Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
(Tras gen.). Jaunari zeure pekatuben parka eskatuten deutsazula. Astar II 199s.
- BARKA ESKATU ERAGIN. Hacer pedir perdón. Kuarto baten zarratuta euki, parka eskatu eragiñ, ziran
guraso oneen kastigubak Luisen umetako mañatxubak kenduteko. JJMg BasEsc 27.
- BARKA ESKATZE. Petición de perdón. Zer esan Konfesinoeko humilleta, orazinoe edo parka eskatutiak
gaiti, laster ta sarri biurtuten bada leengo pekatubetara? Mg CO 262.
- BARKA ESKE (V-gip; barkeske V-gip; parkeske V; Zam Voc; parkeska Añ). Ref.: A (parkeske); Elexp Berg.
Pidiendo perdón. "(Pedir) perdón [...] (V) parkeska egon" Añ. Ara emen, Jauna, Zeure oñetan parkeska, seme
gaisto galtzalle au. Añ EL 1 146. O Jaun errukiorra, parkeska nagotzu. Ib. 199. Eta nagoanean bakarrean,
etxungo nas, parkeske, lurrean. Añ LoraS 154. Bakiak egin gura ditut, parka eske naoka mundu guztiari. JJMg
BasEsc 184. Bederatzigarrena, Jaungokoari parka eske dagokala bularra joa gaiti. CatBus 32. --Eta zeuk iñor
itzez edo egitez naigabetu badozu, parka eske zaiakoz? --Parka eske naiako. Ag AL 90. Lurbira guztikoai parka
eska naiakue, ta Iaungoikoak parkatu daidala neuri. Ib. 91. Zergaitik dinozu, Jaungoikoari parka eske daokala?
Itz Azald 154. Zeure aittamari lez, parkeske naiagotzu ostu ta eroan zendudazalako, ta nigaittik naibage andiak
luzaroan euki dozuezalako. Echta Jos 366. Aurki joango zitzaion parka eske, alogerak artutakoan, urrengo
astean.... Ag G 330. Yausi zan buldatzailearen oiñetara, ta parka-eske asi yakon. Or Tormes 115. Mandoa iltzen
duk, eta makil-ukaldiak bukatzen dituk; aiek ordea, uiñen marruan zeruko barka-eske ari dituk noiz arte ez
dakitela. Or Mi 64. Emen esan badogu / Berbarik deungaro / Elexama Santiari / Parka eske naiago. Balad 199.
Belauniko barka eske joan bearrean natzaizu. NEtx Nola 29. Nere jokabideaz damututa barka eske natorkizute.
Etxde JJ 87. Eta euren aldetik jarri ziran belauniko lau-oñeko fraille izuan aurrian, onen bitartez bere patroiari
parka eske. Etxba Ibilt 462. Barka eske nator, azkenik, Barojaz bi bider bederik mintzatu naizelako gure
Barojalari ofizialen baimenik gabe. MIH 401.
- BARKA ESKEKA. Pidiendo perdón. Ona emen andrandijok zure oñetan auzpazturik, oñazez ganez
egindda, garbatuta, damututa ta apaltasunik andijenaz parkeskeka zuri, ene jaun altsu orreri. Otx 52. Ona emen
ni orain zuben aurrian belauniko ta parkeskeka. Ib. 182. Andra koittauak, ikusirik señorian jabetasun
arrigarrixa eta eziñ ukaturik egixa, asi zan parka eskeka konturatuta bere auzixakin. Etxba Ibilt 466.
- BARKA ESKEKO. De petición de perdón. Besoak zabal, baiñan madarikatzeko ordez parkeskeko oiuak
egiñaz, lurretik jagi ta ortozik ibiliaz kaleetan barruna didarrez asi zan. Erkiag Arran 187.
barka arazi. v. barkarazi.
barkabehar. Necesidad de perdonar. Gaizki daguanaren mañ gutiziak aurrez barkatuak dira, edo obeto
esateko ez dute barka biarrik, barkatzeko gairik ez dutelako. Bv AsL 134. Bere saieskizun eta okerkeri guziak
erasoan zetozkidan burura barka bear une ontan, Mayi. Etxde JJ 277.
barkabera. Que perdona fácilmente, clemente. v. barkakor. Baño bere kistartasun zindoak, bere biotz
barkaberak etzuten beren lanpide goreskarria bukatu. Etxde AlosT 105. Engrazi ordea etzan barkabera eta
Mattin zipokalari iaio bazan, Engrazik subegorria iduri zun mixto-jario. Etxde JJ 170. Bi zio nausiren gatik egin
du gizeraite hori, nik uste: [...]; gero Irigaraiz apentzekotz, honek bere amorioaz egin zion aitormen ergelak
sumindu zuelakotz izugarritan, ez baitzen noski barkabera. Mde Pr 180.
Madalenek berari esateko agindu zizkion itz eder eta barkaberak maitasunezko malkotan igurtzirik agertu
zizkion. Etxde JJ 163.
barkadohain (-doaiña Lar; Hb ap. Lh), parkadoain (Añ). Jubileo. Urrikaltzapenazko emendiotzat Aita
Doneak orduan eman zuen Barkhadohain bat Italia guzikotzat. Birjin 416. Aita Santuak barkadoaiña edo
jubileoa emanik (1890). JFlor. --Zer da Jubileoa edo Parkadoaiña? --Denpora izentauriko batzuetan emoten
dan parkamen osoa, beste doe eta grazia berarizko eta aparteko batzukaz batera. Itz Azald 151. Jubileoko edo
Parkadoaiñeko denporea. Ib. 151. Etorten baldin bada beste Jubileo edo Parkadoaiñ bat. Ib. 151.
barkaegun. Jubileo. Garbitegia ere ikusi nenunan, barka-eguna baitzuten Andere Marirena. Or QA 194.
barka erazi. v. barkarazi.
barkaerraz, parka-errez. Fácil de perdonar. Eta zergatik deritzaio barka-erraza oben ariñari? KIkG 41.
Errez egin eta errez parkatzen dalako, deritxo parka-erreza oben ariñari. KIkV 59.
barkaez. Imperdonable. v. barkaezin. Ori da, ori pekatu! / Parka-eza dan obenak / gogua dautzu orbandu.
"Manchaste tu conciencia con la negrura que nadie sabrá perdonártelo". Laux AB 67.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
49