Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
bedaio (G-to). Por lo menos. v. bederen. Honela burua boteaz, esan omen zion lagun bati, poemak bedaio
kitatuko al dizkiat! BAtx Etiopia 26. Esaten den bezala osasuna bada bedaio, arraio, eta beste, aupa gaztiak
etab. Ib. 87. Aurreneko orrialdean, irakurri ahal den apurraren arabera bedaio, erretoreak bere pesadunbrea
[...] azaltzen dio lagunari. BAtx Obab 10. Beti izan nintzen listoena. Edo honela sinistarazi zidaten, bedaio.
IMuj AzBel 28. Jainkoarren ez kalean uzteko, pentsatzeko seme harekin bedaio. Ib. 169.
bedaixko. v. bedaxka.
bedajo (Sc ap. A; H, Foix ap. Lh). "(Sc), ganado vacuno y lanar hinchado por la humedad de la hierba. Se dice
también hablando de personas, irónicamente" A. "Bedaiotzea [sic], animal malade de trop manger de l'herbe
verte" H s.v. bedarra. "(Foix), congestionné" Lh. Bedatsian belhar berrian alhatziarekin eta ekhi phintxo
beruer pha etzanik egoitiarekin, arres gaztia berheziki, bedajotzeko arrixkian da. Büria aphal aphala etxekiz
alhatzeko trenpürik gabe halbotzen den arresak bedajoaren señalia emaiten dü klarki. GH 1932, 94.
bedaka, bedakari, bedakatu. v. belarka, belarkari, belarkatu.
bedalapa (S ap. Alth Bot A, Lh y Lrq), bedelapa (Foix ap. Lh). "Épervière" Alth Bot 7 y Lrq. "Scabieuse,
eskabiuza edo bedalapa" Ib. 22. "Oreja de ratón" A.
bedamin. "(BN, S), hiel" A. v. 1 behazun.
bedan. "(Armería). Cincel estrecho y curvado. (Bec d'âne). Bedanakin eiñ biarreko zeregiñ asko ziran,
fresadoria agertu baño len" Etxba Eib. "(S), tajamata. Hoz con una lengüeta o un saliente en el lado opuesto al
corte. Aihotza, aiortza, etc. Se emplea generalmente en la limpieza de malezas y en el corte de las ramas de los
árboles" Garm LexEV 148. v. bedarina.
bedao. v. bedaro.
bedapila. v. BELAR-PILA.
bedar. v. 1 belar; mehar.
bedaratzi. v. bederatzi.
bedariak. v. badarik.
bedarina. "(S; Foix) bédane" Lh. v. bedan.
bedarki. v. belarki.
bedaro (S ap. A), bedao (A), bedau (S ap. Lrq; Foix ap. Lh). "Buen tiempo para cortar la hierba. Egün bedao
dük, hots bedaka, hoy hace buen tiempo para cortar hierba, ea a segar" A. "Temps propice à la fenaison" Lh y
Lrq.
bedarrondo, bedarrondu. v. BELAR ONDU.
bedaspila (Lar; -pil Hb ap. Lh). "Ensalada" Lar. "Gallofa, verdura, hortaliza" Ib. (tbn. en Izt C 42, en una lista de
plantas). "Verdure, herbe potagère, salade" Lh. Bada nik [ ] bialdu dautsat nire lorategiko bedar batzukaz
eginiko bedaspila bat. A Ezale 1897, 118b (v. ib. nota: "Bedaspila, ensalada. Larramendi").
bedasterri (S-saug ap. Lh), bedatsterri (Lh). "(Endroit) chaud ou les fruits viennent de bonne heure" Lh.
bedatse (Sal, S, R; O-SP 221, SP, Gèze, Arch VocGr, H), bedats (L, BN, S; Arch VocGr, VocBN, H), bedatsü
(Gèze), bedadje (Dv), belatse (H). Ref.: Bon; VocPir 13; A (bedats); Lrq /bedac!e/. Primavera. "Bedatsea. En
Soule c'est le printemps" O-SP 221. "Printemps (Ae) primadera, (Sal) primadra, (R) bedatse" VocPir 13.
"Bedadje (S), printemps. Ce mot pourrait bien venir de bedar (V), foin, et équivaloir à belhartze" Dv. "(S),
printemps (de bedarra et atse, atsarre, 'commencement'), id. bedatsa, belasea (de belarra, foin); syn. uda berria
(L), belhartzea (EZ Eliç), primabera, primadera" H. La forma bedatsü en Gèze (junto a bedatse) se debe a la
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 443
mende.