29.05.2013 Views

Les espècies exòtiques de Catalunya

Les espècies exòtiques de Catalunya

Les espècies exòtiques de Catalunya

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong><br />

<strong>exòtiques</strong><br />

<strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong> Resum<br />

<strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012


<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Autors: Jara Andreu, Joan Pino, Corina Basnou, Moisès Guardiola i J.Luis Ordóñez (CREAF)<br />

Disseny i infografies: Anna Ramon i J.Luis Ordóñez (CREAF)<br />

Fotografia <strong>de</strong> coberta: Myopsitta monachus. Sota llicència Tanaka Juuyoh<br />

Fotografies: Autors, sota llicència Creative Commons, quan s’indica<br />

CREAF<br />

Generalitat <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong>. Departament d’Agricultura, Rama<strong>de</strong>ria, Pesca, Alimentació i Medi Natural


Ín<strong>de</strong>x<br />

El fenomen <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

El procés d’invasió<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

On es troben les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> a <strong>Catalunya</strong><br />

Diatomees<br />

Macroalgues<br />

Plantes<br />

Invertebrats aquàtics<br />

Invetebrats terrestres<br />

Peixos continentals<br />

Peixos marins<br />

Amfibis<br />

Rèptils<br />

Ocells<br />

Mamífers<br />

Annexos<br />

1. Llista d’<strong>espècies</strong> invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

2. Llista d’<strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

3. Llista d’<strong>espècies</strong> transloca<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Referències<br />

Hi han col·laborat<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

2<br />

3<br />

4<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

10<br />

11<br />

12<br />

13<br />

14<br />

15<br />

16<br />

17<br />

18<br />

18<br />

24<br />

57<br />

60<br />

62


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

El fenomen <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> o al·lòctones són totes<br />

aquelles <strong>espècies</strong> foranes que els humans hem<br />

introduït <strong>de</strong>s <strong>de</strong> les seves àrees d’origen a un<br />

territori <strong>de</strong>terminat. El transport i introducció<br />

d’aquestes <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> es pot donar <strong>de</strong><br />

manera voluntària o involuntària, i s’ha produït<br />

<strong>de</strong>s <strong>de</strong> temps immemorials. Només cal recordar<br />

que organismes tant familiars per a nosaltres<br />

com la figuera o la rata són en realitat <strong>espècies</strong><br />

<strong>exòtiques</strong> introduï<strong>de</strong>s fa molts segles, fins i tot<br />

mil·lennis. El problema apareix quan algunes<br />

d’aquestes <strong>espècies</strong> són capaces d’expandir-se<br />

notablement pels territoris nous en un perío<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong> temps relativament curt. Aquestes són les<br />

anomena<strong>de</strong>s <strong>espècies</strong> invasores que, en molts<br />

casos, són capaces <strong>de</strong> produir impactes consi<strong>de</strong>-<br />

rables <strong>de</strong> diversa índole.<br />

El fenomen <strong>de</strong> les invasions biològiques fa refe-<br />

rència, sobretot, a la proliferació d’aquestes espè-<br />

cies invasores. Durant les darreres dèca<strong>de</strong>s, les<br />

invasions biològiques s’han incrementat notable-<br />

ment com a conseqüència d’un augment <strong>de</strong>ls rit-<br />

mes d’introducció i establiment <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong><br />

2<br />

<strong>exòtiques</strong> arreu <strong>de</strong>l Món. Aquest augment s’expli-<br />

ca, al seu torn, per la globalització <strong>de</strong> l’economia,<br />

el major intercanvi <strong>de</strong> persones i merca<strong>de</strong>ries, el<br />

canvi climàtic i la progressiva artificialització <strong>de</strong>l<br />

paisatge.<br />

<strong>Les</strong> invasions biològiques constitueixen un <strong>de</strong>ls<br />

components més importants <strong>de</strong>l canvi global actu-<br />

al i una amenaça seriosa per a la conservació <strong>de</strong> la<br />

biodiversitat i <strong>de</strong>l funcionament <strong>de</strong>ls ecosistemes.<br />

Entre els impactes ecològics que po<strong>de</strong>n causar les<br />

<strong>espècies</strong> invasores cal <strong>de</strong>stacar el <strong>de</strong>splaçament<br />

d’<strong>espècies</strong> natives (per competència, <strong>de</strong>predació,<br />

transmissió <strong>de</strong> malalties, hibridació, etc.) i els canvis<br />

en l’estructura i el funcionament <strong>de</strong>ls ecosistemes<br />

(perquè po<strong>de</strong>n modificar els règims <strong>de</strong> pertorba-<br />

cions, el cicle <strong>de</strong> l’aigua, els cicles biogeoquímics,<br />

etc.). A més, les <strong>espècies</strong> invasores també po<strong>de</strong>n<br />

causar impactes socio-econòmics, amb fortes<br />

repercussions en l’economia, la societat i la sa-<br />

lut humana. Per exemple, po<strong>de</strong>n disminuir la pro-<br />

ducció <strong>de</strong> les collites, obstruir infraestructures <strong>de</strong><br />

canalització, reduir la disponibilitat d’aigua, causar<br />

al·lèrgies o <strong>de</strong>rmatitis, o augmentar la transmis-


sió d’algunes malalties infecciones. Els costos<br />

econòmics ocasionats per aquestes <strong>espècies</strong><br />

po<strong>de</strong>n arribar a ser enormes, ja sigui per pèrdu-<br />

es directes en diferents sectors econòmics, com<br />

l’agricultura, la pesca o la navegació, o pels cos-<br />

tos indirectes <strong>de</strong>rivats <strong>de</strong> la gestió necessària<br />

per reduir els impactes que provoquen.<br />

El procés d’invasió<br />

Afortunadament, només una petita part <strong>de</strong> les es-<br />

pècies <strong>exòtiques</strong> arriben a ser invasores. Aques-<br />

tes han passat per un seguit d’etapes successives<br />

d’introducció, establiment i expansió (figura 1) que<br />

no totes les <strong>espècies</strong> aconsegueixen superar. El fet<br />

que siguin unes <strong>de</strong>termina<strong>de</strong>s <strong>espècies</strong> i no altres<br />

les que ho aconsegueixen <strong>de</strong>pèn <strong>de</strong> la biologia i<br />

l’ecologia <strong>de</strong> cada espècie, i <strong>de</strong> les característiques<br />

<strong>de</strong> l’ambient receptor. Diversos factors, com ara el<br />

nombre d’introduccions realitza<strong>de</strong>s o la quantitat<br />

d’individus introduïts en cadascuna d’elles, <strong>de</strong>ter-<br />

minen la probabilitat que una espècie es<strong>de</strong>vingui<br />

invasora. Tots aquests factors po<strong>de</strong>n, a més, variar<br />

al llarg <strong>de</strong>l temps, <strong>de</strong> manera que qualsevol espè-<br />

cie exòtica pot arribar a ser una espècie invasora si<br />

les condicions canvien i l’afavoreixen.<br />

El fenomen <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

Espècies natives Espècies natives Espècies natives<br />

TRANSPORT<br />

De manera intencionada<br />

o involuntària,<br />

els humans sovint<br />

transportem <strong>espècies</strong><br />

pròpies d’un<br />

territori a un altre, on<br />

es<strong>de</strong>venen <strong>espècies</strong><br />

<strong>exòtiques</strong>.<br />

INTRODUCCIÓ<br />

Algunes <strong>espècies</strong><br />

<strong>exòtiques</strong><br />

s’introdueixen en el<br />

medi natural, on<br />

po<strong>de</strong>n reproduir-se<br />

<strong>de</strong> manera ocasional.<br />

ESTABLIMENT<br />

Algunes <strong>espècies</strong><br />

adventícies o no<br />

establertes aconsegueixen<br />

establir<br />

poblacions al territori<br />

receptor que es<br />

mantenen sense cap<br />

intervenció humana.<br />

EXPANSIÓ I IMPACTE<br />

Algunes <strong>espècies</strong><br />

naturalitza<strong>de</strong>s o<br />

establertes es<strong>de</strong>venen<br />

invasores perquè<br />

aconsegueixen expandir-se<br />

pel territori receptor,<br />

gràcies a una gran<br />

capacitat reproductiva i <strong>de</strong><br />

dispersió. En aquest procés<br />

d’expansió, algunes<br />

d’aquestes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n<br />

causar impactes ecològics i<br />

socio-econòmics importants.<br />

Espècies invasores<br />

Figura 1. Procés d’invasió <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong>.<br />

Només un percentatge petit <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

completen totes les etapes fins arribar a ser <strong>espècies</strong><br />

invasores.<br />

1<br />

Espècies <strong>exòtiques</strong><br />

3<br />

4<br />

2<br />

Espècies adventícies o no establertes<br />

Espècies naturalitza<strong>de</strong>s o establertes<br />

3


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

<strong>Catalunya</strong> és una <strong>de</strong> les àrees amb més concen-<br />

tració d’<strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> d’Espanya i d’Europa.<br />

L’elevat grau d’humanització <strong>de</strong>l paisatge, la gran<br />

<strong>de</strong>nsitat <strong>de</strong> població, els intercanvis <strong>de</strong> persones i<br />

<strong>de</strong> merca<strong>de</strong>ries i la bondat <strong>de</strong>l clima mediterrani fa-<br />

ciliten l’arribada i l’establiment d’aquestes <strong>espècies</strong>.<br />

Fins fa poc temps, la informació disponible sobre la<br />

presència i abundància <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> a<br />

<strong>Catalunya</strong> i sobre els impactes que produeixen es<br />

trobava força dispersa i molt poc estandarditzada.<br />

Això dificultava molt l’obtenció d’informació per a la<br />

presa <strong>de</strong> <strong>de</strong>cisions pel que fa a la gestió, control i<br />

eradicació d’aquestes <strong>espècies</strong>.<br />

Per aquest motiu, el CREAF i el Servei <strong>de</strong> Biodi-<br />

versitat i Protecció <strong>de</strong>ls Animals <strong>de</strong> la Generali-<br />

tat <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong> estan <strong>de</strong>senvolupant el Sistema<br />

d’Informació d’Espècies Exòtiques <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

(EXOCAT), que recull la majoria <strong>de</strong> da<strong>de</strong>s dispo-<br />

nibles sobre la distribució, la procedència, la via<br />

d’entrada i l’estat d’invasió d’aquestes <strong>espècies</strong> en<br />

el nostre territori, segons els criteris esmentats en<br />

la figura 1. La llista ha estat revisada pels princi-<br />

pals experts <strong>de</strong>l país.<br />

4<br />

EXOCAT ha permès fer una primera avaluació <strong>de</strong><br />

l’estat <strong>de</strong> les invasions biològiques a <strong>Catalunya</strong>.<br />

En total, s’han <strong>de</strong>tectat 939 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

introduï<strong>de</strong>s a <strong>Catalunya</strong>. <strong>Les</strong> plantes acaparen<br />

el 65% <strong>de</strong> totes aquestes <strong>espècies</strong> (figura 2), els<br />

ocells un 16% i la resta <strong>de</strong> grups es reparteixen<br />

el 19% restant.<br />

6 amfibis<br />

10 mamífers<br />

25 rèptils<br />

24 algues<br />

42 inv. aquàtics<br />

38 peixos<br />

588 plantes 59 inv. terrestres<br />

147 ocells<br />

Figura 2. Distribució per grups <strong>de</strong> les 939 <strong>espècies</strong><br />

<strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong>.


De totes aquestes <strong>espècies</strong>, només 110 (el 12%) han<br />

estat classifica<strong>de</strong>s com a invasores, la importància<br />

<strong>de</strong> les quals varia molt dins <strong>de</strong> cada grup. La majo-<br />

ria d’<strong>exòtiques</strong> (el 40%) són <strong>espècies</strong> no establertes,<br />

i només el 18% han aconseguit formar poblacions<br />

estables. De la resta d’<strong>espècies</strong> (el 31%) en <strong>de</strong>sco-<br />

neixem l’estatus actual, i només sabem que han es-<br />

tat introduï<strong>de</strong>s al nostre territori (Figura 3), tot i que<br />

algunes podrien tenir potencial invasor.<br />

110 invasores<br />

168<br />

373<br />

naturalitza<strong>de</strong>s<br />

o establertes<br />

adventícies o<br />

no establertes<br />

288 introduï<strong>de</strong>s<br />

Figura 3. Distribució per estatus <strong>de</strong> les 939 <strong>espècies</strong><br />

<strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong>.<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Cal <strong>de</strong>stacar també que moltes d’aquestes espèci-<br />

es són citacions puntuals (161 casos) i amb molt<br />

pocs exemplars. En alguns casos es tracta <strong>de</strong> ci-<br />

tacions antigues d’<strong>espècies</strong> que no aconseguiren<br />

establir-se i que, per tant, ja es troben extingi<strong>de</strong>s<br />

a <strong>Catalunya</strong>. En altres casos, però, podrien corres-<br />

pondre a introduccions molt recents que cal seguir<br />

amb atenció per a evitar l’establiment i expansió<br />

<strong>de</strong> noves <strong>espècies</strong> invasores.<br />

A més d’aquestes <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong>, n’hi ha 41<br />

que corresponen a <strong>espècies</strong> transloca<strong>de</strong>s, és a<br />

dir, <strong>espècies</strong> autòctones d’algunes zones <strong>de</strong> la pe-<br />

nínsula que han estat introduï<strong>de</strong>s en altres zones<br />

on abans no hi vivien (vegeu Annex III). Aquestes<br />

<strong>espècies</strong> també po<strong>de</strong>n provocar impactes molt<br />

similars als <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong>. És el cas,<br />

per exemple, <strong>de</strong> molts peixos translocats per a la<br />

pesca esportiva, com el barb roig (Phoxinus bige-<br />

rri), la truita (Salmo trutta), el llop <strong>de</strong> riu (Barbatula<br />

barbatula), el barb comú (Luciobarbus graellsii) o<br />

la madrilla (Parachondrostoma miegii).<br />

5


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

On es troben les<br />

<strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> a<br />

<strong>Catalunya</strong><br />

La distribució conjunta <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

pel territori català és força irregular (figura 4). En<br />

general, es concentren a les principals regions me-<br />

tropolitanes i, especialment, al voltant <strong>de</strong> Barcelona<br />

i als espais naturals adjacents (<strong>de</strong>lta <strong>de</strong>l Llobregat,<br />

curs baix <strong>de</strong>l riu Besòs i serres <strong>de</strong> Collserola <strong>de</strong> Ma-<br />

rina, etc.). També <strong>de</strong>staquen les planes irriga<strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong>l litoral i prelitoral (Empordà i vall baixa i <strong>de</strong>lta<br />

<strong>de</strong> l’Ebre) i <strong>de</strong> l’interior (Segrià, Urgell). En canvi, en<br />

que<strong>de</strong>n relativament al marge les àrees forestals,<br />

6<br />

agroforestals i agrícoles <strong>de</strong> secà, tant <strong>de</strong> l’interior<br />

com <strong>de</strong> muntanya (Pirineus, Prepirineus i serrala-<br />

<strong>de</strong>s principals). Aquesta distribució s’explica per<br />

tres factors principals: un clima suau, que afavoreix<br />

l’establiment d’<strong>espècies</strong> d’origen tropical i subtro-<br />

pical; un paisatge humanitzat, que multiplica les<br />

oportunitats d’introducció d’<strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> al<br />

medi; i una elevada diversitat d’hàbitats que afa-<br />

voreix l’establiment <strong>de</strong> moltes <strong>espècies</strong>. També és<br />

important l’abundància d’hàbitats amb una gran<br />

disponibilitat <strong>de</strong> recursos (aigua i nutrients) i amb<br />

una elevada freqüència <strong>de</strong> pertorbacions (hàbitats<br />

fluvials, ru<strong>de</strong>rals o agrícoles <strong>de</strong> regadiu).<br />

N<br />

Límits comarcals<br />

Nombre d’<strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

[1, 21]<br />

[22, 41]<br />

[42, 62]<br />

[63, 82]<br />

[83, 103]<br />

[104, 123]<br />

[124, 144]<br />

[145, 164]<br />

[165, 185]<br />

1:3147924<br />

20 0 100 km<br />

Figura 4. Riquesa total d’<strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> a <strong>Catalunya</strong> amb<br />

da<strong>de</strong>s <strong>de</strong> l’any 2009, en quadrats <strong>de</strong> 10 x 10 km.


Didymosphenia geminata. Foto: Enviromental Protection Agency<br />

DIATOMEES<br />

Totes les diatomees <strong>exòtiques</strong><br />

<strong>de</strong>tecta<strong>de</strong>s a <strong>Catalunya</strong> són d’aigua<br />

dolça. Tres <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n tenir<br />

potencial invasor: Achnanthes<br />

subhudsonis, trobada a la conca<br />

<strong>de</strong> la Tor<strong>de</strong>ra i al pantà <strong>de</strong> Foix;<br />

Didymosphenia geminata, <strong>de</strong>tectada<br />

a la Noguera Pallaresa; i Gomphoneis<br />

minuta, a diverses conques. Dia<strong>de</strong>smis<br />

confervacea és d’origen tropical o<br />

subtropical, i per això es consi<strong>de</strong>ra<br />

una bona indicadora <strong>de</strong> l’escalfament<br />

<strong>de</strong> les aigües continentals tempera<strong>de</strong>s.<br />

<strong>Les</strong> altres tres <strong>espècies</strong> són simplement<br />

noves per a la flora europea i tenen<br />

una distribució poc o molt restringida.<br />

7 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

Fins al moment, cap <strong>de</strong> les diatomees <strong>exòtiques</strong><br />

presenta un comportament invasor i els<br />

experts les consi<strong>de</strong>ren simplement introduï<strong>de</strong>s<br />

a <strong>Catalunya</strong>.<br />

introduï<strong>de</strong>s<br />

7 <strong>espècies</strong><br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

Vies d’entrada<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

No es coneix amb exactitud com han arribat<br />

aquestes <strong>espècies</strong> a les aigües catalanes. Hi<br />

po<strong>de</strong>n haver entrat <strong>de</strong> manera natural a través<br />

<strong>de</strong> l’aire, l’aigua <strong>de</strong> pluja, els ocells migradors<br />

o els insectes aquàtics. També po<strong>de</strong>n haver<br />

entrat <strong>de</strong> manera artificial, per mitjà <strong>de</strong> l’aigua<br />

<strong>de</strong> llast <strong>de</strong>ls vaixells, la introducció d’altres organismes<br />

aquàtics o altres activitats humanes.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

2 casos<br />

via incerta<br />

Amèrica<br />

Europa<br />

7 casos<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

2<br />

altres<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

Didymosphenia geminata és l’única espècie present<br />

a <strong>Catalunya</strong> amb un historial d’impactes en<br />

altres zones <strong>de</strong>l món. En alguns rius <strong>de</strong> Nova<br />

Zelanda és força coneguda per créixer <strong>de</strong> manera<br />

incontrolada fins a provocar la <strong>de</strong>saparició<br />

<strong>de</strong> qualsevol altre tipus d’alga. Per això, ha estat<br />

inclosa a la Base <strong>de</strong> da<strong>de</strong>s global d’<strong>espècies</strong> invasores<br />

(GISD). A <strong>Catalunya</strong> va ser <strong>de</strong>tectada per<br />

primer cop el 1956 per Margalef a la Vall <strong>de</strong> Boí<br />

(Lleida) i, posteriorment, s’ha trobat <strong>de</strong> manera<br />

testimonial el 2009 a la Noguera Pallaresa.<br />

3<br />

7


Caulerpa racemosa var. cylindracea. Foto: Enrique Ballesteros<br />

MACROALGUES<br />

Només dues <strong>espècies</strong> <strong>de</strong> macroalgues<br />

estan cataloga<strong>de</strong>s com a invasores<br />

a <strong>Catalunya</strong>: Asparagopsis armata,<br />

estesa per les costes <strong>de</strong> l’Alt i el Baix<br />

Empordà, i Caulerpa racemosa var.<br />

cylindracea, localitzada davant <strong>de</strong> les<br />

costes <strong>de</strong>l Garraf, entre Vilanova i<br />

Sitges. La resta es consi<strong>de</strong>ren <strong>espècies</strong><br />

introduï<strong>de</strong>s, tot i que n’hi ha tres<br />

que tenen un cert potencial invasor:<br />

Codium fragile, Womersleyella setacea<br />

i Acrothamnion preissii. D’aquesta<br />

última espècie, només se n’ha trobat<br />

un filament a Palamós l’any 2010. Per<br />

tant, es tracta d’una citació puntual.<br />

17 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

Fins ara, els experts només han pogut classificar<br />

les macroalgues <strong>exòtiques</strong> en dues<br />

categories: <strong>espècies</strong> introduï<strong>de</strong>s i <strong>espècies</strong><br />

invasores.<br />

8<br />

15 <strong>espècies</strong><br />

introduï<strong>de</strong>s invasores<br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

2<br />

Vies d’entrada<br />

En la majoria <strong>de</strong> casos no sabem com han arribat<br />

aquestes <strong>espècies</strong>. En general, però, ho fan acci<strong>de</strong>ntalment<br />

transporta<strong>de</strong>s per vaixells (adheri<strong>de</strong>s<br />

al casc o amb les aigues <strong>de</strong> llast), adheri<strong>de</strong>s a<br />

material <strong>de</strong> pesca, com a <strong>espècies</strong> acompanyants<br />

en l’aqüicultura, o per abocaments <strong>de</strong>liberats o<br />

acci<strong>de</strong>ntals d’<strong>espècies</strong> usa<strong>de</strong>s en aquariofília.<br />

aqüicultura<br />

10 casos 3 2 2<br />

via incerta aquaris<br />

vaixells<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

Atlàntic<br />

13 casos 2 2<br />

Indo-Pacífic Sud-est d’Austràlia<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

L’any 1984, l’alga Caulerpa taxifolia va ser <strong>de</strong>tectada<br />

a la costa <strong>de</strong> Mònaco, <strong>de</strong>s d’on es va estendre<br />

sobretot per França i Itàlia, on ha afectat greument<br />

les pra<strong>de</strong>ries litorals <strong>de</strong> posidònia. Alertats per la<br />

invasió d’aquesta alga, el Centre d’Estudis Avançats<br />

<strong>de</strong> Blanes (CEAB) i l’Agència Catalana <strong>de</strong> l’Aigua<br />

(ACA) van iniciar el 1992 una xarxa <strong>de</strong> vigilància per<br />

prevenir la seva implantació a les costes catalanes.<br />

Tot i que mai es va trobar aquesta espècie, la xarxa<br />

va permetre <strong>de</strong>tectar la proliferació <strong>de</strong> Caulerpa<br />

racemosa var. cylindracea, una espècie encara més<br />

invasora que l’anterior.


Carpobrotus edulis. Foto: Ignasi Bartomeus<br />

PLANTES<br />

<strong>Les</strong> families més representa<strong>de</strong>s<br />

a la llista <strong>de</strong> plantes <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>Catalunya</strong> són les compostes, les<br />

gramínies i les lleguminoses, com a<br />

la major part d’Europa. <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong><br />

que causen més impactes ecològics i<br />

socioeconòmics són l’ailant (Ailanthus<br />

altissima) i la robínia (Robinia<br />

pseudoacacia) als boscos <strong>de</strong> ribera,<br />

la canya (Arundo donax) i l’herba <strong>de</strong><br />

la pampa (Corta<strong>de</strong>ria selloana) a les<br />

maresmes, lleres <strong>de</strong> riu i marges <strong>de</strong><br />

carretera, i el bàlsam (Carpobrotus<br />

spp.) a les dunes i roques costaneres.<br />

588 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

La major part són <strong>espècies</strong> adventícies o naturalitza<strong>de</strong>s,<br />

i només el 11% es consi<strong>de</strong>ren invasores.<br />

A més <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong>, també hi<br />

ha 18 <strong>espècies</strong> natives que han estat transloca<strong>de</strong>s.<br />

adventícies<br />

introduï<strong>de</strong>s<br />

invasores<br />

117 275 <strong>espècies</strong> 133<br />

naturalitza<strong>de</strong>s<br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

63<br />

Vies d’entrada<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

La gran majoria són plantes ornamentals comunes<br />

en jardineria. Altres s’introdueixen acci<strong>de</strong>ntalment<br />

a partir <strong>de</strong> llavors barreja<strong>de</strong>s amb el gra, la llana<br />

o altres productes. Algunes han estat introduï<strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong>liberadament amb l’agricultura i la silvicultura, ja<br />

sigui per aprofitar-ne la fusta, el fruit o les propietats<br />

medicinals, o pel seu ús com a plantes farratgeres.<br />

acci<strong>de</strong>ntal silvicultura (15)<br />

293 casos<br />

jardineria agricultura altres (31)<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

230 casos<br />

Àsia<br />

174<br />

165 139<br />

Europa<br />

85<br />

70<br />

Amèrica Àfrica altres<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

83<br />

La llista <strong>de</strong> plantes <strong>exòtiques</strong> encara es troba en<br />

procés <strong>de</strong> revisió i actualització, <strong>de</strong>gut a que algunes<br />

citacions fan refència a <strong>espècies</strong> difícils<br />

d’i<strong>de</strong>ntificar, o que han rebut noms científics diferents<br />

(sinònims), o que tenen un origen incert, etc.<br />

La llista inclou 33 plantes que van ser introduï<strong>de</strong>s<br />

abans <strong>de</strong>l <strong>de</strong>scobriment d’Amèrica i 14 <strong>espècies</strong><br />

aquàtiques, <strong>de</strong> les quals només Azolla filiculoi<strong>de</strong>s<br />

és invasora. Malgrat això, és molt important fer<br />

seguiment <strong>de</strong> totes aquestes <strong>espècies</strong> aquàtiques,<br />

perquè la gestió en aquest medi és costosa i difícil,<br />

i el risc que es<strong>de</strong>vinguin invasores és elevat.<br />

9


Procamburus clarkii. Foto: Javier País<br />

INVERTEBRATS<br />

AQUÀTICS<br />

Hi ha sis <strong>espècies</strong> continentals<br />

que tenen comportament invasor a<br />

<strong>Catalunya</strong>: el musclo zebrat (Dreissena<br />

polymorpha), <strong>de</strong>tectat a les conques<br />

<strong>de</strong> l’Ebre i <strong>de</strong>l Segre i, recentment, a<br />

l’embassament <strong>de</strong> La Baells; el cranc<br />

<strong>de</strong> riu americà (Procambarus clarkii)<br />

i el cranc <strong>de</strong> riu senyal (Pacifastacus<br />

leniusculus), àmpliament distribuïts; la<br />

cloïssa asiàtica (Corbicula fluminea),<br />

establerta a les conques <strong>de</strong> l’Ebre<br />

i <strong>de</strong>l Ter; el cargol poma (Pomacea<br />

insularum), <strong>de</strong>tectat el 2009 al <strong>de</strong>lta<br />

<strong>de</strong> l’Ebre i actualment en expansió;<br />

i Anodonta woodiana, establerta als<br />

cursos baixos <strong>de</strong>l Ter i <strong>de</strong>l Fluvià.<br />

42 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

El 57% <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> estàn classifica<strong>de</strong>s només<br />

com a introduï<strong>de</strong>s, el 29% ja han aconseguit establir-se<br />

en el medi i el 14% es consi<strong>de</strong>ren invasores.<br />

La meitat <strong>de</strong> totes aquestes <strong>espècies</strong> són marines.<br />

10<br />

24 <strong>espècies</strong> 12 6<br />

introduï<strong>de</strong>s<br />

establertes<br />

invasores<br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

Vies d’entrada<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> marines solen arribar acci<strong>de</strong>ntalment,<br />

amb les aigües <strong>de</strong> llast o adheri<strong>de</strong>s al<br />

casc d’alguns vaixells. En canvi, les <strong>espècies</strong><br />

d’aigües continentals tant po<strong>de</strong>n arribar acci<strong>de</strong>ntalment<br />

com a contaminants en aqüicultura,<br />

com <strong>de</strong>liberadament a través <strong>de</strong> la pesca esportiva,<br />

el repoblament <strong>de</strong> rius, o l’aquariofília.<br />

13 casos 11 10 6 15<br />

aigües <strong>de</strong> llast<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

15 casos<br />

Àsia<br />

aqüicultura<br />

vaixells<br />

Austràlia<br />

14 6<br />

pesca<br />

10<br />

Amèrica Indo-Pacífic altres<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

És molt important fer un seguiment <strong>de</strong> les<br />

<strong>espècies</strong> <strong>de</strong>tecta<strong>de</strong>s recentment i que encara es<br />

troben a l’inici <strong>de</strong>l procès d’invasió, per evitarne<br />

l’expansió. És el cas <strong>de</strong>l cargol trompeta<br />

(Melanoi<strong>de</strong>s tuberculatus), trobat el 2009 al Delta<br />

<strong>de</strong> l’Ebre; la medusa marina Mnemiopsis leidyi,<br />

<strong>de</strong>tectada el 2009 a diverses localitats <strong>de</strong> la<br />

costa catalana; l’opistobranqui Bursatella leachi,<br />

<strong>de</strong>tectat el 2007 a Sant Carles <strong>de</strong> la Ràpita i trobat<br />

el 2009 a tres localitats més <strong>de</strong>l Delta <strong>de</strong> l’Ebre; o<br />

l’ascidi Microcosmus squamiger, trobat a Cambrils<br />

i a la <strong>de</strong>sembocadura <strong>de</strong>l riu Sènia l’any 2009.<br />

5<br />

altres


Ae<strong>de</strong>s albopictus. Foto: Sean McCann<br />

INVERTEBRATS<br />

TERRESTRES<br />

Entre les 14 <strong>espècies</strong> consi<strong>de</strong>ra<strong>de</strong>s<br />

invasores a <strong>Catalunya</strong>, la més<br />

coneguda és el mosquit tigre<br />

(Ae<strong>de</strong>s albopictus), que va arribar<br />

acci<strong>de</strong>ntalment a Sant Cugat <strong>de</strong>l Vallès<br />

el 2004 i s’ha anat estenent ràpidament<br />

per tota la costa catalana fins arribar<br />

al País Valencià. Altres <strong>espècies</strong><br />

invasores són la mosca <strong>de</strong> la fruita<br />

(Ceratitis capitata), la papallona <strong>de</strong>l<br />

gerani (Cacyreus marshalli) o un trips<br />

<strong>de</strong> les flors (Frankliniella occi<strong>de</strong>ntalis).<br />

Degut a la complexitat <strong>de</strong>l grup i la<br />

gran dispersió <strong>de</strong> les da<strong>de</strong>s, la llista<br />

d’invertebrats terrestres és encara força<br />

preliminar.<br />

59 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

El 71% <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s<br />

i el 25% es consi<strong>de</strong>ren invasores. La llista<br />

també inclou tres formigues <strong>exòtiques</strong> cita<strong>de</strong>s<br />

puntualment a Barcelona.<br />

establertes (3)<br />

42 <strong>espècies</strong> 14<br />

introduï<strong>de</strong>s invasores<br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

Vies d’entrada<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

La majoria d’invertebrats terrestres exòtics arriben<br />

a <strong>Catalunya</strong> <strong>de</strong> manera acci<strong>de</strong>ntal, sobretot<br />

a través <strong>de</strong>l comerç <strong>de</strong> plantes, tant d’ús agrícola<br />

com ornamental. Moltes d’aquests <strong>espècies</strong><br />

d’invertebrats po<strong>de</strong>n es<strong>de</strong>venir plagues importants<br />

en agricultura o jardineria.<br />

23 casos 13 10 8 10<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

21 casos<br />

jardineria<br />

acci<strong>de</strong>ntal<br />

Amèrica<br />

merca<strong>de</strong>ries<br />

14<br />

agricultura<br />

Àfrica<br />

12<br />

altres<br />

Àsia <strong>de</strong>sconeguda altres<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

La gran majoria d’invertebrats exòtics són artròpo<strong>de</strong>s<br />

que s’alimenten <strong>de</strong> material vegetal que,<br />

aprofitant l’expansió <strong>de</strong> plantes introduï<strong>de</strong>s, han<br />

ampliat la seva àrea <strong>de</strong> distribució i s’han convertit<br />

en plagues importants. És el cas <strong>de</strong>l morrut <strong>de</strong> les<br />

palmeres (Rhynchophorus ferrugineus) o <strong>de</strong> l’eruga<br />

barrinadora (Paysandisia archon), dues plagues <strong>de</strong><br />

les palmeres ornamentals en franca expansió que<br />

po<strong>de</strong>n arribar a matar la planta. El primer focus<br />

<strong>de</strong>l morrut <strong>de</strong> les palmeres és <strong>de</strong>l 2005, al Vendrell<br />

(Tarragona), i la primera citació <strong>de</strong> Paysandisia<br />

archon és <strong>de</strong>l 2000, a Cellera <strong>de</strong> Ter (Girona).<br />

6<br />

9<br />

11


Pseudorasbora parva. Foto: Wikimedia Commons<br />

PEIXOS<br />

CONTINENTALS<br />

Quasi la meitat <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>de</strong> peixos<br />

contintentals exòtics es consi<strong>de</strong>ren<br />

invasores a <strong>Catalunya</strong>. És el cas <strong>de</strong> l’alburn<br />

(Alburnus alburnus), la carpa (Cyprinus<br />

carpio), la gambúsia (Gambusia holbrooki),<br />

la rasbora (Pseudorasbora parva), o el<br />

silur (Silurus glanis). Altres <strong>espècies</strong> tenen<br />

algunes poblacions establertes, com la<br />

brema blanca (Blicca bjoerkna) o el carpí<br />

ver (Carassius carassius), i altres encara<br />

no s’han establert, com l’esturió siberià<br />

(Acipenser baeri), citat més d’un cop al<br />

<strong>de</strong>lta <strong>de</strong> l’Ebre, o el peix gat americà<br />

(Ictalurus punctatus), introduït també al<br />

<strong>de</strong>lta el 1995, on podria estar en vies<br />

d’establiment.<br />

29 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

El 55% <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> es consi<strong>de</strong>ren invasores, i un<br />

28% han aconseguit establir-se en el medi. A més<br />

<strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong>, també hi ha set <strong>espècies</strong><br />

natives que han estat transloca<strong>de</strong>s.<br />

2<br />

12<br />

3<br />

no establertes<br />

8<br />

introduï<strong>de</strong>s<br />

establertes<br />

invasores<br />

16 <strong>espècies</strong><br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

Vies d’entrada<br />

La gran majoria d’<strong>espècies</strong> han estat introduï<strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong>liberadament durant el s. xx, ja sigui per a la<br />

pesca esportiva, com a esquer per a altres <strong>espècies</strong><br />

introduï<strong>de</strong>s, o per alliberaments d’animals<br />

usats en aquariofília ornamental. Altres <strong>espècies</strong><br />

s’introdueixen acci<strong>de</strong>ntalment per escapaments<br />

<strong>de</strong>s d’instal·lacions d’aqüicultura.<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

10 casos<br />

Amèrica<br />

aquaris<br />

29 casos 23 21<br />

pesca esportiva aqüicultura<br />

Europa<br />

10<br />

Àsia<br />

Els peixos continentals exòtics són un <strong>de</strong>ls grups<br />

que causen impactes ecològics més importants, sobretot<br />

pel gran esforç d’introducció que se’n fa per<br />

a la pesca esportiva. Tant és així que, actualment, la<br />

majoria <strong>de</strong> conques catalanes tenen més <strong>espècies</strong><br />

<strong>exòtiques</strong> que natives, sobretot als embassaments,<br />

aiguamolls i trams baixos. A més, les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

competeixen sovint amb <strong>espècies</strong> vulnerables<br />

o endèmiques, i això fa que algunes d’aquestes hagin<br />

estat <strong>de</strong>clara<strong>de</strong>s en perill d’extinció, com ara el<br />

fartet (Aphanius iberus), el samaruc (Valencia hispanica),<br />

o l’espinós (Gasterosteus aculeatus).<br />

5<br />

altres<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

6


Abu<strong>de</strong>fduf vaigiensis. Foto: Patrick Hawks<br />

PEIXOS<br />

MARINS<br />

Dues <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> cita<strong>de</strong>s<br />

a <strong>Catalunya</strong> són d’origen Indo-Pacífic i<br />

han arribat a la Mediterrània a través<br />

<strong>de</strong>l Canal <strong>de</strong> Suez: el peix trompeta<br />

(Fistularia commersonii), <strong>de</strong>l qual se’n<br />

va trobar un individu a Palamós el 2007<br />

i un altre a Lloret el 2010, i Abu<strong>de</strong>fduf<br />

vaigiensis, observat davant <strong>de</strong> les costes<br />

<strong>de</strong> Sitges l’agost <strong>de</strong> 2009 i davant<br />

<strong>de</strong> la platja d’Altafulla a un escull<br />

artificial. La resta són <strong>espècies</strong> atlanticomediterrànies<br />

que han entrat a les<br />

costes catalanes a través <strong>de</strong> l’Estret <strong>de</strong><br />

Gibraltar, com ara la bola (Sphoeroi<strong>de</strong>s<br />

pachygaster) o el llenguado <strong>de</strong> sis ulls<br />

(Dicologlossa hexophthalma).<br />

9 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

Només dues <strong>espècies</strong> <strong>de</strong> peixos marins exòtics<br />

han aconseguit establir-se en el medi. L’escórpora<br />

africana (Scorpaena stephanica) només es va observar<br />

una vegada a Blanes el 1981.<br />

1<br />

introduï<strong>de</strong>s<br />

no establertes<br />

6 <strong>espècies</strong><br />

establertes<br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

2<br />

Vies d’entrada<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

La via d’entrada natural <strong>de</strong> peixos marins exòtics<br />

a la Mediterrània és <strong>de</strong>s <strong>de</strong> l’Oceà Atlàntic a través<br />

<strong>de</strong> l’Estret <strong>de</strong> Gibraltar. Però, l’obertura <strong>de</strong>l<br />

Canal <strong>de</strong> Suez el 1869 va obrir la possibilitat que<br />

algunes <strong>espècies</strong> poguessin arribar també <strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong> la Mar Roja i <strong>de</strong>s <strong>de</strong>ls oceans Índic i Pacífic.<br />

7 casos 2<br />

Estret <strong>de</strong> Gibraltar<br />

Canal <strong>de</strong> Suez<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

4 casos<br />

Indo-Pacífic<br />

Atlàntic altres<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

El registre fòssil mostra que la fauna atlàntica<br />

ha entrat a la Mediterrània diverses vega<strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong>s <strong>de</strong> fa milions d’anys, en funció <strong>de</strong> les variacions<br />

oceanogràfiques que ha patit l’Estret<br />

<strong>de</strong> Gibraltar, les quals <strong>de</strong>penen <strong>de</strong>l clima. No<br />

obstant això, el procés d’escalfament que està<br />

experimentant la Mediterrània, com a conseqüència<br />

<strong>de</strong>l canvi climàtic, està facilitant actualment<br />

l’entrada recent d’<strong>espècies</strong> atlàntiques<br />

d’aigües càli<strong>de</strong>s amb bona capacitat <strong>de</strong><br />

dispersió.<br />

2<br />

3<br />

13


Discoglossus pictus. Foto: Joan Ferrer<br />

AMFIBIS<br />

La granota pintada (Discoglossus<br />

pictus) és l’únic amfibi exòtic<br />

consi<strong>de</strong>rat invasor a <strong>Catalunya</strong>, i<br />

actualment està en clara expansió. La<br />

primera citació es remunta al 1906<br />

a Banyuls <strong>de</strong> la Marenda (Rosselló,<br />

<strong>Catalunya</strong> Nord), i es creu que va<br />

creuar els Pirineus a través <strong>de</strong> l’Albera<br />

i es va anar estenent per bona part<br />

<strong>de</strong> les comarques <strong>de</strong>l nord-est <strong>de</strong><br />

<strong>Catalunya</strong> fins arribar recentment al<br />

<strong>de</strong>lta <strong>de</strong>l Llobregat. Pel que fa a la<br />

resta d’<strong>espècies</strong>, només Ommatotriton<br />

ophryticus sembla estar establerta<br />

en algunes basses <strong>de</strong>l Pla <strong>de</strong> Busa<br />

(Solsonès), on va ser <strong>de</strong>tectada el 2011.<br />

6 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

<strong>Les</strong> quatre <strong>espècies</strong> introduï<strong>de</strong>s són citacions<br />

puntuals. A més d’aquestes <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong>,<br />

també hi ha quatre <strong>espècies</strong> autòctones<br />

que han estat transloca<strong>de</strong>s.<br />

14<br />

4 <strong>espècies</strong> 1 1<br />

introduï<strong>de</strong>s<br />

establertes<br />

invasores<br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

Vies d’entrada<br />

La via d’entrada més habitual <strong>de</strong>ls amfibis<br />

exòtics és l’alliberament <strong>de</strong>liberat d’individus<br />

proce<strong>de</strong>nts <strong>de</strong> terràriums o basses <strong>de</strong> jardí. En<br />

el cas <strong>de</strong> la granota pintada es creu que va arribar<br />

acci<strong>de</strong>ntalment a les costes <strong>de</strong>l Rosselló<br />

(<strong>Catalunya</strong> Nord) amb algun vaixell proce<strong>de</strong>nt<br />

<strong>de</strong>l nord d’Àfrica.<br />

5 casos<br />

terràriums o basses<br />

vaixells<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

Àsia<br />

3 casos 2 1<br />

Àfrica Amèrica<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

El 2007 i 2008 es va <strong>de</strong>tectar la presència <strong>de</strong> la<br />

granota africana d’ungles (Xenopus laevis) en un<br />

jardí <strong>de</strong> Montjuïc i al Parc <strong>de</strong>l Laberint d’Horta<br />

(Barcelona). Es tracta d’una espècie comercialitzada<br />

en aquariofília i molt habitual com a material<br />

<strong>de</strong> laboratori. Però, és també un <strong>de</strong>predador<br />

molt voraç d’invertebrats i capgrossos d’altres<br />

amfibis i, a més, es creu que ha estat el vector<br />

<strong>de</strong> transmissió <strong>de</strong> la quitridiomicosi. Per evitarne<br />

l’establiment a <strong>Catalunya</strong>, se n’han eliminat<br />

<strong>de</strong>l medi les larves i els adults trobats.<br />

1


Trachemys scripta elegans. Foto: Brent Myers<br />

RÈPTILS<br />

Els únics rèptils consi<strong>de</strong>rats actualment<br />

invasors a <strong>Catalunya</strong> són la tortuga<br />

d’orelles vermelles (Trachemys scripta<br />

elegans) i la tortuga d’orelles grogues<br />

(Trachemys scripta scripta), àmpliament<br />

distribuï<strong>de</strong>s i molt ben establertes<br />

en certs indrets, com ara el pantà <strong>de</strong><br />

Foix o el <strong>de</strong>lta <strong>de</strong>l Llobregat. La resta<br />

d’<strong>espècies</strong> sembla que encara no s’han<br />

establert en el medi natural. Tot i així,<br />

algunes tortugues, com la falsa tortuga<br />

mapa (Graptemys pseudogeographica)<br />

o la tortuga mossegadora (Chelydra<br />

serpentina), es troben cada cop més<br />

freqüentment en el medi.<br />

25 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

La majoria d’<strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> són tortugues<br />

(16 aquàtiques i 5 terrestres). D’altra banda, la<br />

sargantana <strong>de</strong> les Pitiüses és una espècie autòctona<br />

que ha estat translocada.<br />

7<br />

introduï<strong>de</strong>s<br />

no establertes<br />

15 <strong>espècies</strong><br />

invasores<br />

establertes<br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

1<br />

2<br />

Vies d’entrada<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

La via d’entrada principal <strong>de</strong> rèptils exòtics és<br />

l’alliberament <strong>de</strong>liberat d’individus proce<strong>de</strong>nts <strong>de</strong><br />

particulars. Un fet paradoxal és que, <strong>de</strong>s <strong>de</strong> que<br />

la Unió Europea va prohibir la importació <strong>de</strong> la<br />

tortuga d’orelles vermelles el 1997, ha augmentat<br />

la comercialització i la introducció en el medi<br />

natural <strong>de</strong> moltes altres <strong>espècies</strong> <strong>de</strong> tortugues.<br />

via incerta<br />

22 casos 1 2<br />

comerç d’animals acci<strong>de</strong>ntal<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

14 casos 5 3 3<br />

Amèrica<br />

Àsia<br />

Europa<br />

altres<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

El dragó rosat (Hemidactylus turcicus) i la tortuga<br />

mora (Testudo graeca graeca) van ser introduïts<br />

a <strong>Catalunya</strong> abans <strong>de</strong>l segle XV. Probablement,<br />

la majoria <strong>de</strong> les poblacions urbanes <strong>de</strong> dragó<br />

rosat es van constituir a partir d’animals arribats<br />

amb el transport <strong>de</strong> llenya o <strong>de</strong> materials<br />

<strong>de</strong> construcció. Pel que fa a la tortuga mora, les<br />

evidències disponibles fins ara, tant paleontològiques<br />

com genètiques, indiquen que les poblacions<br />

espanyoles provenen segurament <strong>de</strong>l<br />

nord d’Àfrica, <strong>de</strong>s d’on sembla que van ser introduï<strong>de</strong>s<br />

en temps remots.<br />

15


Estrilda astrild. Foto: Wikimedia Commons<br />

OCELLS<br />

Hi ha cinc <strong>espècies</strong> d’ocells<br />

consi<strong>de</strong>ra<strong>de</strong>s invasores a <strong>Catalunya</strong>:<br />

el bec <strong>de</strong> corall senegalès (Estrilda<br />

astrild), el rossinyol <strong>de</strong>l Japó<br />

(Leiothrix lutea), la cotorra argentina<br />

(Myiopsitta monachus), la cotorra<br />

<strong>de</strong> Kramer (Psittacula krameri) i el<br />

faisà (Phasianus colchicus). La resta<br />

d’<strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> es consi<strong>de</strong>ra<br />

que encara no s’han establert al<br />

nostre territori. Algunes, però, s’hi<br />

reprodueixen <strong>de</strong> forma regular i<br />

podrien estar en fase inicial d’expansió<br />

com, per exemple, el múnia roig<br />

(Amandava amandava) o l’aratinga<br />

mitrada (Aratinga mitrata).<br />

147 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

El 98% <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> s’han observat <strong>de</strong> forma<br />

ocasional, i d’aquestes, el 52% són citacions puntuals.<br />

A més <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong>, també hi ha<br />

onze <strong>espècies</strong> natives que han estat transloca<strong>de</strong>s.<br />

16<br />

73 <strong>espècies</strong><br />

introduï<strong>de</strong>s<br />

no establertes<br />

68<br />

invasores<br />

establertes (1)<br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

5<br />

Vies d’entrada<br />

La gran majoria d’aquestes <strong>espècies</strong> han estat<br />

comercialitza<strong>de</strong>s pel seu valor ornamental<br />

i han estat introduï<strong>de</strong>s en el medi natural a<br />

través <strong>de</strong> l’alliberament <strong>de</strong>liberat o acci<strong>de</strong>ntal<br />

d’individus captius. Altres <strong>espècies</strong> han estat<br />

introduï<strong>de</strong>s pel seu interès cinegètic o per ferne<br />

ús en falconeria.<br />

84 casos<br />

60<br />

altres<br />

ocells <strong>de</strong> gàbia caça<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

58 casos<br />

Àfrica<br />

via incerta<br />

Àsia Austràlia<br />

41<br />

Amèrica<br />

38<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

6 7<br />

16<br />

altres<br />

A la llista d’<strong>espècies</strong> transloca<strong>de</strong>s hem inclòs<br />

dos tipus d’<strong>espècies</strong>: <strong>espècies</strong> natives utilitza<strong>de</strong>s<br />

amb finalitats sobretot ornamentals, com<br />

ara l’ànec canyella (Tadorna ferruginea) o el<br />

cigne mut (Cygnus olor), i varietats domèstiques<br />

d‘<strong>espècies</strong> natives que han estat modifica<strong>de</strong>s<br />

per selecció artificial, i que han estat<br />

allibera<strong>de</strong>s en el medi. Aquest és el cas <strong>de</strong><br />

l’ànec collverd (Anas platyrhynchos var. domestica),<br />

o <strong>de</strong> l’oca vulgar (Anser anser var. domestica).<br />

Totes elles po<strong>de</strong>n provocar problemes<br />

d’hibridació amb les poblacions naturals<br />

d’<strong>espècies</strong> natives.<br />

7


Neovison vison. Foto: Ómar Runólfsson<br />

MAMÍFERS<br />

L’únic mamífer consi<strong>de</strong>rat invasor a<br />

<strong>Catalunya</strong> és el visó americà (Neovison<br />

vison). Va ser <strong>de</strong>tectat per primera<br />

vegada el 1982, segurament escapat<br />

<strong>de</strong> dues granges pelleteres actualment<br />

inactives, una a Viladrau i l’altra a<br />

Tara<strong>de</strong>ll (Osona). Actualment, ja ha<br />

estat citat a 24 comarques catalanes <strong>de</strong><br />

Girona, Barcelona i, més recentment,<br />

<strong>de</strong> Lleida. Una altre espècie que està<br />

a punt d’establir-se a la Vall d’Aran és<br />

el coipú (Myocastor coypus), el qual<br />

ha entrat <strong>de</strong>s <strong>de</strong> França, on ja s’ha<br />

establert a partir d’escapaments en<br />

granjes pelleteres.<br />

10 <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong><br />

La major part <strong>de</strong> les <strong>espècies</strong> estan establertes,<br />

algunes <strong>de</strong>s d’abans <strong>de</strong>l s. XV. La marmota i la<br />

daina no són <strong>exòtiques</strong>, sinó que es van extingir<br />

durant l’última glaciació i han estat reintrodui<strong>de</strong>s.<br />

2<br />

no establertes<br />

establertes<br />

7 <strong>espècies</strong> 1<br />

invasores<br />

Nota: <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> amb estatus <strong>de</strong>sconegut es consi<strong>de</strong>ren introduï<strong>de</strong>s.<br />

Vies d’entrada<br />

<strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

El visó americà i el coipú han estat introduïts a<br />

la península Ibèrica com a animals <strong>de</strong> cria per a<br />

la indústria pelletera, i el mufló ho ha estat amb<br />

finalitats cinegètiques. La resta d’<strong>espècies</strong> són<br />

animals domèstics o <strong>de</strong> companyia alliberats, o<br />

<strong>espècies</strong> introduï<strong>de</strong>s acci<strong>de</strong>ntalment.<br />

comerç d’animals<br />

4 casos 3 2 1<br />

acci<strong>de</strong>ntal granges <strong>de</strong> pell<br />

caça<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n haver arribat per vies diferents.<br />

Regions <strong>de</strong> procedència<br />

5 casos<br />

Àsia<br />

Amèrica<br />

<strong>de</strong>sconeguda<br />

Nota: Algunes <strong>espècies</strong> po<strong>de</strong>n provenir <strong>de</strong> regions diferents.<br />

<strong>Les</strong> introduccions més recents <strong>de</strong> mamífers<br />

exòtics es <strong>de</strong>uen al comerç d’animals <strong>de</strong> companyia.<br />

És el cas <strong>de</strong> l’esquirol <strong>de</strong> Corea (Tamias<br />

sibiricus), <strong>de</strong>tectat al medi natural en cinc ocasions,<br />

però també <strong>de</strong> l’ós rentador (Procyon lotor),<br />

observat en dues ocasions. Cap d’aquestes<br />

dues <strong>espècies</strong> s’ha aconseguit establir encara<br />

a <strong>Catalunya</strong>. Malgrat tot, caldria fer-ne un seguiment,<br />

atès que ja s’han establert en altres<br />

indrets propers: a França, en el cas <strong>de</strong> l’esquirol<br />

<strong>de</strong> Corea, i al Parque Regional <strong>de</strong>l Sureste (Madrid),<br />

en el cas <strong>de</strong> l’ós rentador.<br />

3<br />

Europa<br />

1<br />

1<br />

17


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Annex 1<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Notes: (1) <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> invasores són <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> que han aconseguit establir-se i expandir-se<br />

en el medi natural, gràcies a una gran capacitat reproductiva i <strong>de</strong> dispersió. (2) El terme arqueòfit fa<br />

referència a les <strong>espècies</strong> <strong>de</strong> plantes introduï<strong>de</strong>s abans <strong>de</strong>l <strong>de</strong>scobriment d’Amèrica (s. xv). (3) En el cas<br />

<strong>de</strong> les plantes, només hem inclòs els noms comuns presents en el Diccionari <strong>de</strong> <strong>de</strong> l’Institut d’Estudis<br />

Catalans (DIEC2) i pel que fa al nom científic <strong>de</strong> l’espècie hem seguit el criteri <strong>de</strong> la Flora Manual <strong>de</strong>ls<br />

Països Catalans (Bolós et al. 2005) i, en alguns casos, <strong>de</strong> Casasayas (1989).<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Àmbit d’invasió<br />

ALGUES<br />

Macroalgues<br />

Asparagopsis armata Austràlia i Nova<br />

Zelanda<br />

Caulerpa racemosa var.<br />

cylindracea<br />

PLANTES<br />

Briòfits<br />

Campylopus introflexus Hemisferi Sud<br />

(probablement<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud)<br />

Pteridòfits<br />

18<br />

Vaixells, contaminant<br />

cultiu d'ostres<br />

Austràlia Aquariologia, vaixells,<br />

aigües <strong>de</strong> llast,<br />

material <strong>de</strong> pesca<br />

Alt i Baix Empordà<br />

Vilanova i la Geltrú i<br />

Sitges<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Matollars silícics <strong>de</strong> les<br />

províncies <strong>de</strong> Girona i<br />

Barcelona<br />

Azolla filiculoi<strong>de</strong>s Falguera d'aigua Amèrica Jardineria Delta <strong>de</strong>l Llobregat,<br />

tram mitjà i baix <strong>de</strong>l Ter<br />

i tram català <strong>de</strong> l’Ebre<br />

Angiospermes (Monocotiledònies)<br />

Agave americana Atzavara, donarda,<br />

pita<br />

Arundo donax Canya, canyer Probablement, Àsia<br />

central i meridional<br />

Mèxic Agricultura (obtenció<br />

<strong>de</strong> fibres)<br />

Bromus catharticus Amèrica <strong>de</strong>l Sud Agricultura (planta<br />

farratgera)<br />

Corta<strong>de</strong>ria selloana Cortadèria, gineri,<br />

herba <strong>de</strong> la Pampa<br />

Cyperus eragrostis Zones costeres<br />

d'Amèrica<br />

Eleusine tristachya subsp.<br />

barcinonensis<br />

Elo<strong>de</strong>a cana<strong>de</strong>nsis Elo<strong>de</strong>a Zones tempera<strong>de</strong>s<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Nord<br />

Paspalum dilatatum Zones subtropicals<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Sud<br />

Àmpliament<br />

distribuïda al litoral<br />

Agricultura, jardineria Àmpliament<br />

distribuïda (arqueòfit)<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Àmpliament distribuïda<br />

a maresmes<br />

litorals, llits <strong>de</strong> rius i<br />

marges <strong>de</strong> carretera<br />

Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Neotropical Acci<strong>de</strong>ntal (comerç <strong>de</strong><br />

llana)<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Jardineria Diverses localitats<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda


Llista d’<strong>espècies</strong> invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Àmbit d’invasió<br />

Paspalum distichum Zones tropicals i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Paspalum vaginatum Zones tropicals i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Sorghum halepense Canyota, canyot,<br />

milloca<br />

Est <strong>de</strong> la regió Mediterrània,<br />

nord d'Àfrica<br />

i sud-oest d'Àsia<br />

Sporobolus indicus Zones tropicals<br />

i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Tra<strong>de</strong>scantia fluminensis Tra<strong>de</strong>scàntia Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Angiospermes (Dicotiledònies)<br />

Abutilon theophrasti Sud d'Àsia Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Acer negundo Negundo, auró <strong>de</strong><br />

fulla <strong>de</strong> freixe<br />

Ailanthus altissima Ailant, vernís <strong>de</strong>l<br />

Japó<br />

Àmpliament<br />

distribuïda, sobretot<br />

als regadius<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Est d'Àsia Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Amaranthus albus Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Amaranthus blitoi<strong>de</strong>s Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Amaranthus <strong>de</strong>flexus Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Amaranthus hybridus Marxant, blet<br />

punxent<br />

Zones tropicals i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Amaranthus muricatus Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Amaranthus powellii Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Amaranthus retroflexus Marxant, blet<br />

punxent<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Amaranthus viridis Origen incert Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Araujia sericifera Aràujia, miraguà <strong>de</strong><br />

jardí, miraguà fals<br />

Sud-est d'Amèrica<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Artemisia verlotiorum Sud-oest <strong>de</strong> Xina Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Aster pilosus Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Comarques gironines<br />

Aster squamatus Amèrica Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Bi<strong>de</strong>ns subalternans Zones tropicals i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Buddleja davidii Budleia Xina central i Tíbet Jardineria Sobretot a la<br />

<strong>Catalunya</strong> humida<br />

19


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Àmbit d’invasió<br />

Carpobrotus acinaciformis Bàlsam Sud-àfrica (regió <strong>de</strong>l<br />

Cap)<br />

Carpobrotus edulis Bàlsam Sud-àfrica (regió <strong>de</strong>l<br />

Cap)<br />

Chenopodium ambrosioi<strong>de</strong>s Te bord, herba<br />

formiguera<br />

20<br />

Zones tropicals<br />

d'Amèrica<br />

Conyza bonariensis Zones tropicals<br />

d'Amèrica<br />

Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda al litoral<br />

Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda al litoral<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (comerç<br />

<strong>de</strong> llana)<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Conyza cana<strong>de</strong>nsis Cànem bord Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Conyza sumatrensis Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Crepis bursifolia Itàlia i Sicília Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Crepis sancta subsp. sancta Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Datura stramonium Estramoni, castanya<br />

talpera, herba<br />

<strong>de</strong> l’asma<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Amèrica Central Acci<strong>de</strong>ntal, agricultura<br />

(planta medicinal)<br />

Euphorbia prostrata Amèrica Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Gazania rigens Sud-àfrica (regió <strong>de</strong>l<br />

Cap)<br />

Helianthus tuberosus Nyàmera, patata <strong>de</strong><br />

canya<br />

Ipomoea purpurea Zones tropicals<br />

d'Amèrica<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Agricultura,<br />

jardineria<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Jardineria Diverses localitats<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Ligustrum lucidum Troana Est d'Àsia Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Lonicera japonica Est d'Àsia Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Ludwigia grandiflora Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Diverses localitats,<br />

sobretot a la vall<br />

baixa <strong>de</strong>l Llobregat<br />

Nicotiana glauca Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Oenothera biennis Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Opuntia ficus-indica Figuera <strong>de</strong> moro,<br />

figuera <strong>de</strong> pala<br />

Zones tropicals<br />

d'Amèrica<br />

Oxalis corniculata Pa <strong>de</strong> cucut comú Probablement, su<strong>de</strong>st<br />

d'Àsia i Oceania<br />

Oxalis pes-caprae Flora d'avellana Sud-àfrica (regió <strong>de</strong>l<br />

Cap)<br />

Parthenocissus quinquefolia Est i centre d’Amèrica<br />

<strong>de</strong>l Nord<br />

Jardineria,<br />

agricultura (fruits<br />

comestibles)<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Incerta Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Jardineria, acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Jardineria Àmpliament distribuïda,<br />

sobretot boscos <strong>de</strong><br />

ribera litorals<br />

Pennisetum villosum Cua <strong>de</strong> rata Est d'Àfrica Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda, sobretot<br />

al PN <strong>de</strong> Collserola


Llista d’<strong>espècies</strong> invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Àmbit d’invasió<br />

Phytolacca americana Raïm <strong>de</strong> l’escopeta,<br />

escopeta, raïm <strong>de</strong><br />

moro<br />

Robinia pseudoacacia Robínia, acàcia,<br />

falsa acàcia<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Est i centre d'Amèrica<br />

<strong>de</strong>l Nord<br />

Senecio angulatus Sud-àfrica (regió <strong>de</strong>l<br />

Cap)<br />

Senecio inaequi<strong>de</strong>ns Sud-àfrica (regió <strong>de</strong>l<br />

Cap)<br />

Senecio mikanioi<strong>de</strong>s Sud-àfrica (regió <strong>de</strong>l<br />

Cap)<br />

Senecio pterophorus Sud-àfrica (regió <strong>de</strong>l<br />

Cap)<br />

Xanthium echinatum subsp.<br />

italicum<br />

Llepassa borda,<br />

escorpins, gaferot<br />

Xanthium spinosum Espina-xoca,<br />

floravia, gafet<br />

INVERTEBRATS AQUÀTICS<br />

Mol·luscs<br />

Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda, sobretot<br />

al PN <strong>de</strong>l Garraf<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (comerç<br />

<strong>de</strong> llana)<br />

Àmpliament<br />

distribuïda, sobretot<br />

a les comarques <strong>de</strong>l<br />

nord<br />

Jardineria Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Anodonta woodiana Àsia oriental Contaminant<br />

aqüicultura<br />

Corbicula fluminea Cloïsa asiàtica Àsia, Austràlia i Àfrica Aigües <strong>de</strong> llast, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Dreissena polymorpha Muscle zebrat Euràsia Vaixells, aigües <strong>de</strong><br />

llast, pesca esportiva<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Àmpliament distribuïda<br />

pel curs baix <strong>de</strong>l<br />

Ter i <strong>de</strong>l Fluvià<br />

Conca <strong>de</strong> l'Ebre, Segre<br />

i Ter<br />

Conca <strong>de</strong> l'Ebre i<br />

algunes localitats <strong>de</strong><br />

la conca <strong>de</strong>l Segre<br />

Pomacea insularum Cargol poma Amèrica <strong>de</strong>l Sud Aqüicultura Delta <strong>de</strong> l'Ebre<br />

Artròpo<strong>de</strong>s (crustacis)<br />

Pacifastacus leniusculus Cranc <strong>de</strong> riu senyal Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aqüicultura,<br />

repoblacions, pesca<br />

esportiva<br />

Procambarus clarkii Cranc roig americà Amèrica Central Aqüicultura,<br />

repoblacions, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

INVERTEBRATS TERRESTRES<br />

Artròpo<strong>de</strong>s (insectes)<br />

Hemípters<br />

Diverses conques<br />

Diverses conques<br />

Aphis gossypii Pugó <strong>de</strong>l cotó Origen incert Comerç <strong>de</strong> plantes Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Bemisia tabaci Possiblement, Índia Comerç <strong>de</strong> plantes Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Leptoglossus occi<strong>de</strong>ntalis Xinxa <strong>de</strong>ls pinyons Oest d’EE.UU Acci<strong>de</strong>ntal Diverses localitats<br />

Tisanòpters<br />

Frankliniella occi<strong>de</strong>ntalis Trips <strong>de</strong> les flors Amèrica <strong>de</strong>l Nord Comerç <strong>de</strong> plantes Àmpliament<br />

distribuïda<br />

21


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Àmbit d’invasió<br />

Coleòpters<br />

Leptinotarsa <strong>de</strong>cemlineata Escarabat <strong>de</strong> la<br />

patata<br />

Rhynchophorus ferrugineus Morrut <strong>de</strong> les<br />

palmeres, morrut<br />

ferruginós<br />

Lepidòpters<br />

Cacyreus marshalli Papallona <strong>de</strong>l<br />

gerani<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Transport <strong>de</strong> patates Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Sud-est asiàtic Plaga <strong>de</strong> palmeres Àmpliament<br />

distribuïda a les<br />

comarques <strong>de</strong><br />

Barcelona, Girona i<br />

Tarragona<br />

Sud-àfrica Contaminant <strong>de</strong>l<br />

gerani<br />

Paysandisia archon Eruga barrinadora Amèrica <strong>de</strong>l Sud Contaminant<br />

<strong>de</strong> palmeres<br />

ornamentals<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Spodoptera littoralis Àfrica Comerç <strong>de</strong> plantes Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Tuta absoluta Arna <strong>de</strong>l tomàquet Amèrica <strong>de</strong>l Sud Plaga <strong>de</strong>l tomàquet Àmpliament<br />

distribuïda, sobretot<br />

als cultius <strong>de</strong><br />

tomàquet<br />

Himenòpters<br />

Lasius neglectus Àsia Menor o Turquia Acci<strong>de</strong>ntal Província <strong>de</strong><br />

Barcelona<br />

Linepithema humile Formiga argentina Amèrica <strong>de</strong>l Sud Transport Sobretot a les<br />

províncies <strong>de</strong><br />

Barcelona i Girona<br />

Dípters<br />

Ae<strong>de</strong>s (Stegomyia)<br />

albopictus<br />

Mosquit tigre Àsia Acci<strong>de</strong>ntal Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Ceratitis capitata Mosca <strong>de</strong> la fruita Àfrica Comerç <strong>de</strong> plantes Àmpliament<br />

distribuïda<br />

PEIXOS CONTINENTALS<br />

Alburnus alburnus Alburn, ablet Europa Pesca esportiva<br />

(esquer per a altres<br />

<strong>espècies</strong> introduï<strong>de</strong>s)<br />

Ameiurus melas Peix gat negre Amèrica <strong>de</strong>l Nord Pesca esportiva,<br />

aquariofília<br />

Carassius auratus Carpí Àsia Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Cyprinus carpio Carpa Euràsia Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Esox lucius Luci, lluç <strong>de</strong> riu Europa i Amèrica Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Fundulus heteroclitus Fúndul Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília,<br />

contaminant d'stocks<br />

<strong>de</strong> Procambarus clarkii<br />

Gambusia holbrooki Gambúsia Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília, control<br />

biològic<br />

Lepomis gibbosus Peix sol, mirallet Amèrica <strong>de</strong>l Nord Pesca esportiva,<br />

aquariofília<br />

22<br />

Diverses conques<br />

Diverses conques<br />

Diverses conques<br />

Diverses conques<br />

Diverses conques<br />

Delta <strong>de</strong> l’Ebre<br />

Diverses conques<br />

Diverses conques


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Àmbit d’invasió<br />

Micropterus salmoi<strong>de</strong>s Perca americana Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Misgurnus anguillicaudatus Misgurn <strong>de</strong>l Japó Europa Aqüicultura, pesca<br />

esportiva (esquer<br />

per a altres <strong>espècies</strong><br />

introduï<strong>de</strong>s),<br />

aquariofília<br />

Oncorhynchus mykiss Truita arc iris Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aqüicultura, pesca<br />

esportiva<br />

Pseudorasbora parva Pseudorasbora,<br />

rasbora<br />

Rutilus rutilus Madrilleta vera,<br />

rutil<br />

Àsia Aqüicultura, pesca<br />

esportiva<br />

Europa Pesca esportiva,<br />

aquariofília<br />

San<strong>de</strong>r lucioperca Luci-perca, sandra Europa Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Scardinius<br />

erythrophthalmus<br />

Gardí Euràsia Pesca esportiva,<br />

aqüicultura<br />

Silurus glanis Silur Europa Aqüicultura, pesca<br />

esportiva<br />

AMFIBIS<br />

Discoglossus pictus Gripau pintat<br />

septentrional,<br />

granota pintada<br />

RÈPTILS<br />

Trachemys scripta elegans Tortuga d'orelles<br />

vermelles, tortuga<br />

<strong>de</strong> Florida<br />

Trachemys scripta scripta Tortuga d'orelles<br />

grogues<br />

OCELLS<br />

Estrilda astrild Bec <strong>de</strong> corall<br />

senegalès<br />

Leiothrix lutea Rossinyol <strong>de</strong>l Japó Sud <strong>de</strong> la Xina,<br />

Himàlaia i Burma<br />

Myiopsitta monachus Cotorra argentina,<br />

cotorreta <strong>de</strong> pit<br />

gris<br />

Diverses conques<br />

Delta <strong>de</strong> l’Ebre<br />

Diverses conques<br />

Conca <strong>de</strong> l'Ebre, Ter i<br />

Daró<br />

Diverses conques<br />

Diverses conques<br />

Diverses conques<br />

Diversos<br />

embassaments i tram<br />

final <strong>de</strong>l riu Ebre<br />

Àfrica Acci<strong>de</strong>ntal Sobretot a la província<br />

<strong>de</strong> Girona i, recentment,<br />

a Barcelona<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Àfrica Ocell ornamental o<br />

<strong>de</strong> gàbia<br />

Ocell ornamental o<br />

<strong>de</strong> gàbia<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell ornamental o<br />

<strong>de</strong> gàbia<br />

Sobretot conques <strong>de</strong>l<br />

Besòs i Llobregat i<br />

comarca <strong>de</strong>l Maresme<br />

Serra <strong>de</strong> Collserola<br />

Àmpliament<br />

distribuïda, sobretot<br />

a la província <strong>de</strong><br />

Barcelona<br />

Phasianus colchicus Faisà Àsia Caça esportiva Àmpliament<br />

distribuïda<br />

Psittacula krameri Cotorra <strong>de</strong> Kramer Àfrica i Àsia Ocell ornamental o<br />

<strong>de</strong> gàbia<br />

MAMÍFERS<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Sobretot a la província<br />

<strong>de</strong> Barcelona<br />

Neovison vison Visó americà Amèrica <strong>de</strong>l Nord Granges <strong>de</strong> pell Àmpliament<br />

distribuïda, sobretot<br />

a les províncies <strong>de</strong><br />

Barcelona i Girona<br />

23


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Annex II<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Notes: (1) <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> introduï<strong>de</strong>s són <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> que s’han trobat en el medi natural a<br />

<strong>Catalunya</strong> però <strong>de</strong> les quals <strong>de</strong>sconeixem el seu estatus. Cal <strong>de</strong>stacar, però, que algunes d’aquestes<br />

<strong>espècies</strong> podrien tenir potencial invasor. (2) <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> adventícies o no establertes són <strong>espècies</strong><br />

<strong>exòtiques</strong> que es reprodueixen ocasionalment en el medi natural, però que no formen poblacions autosostenibles.<br />

(3) <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> naturalitza<strong>de</strong>s o establertes són <strong>espècies</strong> <strong>exòtiques</strong> que aconsegueixen<br />

formar poblacions autosostenibles en el medi natural, sense la intervenció humana. (4) El termes<br />

arqueòfit i arqueozou fan referència a les <strong>espècies</strong> introduï<strong>de</strong>s abans <strong>de</strong>l <strong>de</strong>scobriment d’Amèrica (s.<br />

xv). (5) En el cas <strong>de</strong> les plantes, només hem inclòs els noms comuns presents en el Diccionari <strong>de</strong> <strong>de</strong><br />

l’Institut d’Estudis Catalans (DIEC2) i pel que fa al nom científic <strong>de</strong> l’espècie hem seguit el criteri <strong>de</strong> la<br />

Flora Manual <strong>de</strong>ls Països Catalans (Bolós et al. 2005) o <strong>de</strong> Casasayas (1989), excepte per a les <strong>espècies</strong><br />

que no apareixen en aquestes flores.<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

ALGUES<br />

Diatomees<br />

Achnanthes subhudsonis Àfrica Incerta Introduïda<br />

Achnanthidium catenatum Europa Incerta Introduïda<br />

Dia<strong>de</strong>smis confervacea Regions tropicals Incerta Introduïda<br />

Didymosphenia geminata Regió holàrtica Incerta Introduïda<br />

Gomphoneis minuta Amèrica <strong>de</strong>l Nord Incerta Introduïda<br />

Navicula kotschyi Europa Incerta Introduïda<br />

Reimeria uniseriata Amèrica <strong>de</strong>l Sud Incerta Introduïda<br />

Macroalgues<br />

Acrothamnion preissii Indo-Pacífic Incerta Citació puntual<br />

(potencialment invasora)<br />

Anotrichium okamurae Indo-Pacífic Incerta Introduïda<br />

Antithamnion<br />

amphigeneum<br />

Indo-Pacífic Incerta Introduïda<br />

Antithamnionella elegans Indo-Pacífic Incerta Introduïda<br />

Antithamnionella<br />

spirographidis<br />

Indo-Pacífic Incerta Introduïda<br />

Apoglossum gregarium Indo-Pacífic Incerta Introduïda<br />

Bonnemaisonia hamifera Indo-Pacífic Incerta Introduïda<br />

Codium fragile Indo-Pacífic Vaixells, contaminant<br />

cultiu d'ostres<br />

Colpomenia peregrina Indo-Pacífic Contaminant cultiu<br />

d'ostres<br />

Introduïda<br />

(potencialment invasora)<br />

Introduïda<br />

Dictyota cyanoloma Incerta Incerta Introduïda<br />

Hypnea spinella Atlàntic i Indo-<br />

Pacífic<br />

24<br />

Aquariologia Introduïda


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Lomentaria hakodatensis Indo-Pacífic Contaminant<br />

aqüicultura<br />

Introduïda<br />

Neosiphonia harveyi Indo-Pacífic Incerta Introduïda<br />

Polysiphonia atlantica Atlàntic Incerta Introduïda<br />

Womersleyella setacea Indo-Pacífic Incerta Introduïda (potencialment<br />

invasora)<br />

PLANTES<br />

Pteridòfits<br />

Azolla caroliniana Falguera d'aigua Amèrica Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Cyrtomium falcatum Paleotropical Jardineria Adventícia<br />

Nephrolepis cordifolia Pantropical Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Salvinia natans Amèrica <strong>de</strong>l Sud Incerta Introduïda dubtosa<br />

Selaginella kraussiana Centre i sud<br />

d'Àfrica<br />

Gimnospermes<br />

Cedrus libani subsp.<br />

atlantica<br />

Cedre <strong>de</strong> l'Atles Muntanyes <strong>de</strong><br />

l'Atlas d'Argèlia i<br />

Marroc<br />

Cupressus arizonica Xiprer blau Sud-oest<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Nord<br />

Cupressus macrocarpa Xiprer <strong>de</strong> Lambert Badia <strong>de</strong><br />

Monterrey<br />

(Califòrnia)<br />

Cupressus sempervirens Xiprer, xifrer, xiprer<br />

comú<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Larix <strong>de</strong>cidua Muntanyes <strong>de</strong>l<br />

centre i nord<br />

d'Europa<br />

Picea abies subsp. abies Pícea, avet roig Nord i centre<br />

d'Europa<br />

Pinus pinea Pi pinyer, pi bo, pi<br />

campaner<br />

Pinus radiata Pi insigne, pi <strong>de</strong><br />

Monterrey<br />

Pinus wallichiana Pi blau <strong>de</strong><br />

l'Himàlaia<br />

Pseudotsuga menziesii Avet <strong>de</strong> Douglas,<br />

pi d’Oregon,<br />

pseudotsuga<br />

Thuja orientalis Tuia oriental, xiprer<br />

<strong>de</strong> ventall<br />

Angiospermes (Monocotiledònies)<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Jardineria, silvicultura Adventícia<br />

Jardineria Introduïda<br />

Jardineria Introduïda<br />

Jardineria Adventícia<br />

Silvicultura Introduïda<br />

Jardineria, silviultura Naturalitzada<br />

Silvicultura Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Sud <strong>de</strong> Califòrnia Silvicultura Adventícia<br />

Himàlaia Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Oest d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord<br />

Silvicultura Naturalitzada<br />

Àsia Jardineria Adventícia<br />

Allium cepa Ceba Origen incert Agricultura Introduïda<br />

Allium fistulosum Est d'Àsia Agricultura Introduïda<br />

Allium flavum Centre i sud<br />

d'Europa<br />

Allium paniculatum subsp.<br />

fuscum<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

dubtosa)<br />

Sud-est d'Europa Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

25


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Allium porrum Porro Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Agricultura (planta<br />

comestible)<br />

Allium sativum All Àsia central Agricultura (planta<br />

comestible)<br />

Aloe arborescens Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Aloe ferox Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Aloe maculata Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Aloe succotrina Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Introduïda<br />

Adventícia<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Jardineria Introduïda<br />

Aloe vera Nord-est d'Àfrica Jardineria Introduïda<br />

Amelichloa caudata Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Asparagus setaceus Esparreguera fina Sud-àfrica Jardineria Adventícia<br />

Asparagus sprengeri Esparreguera <strong>de</strong><br />

jardí<br />

Sud-àfrica Jardineria Adventícia<br />

Avena sativa Civada, avena Orient Pròxim Agricultura Adventícia (arqueòfit)<br />

Bouteloua gracilis Amèrica <strong>de</strong>l Nord Incerta Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Brachiaria platyphylla Amèrica <strong>de</strong>l Sud Incerta Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Bromus inermis Nord d'Europa Acci<strong>de</strong>ntal, agricultura Adventícia<br />

Canna indica Canya d'Índia,<br />

canya <strong>de</strong> rosaris,<br />

canya <strong>de</strong> sabonetes<br />

Zones tropicals<br />

d'Amèrica i Índies<br />

occi<strong>de</strong>ntals<br />

Jardineria Adventícia<br />

Cenchrus ciliaris Sàhara Jardineria Introduïda<br />

Cenchrus incertus Zones tropicals i<br />

temperado-càli<strong>de</strong>s<br />

d'Amèrica<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Chloris gayana Sud i est d'Àfrica Jardineria, agricultura<br />

(planta farratgera)<br />

Adventícia<br />

Chloris truncata Austràlia Incerta Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Chloris virgata Neotropical Acci<strong>de</strong>ntal En vies <strong>de</strong> naturalització<br />

Colocasia esculenta Taro Àsia Jardineria, agricultura Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Crocus sativus Safranera, safrà Origen incert Agricultura (obtenció<br />

<strong>de</strong> safrà)<br />

Cyperus alternifolius subsp.<br />

flabelliformis<br />

Paraigüets Àfrica tropical<br />

occi<strong>de</strong>ntal, Aràbia i<br />

Madagascar<br />

Jardineria Adventícia<br />

Cyperus auricomus Egipte Acci<strong>de</strong>ntal (dispersada<br />

per ocells)<br />

Cyperus esculentus Oest d'Àfrica Agricultura (tubercles<br />

comestibles)<br />

Adventícia (arqueòfit)<br />

Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Adventícia dubtosa<br />

(arqueòfit?)<br />

Digitaria ciliaris Àsia tropical Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Digitaria violascens Àsia Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (possiblement<br />

només plantada)<br />

26


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Echinochloa colona Paleotropical Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Echinochloa crus-galli<br />

subsp. crus-galli<br />

Echinochloa crus-galli<br />

subsp. hispidula<br />

Echinochloa crus-galli<br />

subsp. oryzicola<br />

Echinochloa crus-galli<br />

subsp. oryzoi<strong>de</strong>s<br />

Egeria <strong>de</strong>nsa Est d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Sud<br />

Ehrharta erecta Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Ehrharta longiflora Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Est d'Àsia Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Est d'Àsia Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Est d'Àsia Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Est d'Àsia Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Introduïda<br />

Adventícia<br />

Naturalitzada<br />

Introduïda<br />

Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Eichhornia crassipes Eicòrnia Conca Amazònica Jardineria Adventícia<br />

Eleocharis bonariensis Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Eleusine indica Paleotropical Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Elymus elongatus subsp.<br />

ponticus<br />

Eragrostis curvula Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Eragrostis mexicana subsp.<br />

virescens<br />

Naturalitzada<br />

Sud-oest d'Europa Jardineria Introduïda<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Eragrostis pectinacea Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Fimbristylis bisumbellata Paleotropical Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Freesia refracta Lliri <strong>de</strong> Sant Josep,<br />

frèsia<br />

Hemerocallis fulva Lliri d'un dia,<br />

hemerocal·lis<br />

Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Heteranthera limosa Neotropical i<br />

àrees subtropicals<br />

adjacents<br />

Heteranthera reniformis Neotropical i<br />

àrees subtropicals<br />

adjacents<br />

Hor<strong>de</strong>um distichon Ordi palmell,<br />

pàmula<br />

Hor<strong>de</strong>um vulgare Ordi Orient Mitjà i<br />

probablement<br />

Balcans i Caucas<br />

Jardineria Adventícia<br />

Xina Jardineria Adventícia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Naturalitzada<br />

Incerta Naturalitzada<br />

Àsia central Agricultura (cereal) Introduïda<br />

Agricultura (cereal) Introduïda<br />

Hyacinthus orientalis Jacint, jonquill Sud-oest d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Iris albicans Aràbia Jardineria Naturalitzada<br />

Iris germanica Lliri blau, garitjol<br />

blau, gínjol<br />

Juncus tenuis Est d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Origen incert Jardineria Naturalitzada<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

27


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Leptochloa fusca subsp.<br />

uninervia<br />

Lilium candidum Lliri blanc,<br />

assutzena, lliri <strong>de</strong><br />

Sant Antoni<br />

Amèrica Incerta Introduïda<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Jardineria Adventícia<br />

Muhlenbergia schreberi Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Najas gracillima Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Nothoscordum borbonicum Zones tempera<strong>de</strong>s<br />

i càli<strong>de</strong>s d'Amèrica<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Ornithogalum arabicum Vicaris, llàgrimes<br />

<strong>de</strong> Sant Josep, lliri<br />

bord<br />

Sud <strong>de</strong> la<br />

Mediterrània<br />

Introduïda<br />

Jardineria Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia dubtosa<br />

Oryza sativa Arròs Est d'Àsia Agricultura Adventícia (arqueòfit)<br />

Panicum antidotale Àsia Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Panicum capillare Nebulosa Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Naturalitzada<br />

Panicum dichotomiflorum Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Adventícia<br />

Panicum miliaceum Mill Àsia temperada Agricultura (cereal) Adventícia<br />

Paspalum saurae Neotropical Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Adventícia<br />

Pennisetum clan<strong>de</strong>stinum Est d'Àfrica Jardineria Introduïda<br />

Pennisetum setaceum Nord-est d'Àfrica Jardineria Introduïda<br />

Phalaris canariensis subsp.<br />

canariensis<br />

Escaiola Nord-oest d'Àfrica i<br />

illes Canàries<br />

Agricultura (cereal) Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Phalaris stenoptera Origen incert Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Phoenix canariensis Palmera <strong>de</strong><br />

Canàries<br />

Phoenix dactylifera Palmera <strong>de</strong> dàtils,<br />

datilera, fasser<br />

Macaronèsia Jardineria Adventícia<br />

Nord d'Àfrica i sudoest<br />

d'Àsia<br />

Phyllostachys aurea Bambú groc Zones tempera<strong>de</strong>s<br />

i subtropicals <strong>de</strong><br />

Xina<br />

Sagittaria montevi<strong>de</strong>nsis<br />

subsp. calycina<br />

Amèrica Central i<br />

sud <strong>de</strong>ls EE.UU<br />

Scilla peruviana Pinya blava Sud-oest <strong>de</strong> la<br />

Meditarrènia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Adventícia<br />

Jardineria Introduïda<br />

Secale cereale Sègol, sègle Àsia central Agricultura (cereal) Adventícia<br />

Setaria faberi Est d'Àsia Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Setaria italica Panís, cua <strong>de</strong><br />

guineu, mill italià<br />

Setaria parviflora Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Nord<br />

Àsia Agricultura (cereal) Adventícia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Sisyrinchium platense Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Sorghum bicolor Melca, sorgo Àfrica tropical Agricultura (planta<br />

farratgera)<br />

28<br />

Adventícia


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Stenotaphrum secundatum Gram d'Amèrica Zones tropicals<br />

d'Amèrica<br />

Jardineria Adventícia<br />

Stipa brachychaeta Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Stipa neesiana Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Stipa papposa Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Stipa trichotoma Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Trachycarpus fortunei Margalló <strong>de</strong> la Xina Xina Jardineria Naturalitzada<br />

Triticum aestivum Blat blancal, blat<br />

comú, blat xeixa<br />

Irano-turaniana Agricultura (cereal) Adventícia (arqueòfit)<br />

Triticum durum Irano-turaniana Agricultura (cereal) Adventícia<br />

Triticum turgidum Blat bojal, blat <strong>de</strong>l<br />

miracle, blat grec<br />

<strong>de</strong> Mallorca<br />

Tritonia x crocosmiiflora Artificial (parentals<br />

<strong>de</strong> Sud-àfrica)<br />

Tulipa clusiana Tulipa, tulipera Des <strong>de</strong> Iran fins a<br />

l'Himàlaia i el Tíbet<br />

Typha laxmannii Sud-est d'Europa<br />

fins l'est d'Àsia<br />

Irano-turaniana Agricultura (cereal) Adventícia<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Jardineria Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Vallisneria spiralis Sud d'Europa Jardineria Adventícia<br />

Washingtonia filifera Sud <strong>de</strong> Califòrnia,<br />

Arizona i Baja<br />

Califòrnia<br />

Washingtonia robusta Nord <strong>de</strong> Mèxic i<br />

Califòrnia<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Yucca aloifolia Sud-est <strong>de</strong>ls EE.UU Jardineria Adventícia<br />

Yucca gloriosa Sud-est <strong>de</strong>ls EE.UU Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Yucca recurvifolia Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Zante<strong>de</strong>schia aethiopica Lliri d'aigua, cal·la Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Zea mays Blat <strong>de</strong> moro, blat<br />

<strong>de</strong> l'Índies, milloc<br />

Angiospermes (Dicotiledònies)<br />

Jardineria Adventícia<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Agricultura (cereal) Adventícia<br />

Abutilon grandifolium Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba), jardineria<br />

Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Acacia baileyana Est d'Austràlia Jardineria Introduïda<br />

Acacia cyclops Oest d'Austràlia Silvicultura, jardineria Introduïda<br />

Acacia <strong>de</strong>albata Sud-est d'Austràlia Jardineria Naturalitzada<br />

Acacia <strong>de</strong>currens Sud-est d'Austràlia Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Acacia farnesiana Aromer Neotropical Jardineria Adventícia<br />

Acacia karroo Sud d'Àfrica Jardineria Adventícia<br />

Acacia longifolia Sud-est d'Austràlia Jardineria, fixació <strong>de</strong><br />

dunes<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Adventícia<br />

29


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Acacia melanoxylon Acacia <strong>de</strong> fusta<br />

negra<br />

Sud-est d'Austràlia<br />

i Tasmania<br />

Jardineria, silvicultura,<br />

fixació <strong>de</strong> dunes<br />

Adventícia<br />

Acacia pycnantha Sud d'Austràlia Jardineria Introduïda<br />

Acacia retino<strong>de</strong>s Sud d'Austràlia Jardineria Adventícia<br />

Acacia saligna Oest d'Austràlia i<br />

Tasmania<br />

Acanthus mollis Acant, cànem<br />

<strong>de</strong> bruixa, herba<br />

carnera<br />

Centre i est <strong>de</strong> la<br />

regió Mediterrània<br />

Jardineria Adventícia<br />

Achillea biebersteinii Orient Pròxim Jardineria, acci<strong>de</strong>ntal<br />

(mala herba)<br />

Jardineria Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Achillea filipendulina Irano-turaniana Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Achillea ligustica Regió Mediterrània Incerta Introduïda<br />

Aeonium arboreum Pinya groga, flor <strong>de</strong><br />

Sant Sebastià<br />

Aesculus hippocastanum Castanyer bord,<br />

castanyer d'Índia<br />

Macaronèsia Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Ageratum houstonianum Agèrat <strong>de</strong> Mèxic Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Agrostemma githago Niella, clavell d’ase,<br />

clavell <strong>de</strong> blat<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània i<br />

Orient Pròxim<br />

Alnus cordata Sud d'Itàlia i<br />

Còrcega<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Alternanthera caracasana Amèrica Central Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Alternanthera pungens Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Althaea rosea Malva reial, malva<br />

doble<br />

Amaranthus blitum subsp.<br />

emarginatus<br />

Amaranthus caudatus Cordons <strong>de</strong> gitana,<br />

moc <strong>de</strong> gall<br />

Probablement,<br />

originària <strong>de</strong> Síria<br />

Amaranthus cruentus Part meridional<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Nord<br />

Amaranthus<br />

hypochondriacus<br />

Jardineria, agricultura<br />

(planta medicinal)<br />

Adventícia<br />

Pantropical Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Origen incert Jardineria Introduïda<br />

Jardineria, agricultura<br />

(hortalissa)<br />

Adventícia<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Adventícia<br />

Amaranthus palmeri Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Amaranthus spinosus Zones tropicals<br />

i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Adventícia<br />

Naturalitzada<br />

Amaranthus tricolor Paleotropical Jardineria Introduïda<br />

Ambrosia artemisiifolia Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Introduïda<br />

Ambrosia coronopifolia Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Ambrosia tenuifolia Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

30


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Ammannia baccifera subsp.<br />

aegyptiaca<br />

Probablement,<br />

originària <strong>de</strong>l nord<br />

d'Àfrica i Àsia<br />

Ammannia coccinea Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Nord<br />

Ammannia robusta Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Nord i Brasil<br />

Amorpha fruticosa Amorfa Est <strong>de</strong> Canadà,<br />

nord <strong>de</strong> Mèxic i<br />

EE.UU<br />

Anagyris foetida Garrofer <strong>de</strong>l diable,<br />

bajoca <strong>de</strong> moro,<br />

garrofer pu<strong>de</strong>nt<br />

Anethum graveolens Anet, fonoll pu<strong>de</strong>nt Sud-oest d'Àsia,<br />

Egipte i nord<br />

d'Àfrica<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Jardineria Adventícia<br />

Regió Mediterrània Agricultura (planta<br />

medicinal)<br />

Agricultura (planta<br />

medicinal)<br />

Anthriscus cerefolium Cerfull Sud-oest d'Àsia Agricultura (planta<br />

culinària i medicinal)<br />

Apium leptophyllum Zones subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Aptenia cordifolia Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Arctotheca calendula Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Armoracia rusticana Rave rusticà Centre i est<br />

d'Europa<br />

Artemisia abrotanum Broida, abròtan,<br />

herba cuquera<br />

Est d'Europa i Àsia<br />

Menor<br />

Artemisia annua Sud-est d'Europa i<br />

oest Àsia<br />

Artemisia arborescens Donzell arbustiu,<br />

donzell bord<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Naturalitzada dubtosa<br />

Naturalitzada dubtosa<br />

Adventícia (arqueòfit)<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Adventícia (arqueòfit)<br />

Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Agricultura Adventícia (arqueòfit)<br />

Agricultura (planta<br />

culinària)<br />

Adventícia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Orient Mitjà Incerta Adventícia<br />

Artemisia canariensis Macaronèsia Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Artemisia dracunculus Estragó, dragonet Àsia central Agricultura Adventícia<br />

Asclepias curassavica Zones tropicals<br />

d'Amèrica<br />

Jardineria Adventícia<br />

Aster novi-belgii Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Adventícia<br />

Atriplex hortensis Àsia oriental Agricultura (planta<br />

comestible)<br />

Atriplex micrantha Est d'Europa i oest<br />

d'Àsia<br />

Baccharis halimifolia Costa est<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Nord<br />

Bauhinia grandiflora Oest d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Sud<br />

Bergia capensis Alfabegueta Zones tropicals i<br />

subtropicals d'Àsia<br />

i Àfrica<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Acci<strong>de</strong>ntal (comerç <strong>de</strong><br />

llana)<br />

Adventícia (arqueòfit)<br />

Naturalitzada<br />

Jardineria Introduïda (eliminada <strong>de</strong>l<br />

medi)<br />

Jardineria Adventícia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Naturalitzada<br />

Berteroa incana Europa Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

31


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Beta vulgaris subsp.<br />

vulgaris<br />

Bi<strong>de</strong>ns aurea Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Nord<br />

Bi<strong>de</strong>ns frondosa Est d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord<br />

Bi<strong>de</strong>ns pilosa Zones tropicals<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Sud<br />

Àsia central Agricultura Adventícia<br />

Bothriochloa barbinodis Amèrica Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba), jardineria<br />

Boussingaultia cordifolia Bàlsam<br />

emparrador<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud<br />

subtropical<br />

Acci<strong>de</strong>ntal En vies <strong>de</strong> naturalització<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Jardineria Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Brassica juncea Àsia Agricultura Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Brassica napus Nap, nabera Origen incert Agricultura Adventícia<br />

Brassica nigra Mostassa negra Àsia Menor Agricultura Naturalitzada<br />

Brassica oleracea subsp.<br />

oleracea<br />

Brassica rapa Nap rodó, napicol,<br />

napís<br />

Oest d'Europa Agricultura Adventícia<br />

Àsia Agricultura Adventícia<br />

Broussonetia papyrifera Morera <strong>de</strong> paper Est d'Àsia Jardineria Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Calendula officinalis Boixac, boixac <strong>de</strong><br />

jardí, boixac ver<br />

Camelina sativa subsp.<br />

rumelica<br />

Campsis radicans Gessamí <strong>de</strong> Virgínia Est d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord<br />

Origen incert Jardineria Adventícia<br />

Oest d'Àsia Agricultura Introduïda (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Jardineria Adventícia<br />

Cannabis sativa Cànem Àsia central Agricultura Adventícia<br />

Cardiospermum<br />

halicacabum<br />

Carthamus tinctorius Safranó, alasfor,<br />

càrtam<br />

Fanalets Neotropical Jardineria Adventícia<br />

Probablement,<br />

oest d'Àsia<br />

Cassia obtusifolia Zones tropicals<br />

d'Amèrica<br />

Castanea sativa Castanyer Est d'Europa i sudoest<br />

d'Àsia<br />

Agricultura Adventícia (arqueòfit<br />

possiblement<br />

<strong>de</strong>saparegut)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Agricultura, silvicultura Naturalitzada<br />

Casuarina cunninghamiana Sud-est d'Austràlia Jardineria Adventícia<br />

Catalpa bignonioi<strong>de</strong>s Catalpa Sud-est <strong>de</strong>ls EE.UU Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Celosia argentea var.<br />

cristata<br />

Cresta <strong>de</strong> gall,<br />

vellut<br />

Àsia tropical Jardineria Adventícia<br />

Celtis australis Lledoner Regió Mediterrània Jardineria Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Centaurea cyanus Blauet, angelets,<br />

capblau<br />

Europa Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Cephalaria syriaca Sud-oest d'Àsia Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Introduïda<br />

Cerastium tomentosum Itàlia i Sicília Jardineria Adventícia<br />

32


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Ceratonia siliqua Garrofer, garrofera,<br />

garrover<br />

Ceratostigma<br />

plumbaginoi<strong>de</strong>s<br />

Cercis siliquastrum Arbre <strong>de</strong> l'amor,<br />

arbre <strong>de</strong> Ju<strong>de</strong>a,<br />

arbre <strong>de</strong> Ju<strong>de</strong>s<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Agricultura Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Xina Jardineria Introduïda<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Jardineria Adventícia<br />

Cereus peruvianus Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Introduïda<br />

Cestrum parqui Cèstrum Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Adventícia<br />

Cheiranthus cheiri Violer groc, giroflé Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Chenopodium multifidum Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal (comerç) Naturalitzada<br />

Chenopodium pumilio Austràlia, Nova<br />

Zelanda i Nova<br />

Caledònia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (comerç <strong>de</strong><br />

llana)<br />

Adventícia<br />

Chrysanthemum indicum Malabars Xina i Japó Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Chrysanthemum segetum Ull <strong>de</strong> bou Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Cicer arietinum Cigronera, cigró Sud-oest d'Àsia Agricultura (planta<br />

comestible)<br />

Citrullus colocynthis Coloquinta,<br />

carabasseta<br />

Citrullus lanatus Sindriera, síndria,<br />

xíndria<br />

Nord d'Àfrica i sudoest<br />

d'Àsia<br />

Naturalitzada<br />

Adventícia<br />

Agricultura, acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Sud d'Àfrica Agricultura (planta<br />

comestible)<br />

Adventícia<br />

Citrus aurantium Taronger agre Xina Agricultura Introduïda<br />

Conringia orientalis Est d'Europa Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Convolvulus sabatius<br />

subsp. mauritanicus<br />

Oest <strong>de</strong>l nord<br />

d'Àfrica<br />

Adventícia (arqueòfit)<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Conyza blakei Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Conyza primulifolia Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Coreopsis tinctoria Ulls <strong>de</strong> poeta Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Adventícia<br />

Coriandrum sativum Coriandre,<br />

celiandre<br />

Origen incert Agricultura (planta<br />

aromatica i medicinal)<br />

Adventícia<br />

Coronopus didymus Neotropical Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Cosmos bipinnatus Cosmos Mèxic i Arizona Jardineria Adventícia<br />

Cotoneaster lacteus Xina Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Cotoneaster pannosus Xina Jardineria Adventícia<br />

Cotula australis Austràlia i Nova<br />

Zelanda<br />

Cotula coronopifolia Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Crassula lycopodioi<strong>de</strong>s Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Crataegus azarolus Atzeroler,<br />

atzerolera, soroller<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Acci<strong>de</strong>ntal (comerç <strong>de</strong><br />

llana)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Jardineria Adventícia<br />

Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Adventícia<br />

33


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Cucumis sativus Cogombrera,<br />

cogombre<br />

Nord-oest <strong>de</strong><br />

l'Índia<br />

Agricultura Adventícia<br />

Cucurbita moschata Amèrica Central Agricultura Adventícia<br />

Cucurbita pepo Carbassera o<br />

carbassonera<br />

(segons varietat)<br />

Neotropical Agricultura Adventícia<br />

Cuscuta campestris Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Cuscuta epilinum Sud-oest d'Àsia Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Cydonia oblonga Codonyer Sud-oest i centre<br />

d'Àsia<br />

Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Naturalitzada<br />

Adventícia (arqueòfit<br />

possiblement<br />

<strong>de</strong>saparegut)<br />

Adventícia<br />

Cylindropuntia spinosior Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Introduïda<br />

Cylindropuntia tunicata Amèrica Jardineria Naturalitzada<br />

Cymbalaria muralis subsp.<br />

muralis<br />

Cynara scolymus Carxofera, carxofer,<br />

escarxofera<br />

Picardia Sud-est d'Europa Jardineria Naturalitzada<br />

Sud d'Europa i<br />

nord d'Àfrica<br />

Agricultura Adventícia (arqueòfit)<br />

Datura ferox Amèrica Jardineria Adventícia<br />

Datura inoxia Mèxic i Amèrica<br />

Central<br />

Jardineria, acci<strong>de</strong>ntal<br />

(mala herba)<br />

Naturalitzada<br />

Delphinium ajacis Esperó <strong>de</strong> cavaller Regió Mediterrània Jardineria Adventícia<br />

Delphinium orientale subsp.<br />

orientale<br />

Regió Mediterrània Jardineria Introduïda<br />

Dichondra micrantha Est d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Diospyros lotus Caquier bord Origen incert Agricultura Adventícia<br />

Dipsacus sativus Origen incert Agricultura Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Disphyma crassifolium Cabellera <strong>de</strong> la<br />

reina<br />

Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Doxantha unguis-cati Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Drosanthemum floribundum Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Drosanthemum hispidum Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Duchesnea indica Sud i est d'Àsia Jardineria, agricultura Adventícia<br />

Echeveria cf. waltheri Mèxic Incerta Adventícia<br />

Eclipta prostrata Zones tropicals<br />

i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Einadia nutans Austràlia i<br />

Tasmània<br />

Elaeagnus angustifolia Arbre argentat,<br />

arbre <strong>de</strong>l paradís,<br />

cínamom<br />

Centre i sud-oest<br />

d'Àsia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Erigeron annuus Amèrica <strong>de</strong>l Nord Agricultura Naturalitzada<br />

34


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Erigeron karvinskianus Mèxic i Amèrica<br />

Central<br />

Eriobotrya japonica Nesprer <strong>de</strong>l Japó,<br />

micaquer, nesprer<br />

Eschscholzia californica Califòrnia i Baja<br />

Califòrnia<br />

Eucalyptus camaldulensis Eucaliptus <strong>de</strong> fulla<br />

estreta, eucaliptus<br />

roig<br />

Eucalyptus globulus Eucaliptus blau,<br />

arbre <strong>de</strong> la salut,<br />

eucaliptus comú<br />

Xina Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Jardineria Adventícia<br />

Adventícia<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Austràlia Silvicultura Adventícia<br />

Sud-est i sud <strong>de</strong><br />

Tasmània i sud-est<br />

d'Austràlia<br />

Silvicultura Adventícia<br />

Evonymus japonicus Sud <strong>de</strong>l Japó Jardineria Adventícia<br />

Euphorbia <strong>de</strong>ntata Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Nord<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Euphorbia humifusa Sud-est d'Àsia Jardineria, acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Euphorbia lathyris Cagamuja Centre i est <strong>de</strong> la<br />

regió Mediterrània<br />

i Àsia<br />

Agricultura (planta<br />

medicinal)<br />

Naturalitzada<br />

Euphorbia maculata Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Euphorbia marginata Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Adventícia<br />

Euphorbia nutans Carib Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Euphorbia serpens Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Fagopyrum esculentum Fajol, blat cairut,<br />

blat negre<br />

Fagopyrum tataricum Fajol boig, fajol <strong>de</strong><br />

moro<br />

Centre i est d'Àsia Agricultura (planta<br />

farratgera)<br />

Adventícia<br />

Est d'Àsia Agricultura Introduïda (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Fallopia baldschuanica Vinya <strong>de</strong>l Tíbet Tíbet i Xina Jardineria Naturalitzada<br />

Feijoa sellowiana Feijoa Amèrica <strong>de</strong>l Sud Incerta Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Ficus carica Figuera, figuer Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Fraxinus pennsylvanica Centre i est<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Nord<br />

Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Gaillardia aristata Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Adventícia<br />

Galinsoga ciliata Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Galinsoga parviflora Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Gazania linearis Sud-àfrica Jardineria Adventícia<br />

Gleditsia triacanthos Acàcia <strong>de</strong> les tres<br />

punxes<br />

Centre i est<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Nord<br />

Glottiphyllum longum Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Gnaphalium purpureum Amèrica Incerta Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Gnaphalium subfalcatum Amèrica Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Gomphocarpus fruticosus Se<strong>de</strong>r, arbre <strong>de</strong> la<br />

seda<br />

Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Jardineria Naturalitzada<br />

35


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Guizotia abyssinica Negrilló Est d'Àfrica Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Gypsophila paniculata Centre i est<br />

d'Europa i nord i<br />

centre d'Àsia<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

He<strong>de</strong>ra cf. algeriensis Algèria Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Helianthus annuus Gira-sol, mira-sol,<br />

sol coronat<br />

Helichrysum orientale Sempreviva Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Agricultura Adventícia<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Heliotropium amplexicaule Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Heliotropium curassavicum Amèrica Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Hesperis matronalis subsp.<br />

matronalis<br />

Juliana Euràsia Incerta Introduïda dubtosa<br />

Hibiscus trionum Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Hydrocotyle bonariensis Zones tempera<strong>de</strong>s<br />

d'Amèrica<br />

Hypericum calycinum Sud-est d'Europa i<br />

oest d'Àsia<br />

Hypericum hircinum subsp.<br />

hircinum<br />

Centre i est <strong>de</strong> la<br />

regió Mediterrània<br />

Hypericum triquetrifolium Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Hyssopus officinalis subsp.<br />

officinalis<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Hisop Euràsia Agricultura Adventícia dubtosa<br />

Impatiens balfourii Nord <strong>de</strong> l'índia i<br />

Pakistán<br />

Impatiens balsamina Balsamina, abret,<br />

alegria<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Oest i sud d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Impatiens glandulifera Himàlaia Jardineria Adventícia<br />

Inula helenium Herba <strong>de</strong> l'ala, ala,<br />

ènula<br />

Sud-est d'Europa o<br />

Àsia central<br />

Ipomoea he<strong>de</strong>racea Zonas subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Ipomoea indica Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Ipomoea sagittata Península <strong>de</strong>l<br />

Yucatán (Mèxic)<br />

Isatis tinctoria Glast, herba <strong>de</strong><br />

Sant Felip, herba<br />

<strong>de</strong>l pastell<br />

Sud-est d'Europa i<br />

sud-oest d'Àsia<br />

Agricultura (planta<br />

medicinal)<br />

Jardineria, acci<strong>de</strong>ntal<br />

(mala herba)<br />

Adventícia<br />

Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Agricultura (planta<br />

medicinal)<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Jasminum nudiflorum Englantina Nord <strong>de</strong> Xina Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Jasminum officinale Gessamí, gesmiler,<br />

llessamí<br />

Juglans nigra Noguera negra,<br />

noguer negre<br />

36<br />

Est d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Est d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord<br />

Jardineria Introduïda


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Juglans regia Noguera, noguer,<br />

nouer<br />

Sud-est d'Europa i<br />

oest d'Àsia<br />

Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Kalanchoe daigremontiana Madagascar Jardineria Adventícia<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Kochia scoparia Mirambell Àsia temperada Jardineria Naturalitzada<br />

Koelreuteria paniculata Sapin<strong>de</strong> <strong>de</strong> la Xina Est d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Laburnum anagyroi<strong>de</strong>s Laburn, pluja d'or Centre i sud-est<br />

d'Europa<br />

Lactuca sativa Enciam, encisam,<br />

lletuga<br />

Lampranthus multiradiatus Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Lantana camara Lantana Zones tropicals<br />

i càli<strong>de</strong>stempera<strong>de</strong>s<br />

d'Amèrica<br />

Jardineria, silvicultura Introduïda<br />

Àsia Agricultura Adventícia<br />

Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Jardineria Adventícia<br />

Lantana montevi<strong>de</strong>nsis Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Lathyrus odoratus Pèsol d'olor Itàlia i Sicília Jardineria Adventícia<br />

Lathyrus sativus Guixera, pedrerol Origen incert Agricultura (planta<br />

farratgera)<br />

Legousia pentagonia Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Lens culinaris subsp.<br />

culinaris<br />

Leonitis leonorus Pota <strong>de</strong> lleó, peu<br />

<strong>de</strong> lleó<br />

Leonurus cardiaca Herba <strong>de</strong>l mal <strong>de</strong><br />

cor<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Llentia Regió Mediterrània Agricultura (planta<br />

comestible)<br />

Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Est d'Europa i Àsia Agricultura (planta<br />

medicinal)<br />

Adventícia<br />

Adventícia<br />

Adventícia<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Introduïda<br />

Lepidium bonariense Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Lepidium perfoliatum Centre, est i su<strong>de</strong>st<br />

d'Europa i oest<br />

d'Àsia<br />

Lepidium sativum Morritort, murrissà Oest d'Àsia i nor<strong>de</strong>st<br />

d'Àfrica<br />

Lepidium virginicum subsp.<br />

virginicum<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Agricultura Adventícia<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Leucaena leucocephala Neotropical Jardineria Adventícia<br />

Levisticum officinale subsp.<br />

officinale<br />

Origen incert<br />

(probablement,<br />

oest d'Àsia)<br />

Agricultura Naturalitzada<br />

Ligustrum ovalifolium Troanella Japó Jardineria Adventícia<br />

Lin<strong>de</strong>rnia dubia Est d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord<br />

Linum usitatissimum subsp.<br />

usitatissimum<br />

Nil, Eufrates i<br />

Tigris<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala herba<br />

arrossars)<br />

Agricultura (obtenció<br />

<strong>de</strong> fibres i planta<br />

oleaginosa)<br />

Naturalitzada<br />

Adventícia<br />

Lippia filiformis Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Naturalitzada<br />

Ludwigia peploi<strong>de</strong>s subsp.<br />

montevi<strong>de</strong>nsis<br />

Zones tropicals<br />

d'Amèrica<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Incerta Naturalitzada<br />

37


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Lunaria annua subsp. annua Setins, flor <strong>de</strong><br />

lluna, flor <strong>de</strong> plata<br />

Lupinus albus Llobí, tramús,<br />

tramusser<br />

Sud-est d'Europa Jardineria Naturalitzada<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Agricultura Adventícia<br />

Lupinus polyphyllus Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria, agricultura<br />

(planta farratgera)<br />

Naturalitzada<br />

Lychnis coronaria Sud-est d'Europa Jardineria Adventícia (arqueòfit)<br />

Lycium chinense Xina Jardineria Adventícia<br />

Mahonia aquifolium Mahònia Oest d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Mahonia japonica Nord-est <strong>de</strong> Xina Incerta Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Malcolmia maritima Violer <strong>de</strong> Maó Sud-est d'Europa Jardineria Adventícia<br />

Malephora crocea Àfrica Jardineria Introduïda<br />

Malope trifida Nord-oest d'Àfrica Jardineria Introduïda<br />

Matricaria discoi<strong>de</strong>a Àsia Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Medicago arborea subsp.<br />

arborea<br />

Medicago sativa subsp.<br />

sativa<br />

Alfals arbori Europa Jardineria Adventícia<br />

Alfals, herba alfals,<br />

melga<br />

Melia azedarach Mèlia, metzina,<br />

rosarier<br />

Melissa officinalis subsp.<br />

officinalis<br />

Tarongina, arangí,<br />

cidrac<br />

Àsia central Agricultura (planta<br />

farratgera)<br />

Naturalitzada<br />

Sud-est d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Mentha spicata Menta <strong>de</strong> bou Origen incert Agricultura<br />

(planta aromàtica i<br />

condimentària)<br />

Mesembryanthemum<br />

crystallinum<br />

Herba cristal·lina,<br />

herba gelada<br />

Mespilus germanica Nespler, nesplera,<br />

nesprer<br />

Mirabilis jalapa Flor <strong>de</strong> nit,<br />

meravella <strong>de</strong> nit,<br />

mirabajà<br />

Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Sud-est d'Europa Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Zones tropicals<br />

d'Amèrica<br />

Modiola caroliniana Zones tropicals<br />

i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Morus alba Morera blanca,<br />

morera <strong>de</strong> cucs<br />

Morus nigra Morera negra,<br />

morera, morera <strong>de</strong><br />

móres<br />

Incerta Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Jardineria Introduïda<br />

Adventícia (arqueòfit)<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Centre i est d'Àsia Jardineria, agricultura<br />

(aliment per cucs <strong>de</strong><br />

seda)<br />

Adventícia<br />

Oest d'Àsia Agricultura Adventícia<br />

Myoporum laetum Nova Zelanda Jardineria Adventícia<br />

Myoporum tenuifolium Austràlia Jardineria Adventícia<br />

Myriophyllum aquaticum Zones tropicals<br />

i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

38<br />

Jardineria Naturalitzada


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Nepeta cataria Nepta, gatera,<br />

herba gatera<br />

Sud, est, centreest<br />

i potser oest<br />

d'Europa<br />

Agricultura Naturalitzada<br />

Nicandra physalo<strong>de</strong>s Perú Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Nicotiana rustica Probablement,<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord<br />

Agricultura (obtenció<br />

<strong>de</strong> tabac)<br />

Nicotiana tabacum Tabaquera, tabac Amèrica <strong>de</strong>l Sud Agricultura (obtenció<br />

<strong>de</strong> tabac)<br />

Oenothera biennis subsp.<br />

suaveolens<br />

Oenothera glazioviana Artificial (parentals<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord)<br />

Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Adventícia<br />

Origen incert Jardineria Naturalitzada dubtosa<br />

Jardineria Adventícia<br />

Oenothera laciniata Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Oenothera parviflora Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Naturalitzada dubtosa<br />

Oenothera rosea Amèrica Jardineria Naturalitzada<br />

Oenothera rubricaulis Euràsia Jardineria Naturalitzada (citació<br />

puntual)<br />

Oenothera stricta Zones tempera<strong>de</strong>s<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Sud<br />

Olea europaea var.<br />

europaea<br />

Onobrychis viciifolia Trepa<strong>de</strong>lla, garagot,<br />

pimpineta<br />

Jardineria Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Europa Agricultura Naturalitzada<br />

Probablement,<br />

sud-est d'Europa i<br />

oest d'Àsia<br />

Agricultura (planta<br />

farratgera)<br />

Adventícia<br />

Opuntia auberi Amèrica Central Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Opuntia aurantiaca Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Naturalitzada<br />

Opuntia engelmannii Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Opuntia huajuapensis Mèxic Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Opuntia humifusa Est d’Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord<br />

Opuntia lindheimeri var.<br />

linguliformis<br />

Jardineria Adventícia<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Opuntia monacantha Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Introduïda<br />

Opuntia stricta Sud-est <strong>de</strong>ls<br />

EE.UU, est <strong>de</strong><br />

Mèxic i Cuba<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Opuntia subulata Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Adventícia<br />

Opuntia vulgaris Part atlàntica<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Nord<br />

Origanum majorana Marduix, amàrac,<br />

majorana<br />

Oxalis articulata Sud-est d'Amèrica<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Xipre i Anatòlia Agricultura (planta<br />

condimentària)<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Adventícia<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

39


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Oxalis bowiei Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Oxalis <strong>de</strong>bilis subsp.<br />

corymbosa<br />

Oxalis latifolia Zones tropicals<br />

d'Amèrica<br />

Papaver somniferum subsp.<br />

somniferum<br />

Cascall, herba<br />

dormidora,<br />

pintacoques<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Introduïda<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Parkinsonia aculeata Parkinsònia Zones tropicals<br />

i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Agricultura Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Parthenocissus tricuspidata Est d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Passiflora caerulea Passionera, flor <strong>de</strong><br />

la passió, flor <strong>de</strong>ls<br />

tres claus<br />

Zones tropicals<br />

i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Pelargonium peltatum Gerani d'heura Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Perilla frutescens Himàlaia i centre<br />

i oest <strong>de</strong> les<br />

muntanyes <strong>de</strong> Xina<br />

Periploca graeca Sud-est d'Europa i<br />

oest d'Àsia<br />

Petasites pyrenaicus Barretera, peu <strong>de</strong><br />

mula<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Jardineria, agricultura<br />

(planta aromàtica)<br />

Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Jardineria Adventícia<br />

Nord d'Àfrica Jardineria Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Petroselinum crispum Julivert Origen incert Agricultura (planta<br />

culinària i medicinal)<br />

Phacelia tanacetifolia Oest d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord<br />

Phaseolus vulgaris Mongetera,<br />

bajoquera, tavellera<br />

Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Phila<strong>de</strong>lphus coronarius Probablement,<br />

sud-est d'Europa i<br />

Caucas<br />

Phlomis fruticosa Centre i est <strong>de</strong> la<br />

regió Mediterrània<br />

Incerta Adventícia<br />

Agricultura (planta<br />

comestible)<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Photinia serrulata Xina Jardineria Adventícia<br />

Physalis fusco-maculata Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Physalis peruviana Amèrica <strong>de</strong>l Sud Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Physalis phila<strong>de</strong>lphica Mèxic Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Phytolacca dioica Bellombra, ombú Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Introduïda<br />

Pimpinella anisum Anís, matafaluga Probablement,<br />

Àsia central<br />

Agricultura (planta<br />

medicinal)<br />

Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Adventícia<br />

Pistacia vera Festuc, pistatxer Àsia Agricultura Introduïda<br />

Pisum sativum subsp.<br />

sativum<br />

Centre i oest d'Àsia Agricultura (planta<br />

comestible)<br />

Adventícia<br />

Pittosporum tobira Pitospor Est d'Àsia Jardineria Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

40


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Platanus x hispanica Artificial (P.<br />

orientalis x<br />

P.occi<strong>de</strong>ntalis)<br />

Plumbago auriculata Gessamí blau Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Jardineria Naturalitzada<br />

Jardineria Adventícia<br />

Podranea ricasoliana Sud-àfrica Incerta Introduïda<br />

Polygonum orientale Est i sud-est d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Populus canescens Àlber gris, àlber<br />

bord<br />

Centre i est<br />

d'Europa<br />

Silvicultura Introduïda<br />

Populus <strong>de</strong>ltoi<strong>de</strong>s Carolina, xop carolí Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria, silvicultura Adventícia<br />

Populus x cana<strong>de</strong>nsis Pollancre <strong>de</strong>l<br />

Canadà<br />

Portulaca grandiflora Verdolaga <strong>de</strong> flor<br />

gran, portulaca<br />

Artificial (P.nigra x<br />

P. <strong>de</strong>ltoi<strong>de</strong>s)<br />

Silvicultura Adventícia<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Adventícia<br />

Prunus armeniaca Albercoquer Est i centre d'Àsia Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Prunus cerasifera Mirabolà,<br />

mirabolaner<br />

Est d'Europa i sudoest<br />

d'Àsia<br />

Prunus cerasus Guin<strong>de</strong>r Sud-oest d'Àsia Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Prunus domestica subsp.<br />

domestica<br />

Prunus domestica subsp.<br />

insititia<br />

Prunera, pruner Caucas Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Adventícia<br />

Jardineria Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Adventícia<br />

Adventícia<br />

Prunyoner Caucas Incerta Introduïda<br />

Prunus dulcis Ametller, ametler Àsia central Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Prunus laurocerasus Llorer-cirer, llorer<br />

reial<br />

Prunus persica Presseguer,<br />

presseguera<br />

Sud-est d'Europa i<br />

sud-oest d'Àsia<br />

Xina Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Punica granatum Magraner Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània i sudoest<br />

d'Àsia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Adventícia<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Pyracantha angustifolia Xina Jardineria Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Pyracantha crenatoserrata Centre i oest <strong>de</strong> la<br />

Xina<br />

Jardineria Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Pyracantha crenulata Himàlaia Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Pyrus communis subsp.<br />

communis<br />

Pyrus malus subsp. mitis Pomera, maçanera,<br />

mançanera<br />

Perera Euràsia Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Reseda odorata Marduixí Sud-est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Caucas i Mar Caspi Agricultura (fruits<br />

comestibles)<br />

Jardineria (planta<br />

oleaginosa)<br />

Adventícia<br />

Adventícia<br />

Adventícia<br />

Reynoutria japonica Est d'Àsia Jardineria Naturalitzada<br />

Rhapanus raphanistrum<br />

subsp. sativus<br />

Ravenera, rave Àsia Agricultura Adventícia<br />

Rhaponticum repens Àsia central Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Adventícia<br />

41


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Ribes rubrum Riber vermell Centre i oest<br />

d'Europa<br />

Ricinus communis Ricí, enfiter, figuera<br />

<strong>de</strong> ricí<br />

Probablement,<br />

Etiopia i Somàlia<br />

Rosa gallica Roser gàl·lic Centre i sud-est<br />

d'Europa i oest<br />

d'Àsia<br />

Rosa moschata Roser mesquer,<br />

satalia<br />

Rubia tinctorum Roja, corona <strong>de</strong><br />

Crist, herba <strong>de</strong>ls<br />

tintorers<br />

Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Agricultura (planta<br />

medicinal i oleaginosa)<br />

Adventícia dubtosa<br />

Jardineria Adventícia<br />

Naturalitzada (arqueòfit)<br />

Àsia central Jardineria Naturalitzada<br />

Centre, sud i sudoest<br />

d'Àsia<br />

Agricultura (obtenció<br />

<strong>de</strong> tints)<br />

Naturalitzada<br />

Rudbeckia hirta Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Adventícia<br />

Rumex cristatus Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Rumex patientia Est d'Europa Agricultura (planta<br />

comestible)<br />

Ruta graveolens Ruda vera Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Agricultura (planta<br />

medicinal)<br />

Adventícia (arqueòfit)<br />

Adventícia<br />

Salix babylonica Desmai Est d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Salix x rubens Artificial (Salix<br />

alba x Salix<br />

fragilis)<br />

Salpichroa origanifolia Est d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Sud<br />

Salvia fruticosa Est i centre <strong>de</strong> la<br />

regió Mediterrània<br />

Jardineria Adventícia<br />

Agricultura (fruit<br />

comestible), jardineria<br />

Naturalitzada<br />

Incerta Introduïda<br />

Salvia microphylla Mèxic Jardineria Adventícia<br />

Salvia officinalis subsp.<br />

officinalis<br />

Sàlvia Península<br />

Balcànica<br />

Agricultura (planta<br />

condimentària i<br />

medicinal), jardineria<br />

Salvia splen<strong>de</strong>ns Coral·lins Brasil Jardineria Adventícia<br />

Salvia sylvestris Centre i est<br />

d'Europa i oest i<br />

centre d'Àsia<br />

Salvia verticillata Centre i est<br />

d'Europa i oest<br />

d'Àsia<br />

Satureja hortensis Sajolida, herba<br />

d’olives, saborija<br />

Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Incerta Introduïda<br />

Naturalitzada dubtosa<br />

Incerta Naturalitzada<br />

Agricultura (planta<br />

condimentària)<br />

Adventícia<br />

Saxifraga stolonifera Est d'Àsia Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Schinus molle Pebrer bord Zones tropicals<br />

i subtropicals<br />

d'Amèrica<br />

Jardineria Introduïda<br />

Schkuhria pinnata Neotropical Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Sedum <strong>de</strong>ndroi<strong>de</strong>um Mèxic Jardineria Adventícia<br />

Sedum rubrotinctum Origen incert Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

42


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Sedum spathulifolium Amèrica <strong>de</strong>l Nord Incerta Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Senecio <strong>de</strong>ltoi<strong>de</strong>us Centre i sud<br />

d'Àfrica<br />

Senecio lineatus Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Senecio macroglossus Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Senecio tamoi<strong>de</strong>s Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Sesbania exaltata Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Sicyos angulatus Est d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Nord<br />

Agricultura, acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Sida rhombifolia Neotropical Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Sida spinosa Paleotropical Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Silene dichotoma Sud-est d'Europa i<br />

oest d'Àsia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Introduïda<br />

Introduïda<br />

Adventícia<br />

Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Solanum bonariense Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Naturalitzada<br />

Solanum chenopodioi<strong>de</strong>s Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Solanum chrysotrichum Mesoamèrica Jardineria, acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Solanum elaeagnifolium Zones tempera<strong>de</strong>s<br />

d'Amèrica<br />

Solanum laciniatum Austràlia i Nova<br />

Zelanda<br />

Solanum linnaeanum Metzines <strong>de</strong><br />

pometa, metziner<br />

Solanum lycopersicum Tomaquera,<br />

tomàquet<br />

Centre i sud<br />

d'Àfrica<br />

Solanum pseudocapsicum Pebrotera <strong>de</strong> jardí Est d'Amèrica <strong>de</strong>l<br />

Sud<br />

Solanum rostratum Mèxic i sud-oest<br />

d'EE.UU<br />

Solanum sisymbriifolium Zones tempera<strong>de</strong>s<br />

d'Amèrica <strong>de</strong>l Sud<br />

Solanum tuberosum Patatera, creïllera,<br />

trumfera<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Jardineria, agricultura<br />

(planta farratgera)<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Regió andina Agricultura (fruit<br />

comestible)<br />

Adventícia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Adventícia<br />

Soleirolia soleirolii Regió Mediterrània Jardineria Adventícia<br />

Solidago altissima subsp.<br />

altissima<br />

Solidago altissima subsp.<br />

cana<strong>de</strong>nsis<br />

Solidago gigantea subsp.<br />

serotina<br />

Spinacia oleracea Espinac, armolls,<br />

blet moll<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Jardineria Naturalitzada<br />

Sud-oest d'Àsia Agricultura Adventícia<br />

Spiraea cantoniensis Est d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

43


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Stachys byzantina Herba <strong>de</strong> Sant<br />

Pelegrí, fulles<br />

pelu<strong>de</strong>s<br />

Syringa vulgaris Lilà, arbre <strong>de</strong> Sant<br />

Josep<br />

Tagetes minuta Camamilla<br />

americana<br />

Sud-oest d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Sud-est d'Europa Jardineria Adventícia<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Tagetes patula Clavell <strong>de</strong> moro Mèxic i Guatemala Jardineria Adventícia<br />

Tamarix parviflora Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània i nord<br />

d'Àfrica<br />

Tanacetum balsamita Cost, herba cost,<br />

menta romana<br />

Tanacetum cineariifolium Piretre, pelitre Nord-est <strong>de</strong> la<br />

regió Mediterrània<br />

Tanacetum parthenium Península<br />

Balcànica, Caucas i<br />

Àsia Menor<br />

Tecomaria capensis Sud-àfrica (regió<br />

<strong>de</strong>l Cap)<br />

Jardineria Adventícia<br />

Sud-oest d'Àsia Agricultura (planta<br />

medicinal)<br />

Naturalitzada<br />

Agricultura Naturalitzada<br />

Agricultura Naturalitzada<br />

Jardineria Adventícia<br />

Tipuana tipu Tipuana Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Trifolium alexandrinum Bersim, versim Probablement,<br />

est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Trifolium incarnatum Fenc, farroig, trefle Sud, centre i<br />

oest d'Europa,<br />

Península<br />

Balcànica i Àsia<br />

Menor<br />

Agricultura (planta<br />

farratgera), acci<strong>de</strong>ntal<br />

(mala herba)<br />

Agricultura (planta<br />

farratgera), jardineria<br />

Trigonella foenum-graecum Fenigrec, senigrec Sud-oest d'Àsia Agricultura (planta<br />

farratgera i medicinal)<br />

Trigonella procumbens Est d'Europa i oest<br />

d'Àsia<br />

Tropaeolum majus Caputxina,<br />

morritort d’Índies<br />

Ulmus pumila Om <strong>de</strong> Sibèria Centre i est d'Àsia<br />

temperada<br />

Adventícia<br />

Adventícia<br />

Adventícia (en regressió)<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Jardineria Adventícia<br />

Jardineria Adventícia<br />

Ursinia nana subsp. nana Sud-àfrica Incerta Adventícia<br />

Verbena bonariensis Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Verbena litoralis Amèrica <strong>de</strong>l Sud Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Veronica longifolia Centre i est<br />

d'Europa i nordoest<br />

d'Àsia<br />

Veronica peregrina subsp.<br />

peregrina<br />

Veronica persica Probablement,<br />

Caucas i sud-oest<br />

d'Àsia<br />

Vicia ervilia Erb Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

44<br />

Jardineria Adventícia<br />

Amèrica Jardineria, acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada (en vies<br />

d’expansió)<br />

Jardineria, acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Agricultura Adventícia


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Vicia faba Favera, fava Probablement,<br />

Àsia o nord d'Àfrica<br />

Vicia villosa subsp. varia Centre i sud<br />

d'Europa, oest i<br />

sud-oest d'Àsia<br />

Agricultura (planta<br />

comestible)<br />

Adventícia<br />

Agricultura Introduïda<br />

Vitis vinifera Vinya, raïmera Sud-est d'Àsia Agricultura (fruit<br />

comestible i obtenció<br />

<strong>de</strong> vi)<br />

Naturalitzada<br />

Wigandia caracasana Neotropical Jardineria Adventícia (citació<br />

puntual)<br />

Wisteria sinensis Glicina Est d'Àsia Jardineria Adventícia<br />

Xanthium orientale Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Xanthium strumarium Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Xeranthemum annuum Sud-est i centreest<br />

d'Europa<br />

Jardineria Adventícia (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Ziziphus jujuba Ginjoler Centre i sud d'Àsia Agricultura Naturalitzada<br />

Zygophyllum fabago Zigofil·le Sud-est d'Europa,<br />

oest d'Àsia i nord<br />

d'Àfrica<br />

INVERTEBRATS AQUÀTICS<br />

Porífers<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Naturalitzada<br />

Paraleucilla magna Amèrica <strong>de</strong>l Sud Vaixells, aigües <strong>de</strong> llast Introduïda (marina)<br />

Cnidaris<br />

Caryb<strong>de</strong>a marsupialis EE.UU i Mèxic Aigües <strong>de</strong> llast Introduïda (citació<br />

puntual, marina)<br />

Craspedacusta sowerbyi Medusa d'aigua<br />

dolça<br />

Àsia Contaminant<br />

aqüicultura,<br />

aquariofília<br />

Establerta (continental)<br />

Oculina patagonica Regions tropicals Vaixells Establerta (marina)<br />

Phyllorhiza punctata Austràlia i Àsia Aigües <strong>de</strong> llast Establerta (marina)<br />

Ctenòfors<br />

Mnemiopsis leidyi Amèrica Aigües <strong>de</strong> llast Establerta (marina)<br />

Platelmints<br />

Dugesia tigrina Amèrica <strong>de</strong>l Nord Comerç <strong>de</strong> plantes<br />

aquàtiques<br />

Phyllodistomum folium Probablement,<br />

Pòntica<br />

Pseudodactylogyrus<br />

anguillae<br />

Ectoproctes<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (paràsit <strong>de</strong><br />

Dreissena polymorpha)<br />

Austràlia i Àsia Aqüicultura, pesca<br />

esportiva<br />

Introduïda (continental)<br />

Introduïda (continental)<br />

Introduïda (paràsit)<br />

Bugula neritina Indo-Pacífic Vaixells Establerta (marina)<br />

Nemàto<strong>de</strong>s<br />

Anguillicola crassus Àsia Aqüicultura,<br />

importacions<br />

d'anguiles infecta<strong>de</strong>s,<br />

aigües <strong>de</strong> llast (larves)<br />

Anèlids<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Introduïda (paràsit)<br />

Ficopomatus enigmaticus Mercierella Oceà Índic Vaixells Establerta (continental)<br />

45


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Mol·luscs<br />

Bursatella leachi Europa Vaixells, via Canal <strong>de</strong><br />

Suez<br />

Introduïda (marina)<br />

Crassostrea gigas Ostra <strong>de</strong>l Pacífic Àsia Aqüicultura Establerta (marina)<br />

Fulvia fragilis Oceà Índic Via Canal <strong>de</strong> Suez Establerta (marina)<br />

Gyraulus chinensis Sud i est d’Àsia Acci<strong>de</strong>ntal (comerç<br />

d’arròs)<br />

Introduïda (continental)<br />

Melanoi<strong>de</strong>s tuberculata Cargol trompeta Malàsia Aquariofília Introduïda (continental)<br />

Physella acuta Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (continental)<br />

Planorbella duryi Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (continental)<br />

Potamopyrgus antipodarum Cargol hidròbid Nova Zelanda Aigües <strong>de</strong> llast Establerta (continental)<br />

Pseudosuccinea columella Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (continental)<br />

Artròpo<strong>de</strong>s (no crustacis)<br />

Artemia franciscana Artemia<br />

franciscana<br />

Amèrica Aqüicultura Establerta (marina)<br />

Lernaea cyprinacea Cuc àncora Àsia Aqüicultura, pesca<br />

esportiva<br />

Artròpo<strong>de</strong>s (crustacis)<br />

Ankylocythere sinuosa Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aqüicultura (paràsit <strong>de</strong><br />

Procambarus clarkii)<br />

Introduïda (paràsit)<br />

Introduïda (continental)<br />

Caprella scaura Oest <strong>de</strong> l’Oceà Índic Vaixells Establerta (marina)<br />

Charybdis feriata Indo-Pacífic Vaixells, aigües <strong>de</strong> llast Introduïda (citació<br />

puntual, marina)<br />

Cypris subglobosa Amèrica, Àfrica i<br />

Àsia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (comerç<br />

d’arròs)<br />

Dolerocypris sinensis Àsia Acci<strong>de</strong>ntal (comerç<br />

d’arròs)<br />

Introduïda (continental)<br />

Introduïda (continental)<br />

Dyspanopeus sayi Atlàntic Aigües <strong>de</strong> llast Introduïda (marina)<br />

Orconectes limosus Amèrica <strong>de</strong>l Nord Pesca esportiva Introduïda (continental)<br />

Percnon gibbesi Pacífic i Atlàntic Vaixells, aigües <strong>de</strong> llast Introduïda (marina)<br />

Stenocypris major Circumtropical Acci<strong>de</strong>ntal (comerç<br />

d’arròs)<br />

Stran<strong>de</strong>sia vinciguerrae Àfrica Acci<strong>de</strong>ntal (comerç<br />

d’arròs)<br />

Tanycypris sp. Àsia Acci<strong>de</strong>ntal (comerç<br />

d’arròs)<br />

Cordats (ascidis)<br />

Introduïda (continental)<br />

Introduïda (continental)<br />

Introduïda (continental)<br />

Microcosmus squamiger Austràlia Aigües <strong>de</strong> llast Introduïda (marina)<br />

Styela plicata Amèrica Vaixells, aigües <strong>de</strong> llast Establerta (marina)<br />

INVERTEBRATS TERRESTRES<br />

Platelmints<br />

Caenoplana coerulea Est d’Austràlia Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Nemàto<strong>de</strong>s<br />

Globo<strong>de</strong>ra pallida Amèrica <strong>de</strong>l Sud<br />

(An<strong>de</strong>s)<br />

46<br />

Comerç <strong>de</strong> patates Introduïda


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Globo<strong>de</strong>ra rostochiensis Amèrica <strong>de</strong>l Sud<br />

(An<strong>de</strong>s)<br />

Mol·luscs<br />

Helix (Helix) melanostoma Nord d’Algèria i<br />

Tuníssia<br />

Helix pomatia Cargol <strong>de</strong> Borgonya Centre i sud-est<br />

d'Europa<br />

Papillifera bi<strong>de</strong>ns Itàlia, Sar<strong>de</strong>nya,<br />

Còrsega i Sicília<br />

Artròpo<strong>de</strong>s (aràcnids)<br />

Comerç <strong>de</strong> patates Introduïda<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Espècie comestible<br />

comercialitzada<br />

Introduïda<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Varroa <strong>de</strong>structor Àsia Importació d'abelles Introduïda<br />

Artròpo<strong>de</strong>s (insectes)<br />

Isòpters<br />

Cryptotermes brevis Incerta Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Hemípters<br />

A<strong>de</strong>lges cooleyi Amèrica <strong>de</strong>l Nord Repoblacions forestals<br />

amb Pseudotzuga<br />

mensiezii<br />

Introduïda<br />

Corythucha ciliata Tigre <strong>de</strong>l plàtan Amèrica <strong>de</strong>l Nord Plaga <strong>de</strong> plataners Introduïda<br />

Icerya purchasi Austràlia Plaga <strong>de</strong> cítrics Introduïda<br />

Metcalfa pruinosa Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal Establerta<br />

Pseudalacaspis pentagona Poll blanc <strong>de</strong>l<br />

presseguer<br />

Àsia oriental Plaga <strong>de</strong>l presseguer Introduïda<br />

Unaspis yanonensis Àsia Plaga <strong>de</strong> cítrics Introduïda<br />

Coleòpters<br />

Harmonia axyridis Est i centre d’Àsia i<br />

Euràsia<br />

Acci<strong>de</strong>ntal, control<br />

biològic<br />

Introduïda<br />

Rodolia cardinalis Austràlia Control biològic Introduïda<br />

Lepidòpters<br />

Acalyptris platani Balcans Plaga <strong>de</strong> plataners Introduïda<br />

Antheraea pernyi Sud <strong>de</strong> Xina Producció <strong>de</strong> seda Introduïda<br />

Caloptilia azaleella Japó Plaga <strong>de</strong>l neret Introduïda<br />

Cameraria ohri<strong>de</strong>lla Camerària Probablement,<br />

Grècia o<br />

Macedònia<br />

Comerç <strong>de</strong> plantes Establerta<br />

Diplopseustis perieresalis Australàsia Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Ephestia kuehniella Origen incert Comerç <strong>de</strong> farina Introduïda<br />

Epichoristo<strong>de</strong>s acerbella Sud-àfrica Plaga <strong>de</strong>ls clavells Introduïda<br />

Grapholita molesta Grafolita, tinya<br />

oriental<br />

Àsia oriental Plaga <strong>de</strong>l presseguer Introduïda<br />

Parectopa robiniella Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal, plaga <strong>de</strong><br />

robinia<br />

Introduïda<br />

Phthorimaea operculella Origen incert Plaga <strong>de</strong> la patata Introduïda<br />

Phyllocnistis citrella Àsia Plaga <strong>de</strong> cítrics Introduïda<br />

Phyllonorycter platani Euràsia Plaga <strong>de</strong> plataners Introduïda<br />

Phyllonorycter robiniella Amèrica <strong>de</strong>l Nord Acci<strong>de</strong>ntal, plaga <strong>de</strong><br />

robínia<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Introduïda<br />

47


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Prays citri Origen incert Plaga <strong>de</strong> cítrics Introduïda<br />

Samia cynthia Xina i Corea Plaga <strong>de</strong> l'ailant Introduïda<br />

Sitotroga cerealella Origen incert Plaga <strong>de</strong> cereals Introduïda<br />

Himenòpters<br />

Dryocosmus kuriphilus Vespeta <strong>de</strong>l<br />

castanyer<br />

Xina Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Hypoponera punctatissima Regions tropicals Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Monomorium <strong>de</strong>structor Formiga <strong>de</strong><br />

Singapur<br />

Índia Transport Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Monomorium pharaonis Formiga faraó Àfrica, Indonèsia Transport Introduïda<br />

Paratrechina jaegerskioeldi Origen incert Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Paratrechina vividula Origen incert Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Pheidole teneriffana Origen incert Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Pyramica membranifera Origen incert Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Sceliphron curvatum Àsia Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Tapinoma melanocephalum Origen incert Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Vespa vetulina Vespa asiàtica Sud-est asiàtic Acci<strong>de</strong>ntal (a partir <strong>de</strong><br />

França)<br />

Dípters<br />

Establerta<br />

Drosophila suzukii Mosca Suzuki Sud-est asiàtic Acci<strong>de</strong>ntal Introduïda<br />

Liriomyza trifolii Amèrica <strong>de</strong>l Nord Plaga agrícola Introduïda<br />

PEIXOS CONTINENTALS<br />

Abramis brama Brema comú Regió paleàrtica Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Acipenser baeri Esturió siberià Àsia Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Establerta<br />

No establerta<br />

Aphanius fasciatus Fartet oriental Europa Aquariofília Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Blicca bjoerkna Brema blanca Regió paleàrtica Pesca esportiva Establerta<br />

Carassius carassius Carpa carassina Europa i Àsia Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Establerta<br />

Cobitis bilineata Europa Pesca esportiva Establerta<br />

Ctenopharyngodon i<strong>de</strong>lla Carpa herbívora Àsia Aqüicultura, pesca<br />

esportiva<br />

Ictalurus punctatus Peix gat americà Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Leuciscus idus Rutil roig Europa central Aquariofilia, esquer <strong>de</strong><br />

pesca esportiva<br />

Perca fluviatilis Perca <strong>de</strong> riu Euràsia Aqüicultura, pesca<br />

esportiva<br />

Salvelinus fontinalis Salvelí Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Tinca tinca Tenca Euràsia Aqüicultura, pesca<br />

esportiva, aquariofília<br />

Xiphophorus sp. Amèrica Central Aqüicultura,<br />

aquariofilia<br />

48<br />

Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

No establerta (en vies<br />

d'establiment)<br />

No establerta<br />

Establerta<br />

Establerta<br />

Establerta (arqueozou)<br />

Establerta


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

PEIXOS MARINS<br />

Abu<strong>de</strong>fduf vaigiensis Indo-Pacífic Via Canal <strong>de</strong> Suez No establerta<br />

Dicologlossa hexophthalma Llenguado <strong>de</strong> sis<br />

ulls<br />

Atlàntic Via Gibraltar No establerta<br />

Fistularia commersonii Peix trompeta Indo-Pacífic Via Canal <strong>de</strong> Suez No establerta<br />

(potencialment invasora)<br />

Gymnammodytes<br />

semisquamatus<br />

Sonso atlàntic Atlàntic (Europa) Via Gibraltar Establerta (exòtica?)<br />

Pseudupeneus prayensis Moll d'espina Atlàntic Via Gibraltar No establerta<br />

Scorpaena stephanica Escórpora africana Atlàntic Via Gibraltar Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Solea senegalensis Llenguado<br />

senegalès<br />

Atlàntic Via Gibraltar No establerta (exòtica?)<br />

Sphoeroi<strong>de</strong>s pachygaster Bola Circumglobal Via Gibraltar Establerta<br />

Synaptura lusitanica Llenguado<br />

portuguès<br />

AMFIBIS<br />

Àfrica Via Gibraltar No establerta (exòtica?)<br />

Bufo mauritanicus Nord d'Àfrica Terrariofília Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Cynops pyrrhogaster Tritó <strong>de</strong> ventre <strong>de</strong><br />

foc<br />

Àsia Terrariofília Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Lithobates catesbeianus Granota toro Amèrica <strong>de</strong>l Nord Terrariofília Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Ommatotriton ophryticus Àsia Terrariofília Establerta<br />

Xenopus laevis Granota africana<br />

d'ungles<br />

RÈPTILS<br />

Agrionemys horsfieldii Tortuga <strong>de</strong><br />

Horsfield<br />

Apalone ferox Tortuga <strong>de</strong> closca<br />

tova americana<br />

Caiman crocodilus Caiman d'ulleres Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Chelydra serpentina Tortuga<br />

mossegadora nordamericana<br />

Chinemys reevesii Tortuga d'aigua<br />

d'Orient<br />

Chrysemys picta Tortuga d'aigua<br />

pintada<br />

Cyclemys <strong>de</strong>ntata Tortuga fulla<br />

<strong>de</strong>ntada<br />

Graptemys<br />

pseudogeographica<br />

Falsa tortuga<br />

mapa, tortuga<br />

mapa ianqui<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Sud-àfrica Aquariofília Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Àsia Terrariofília No establerta<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Aquariofília Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Amèrica Aquariofília No establerta<br />

Àsia Aquariofília No establerta<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília No establerta<br />

Àsia Aquariofília No establerta<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília No establerta<br />

Hemidactylus turcicus Dragó rosat Orient Pròxim Acci<strong>de</strong>ntal (transport) Establerta (arqueozou)<br />

Macrochelys temminckii Tortuga aligator Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

49


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Pelodiscus sinensis Tortuga tova xinesa Àsia Aquariofília No establerta<br />

Podarcis sicula Sargantana italiana Itàlia Acci<strong>de</strong>ntal (comerç<br />

d’oliveres)<br />

Pseu<strong>de</strong>mys concinna Tortuga d'aigua<br />

jeroglífica<br />

Pseu<strong>de</strong>mys floridana Tortuga comú <strong>de</strong><br />

Florida<br />

Pseu<strong>de</strong>mys nelsonii Tortuga d'aigua<br />

roig i negre<br />

Terrapene carolina Tortuga caixa<br />

comuna<br />

Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília No establerta<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Aquariofília No establerta<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Terrariofília No establerta<br />

Testudo graeca graeca Tortuga mora Euràsia Incerta Establerta (arqueozou)<br />

Testudo graeca ibera Tortuga <strong>de</strong> l'Àsia Euràsia Terrariofília No establerta<br />

Testudo hermanni boettgeri Tortuga<br />

mediterrània<br />

<strong>de</strong> l'Europa oriental<br />

Testudo marginata Tortuga grega,<br />

tortuga marginada<br />

Trachemys <strong>de</strong>cussata Tortuga d'aigua<br />

cubana<br />

Trachemys emolli Tortuga d'aigua <strong>de</strong><br />

Nicaragua<br />

Balcans i Grècia Terrariofília No establerta<br />

Albània i Grècia Terrariofília No establerta<br />

Amèrica Central Aquariofília No establerta<br />

Amèrica Central Aquariofília No establerta<br />

Varanus niloticus Àfrica Aquariofília Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

OCELLS<br />

Acridotheres ginginianus Minà fosc Índia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Acridotheres tristis Minà comú Índia i sud-est<br />

asiàtic<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Agapornis canus Agapornis capgrís Madagascar Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Agapornis fischeri Agapornis <strong>de</strong><br />

Fischer<br />

Agapornis pullarius Agapornis cararoig<br />

Agapornis roseicollis Agapornis <strong>de</strong><br />

Namíbia<br />

Àfrica (Tanzània) Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Sud-oest d’Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Aix galericulata Ànec mandarí Est d'Àsia Ocell ornamental No establerta<br />

Aix sponsa Ànec carolí Amèrica <strong>de</strong>l Nord Ocell ornamental No establerta<br />

Alectoris chukar Perdiu chukar Euràsia Caça esportiva No establerta<br />

Alectoris graeca Perdiu <strong>de</strong> roca,<br />

perdiu grega<br />

Sud-oest d'Àsia i<br />

sud-est d'Europa<br />

Caça esportiva No establerta<br />

Alopochen aegyptiaca Oca egipcia Àfrica Ocell ornamental No establerta<br />

Amadina fasciata Teixidor <strong>de</strong>gollat Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Amandava amandava<br />

amandava<br />

Múnia roig Índia i sud-est<br />

asiàtic<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta (en vies<br />

d'establiment)<br />

Amazona aestiva Lloro <strong>de</strong> front blau Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Amazona amazonica Lloro d’ales<br />

taronges<br />

50<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Amazona ochrocephala Lloro <strong>de</strong> corona<br />

groga<br />

Anas bahamensis Ànec <strong>de</strong> les<br />

Bahames<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Ocell ornamental No establerta<br />

Anas cyanoptera Xarxet canyella Amèrica Ocell ornamental No establerta<br />

Anas falcata Xarxet falcat Nord <strong>de</strong> Xina, Japó<br />

i Sibèria<br />

Ocell ornamental No establerta<br />

Anas formosa Xarxet <strong>de</strong>l Baikal Àsia Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Anas rhynchotis Austràlia i Zova<br />

Zelanda<br />

Anas sibilatrix Ànec xiulador sudamericà<br />

Ocell ornamental No establerta<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell ornamental No establerta<br />

Anser cygnoi<strong>de</strong>s Oca cigne Àsia Ocell ornamental No establerta<br />

Anser indicus Oca índia Centre d'Àsia Ocell ornamental No establerta<br />

Ara ararauna Guacamai ararauna Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Aratinga acuticaudata Aratinga <strong>de</strong> cap<br />

blau<br />

Aratinga aurea Aratinga <strong>de</strong> cap<br />

daurat<br />

Aratinga erythrogenys Aratinga <strong>de</strong><br />

màscara roja<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta (en vies<br />

d'establiment)<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Aratinga holochlora Aratinga verda Amèrica Central Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Aratinga jandaya Cotorra jandaya Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Aratinga leucophthalmus Aratinga d'ulls<br />

blancs<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Aratinga mitrata Aratinga mitrada Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta (en vies<br />

d'establiment)<br />

Aratinga nana Aratinga <strong>de</strong> pit brut Amèrica Central Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Barnardius zonarius Austràlia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Branta cana<strong>de</strong>nsis Oca <strong>de</strong>l Canadà Amèrica <strong>de</strong>l Nord Ocell ornamental No establerta<br />

Branta sandvicensis Oca <strong>de</strong> Hawaii Hawaii Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Bubo scandiacus Duc blanc Cercle Polar Àrtic Falconeria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Cacatua galerita Cacatua <strong>de</strong> cresta<br />

groga<br />

Austràlia i Nova<br />

Guinea<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Cacatua sulphurea Cacatua sulfúria Àsia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Cairina moschata var.<br />

domestica<br />

Callipepla californica Guatlla <strong>de</strong><br />

Califòrnia<br />

Ànec mut Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Callonetta leucophrys Ànec collnegre Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Ocell ornamental o <strong>de</strong><br />

granja<br />

No establerta<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Caça esportiva No establerta<br />

Ocell ornamental No establerta<br />

51


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Carduelis yarrellii Lluer <strong>de</strong> Yarrel Brasil i Veneçuela Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Chenonetta jubata Ànec <strong>de</strong> crinera Austràlia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Chrysolophus amherstiae Faisán <strong>de</strong> Lady<br />

Amherst<br />

Sud-oest <strong>de</strong> Xina i<br />

Myanmar<br />

Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Chrysolophus pictus Faisà daurat Oest <strong>de</strong> Xina Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Colinus virginianus Colí <strong>de</strong> Virgínia Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Nord<br />

Columba livia var.<br />

domestica<br />

Colom domèstic Euràsia i nord<br />

d'Àfrica<br />

Caça esportiva No establerta<br />

Espècie domesticada Establerta<br />

Coturnix japonica Guatlla japonesa Àsia Caça esportiva No establerta<br />

Cyanoliseus patagonus Lloro <strong>de</strong> la<br />

Patagònia, cotorra<br />

<strong>de</strong> la Patagònia<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Cygnus atratus Cigne negre Austràlia Ocell ornamental No establerta<br />

Dendrocygna autumnalis Ànec arbori <strong>de</strong> bec<br />

roig<br />

Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Dendrocygna bicolor Ànec arbori bicolor Amèrica, Àfrica i<br />

Índia<br />

Dendrocygna viduata Ànec arbori <strong>de</strong> cara<br />

blanca<br />

Dromaius novaehollandiae<br />

novaehollandiae<br />

Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Ocell ornamental No establerta<br />

Amèrica i Àfrica Ocell ornamental No establerta<br />

Emú Austràlia Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Emberiza bruniceps Sit cara-roig Àsia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Eophona migratoria Durbec becgroc Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Estrilda caerulescens Bec <strong>de</strong> corall blau Àfrica central Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Estrilda melpoda Bec <strong>de</strong> corall <strong>de</strong><br />

galtes taronja<br />

Estrilda rhodopyga Bec <strong>de</strong> corall<br />

carpó-roig<br />

Estrilda troglodytes Bec <strong>de</strong> corall<br />

cuanegre<br />

Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Nord-est d'Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta (en vies<br />

d'establiment)<br />

Euplectes afer Teixidor daurat Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Euplectes franciscanus Teixidor ataronjat Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Euplectes hor<strong>de</strong>aceus Teixidor <strong>de</strong> casquet<br />

roig<br />

Àfrica tropical Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Euplectes jacksoni Teixidor <strong>de</strong> Jackson Kenya i Tanzània Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Euplectes macrourus Teixidor d’espatlles<br />

grogues<br />

Euplectes nigroventris Teixidor <strong>de</strong><br />

Zanzíbar<br />

Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Kenya, Moçambic i<br />

Tanzània<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Euplectes orix Teixidor vermell Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Falco cherrug Falcó sagrat Europa i Àsia Falconeria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

52


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Francolinus francolinus Francolí comú Des <strong>de</strong> Turquia i<br />

Orient Mitjà fins a<br />

Bangla<strong>de</strong>sh<br />

Caça esportiva No establerta<br />

Gallus gallus var. domestica Gall bankiva Sud-est asiàtic Ocell <strong>de</strong> granja Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Geopelia cuneata Tortoreta diamant Austràlia Ocell ornamental No establerta<br />

Gracula religiosa Minà religiós Índia i sud-est<br />

asiàtic<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Haliaeetus leucocephalus Pigarg americà Amèrica <strong>de</strong>l Nord Falconeria Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Lagonosticta senegala Pinsà roig<br />

becvermell<br />

Lamprotornis chalybaeus Estornell metàl·lic<br />

gran d’orelles<br />

blaves<br />

Lamprotornis purpureus Estornell metàl·lic<br />

purpuri<br />

Àfrica subsahariana<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Àfrica tropical Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Lamprotornis superbus Estornell metalic Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Leptoptilos crumeniferus Marabú africà Àfrica subsahariana<br />

Ocell ornamental No establerta<br />

Lonchura atricapilla Maniquí capnegre Àsia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Lonchura cucullata Maniquí bronzat Àfrica subsahariana<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Lonchura maja Maniquí capblanc Àsia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Lonchura malacca Maniquí tricolor Àsia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Lonchura nigriceps Maniquí blanc-inegre<br />

Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Lonchura punctulata Maniquí puntejat Àsia tropical Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Lonchura striata var.<br />

domestica<br />

Maniquí carpóblanc<br />

Meleagris gallopavo Gall dindi, indiot,<br />

paó<br />

Melopsittacus undulatus<br />

var. domestica<br />

Índia i Àsia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Nord Ocell ornamental No establerta<br />

Periquito Austràlia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Mycteria ibis Tàntal africà Àfrica subsahariana<br />

Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Nandayus nenday Aratinga nandai Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Numida meleagris Pintada, gallina <strong>de</strong><br />

Guinea<br />

Nymphicus hollandicus var.<br />

domestica<br />

Cacatua <strong>de</strong> les<br />

nimfes<br />

Oena capensis Tortoreta <strong>de</strong><br />

Namaqua<br />

Àfrica Caça esportiva Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Austràlia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Àfrica i Aràbia Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Oxyura jamaicensis Ànec <strong>de</strong> Jamaica Amèrica <strong>de</strong>l Nord Ocell ornamental No establerta<br />

Padda oryzivora Pardal <strong>de</strong> Java Indonèsia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Parabuteo unicinctus harrisi Aligot <strong>de</strong> Harris Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Falconeria No establerta<br />

53


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Paroaria coronata Car<strong>de</strong>nal <strong>de</strong> cresta<br />

roja<br />

Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Passer luteus Pardal daurat Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Pavo cristatus Paó blau Índia Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Phoenicopterus minor Flamenc menut Àfrica i Índia Incerta No establerta<br />

Phoenicopterus ruber Flamenc <strong>de</strong>l Carib Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Sud<br />

Ocell ornamental No establerta<br />

Platycercus elegans Cotorra <strong>de</strong> Pennant Austràlia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Platycercus eximius var.<br />

domestica<br />

Cotorra multicolor Austràlia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Ploceus cucullatus Teixidor social Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Ploceus galbula Teixidor <strong>de</strong> Rüppell Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Ploceus manyar Teixidor ratllat Sud d'Àsia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Ploceus melanocephalus Teixidor capnegre Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Ploceus nigerrimus<br />

castaneofuscus<br />

Teixidor <strong>de</strong> Vieillot Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Ploceus velatus vitellinus Teixidor vitel·lí Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Poicephalus crassus Lloro niam-niam Àfrica central Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Poicephalus senegalus<br />

senegalus<br />

Psephotus haematonotus Cotorra <strong>de</strong> dors<br />

roig<br />

Lloro <strong>de</strong>l Senegal Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Austràlia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Psittacula alexandri Cotorra <strong>de</strong> pit roig Indonèsia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Psittacula eupatria Cotorra alexandrina<br />

Índia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Psittacus erithacus Lloro gris Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Pycnonotus jocosus Bulbul <strong>de</strong> bigoti<br />

vermell<br />

Índia i sud-est<br />

asiàtic<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Pyrrhura frontalis Cotorra <strong>de</strong> Vieillot Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Pytilia melba Pitília d’ales ver<strong>de</strong>s Àfrica subsahariana<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Quelea erythrops Teixidor carpó-roig Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Quelea quelea Teixidor <strong>de</strong> bec<br />

vermell<br />

Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta (en vies<br />

d'establiment)<br />

Rhea americana Nyandú Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell ornamental o <strong>de</strong><br />

granja<br />

Sarkidiornis melanotos Ànec bec-crestat Amèrica, Àfrica i<br />

Àsia<br />

Serinus atrogularis Gafarró carpó-groc Sud i est d'Àfrica i<br />

sud-oest d'Aràbia<br />

54<br />

Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Serinus canaria var.<br />

domestica<br />

Serinus dorsostriatus Gafarró <strong>de</strong> dors<br />

ratllat<br />

Serinus mozambicus Gafarró <strong>de</strong> front<br />

groc<br />

Canari Illes Canàries,<br />

Açores i Ma<strong>de</strong>ira<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Sicalis flaveola Sit groc Amèrica <strong>de</strong>l Sud Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Sporaeginthus subflavus Múnia zebra Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Streptopelia roseogrisea<br />

var. domestica<br />

Tórtora domèstica Àfrica i Aràbia Ocell ornamental No establerta<br />

Streptopelia senegalensis Tórtora <strong>de</strong>l Senegal Àsia i Àfrica Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Struthio camelus Estruç Àfrica Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Sturnia malabarica Estornell <strong>de</strong> cap<br />

cendrós<br />

Índia i sud-est<br />

asiàtic<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Sturnia sinensis Estornell mandarí Àsia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Tadorna radjah Ànec rajà Austràlia Ocell ornamental Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Taeniopygia bichenovii Diamant <strong>de</strong><br />

Bichenov<br />

Taeniopygia guttata/<br />

castanotis var. domestica<br />

Austràlia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Diamant zebrat Austràlia Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Threskiornis aethiopicus Ibis sagrat Àfrica Ocell ornamental No establerta<br />

Trichoglossus haematodus Cotorra arc iris Australàsia Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Uraeginthus bengalus Bec <strong>de</strong> corall galtaroig<br />

Àfrica subsahariana<br />

Vidua chalybeata Vídua reial Àfrica subsahariana<br />

Vidua macroura Vídua <strong>de</strong> cua<br />

d’agulla<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia No establerta<br />

Vidua paradisaea Vídua <strong>de</strong>l paradís Est i sud d'Àfrica Ocell <strong>de</strong> gàbia Introduïda (citació<br />

puntual)<br />

MAMÍFERS<br />

Capra hircus Cabra salvatge Sud d'Àsia<br />

occi<strong>de</strong>ntal<br />

Dama dama Daina Europa<br />

Mediterrània<br />

Genetta genetta Geneta, gat<br />

mesquer<br />

Marmota marmota Marmota alpina Alps occi<strong>de</strong>ntals i<br />

Tatras<br />

Mus domesticus Ratolí domèstic Iran i sud-oest <strong>de</strong><br />

Rússia<br />

Espècie domèstica o <strong>de</strong><br />

companyia<br />

Reintroducció<br />

<strong>de</strong>liberada<br />

Establerta (arqueozou)<br />

Reintroduïda<br />

Origen incert Acci<strong>de</strong>ntal Establerta (arqueozou)<br />

Reintroducció<br />

<strong>de</strong>liberada<br />

Myocastor coypus Coipú Amèrica <strong>de</strong>l Sud Granges <strong>de</strong> pell,<br />

natural (França)<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> no invasores <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Reintroduïda<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Establerta (arqueozou)<br />

Establerta<br />

55


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Estatus a <strong>Catalunya</strong><br />

Ovis aries Mufló Europa Caça esportiva Establerta (arqueozou)<br />

Procyon lotor Ós rentador Amèrica Central i<br />

<strong>de</strong>l Nord<br />

Espècie domèstica o<br />

<strong>de</strong> companyia, granges<br />

<strong>de</strong> pell<br />

No establerta<br />

Rattus norvegicus Rata <strong>de</strong> claveguera Nord-est <strong>de</strong> Xina Acci<strong>de</strong>ntal Establerta (arqueozou)<br />

Rattus rattus Rata negra Índia Acci<strong>de</strong>ntal Establerta (arqueozou)<br />

Tamias sibiricus Esquirol llistat<br />

siberià, esquirol <strong>de</strong><br />

Corea<br />

56<br />

Àsia Espècie domèstica o <strong>de</strong><br />

companyia<br />

No establerta


Annex 3<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Translocada a<br />

PLANTES<br />

Gimnospermes<br />

Abies pinsapo Pinsap Europa Jardineria Viladrau (Osona)<br />

Angiospermes (Monocotiledònies)<br />

Cyperus difformis Paleotropical Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba arrossars)<br />

Angiospermes (Dicotiledònies)<br />

Althaea hirsuta subsp.<br />

longiflora<br />

Península Ibèrica i<br />

nord-oest d'Àfrica<br />

Conca <strong>de</strong> l'Ebre<br />

Incerta Província <strong>de</strong> Barcelona<br />

Carpinus betulus Carpí, carpinus Euràsia Silvicultura La Farga <strong>de</strong> Bebiè i les<br />

Muntanyes <strong>de</strong> Pra<strong>de</strong>s<br />

(possiblement translocada)<br />

Cleome violacea Nord d'Àfrica i<br />

Península Ibèrica<br />

Convolvulus tricolor subsp.<br />

tricolor<br />

Cynara cardunculus Herbacol, card,<br />

card coler<br />

Sud <strong>de</strong> la<br />

Mediterrània<br />

Centre i sud <strong>de</strong> la<br />

Península Ibèrica<br />

He<strong>de</strong>ra hibernica Costa Atlàntica<br />

d'Europa<br />

Hedysarum coronarium Enclova Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Lathyrus tingitanus Veçot Sud-oest <strong>de</strong> la<br />

Mediterrània<br />

Lavandula <strong>de</strong>ntata Espígol <strong>de</strong>ntat,<br />

encens silvestre,<br />

gal·landa<br />

Phlomis purpurea subsp.<br />

purpurea<br />

Mediterrània<br />

occi<strong>de</strong>ntal i sudoest<br />

d'Àsia<br />

Salvió Andalusia i nord<br />

d'Àfrica<br />

Retama monosperma Sud-oest <strong>de</strong> la<br />

regió Mediterrània<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> transloca<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Llista d’<strong>espècies</strong> transloca<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Notes: (1) <strong>Les</strong> <strong>espècies</strong> transloca<strong>de</strong>s són <strong>espècies</strong> autòctones d’algunes zones <strong>de</strong> la península que han<br />

estat introduï<strong>de</strong>s en altres zones on abans no hi vivien. (2) En el cas <strong>de</strong> les plantes, només hem inclòs<br />

els noms comuns presents en el Diccionari <strong>de</strong> <strong>de</strong> l’Institut d’Estudis Catalans (DIEC2) i pel que fa al nom<br />

científic <strong>de</strong> l’espècie hem seguit el criteri <strong>de</strong> la Flora Manual <strong>de</strong>ls Països Catalans (Bolós et al. 2005).<br />

Incerta Montsant (possiblement<br />

<strong>de</strong>sapareguda)<br />

Jardineria Diverses citacions<br />

puntuals<br />

Agricultura Diverses citacions<br />

puntuals<br />

Jardineria Barcelona i Corbera <strong>de</strong><br />

Llobregat (possiblement<br />

translocada)<br />

Agricultura (planta<br />

farratgera)<br />

Agricultura (planta<br />

farratgera)<br />

Diverses citacions<br />

puntuals<br />

Sobretot comarques<br />

litorals <strong>de</strong> la meitat<br />

septentrional<br />

(possiblement translocada)<br />

Agricultura El Bruc, Premià i Tiana<br />

(citacions puntuals)<br />

Jardineria Diverses citacions<br />

puntuals<br />

Jardineria Comarca <strong>de</strong>l Maresme<br />

(citació puntual)<br />

Rhus coriaria Sud d'Europa Incerta Diverses localitats<br />

(possiblement translocada)<br />

57


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Translocada a<br />

Silene cretica Est <strong>de</strong> la regió<br />

Mediterrània<br />

Teucrium fruticans Sud-oest <strong>de</strong> la<br />

Mediterrània<br />

Acci<strong>de</strong>ntal (mala<br />

herba)<br />

Prats <strong>de</strong> Motlló (citació<br />

puntual)<br />

Jardineria Diverses localitats<br />

Trifolium resupinatum Regió Mediterrànea Incerta Diverses localitats <strong>de</strong><br />

Girona<br />

Ulex europaeus Oest i sud-oest<br />

d'Europa (regió<br />

atlàntica)<br />

PEIXOS CONTINTENTALS<br />

Acci<strong>de</strong>ntal Marge <strong>de</strong> la carretera<br />

entre Seva i Viladrau<br />

(citació puntual)<br />

Barbatula barbatula Llop <strong>de</strong> riu Europa i Àsia Aquariofília Conca <strong>de</strong>l Ter<br />

Cobitis paludica Llopet <strong>de</strong> riu Espanya (endèmica) Pesca esportiva Conca <strong>de</strong>l Besòs<br />

Gobio lozanoi Gobi Europa i Àsia Aqüicultura, aquariofilia Diverses conques<br />

Luciobarbus graellsii Barb comú Espanya (endèmica) Pesca esportiva Conca <strong>de</strong>l Ter, Fluvià,<br />

Besòs i Llobregat<br />

Parachondrostoma miegii Madrilla Espanya (endèmica) Pesca esportiva Conca <strong>de</strong>l Llobregat,<br />

Francolí, Ter, Fluvià i Riera<br />

<strong>de</strong> Riu<strong>de</strong>canyes<br />

Phoxinus bigerri Barb roig Europa Aquariofília Conques <strong>de</strong>l Llobregat,<br />

Besòs, Tor<strong>de</strong>ra i Ter i<br />

estanys d’alta muntanya<br />

Salmo trutta (*) Truita comuna Regió paleàrtica Pesca esportiva Conca <strong>de</strong> la Sènia,<br />

Francolí, Besòs i Fluvià i<br />

estanys d’alta mutanya<br />

(*) A més <strong>de</strong> les translocacions amb poblacions ibèriques <strong>de</strong> truita comuna, recentment s’han repoblat rius i<br />

embassaments amb poblacions centreeuropees <strong>de</strong> la mateixa espècie, que tenen característiques diferents.<br />

AMFIBIS<br />

Ichthyosaura alpestris Tritó alpí Europa Terrariofília ornamental Pantà <strong>de</strong> Vallvidrera<br />

(Serra <strong>de</strong> Collserola)<br />

Lissotriton boscai Tritó ibèric Península Ibèrica Introducció <strong>de</strong>liberada Pla <strong>de</strong> la Calma (Parc<br />

Natural <strong>de</strong>l Montseny)<br />

Lissotriton helveticus Tritó palmat Oest d'Europa Introducció <strong>de</strong>liberada Serra <strong>de</strong>l Montsià i Parc<br />

Natural <strong>de</strong> la Serra <strong>de</strong><br />

Collserola<br />

Triturus marmoratus Tritó verd Península Ibèrica i<br />

França<br />

RÈPTILS<br />

Podarcis pityusensis Sargantana <strong>de</strong><br />

les Pitiüses<br />

OCELLS<br />

Anas acuta Ànec cuallarg Euràsia i Amèrica<br />

<strong>de</strong>l Nord<br />

Introducció <strong>de</strong>liberada Pantà <strong>de</strong> Vallvidrera (Serra<br />

<strong>de</strong> Collserola) i Artesa <strong>de</strong><br />

Segre (la Noguera)<br />

Illes Pitiüses Introducció <strong>de</strong>liberada Rodalies <strong>de</strong> la plaça <strong>de</strong><br />

les Glòries (Barcelona)<br />

Ocell ornamental Diverses localitats<br />

Anas discors Xarxet alablau Amèrica Ocell ornamental Diverses localitats<br />

Anas penelope Ànec xiulador Euràsia Ocell ornamental Diverses localitats<br />

58


Espècie Nom comú Regió d’origen Via d’entrada Translocada a<br />

Anas platyrhynchos var.<br />

domestica<br />

Ànec domèstic,<br />

ànec collverd<br />

Euràsia i Amèrica<br />

<strong>de</strong>l Nord<br />

Ocell ornamental o <strong>de</strong><br />

granja<br />

Anser anser var. domestica Oca vulgar Euràsia Ocell ornamental o <strong>de</strong><br />

granja<br />

Branta leucopsis Oca <strong>de</strong> galta<br />

blanca<br />

Diverses localitats<br />

Diverses localitats<br />

Àrtic i Europa Ocell ornamental Diverses localitats<br />

Cygnus olor Cigne mut Euràsia Ocell ornamental Diverses localitats<br />

Falco biarmicus Falcó llaner Àfrica, sud-est<br />

d'Europa, Caucas i<br />

Aràbia<br />

Netta rufina Xibec Sud d'Europa i, sud<br />

i centre d'Àsia<br />

Pelecanus onocrotalus Pelicà vulgar Euràsia i Àfrica<br />

sub-sahariana<br />

Tadorna ferruginea Ànec canyella Nord-oest d'Àfrica<br />

i sud-est d'Europa<br />

fins a Mongòlia<br />

Llista d’<strong>espècies</strong> transloca<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong><br />

Falconeria Diverses localitats<br />

Ocell ornamental Diverses localitats<br />

Ocell ornamental Diverses localitats<br />

Ocell ornamental Diverses localitats<br />

59


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Referències<br />

Bolòs O, Vigo J, Masalles RM, Ninot JM (2005)<br />

Flora manual <strong>de</strong>ls Països Catalans. 3a. edició.<br />

Editorial Pòrtic. Barcelona.<br />

Casasayas T (1989) La flora al·lòctona <strong>de</strong><br />

<strong>Catalunya</strong>. Catàleg raonat <strong>de</strong> les plantes<br />

vasculars <strong>exòtiques</strong> que creixen sense cultiu <strong>de</strong>l<br />

NE <strong>de</strong> la Península Ibèrica. Tesi doctoral inèdita,<br />

Universitat <strong>de</strong> Barcelona.<br />

Clavell J (2002) Catàleg <strong>de</strong>ls ocells <strong>de</strong>ls Països<br />

Catalans (<strong>Catalunya</strong>, País Valencià, Illes Balears,<br />

<strong>Catalunya</strong> Nord). Lynx Edicions, Barcelona.<br />

Coste M, Ector L (2000) Diatomées invasives<br />

exotiques ou rares en France: principales<br />

observations effectuées au cours <strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong>rnières décennies. Systematics and<br />

Geography of Plants 70: 373-400.<br />

Doadrio I (2002) Atlas y libro rojo <strong>de</strong> los peces<br />

continentales <strong>de</strong> España. Ministerio <strong>de</strong> Medio<br />

Ambiente, Madrid.<br />

Elvira B, Almodóvar A (2001) Freshwater fish<br />

introductions in Spain: facts and figures at the<br />

beginning of the 21st century. Journal of Fish<br />

Biology 59: 323-331.<br />

Font X, De Càceres M, Quadrada R-V,<br />

Navarro A (2011) Banc <strong>de</strong> Da<strong>de</strong>s <strong>de</strong><br />

Biodiversitat <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong>. Generalitat<br />

<strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong> i Universitat <strong>de</strong> Barcelona.<br />

Disponible a:<br />

http://biodiver.bio.ub.es/biocat/homepage.html<br />

60<br />

GAE-SEO/BirdLife (2006) Definiciones<br />

y términos aplicados a las aves exóticas<br />

introducidas. Disponible a: http://www.seo.<br />

org/media/docs/DEF_Glosario.pdf<br />

García-Berthou E, Boix D, Clavero M (2007)<br />

Non-indigenous animal species naturalized in<br />

Iberian inland waters. p. 123-140. In Gherardi<br />

F (ed.) Biological inva<strong>de</strong>rs in inland waters:<br />

profiles, distribution, and threats. Invading<br />

Nature: Springer Series in Invasion Ecology.<br />

Springer, Dordrecht, Netherlands.<br />

García-Berthou E (2010) Els peixos<br />

continentals invasors. p. 289-291. In Giralt<br />

J (ed.) Història Natural <strong>de</strong>ls Països Catalans.<br />

Suplement Fauna i Flora. Enciclopèdia Catalana,<br />

Barcelona.<br />

Gassó N (2009) La creixent amenaça <strong>de</strong> les<br />

invasions biològiques. L’Atzavara 18: 5-14.<br />

Long JL (2003) Introduced mammals of the<br />

world. Their history, distribution and influence.<br />

CSIRO Publishing, Collingwood, Victoria,<br />

Australia, and CABI Publishing, Wallingford,<br />

United Kingdom.<br />

Mack RN, Simberloff D, Lonsdale WM, Evans<br />

H, Clout M, Bazzaz A (2000) Biotic invasions:<br />

Causes, epi<strong>de</strong>miology, global consequences, and<br />

control. Ecological applications 10: 689-710.


Pimentel D, Zuniga R, Morrison D (2005) Update<br />

on the environmental and economic costs<br />

associated with alien-invasive species in the<br />

United States. Ecological Economics 52: 273–288.<br />

Pleguezuelos JM (2002) Las especies<br />

introducidas <strong>de</strong> anfibios y reptiles. In<br />

Pleguezuelos JM, Márquez R, Lizana M (eds.)<br />

Atlas y Libro Rojo <strong>de</strong> los anfibios y reptiles <strong>de</strong><br />

España. Dirección General <strong>de</strong> Conservación<br />

<strong>de</strong> la Naturaleza-Asociación Herpetológica<br />

Española, Madrid.<br />

Pyšek P, Richardson DM, Rejmánek M,<br />

Webster GL, Williamson M, Kirschner J (2004)<br />

Alien plants in checklists and floras: towards<br />

better communication between taxonomists<br />

and ecologists. Taxon 53: 131-143.<br />

Rivera X, Escoriza D, Maluquer-Margalef J,<br />

Arribas O, Carranza S (2011) Amfibis i rèptils<br />

<strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong>, País Valencià i Balears. Lynx<br />

Edicions-SCH, Bellaterra, Barcelona.<br />

Ruíz-Olmo J, Aguilar A (1995) Els Grans<br />

Mamífers <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong> i Andorra. Lynx Edicions,<br />

Barcelona.<br />

Sanz-Elorza M, Dana ED, Sobrino E (2004)<br />

Atlas <strong>de</strong> las Plantas Alóctonas Invasoras en<br />

España. Dirección General para la Biodiversidad.<br />

Ministerio <strong>de</strong> Medio Ambiente, Madrid.<br />

Streftaris N, Zenetos A (2006) Alien marine<br />

species in the Mediterranean - the 100 “Worst<br />

Invasives” and their impact. Mediterranean<br />

Marine Science 7: 87-118.<br />

Weitzmann B, Garcia M, Cebrian E,<br />

Ballesteros E (2009) <strong>Les</strong> invasions<br />

biològiques en el medi marí: exemples<br />

i impactes a la Mediterrània Occi<strong>de</strong>ntal.<br />

L’Atzavara 18: 39-49.<br />

Referències<br />

61


Resum <strong>de</strong>l projecte EXOCAT 2012<br />

Hi han col·laborat<br />

Albert Martínez. Centre <strong>de</strong> Recuperació d’Amfibis i<br />

Rèptils <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong> (CRARC).<br />

Albert Montori. Departament <strong>de</strong> Biologia Animal (UB).<br />

Albert Peris. Parc Natural <strong>de</strong> Sant Llorenç <strong>de</strong>l Munt i l’Obac.<br />

Alberto Maceda. Departament <strong>de</strong> Biologia Animal (UB).<br />

Andrea Munita. Associació Hàbitats.<br />

Antoni Curcó. Parc Natural <strong>de</strong>l Delta <strong>de</strong> l’Ebre.<br />

Antoni Munné. Agència Catalana <strong>de</strong> l’Aigua (ACA).<br />

Antoni Tarruella. Associació Catalana <strong>de</strong> Malacologia (ACM).<br />

Antonia Anadón. Confe<strong>de</strong>ración Hidrográfica <strong>de</strong>l Ebro (CHE).<br />

Beatriz Rodríguez-Labajos. Institut <strong>de</strong> Ciència i<br />

Tecnologia Ambientals (ICTA).<br />

Boris Weitzmann. Centre d’Estudis Avançats Blanes<br />

(CEAB) - CSIC.<br />

Carles Feo. Consorci <strong>de</strong> l’Estany <strong>de</strong> Banyoles.<br />

Carolina Solà. Agència Catalana <strong>de</strong> l’Aigua (ACA).<br />

Concha Durán. Confe<strong>de</strong>ración Hidrográfica <strong>de</strong>l Ebro (CHE).<br />

Dani Boix. Institut d’Ecologia Aquàtica, Universitat <strong>de</strong><br />

Girona (UdG).<br />

Dani Villero. Centre Tecnològic Forestal <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong> (CTFC).<br />

Daniel Guinart. Parc Natural <strong>de</strong>l Montseny.<br />

Daniel Sol. Centre <strong>de</strong> Recerca Ecològica i Aplicacions<br />

Forestals (CREAF).<br />

David Carrera. Àrea d’Espais Naturals <strong>de</strong> la Diputació <strong>de</strong><br />

Barcelona.<br />

David M. Alba. Associació Catalana <strong>de</strong> Malacologia (ACM).<br />

Dolores Gómez. Parc <strong>de</strong> la Serralada <strong>de</strong> Marina.<br />

Dolors Vinyoles. Departament <strong>de</strong> Biologia Animal (UB).<br />

Domènech Lloris. Institut <strong>de</strong> Ciències <strong>de</strong>l Mar (ICM-CSIC).<br />

Eduard Filella. Societat Catalana d’Herpetologia.<br />

Eglantine Chappuis. Centre d’Estudis Avançats Blanes<br />

(CEAB) - CSIC.<br />

Elisenda Olivella. Societat Catalana <strong>de</strong> Lepidopterologia<br />

(SCL).<br />

Emili Bassols. Parc Natural <strong>de</strong> la Zona Volcànica <strong>de</strong> la<br />

Garrotxa.<br />

Emili García-Berthou. Institut d’Ecologia Aquàtica,<br />

Universitat <strong>de</strong> Girona (UdG).<br />

Enric Bisbe. Consorci <strong>de</strong> les Gavarres.<br />

62<br />

Enric <strong>de</strong> Roa. Espais Naturals <strong>de</strong>l Delta <strong>de</strong>l Llobregat.<br />

Enric Ballesteros. Centre d’Estudis Avançats Blanes<br />

(CEAB) - CSIC.<br />

Ester Trullols. Parc Natural <strong>de</strong> Cap <strong>de</strong> Creus.<br />

Evelyn García. Agència Catalana <strong>de</strong> l’Aigua (ACA).<br />

Francesc Llimona. Parc Natural <strong>de</strong> la Serra <strong>de</strong> Collserola.<br />

Francisco Amat. Instituto <strong>de</strong> Acuicultura <strong>de</strong> Torre <strong>de</strong> la<br />

Sal (IATS - CSIC).<br />

Guillem Llimós. Parc Natural <strong>de</strong>l Montnegre i el Corredor.<br />

Guillem Pascual. Departament <strong>de</strong> Biologia Animal (UB).<br />

Gustavo Llorente. Departament <strong>de</strong> Biologia Animal (UB).<br />

Imanol Cia. Anhidra.<br />

Institut Català d’Ornitologia (ICO).<br />

Jaume Cambra. Departament Biologia Vegetal,<br />

Universitat <strong>de</strong> Barcelona (UB).<br />

Joan Budó. Centre <strong>de</strong> Recuperació <strong>de</strong> Tortugues <strong>de</strong> l’Albera.<br />

Joan Ferrer. Societat Catalana d’Herpetologia.<br />

Joan Font. Departament <strong>de</strong> Ciències Ambientals (UdG).<br />

Joan Mestre. Parc Natural <strong>de</strong>l Ports.<br />

Joan Vilamú. Parc Natural <strong>de</strong> la Serra <strong>de</strong> Collserola.<br />

Joaquim Soler. Centre <strong>de</strong> Recuperació d’Amfibis i Rèptils<br />

<strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong> (CRARC).<br />

Jordi Bosch. Centre <strong>de</strong> Recerca Ecològica i Aplicacions<br />

Forestals (CREAF).<br />

Jordi Clavell. Sociedad Española <strong>de</strong> Ornitología.<br />

Jordi García. Parc Natural <strong>de</strong>l Cadí-Moixeró.<br />

Jordi Ruiz-Olmo. Servei <strong>de</strong> Biodiversitat i Protecció <strong>de</strong>ls<br />

Animals (Generalitat <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong>).<br />

José Jiménez. Parc <strong>de</strong> la Serralada <strong>de</strong> Marina.<br />

Josep Maria Olmo. Servei <strong>de</strong> Biodiversitat i Protecció<br />

<strong>de</strong>ls Animals (Generalitat <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong>).<br />

Josep Torrentó. Parc Natural <strong>de</strong> Sant Llorenç <strong>de</strong>l Munt<br />

i l’Obac.<br />

Juan Fernán<strong>de</strong>z. Parc Natural <strong>de</strong> l’Alt Pirineu.<br />

Llorenç Sáez. Universitat Autònoma <strong>de</strong> Barcelona (UAB).<br />

Lluís Benejam. Institut d’Ecologia Aquàtica, Universitat<br />

<strong>de</strong> Girona (UdG).<br />

Laia Martínez. Parc <strong>de</strong> la Serralada <strong>de</strong> Marina.<br />

Lluís Zamora. Institut d’Ecologia Aquàtica, Universitat <strong>de</strong><br />

Girona (UdG).


Manel Pomarol. Servei <strong>de</strong> Biodiversitat i Protecció <strong>de</strong>ls<br />

Animals (Generalitat <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong>).<br />

Marc Anton. Institut Català d’Ornitologia (ICO).<br />

Maria García. Centre d’Estudis Avançats Blanes (CEAB)<br />

- CSIC.<br />

Maria Guirado. Diputació <strong>de</strong> Girona.<br />

Maria Pilar Carabús. Parc Natural <strong>de</strong>l Montgrí, Illes<br />

Me<strong>de</strong>s i Baix Ter.<br />

Mariona <strong>de</strong> Torres. Agència Catalana <strong>de</strong> l’Aigua (ACA).<br />

Marta Manzanera. Agència Catalana <strong>de</strong> l’Aigua (ACA).<br />

Martí Boada. Institut <strong>de</strong> Ciència i Tecnologia Ambientals<br />

(ICTA).<br />

Miguel Clavero. Estación Biológica <strong>de</strong> Doñana - CSIC<br />

(EBD-CSIC).<br />

Miquel Campos. Consorci <strong>de</strong> l’Estany <strong>de</strong> Banyoles.<br />

Miquel Jover. Departament <strong>de</strong> Ciències Ambientals,<br />

Universitat <strong>de</strong> Girona (UdG).<br />

Miquel Vall-llosera. Centre <strong>de</strong> Recerca Ecològica i<br />

Aplicacions Forestals (CREAF).<br />

Mireia Vila. Parc Fluvial <strong>de</strong>l Besòs.<br />

Nati Franch. Parc Natural <strong>de</strong>l Delta <strong>de</strong> l’Ebre.<br />

Núria Gassó. Centre <strong>de</strong> Recerca Ecològica i Aplicacions<br />

Forestals (CREAF).<br />

Óscar Franco. Parc <strong>de</strong> la Serralada <strong>de</strong> Marina.<br />

Pere Abelló. Institut <strong>de</strong> Ciències <strong>de</strong>l Mar (ICM-CSIC).<br />

Pere Josep Jiménez. Reserva Natural <strong>de</strong> Sebes i<br />

Meandre <strong>de</strong> Flix.<br />

Quim Pou. Sorelló-estudis al medi aquàtic.<br />

Ramón M. Álvarez. Sociedad Española <strong>de</strong> Malacología.<br />

Rocío <strong>de</strong>l Río. Associació Hàbitats.<br />

Rosa Llinàs. Parc Natural <strong>de</strong>ls Aiguamolls <strong>de</strong> l’Empordà.<br />

Roser Loire. Consorci <strong>de</strong>l Parc <strong>de</strong> la Serralada Litoral.<br />

Roser Ortiz. Asconit consultans.<br />

Santiago Palazón. Servei <strong>de</strong> Biodiversitat i Protecció<br />

<strong>de</strong>ls Animals (Generalitat <strong>de</strong> <strong>Catalunya</strong>).<br />

Séan Cahill. Parc Natural <strong>de</strong> la Serra <strong>de</strong> Collserola.<br />

Sergi Herrando. Institut Català d’Ornitologia (ICO).<br />

Sònia Sànchez. Institut <strong>de</strong> Ciència i Tecnologia<br />

Ambientals (ICTA).<br />

Sònia Solórzano. Parc Natural <strong>de</strong>l Montseny.<br />

Hi han col·laborat<br />

Teia Puigverd. Consorci Alba-Ter.<br />

Verónica Fuentes. Institut <strong>de</strong> Ciències <strong>de</strong>l Mar (ICM-CSIC).<br />

Vicenç Bros. Parc Natural <strong>de</strong> Sant Llorenç <strong>de</strong>l Munt i l’Obac.<br />

Xavier Béjar. Delegació <strong>de</strong> la Garrotxa <strong>de</strong> la Institució<br />

Catalana d’Història Natural (ICHN).<br />

Xavier Buqueras. Paratge Natural d’Interès Nacional <strong>de</strong><br />

Poblet.<br />

Xavier Capalleres. Centre <strong>de</strong> Recuperació <strong>de</strong> Tortugues<br />

<strong>de</strong> l’Albera.<br />

Xavier Rivera. Societat Catalana d’Herpetologia.<br />

63

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!