15.05.2013 Views

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru<br />

sentitzen baitu, bainan, helas! berantxe, zer zoramendu zen haren baithan. Dh 134. Ez dugu bertze penarik<br />

bainan berantxe ezaguturik. AstLas 69. Presentatu ginela / Sobera berantxe, / <strong>Bar</strong>kamendurik etzela / Guretzat<br />

oraixe. Bordel 48. Gaizo izan zela zaldia ohartu zen, / Baiñan ez berantxe baizen. Gy 145. Abiatzen gare orduan<br />

heien garbitzen. Bainan berantxe, ezen ordukotz gerthatzen da aziendek odolean sarthua dutela izurria. Dv Lab<br />

215. Berantxe ezagutu duket hemengo jendea; bainan hartu dudan baino nekezago dut galduko gogotik. HU<br />

Aurp 69. Toki au baztertuta dago, ta beranduxe da. Ol Mc 6, 35 (Lç ia berandua duk). Aitak ere errana zakon<br />

hobe zuela goizegi ezinez eta berantxe. JEtchep 82. Berantxe zatortza, Aurtenetxe. Eztakit, bada, garaiz heltzen<br />

zaren. Arti Ipuin 80.<br />

- BERANTXEAGO (-txigo S; beranxago R-uzt), BERANDUXEAGO. Ref.: Lrq (berant); Un poco más tarde.<br />

"Berantxigo, un peu plus tard" Lrq. "Beranxágo, un poco má t." Iz R 394. Guziá dágo órtan, joátean óngi<br />

eméndik; dela goixágo, déla berantxágo, guti doáie óntan. LE Ong 76v. Osasunik hazkarrena maiz flakatzen<br />

dute, batzutan laster ere bai, eta bethi kasik berantxago bederen bai. Dh 198. Belhar meta berotuko da goitxago<br />

edo berantxago, nolako trenpua duen. Dv Lab 125. Badaki Jainkoarentzat ari dela, badaki Jainkoa goizxago<br />

edo berantxago helduko zaiola. Laph 238. Hortakotz eman zen lazakeriari; eta berantxago, sartu soldadu. Jnn<br />

SBi 90. Zer laguntza, zer indarra eztukezu berantxago zeok moldaturikako aphez andana baten ganik! Prop<br />

1904, 171. Gero Izpuran, Madalenan berantxago, Donazaharre-Maiderrenean azkenik. <strong>Bar</strong>b Sup 179.<br />

Ardandegitik beranduxeago zetorrelako. Etxeg in Muj PAm 22. Uste bañon beranduxeago netorrek. Alz Ram<br />

105. Uste baño beranduxeago iritxi. Anab Poli 109.<br />

- BERANTXEGI. Un poco demasiado tarde. Ez dakit, Ñakero, berantxegi ez nizanez bethi jeikiren hortako...<br />

<strong>Bar</strong>b Sup 184.<br />

berantxeko. v. beheranzko.<br />

berantxki. v. beranxki.<br />

berantxko. v. beranxko.<br />

berantza (Lar H, Hb ap. Lh; -nz- Lar). "Dilación", "retardación", "tardanza", "demora, tardanza" Lar. v.<br />

berandutza. Zenbat ere geiago hau hartu bage zauden zu, anbat urrunago dijoakizu zere Jainkoa [...]; bada<br />

zere beranz gaistoarekin gogortuko zaitzu bihotza bekatu beren damu ona arzeko. Mb IArg I 174.<br />

berantza. v. beherantza.<br />

berhantza. v. berrantza.<br />

berantzagi (G-goi; Lar (-nz-), Hb ap. Lh, H (V, G)), beantzagi (VocZeg 287; -nz- G-goi-azp), beantzai (G-goi),<br />

bentzagi (G-nav), mentzagi (G-nav), mentzai (G-nav), menzaki (G-nav). Ref.: A (beanzagi, bentzagi,<br />

berantzagi, menzaki); Iz Als (mentzai); Ond Bac (mentzagi). Levadura. "Mentzaia baino bigunago, levadura<br />

(G-nav)" Satr (comunicación personal). "Mentzaiya, la levadura; mentzai gutxi" Iz Als. Arkumearen aragia<br />

surtan errerik jan zezatela beanzagi bageko ogiarekin eta letxuga miñakin. Gco I 117 (Lard 72 legami gabeko).<br />

- BERANTZAGI-ARTO. "Beantzai-arto (G-goi), pan de maíz con levadura" Iz IzG 202.<br />

berantzako. v. beheranzko.<br />

berantzakodun. v. beheranzkodun.<br />

berantzatu (Lar). "Dilatar, retardar" Lar. (-nz- Lar). "Demorar, tardar" Lar.<br />

berantze (Lar, Dv). Demora, retraso. "Retardación" Lar. "Obedi zazu berantzerik gabe (He), obéissez sans<br />

tarder" Dv s.v. berant. v. berandutze, 1 berandu (III, 2). Eztu beranzen prometatu duen Iaunak (batzuk<br />

beranze estimatzen duten bezala) baina pazient da guregana, ez nahiz nehor gal dadin, baina guziak<br />

emendamendutara datozen. Lç 2 Petr 3, 9 (TB gibelamendu). Obedi zazu fiñean emeki, iharduki gabe, berehala,<br />

beranzerik gabe, bozki eta alegeraki. He Phil 250 (SP 248 berandu gabe). Jainkoaren araberako obedientziak<br />

izan behar du eztia, arraia, lañoa [...] berantzerik gabekoa, artosa. Dih MarH 417 (ap. DRA).<br />

beranxka, beranska (Sal ap. A). Un poco demasiado tarde. v. berantxe. Hasiak gira ba ohartzen<br />

noiztenkako erosle nasaia baino hobe dela luzara egun guzietako hein batekoa; ez ote da beranxka? Herr 8-11-<br />

1962, 1.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 848<br />

mende.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!