Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
bekotasun errukarriz agertzen dira. "Inferioridad lastimosa". Zink Crit 13n.
behekotu, bekotu. (En la expr. goikoz bekotu 'poner del revés'). Gabrielen agoti / Abe bat arturik / zeiñ
dan Eban izena / goikoz bekoturik. Azc PB 25 (en la versión de Ur PoBasc 465 zein da Eba izena / biurtuta
gero).
beela, beelan. v. berehala.
behelainotsu, belainotsu. Nebuloso, con niebla. Cf. BEHE-LAINO. v. lainotsu. Arratsalde be-laiñotsua.
Alzola Atalak 89.
behelainotu, belainotu (V-gip). "Behelainoz estali. Goizaldera belaiñotu dau" Elexp Berg.
beelarri. v. belarri (2).
beelaxen. v. berehalaxe.
behemaile. "Vehemente, bemendea, beemallea" Lar.
behemailero. "Vehemente [...], beemallero" Lar.
beheman (Dv, A). Mirar, vigilar, cuidar. "Beheman, behemate (He), begireman (Etcheberry), considérer,
regarder avec attention" Dv. "Considerar" A, que cita a He. Zuek ordean behemozuete zebonen buruei; ezen
eramanen zaituztete biltzarretarat, eta batzarretan zehatuko zaituztete. HeH Mc 13, 9 (He goardia emozue; Dv
zaudezte erne).
behemente, bejemente, bemende (Lar). "Vehemente, bemendea, beemallea" Lar. Cf. ib.: "Vehemencia, ésta y
la voz latina correspondiente son bascongadas, de beementia, que significa lo mismo, y se dijo de beemandea, lo
que da y pone algo sujeto y debajo, cual es el ímpetu y fuerza que llamamos vehemencia; o de bemendea,
dominio, que sujeta, sujección que deprime". H ori izketan batzuek Ge, besteak Jota egiten dute. Guk orrelako
aspirazio bejemente edo behementerik usatzen ez degu. Cb EBO 23.
behemot. Behemot, animal que aparece en la Biblia, identificado gralmente. con el hipopótamo. En Dv Iob
40, 10 y Ol y Ker ib. 40, 15 aparece Behemot(h) como nombre propio. Ibaizaldiok nire deia entzun eta etorri
ziran, behemotarekin, harkaitz azpiraino, ilargiaren pean orroa beldurgarri zoliak egotziz. Mde Pr 119.
beenika. v. bederenik.
beer. v. behar.
behera. v. BEHERA (s.v. behe); behere.
beheradura. "Bassesse, abaissement" Dv. "(L, BN), rebajamiento, bajeza" A.
beheragarri (Dv). Humillante. "Qui abaisse, propre à abaisser" Dv, que cita el ej. de He. Badire bertuteak
beheragarri direnak; badire ere ohoragarri direnak. Pazienzia, emetasuna, sinpletasuna eta humiltasuna bertute
batzu dire, mundanoek mendragarritzat eta beheragarritzat daduzkatenak. He Phil 217 (SP 216 bada
beheramenduzko bertuterik).
beheragontza, beragontza (Lar). "Inferioridad" Lar.
beheragoraki, beragoraki (Lar). "Braguero" Lar.
beheragotu. "Rebajar, beitiagotu, beeragotu" BeraLzM. Orren garrazki itzegiteak ez arritzeko, orregatik
ibazia dagon tokian beeragotzeko asmorik gabe, [...] atzerritar batzuk argitaldu dituzten ergelkeri ta
zentzugekeriak oroitzea aski izango da. "Sin que por eso me proponga rebajar el mérito". Zink Crit 63.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
490