Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
beranteuri. Lluvia tardía, de final de temporada. Goizeuria ta beranteuria garai egokietan emango dizkiot
zuen lurrari. Ol Deut 11, 14 (Dv berantarokoa, Ker goiz-beranduko euria).
berantgarri. v. berangarri.
berantiar (AN, L, BN, S; SP, Lecl, Hb y Foix ap. Lh, Dv, H), berandutar, berandiar. Ref.: A; Lrq (berant).
"Tardif" SP, Lecl. "Tardif, par opp. à goixtiarra" Dv. "Qui a habitude de tarder [...]. Tardif, lent [...]. Qui porte,
fructifie tard" H. "Tardío" A. "(Foix), retardataire" Lh. "Sagar berantiar (S-saug), pomme qui mûrit tard" Ib.
"Tardif, en retard" Lrq. v. berankor, 1 berandu (II). Guztiz ere Abrahamen kasta berantiarrak / Iraganen
ordain ditu erakutsiren kharrak. EZ Man I 73 (se refiere a los judíos, que retrasarán hasta ese momento su
conversión). Etzarela berantiar ene faboratzera. EZ Eliç 29. Aurher, laxo, neglijent eta berandiar gertatzen da
bekhatiaren loan eta lohian. Tt Onsa 103. Gure eginbideak konplitzeko uzkur, gogourri eta berantiar
errendatzen bagaituzte [konzienziako erreportxu hek]. He Gudu 155. Hañ leihatü pausiaren hartzeko, hañ
berantiar lanari lotzeko. Mst IV 7, 2 (SP berantkor). Ogi berantiarren egitea. Dv Lab 210. Goiztarrak edo
urrutikoak, gizadizko erreken antzera, etxeruntz dijoazenean, urrekoak edo berandutarrak badatoz mendira
txindurriak txindurtegira bezela. Ag G 181. Etzoaztela, emakume berandutarrak, eliz utsera, iru giltze-biur
emanera alki gañean bekokia duzutela loak artzera. Or Mi 77. "Ots, mutikoak" esan ordez, du / "Angelus"
otoitza artua; / arekin --etzun berandutarrik-- / argitzen zien burua. "No había rezagados". Or Eus 194.
Berandutarrek, zuti daudenen / ankartetik nai ikusi. Ib. 306. En DFrec hay un ej. de berantiar. Bera beranduar.
berantiatu. "Tardar" Asp Leiz.
berantior. v. berankor.
berantkara. v. berankara.
berantkari. v. berankari.
berantkarri. v. berangarri.
berantkeria. v. berankeria.
berantki. v. beranki.
berantkior. v. berankor.
berantkor. v. berankor.
berantordu (L, B ap. A; Dv). "Berantordu, moment tardif, saison, époque tardives. Berantorduko, qui est
d'heure tardive, d'arrière-saison" Dv. "Hora tardía" A. Nik erran bezala egiten baduzu, berant-orduak etzaitu
atzemanen. Dv Lab 202.
berantsi (-ns- Lar). "Apesgar, hacer peso" Lar. Cf. ib.: "Prensa [...], es voz bascongada, y se dijo de brensia,
sincope de beransia, beeransia, añadido, pegado bajo de algo, y es efecto de la prensa".
berantsi. v. berantetsi.
berantto (S). Ref.: Lh; Lrq. 1. (Adv.). "Berantto (S-saug), tardivement" Lh. "Un peu trop tard" Lrq s.v. berant.
v. berantxe. Behin gogoa othoitzari emanik uste gabian egon zen berantto elizan. ArmUs 1900, 59. Berantto
orai mahatsez mintzatzeko. Eskual 17-11-1905 (ap. DRA).
(Adj.). Algo tardío. Cf. 1 berandu (II). Ardi guziak batean erdi diten bildotx beranttorik eta antzurik ez
ukaiteko, behar litaike eman olhoa pikorrean. Herr 6-7-1961 (ap. DRA).
berantu. v. 2 berandu.
berantxe (L, BN, S; Dv), beranduxe. Ref.: A (berantxe); Lrq (berant). "Un peu trop tard" Dv y Lrq.
"Tardíamente, demasiado tarde" A. v. berandutxo, berantto, beranxka, beranxki, beranxko. Ala orduan
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 847
mende.