15.05.2013 Views

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru<br />

bekargabetu, bekarbagetu (Lar). "Descargar" Lar.<br />

bekario. Becario. Euskaltzaindi ta Diputazino ta Uriko etxekoa lagun direala, bekario bat, ikasle, [...], nai<br />

Madriden nai Parisen nai Berlinen nai beste uri andiren baten iru bat urtean egon daiteala Izkelarigoa ikasten.<br />

A LEItz 134.<br />

bekarkara, bekarrara. "Bekarkara, bekarrara (Sal). 1.º estar de esquina. 2.º mirar de soslayo" A. (Se trata,<br />

obviamente, de una expresión adverbial, no de un verbo). Cf. bekartara.<br />

bekarrara. v. bekarkara.<br />

bekarre. v. 1 bekar.<br />

bekarri. 1. "Cargar" Lar.<br />

2. "Deducir" Lar.<br />

bekartara. "(Sal) ceño" A.<br />

bekarte. "Deducción" Lar.<br />

bekartegi. "Cargadero" Lar.<br />

bekarti (V-gip). "Legañoso. Bekartixa, eta arpegixa garbittu ez" Etxba Eib. "Anai-arreba guztiak die oso<br />

bekartixak" Elexp Berg.<br />

1 bekartsu (V-gip; H). Legañoso. "Chassieux" H. "Neska ederra, bekartsua ez balitza" Etxba Eib.<br />

2 bekartsu. "Rubicundo" Lar. Cf. 3 bekar.<br />

1 bekartu (Lar H). "Cargar" Lar.<br />

2 bekartu. "(Ponerse) colorado", "soflamar, causando rubor" y "sonrojar" Lar.<br />

bekasiña. v. pekaxina.<br />

bekhasteria. v. bekaizkeria.<br />

bekatari (AN, B, Sal, S, R; Lcc, Mic, Lar, Añ, H), pekatari (V-arr-gip; Lar, Añ). Ref.: A; Etxba Eib (pekatari);<br />

Totor Arr (pekatari). Pecador. "Pecador" Lcc, Mic. "Pekatari, pecador, el culpable" Etxba Eib. v. bekatore,<br />

bekatoros, bekatugile, bekatudun; hobendun.<br />

Tr. Atestiguado casi exclusivamente en la tradición meridional; se documenta tbn. en los bajo-navarros<br />

Dechepare, CatLuz y Bordel, quienes emplean tbn. otros términos. La distribución de la consonante inicial (b- /<br />

p-) coincide en general con la de bekatu / pekatu, salvo en algunos textos vizcaínos: así, p. ej., en los textos<br />

vizcaínos anteriores al s. XIX hay en general pekatu, pero bekatari; a partir de dicha época, si exceptuamos a<br />

Añibarro y CatBus, sólo hallamos pekatari en este dialecto. Encontramos -tori en una poesía del s. XVII, en<br />

Urquizu (34), CatBurg, Legaz (5) y Arrese Beitia (AmaE 360); en el primer caso se trata de una posible errata,<br />

prácticamente segura en los demás.<br />

Fraide bekatariok akogetako. fJZ 99. Zeren bada, erho gira gaixo bekhatariak? / Andre leial honegana<br />

goazen, othoi, guziak. E 97. Orduian zer eginen dut, gaixo bekhataria? / Arartekoak faltaturen, kontra iuie<br />

handia. Ib. 35. Oi ene bekataria! Lazarraga (B) 1204v. Ba[r]ka dakigula guri bekatarioi orain eta gure<br />

eriotzako orduan. (Areso, c. 1591). FLV 1991, 110. Ni bekatariau konfesetan natxako Iaungoiko gustiz<br />

poderosoari. Bet 12. Erregu ezazu gugatik, zerren gera bekatariak. (1607). TAV 3.2.10. Pekatoria [por -aria?],<br />

jan egizu / Ogi konsagratua (Pamplona, 1610; escrita por un amescoano). Ib. 3.1.21. Emen presentatzen naiz ni<br />

bekatariau gaizki egina bezala. Ber Trat 88r. Ni bekatariau konfeseetan natxako Iaungoiko gustiz poderosoari.<br />

Cap 20. Gu bekatariok salbaetarren (V, 1691). ConTAV 5.2.11, 112. Artu ebala pasinoa da eriotzea gu<br />

bekatariok salbetarren. Arz 21. Baldin badaduka pekatariak damu orrekin batera propositu firmea. OA 144. O<br />

Birjina Maria, bekatarien amea. Urqz 65. Bekatari guzien amaren asistenzia. SermAN 2r. Erregu-ezazu gu<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

649

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!