Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
bekaitz edo deshonra, baña egin dakikeon andiena [...] da berari bere begietan egiten zaiona. Ib. 260. Batek
Santo Kristoa begietara eraman zion; bañan istua bota ta kendu zuen. Cb Eg II 186. Arbuiotzat hartu zuen hek
ez agertzea etxerakoan haren begietara. Lg II 120. Lege saindu hura begiratuko dut azken hatzerañokoan ene
begietan. Mih 91. Zer endelgatzen düzü obren kanpuaz? Endelgatzen düt gure obretarik gizonen begietara
agertzen dena. CatLan 107. Jangoikoa engañatu ezin due mundukoen begietatik estaltzen badue ere beren
kutizia. Mg CC 174. Zabiltza nere aurrean eta begietan, eta zu izango zera bear bezalakoa, esan zion Jaunak
Abrahan Patriarkari. AA III 325. Deus ezta Jainkoarentzat gorderik; diren gauza guziak agerian dire haren
begietan. Dh 205. Alabien pekatu isilak guztijen begietara urteten dabenian: negarra, zizpuruba, zotina eta
atsakabia. Astar II 96. Orain artean, ilik bada bere, ikusi izan dozu zeure Semea; baia iya ar-losa astun batek
estaldu deutsu begietarik. Añ EL 2 210. Jainkoaren legeari obeditzea gatik, gordetzen ditu gizonen begietan bere
dituen Erreginaren, birjinaren, Jainkoaren amaren kalitateak. Jaur 357. Amak galdegiten ditu bere haurrentzat
lurreko handitasunak; Jesu Kristok ordainez begietarat emaiten diozkate zeruko handitasunak irabazteko. Ib.
402. Mundu guztiak dakuts bere begietan / arkume asko dala gure mendietan. Izt C 176. Hola eman duenak
norbaiten begian / irabazi guti du, yartzeko lorian. Hb Esk 183. Kargudun eta Apaiz-buruak jendetza ezin esanalakoarekin
orpoz orpo zer[r]aizkiola; bada, pauso batean ere begietatik uzten etzuten. Lard 458. Adan esnatu
zanean, Jainkoak [emakumea] begietan ipiñi zion eta, ikusitakoan, esan zuen: au nere ezurren ezurra eta
aragiaren aragia da. Ib. 3. Hekien begietarik joanezkero, laster joanen naiz hekien gogotik ere. Dh 118. Ya
etsitua zuen aski hurbil nihon bazitekela, zuhamu osto zabal bat ethorri zitzaionean begietarat, trenxoin bat ur
bederen gainean! Hb Egia 22s. Ken akizkit ordu gaiztoan eta laster nere begietatik, eta ez geiago agertu nere
aurrera. Arr GB 40. Ez dedilla iñor izan jakintsu, diot nik, bere begian. Bv AsL 199. Begietatik zelan juan
Eguzkia, / alan kerizpetuten da lurra guztia. AB AmaE 344. Ez daukagu ere, Arrotako herri ttipiari doakola
Eskual herri guziaren begietan horrela emana izaitea. Bainan etsenplua heldu den lekutik hartzen dugu. HU
Aurp 130. Ez khexu Jainkoak ikhusteaz baldin jendeen begietarik gordetzen badire. Arb Igand 48. Norbaitek
zartada baten odei-ganean estalki baltz da izugarri bat zabaldu-ta legetxez, etorri ei-iaken gaba euren
begietara. A BeinB 78. Arik eta odei batek euren begietatik ezkutau eta estaldu eban artian. Itz Azald 37.
Begietatik urruti, ezta biotza negarti. Ag G 314. Guzion begietan / oraiñ da azaldu, / nola mandua dezun /
antiklerikaldu. Urruz Zer 50. Etxean sarturik daude, iñoren begietara ateratzeko bildurrez. Inza Azalp 75. Oi
zun bezela, Santa Cruzek bi mutil tartean ekarriazi zun bere begietara, baionetak ageri zitutela. Or SCruz 79s.
Urte-giroak ene begian. "Paisaje de las estaciones". Ldi BB 106. Nai dunak ikusi, / Aita begietan du. "Delante de
los ojos". Or BM 86. Ludi, aingeru ta gizakien begitan aurkeztuak baikera. Ol 1 Cor 4, 9. Erri begian an
dakusate / Mezara doan Katalin, / artajorretan esan baikenun / ote-zan ez ote sorgin. "A la vista del pueblo". Or
Eus 331. Sarjentua ez madarikatzearren, arengandik aldentzen nintzan eguraztu-itxuran, baño begietatik kendu
gabe. Anab Aprika 66. Moralak begitan jartzen digun giza-ideal orrek, bada, Arengan du bere sustraia. Vill
Jaink 93. "Iguzkiaren Seme" bat bezala zaukaten barnean, jendeen begietarik urrun. Ardoy SFran 234s. "Ez
naiz zurea iñoiz geiago izango!" Esan eta bereala, aize meearekin naasten dan kea bezala begietatik suntsitu
zitzaion. Ibiñ Virgil 117. Ba dirudi nere begitan daukadala oraintxe. Berron Kijote 221. Juaitian Ligik gora, /
hedatzen da begitara. "Il s'étend à vos yeux". Casve SGrazi 72.
(-(r)en begietan y, con mucha menos frecuencia, begitan, begian, begira). A los ojos de, a juicio de, en la
consideración de. AxN explica munduko arauaz (507) por begieta [sic ¿por begietan?]. Oneretxien begietan
gauza ezairik eztan. "En los ojos del amante". RS 242. Gizonen iujeamendura laudatzeko den gauza, hainitzetan
ene begietan da baiatzekoa. SP Imit III 46, 4. Etzazula iduk zeure burua bertzeak baiño hobeagotzat,
beldurrez guzietako gaixtoena ager zaitezen Jainkoaren begietan. Ch I 7, 3. Zure begietan dago / ene suertea /
nai baduzu bizia / edo eriotzea. Gamiz 204. Utz zatzigun gaiñerako guziak, eta gure buruak errenda tzatzigun
agradagarri Nausi dibino haren begietan. He Gudu 63. Hanitxetan gizonen jüiamentian laidable edireiten den
gaiza, eztate hala ene begietan, bena bai itxusi eta okher. Mst III 46, 4. Onen eriotzarekin estali zuen munduaren
begietan bere gaistagintza ta Jangoikoak begirik ezpalu bezain lasai etzandu zen. Mb IArg I 246. Biotz garbi,
fede bizi ta borondate leial batek Jaunaren begietan ta estimazioan zenbat balio dezakean. Cb Eg III 340.
Jainkoak ez ditu bilhatzen bertzeren merezimenduez berreginduak direnak edo gizonen begietan baizik garbi ez
direnak. Lg I 250. Munduak eskain ahal zietzatzuken gauzarik aberatsenak, ederrenak fitz bat; oraño zerbait
gutiago ziren zure begietan. Mih 18. Ordean [diferentzia] hau da oso-osoa axaletikakoa, fedearen eta
errelijionearen begietan ez da batere diferentziarik. Brtc 207. Gorde behar da biotza asmo, gogo edo Jaunaren
begietan ongi ez dirudien pensamentuetatik. Ub 177. Konfesio garbi egiazko ta oso batek, laguntzen dionean
bekatuen damu ta ondu nai zindoak, onratzen duela anima Konfesorearen begietan ere. Mg CC 139 (CO 206
Konfesoriaren begijetan). Asmau egizuez beste penitenzia txiki batzuk, bada eginik borondate onagaz, andiak
izango dira Jangoikoaren begietan. Añ LoraS 59. Jaunak kendu zion bizia, zeren gaiztoa zan beraren begietan.
AA I 571. Ez deutsagula opa biar arerijuari Jaungoikuaren begijeetan kargurik euki dagijan, geuri egin
deutskun kaltia gaiti. fB Ic I 104. Pazientziaz oro bentzutzen dire, eta Jainkoaren begietan hainitz irabazten da.
MarIl 28. Guziak deus ez dakitenak, herbailak, munduaren begietan mespretxagarriak; bainan Jainkoak ez ditu
mespretxatzen. Jaur 199. Illak ala biziak daude? Illak gure begietan, baña udaberrian irteten dira kapuletik
inguma biurturik. "A nuestros ojos". It (y Ur, Dv, Ip) Dial 7. Nere begietan ala, baitzare eder / egiaz haiñ eder
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
510