Bar-Berpuru - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 4. lib.: bar-berpuru
behaztopagailu. Dv Ez 7, 19.
behaztopagarri (Dv), behatztopagarri, behaztapagarri (L ap. A). 1. (Sust.). Motivo de escándalo. "Qui fait
choir, faillir" Dv. v. BEHAZTOPA-HARRI. Behaztopagarririk batre edo trebukagarririk zuen anaieri ezar
eztezozuen. "Achoppement ou trébuchement". Lç Rom 14, 13. Baldinetaria zure begi eskuinekoa zure
behaztopagarri bada, iragaz eta zure ganik urrun arthikazu. "Si oculus tuus dexter scandalizat te". Dv Mt 5, 29
(DvHtoy zure behaztapagarri edo bekhatuan erorrarazgarri). Israeldar geienentzat [Kristo] erorbide ta
beaztopagarri izan da, Arengan siñetsi nai izan ez dutelako. Ir YKBiz 29n.
Obstáculo. Xede on bat baginuen harturik: kaskorat hel arte ez ginela baratu behar. Ba bainan [...]. Eta
behatztopagarria! Ttaakera etzena han, bide erdi, bere urhotxarekin, bere gaztainpearekin? Leon GH 1923,
529. Gaurko eta honerako egokiro antolatu du Axularren liburua, guretzat behaztopagarri izan zitezkeen zenbait
xehetasun besterik ukitu gabe. MIH 165.
2. (Adj.). "Harri behaztopagarria, behaztopagarrizko harria, pierre d'achoppement" SP.
- BEHAZTOPAGARRIKO. Que hace tropezar (sdos. prop. y fig.). Ezen behaztopatu izan dirade
behaztopagarriko harrian. "La pierre de choppement". Lç Rom 9, 32. Skribatua den bezala, huná, ezarten dut
Sionen behaztopagarriko harria eta trebukagarriko harria. Ib. 9, 33.
- BEHAZTOPAGARRIZKO. "Behaztopagarrizko harria, pierre d'achopement" SP.
behaztopagu, behaztapogu (H (S) Lh), berhaztapogu (H (S), Hb ap. Lh). Obstáculo, impedimento.
"Obstacle" Lh. Harriet cita berhaztapogu como sinónimo de behaztopa "trébuchement, achoppement", y un
supuesto ej. de Maister: Behaztapogürik andiena egitia, que no hallamos en éste, y que podría deberse a error,
tanto de interpretación ("chute"), como en cuanto a la forma. Gure berhaztapogürik handiena eta oro da:
zeren ezkiren pasionetarik eta nahiküntetarik soltatzen. "Impedimentum". Mst I 11, 3 (SP trabu). Behar dügü
hargatik bethi zunbait deseñ segürik hartü, eta prinzipalki, berhaztapogü handienak emaiten deizkien biziuen
kuntre. Ib. 19, 3 (SP geien trabatzen gaituten eskasen [...] kontra).
behaztopagune. Escándalo. Huna non ematen dudan Sionen behaztopaguneko eta trebekuko harri bat.
"Lapidem offensionis et petram scandali". He Rom 9, 33 (Lç behaztopagarriko).
behaztopaka. A tropezones. Baña ez dira geienak, ez, orren aisa dabiltzanak; geienak dira [...] behatztopaka
edo erorka ta bekatuz bekatu dabiltzanak. Mb OtGai II 111. Beatz-topaka belaunekin maiz indarrik
gabez, lurreratzen dela, ta erdi arrastan bezala. Mb OtGai III 13. Haztaka haritu gare begirik ez duena bezala;
behaztopaka eguerditan haritu gare ilhunbetan bezala. Dv Is 59, 10. Gizon bat mozkor dadinean, bizar bageko
mutil gazte batek eramaten du beaztopaka, nora doan iakiteke, gogoa bustirik baitu. Zait Plat 34.
behaztopakai. "Tropezadero, beaztopakaia" Lar. "(Hb), scabreux (chemin) où l'on trébuche aisément" Lh.
behaztopakatu, behaztapakatu (Hb ap. Lh). "Trébucher" Lh.
behaztopakoi, behaztapakoi (Hb ap. Lh). "Scabreux, sujet aux trébuchements" Lh.
behaztopakor (Lar), behaztapakor (Hb ap. Lh). "Tropezadero" Lar. "(Hb), scabreux, sujet aux trébuchements"
Lh.
behaztopalari, behaztapalari (Hb ap. Lh). "Qui trébuche, sujet aux heurts, aux trébuchements" Lh.
behaztopaldi. "Achoppement, bronchade. Ce mot diffère du précédent [behaztopadura] en ce qu'il sert à
marquer le nombre de fois que l'on bronche" Dv.
behaztopamendu. Tropiezo (sdos. prop. y fig.). Kantoineko prinzipal egin izan da, eta
behaztopamendutako harri, eta trebukamendutako harri. "Pierre de choppement, et pierre de trébuchement". Lç
1 Petr 2, 7 (Dv behaztopa harri, TB harri eragozle, IBe oztoparri).
behaztopaño. Dim. de behaztopa. Tolo tolo, eztiki, artetan behaztopaño batzuekin, jende handier haizu
zeien bezala, huna nun [...] tauletarat iganik [...] hasten zaukun xehatu nahiz zertaz zen aldi huntan bersularien
gudua. JE Bur 143.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
438