Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
egin bear dituzten otoitz, konfesi, komunio, barkatze ta zeru anitz irabazten duten beste era bereko gauz garbi
ederrak. Mb IArg I 361. Txikiena izan be-ta, uzkarrumeak geienetan ondu ta gozartu oi dituen bigunkeri ta
parkatute ugariegi ezagutu zituan. Erkiag BatB 25. Neronek dakit zenbat bider egin dudan huts hartu nuen
bidean. Beude hor barkakizun ez direnak, ez baitute barkatzerik. MIH 372.
Maitanz orrek eskatzen dituen (otoitz, barur, maiz konfesa-komulgatze, egin dizuten txarkeria barkatze ta era
bereko beste) gauzak egiten ezpadituzu. Mb IArg I 106.
barkazain, barkazai (Lar). "Barquero" Lar. v. 2 barkari.
barkazale. "Barquero" Lar. v. 2 barkari.
barkazale. v. barkatzaile.
barkazio (Lar, Añ (AN), Dv, H), barkazino (V-gip; -kh- SP), barkazion, parkazino (V-arr; Añ (V), Zam Voc),
parkazinoe, parkazio (Añ). Ref.: Totor Arr (parkaziño); Elexp Berg (barkazino). 1. Perdón; absolución.
"Perdón" Lar y Añ. "Amnestía, amnistía, perdón general de las injurias, gaitzegin guzien barkazioa" Lar.
"Parkaziño, perdón. Eztau zutzako parkaziñorik" Totor Arr. v. barkamen, barkamendu, barkapen. Tr.
Empleado casi exclusivamente al Sur. Al Norte hay ejs. de barkhazino en Haramburu, Pouvreau y Gasteluçar.
En el s. XX decrece su uso en favor de barkamen y barkapen. En DFrec hay 2 ejs., meridionales.
Oi legiola alkanzadu / parkazioa, / zerren lebela enojadu. Lazarraga 1198v (cf. unas línas más abajo
barkazio). Bertati eske nax parkazioa. Ib. (B) 1180vb (cf. infra BARKAZIO ESKE). Sinestatzen dut dela
podorea bekatuen barkaziona, eta aragiaren resurrekzioagan, eta sekulako bizitza. Amen. (Areso, c. 1591). FLV
1990, 206. Santuen komunioan, pekatuen parkaziñoean. Bet 6. Eskatus gero Meza enzuten duenak barkazio bere
bekatues. Ber Trat 40v. Gargoro denbora da amorioak garai dezan debozinoaren hotztura, esperanzak
beldurtasuna, barkhazinoak hobena. Harb 206. Gero kasuzko gauzaren gainean barkhazino eskaraztea gatik. Ib.
171. Eta ofrezietan ditudaz neure pekatuen parkaziñorako, neure bizitzea, obraak eta trabajuak. Cap 119. Zer
esan gure dau Pekatuen parkaziñoeak? VJ 9. Egiazko urrikimenduan, eta bihotzeko humiltasunean iaiotzen da
barkhazinoaren esperanza. SP Imit III 52, 3. Eska zakizko barkhazino eta egotz zaite Iaunaren oinetara. SP Phil
45 (He 46 barkhamendu). Bere bekhatuen barkhazinoaren galdegiteko, othoitza. Gç 55. Arkitzen ote da Eleiza
onetan geuren pekatuen barkaziorako remediorik? OA 43. Alkanzaduko dala guztien parkazinoa. Arz 54. Zor
dun penaren barkazioak. El 78. Eskatzen zaiola barkazio Jaungoiko gure jaunari. Iraz 39. Komunioa, pekatuen
barkazioa, aragiaren piztea. CatBurg 5. Merezidu ez arren parkazinoa / Bakigu zeu zarana piadosoa. Acto 31s.
Barkazioa, bada, Jauna, piedadea nizaz, barkazioa. Cb Eg II 16. Jainkoa ala ofenditu zutenak barkaziorik
merezi etzutela. Ib. 157. Demagun, bada, infernuko karzela illun artan, miserikordia edo barkazioko pregoi andi
bat egiten dala, non esaten zaien guziai: Ea zer egingo dezute, ta libratuko zerate? Ib. 130. Eskátu barkázio
orduárteo inikáko gaizki guzies. LE Prog 96. Penitenzia egiten zuenak iritsiko zuela bekatuen barkazioa ta
sekulako bizitza. Ub 80.
(s. XIX) --Zein da amargarren Artikuluba? --Pekatuben parkazinoia. CrIc 47. Lenengo, alde egin bear
deguna, da bekatura garameezan okasio ezagunak, ta onetan eztago parkaziorik. Mg CC 185. Anziñako legean
bekatuen barkazioa iristeko bear zan Kontrizio oso edo amori-damua. Ib. 103. Egin nuen guzia barkazioaren
esperanza gabe. Ib. 122. Konfesino edo deklarazino ain oso ta zuzena eginda, ez eban izan lurrerako
parkazinoerik, ta beriala ill eben arrika. Mg CO 176. Uste nebala Konfesoriak eukiko nindubala herejetzat,
ezeguala Erromara baga parkazinoerik. Ib. 266. Zure eretxi edo uste izate txaarrak ekarriko deutsu parkazinua?
Ib. 261. Presta nadin, ondo konfesetako, ta neure Jaunaren egiazko bake ta parkaziñoa irabazteko. Añ EL 1 126.
Barkazioa eskatzeko premian gaudela, eta aspertu bage barkazioa eskatu behar degula. Gco I 451. [Bekatarien
eriotza da gaiztoa], ez zergatik [...] barkazioa ukatzen dion Jaun berak. AA III 286. Gure Jaungoikoak eman
zigun lotsa dio S. Juan Crisostomok, bekatu egiteko, ta eman zigun barkazioaren ustea egiñ ditugun utsegiteak
aitortzeko. Ib. 527. Ez nuke sinistuko bekatu-mota onek barkaziorik duanik, fedeak erakusten ezpalit. Ib. 563.
Irakurri ditut neuk bere pazienzija ta parkazinoeko exenplu txito asko ta andijak. JJMg BasEsc 188. O Sazerdote
Jaungoikotuba! Begaz zeure zain dagoz munduko pekatu guztien parkazinoiak? fB Ic III 297. Parkazinoiaren
uste oso bategaz eskatu biar deutsa Jaungoikuari grazija. Ib. 278. Ez yagok iretzat parkaziñorik, / ez bizia euri
isteko gogorik. Zav Fab RIEV 1909, 30. Barkazioa eska diozezu Yaunari. CatB 9. Lasterka datoz ager egiten /
pekatu antziñakoak, / damuarekin Gurutzeari / galdezka barkazioak. Echag 216. Emango dubala amabi eguneko
denboran presentatzen diranentzat indultoa edo barkazioa. CartAnd 397. Adanek eta Ebak alkantzau ebeen
parkaziñoia, eta salbau ziran. Ur MarIl 30. Eta onen izenean baizik bekatuen barkazio eta salbaziorik etzegoala.
Lard 487. Jainkoa kastigurako baño barkaziorako prestago zegoan. Ib. 8. Eta etsirik zegoan oietatik barkaziorik
iritsiko etzuela. Ib. 453. Barkaziyua du ta eskatu, / nere biyotz onak ezin ukatu. Bil 80. Orañ eska zaiozu berari,
ondo begiratu eta pensatzeko lekugabe gauz au egiñaren barkazioa. Arr GB 30. Barkaziyoko sermoia egiten /
kulpitotikan asi zan. PE 28. Bildots umilla baño umillago, juan zitzaion San Franziskori, bere gaiztakerien
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
61