Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
Azalp 39.
b) Un único, solamente uno. "Ahur bat berbera, une poignée toute seule, toute juste, ni plus ni moins" H.
"Ahutzeta bat berbera (S), tout juste une bouchée" Lh.
- BERBERAZ. "(R), por propia iniciativa" A.
- BERBEREAN. v. berbertan. a) "(R, S, Chaho ms.), al momento, ahora mismo" A.
b) "En el mismo sitio" A.
- BERBEREON. Al momento, inmediatamente. v. berbertan (2). Herodes burlaturik gelditu zanean,
berbereon, / agindu eban ilteko inozente guztiak Belengo urian (V-m). A EY IV 124.
- BERBERTAN. v. berbertan.
- BERBERTATIK. v. berbertatik.
berberana. Verbena. Berberanea yo ta botellan ardao zuritan euki ta egunean iru basokadatxo edanaz
kentzen da laru-miña. (V-ger). "Desmenuzando la verberana [...] se quita la ictericia". A EY IV 250.
berberatsu. v. berbertsu.
berberau. 1. Este mismo. v. berau. Ia neure esku ber-beronek be belarri ondoko bana emon agiñean izan
dotaz-ta. Bilbao IpuiB 87.
(Tras demostrativo de 1. er grado). Auxe berberau jazoten da arima askogaz. Añ LoraS 95. Bada auxe
berberau, eta geijago egiten dozu birao, eta maldizinoiak botaten deutsazuzanian. Astar II 121. Auxe berberau
jazoten yako / Euzkera maitaliari. Enb 137.
2. (Añ, A Morf 347). (Como pronombre). "Eso mismo, (c.) ori berori, orixe. Este mismo, berberau, au berau,
auxe berau" Añ. Euzkelerrijaz berberau egin / Gura dau Jel-alderdijak. Enb 131.
berberaxe. Lo mismo. --Burutsua dan berean ote da on ere, antzebagea, berriz, izan ere, dan berean ote
da gaizto? --Baiki. --Zer, beraz, sendatzaileari buruz? berbera ez ote? --Berberaxe, noski. Zait Plat 143.
Berberaxe baita oldoztea ta izatea. Ib. 44. Erantzun ezazu zuk uste duzun berberaxe. Ib. 66.
berberberau. "Cabe también repetir, para dar más fuerza de expresión, el elemento ber: berberau y aún
berberberau, este mismísimo" A Morf 347.
berberbertan. "Cabe también repetir, para dar más fuerza de expresión, el elemento ber: [...], berbertan y
berberbertan, allí mismísimo" A Morf 347.
berberdika. v. BERBA-ERDIKA.
berbereaneala (R-uzt). "De la mismísma manera" A Morf 360.
berbereki. Fielmente, verazmente. Berbereki antzeztua zegoan, lenengo orri-sortan, Don Quijote ta
euskaldunaren arteko erasoa. "Muy al natural" (Quijote IX). Ldi RIEV 1929, 209 (AIr RIEV 1928, 603 izan zen
bezalaxe, Anab ib. 610 itxura bere-berean, Or RIEV 1929, 8 egite berean).
berbereon. v. BERBEREON (s.v. berbera).
berberori. Ese mismo. v. berori. Euskararen zabaltzea eta hedatzea izan zuen amets, eta egingo nuke
orain bertan ere amets berberori duela eragile. MEIG IV 110.
(Tras demostrativo de 2.º grado). Alaba ere orixe, berberori: besterikoa, protestantea izan bear. A Ardi 53.
Antxiña, abereak asko be askatuago bizi oi zirean, eta gu lako bateri ogi-zati bat jatea yakuna, ori ber-berori
yaken eurai alkarregaz berba egitea. Bilbao IpuiB 239. Gizon askorekin ere, hori berberori egin behar litzake
sarritan. Arti Tobera 271.
(Tras oración de relativo). Inolaz ere, bistan daude Xenpelarren alde onak, batbateko etorriaz gainera:
laburtasuna, giharra, zorroztasuna eta baita zenbait aldiz zarpailkeria dirudien berberori ere. MEIG II 107.
berberorixe. Ese mismo. Zer egin ebala uste dozue Errupiñok Ixidro aldendu zanean? Orixe irakurleok!
Zeuok igarri izan dozuen ber-berorixe! Bilbao IpuiB 96.
berbertan (V, G ap. A), berpertan, berpetan (V-arr-oroz ap. A; Añ). Tr. Exclusivo de la tradición meridional.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
879