18.05.2013 Views

Los retos de la educación en el siglo XXI - Santillana

Los retos de la educación en el siglo XXI - Santillana

Los retos de la educación en el siglo XXI - Santillana

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Los</strong> <strong>retos</strong> <strong>en</strong>unciados <strong>de</strong>mandan cambios sustantivos al sistema educativo.<br />

<strong>Los</strong> <strong>retos</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>educación</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>siglo</strong> <strong>XXI</strong>I


6<br />

I. LOS RETOS DE LA EDUCACIÓN EN EL SIGLO <strong>XXI</strong><br />

Privilegie<br />

<strong>la</strong> igualdad<br />

<strong>en</strong>tre hombres<br />

y mujeres<br />

Acceso<br />

a <strong>la</strong><br />

<strong>educación</strong><br />

para todos<br />

Educación<br />

<strong>de</strong> calidad<br />

para todos<br />

Metodologías Cont<strong>en</strong>idos<br />

innovadoras actuales<br />

Que <strong>de</strong>sarrolle<br />

compet<strong>en</strong>cias<br />

Equidad<br />

Que<br />

ati<strong>en</strong>da<br />

<strong>la</strong> diversidad<br />

cultural<br />

1 García-Huidobro, Juan Eduardo, Una nueva meta para <strong>la</strong> <strong>educación</strong><br />

<strong>la</strong>tinoamericana <strong>en</strong> <strong>el</strong> Bic<strong>en</strong>t<strong>en</strong>ario, <strong>en</strong> Calidad, equidad<br />

y reformas <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>señanza. Metas educativas 2021. La <strong>educación</strong><br />

que queremos para <strong>la</strong> g<strong>en</strong>eración <strong>de</strong> los bic<strong>en</strong>t<strong>en</strong>arios.<br />

OEI-Fundación Santil<strong>la</strong>na, 2009, pág. 33<br />

<strong>Los</strong> <strong>retos</strong> <strong>en</strong>unciados <strong>de</strong>mandan<br />

cambios sustantivos al sistema<br />

educativo”<br />

En un mundo caracterizado por cambios constantes producto <strong>de</strong> <strong>la</strong> globalización<br />

y <strong>el</strong> adv<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to y ac<strong>el</strong>erado <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong>s tecnologías <strong>de</strong> <strong>la</strong> información y <strong>la</strong><br />

comunicación, <strong>la</strong> <strong>educación</strong> afronta una serie <strong>de</strong> <strong>retos</strong>, algunos <strong>de</strong> <strong>el</strong>los viejos problemas,<br />

como <strong>el</strong> caso <strong>de</strong> <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> mejorar <strong>la</strong> calidad educativa, y otros, son<br />

<strong>retos</strong> inéditos producto <strong>de</strong> <strong>la</strong> revolución tecnológica, tales como <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong><br />

hacer fr<strong>en</strong>te a <strong>la</strong> cada vez más rápida obsolesc<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> los conocimi<strong>en</strong>tos.<br />

Uno <strong>de</strong> los principales <strong>retos</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>educación</strong> está re<strong>la</strong>cionado con <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong><br />

garantizar <strong>el</strong> acceso a una <strong>educación</strong> <strong>de</strong> calidad a todos los niños y los jóv<strong>en</strong>es;<br />

<strong>educación</strong> <strong>de</strong> calidad para todos, <strong>en</strong> <strong>la</strong> que se privilegie <strong>la</strong> equidad con lo que “se<br />

está postu<strong>la</strong>ndo una <strong>educación</strong> que congregue a los socialm<strong>en</strong>te distintos” 1 , garantizando<br />

<strong>la</strong>s mismas oportunida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> acceso sin importar <strong>la</strong>s condiciones sociales<br />

y económicas, una <strong>educación</strong> que ati<strong>en</strong>da y respete <strong>la</strong> diversidad cultural y étnica y<br />

que privilegie <strong>la</strong> igualdad <strong>en</strong>tre hombres y mujeres.


7<br />

I. LOS RETOS DE LA EDUCACIÓN EN EL SIGLO <strong>XXI</strong><br />

Una <strong>educación</strong> <strong>de</strong> calidad implica también<br />

<strong>el</strong> reto <strong>de</strong> ofrecer cont<strong>en</strong>idos actuales, que<br />

t<strong>en</strong>gan <strong>el</strong> m<strong>en</strong>or <strong>de</strong>sfase con los avances y<br />

los cambios que se dan <strong>en</strong> los campos <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

ci<strong>en</strong>cia, <strong>la</strong> tecnología y <strong>la</strong> cultura.<br />

La preparación a los niños y a los jóv<strong>en</strong>es<br />

para insertarse <strong>en</strong> <strong>la</strong> sociedad <strong>de</strong> <strong>la</strong> información<br />

es otro <strong>de</strong> los <strong>retos</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>educación</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>siglo</strong> <strong>XXI</strong>. Derivado <strong>de</strong> este reto surgió<br />

<strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> p<strong>la</strong>ntear como uno <strong>de</strong><br />

los postu<strong>la</strong>dos principales <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>educación</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> actualidad, <strong>el</strong> <strong>de</strong> apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r a apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r<br />

–concepto que implica que un individuo es<br />

capaz <strong>de</strong> refl exionar sobre <strong>la</strong> forma <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

que apr<strong>en</strong><strong>de</strong> y autoregu<strong>la</strong> su propio proceso<br />

<strong>de</strong> apr<strong>en</strong>dizaje–.<br />

El informe D<strong>el</strong>ors (Titu<strong>la</strong>do La <strong>educación</strong><br />

<strong>en</strong>cierra un tesoro. Informe a <strong>la</strong> UNESCO<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> Comisión Internacional sobre <strong>la</strong> Educación<br />

para <strong>el</strong> <strong>siglo</strong> <strong>XXI</strong>, 1997) seña<strong>la</strong> <strong>la</strong><br />

trasc<strong>en</strong><strong>de</strong>ncia que <strong>la</strong> escue<strong>la</strong> ti<strong>en</strong>e ante los<br />

<strong>de</strong>safíos que trae consigo <strong>la</strong> sociedad <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> información, pues ésta, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> garantizar<br />

que los estudiantes apr<strong>en</strong>dan los<br />

cont<strong>en</strong>idos curricu<strong>la</strong>res que son consi<strong>de</strong>rados<br />

como imprescindibles <strong>en</strong> <strong>el</strong> mundo<br />

actual –y <strong>en</strong> particu<strong>la</strong>r, <strong>en</strong> cada país– <strong>de</strong>be<br />

asegurar <strong>el</strong> proporcionar a los estudiantes<br />

<strong>el</strong>em<strong>en</strong>tos formativos para apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r a hacer,<br />

apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r a ser y apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r a convivir, es<br />

<strong>de</strong>cir, <strong>de</strong>be <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>r <strong>en</strong> <strong>el</strong>los <strong>la</strong>s compet<strong>en</strong>cias<br />

para <strong>la</strong> vida básicas para vivir <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

sociedad actual:<br />

Apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r<br />

a hacer Compet<strong>en</strong>cias<br />

para<br />

<strong>la</strong> vida<br />

Apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r<br />

a ser<br />

Apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r<br />

a<br />

apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r<br />

Apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r<br />

a conocer<br />

Apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r<br />

a vivir<br />

juntos


8<br />

I. LOS RETOS DE LA EDUCACIÓN EN EL SIGLO <strong>XXI</strong><br />

<strong>Los</strong> <strong>retos</strong> <strong>en</strong>unciados <strong>de</strong>mandan cambios<br />

sustantivos al sistema educativo, que se<br />

traduc<strong>en</strong> <strong>en</strong> acciones concretas que <strong>de</strong>berán<br />

<strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>rse:<br />

Preparar a los alumnos para <strong>en</strong>fr<strong>en</strong>tar<br />

los cambios.<br />

Promover <strong>el</strong> apr<strong>en</strong>dizaje perman<strong>en</strong>te.<br />

Favorecer <strong>el</strong> trabajo co<strong>la</strong>borativo que posibilite<br />

<strong>el</strong> apr<strong>en</strong><strong>de</strong>r <strong>de</strong> otros y con otros.<br />

Propiciar <strong>la</strong> búsqueda y <strong>el</strong> manejo <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

información nueva, <strong>en</strong>fatizando su uso<br />

para <strong>la</strong> resolución <strong>de</strong> problemas.<br />

Formar interdisciplinariam<strong>en</strong>te, evitar <strong>el</strong><br />

apr<strong>en</strong>dizaje parcializado o fragm<strong>en</strong>tado.<br />

Desarrol<strong>la</strong>r <strong>el</strong> aprecio por <strong>la</strong> diversidad<br />

cultural como un f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>o <strong>en</strong>riquecedor.<br />

Favorecer <strong>la</strong>s habilida<strong>de</strong>s metacognitivas,<br />

analíticas y creativas.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!