Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
bere bai. Erkiag BatB 20s. Problema berri bat dela gizona. Eta erantzupena ere berarizkoa galdegiten duela.
Vill Jaink 57. Ortaz gañera, aren olerkien berarizko barne-igimena kantetarako. Gazt MusIx 168. Au du
berarizko Fray Luisek. Ib. 68. Santuari berarizko otoi eta eskari beroak egin ondoren. NEtx LBB 142.
(Uso sust.). "Proprio, mensajero, berariazkoa, mandatari berriaz bialdua, egarria, lat. tabellarius peculiariter
missus" Lar.
b) (SP, Lar, Dv, H). Voluntario. "Berariazko bekhatua, péché de malice, de volonté déliberé" SP. "Cosa hecha
adrede, berariazkoa, itxenduzkoa, jakiñezkoa" Lar. "Volontaire [...]. Berariazko emaitza bat, un don volontaire"
Dv. "Beren berariazko itsuerak galtzen ditu, leur propre aveuglement volontaire leur perd (Mb)" H. Orra
nondik datorren gaistoen bekatutik bekaturako ibillera galdua: beren berariazko itsuera gaistotik. Mb OtGai I
42. Israeldarren berariazko galtzea. Ib. II 267. Berariazko edo ezagutzerekilako falta edo bekatu orori, zunbat
nahi ttipi izanik ere, ihes egitia. AR 53. Nausi batek bi mutil ondoz ondo elgarren berririk jakin gabe zerbait
eitekoz lekhu berera igorten tienian, elgarren lekhu hartan ez ustian kausitzia heen errespetura suerte bat duzu,
bena Nausi igorliaren errespetura berariazkua [= 'coincidencia provocada, intencionada'], edo Nausiaren
maniaren araukua. Ib. 304s.
c) Espontáneo. Sua etzan toki batean bakarrik sortu. Orrek agertzen du ez zala berarizkoa. Munita 26.
berariazki (Ht VocGr 358, Lecl, Dv, H). "Expressément" Ht VocGr 358. v. berariaz. Uste izan dut berehala
enganatzen nintzela, eta berariazki higuriki zaitut urhatsean hurbilagodanik zu ikhusi nahiz. "Expressément".
Birjin 63. Ezkare obligatuak egia da, egiten ditugun gauza guzietan xede hori berariazki gogoan hartzerat. Dh
347.
berarik (H y A (que citan LE Urt)), beraik (G-to ap. A), berarikan. 1. Al menos. "Siquiera" A. v. bederik.
Lenago, lenago bear zen, baño kondarrak berarik, negar anitz egiñez, prinzipala malogratu edo galtzera bota
bada ere. LE Urt 88s (ms. 31v ondárrak berére). Berak ekarri zuen [txala] / andik Zaldibira, / Artikulara zuten /
gero urrengo jira, / ezurrak berarikan / etorriyak dira. Ud 103.
2. "Adrede, de industria, sabiéndolo, [...], (V) berarik, beren-berengi" Añ. "(V; Añ), especialmente" A. v.
berariaz.
beraritasun. Euskaraa bera dai bere modukoa eta beraritasunez erakusteko izkeraa. "Con un método
especial y exclusivamente suyo". A Gram VIII.
berariz. v. berariaz.
1 beraro, beraaro (Lar). 1. Blandamente, suavemente (sdos. prop. y fig.). "Blandamente" Lar. Beraro ar
nazazu, traidorea, / edo bestela noxbait il nagizu. Lazarraga 1186v.
2. "(V-och), cómodamente" A.
2 beraro (V-ple ap. A). 1. "Curiosamente" A.
2. (V-ple ap. A). "Curioso" A.
berartan, berartaz. v. BERARTAN, BERARTARIK, BERARTAZ (s.v. 1 bera).
berartekotu. "Ensimismarse, abstraerse" BeraLzM.
berartrakari. "(R), de igual condición (que él). Aita ongi eginkari (jarrakiten zau), seme berartrakari, (a) padre
bienhechor (le corresponde), hijo de igual condición" A.
beras. v. beraz.
berasa. "(V-ger), tener a manos llenas, en abundancia, bienes, como tierras, dinero, etc." A (no se trata
obviamente, a pesar del significado que le da Azkue, de un verbo sino, a lo sumo, de una expresión adverbial).
berase. "(V-gip), Mucha humedad. Berase andia egin dau (V-gip), ha hecho gran humedad" A.
berasi (Lar H). "Tibio" Lar.
beraska. v. abaraska; beraxka.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
852