04.06.2013 Views

Diccionario Shiwilu

Diccionario Shiwilu

Diccionario Shiwilu

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

145 inyutuler'<br />

inyapi<br />

piwek, sanek inyallun.<br />

Todo mi cuerpo se está<br />

blanqueando. El frío me ha<br />

turrado.<br />

inyapi nom. frito. ¡Ka'ker<br />

(asu' chuchu. tanku)<br />

inyapi! ¡Come tu (carne,<br />

plátano) frito! Kua<br />

kencha'lek wanshen<br />

Senñatukudekla<br />

yaka'amu inyapi. He<br />

traído camarón del<br />

Ungurahuiyacu para comer<br />

frito. pi3 1) .<br />

inyatapalli (inyatulli) vi. freír,<br />

tostar. Kulla inyatapalli<br />

kusinak. Julita está friendo<br />

en la cocina. val.: *inyapalli<br />

2) .<br />

inyater' vi. ¡fríe! ¡tuesta! ¡Ipa'<br />

inyater uki'lalek! ¡Fríe ya,<br />

tengo hambre!<br />

inyatulli inyatapalli<br />

inyu'ker' vt. ¡siémbralo (yuca)!<br />

¡Dawerker' inyu'ker'!<br />

¡Siembra chonta rumo!<br />

inyu'lapi s. riñón. Katu'ta'<br />

inyu'lapi a'ñapalekwa'.<br />

Nanima sulatapalli<br />

dudinpu' ka'asik,<br />

uwa'sik. Tenemos dos<br />

riñones. Dicen que eso cierne<br />

todo lo que comemos y<br />

bebemos.<br />

inyu'lli inyu'palli<br />

inyu'palli (inyu'lli) vt. plantar<br />

palo de yuca. Kenñala<br />

inyu'lek lupek. El palo de<br />

yuca se planta en la tierra.<br />

val.: inyu'tapalli.<br />

inyu'tapalli (inyu'tulli) vi.<br />

sembrar palo de yuca.<br />

Sadawek inyu'tapalli<br />

menmiñik. Mi esposa está<br />

sembrando (palo de yuca) en<br />

su chacra. val.: inyu'palli.<br />

inyu'ter' vi. ¡siembra (yuca)!<br />

Inyu'ter'<br />

menmiwekkek! ¡Siembra<br />

(yuca) en mi chacra!<br />

inyu'tulli inyu'tapalli<br />

inyulatek s. patio, plaza, espacio<br />

despejado. Inyulatekwek<br />

indiuntunpallidek<br />

dekpilli'lusa' uklulu'<br />

uwamudek luñidek<br />

amiku'lusa' lu'nkasu'. En<br />

mi patio nos reunimos en las<br />

noches, tomamos masato y<br />

hablamos lo que hablaban las<br />

abuelas finadas. sinón.:<br />

panpa 2) .<br />

*inyutapalli (*inyutulli) vi.<br />

discutir con alguien, pelearse<br />

con palabras. Kullasha<br />

inyutulli Yushalek<br />

apiten sudinen. Julita<br />

discutió con Rosa,<br />

mezquinando (celando) a su<br />

marido. val.: *yutapalli.<br />

inyutuler' vi. ¡discute! ¡pelea con<br />

palabras! ¡Inyutuler', aner<br />

idenmatan! ¡Discute, no<br />

pelees físicamente!<br />

*inyutulli *inyutapalli

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!