04.06.2013 Views

Diccionario Shiwilu

Diccionario Shiwilu

Diccionario Shiwilu

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

inwiperi'ker' 144<br />

se está meciendo en mi cordel.<br />

val.: *winshu'palli.<br />

inwinshu'r inwinshu'ker'<br />

inwiperi'ker' vi. ¡abrácense!<br />

¡Inwiperi'ker',<br />

aperinpen nuka'a!<br />

¡Abrácense, es tu prima!<br />

*inwiperi'lli *inwiperi'palli<br />

*inwiperi'palli (*inwiperi'lli)<br />

vi. abrazarse. Imicha<br />

Luzllek Yurimawek<br />

inkananna'<br />

inwiperi'llina'. Emérita y<br />

Luz al encontrarse en<br />

Yurimaguas se abrazaron.<br />

inya'dek s. orina, pichi. Asu'<br />

wilawek inya'deknen<br />

sha'pi'la'su', ukalupipan<br />

nuka'a. La orina de mi hijo<br />

es amarillenta, está con un<br />

poco de fiebre. dek2.<br />

inya'dekllin s. uretra, vía<br />

urinaria. Dawer itek<br />

inya'dekllin lulen'ek<br />

u'chimu. La raíz de chonta<br />

es buena para curar la uretra.<br />

llin1.<br />

inya'dekpi s. vejiga, vejiga<br />

urinaria, globo membranoso<br />

donde se deposita la orina.<br />

Uru inya'dekpinenlek<br />

intekllitulek. Con la vejiga<br />

del venado se juega. pi4.<br />

inya'kaser s. hiel. Dekkana<br />

inya'kasenñen da'wan<br />

kitekkasikinmu' ulek. La<br />

hiel del majaz se bebe cuando<br />

la víbora nos muerde.<br />

*inya'lli *inya'palli<br />

*inya'palli (*inya'lli) vi. orinar.<br />

Nana inya'lli kui'na<br />

inni'chinek. Él orinó pero yo<br />

no puedo. Nana inyai'ñi. Él<br />

no orinó.<br />

inyalalanantek s. tostadora,<br />

recipiente grande de cerámica<br />

para tostar.<br />

Inyalalanantekkek<br />

lenpipenlada aku'r.<br />

Nu'tan penlalak aku'r.<br />

En la tostadora pon el maní.<br />

Después ponlo en la candela.<br />

*inyalalatapalli<br />

(*inyalalatulli) vt. tostar.<br />

Aullu ipa'la wayusa'la<br />

inyalalatulli, eklli'na<br />

peksenchu. Aurora ahora ha<br />

tostado el café desgranado,<br />

mañana va a molerlo.<br />

*inyalalatulli *inyalalatapalli<br />

*inyalli *inyapalli<br />

*inyapalli (*inyalli) vt. 1) turrar,<br />

tostar, freir sin aceite ni<br />

manteca. ¡Menmik pa'an<br />

tankala si'yekten<br />

kencha'ker'!<br />

Ukchapishak inyakwa'<br />

ka'awa'. ¡Cuando vayas a la<br />

chacra junta chinchi y tráelo!<br />

Vamos a turrar en una olla<br />

viejita para comer. 2) freír.<br />

Yurimawa'lunlusa'<br />

wa'dantek pektawa<br />

inyapallina'. Las mujeres<br />

de Yurimaguas fríen el pollo de<br />

las granjas. val.: inyatapalli.<br />

3) turrar la piel el frío, que mar<br />

la piel el frío.<br />

Pektutapilalek iñer

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!