n-ro 447, 2001 jul-dec en PDF-dosiero

diversajn eblecojn, sed, efektive, la diferencigo kaj la elfaro
de diversaj çeloj kaj histoj dependas de la studo denuna.
Nuntempe, jam oni bone scias, ke la kompanio Geron, la
entrepreno de biologia teknologio en Usono, faris el la homa
ET-çelo miokardian çelon, sed, çe Internacia Biologia
Simpozio de la homa trunka çelo, okazinta la 23-an de junio
en 2000, en la gubernio Tokio, oni publikigis, ke la tri
studgrupoj, nome, de Aüstralio, Usono kaj Germanio,
sukcesis fari el la homa ET-çelo la çelojn de nervo, muskolo
k.a. por la unua fojo.
Aliflanke, çe Societo de endokrinologio en Japanio,
profesoroj de la universitato Oosaka publikigis, kiel unu
sukcesekzemplon de ET-çelo per muso (kio sukcesis çe muso,
sukcesos ankaü çe homo), ke en la proksima estonteco eble
sukcesos la ekspluato de çelo, kiu povos produkti la
insulinon, por transplanti al diabetulo.
Tiaj çeloj nerva kaj miokardia, faritaj el la homa ETçelo,
estas ankoraü nur tiuj por eksperimenteja nivelo;
nuntempe, ankoraü estas malfacile elfari la tutajn organojn:
çi tiu studo ankoraü trovi©as çe enirejo, kien ©i ∆us atingis.
Komerca∆igo de “homa vivo”
Se çio estus tia, kiel ni ©is nun rigardis, oni povus pensi,
ke la studo de la homa ET-çelo alportos al la estonteco de
homaro nesupozeble grandan favoron. Samtempe, tamen,
estas granda problemo, çu çi tiu studo estas etike permesebla.
Do, koncerne la studon, jene mi montru kelkajn el la punktoj,
pri kiuj nun oni diskutas.
Kiel la unuan ni montru tion, ke la studo de çi tiu homa
ET-çelo komenci©as de la detruo de fekunda ovo (unua
embrio), kiu estas ©ermo de homa vivo.
Kiel mi jam skribis, 5-6 tagojn da kreskado post la
fekundi©o, la fekunda ovo de homo fari©as blastoderma
veziko kaj, por fiksi©i en utero, disi©as en du partojn, nome,
unu estas çelaro, kiu fari©os placento (nutro-ektodermo) kaj alia
estas çelaro, kiu fari©os feto (interna çelaro). Nur çi tiun çelbulon,
kiu fari©os feto oni elprenas, diserigas, kulturas per speciala
rimedo; tiel elfaras la homan ET-çelon. Oni ne mortigas
fekundan ovon, sed oni komplete detruas ©ian funkcion, t.e.
arte diserigas tiom, ke ©i i©as neriparebla, kaj la diserigitajn
çelojn oni speciale kulturas. Kaj oni faras ilin objekto de
ekzameno kaj intencas uzi por pluraj celoj (sed ne por kreskigi
feton).
Kiel vi scias, la korpo de plenkreskulo konsistas el çirkaü
60 duilionoj da çeloj, sed ©i komenci©as de la disi©o de nur
unu fekunda ovo. Tio signifas, ke homo komenci©as de unu
fekunda ovo, kaj la geno de homa korpo estas tute sama kun
tiu komenca fekunda ovo. Ni do povas kompreni, kia sankta
ekzisto estas unu fekunda ovo, kiu estas origino de vivo. Oni
detruas la internon de fekunda ovo (unua embrio), kiu vigle
segmenti©as kiel homo, por fari la homan ET-çelon, kaj çi
tion oni traktas kiel simplan objekton, kaj eksperimentas
diversmaniere. La eksperimentoj estas tre variaj: same kiel
oni faras eksperimenton kun muso, oni ©in kaj mortigas kaj
trempas en kemian medikamenton kaj deformigas kaj
˙imerigas (miksas ©in kun malsamspeca besto). Tiel oni faras
eksperimenton kvazaü senfine. Çi tio estas ne nur detruo de
unuopa vivo, sed ankaü prilaboro de vivo kaj eksperimento
de homa korpo: konduto, tute nepermesabla, mi pensas.
Sed, hodiaü, sciencistoj, kiuj okupi©as je la afero, havas
en la korfundo tian ideon, ke la fekunda ovo (unua embrio)
ankoraü ne estas homa vivo, sed estas nura biologia vivo,
t.e. nenio krom ebleco kiel homo, kaj ili akceptas çi tiun studon,
opiniante, “ET-çelo ne havas karakteron. Ni ne povas ©in
rekoni kiel homon. En Usono oni jam komencis la studon
por fari organojn utiligante ET-çelon” (S-ro IMAHORI
Kazutomo, biokemiisto, honora profesoro de la universitato Tokio).
Kaj la usona registaro klarigas la logikon por ebligi la studon:
“Eç se oni remetas ET-çelon en uteron, ©i ne fari©as feto,
sekve oni ne povas diri, ke ET-çelo estas vivo. Tial la konduto
©in tußi ne spitas al etiko.” Çi tie ne menciante la fakton,
nome, detruon de fekunda ovo (unua embrio), oni perforte
enfermas etikan problemon laü la rezono, ke la elfarita ET-çelo
jam ne povas reveni al feto, kaj oni volas akcepti la studon
por antaüigi medicinan estontecon kaj ekonomian efikon. Çu
oni povas diri, ke tio estas vere prava konkludo?
Objektigo de fekunda ovo
La dua el la problemoj estas tio, ke por la elfaro de la
homa ET-çelo oni uzas superfluajn fekundajn ovojn çe envitra
fekundi©o (çi tie ni ne demandas, çu jes aü ne, pri envitra
fekundi©o), de iu paro, kiu ricevas kuracon por fekundigo.
Por sukcesigi la kuracon de fekundigo, oni bezonas
plurajn fekundajn ovojn. Sed, laüdire, efektive uzata estas
nur unu el ili: aliaj estas for∆etataj post la kuraco. Do, oni
pensas, ke se ili estas çiuokaze for∆etataj, oni senpage ricevu
la superfluajn fekundajn ovojn, petinte la konsenton de l’
kuracata paro, kaj utiligu por la studo de ET-çelo.
Tial, çe la uzo de fekunda ovo (homa embrio) oni estas
devigita observi jenajn kvin regulojn (gvidprincipo por la studo
de homa embrio). Oni devas 1) uzi nur homajn embriojn,
neuzitajn çe la kuracado por fekundigo, 2) uzi nur homajn
embriojn, senpage donitajn, 3) sufiçe klarigi la celon al
donanto kaj akiri lian aü ßian konsenton, 4) uzi nur la
glaciigitajn embriojn ne pli ol 10 tagajn post la fekundi©o, 5)
strikte protekti la privatajn informojn de donanto.
En ordinara kazo, la geedzoj, kiuj ricevas envitran
fekundi©on en la kuraco por fekundigo, devas toleri sufiçan
korpan doloron kaj preni sur sin grandan elspezon. Precipe,
kaze de virino, laüdire, la korpa ßar©o estas tre granda pro la
injekto de ovolad-elvoka medikamento aü ov-kolekto per
nadlo.
5 Oomoto 447