Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
barkaziozka (Lar, Añ, H). "(Pedir que le) perdone, barkaziozka egon; con los transitivos, barkaziozka dagot,
dagotzu; me pide perdón, te le pide, barkaziozka nagotzu, nagoka" Lar. "(Pedir) perdón, (V) parkeskatu,
parkaziñoa eskatu, parkeska egon; (G) barkaziozka egon" Añ.
barkaziozkatu (Lar, H). "Perdonarse los enemistados, barkaziozkatu" Lar. "Barkaziozka zaite, demandez
pardon" H.
barke. "Barkhe (S), chaudron à résine. (Du fr. barque)" Lh.
barkero. "Barquero" Lcc.
barkeske. v. 2 barka.
1 barki (Bera app., BeraLzM). Porción de vegetal; vegetal. Creado por AG en 1897, de bar 'vegetal' y -ki (v.
NeolAG). "Bar-zatija" AG 1446. "Cualquier vegetal o planta" Bera app. y BeraLzM. Apariña da barueguneko
artu datten apari ariña. Zeindasuna: barkija. Zenbatasuna: geiena, irureun aztaki, gutxi-gorabera. AG
1446. Egi auen ezagutzatik onura aundiak atera dituzte abeltzaleak eta baratzaleak, abere ta barki erai ta endak
obetuaz. Zink EEs 1926, 50.
2 barki. Oveja (en el habla de los gitanos vascos). "Brebis, barki" Michel LPB 144.
barkillario. "(V-ger), martín pescador (pájaro)" A. "Barkillarixu (V), (Alcedo hispida)" Arzdi Aves 161.
barkillero (V-gip ap. Elexp Berg), barkilleru. Barquillero. Bere aurrean igaro ziran [...] alkondare
zuridunak eta atorra gabekoak, zerbait zeukatenak eta gizadi beartsuak, beartsuak batez ere, ijito, pasiego,
barkillero, eskale, perzgille, aulkigiñ ta abar. Ag G 325s. Senargaiak bi izandu ditu / baldin bada're gaztia, /
barkillerua lenbizikua / soldadu zarra bestia. Urruz Zer 77. Jolastu, ba, gasteok, / Jolastu garbirik, / Or...
txerren-barkilleru... / Biurtu bagarik. Enb 112. Andra Mari biamon batian, barkillero batek ostatua pagau barik
iges ein ei zetsan. SM Zirik 15.
barkillo. 1. "Barkiloa, izen auxe du Larraunen zilarrezko amairu diruak elizara eramateko ontzitxoak. Ontzitxo
onetantxe edaten da ardoa arreoa baratutakoan. Aur bat bateatzerakoan ere ontzi onetantxe eramaten dute gatza"
A EY I 283. "Barkillo, platillo de plata" JMB MitV 30s. "En Arbizu dan este nombre a cada uno de los seis
tazones de plata, del siglo XVIII, que posee el Ayuntamiento y que en las fiestas son utilizados por todos los
vecinos para beber en ellos el vino que regala el municipio" VocNav. Cf. LzG: "Barquillos, vasijas de plata en
las que se daba a beber el vino a los asistentes a ciertas sesiones del concejo (Contrasta).
2. (V-gip). Barquillo. "Barkilluak marra-marra jaten giñuzen txikittan" Elexp Berg. Iru komerziante /
plazatik kanpuan, / fosforo ta barkillo / labaña tratuan. Xe 205.
barkilun. v. zarkilun-barkilun.
barkitxo, barketxo. Cordero (en el habla de los gitanos vascos). "Agneau, barkitxo " Michel LPB
144. sg. J. M. de Oyarbide EEs 1921, 131: "Ardia, barketxua". Cf. 2 barki.
barko. v. BARTKO (s.v. bart).
1 barku (SP (-kh-), Urt III 267), barko (V-gip; Lar, Arch VocGr, H). Ref.: Etxba Eib (barkua); Elexp Berg
(barkua). Barco. "Barque" SP (s.v. barkha) y H. "Barco" Lar. "Navío" Etxba Eib. "Gaurko barkuak, antxiñako
itxas ontzixak baño asko aundixaguak" Ib. v. 1 barka, ontzi. Sokhak, zeinetaz Iainkoak ekharri baitzuen zure
barkhu xumea salbagarrizko portu hartara, ez othe ziren amorioz eta karitatez eginak? SP Phil 506. Orduan
altxatu zen haize xirimola handi bat eta uhiñak sartzen ziren barkuan hura bethetzeraiñokoan. He Mc 4, 37 (TB
barkhu; Lç, HeH, Dv un(t)zi). Arrats aphalerat, haren dizipuluek iragan zuten barku batean itsasoa
Cafarnaumerat heltzeko. Lg II 163. Lehian barkoek joan ta jinak üsü dütie egiten, nahiz jende güzia salbatü.
Egiat 157. Igaro bear eben ibaia, ta ez egoan zubirik, ez barkurik, ez zetan igaro. Añ LoraS 6. Alboratu zitzaion
Ingelesa Oquendori, eta onen barkura ere sartu zituen eun gizon. Izt C 432. Eta egun batez haizeak ixilik
zaudezela, / Barku betheak kostara plazentki zathorzela / Hola he! barku ederrak, / Diru ketara ethorriak? Gy
83. Eta goratu zen bela tenpestade aundi bat itsasoan, ainbertzerañokoan non oladek estaltzen baitzuten barkoa.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
63