Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
pekatariokgatik . CatBurg 4. Sinistea artu zuela eriotza ta pasioa gu pekatariok salbatzeagatik. Ib.
8. Bekatariak alegra bitez, alegra bidi zerua. Acto 156. Xabier-en hitz mehatxariak Fernandez bekatariari sartu
zion beldurra. Mb IArg II 332. Edozeñ sazerdotek, dan pekatari ta indignoena bada ere, bear dan bezala
ordenatu ta esaten dituela. Cb Eg III 245. Erregutu egizu gu bekatariok gaiti. Cb CatV 6. Bekatariaren bioza
(Sal, 1780). ETZ 164. Egia diót, ezi pueblo bekatári deboziogoiéki kontentatzen zénas errán zue Jangoikoak. LE
Prog 108. Ni bekataria konfesatzen natzaio Jainko Aita guzi-aldunari. Ub 166.
(s. XIX) Bekatuak ta bekatariak geitu diralako laburtu bear da penitenziako espiritua? Mg CC 155. Illgo zara
guenian pekatari lotsoorra, ta juan biarko dozu Jesu Kristoren Tribunalera. Mg CO 208. Bada zer egingot
bekatari andi onek? Añ EL 1 26. Kristau pekatariai, eren pasio eragabeakin itxuturik daudenai. Gco I 413. Egon
zaitez, nai badezu anima bekataria, gau ta egun belauniko negarrez Jaunari barkazioa eskatzen. AA III 601.
Egizu kontu, bekataria, jartzen zerala azkeneko asnasetan. Ib. 457. Ez dago ordi, usureru, murmuradore ta beste
pekatari modurik, egiijaz esan ezin leijanik, bestiak bere egiten dabeela. JJMg BasEsc 141s. Zar eta gazte, santu
eta pekatari, pobre eta aberats, ez inor geratu etorri baga. Astar II 280. Esaizu: Ni bekatari au &c. Añ EL 2 103.
Abisua bekatari guziei. CatB 9. Urriki zaite pekatariaz. Echag 239. Bekatari guzientzat abis ona. CatLuz 2. Gu
bekatariok salbetarren. CatBus 8. Gizon donga, eralla ta pekatari andi bat ekarri nairik bere emazte onak
Zeruko bidera. Ur MarIl 108. Esan egidazu pekatarija, badaukazu or zeure barruan onduteko guraririk? Ib. 77.
Profeta balitz, balekike, emakume au bekatari bat dala. Lard 397. Publikano eta bekatari asko etorririk. Ur Mt
9, 10 (Echn bekatari). Zeren bekatariak baitra eta ez justoak. Hual Mt 9, 13 (Samper bekatariak). Bekatari
guziak / Umilia gaiten. Bordel 201. Mundu pekatari onen salbazioa. Arr GB 137. Xinestia padezitu ziola eta il
zela, gu bekatarien salbatia gatik. CatR 11 (CatSal 11, CatAe 10 bekatarien). Pekatariak egiñagatik / pekatu
ustez gordean, / Jaun zerukua presente dago / beti begien aurrean. PE 22. Anima pekatariak [...], Jaungoikogizonaren
ezagutzarik etzutenak ikusten zituanian. Bv AsL 219. Pekatariokgaitik, / Jainkoaren ama, / Erregutu
egizu / Orain arren bada. AB AmaE 361. Negarrez mundu onetan / gagoz pekatariak. Azc PB 39.
(s. XX). Pekatari edo obenduna zareala autortuaz, da mutikoa nun itxi zenduan argituaz, irabazi dozu gure
parkamena. Echta Jos 367. Atoz pekataria, atoz Eleizara. A Ardi 108. Santuben bidez mirarijak egin dauzan lez,
ni pekatari onen bidez Jainkuak berak egin dau zubek nigan ikusi dozubena. Kk Ab I 28. Nik, pekatari onek
aitortzen diot alguztidun Jaungoikoari. KIkG 76. Bere ume pekatari guzioi dagokigun oraingo ta eriotz
ordurako laguntza eskatzen erakusten digu. Inza Azalp 156. Egizko biotz-lora txortakin / Erdue, pekatariak. Enb
89. Makario zan lendabiziko / predikatutzen asiya, / pekatariyak gonbertitzeko / jarri zan gomenentziya. Tx B I
91. Zuen ate-ondoan deadarka dagon yendalde bekatariari bakea palta ba zaio, emozue bake saindua. Or Mi
145. Santu aundi baitzara, ta ni pekatari aundi! Ib. 36. Guziak marmariaz ari ziran, gizon pekatari baten etxean
ostatatu zala esanez. Ir YKBiz 366. Iñoz obenik egin barik, beti gauza onak aukeratzen dakiana, obendi edo
pekataria baño azkeago da. Eguzk GizAuz 102. Damuz datozen pekatariak. SMitx Aranz 76. Nornai dala,
aundietsi beza zure izena, aundi baita. Ez ordea ni, bekatari bainaiz. Or Aitork 283. Gu urrikari bekatariok! Arti
Tobera 279. Elizia, jausi adi, eta pekatari aundi au artu egik azpian! And AUzta 80. Iltzeko zorian dago au
pekatari au, dudarik gabe, odola goraka aotik boteaz. Berron Kijote 202.
v. tbn. VJ 9. CatAnz 4. El 6. CatUt 14. CrIc 177. Legaz 4. Mdg 159. CatUlz 3.
Pekatari: Iraz 8. fB Ic II 290. CatLlo 89. Zab Gabon 49. Xe 359. Itz Azald 38. KIkV 100. ArgiDL 37.
Culpable. Erregutzen dizut biotzetik, agertu dedilla txarkeri onen pekataria! Ill Testim 21. Aingeru orrek
izan bear du / iturri asko nastua, / eta tragorik gozoen ura / nun eran zuen aztua; / nun kargatu dan ez dakiela /
da azkenian ustua, / ni ote naizen pekataria / atso gaiztoen juzkua. Tx B I 34. Ontaraño makurtu bear izan zun
bere burua Usoa gaxoak ugazamaren bildur eta gañera aitaren begitan pekatari gelditu. Etxde AlosT 29. Musde
Harritxabalet erretore jauna, / etzendun jotzen pekataritzat zure illoba. Etxde JJ 113 (cf. Etch 82 ogendant). Zuk
esana beiñ egitzat argituko baneu, egon zaittez ziur pekatarixa ogetalau orduren barruan bizirik ez litzakiana
izango. Etxba Ibilt 481. Niri dagokidanez, bekatari nauzue dudarik gabe. MEIG I 259.
- AGERIKO BEKATARI. Pecador público. Ate-jaoliaren zer egina da, erejiak, eskomulgaubak ta agiriko
pekatari inpamiak Eleisati (sartuten badira) ateratia. fB Ic III 284. Agiriko pekatarija gaiti deungia dala
juzgetia ez da pekatu. fB Ic II 217. Ageriko pekataritzat iduki zazu. Ir YKBiz 257.
- BEKATARI AGERI (Añ; pekatari agiri Añ). "Publicano, pecador público" Añ. v. AGERIKO BEKATARI.
A gaiti ezin ondo juzgau negi, pekatari agirija dan artian. fB Ic II 217.
- NI BEKATARIA. "Yo pecador" (expresión con la que se llama al Confiteor). Aita gure, Abe Maria, Kredoa
ta Konfesioa edo Ni bekataria. Ub 166. Ziñatu, esan Ni bekataria konfesatzera balijoa bezela. Mg CC 167.
Penitenziako Sakramentuaz landara zenbat gauza gatik barkatzen baita bekatu beniala? --Bederatzi gatik. --Zein
dire? --[...]. Irugarrena, Ni bekataria erranaz. Añ CatAN 52. Konfesio jenerala edo ni pekataria esateagatik.
Gco II 19. Kredua, Mandamentubak, Ni pekatarija, Salbia, [...], eta beste onako umetan buruz ikasi zirian
orazinoe batzuk aoz esatia, ez da, biar dan moduban dotrinia iakitia. fB Ic I 8s. Dinozu zuk bere Ni pekatarija,
Jaunari zeure pekatuben parka eskatuten deutsazula. Astar II 199s. Irugarrena: Ni bekataria errateaz. CatB 59.
Irugarrena, Ni bekatariyau esatia gaitik. CatLlo 69. Eginen du kurutzearen seinalea, eta ahuspezkaturik erranen
"Ni bekataria, P. 4". CatLuz 34. Irugarrena konfesiño jenerala, edo ni bekataria deboziñoz ta pekatuen damuaz
esana gaiti. CatBus 31. Irugarrena, Ni bekataria errateaz. Legaz 43. Zelan urreratu bear da komulgetara?
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
650