièrnu a pidi e ora ei KPMG i<br />

pa duna gobièrnu un konseho.<br />

KOMPANIA<br />

Na mes un momentu un par<br />

komersiante di Boneiru a lanta<br />

un kompania i nan tabara kier<br />

a traha un haf di kònteiner riba<br />

nan propio gastu i ku gobièrnu<br />

no mester hinka sèn den esaki<br />

òf gobièrnu por a bai sosio ku<br />

nan. Ta parse ku e proyekto aki<br />

tambe ta bai krea un rabu<br />

largu, ya ku gobièrnu a krea<br />

speransa serka e grupo di<br />

invershonista aki i awor gobièrnu<br />

mes ke bai fia sèn i finansiá<br />

e haf di karga. Gobièrnu no ke<br />

pa e invershonistanan boneriano<br />

mes partisipá den e<br />

proyekto aki.<br />

Hopi aña kaba tin diskushon<br />

unda e haf aki lo bini.<br />

Hopi kompania a hasi investigashon<br />

unda ta e mihó sitio<br />

pa pone e haf aki. Un di e<br />

kompania mundialmente konosí<br />

i renombrá den asuntu di haf<br />

ta Haskoning, tambe awor e<br />

kompania KPMG i Lievense. E<br />

kompanianan aki, riba petishon<br />

di gobièrnu, mester a duna<br />

konseho riba 4 sitio ku gobièrnu<br />

a indiká nan. Tur a duna<br />

konseho i a pone nan bentaha i<br />

desbentahanan di e 4 sitionan<br />

aki.<br />

KONTRA KONSEHO<br />

For di informashon di kua<br />

Extra ta disponé, atrobe ta<br />

parse ku gobièrnu no ta bai pa<br />

lokual ta mas mihó pa e pueblo<br />

i ku lo kosta ménos pa e<br />

pueblo. Gobièrnu ta bai pa esun<br />

mas karu i mas kompliká,<br />

argumentando ku si traha e haf<br />

aki parti sùit di Boneiru e<br />

distansia ta muchu largu pa<br />

transportá e santu i sobrá di<br />

karganan.<br />

Gobièrnu ke pone e haf di<br />

karga na e sitio kaminda ántes<br />

tabata e instalashonnan di WEB<br />

riba Kaya Gobernador Nicolaas<br />

Debrot. Maske ku ekspertonan<br />

di Boneiru a deskonsehá e sitio<br />

aki, ya ku pa barkunan nabegá<br />

no ta e mihó sitio i tampoko no<br />

ta e lugá mas mihó, i e kostonan<br />

no ta esnan mas bentahoso<br />

pa e pueblo di Boneiru.<br />

Segun tin plania riba e<br />

kaminda na altura di ántes e<br />

instalashonnan di WEB, ya<br />

kaba gobièrnu tin ku traha<br />

kaminda nobo, pone rotònde pa<br />

por yega ku fasilidat na e haf<br />

di kònteiner na e sitio aki.<br />

LEU<br />

Gobièrnu ta argumentá ku<br />

parti sùit ta leu pa transporte.<br />

Pregunta ta ken a husga esaki,<br />

Den tur pais ku ta krese tin kambio, pero nos mester mantené nos historia I kultura !!<br />

Awe nochi na NOSTV<br />

8pm ripitishon di Informashon nan balioso pa Sr. Blom<br />

Bira friends ku facebook<br />

Kloaka.Bonaire<br />

ta kiko ta leu na Boneiru, kon<br />

gobièrnu a midi kiko ta leu i<br />

kon ta midi esaki? Boneiru ta<br />

un isla ku ta krese i mas i mas<br />

bario ta bai for di den sentro di<br />

suidat. Segun hefe di RO, mas i<br />

mas nan ke pa saka vehíkulonan<br />

for di den sentro di<br />

suidat. Lo bai hasi tur kaminda<br />

den sentro di suidat un<br />

direkshon, segun e hefe di RO<br />

Miguel Martis, pa aliviá e<br />

sentro di suidat.<br />

Informashon ku ta sirkulá<br />

tambe ta indiká ku gobièrnu ke<br />

duna otro invershonista e haf<br />

di kònteiner pa konstruí i laga<br />

invershonista yunan di tera afó<br />

di e proyekto aki.<br />

Pronto Extra lo bini ku mas<br />

informashon tokante e haf di<br />

karga aki, ya e pueblo mes por<br />

husga pa su mes ken ta esnan<br />

ku ta papia e bèrdat.<br />

(Middelbaar Beroepsonderwijs)<br />

situá na Kaya Korona 4, Bonaire<br />

(dilanti di Fundashon Cas Bonairiano)<br />

Fecha : djaweps 30 di mei 2013<br />

Orario : di 7’or - 9’or di anochi<br />

· Pa hóbennan ku nèt a kaba VMBO òf HAVO 3/4, ku òf sin<br />

diploma<br />

· Pa adulto, ku òf sin trabou ku ke traha i siña<br />

· E estudionan ta grátis. E studiante ta paga solamente buki<br />

di skol i otro material nesesario pa lès<br />

· Ministerio hulandes di Enseñansa, Kultura i Siensia ta<br />

rekonosé tur e estudio- i diplomanan aki<br />

· Tur nos estudionan ta konektá sin diferensia notabel ku<br />

estudionan di MBO i HBO na Hulanda<br />

Sektor Kuido/Bienestar: Helpende Zorg/Welzijn, Pedagogisch<br />

Medewerker, Medewerker Maatschappelijke Zorg<br />

Sektor Servisio Profeshonal: Medewerker Administratie/<br />

Receptie, Secretaresse, Medewerker Financieel Beheer<br />

Sektor Hospitalidat: Gastheer/gastvrouw, Kok, Sports & Leisure<br />

Sektor Tékniko: ICT- en Netwerkbeheerder, Media /Audio-video<br />

specialist, Monteur Elektro Monteur /Technician<br />

Vliegtuigonderhoud , TMA- onderhoudsmedewerker, TMA -bouw<br />

TMA-dive-instructor<br />

Pa mas informashon yama (00 599) 7178142, meil<br />

secretariaat.mbo@sgbonaire.com, wak www.sgbonaire.com<br />

KREA BO FUTURO, NOS T’EI PA BO!


Eksplorando La Guajira (1)<br />

RIOHACHA: INTERESANTE I BUNITA<br />

E departamentu di La Guajira, ubiká na e kosta atlántiko di Colombia, ta un region interesante<br />

i bunita, anke pa tur hende e konsepto ‘bunita’ ta diferente. Loke un ta haña bunita e otro ta<br />

haña ménos bunita i asta mahos. Pero interesante La Guajira ta sigur. Sin duda. Tur bishitante<br />

lo haña e área aki bunita. Un region grandi di kua sierto partinan ta aksesibel via algun kaminda<br />

di asfalt, pero pa yega e sitionan mas alehá i desolá mester kore tin bia oranan largu riba<br />

kaminda di tera, pasando den un paisahe igual ku esun konosí na Aruba, Kòrsou i Boneiru. Un<br />

área habitá, kuidá, vigilá i asta por bisa kontrolá pa gruponan indígena, konsistí spesialmente di<br />

Indjannan Wayuu, un tribu di e grupo grandi di Indjannan ku ta papia e idioma arowak, bou di<br />

kua e Indjannan Kaketio ku a pobla e islanan ABC tambe ta kai. Den un seri di algun artíkulo<br />

Extra ta pone atenshon na Riohacha i e departamentu di La Guajira en general.<br />

Pa: Bòi Antoin<br />

E kompania di aviashon Tiara<br />

Air Aruba ku base na pais<br />

Aruba ta e úniko kompania ku<br />

tin buelonan direkto pa Riohacha,<br />

kapital di e departamentu<br />

di La Guajira, ku ta partí den Alta<br />

Guajira, Media Guajira i Baja<br />

Guajira. Alta Guajira no ta keda<br />

masha leu for di Ariba. Despues<br />

di apénas mei ora di buelo e<br />

kosta di Alta Guajira ta bini na<br />

bista. Na man robes La Guajira<br />

Venezolano i na man drechi La<br />

Guajira Kolombiano, kua pais ta<br />

‘doño’ di mayoria grandi di<br />

península aki.<br />

Tiara Air Aruba ta bula dos<br />

bia pa siman pa Riohacha:<br />

djamars i djasabra. E buelonan<br />

aki ta kuartu pasá di un di<br />

mèrdia. Un buelo ku ta dura total<br />

masoménos un ora den un<br />

avion Short 360-200 kómodo ku<br />

personal servisial. Un pan ku<br />

keshi, djus i buskuchi Festival,<br />

ta komplementá e buelo aki.<br />

LOS MONJES<br />

Durante e buelo aki, despues<br />

di masoménos 20 minüt, por<br />

mira e islanan Los Monjes ku,<br />

anke mas pegá ku Colombia, ta<br />

teritorio venezolano. E islanan<br />

aki sigur un 50 pa 70 aña pasá<br />

tabata hopi importante komo<br />

teritorio na unda piskadónan<br />

arubiano i asta boneriano tabata<br />

bai piska. Braulio Booi, konosido<br />

kapitan di barku di Boneiru,<br />

durante un periodo di sigur un<br />

aña tabata kapitan di un barku<br />

di piskadó grandi ku a operá den<br />

e awanan alrededor di Los<br />

Monjes.<br />

Los Monjes, ku ta konsistí di<br />

tres isla, ta un dependensia federal<br />

di Venezuela. Nan ta<br />

lokalisá nortwèst di Golfo de Venezuela,<br />

34.8 kilometer for di e<br />

kosta di península di La Guiajira,<br />

na e frontera entre Colombia i e<br />

estado venezolano di Zulia.<br />

Los Monjes no ta nada mas<br />

ku algun baranka grandi ku, na<br />

manera di bisa, ta sprùit sali for<br />

di laman: Monjes del Sur; Monjes<br />

del Este i Monjes del Norte. Nan<br />

ta bon visibel for di aire. Marina<br />

Venezolano ta mantené un base<br />

riba e isla mas grandi i mas<br />

aksesibel, Monjes del Sur, na<br />

unda nan a traha un pir.<br />

E islanan aki no tin ningun<br />

rekurso natural, sin playa òf<br />

lugá natural pa barku mara, ku<br />

no ta e pir ku a konstruí. Tur<br />

loke e militarnan stashoná na e<br />

base mester, ta bini di tera firme<br />

di Venezuela.<br />

RIOHACHA<br />

Despues di masoménos 45<br />

minüt di buelo e avion ta<br />

kuminsá redusí altura, krusa<br />

riba e siudat Riohacha pa laga e<br />

pasahero sera konosí for di aire<br />

ku e siudat aki, pa finalmente<br />

aterisá na Aeropuerto Internacional<br />

Almirante Padilla. Un<br />

tereno di aeropuerto flankiá pa<br />

kasnan deplorabel ku muraya di<br />

Avion ku Tiara Air Aruba ta usa pa bula dos bia pa siman<br />

pa Riohacha.<br />

Aruba ku na su man robes (sùitwèst) e punta mas pegá di<br />

Alta Guajira.<br />

lodo, tabla, plachinan di zim.<br />

Muchanan pará na e waya di<br />

aeropuerto ta mira avion ta baha<br />

i subi, sin ku nan mes nunka<br />

kisas lo por yega na subi un<br />

avion.<br />

Solamente kompanianan di<br />

aviashon di Colombia ta hasi uso<br />

di e aeropuerto aki, ku eksepshon<br />

di Tiara Air Aruba, ku<br />

desde 21 di mart 2009 ta bula<br />

pa Riohacha. Pilotonan di e<br />

kompania di mes a familiarisá<br />

kaba ku e aeropuerto aki, na<br />

unda Tiara sin su propio bali i<br />

ofisina den sentro di e siudat.<br />

E aeropuerto ta situá na rant<br />

di Riohacha. Dentro di 10 minüt<br />

den taksi bo ta yega den sentro<br />

di e siudat. Tarifanan di taksi no<br />

ta haltu. Tur ta koló hel i práktikamente<br />

no ta eksistí un momentu<br />

ku bo no ta mira e vehíkulonan<br />

aki krusa manera vruminga<br />

loko den e kayanan di Riohacha,<br />

pitando pa buska pasahero. Nan<br />

kompetidónan mas fuerte ta e<br />

mototaksinan (motosaikel) ku ta<br />

transportá hende rápido riba<br />

distansianan kòrtiku.<br />

Riohacha den idioma wayuu<br />

ta Süchiimmaque, ku ta nifiká<br />

‘Ciudad del Río’. E ta kapital di e<br />

departamentu kolombiano di La<br />

Guajira, situá na sentro di laman<br />

Caribe den dèlta di e riu yamá<br />

Ranchería. Den e siudat aki ta<br />

ubiká hopi ofisina di entidatnan<br />

públiko, banko i entidatnan<br />

finansiero. Ademas e ta sede di<br />

e diósesis di Riohacha, institushonnan<br />

kultural, edukativo,<br />

fasilidatnan di deporte i un sentro<br />

komersial ku hopi tienda.<br />

Poblashon di Riohacha ta<br />

konsistí di algu mas ku 230 mil<br />

E isla prinsipal di Los Monjes sùitwèst di Aruba.<br />

habitante, konsistiendo di<br />

amerindio (indjan), mestizo<br />

(spañó/indjan), hende koló skur<br />

di desendensia afrikano, mulato<br />

(spañó/afrikano) i tambe sambo<br />

(indjan/afrikano).<br />

RELASHON<br />

E siudat Riohacha i henter e<br />

teritorio di La Guajira un 50 aña<br />

pasá ainda no tabatin masha bon<br />

nòmber. Pero gradualmente e<br />

siudat aki a modernisá i e tin tur<br />

fasilidat ku un siudat dje tamaño<br />

aki ta rekerí. Tin bon hotèl, entre<br />

otro Miraflores, ku a ofresé<br />

akomodashon pa e delegashon<br />

arubiano-boneriano ku a hasi un<br />

bishita siman pasá na e siudat<br />

aki, den un mishon komersial i<br />

di eksplorashon kultural i<br />

turístiko. Un personal amabel ku<br />

ta ofresé bon servisio, ademas<br />

kambernan kómodo, airekondishoná<br />

i ku televishon, konekshon<br />

di wifi. Hotel Mirafores ta<br />

práktikamente den sentro di<br />

Riohacha.<br />

Riohacha i la Guajira tin mas<br />

relashon ku Aruba kompará ku<br />

Kòrsou i Boneiru. E relashon ku<br />

Kòrsou ta sintá mas den un<br />

kantidat di hudiu sefárdiko ku<br />

den pasado a move bai Coro na<br />

Venezuela i Riohacha na Colombia.<br />

Kanando den e santana<br />

prinsipal di Riohacha por mira<br />

tambe kèldernan familiar grandi<br />

ku famnan manera Pinedo,<br />

Henriquez, Capriles. Tur ta<br />

mustra un relashon ku e<br />

komunidat hudiu di Kòrsou. Tin<br />

hopi otro fam di Kòrsou na<br />

Riohacha, manera Sprockel,<br />

kaminda te awe Jorge Sprockel<br />

Mendoza, direktor ehekutivo di<br />

Fundación Amigos Neerlandeses<br />

ta trata na mantené e relashon<br />

aki bibu.<br />

Diferente dje famianan hudiu<br />

di Riohacha a kombertí despues<br />

pa religion katóliko romano, ku<br />

awe ta dominá den e siudat aki.<br />

E santana di Riohacha riba su<br />

mes, ku su kèldernan impreshonante<br />

i luhoso, ta un atrakshon<br />

di Riohacha. E ta situá na<br />

apénas 150 meter di distansia for<br />

di Hotel Miraflores.<br />

E relashon ku Aruba ta<br />

enserá ku habitantenan di<br />

Riohacha, tantu hòmber komo<br />

muhé, a muda pa e isla aki en<br />

buska di un mihó porvenir<br />

dékadanan pasá. Otronan a yega<br />

na bordo di barkunan ku tabata<br />

transportá karga entre Aruba i<br />

kosta di La Guajira i a keda biba<br />

riba e isla aki. Spesialmente e<br />

bario Rancho djis pabou di<br />

Oranjestad (Playa) tin un<br />

relashon estrecho ku Riohacha,<br />

siudat na unda por ehèmpel e<br />

konosido lingwista di Aruba<br />

Ramon Todd Dandare a nase. Su<br />

subrino Clifford Rosa ta tratando<br />

pa algun aña kaba pa rehabilitá<br />

i fortifiká e lasonan familiar entre<br />

Aruba i Riohacha i a tuma<br />

inisiativa pa un bishita na e<br />

siudat aki siman pasá, den<br />

koperashon ku Tiara Air Aruba.<br />

Ta sigui den edishon di mañan.<br />

Den e santana prinsipal di Riohacha tin hopi graf luhoso<br />

di ‘hudiunan’ ku for di Kòrsou a establesé den e siudat aki.


PA PENSA ARIBA: No huzga, i boso lo no wòrdu huzgá; no<br />

kondená, i boso lo no wòrdu kondená; pordoná, i boso lo wòrdu<br />

pordoná. (Lukas 6:37)<br />

***<br />

SITASHON PA KORTE. Awor ta parse ku no tin duda mas<br />

ku Ramonsito Booi i Burney el Hage, polítikonan di UPB, lo<br />

mester presentá den korte penal pa defendé nan mes kontra<br />

kargonan ku Ministerio Públiko lo presentá kontra nan, pa<br />

delitonan ku tin relashon ku korupshon. Ta trata di e kaso<br />

Zambezi, ku tabata hopi den publisidat e último añanan.<br />

Un informe publiká riba Caribisch Netwerk ta mustra ku lo<br />

no dura masha pa Booi i El Hage risibí nan sitashon<br />

(dagvaarding) pa presentá den korte, despues di un<br />

investigashon profundo, largu i kostoso, komo resultado di e<br />

famoso ‘Zwartboek’, un dokumentashon ku Fundashon Bon<br />

Gobernashon a kompilá a base di un kantidat di dokumento ku<br />

ta yama duda riba integridat di e dos e personanan aki.<br />

Korektamente Ministerio Públiko, despues di hopi insistensia<br />

di parti Fundashon Bon Gobernashon, ku asta mester a entamá<br />

huisionan den Korte di Hustisia pa fòrsa kontinuashon di e<br />

investigashon, a sigui investigá, te ku awe tin bista ku lo presentá<br />

e kaso na korte.<br />

Banda di e kaso aki di Ramonsito Booi i Burney el Hage tin<br />

tambe un investigashon inisiá kontra Jeffrey Levenstone, aktual<br />

lider di frakshon di UPB den Konseho Insular, pa falsifikashon<br />

di firma. No ta masha kla kon a para ku e kaso aki. Echo ta ku<br />

fiskal mayó David van Delft a konfirmá algun tempu pasá na<br />

Extra ku e kaso ei ta habrí ainda i ku tin investigashon ta tumando<br />

lugá.<br />

Komo sifuera esaki no ta basta, algun luna pasá Diputado<br />

James Kroon tambe a bin haña su mes den un investigashon<br />

hudisial relashoná ku dunamentu di pèrmit di taksi na un famia<br />

di dje. Gezaghebber korektamente a pidi Ministerio Públiko pa<br />

investigá e kaso aki.<br />

Na e momentu aki pues tin dos mandatario di<br />

Bestuurscollege (El Hage i Kroon) i un miembro di Konseho<br />

Insular (Levenstone) bou di investigashon.<br />

E lider tra’i kortina di UPB (Booi) tambe ta bou di<br />

investigashon. Esaki ta un bèrgwensa pa Boneiru. Anto ningun<br />

di e tres proménan ta ni pensa pa, pendiente di e investigashon<br />

i tratamentu di nan kaso den korte, tuma retiru sikiera ta<br />

temporalmente. Al kontrario, nan ta keda sintá duru riba nan<br />

stul, manera pegá ku ‘crazy glue’.<br />

Ta tristu konstatá aki e degenerashon total di mandatarionan<br />

di e isla aki. Nan no tin niun noshon mas kua ta e norma i<br />

balornan ku mester ta pará sentral den e bandera di étika, norma<br />

i balornan. Un ámtenar sí, si e mester keda detené òf<br />

simplemente bira opheto di un investigashon i kaso penal den<br />

korte, mester bai riba non-aktif, sperando riba sentensia den<br />

su kaso. Pa mandatarionan, ku ta tuma desishon pa pone e<br />

ámtenar ei riba nòn-aktif, sí e regla aki no ta konta. Hipokresia<br />

di grado mayó.<br />

***<br />

PA PENSA ARIBA: Duna, i lo wòrdu duná na boso; un midí<br />

bon yená, bon primí, bon sakudí, ku ta basha ofer, nan lo drama<br />

den boso skochi. Pasobra ku e mesun midí ku boso midi kuné<br />

lo wòrdu midí bèk pa boso. (Lukas 6:38)<br />

***<br />

DEFENSA DI MALDAT. Nos no por komprondé kon tin hende,<br />

asta media, ku ta trata na defendé maldat. Den e kaso dje<br />

polítikonan enbèrdat mester bai proba nan maldat, pero si tabata<br />

trata di otro hende, kisas polítikonan di otro partido òf un simpel<br />

delinkuente, lo no a papia tokante ku mester bai proba nan<br />

kulpabilidat.<br />

Mirando i tendiendo e kosnan aki bo ta haña inklinashon pa<br />

puntra bo mes ku si no tin hendenan di media mes riba ‘payroll’<br />

di e polítikonan aki?<br />

Kisas no pa medio di pago direkto, pero via kontratonan pa<br />

hasi sierto trabounan pa gobièrnu, tresiendo plaka den lachi.<br />

Un kos nos ta bisa: bèrdat semper ta haña mentira na<br />

kaminda. Bo no por hasi malu, kometé krímen, anto kere ku bo<br />

ta sali ‘clear’. Si ta asina mes ku bo tin rekurso finansiero pa<br />

paga hopi plaka na abogado i bo sali liber, e loke bo a hasi lo<br />

keda persiguí bo pa semper. Un dia ta yega ku bo mester paga<br />

p’e. Esei ta inevitabel!<br />

***<br />

Ministerio Públiko ta refutá rumornan ku a seponé e kaso<br />

KASO ZAMBEZI DEN KORTE PRONTO<br />

KRALENDIJK – E sospechosonan<br />

den e asina yamá kaso<br />

Zambezi, dentro di poko lo risibí<br />

un sitashon, esaki bosero di<br />

Ministerio Públiko, Norman<br />

Serphos, a bisa. Serphos ta<br />

refutá e rumornan ku ta sirkulá<br />

na Boneiru ku Ministerio<br />

Públiko a seponé e kaso. E kaso<br />

definitivamente ta bini dilanti<br />

hues, di akuerdo ku un publikashon<br />

di Caribischnetwerk.<br />

Ministerio Públiko ta prepará<br />

su mes pa trese e kaso di<br />

korupshon aki dilanti hues. E<br />

investigashon ekstenso na e<br />

dokumentashon Zambezi, ta<br />

bai tokante e supuesto korupshon<br />

di èks polítiko di UPB,<br />

Ramonsito Booi i e aktual diputado<br />

di UPB Burney el Hage.<br />

Kuater aña pasá Ministerio<br />

Públiko i Rijksrecherche a<br />

inisiá un investigashon masal<br />

na froude, tumamentu di sèn i<br />

labamentu di plaka. Fundashon<br />

Bon Gobernashon a bringa<br />

kontra un sepó di e kaso den<br />

promé instansia, pa despues<br />

bolbe sigui ku e kaso.<br />

FECHA<br />

Rijksrechercheur desde aña<br />

pasá a realisá un investigashon<br />

adishonal. Banda di Booi el<br />

Hage, a tende tambe otro<br />

personanan. Serphos: ‘Traspaso<br />

di e dokumentashon ya a<br />

tuma lugá. Awor ta kuestion di<br />

simannan promé ku e sospechosonan<br />

presentá den korte.<br />

Asina ku Ministerio Públiko<br />

haña un fecha dor di korte, lo<br />

entregá e sitashonnan.<br />

Na Boneiru tabatin rumor<br />

ku lo a seponé e kaso kontra<br />

Booi i el Hage. Otronan ta pretendé<br />

ku ya a saka e sitashon-<br />

HAIR<br />

Kaya Dr. J.<br />

Gregorio<br />

Hernandez 45A<br />

Yama pa bo sita<br />

Djaluna pa djabièrné<br />

Tel: 788-2228 - 529-2228<br />

PA BO PELÁ SERVISIO LIHÉ<br />

$7,=<br />

nan. Serphos ta refutá e<br />

rumornan aki. ‘Mi mes a haña<br />

diferente yamada ku e pregunta<br />

si e seponé e kaso penal aki.<br />

No por papia di seponé. Mas<br />

ainda, e kaso no por seponé e<br />

kaso, pasobra Ministerio<br />

Públiko a haña enkargo di<br />

Korte Komun di Hustisia pa<br />

persiguishon, di kua nos ta<br />

obligá pa kumpli’.<br />

REDU<br />

Fiskal mayó mr. David van<br />

Delft ta konfirmá ku tratamentu<br />

di e kaso penal dor di korte ta<br />

yegando. E ta poko mas<br />

kouteloso pa menshoná un<br />

fecha pa tratamentu di e kaso<br />

Zambezi.<br />

Van Delft: ‘Mi ta spera un<br />

desishon pa kontinuashon entre<br />

awor i algun luna. E<br />

desishon aki promé ta partisipá<br />

na e sospechosonan i nan<br />

abogadonan’.<br />

Tokante e rumornan riba e<br />

isla, van Delft ta korto, tur esaki<br />

ta redu.<br />

Van Delft ta enfatisá ku e<br />

kaso Zambezi ta un kaso grandi<br />

i ku e kosta hopi tempu i<br />

energia. Nos ta papia aki di<br />

meternan kúbiko di papel. E<br />

rapòrt di Rijksrecherche ta kla<br />

i ta serka e fiskal, Leomar<br />

Anegla, ku tin e kaso na su en-<br />

kargo. E ta tuma e desishonnan<br />

mas aleu.<br />

FUERTE DEN SAPATU<br />

Presidente di Fundashon<br />

Bon Gobernashon, Nòchi<br />

Willem, tambe a buska informashon<br />

tokante progreso di e<br />

kaso serka Ministerio Públiko.<br />

El a tende ku Ministerio<br />

Públiko ta kla pa tuma un<br />

desishon pa persiguishon. E<br />

fundashon a traha un dokumentu<br />

ku hopi informashon di<br />

e kaso i despues di un sepó dor<br />

di korte den promé instansia, a<br />

sigui bringa ku resultado<br />

eksitoso.<br />

Willem ta kontentu ku e<br />

kaso ta kasi den fase di tratamentu.<br />

Si a disidí ku pronto ta<br />

saka e sitashonnan, ta nifiká<br />

ku Ministerio Públiko ta pará<br />

fuerte den su sapatu. Pasobra<br />

no mester ta asina ku e sospechosonan<br />

ta haña apsolushon<br />

pa di falta di prueba.<br />

Willem ta spera ku den e<br />

sitashonnan tin tur denunsia di<br />

e ocho dokumentashonnan ku<br />

a investigá durante e investigashon<br />

adishonal dor di<br />

Rijksrechercheur. E dokumentashonnan<br />

aki ta bai tokante<br />

violashon di obligashon di<br />

funshon i posibel labamentu di<br />

plaka.<br />

EXECUTORIALE VERKOOP<br />

Op 17 juni 2013 om negen uur in de morgen, zal ten kantore<br />

en ten overstaan van Mr. A.H. Schouten, notaris in het openbaar<br />

lichaam Bonaire in het openbaar worden verkocht krachtens<br />

artikel bij hypotheekhouders 3:268 van het Burgerlijk Wetboek<br />

BES, eerst bij opbod en meteen daaropvolgend bij afmijning:<br />

EEN PERCEEL GROND MET HET DAAROP GEBOUWDE,<br />

GELEGEN TE SANTA BARBARA OP BONAIRE,<br />

KADASTRAAL BEKEND ALS AFDELING 4, SECTIE A,<br />

NUMMER 1980, GROOT ÉÉNDUIZEND NEGENHON-<br />

DERDDRIEËNVIJFTIG VIERKANTE METER (1.953 M2),<br />

PLAATSELIJK BEKEND ALS SABADECO CROWN TERRACE<br />

69;<br />

De veilingvoorwaarden liggen vanaf acht (8) dagen vóór de veiling<br />

ter inzage ten voornoemde kantore. Deze voorwaarden<br />

houden onder meer in de bepaling dat van iedere bieder<br />

gevorderd kan worden dat hij, ter nakoming van zijn bod en<br />

verdere verplichtingen, een bankgarantie of andere zekerheid<br />

stelt.<br />

De executant behoudt zich het recht voor de veiling uit te stellen<br />

en op te houden zonder de verplichting daarvoor de reden(en)<br />

te noemen.<br />

Tot zondag 2 juni om 17:00 uur kunnen onderhandse biedingen<br />

worden gedaan, bij een aan de notaris gericht geschrift.<br />

Notariskantoor Mr. A.H. Schouten<br />

Kaya Isla Riba 2, Bonaire<br />

Telefoon: 717-8540/717-8541<br />

e-mail: veilingen@bonairenotaris.com


KRALENDIJK — E pregunta<br />

ta keda di kon no a bende Ecopower<br />

ku WEB, si nan tabatin<br />

asina tantu gana di bende. A<br />

negoshá ku WEB. Nos tur ta<br />

kòrda ku tabata e pagadó di<br />

belasting ku a skapa Ecopower<br />

via di un pago di estado<br />

hulandes na Rabobank. No ta<br />

mas lógiko e ora ei pa yuda<br />

WEB tuma Ecopower over.<br />

Esun ku a sali ganá den e<br />

asuntu aki ta Rabobank. E kaha<br />

di gobièrnu a pèrdè algun<br />

mion, tarifanan di koriente ku<br />

awa a subi, ku otro palabra ta<br />

nos di Boneiru a pèrdè atrobe.<br />

Un bia mas Partido Pro<br />

Hustisia i Union (PHU) mester<br />

a tende di medionan públiko.<br />

KRALENDIJK — Djamars<br />

último den esfera di su mes<br />

ambiente di trabou, e damita<br />

Tansy Piar a sigui un treinen<br />

personalisá di servisio na<br />

telefòn. Tansy ta empleá na The<br />

Touch Spa kaminda e ta ehersé<br />

e trabou di atministrador i<br />

resepshonista.<br />

Komo un sosten pa su<br />

trabou, Alda Dirksz, direktor di<br />

e kompania, a ofresé su<br />

empleado un treinen di servisio<br />

na telefòn. Di e manera aki sra.<br />

Dirksz kier kontribuí na desaroyo<br />

personal di su empleadonan<br />

i ta purba duna nan e<br />

Ningun informashon di parti di<br />

Bestuurscollege, ni tampoko di<br />

WEB. A bende Ecopower ku<br />

Contour Global, un kompania<br />

di invershon privá, ku ta<br />

kumpra i manehá plantanan di<br />

elektrisidat rònt mundu.<br />

E desaroyo aki por bai den dos<br />

direkshon. Sea mihó produkshon<br />

ku tarifanan mas abou pa<br />

Boneiru, òf maksimalisashon<br />

di ganashi na fabor di Contour<br />

Global, kaminda kalidat lo ta<br />

ménos importante ku ganashi.<br />

Produkshon i distribushon di<br />

elektrisidat ta un monopolio na<br />

Boneiru i kaminda tin monopolio<br />

kasi semper kalidat i<br />

servisio ta bai atras. Laga nos<br />

duna Contour Global e bene-<br />

sosten ku nan mester pa por<br />

ehersé nan trabou na nivel.<br />

Servisio ta importante pa por<br />

distinguí un kompania i The<br />

Touch Spa ta realisá esaki bon.<br />

Coffie & Van der Hoek BV ta<br />

aploudí inisiativanan manera<br />

esaki kaminda kompania i<br />

empleado kier traha riba<br />

desaroyo personal i di kompania.<br />

E treinen ofresé tabata<br />

enserá tópikonan manera entre<br />

otro etikèt na telefòn, ekspektativanan<br />

di kliente i kon pa<br />

dil ku reklamo.<br />

GRADISIMENTU I INVITASHON<br />

Yunan, ruman i demas famia di e defuntu:<br />

Carmelia Cicilia<br />

Mihó konosí komo Shon Ca di Sùit<br />

Ta gradisí tur famia, amigu i konosí ku a kompañá nan na<br />

ora di morto i entiero di nan defuntu stimá. Un danki ta bai<br />

na tur ku a manda flor, krans i telegram. Boso atenshon<br />

tabata un gran konsuelo pa nos. Alabes nos ke invitá pa 3<br />

Santu Sakrifisio di Misa pa deskanso di alma di e defuntu<br />

djabièrnè 24 di mei, djamars 28 di mei i djaweps 30 di mei<br />

pa 7’or di anochi na Misa San Luis Beltran na Rincon.<br />

Aseptá esaki komo un invitashon personal.<br />

Boneiru a pèrdè atrobe<br />

DI KON NO A BENDE ECOPOWER KU WEB<br />

THE TOUCH SPA TA SIGUI SOSTENÉ SU<br />

EMPLEADONAN PA MEDIO DI TREINEN<br />

Tansy Piar a risibí su sertifikado di partisipashon for di<br />

man di Alda Dirksz i entrenadó Roosje van der Hoek.<br />

fisio di duda i spera ku nan tin<br />

bon intenshon, segun PHU.<br />

E pregunta ta keda dikon no<br />

a bende Ecopower ku WEB, si<br />

nan tabatin asina tantu gana<br />

di bende. A negoshá ku WEB,<br />

PHU ta puntra. Nos tur ta kòrda<br />

ku tabata e pagadó di belasting<br />

ku a skapa Ecopower via di un<br />

pago di estado hulandes na<br />

Rabobank. No ta mas lógiko e<br />

ora ei pa yuda WEB tuma<br />

Ecopower over. Esun ku a sali<br />

ganá den e asuntu aki ta<br />

Rabobank. E kaha di gobièrnu<br />

a pèrdè algun mion, tarifanan<br />

di koriente ku awa a subi, ku<br />

otro palabra ta nos di Boneiru<br />

a pèrdè atrobe. E kosnan aki ta<br />

pone bo sanger herebé. E úniko<br />

banko ku por a wanta un sla<br />

tabata Rabobank. Pero nò, a<br />

yuda banko i laga e pagadó di<br />

belasting sufri. Bestuurscollege<br />

i mandatarionan tur a para<br />

KRALENDIJK — Kámara di<br />

Komersio i Industria Boneiru ta<br />

hasi un súplika na tur empresa,<br />

persona hurídiko òf filial<br />

ku ainda no a kumpli ku e<br />

pago di kontribushon anual pa<br />

2013, pa kanselá e montante<br />

habrí.<br />

Un di e obligashonnan ku ta<br />

preskribí den ‘Handelsregisterwet<br />

2009 BES’, ta e pago di<br />

un kontribushon anual. Na<br />

promé inskripshon di un<br />

empresa, persona hurídiko òf<br />

filial i despues tur aña ku ta<br />

sigui e aña di inskripshon, tur<br />

empresa, persona hurídiko òf<br />

filial, ta obligá di hasi un pago<br />

di kontribushon anual. E<br />

kontribushon anual ta kalkulá<br />

a base di e propio kapasidat di<br />

un empresa, persona hurídiko<br />

òf filial deponé.<br />

Pa keda definí e kontribushon<br />

anual a base di e propio<br />

kapasidat, tur empresario ta<br />

obligá di deklará nan kapasidat<br />

na Kámara di Komersio. Eksepshon<br />

riba e regla aki ta<br />

fundashon, Stichting Particulier<br />

Fonds i asosiashonnan, ku no<br />

ta operá un empresa komersial.<br />

Fundashon, asosiashon i<br />

Stichting Particulier Fonds, ta<br />

mira.<br />

No lubidá ku Ecopower<br />

tabatin un kontrato hopi<br />

lukrativo ku WEB, kaminda<br />

tur gastu por a inkluí den e<br />

preis di energia ku e resultado<br />

ku WEB no por a hasi nada otro<br />

ku oumentá su tarifanan. Awor<br />

e kontrato aki ta den man di<br />

Contour Global i laga nos spera<br />

ku nan ta di buena fe i lo hiba<br />

un bon maneho i lo invertí pa<br />

hisa efisiensia pa baha<br />

tarifanan. PHU sa kaba ku nos<br />

ta gaña nos mes i ku tarifanan<br />

di awa i koriente lo bolbe subi.<br />

Pero PHU no kier kulpa un<br />

kompania nobo sin sa kiko nan<br />

intenshon ta. Ta p’esei lo warda<br />

i sigui tur desaroyo ku wowo<br />

di falki.<br />

PHU ta kere ku ta na su lugá<br />

pa WEB i Contour Global duna<br />

un rueda di prensa pa duna<br />

aklarashon riba e dil aki.<br />

klasifiká den skal 4 i ta paga<br />

un kontribushon anual fiho.<br />

Tur empresa, persona hurídiko<br />

òf filial ku un debe atrasá<br />

di 3 òf mas aña, por bin na<br />

remarke pa un areglo di pago.<br />

Tambe tur empresa ku a stòp<br />

ku nan aktividat komersial ta<br />

supliká pa bin deponé esaki i<br />

kanselá e kontribushonnan<br />

anual atrasá.<br />

E areglo di pago ta mará na<br />

algun kondishonnan kaminda<br />

entre otro e direktor/represen-<br />

Basta tempu kaba nos ta biba<br />

na Boneiru ku e ansha ku<br />

koriente lo kai afó. Produkshon<br />

i distribushon di koriente ta<br />

sumamente importante pa<br />

Boneiru. Ta p’esei PHU semper<br />

a boga pa lag’é keda den man<br />

di Boneiru.<br />

Segun PHU, WEB mester<br />

bira doño di tur planta di<br />

elektrisidat na Boneiru. Si Contour<br />

Global kier Boneiru bon,<br />

nan lo ta dispuesto pa yega na<br />

un areglo pa laga WEB kumpra<br />

Ecopower pokopoko via di<br />

un ESOP-trust.<br />

Laga nos spera ku aki poko<br />

tempu nos no tin ku lesa i mira<br />

den korant un bia mas kon nos<br />

planta di produkshon di elektrisidat<br />

a kai den gara di otro<br />

grupo ku lo sigui pèrs plaka<br />

brutu for di pueblo ku tur konsekuensha<br />

negativo ku esei lo<br />

trese kuné pa nos, segun PHU.<br />

OBLIGASHON FINANSIERO PA KU KÁMARA DI KOMERSIO<br />

tante mester kanselá e último<br />

dos kontribushon anual dirèkt.<br />

E montante ku resta mester<br />

kanselá konforme e tèrmino<br />

determiná i no tin e posibilidat<br />

pa hasi petishon pa prolongá e<br />

pago.<br />

Pa mas informashon òf pa<br />

ekspresá e deseo pa drenta un<br />

areglo di pago, por tuma<br />

kontakto ku Kámara di Komersio<br />

na Kaya Grandi 67,<br />

telefon 717-5595 òf via e-mail<br />

office@kvkbonaire.com.<br />

ku tremendo shou djaluna <strong>27</strong> mei<br />

kuminsando pa: 7’or anochi<br />

entrada : $ 5.00 pa persona<br />

obtenibel na : ofisina di Extra<br />

na porta di Freewinds òf<br />

yama 796-1440 / 788-7450<br />

pa reservashon<br />

The Freewindsband ku<br />

Terrence de Haseth - Michelle Schuijling i<br />

Vanessa Peralta<br />

ritmo e.o. di pop, rock, blues i jazz<br />

Tambe tin modelaje di nos<br />

Miss Teen Bonaire,<br />

Nizaira Martis<br />

kende ta bai representá Bonaire<br />

ku fundashon AD Produkshon na<br />

Sto. Domingo dia 28 yüli benidero


PA PA PENSA PENSA ARIBA<br />

ARIBA<br />

Malu di mas ta konsuelo di bobo!<br />

FO’I FO’I SAMBUMBU<br />

SAMBUMBU<br />

Registrá Registrá pa:<br />

pa:<br />

Pader Pader Pader Brenneker<br />

Brenneker<br />

POBRESA<br />

‘Si bo stima bo wowo, bo bin wak’, atvertensia di un<br />

hòmber ku ta biba den pobresa.<br />

PALABRA PALABRA DI DI SABIDURIA<br />

SABIDURIA<br />

E kaminda di SEÑOR ta un fortalesa pa e rekto, ma e lo<br />

ta destrukshon pa e hasidónan di inikidat.<br />

BOLETIN BOLETIN DI DI TEMPU<br />

TEMPU<br />

Tempu: Por lo general parsialmente nublá ku chèns pa<br />

algun áwaseru pasahero prinsipalmente durante di<br />

mardugá i mainta.<br />

Temperatura máksimo lo ta 33°C i temperatura mínimo<br />

26°C.<br />

Solo ta sali: 06:10 i e ta baha 18:56<br />

Bientu: Moderá, forsa 4 (20 te 30 km/ora, 11 te 16 nudo).<br />

Den dia, de bes en kuando basta fuerte te posibelmente<br />

fuerte den ráfaga, forsa 5 te 6 (31 te 50 km/ora, 17 te <strong>27</strong><br />

nudo).<br />

Situashon general: Durante próksimo 24 ora<br />

temporalmente mas nubia lo pasa riba nos islanan ku<br />

chèns pa un áwaseru lokal durante oranan di mainta.<br />

Tonchi bo sa ku Lion Fish a<br />

bira un plato hopi popular i<br />

gustá. Ta basta pedido tin<br />

pa e delisia di laman aki.<br />

AGÈNDA BONEIRU<br />

Numbernan importante<br />

Polis 717-8000<br />

Polis Emergensia 911<br />

Brantwer 919<br />

Wardakosta 913<br />

Hòspital 717-8900<br />

***<br />

Storing awa òf koriente 9215<br />

***<br />

Orario bishita Hòspital<br />

Mèrdia 11;30 pa 1’or; anochi<br />

di mitar di shete pa 8’or.<br />

***<br />

Asilo di Bestia<br />

Kaminda Lagun 26<br />

Dushi tempu bieu<br />

Ofrenda floral<br />

Ta kustumber ku mandatarionan ta hasi akto di presensia na okashon di ofrenda floral<br />

na busto di Libertador Simon Bolivar. Riba e foto Arthur Domacassé i Richard Dammers,<br />

ámbos defuntu, na un di e okashonnan aki.<br />

Awèl si. E ta un bon negoshi. Ta<br />

basta hende ta bai enbuska di Lion<br />

Fish. Un bes aki bo ta tende ku<br />

ta prohibí pa kue e piská aki.<br />

tel. 717-4989<br />

***<br />

Rekohé bestia morto<br />

tel. 788-2999<br />

***<br />

Atrakshonnan<br />

Parke Washington-Slagbaai:<br />

8’or pa 5’or tur dia<br />

Mangazina di Rei:<br />

8’or pa 5’or den siman<br />

***<br />

Museo Bonaire (SKAL):<br />

8’or pa 12’or/mitar di dos pa<br />

5’or den siman<br />

We Dare to Care Park<br />

1;00 p.m. – 7;00 p.m.<br />

***<br />

Orario selebrashon Santu<br />

Sakrifisio di Misa:<br />

Parokia San Bernardo<br />

Djaluna, djarason, djabièrnè,<br />

djasabra 7;00 p.m. Djaweps<br />

6;30 p.m. Djadumingu 8;00<br />

a.m., 10;00 a.m., 7;00 p.m.<br />

Bírgen Maria di Coromoto<br />

Antriol<br />

Djaluna 6;30 a.m., djamars<br />

7;30 p.m., djaweps 7;00 p.m.,<br />

djasabra 6;00 p.m.<br />

(na ingles), 7;30 p.m.<br />

(papiamentu), djadumingu<br />

9;00 a.m. – 6;00 p.m.<br />

San Luis Beltran Rincon<br />

Djaluna 7;00 p.m., djamars i<br />

djarason misa den bario,<br />

djaweps 7;00 p.m., djabièrnè<br />

7;00 p.m., djasabra 7;00<br />

p.m., djadumingu 7;00 a.m. –<br />

10;00 a.m. – 6;00 p.m.<br />

(na spañó)<br />

***<br />

SNECHI DI<br />

PALABRA DI DIOS<br />

<strong>27</strong>.05...Mk. 10,17-<strong>27</strong>. San Agustín de Canterbury<br />

........Hesus a laga su bista pasa riba su disipelnan i a<br />

bisa: Mi yunan, ki difisil ta pa rikunan drenta Reino di<br />

Dios”. Su disipelnan a keda straño di loke Hesus a bisa.<br />

Pero Hesus a ripiti: Mi yunan ki difisil ta pa drenta Reino<br />

di Dios. Si! Pa un kamel ta mas fasil pa pasa dor di wowo<br />

di un angua, ku pa un hende riko drenta reino di Dios’.<br />

.......Palabra di Señor.<br />

Rumannan, for di tempu ku Hesus tabata biba aki na mundu,<br />

te na dia di awe, E tabatin miles i miones di adorado. Hopi a<br />

sigui den Su pasonan, preferando Kristu riba tur rikesa di<br />

mundu. Awe nos ta hasi nos mes e pregunta aki: Kiko Kristu<br />

ta nifika den mi bida.<br />

Hesukristu tabata riku. Ma El a hasi Su mes pober pa nos<br />

probecho. Pa Su pobresa, E kier a hasi nos bira riku.


Proyekto di IMARES di Wageningen<br />

TA BAI EKSPLORÁ REF DI BONEIRU<br />

KRALENDIJK – Ku ayudo di<br />

un supmarino di Kòrsou<br />

IMARES Wageningen UR, un<br />

laboratorio di mikrobiologia, ta<br />

bai hasi un investigashon di e<br />

ref di Boneiru. E dos personanan<br />

enkargá pa hasi e investigashon<br />

aki ta Erik Meesters i<br />

Lisa Becking. Meta ta pa pone<br />

e biodiversidat di e ref boneriano<br />

riba mapa, tuma<br />

muestra pa identifikashon i<br />

investigashon di bakteria den<br />

spònsnan den fondo di laman.<br />

E dos investigadónan aki ta<br />

KRALENDIJK -- Den su<br />

enkuentro ku prensa di luna di<br />

mei, gezaghebber dr. Lydia<br />

Emerencia a informá ku<br />

resientemente el a sera konosí<br />

ku e funshonario di integridat<br />

di RCN. A konstatá ku riba<br />

nivel di RCN tambe tin diferente<br />

prosesonan andando ku ta toka<br />

integridat, manera kursonan pa<br />

personal i e formulashon di<br />

kódigo di étika pa ámtenarnan.<br />

Lo elaborá e posibilidatnan<br />

pa koperashon riba integridat.<br />

Mientrastantu ta formalisando<br />

un akuerdo ki koperashon ku<br />

BIOS, ku ta habri e posibilidat<br />

pa BIOS duna apoyo na Bo-<br />

traha huntu ku Detmer<br />

Sipkema, un mikrobiólogo di<br />

Universidat di Wageningen<br />

tambe ku taksónomonan na<br />

Naturalis di Leiden.<br />

SUPMARINO<br />

E ref di koral di Boneiru ta<br />

famoso i tur aña tin hopi turista<br />

ta bishitá Boneiru pa mira<br />

esaki. Koralnan di piedra pa<br />

nan kresementu ta dependiente<br />

di lus i den awa kla por topa<br />

ku koral na un profundidat di<br />

te asta 60 meter. Investigashon<br />

E supmarino Curasub ku lo usa pa kue muestra na e ref di<br />

koral mas hundu.<br />

pa medio di aire komprimí ta<br />

limitá te na máksimo 40 meter.<br />

Investigadónan Erik Meesters i<br />

Lisa Becking awor ta bai<br />

eksplorá e refnan mas hundu<br />

huntu ku Curasub, un boto<br />

supmarino di Curaçao Sea<br />

Aquarium.<br />

E investigashon dje ref mas<br />

hundu di Boneiru lo tuma lugá<br />

inisialmente di dia 30 di mei<br />

pa 2 di yüni awor. Tin masha<br />

tiki konosí di e ref di koral mas<br />

hundu na kosta boneriano. Di<br />

e refnan na ménos profundidat<br />

ta konosí ku nan ta sorprendentemente<br />

riku na sortonan<br />

di mata i bestia. Di e<br />

refnan mas hundu tin masha<br />

tiki konosí te awor. P’esei<br />

tambe ta fèrwagt ku lo topa ku<br />

hopi sorto di mata i bestia nobo<br />

na e profundidatnan kasi<br />

nunka eksplorá aki.<br />

INVESTIGASHON<br />

Ministerio di Asuntunan<br />

Ekonómiko a duna IMARES<br />

enkargo pa investigá e ref<br />

hundu di Boneiru komo parti<br />

di un plan di maneho di na-<br />

turalesa pa Hulanda Karibense.<br />

E investigadónan ta subi na<br />

bordo di e boto supmarino<br />

Curasub pa yega te na profundidatnan<br />

di 300 meter, na unda<br />

organismonan a haña un<br />

solushon pa bida sin lus i un<br />

bida bou di preshon grandi. Lo<br />

kolektá i saka foto di muestranan<br />

biológiko ku lo establesé<br />

e ekosistema i biodiversidat<br />

úniko.<br />

Taksónomonan di e tim<br />

marítimo di Naturalis BIOdiversity<br />

Center lo identifiká e<br />

sorto di organismonan ku<br />

kolektá. E laboratorio molekular<br />

di Naturalis lo generá<br />

tambe e ‘barcode’-nan di DNA<br />

pa yuda den identifikashon i e<br />

establesimentu di relashon entre<br />

e sortonan. Detmer Sipkema<br />

di Laboratory of Microbiology<br />

di Wageningen UR lo pone e<br />

diversidat mikroskópiko riba<br />

mapa.<br />

E meta di e ekspedishon aki<br />

(Bonaire Deep Reef Expeditie I)<br />

ta pa hasi un promé inventarisashon<br />

di e biodiversidat di<br />

e ref na profundidat grandi. E<br />

PROSESO ANDANDO KU TA TOKA INTEGRIDAT<br />

neiru pa loke ta trata integridat<br />

na 2013 i tambe for di 2014.<br />

SUPERVISHON I<br />

MANTENSHON<br />

Mas aleu gezaghebber a<br />

splika ta asina ku ta kreando<br />

strukturanan di komunikashon<br />

i koperashon efektivo entre tur<br />

instansia ku tin e tarea i<br />

responsabilidat pa loke ta trata<br />

supervishon i mantenshon. Entre<br />

otro e direktorado di<br />

supervishon i mantenshon,<br />

polis i brantwer. E tarea di<br />

supervishon i mantenshon no<br />

ta unu fásil. Falta basta<br />

informashon tokante esaki<br />

ALL DENTURE LAB<br />

Tandprothetische Praktijk<br />

Bonaire N.V.<br />

Kaya Dr. J.G.Hernandez s/n<br />

(banda di Botika Korona)<br />

AKI TA TRAHA I DRECHA PLANCHA PA DJIENTE.<br />

BO TA WARDA MIENTRAS NAN TA DRECHE,<br />

SERVISIO RAPIDO.<br />

Habri di djaluna pa djaweps di 9’or mainta pa 12’or /<br />

2’or pa 4’or di atardi i djabierne di 9’or mainta pa<br />

12’or merdia atardi ta SERA.<br />

Por yama pa un sita na tel. 717-2248 òf selular 786-3714<br />

E.M. Rijswijk.<br />

KU SUPMARINO<br />

serka habitante i tambe falta un<br />

tradishon efektivo di supervishon<br />

i mantenshon.<br />

Finalmente, gezaghebber a<br />

ekspresá pabien na Frits Goedgedrag<br />

pa su nombramentu<br />

komo miembro di Raad van<br />

State representando BES.<br />

Gezaghebber a bisa di lo<br />

aserká Goedgedrag ku vários<br />

petishon pa konseho i ta mira<br />

e posibilidat di un bon koperashon<br />

entre Entidat Públiko<br />

Boneiru i Goedgedrag.<br />

WEB-SITE PLAN DI DESAROYO PARKE MARINO<br />

KRALENDIJK — Awor por<br />

haña informashon tokante e<br />

kambionan ku a tuma lugá<br />

poko tempu pasá den e plan di<br />

desaroyo ambiental ku tin di<br />

haber ku Parke Marino di<br />

Boneiru riba Internet.<br />

E web-site nobo ta uza un<br />

formato di blog pa dirigí<br />

atenshon na e desishon pa laga<br />

desaroyo urbano tuma lugá,<br />

den e ambiente marino di kosta<br />

di Boneiru. Tambe, por haña<br />

deskripshon di e daño ku e<br />

desishon ei lo por kousa na<br />

koral i e ekonomia di Boneiru.<br />

E web-site ta www.savebonairemarinepark.org.<br />

E web-site ta hasi uzo di al<br />

tantu di blog, oudio i video pa<br />

deskribí e kambionan den<br />

konteksto di e situashon sosioekonómiko<br />

di Boneiru i lei ku<br />

ta protehá naturalesa. Esnan<br />

ku subi e web-site por haña un<br />

bista di tur e tópikonan i tambe<br />

haña informashon mas<br />

spesífiko tokante kada tópiko.<br />

Pa esnan ku ta interesá pa<br />

yuda protehá e potensial<br />

ekonómiko i e balor di Parke<br />

Marino di Boneiru, e web-site<br />

ta duna e posibilidat pa firma<br />

un petishon pa pidi pa kambia<br />

bèk e desishonnan ku ta pèrmití<br />

desaroyo komersial den Parke<br />

Marino. Donashon tambe ta<br />

posibel via e web-site pa yuda<br />

kubri e kosto di e proseso legal.<br />

Sea Turtle Conservation<br />

Bonaire i STINAPA ta dirigí e<br />

website www.savebonairemarinepark.org.<br />

E dos organisashonnan<br />

aki ta esnan ku a<br />

protestá ofisialmente en kontra<br />

di e desishon pa laga desaroyo<br />

urbano tuma lugá den Parke<br />

Marino.<br />

REUNION MI MES HÒFITO<br />

KRALENDIJK — Presidente<br />

di Mi Mes Hòfito, Elvis Janga,<br />

ta partisipá na miembronan ku<br />

djamars 28 di mei tin un reunion<br />

ekstraordinario pa mitar<br />

di seis di atardi na Geza Place.<br />

Un boka bisa otro i ta konta<br />

ku presensia di tur miembro.<br />

informashon aki ta esensial pa<br />

protekshon di naturalesa i<br />

dunamentu di forma na<br />

plannan duradero pa maneho<br />

di e teritorio. Simplemente<br />

bisá, pa por protehá e refnan<br />

hundu mester sa promé kiko ta<br />

biba na e profundidat ei i<br />

komprondé e prosesonan<br />

ekológiko ku ta mantené e<br />

diversidat na bida.<br />

LIBER<br />

Skirbí pa<br />

Charles Pikeur<br />

18 aña kasá ku un mama/<br />

muhé! (3 di 4)<br />

Hopi separashon entre<br />

hòmber i muhé kasá a yega<br />

di drecha despues di hopi<br />

hopi aña, kua mi mes por a<br />

mira ku mi propio wowonan i<br />

mi ta kontentu ku esaki. Mi<br />

no ta kere den divorsio! Esun<br />

ku divorsiá i bolbe kasa a<br />

kometé un fayo, ya ku den e<br />

siguiente matrimonio tambe lo<br />

bo(so) bolbe konfrontá<br />

problema.Ta sigi otro siman!<br />

E solushon ta pasenshi i mas<br />

pasenshi. Tur matrimonio ku<br />

tuma lugá den un Misa ta di<br />

Dios, ya ku Satanas no ta<br />

manda hòmber i muhé kasa<br />

den un Misa/Tèmpel. Ami ta<br />

gradisí Dios ku nunka mi a<br />

divorsiá ni ke divorsiá i<br />

tampoko a yega di separá fo’i<br />

mi kasá. Dios a bisa:<br />

“Hòmber, stima boso kasá<br />

”.<br />

Den periodonan pasá,<br />

Moises a pèrmití divorsio<br />

, pero Hesus a<br />

bini despues i a koregí e<br />

suseso kua tabata den<br />

periodo di Moises i a bisa:<br />

“Pa falta di boso kurason duru<br />

ku Moises a duna pèrmit pa<br />

boso divorsiá” Dor di preshon<br />

humano pa nan por a divorsiá<br />

Moises a duna pèrmit. E<br />

realidat ta, ku Dios no ta<br />

aprobá divorsio.<br />

Dios di: “Loke ku E(Dios)<br />

uni, pa no laga ningun hende<br />

separá ”. E<br />

versíkulo Mateo 19:9 ku ta<br />

siña tokante divorsio si un<br />

kometé adulterio, ainda ta<br />

eksistí momento di pordoná.<br />

Ta tempu pa hasi orashon i<br />

mira si kambio lo bini o<br />

mentalidat di piká por kambia.<br />

Esun den piká ta den un<br />

situashon di debilidat i mester<br />

di ayudo. Si añanan pasa i e<br />

persona no ke aseptá mas su<br />

kasá, den e kaso aki por ta<br />

un motibu di divorsio.


Drs.MorelaSterling<br />

LUCHA PA PÈRDÈ LIBER<br />

Bo mester hiba un lucha duru, tin bia te asta teribel, pa logra<br />

pèrdè kada liber di sobrepeso ku bo tin. Sanger, sodó i doló. P’esei<br />

hopi hende no tin e motivashon i boluntat pa baha peso. Bo mester<br />

surpasá límite pa por soportá doló pa logra optené resultado.<br />

Mi por papia di esaki, pasobra atraves di añanan mi a lucha hopi<br />

ku mi peso. Mi ta un tipo di yoyo. Pa mi trabou mi mester duna<br />

informashon tokante alimento i komentu salú, pero si bo mes ta<br />

gordo bo no por motivá bo studiantenan pa kome salú. Ademas<br />

mester realisá ku peso di mas no ta salú pa bo kurpa, espíritu i tur<br />

e plaka ku bo mester paga, pasobra bo tin molèster di esaki i esaya.<br />

P’esei ta mihó bo paga tinu riba bo peso i no hinka loke segun bo ta<br />

dusho den bo boka.<br />

Un konosí di mi a bisa mi ku e supermodelonan por kome òf pruf<br />

tur loke na ke, pero na midí. Pa esaki nan ta usa un telep òf un<br />

kuchara di kome. Tin bia nan mester tira afó loke nan a pruf. Bo por<br />

imaginá bo esaki? Bo ta kumpra kabritu sobá i bo tin mag di kome<br />

solamente un telep di e karni aki i un kuchara di aros. P’esei no ta<br />

milager ku e damanan aki ta flaku asina.<br />

Bon mirá, nos no mester kome di mas. Komementu di mas no<br />

ta bon. Tin algun tempu kaba ku mi ta kome tres luchara di aros<br />

volkoren i 200 gram di karni. I bebe hopi awa. Meimei di e kumindanan<br />

mi ta kome un pida ontbijtkoek i un paki di buskuchi. I mi no tin<br />

gana di kome niun otro kos mas.<br />

Mi ta hasiendo e bia aki mi bèst èkstra pa baha peso. I komo<br />

prueba mi ta siguiendo tambe e programa di Achmea pa baha peso.<br />

Kasi tur dia mi ta den skol di deporte. Mi ke haña mi plaka bèk,<br />

pues mi ta hasi bon uso di tur e posibilidatnan ku Achmea ta ofresé<br />

mi. Mientrastantu mi tin tres trainer personal ku ta duna mi konseho<br />

i entrenamentu. Despues di Carlo, ku ta tene mi konstantemente<br />

na bista, mi tin tambe komo entrenadó personal Sandra i Martin,<br />

ademas diferente dama delegá ku ta duna workshop.<br />

Mi ta sigui bodyjam, zumba, body yoga, kore baiske i kore duru<br />

riba un aparato ku kua mi por bai te kon leu ku mi por, pasobra mi<br />

miniskùs a kibra i mi no por kore di mi dòkter. Mi no ke operá i<br />

p’esei mi mester baha peso. Nan a yamami ‘fanatiek’. Nan no sa<br />

ku mi ke mi plaka bèk i ku mi ke pèrdè algun ròl di fèt. M’a bisa bon<br />

kla sí ku lo mi no ke bai entregá mi biña. Mientrastantu m’a pèrdè<br />

kasi dos kilo. Mi no ta ripará nada sí na mi kurpa. I esaki ta hopi<br />

frustrante. Pero ya... ta bai pa e porsentahe di fèt ku ta redusí den<br />

mi kurpa i e desaroyo di di múskulo. Enfin, un teoria difísil i kompliká<br />

pa mi sesunan ansiano. Gewon mi ke bai bèk na mi midí di paña nr.<br />

40. Esaki ta e peso ku mi ke yega. Carlo ta bisa ku pa mi logra<br />

esaki mi mester di 1 aña di tempu. Kon ku bai bini, mi ta hasi mi<br />

bèst. Ya kaba m’a kumpra algun ‘hotpants’ pa e temporada di verano<br />

ku ta biniendo. Pa un euro bo por a kumpra nan riba marshe. Ainda<br />

nan no ta pas mi. Mi ta muchu purá. Pero ya...<br />

Ketu bai mi ta pensando pakiko Achmea no ta kuminsá ku un<br />

skol di deporte na Boneiru. Pasobra esaki ta un bon idea. Kua dje<br />

diputadonan ta enkargá ku empleo i kuido di salubridat den nan<br />

portafolio? Pasobra, shon diputado, si bo ke krea kupo di trabou pa<br />

nos hendenan, ta un bon idea pa bai laman ku Achmea. Den ‘no<br />

time’ bo tin un skol di deporte sofistiká i hopi coach di deporte,<br />

dietista di deporte, hendenan ku ta traha den limpiesa, resepshonista<br />

i fisioterapista. Bo ta mira, diputado, ku hopi hende por haña un ko’i<br />

hasi? Tin hopi hende ta kana rònt sin trabou. E empresa aki por<br />

keda habrí 7 dia pa siman.<br />

E siguiente meta ku bo por logra ta ku ta spar plaka riba kuido.<br />

Lo mester saka ménos plaka, pasobra e hendenan ta mas salú.<br />

Dor di kisas asta obligá hende pa sigui e programa di baha peso<br />

yamá ‘Afvallen en Afblijven’ ku Achmea ta duna, nan lo por bai<br />

funshoná mas mihó tantu na kas, riba kaya komo na nan trabou.<br />

Nan salú ta mihorá i esaki no ta kosta komunidat asina tantu plaka<br />

mas den kuido.<br />

Nos ta kome di mas i ta kome kos muchu fèt i ta hasi masha<br />

poko na deporte. Nos ta sinta i drumi muchu den sofa wak televishon.<br />

Na Boneiru por mira asta entrenadónan di deporte ku sobrepeso ta<br />

kana rònt. Bo no ta un ehèmpel pa e muchanan si bo mes tin forma<br />

di un bala òf barí. Hopi hende ku ta kana rònt na Boneiru ku<br />

sobrepeso, pues ku ta muchu gordo, tin un chèns grandi di bira<br />

diabétiko. Kisas nan ta pre-diabétiko kaba. Preshon haltudi sanger<br />

tambe ta un enfermedat konosí na Boneiru i e ta kosta komunidat<br />

hopi plaka.<br />

Pues, si gobièrnu pèrkurá ku Achmea no tin solamente dos<br />

mion dòler di Bonerianonan bou di su maneho, pero ta hasi algu<br />

bèk tambe pa esaki, dor di konstruí un Health Center supermoderno<br />

na Boneiru, esaki lo ta un situashon di ‘win-win’ pa ámbos partido.<br />

Pues dal bai!<br />

Segun nos ta yegando 2015<br />

POBLASHON MESTER EVALUÁ I DETERMINÁ<br />

KU REGLANAN HULANDES TA KUMBINÍ<br />

KRALENDIJK – Segun nos ta<br />

yegando 2015, e poblashon<br />

mester kuminsá evaluá pa<br />

determiná si e sinku aña tras<br />

di lomba di gobernashon i<br />

reglanan Hulandes ta kumbiní,<br />

sí òf nò. Pa Partido Pro Hustisia<br />

i Union (PHU) i tambe pa<br />

bastante hende ku a konsultá,<br />

te ainda no ta kla ta ken i kon<br />

ta bai dirigí e proseso pa midi<br />

si e eksperimentu di e último 5<br />

aña ta un éksito òf un fayo.<br />

Segun fecha ta yegando nos tin<br />

ku kuminsá tuma akshon pa<br />

prevení tur intento inesperá ku<br />

por resultá ku Boneiru lo traga<br />

kompletu dor di e gobièrnu<br />

aktual ku por tin bon intenshon,<br />

pero no ta komprondé ni<br />

kontemplá su fayonan gigantesko.<br />

Ta di vital importansha<br />

pa nos ku ta biba i traha aki<br />

hasi tur lo posibel pa haña e<br />

oportunidat pa hasi kambionan<br />

i diskutí ku tur partido polítiko<br />

pa realisá un plan stratégiko<br />

pa garantisá bon gobernashon.<br />

PHU den pasado semper<br />

tabata e partido ku ta rasoná<br />

KRALENDIJK – WEB tin un<br />

servisio nobo di SMS i e-mail.<br />

Ku e servisio nobo aki WEB ta<br />

spera di por brinda den futuro<br />

un mihó servisio na su<br />

klientenan.<br />

E kompania a kuminsá<br />

repartí un formulario kaminda<br />

ta informá klientenan tokante<br />

e servisio nobo di SMS i e-mail<br />

i alabes e kliente por yena su<br />

datonan, por ehèmpel nòmber,<br />

adrès, number di uso di awa i<br />

elektrisidat, telefon na kas,<br />

telefon mobil i adrès e-mail.<br />

Di e forma aki WEB ta duna<br />

su klientela 3 luna pa nan<br />

registrá. Na final di luna di<br />

ougùstùs 2013, lo inisiá e<br />

servisio aki. Di e manera aki<br />

lo manda un rekordatorio via<br />

SMS òf e-mail pa e klientenan<br />

ku ainda tin nan kuentanan ku<br />

a kaduká habri. Asina aki e<br />

kliente tin tempu ainda pa paga<br />

su kuentanan na tempu i evitá<br />

situashonnan ferfelu di<br />

deskonekshon.<br />

De fakto WEB kier traha pa<br />

mehorá su servisio di komunikashon<br />

pa ku deskonekshon. E<br />

servisio di SMS i e-mail ta<br />

grátis, liber di kompromiso i<br />

lo no us’é pa otro propósitonan.<br />

Na mes momento WEB ta<br />

hasi uso di e oportunidat pa<br />

avisá riba e posibilidat di<br />

kobransa outomátiko via<br />

bankonan lokal. Asina e kliente<br />

ta sigurá su pago na tempu.<br />

Pa aktivá e servisio di SMS<br />

por yena e formulario i mand’é<br />

segun preferensia na<br />

trankilo i lógiko. I atrobe PHU<br />

ta sali na defensa no solamente<br />

di Bonerianonan, pero tambe di<br />

tur otro grupo étniko na<br />

Boneiru ku meresé e libertat ku<br />

Dios a krea pa tur hende. E<br />

derecho mas importante ta e<br />

derecho pa determiná e forma<br />

kon nos ke ta goberná. Asumiendo<br />

ku nos lo keda parti di<br />

Hulanda, nos mester tin e<br />

libertat pa skohe nos propio<br />

destino i no haña nos mes<br />

konfrontá ku diktamentu ku<br />

nos mester aseptá pa motibu<br />

di miedu di abandono komo<br />

represaya pasobra nos ke<br />

skohe nos propio destino.<br />

PHU ta para pa shete punto<br />

básiko di hustisia i union. PHU<br />

ta habrí pa diskutí tokante<br />

aplikashon i implementashon<br />

di e puntonan aki. Sinembargo,<br />

e puntonan aki ta e base sólido<br />

di loke PHU ke logra.<br />

1) Igualdat di derecho<br />

humano, inkluso derecho<br />

soshal i ekonómiko, entre<br />

Hulanda i Boneiru.<br />

2) Hustisia pa imigrante<br />

sms@webbonaire.com òf<br />

e-mail@webbonaire.com, òf<br />

download e formulario riba<br />

web-site www.webbonaire.com.<br />

Naturalmente por entregá e<br />

KRALENDIJK – Prostitushon<br />

parotin ta alarmante, esaki ta<br />

e konklushon ku siudadano<br />

Freddy Piar pa yega na dje<br />

despues di a hasi un investigashon<br />

profundo di henter e<br />

situashon di prostitushon,<br />

prinsipalmente den e bario di<br />

Antriol. E siman aki Extra ta<br />

publiká resultado di e investigashon<br />

den diferente parti.<br />

Piar riba su mes a tuma e<br />

desishon i a invertí tambe pa<br />

kondusí su investigashon,<br />

esaki basá riba bida real. E<br />

investigashon aki a yega na<br />

diferente konklushon.<br />

Piar a tuma su tempu i a<br />

filtra di e bida di prostitushon<br />

den Antriol, prinsipalmente na<br />

sin niun diskriminashon kontra<br />

nan.<br />

3) Harmonia i igualdat<br />

entre tur grupo étniko i<br />

religioso na Boneiru.<br />

4) Restorashon gradual<br />

di naturalesa aplikando e<br />

prinsipio di ‘Eco-balansa’.<br />

5) Hasi Boneiru un<br />

Estado Federal Outónomo<br />

dentro di Hulanda.<br />

6) Rekonosimentu internashonal<br />

di islanan ABC komo<br />

Teritorio Neutral (zona liber di<br />

guera).<br />

7) Ta revelá punto 7 despues.<br />

Ta hopi importante pa kuminsá<br />

papia awor i konsientisá<br />

amigu i bisiñanan. Laga nan<br />

tur bira parti di e proseso i<br />

debatí ku nan. Enkurashá mas<br />

tantu hende posibel pa asistí na<br />

reunionnan di PHU. Tur hende<br />

mester sinti nan mes bon i ora<br />

yuda otro hende komprondé<br />

kon nos tur por biba mihó, e<br />

satisfakshon ta inmenso i algu<br />

hopi grandi.<br />

SERVISIO NOBO DI SMS I E-MAIL DI WEB<br />

formulario tambe yená na bali<br />

di WEB i pa esnan ku no a risibí<br />

e formulario tin posibilidat pa<br />

yen’é na bali.<br />

Seri interesante den Extra<br />

PROSTITUSHON PAROTIN ALARMANTE<br />

KRALENDIJK — Djaweps 23<br />

di mei alrededor di 11’or di<br />

anochi, un robo ku violensia a<br />

tuma lugá riba Boulevard<br />

Gobernador Debrot. Dos hòmber<br />

a warda e doño femenino di un<br />

restorant pafó di e lokalidat i a<br />

menas’é ku un machete.<br />

Nan a bai ku e ganashi di<br />

dia, algun kos personal i e<br />

outo. Un patruya a hasi<br />

búskeda pa e outo mesora den<br />

dos sentro nokturno. Na un di<br />

e sentronan aki, e situashon ta<br />

hopi mas alarmante ku e otro.<br />

Konklushon di Piar ta, ku<br />

enbèrdat tin prostitushon<br />

brutalmente ta tumando lugá.<br />

Su persona mes tambe e<br />

partisipá aktivamente pa por a<br />

yega na su konklushon.<br />

A buska manera pa sera e<br />

sentro kaminda prostitushon<br />

tabata tumando lugá den forma<br />

kontrolá i no a ataká prostitushon<br />

parotin ku a keda<br />

eksistí den Antriol.<br />

Den un seri di artíkulo e<br />

siman aki Extra ta publiká<br />

resultado i konklushon di e<br />

investigashon ku Piar a hasi.<br />

ROBO KU VIOLENSIA<br />

besindario.<br />

Algun ora despues polis a<br />

lokalisá e outo den mondi di<br />

Kaminda Santa Barbara den e<br />

bario di Hato.<br />

Niun hende no a keda heridá<br />

durante di e robo. Reshèrshi ta<br />

investigando e kaso.<br />

LESA EXTRA


Miguel Martis durante presentashon na Konseho Insular:<br />

ENKURASHÁ HENDE PA BIBA BÈK DEN<br />

KRALENDIJK – “Nos mester<br />

bai enkurashá hende pa bin<br />

biba bèk den sentro di siudat,<br />

meskos ku tabata e kaso den<br />

pasado. Aworakí ta masha tiki<br />

hende ta biba den e sentro aki i<br />

nos ta kere ku lo mester bai bèk<br />

na e situashon di ántes”. Asina<br />

Miguel Martis di e direktorado<br />

ku ta atendé ku infrastruktura<br />

i planifikashon a bisa durante<br />

un presentashon den reunion di<br />

Konseho Insular djarason.<br />

Anke ku diferente edifisio<br />

históriko monumental a disparsé,<br />

Miguel Martis ta kontentu<br />

ku tin ainda hopi dje edifisionan<br />

aki ainda den sentro di<br />

siudat, spesialmente den e<br />

sentro históriko, manera Kèrki<br />

Protestant, Bestuurskantoor,<br />

Fort Oranje i Passangrahan.<br />

$ 17.80 KÈSH pa 25 palabra inklui 6% ABB<br />

ta risibí aviso te ku 3’or di tardi<br />

SUPER<br />

KLASIFIKADO<br />

ESTADIA<br />

DELUXE Vacation Village<br />

Curacao ta hur kamber limpi i<br />

bunita pa $ 60 pa anochi òf $<br />

110 pa kamber i outo. Kambernan<br />

tin erko, TV, frigidaire,<br />

internet i ront tin zwembad.Situá<br />

hopi sentral, privá i<br />

trankil. Bo ta bai Kòrsou? Yama<br />

SENTRO DI SIUDAT<br />

005999-6665400 òf 005999-<br />

5223292 pa reservashon.<br />

TA BENDE<br />

Un kas di 3 kamber, un baño,<br />

pòrch dilanti, washok, situá na<br />

Kaya Klavier # 6. Preis $<br />

100,000.00. Pa inf. por yama<br />

562-4419 òf 788-<strong>27</strong>56.<br />

Algun di nan ta den proseso di<br />

restorashon.<br />

Martis a splika: “Mester bai<br />

strukturá sentro di siudat di tal<br />

manera ku e importansia di e<br />

edifisionan históriko aki ta<br />

resaltá. E edifisio aki manera<br />

nan ta ubiká no ta tene kuenta<br />

ku pasada di outo i hende. No<br />

a planea bon den pasado. Tin<br />

kayanan úniko. Den e plan di<br />

vishon pa sentro di siudat<br />

algun dje edifisionan aki ta bai<br />

resaltá i lo pone nos rekordá e<br />

tempu di ántes”.<br />

Martis a enfatisá ku ta hopi<br />

importante pa mantené e<br />

monumentonan den sentro di<br />

suidat. Ya a kuminsá restorá<br />

Passangrahan i Oranjeschool<br />

tambe. Ta bai atendé tambe ku<br />

Parke Wilhelmina den e plan di<br />

vishon pa sentro di siudat. E<br />

pir nort tambe mester bira<br />

bunita. Ya a kambia algun<br />

palma den e área ei. Esaki en<br />

espera di un proyekto mas<br />

grandi pa embeyesé sentro di<br />

siudat. Esaki sperando riba<br />

mas fondo ku lo bini liber.<br />

Segun Martis, Malekon ta<br />

keda importante pa turista i<br />

tambe pa hende lokal den<br />

oranan di anochi. Den e kuadro<br />

aki tambe mester bini ku mas<br />

fasilidat. Sentro di siudat ta bai<br />

krese i mester tene kuenta ku<br />

esaki. P’esei tambe ta importante<br />

pa enkurashá hende pa<br />

bin biba bèk den sentro, meskos<br />

ku ántes. Ántes por ehèmpel<br />

hendenan tabata biba ariba den<br />

e edifisionan i abou nan tabatin<br />

tienda.<br />

“Boneiru ta riba bon kaminda<br />

pa konservá i restorá su<br />

edifisionan ku balor. Mihó<br />

planifikashon ta nesesario. E<br />

sentro mester bira mas bèrdè,<br />

pues mas mata i palu i mester<br />

krea mas asera. Mester forma<br />

un ambiente mihó ku tráfiko no<br />

ta krusa pa loko den e sentro”,<br />

Martis a splika.<br />

Den pasado hendenan tabata biba riba piso ariba di e<br />

kasnan aki den sentro di Playa i abou nan tabatin tienda.


KRALENDIJK—E ekiponan<br />

veterano Hobon i Teach United<br />

<br />

<br />

PROGRAMA PROKIDS 2013<br />

Djabièrnè 31 di mei 2013<br />

14:00 Inskripshon<br />

19:00 Seremonia Ofisial<br />

20:00 Night freestyle<br />

Domino - Bolas - Beach Volley ball<br />

21:00 Foyan Boyz<br />

23:00 Final<br />

Djasabra 1 di yüni 2013<br />

08:00 Beach Aerobics marathon<br />

10:00 Skippersmeeting<br />

10:30 Slalom<br />

12:00 Lunch<br />

12:30 Start Slalom<br />

14:30 End Slalom<br />

15:00 Freestyle<br />

17:30 Paddle board<br />

18:30 End Paddle board<br />

Domino - Bolas - Beach Volley ball<br />

19:00 BBQ night ku Omega 13<br />

22:30 Final<br />

Djadomingo 2 di yüni 2013<br />

09:00 Skippers meeting<br />

10:00 Slalom<br />

Beach Soccer<br />

12:30 Lunch<br />

13:00 Start Slalom<br />

15:00 Freestyle<br />

16:00 Mode show with rappers<br />

Domino - Bolas - Beach Volley ball<br />

17:00 Rappers<br />

18:00 Setup Award ceremony<br />

18:30 Award Ceremony<br />

20:00 Claudius Phillips ku Oreo<br />

21:15 Dj Omega 13<br />

21:30 Claudius Phillips ku Oreo<br />

22:30 Final<br />

*Tin posibilidad pa kambio di e programa sin avisa adelanta.<br />

HOBON I TEACH UNITED A EMPATÁ 2-2<br />

djasabra último 25 di mei 2013,<br />

a empatá 2-2 ku otro den<br />

partido di futbòl veterano<br />

amistoso ku a tuma lugá 5or<br />

atardi den stadion di Playa.<br />

Na momentu ku e partido a<br />

parti na dos pa sosiegu, esaki<br />

tabata empatá na un gol, 1-1<br />

pues.<br />

Tabata Hobon ku a bai<br />

dilanti 1-0 ku gol di Leonard<br />

Coffie. Despues di esaki Obi<br />

Winklaar ta anotá pa Teach<br />

United empatá e partido 1-1,<br />

skor tambe ku e partido ta parti<br />

na dos kuné pa sosiegu.<br />

Den di dos mitar Peter Silberie<br />

ku gol olímpiko ta manda<br />

Teach United dilanti 2-1.<br />

Mas despues tabata Leonard<br />

Coffie ku ta anotá su di dos gol<br />

di e partido pa Hobon empatá<br />

e partido.<br />

Despues di esaki no<br />

opstante e diferente atakenan,<br />

no tabatin novedat pa loke ta<br />

mas gol den e partido, e partido<br />

ta finalisá empatá 2-2.<br />

Pa djasabra awor Teach<br />

United ta hunga 5or atardi<br />

kontra Deportivo den stadion di<br />

Playa.<br />

No ta konosí kua ta e<br />

kompromiso di Hobon pa<br />

djasabra awor.


REAL RINCON A GANA ATC 5-1 I TA DEN<br />

FINAL KOPA MCB 2013<br />

KRALENDIJK—E orguyonan<br />

di Rincon, un di e ekiponan di<br />

futbòl di e bario aki, Real<br />

Rincon, djabièrnè último 24 di<br />

mei 2013, a golia ATC di Tera<br />

Corra ku skor di 5-1 den nan<br />

último partido di e promé<br />

buèlta di e kampionato ku ta<br />

bálido tambe pa klasifikashon<br />

pa Kopa MCB 2013, di kua Real<br />

Rincon ku ta kampion tambe<br />

di e promé buèlta, a klasifiká<br />

tambe na promé lugá pa Kopa<br />

MCB 2013 i tin di spera number<br />

2 i 3 pa hunga un eliminatorio<br />

pa hunga pa e kopa<br />

2013 di MCB.<br />

Na momentu ku e partido<br />

a parti na dos pa sosiegu<br />

djabièrnè último den stadion di<br />

Playa, Ral Rincon ku a hunga<br />

ku bientu kontra den e promé<br />

mitar, tabata dilanti 2-0 ku<br />

golnan di Laycy Pauletta na di<br />

13 minüt i Verney Agostien na<br />

di 25 minüt di e partido.<br />

Den di dos mitar ku bientu<br />

na fabor, na di 52 minüt, Decho<br />

Piar ku a debutá den e partido,<br />

ta amplia bentaha na 3-0 pa<br />

Real Rincon.<br />

Na di 75 minüt tabata Debro<br />

Trinidad ku ta amplia bentaha<br />

di Real Rincon na 4-0.<br />

Tres minüt despues, na di<br />

78 minüt, Payo Wiel ta anotá<br />

pa ATC kòrta bentaha na 1-4.<br />

Na di 90 minüt, den pitu,<br />

Ilfred Piar ta amplia di Real<br />

Rincon na 5-1, skor tambe ku e<br />

partido na finalisá kuné pa<br />

Real Rincon finalisá e promé<br />

buèlta na promé lugá invikto<br />

ku 22 punto prosedente di 7<br />

viktoria 1 empate for di ocho<br />

partido.<br />

ATC ku e derota ta finalisá<br />

e promé buèlta ku 5 punto<br />

prosedente di 1 ganá 2 empatá<br />

for di ocho partido.<br />

ATC ta na di shete lugá<br />

aktualmente riba tabla di<br />

posishon.<br />

Despues di djabièrnè último<br />

a keda sinku partido mas di e<br />

promé buèlta.<br />

Éksito na e ekiponan den e<br />

kampionato.<br />

Aki ta sigui e tabla di<br />

posishon di e ekiponan te ku<br />

djabièrnè último.<br />

Real Rincon 7 ganá 1<br />

empatá pèrdí, <strong>27</strong> gol na fabor<br />

3 kontra (+24), 22 punto.<br />

Juventus 5 ganá 2 empatá<br />

0 pèrdí, 21 gol na fabor 4 kontra<br />

(+17), 17 punto.<br />

Estrellas 3 ganá 3 empatá<br />

1 pèrdí, 11 gol na fabor 8 kontra<br />

(+3), 12 punto.<br />

Uruguay 3 ganá 1 empatá<br />

2 pèrdí, 9 gol na fabor 8 kontra<br />

(+1), 10 punto.<br />

Arriba Perú 3 ganá 3 pèrdí,<br />

8 gol na fabor 9 kontra (-4), 9<br />

punto.<br />

Atlétiko Flamingo 2 ganá 1<br />

empatá 4 pèrdí, 10 gol na fabor<br />

17 kontra (-7), 7 punto.<br />

ATC 1 ganá 2 empatá 5<br />

pèrdí, 12 gol na fabor 18 kontra<br />

(-6), 5 punto.<br />

Vespo 1 ganá 1 empatá 4<br />

pèrdí, 9 gol na fabor 9 kontra<br />

(0), 4 punto.<br />

Vitesse 0 ganá1 empatá 6<br />

pèrdí, 6 gol na fabor 36 kontra<br />

KRALENDIJK—Despues di e<br />

partido di futbòl ayera nochi<br />

entre Uruguay i Arriba Perú,<br />

partido bálido pa promé buèlta<br />

kampionato futbòl 2013 di nos<br />

isla i alabes pa klasifikashon<br />

pa Kopa MCB 2013, e kampionato<br />

ku ta dediká e aña aki<br />

na e rumannan futbolista<br />

Minguel, Goito i Dui Winklaar<br />

di Rincon, ta sigui djárason<br />

awor 29 di mei 2013 pa 8or<br />

anochi den stadion di Playa ku<br />

e partido entre Vespo di Rincon<br />

i Atlétiko Flamingo di Nikiboko.<br />

Vespo ta na di ocho o sea<br />

penúltimo lugá ku 4 punto,<br />

Atlétiko Flamingo na di seis<br />

lugá ku 7 punto.<br />

Un viktoria pa Vespo for di<br />

e partido aki, Vespo ta empatá<br />

ku Atlétiko Flamingo ku 7<br />

punto na di seis lugá, di kua<br />

(-30), 1 punto.<br />

Riba fotonan algun bista di<br />

e partido, goliadónan di e<br />

partido i rèfrinan ku a dirigí e<br />

partido.<br />

VESPO – ATLÉTIKO FLAMINGO DJÁRASON<br />

saldo di gol mas favorabel ta<br />

disidí e posishonnan.<br />

Un viktoria pa Atlétiko Flamingo,<br />

e ekipo aki ta bai 10<br />

punto i ta subi na posishon<br />

dependiendo di resultado di e<br />

partido ayera nochi entre Uruguay<br />

i Arriba Perú.<br />

Despues di djárason awor a<br />

keda solamente tres partido<br />

mas di e promé buèlta ku ta:<br />

Djabièrnè 31 mei 2013.<br />

20:00 Juventus vs Estrellas.<br />

Djadumingu 2 di yüni 2013.<br />

19:00 Uruguay vs Vitesse.<br />

Djárason 5 yüni 2013.<br />

20:00 Arriba Perú vs Vespo.<br />

Esakinan pues e último<br />

partidonan di e promé buèlta<br />

pa despues nos haña e<br />

eliminatorio entre e ekiponan<br />

number 2 i 3 pa klasifiká pa<br />

enfrentá Real Rincon pa Kopa<br />

MCB 2013.<br />

Dios Con Nosotros<br />

Ministerio Radial<br />

Juan 4:23-24<br />

Radio Energia 97.1 FM<br />

de Lunes a Viernes 5 - 6 am<br />

Adoración - intercesión - estudios Biblicos


NRD. BRAVES A BATISÁ UNIFÒRM PATROSINÁ PA COCA COLA<br />

KRALENDIJK—E ekipo di<br />

sòftbòl maskulino Nrd. Braves<br />

ku ta resortá bou di Fundashon<br />

Nrd Braves, djabièrnè último 24<br />

di mei 2013 den oranan di atardi,<br />

pa ta eksakto 6or atardi,<br />

tabatin entrega ofisial i<br />

boutismo di unifòrm nobo na<br />

Best Brands Bonaire na Kaya<br />

Industria, unifòrm patrosiná pa<br />

Coca Cola ku ta un di e produktonan<br />

ku Best Brands<br />

Bonaire ta representá.<br />

Nrd Braves ta konta ku dos<br />

spònser di kua Bon Bida Spa<br />

ta unu i di dos Coca Cola.<br />

Na e boutismo a hiba palabra<br />

e sekretaria di Fundashon<br />

Nrd Braves, sra. Neca Cornelia,<br />

tambe e presidente sr. Norwin<br />

Comenencia..<br />

Di parti di Best Brands Bonaire<br />

a papia sr. Chal Lont i<br />

tambe sra. Meriam van Kampen-Scholtes<br />

ku ta gerente general<br />

di e empresa.<br />

Durante e seremonianan<br />

ofisial relashoná ku e boutis-<br />

mo, a introdusí tambe dos<br />

miembro nobo pa e famia Nrd<br />

Braves. Tabata e direktor di e<br />

fundashon, sr. Leopold “Apò”<br />

Melaan, ku a introdusí e<br />

miembronan nobo.<br />

Ta trata di Angenor “Nòni”<br />

Beaumont i Fladymar Weiman<br />

ku a risibí tambe di tas ku<br />

material di e ekipo.<br />

Tur esakinan a sosodé den<br />

presensia di demas miembronan/hungadó<br />

i direktiva di<br />

e organisashon.<br />

Ta bon pa duna publisidat<br />

tambe na e direktiva aktual di<br />

Fundashon Nrd. Braves.<br />

Direktor ta Leopold Melaan.<br />

Direktor remplasante Jemuel<br />

Melaan.<br />

Presidente Norwin Comenencia.<br />

Visepresidente Alex “Achi”<br />

Bernabela.<br />

Manager Lionel Allee.<br />

Sekretaria sra. Neca Cornelia.<br />

Tesorero Andy Ignacio.<br />

Segundo tesorero Illeana<br />

Clara.<br />

Konsehero Edsel Pieter.<br />

Lider komishon aktividat<br />

Netty Cicilia.<br />

Miembro komishon aktividat/segundo<br />

sekretaria Angy de<br />

Kruyf.<br />

Riba fotonan e parti di e<br />

boutismo di unifòrm djabièrnè<br />

último na Best Brands Bonaire<br />

na Kaya Industria.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!