16.05.2013 Views

Núm. 102-107 - Fábrica Nacional de Moneda y Timbre

Núm. 102-107 - Fábrica Nacional de Moneda y Timbre

Núm. 102-107 - Fábrica Nacional de Moneda y Timbre

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

J A 1 ,71 E L L U I S Y N A V A S<br />

isleñas. Y en las mismas se efectuarían los cómputos consignados en documentos<br />

(salvo si se tratara <strong>de</strong> documentos para censos y actas dotales y matrimoniales<br />

para fuera <strong>de</strong>l Reino). Aparte <strong>de</strong> asegurar la normal circulación <strong>de</strong> la moneda<br />

real, dicha medida quizá se dirigiera también a reforzar su estabilidad, al evitar<br />

que se llegara a alteraciones <strong>de</strong> valor recurriendo al uso <strong>de</strong> numerario extraño.<br />

No en vano, a renglón seguido <strong>de</strong> este precepto, se disponía tsemper sit perpetue<br />

et eterne gau<strong>de</strong>ant firmitate)).<br />

La perpetuidad <strong>de</strong> la moneda seria jurada no sólo por Jaime 11, sino también<br />

por los infantes Sancho y Fernando, práctica cuya finalidad (asegurar el compro-<br />

miso <strong>de</strong> los sucesores mediante juramento, para que éste alcance más allá <strong>de</strong> la<br />

persona <strong>de</strong>l monarca reinante) es evi<strong>de</strong>nte y tiene asimismo un prece<strong>de</strong>nte en lo<br />

acaecido en la Corona <strong>de</strong> Aragón.<br />

h continuación <strong>de</strong> este juramento, en el mismo documento se establecia el<br />

monedaje, bajo el nombre <strong>de</strong> ((fogaje)), sin duda en atención a <strong>de</strong>vengarse por<br />

hogares. Este tributo tendría carácter septenal. La solución parece asimismo<br />

inspirada en el ejemplo peninsular.<br />

C) Jaime <strong>de</strong> Jlallorca se dirigió al lugarteniente respondiendo a unos capí-<br />

tulos que éste le envió (1). En su respuesta, entre otras cosas dice: aad illud quod<br />

scipsistis <strong>de</strong> juris qui volebant mittere ad nos, placet nobis quod vos fecistis, el<br />

volumus quod veniant pro predictis, immo volumos et mandamus quod fundatur<br />

pecuniam regalium duplicium quanta potuerit fundi, dummodo <strong>de</strong>narii minuti<br />

simplices et oboli non fundatur, set duplices nolemus retineri*. Este documento<br />

muestra cómo se adaptaba o se sentía la necesidad <strong>de</strong> ir adaptando la moneda a<br />

las peculiares circunstancias <strong>de</strong>l reino mallorquín. Muestra asimismo una interven-<br />

ción <strong>de</strong>l lugarteniente, en éste y en otros asuntos <strong>de</strong> la administración; se le ve<br />

asumir un papel <strong>de</strong> vehiculo <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho <strong>de</strong> petición. Por sus atribuciones y ser<br />

un funcionario estable, es fácilmente comprensible que así fuera. Esto ayuda a<br />

compren<strong>de</strong>r el papel <strong>de</strong>l lugarteniente mallorquin en las acuñaciones isleñas, que<br />

ten<strong>de</strong>rá a ser tanto más importante cuanto más alejado esté el Rey, por el evi-<br />

<strong>de</strong>nte motivo <strong>de</strong> ser la única autoridad importante que estará siempre cerca y<br />

a la cual se podrá acudir en cualquier momento.<br />

D) En una real or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Jaime <strong>de</strong> Rlallorca <strong>de</strong> 1304, en que también inter-<br />

vienen, según costumbre, sus hijos, se refiere a un privilegio <strong>de</strong> acuñar plata por<br />

parte <strong>de</strong> los jurados, a la vez que se establece no perjudiquen dichas acuñaciones<br />

al vellón y a lo sobre él estatuido (2). Es un típico ejemplo <strong>de</strong> los constantes proble-<br />

mas que surgen <strong>de</strong> la acuñación <strong>de</strong> distintos metales y <strong>de</strong> la consiguiente necesi-<br />

dad <strong>de</strong> solucionarlos, necesidad en que entran en juego problemas económicos,<br />

el sistema jurídico <strong>de</strong> acuñación y privilegios, etc.<br />

Po<strong>de</strong>mos observar también que en él se registra una ten<strong>de</strong>ncia a acentuar la<br />

intervención <strong>de</strong> las autorida<strong>de</strong>s locales, ten<strong>de</strong>ncia <strong>de</strong> herencia peninsular, pero<br />

que sea por el modo <strong>de</strong> ser <strong>de</strong>l Rey, sea por las peculiares circunstancias <strong>de</strong> la isla,<br />

(1) ~MPANER: 0b. cit., doc. 9.<br />

(2) CAMPANER: ob. cit., doc. 10.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!