Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
üllü idokiten. J. Berrionde GH 1930, 419. Hartzen deio büria besarka, eta ahürreko behor-ülliak beharri zilo
batetan sartzen. Ib. 420. Segür bezala zen, Salgizeko bohor-ülliek haboroziz astoak etzeiela bere koxelia
oihüstatüko. Ib. 420.
- BEHOR-GIDARI. Yegüero. Larrain-erdian losa garbia, / bueltaka an beor-gidari: / eraztun beltxantz orren
barnean / dirudila begi-nini. "Los conductores de las yeguas". Or Eus 85. Orren begien larrain bietan / nindeke
beor-gidari. "Yegüero". Ib. 86.
- BEHOR-JABE. Dueño de yeguas. Lengo urtean beorrak karutu ziran ainbeste. Eta beor-jabe danak uste
eben: Aberastu gaituk! And AUzta 96.
- BEHOR-SAIL. Yeguada. v. BEHOR-TALDE. Beor-sailla arki dezatenean, / bilduko dira batera. Or Eus
327.
- BEHOR-TALDE (Lar, Hb ap. Lh, A Morf 99), BEHORRALDE (Lh). Yeguada. "Yeguada, beordia,
beortaldea, beorrelia" Lar. "Beortalde, yeguada" A Morf 99. Ibar artan bertan belar-jaten ari zan Galizikastako
beor-talde bat. Berron Kijote 163.
- BEHOR-TXORI (behor-xori L; H; bohor-txori S; Dv (S) A; beurtxori R). Ref.: A (beurtxori); Lh (bohortxori);
Lrq (bohortxori). Estornino. "Beurtxori (R), estornino, lleguacero. Beurtxoria kantaten dianean, euria fite
xinen da" A. "Bohor-txori (S-saug), -xori (L), étourneau" Lh. "Han-hemenka behorxoria erraten diote
[artxipoteari]" Dass-Eliss GH 1923, 597. v artxipote. Behortxoria kantuz, haize gaixtoa bidean heldu hixtuz.
Zerb Prov 150.
- BEHOR-UZTARRI. Aintziradi ontan, gure aitona gizagajoak iru beor-uztar zitun, [...]. Onezkero zazpi
beor-uztarri baditugu. Or Mi 46 (cf. en el original: 'Moun segne grand n'avié tres rodo; (fr.) mon vénérable aïeul
avait trois rodes'; según se explica en nota a la versión francesa cada 'rode (roue, cercle)' consta de doce
caballos). Illabete artan Camargako beor-uztarri bat eultzian ari unan aterbage. Ib. 104. Larraiñaren yabea,
aizatzailea, agotza, azaoak, aurreko zaldiek, beor-uztarri osoa, dena lurrak irentsi bere osiñean. Ib. 105.
behordi. "Yeguada" Lar.
behordun. (El) que va montado en una yegua. Gero denak jin dira Larzabalko plazarat, behordunak
aintzinean, gero bizikletadunak eta azkenik Jaun Apezpikua bere otoan. Herr (ap. DRA, que no da más
referencias).
beori. v. berori.
behorka. "Iauzi behorka (BN-baig), marchar por saltos bruscos" A s.v.jauzi.
behorka. v. behoka.
behorketa. "Beorketa [muchedumbre] de yeguas" A Morf 106.
behorko (V-ple, AN-ilzarb), biorko (AN-egüés). Ref.: Bon-Ond 142; A Apend. "Pouliche" Bon-Ond 142.
"Beorko (V-ple), beoka" A Apend. v. behoka.
behorkume, beorkuma, beorrume (Sal ap. A), biorkume (Darric ap. DRA). Cría de yegua. Sasi-artetik
urtenda pizti txiki bi ez ioiazan ba salto-saltoka zelaia zear? Beor-kumak zirean, beor maiteak atarariko ume
biak! Bilbao IpuiB 118. Ta beor-kumeok otso goseti bi izan! Ib. 118. An ditu aurrean, beor-ama ta onen
beorkume ederrak. NEtx LBB 188.
behorlari. Yegüero. v. behortzain. Eultzia apur bat zanpa deneko / mutil bat beor atzetik; / bi iru birunda
eman orduko, / ateratzen da eultzitik. / Aren urrena beste bat doa; / bestea aren ondoretik, / beorlariak
zartagailluaz / aizatu ez baletza andik. "Si el conductor no les ahuyenta con su zurriago". Or Eus 338.
behornaitegi. "Monta, el lugar o sitio en que los caballos cubren a las yeguas, beornaitegia" Lar.
behorralde. v. BEHOR-TALDE.
beorri. v. berori.
behortegi (V-arr-oroz ap. A; Hb ap. Lh). 1. Cuadra de yeguas. "Cuadra de yeguas" A. "(Hb), lieu où l'on met
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
819