Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
HitzB 32.
v. tbn. Gco I 424. Bendezinoa e.: Kk Ab II 157. Benedizionea eman: Mercy 16. Benedikzionea e.: Gç 119.
CatLan 160. JesBih 465. MarIl 18.
Errozue haren ikhus min handi batekin hiltzen naizela, eta neure benedizionea badiodala. Ax 329 (V 218).
Idazü lakhet bazaizü zure benedikzione saintia. Bp I 129. Jesu-Kristo gure Jaunak digula guri eta gu harzera
goazin janhariei eta edariei bere benedikzione saindua. CatLav 347 (V 168). Orái noáie lanerá orrén
lizenziaréki, Jauna, bida bere bedeizioa ta grázia. LE Prog 98. Indazu zure bendizioa. AA I 523. Esku orregaz
indazu arren / bendeziñoa, / auxe artzeko jarten natxatzu / auspazturik. AB AmaE 132. Nere Aitaren borondatea
/ nola dan ongi dakizu. / Aren esanak narama, agur / bendizioa indazu (G-azp). Balad 240.
- BENDIZIOA ESAN, BENDIZIOA ERRAN. Bendecir, decir la bendición. Sazerdoteak bedeizioa erraten
duela Iaungoiko Aitaren eta Semearen eta Espiritu sanduaren bedeizioa jaitzi dedila zuengana. Ber Trat 97v.
- BENDIZIOA EZARRI. Dar la bendición. Bendizino atzerengo ezarten danak. Cap (ed. 1893),148. Judizioko
egunean Onai ezarriko deutsen bendiziñoa. Añ EL 2 127 (EL 2 127 bendeziñoa). Bere grazija, bakia ta
bendizinoia ezarri dagijuen ezkondu guztiai. fB Ic III 347. Honradu egizu zeure aita, berak ezarri deizun bere
bendizinoia, eta bedeinkazinoe onek iraun dagijan betiko. Astar II 87.
- BENDIZIOZKO. Bendito, de bendición. Dakizuelarik ezer hartara deithuak zaretela, benedikzionezko
heretajea posedi dezazuenzát. Lç 1 Petr 3, 9. Iainkoak ailliotsa haren seme maitea gonbidatua lizen eztei
guzietara, [...] sekulan elizateke hetan konsolazionezko eta benedizinozko mahats arno eskasik. SP Phil 391s.
Behiñ ere ez lizateke hetan konsolazionezko eta benedikzionezko arno eskasik. He Phil 396. Guziarekin etzen
hekienzat benedizionezko ithurburu bat izatu, zeren bethi maitatzen baitzituzten bere Idolak. Mih 3.
Benedizionezko sententzia arima zuzenaren alde; madarizionezko sententzia arima bekhatorearen kontra. Dh
150. Aukeratu oraindixe, naijago dozun aldia. Edo ume lotsagaldukuak [...]. Edo bendizinoezko umiak. fB Ic I
app. 30. Mariaren ilhabethea bilhakatu da benedikzionezko ilhabethe bat. MarIl 3. Hari kantatuko diote
eternitate guzian laudoriozko, benedikzionezko, esker onezko kantika bat. Jaur 353. Zuen haur benedizionezko
huni aingeruak egotu zaizko begira. Jnn SBi 69.
bendu. v. 1 merendu.
benedikatu. v. bedeinkatu.
benedikta, benedita. Nombre de una función religiosa en honor de la Virgen. Kosta-erri ia danen / oitura
bai ori: / urtero bialtzea / bi-iru mandatari, / Meza ta Benedita / eskeintzera Amari. SMitx Aranz 237.
Arantzazuko ume kantariak, Benedikta deritzaion elizkizunean. Vill in Gand Elorri 15.
benedikzione. v. bendizio.
beneditano (benei- DBPT), benediktano, benediktino, beneditino, beneditin. 1. Benedictino. v. beneditar.
Istorioak galdetzen ditu egiaren bahiak, zion Voltairek. Hori on da Benediktinoentzat. Hb Egia 126. Aita
Beneditinoeri (Ce Cantique fut composé pour l'installation des Pères Bénédictins à Belloc). Zby RIEV 1908, 609.
Ikusten dugu oraikotik / nor diren dohatsuenak, / Jainkoa maitatuz gogotik / zerurat xuxen dotzinak. / Hala nola,
oroz gainetik, / baitire Beneditinak. Ib. 610. Aski izanen zaut aiphatzea Suger, zoina baitzen fraide benediktanoa.
Elsb Fram 153. Athera zen mundutik eta egin zen benediktano Kluniko komentuan. Jnn SBi 52. Sainduen
bizitzea, Aita Bazilio Joannategi benediktanoak argitarat emana. Ib. III. Aita Agostin Bastres, beneditanoen Jaun
Priore ohoragarriak. Ib. II. Eskualdun Erretor, Aphez, Fraide, Beneditano, Misionest eta bertzek arta eta khar
berezi batekin predikatu [...] dituztenak. Lap VI (V 1). Barreiatu beharko direla [...] eskolatzaile frera eta serora
guziak, ja hor harat joanak diren kaputxin, Franzizkano eta Beneditanoak bezala. HU Aurp 142. Aita Basilio
Joannategi beneditanoarenganikako eskutitz bat. Lander RIEV 1909, 653. 1872an lau lagunekin joan zen
beneditano egiterat. Iratz 183. Anai beneditano baten botu-egunean. Ib. 173. Beneditano batek konbertitu zituen
seigarren mendean Anglesak. Zerb IxtS 101. Aita François Etchenique beneditanoa nork ez du ezagutu Euskal-
Herrian? Zerb Azk 80. Gazterik hil zen lanak higatua. Badakigu zilo ederra egin zuela beneditanoetan. Ib. 80.
Ordukotz hasia zen Jatsuar famatuenaren alderako debozionea, Belokeko Aita Beneditanoen laguntzarekin.
Ardoy SFran 276. Karmeldarra ez ezik, beneditanoa izatea merezi luke langile azkar eta purrukatu honek.
MEIG II 86. En DFrec hay un ej., septentrional.
2. (Licor) benedictino. Bazkal-ondoko kafea eta beneditanoa hartzen. Arti Ipuin 58s.
beneditanotu. Hacerse benedictino. Bi osaba banituen apez [...]. Bertzea Larresoron erretore eta,
zahartzerakoan, Beloken beneditanotua. Iratz in Alzola Atalak 119s.
beneditar. Benedictino. v. beneditano. Silosko beneditarren lekaretxe ospetsuan. GMant LEItz 59. Baso-
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 797
mende.