15.05.2013 Views

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru<br />

berbots (V ap. A), berbaots. Ruido de voces. v. berbaro. Berbotsera inguratu ziran auzoetako<br />

emakumeak. Ag Kr 33. Ango akitika egin bearra, ango berbotsa, ango joan etorri ta gora berea! Ib. 57.<br />

Kosepantoñineko txalupetxean bazan autua ta berbotsa baiño etzana. Erkiag Arran 29. Urrun-samarretik<br />

etorren berbaotsa, itz zaparradea. Ib. 49. Gerogarrenean, ez lo bai lo dagoala, alako berbotsa entzun dau<br />

mutillak beeko bizitzan. Erkiag BatB 141. Bide asko zear / joan da jendea. / Berbotsa joan da ta / galdu da<br />

azkenengo / soiñu-zaratea. Gand Elorri 175.<br />

berbuts. "(Vc), muy charlatán" A.<br />

berdaats. v. berdats.<br />

berdaderamente. Verdaderamente, realmente. Zeña dagoan berdaderamente sakramentu santisimo<br />

onetan. Iraz 40. Berdaderamente [kontrizioa] daukanari Jaungoikoak barkatzen dizkio bekatu mortale guziak. El<br />

68.<br />

berdadero (AN-ilzarb ap. Bon-Ond 155), berdaderu. Verdadero. v. egiazko. Iaungoiko da Gizon<br />

berdaderuen Humanidade Santisimeari [pertenezietan jakaz]. Bet 8. Maistrua egiaskoa eta berdaderoa fedesko<br />

gauzak erakusten dituzuna. Ber Trat 57v. Iangoiko eta Gizon berdaderue. VJ 10s. Eta ala nola baitire irur<br />

persona distintorik eta Jaun Goiko bat berdaderorik. SermAN 1r. Penitenzia berdaderoa. El 82. Nezesidade<br />

berdaderoareki inpediturik dagona. Ib. 62. Iru persona distinto eta solo Jangoiko berdaderoat. CatUt 210.<br />

berdagai. "Tiento de los volatines, el palo con que se equilibran" Lar.<br />

berdagailu (Hb ap. Lh, Dv), ferdegailu, berdailu, ferdailu. Vegetación; pasto verde. "Verdure" Lh. "Viror,<br />

(le) vert, fourrage vert" Dv. v. berdagarri. Iralekhu hoberen, ferdailu landetan. Hb Esk 189. Egunazko<br />

sepharen ondotik heldu da ihintz perla dena lore, osto, belhar eta zuhamuentzat; samurduren ithurri,<br />

ferdailuentzat. Hb Egia 38. Zeren ihartu baita belharra, iraungi sorhoa, hil berdagailu guzia. Dv Is 15, 6. Haren<br />

oinen petan berduratzen zituzten erramu adarrak eta ostuak, eta bertze ferde-gailuak. Lap 250 (V 113). Lurra<br />

berdailuz berda bedi: belar hazi-hazle, fruitu-zuhaitz [...]. Bibl Gen 1, 11 (Dv belhar ferdeak).<br />

Verdura, hortaliza. Eltzeko berdagailiak azieta batean berex zerbitza zaitzu. ECocin 3. Igandetan ogiaz<br />

bertzalde berdagailu zerbait jaten du, bainan hautsa emanik, gormandiza egin beldurrez. Laph 38. Ogi,<br />

zekaletan [gisua erabili]: burnil-urrietan. Luzerna, trefla, berdagailu: urri-haziletan. GAlm 1946, 21. Neguko<br />

arbi eta pherdailuak erain ginituen batzuk eta bertzek, leku berriez jabetu aintzin. Larz GH 1959, 83.<br />

berdagarri. Verdura. v. berdagailu. Europako berdagarri guzietarik badugu nasaiki eta oro ederrak [gure<br />

baratzean]. Prop 1887, 182.<br />

berdail. "(BN-baig, Sal), verduzco (se dice hablando de cosas)" A. v. berdats.<br />

berdaildun. v. BERDE ILUN.<br />

berdailu. v. berdagailu.<br />

berdailxka (BN ap. Lh), berdailska (Sal ap. A). "Verduzco" A. v. berdats.<br />

berdais (G, S ap. A; Lar, Gèze), berdaisa. Verdoso. "Verdegay, verde alegre, berdaisa" Lar. "Verdâtre" Gèze.<br />

"Verduzco (se dice hablando de cosas)" A. Erraulea da euli me, luze, berdaisa bat. "De color verde alegre". It<br />

Dial 15 (Ip berdais bat; Ur berdiska bat, Dv ferde ederreko bat).<br />

berdal. "(V-oroz), rama delgada provista de ramillas, se usa para espantar moscas, etc." A.<br />

berdalatz (Lar, Hb ap. Lh), berdelatz (Lcq 96). "Pánace, planta" Lar. "Berde-latza" Lcq 96 que dice tomarlo de<br />

Lar, pero no encontramos en éste dicha var.).<br />

berdaldi. "(Darse un) verde, berdaldia bat, jostaldia bat artu" Lar.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

884

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!